2 | GEN 1:2 | Itu waktu, bumi balóm jadi, deng samua masi harba-biruk. Yang ada, aer. Deng galáp gulita tutu ame sang dia. Tuhan pung Roh ada bajalan di atas itu aer. |
3 | GEN 1:3 | Ais Tuhan Allah omong bilang, “Musti ada taráng.” Omong abis bagitu ju, taráng ada. |
4 | GEN 1:4 | Lia itu taráng, ju Dia pung hati sanáng, tagal apa yang Dia su bekin tu, memang bae. Ais Dia kasi pisa itu taráng dari galáp, ko satu-satu ada pung waktu sandiri. |
5 | GEN 1:5 | Dia kasi nama taráng tu, ‘siang’, deng galáp tu, ‘malam’. Itu hari partama. |
6 | GEN 1:6 | Ais Tuhan Allah omong lai bilang, “Musti ada tampa kosong ko kasi pisa aer. Andia ko ada aer di bagian atas, deng ada aer di bagian bawa.” Omong abis bagitu ju, itu aer tabagi dua. |
8 | GEN 1:8 | Ais Dia kasi nama tampa kosong di bagian atas tu, ‘langit’. Itu hari kadua. |
9 | GEN 1:9 | Ais Tuhan Allah omong lai bilang, “Aer di bagian bawa tu musti takumpul di satu tampa, ko biar ada tana karíng.” Omong abis bagitu ju, tana karíng ada. |
10 | GEN 1:10 | Ais tana karíng tu, Dia kasi nama ‘darat’; deng aer yang takumpul tu, Dia kasi nama ‘laut’. Lia itu samua, ju Dia pung hati sanáng, tagal apa yang Dia su bekin tu, memang bae. |
11 | GEN 1:11 | Ais Tuhan Allah omong lai bilang, “Darat musti kasi kaluar tanaman. Musti ada tanaman yang babua, yang babiji, deng yang badaon ijo. Biar ko satu-satu tanaman kasi kaluar dia pung hasil iko dia pung macam.” Omong abis bagitu ju, samua tanaman jadi. |
12 | GEN 1:12 | Di darat, tanaman dong kasi kaluar dong pung hasil iko satu-satu pung macam. Lia itu samua, ju Dia pung hati sanáng, tagal apa yang Dia su bekin tu, memang bae. |
14 | GEN 1:14 | Ais Tuhan Allah omong lai bilang, “Di bagian atas tu, musti ada macam-macam barang taráng ko bekin taráng ini bumi. Musti ada yang kasi taráng waktu siang, deng musti ada laen yang kasi taráng waktu malam. Dong samua jadi tanda ko biar bisa itong hari, taon, deng musim.” Omong abis bagitu ju, samua barang taráng ada. |
16 | GEN 1:16 | Dia bekin dua macam barang taráng yang bésar. Yang lebe bésar, kasi taráng waktu siang; yang lebe kici, kasi taráng waktu malam. Dia ju bekin bintang dong. |
17 | GEN 1:17 | Dia ator itu barang dong di langit, ko dong senter kasi taráng bumi. |
18 | GEN 1:18 | Ais dong kasi taráng waktu siang, deng kasi taráng waktu malam. Deng bagitu, dong kasi pisa taráng dari galáp. Lia itu samua, ju Dia pung hati sanáng, tagal apa yang Dia su bekin tu, memang bae. |
20 | GEN 1:20 | Ais Tuhan Allah omong lai bilang, “Musti ada macam-macam binatang yang idop dalam aer. Deng musti ada macam-macam burung yang tarbáng di atas bumi.” |
21 | GEN 1:21 | Ais Dia bekin samua macam ikan deng binatang bésar yang idop di aer. Dia ju bekin samua macam burung yang tarbáng di langit. Lia itu samua, ju Dia pung hati sanáng, tagal apa yang Dia su bekin tu, memang bae. |
22 | GEN 1:22 | Ais Dia omong kasi berkat sang itu binatang dong samua bilang, “Ikan dong musti tamba banya, ko bekin ponu aer di mana-mana. Deng burung dong ju musti tamba banya.” |
24 | GEN 1:24 | Ais Tuhan Allah omong lai bilang, “Musti ada macam-macam binatang yang idop di darat. Andia binatang piara, binatang liar, deng binatang marayap di tana, satu-satu deng dia pung macam.” Omong abis bagitu ju, samua binatang ada. Lia itu samua, ju Dia pung hati sanáng, tagal apa yang Dia su bekin tu, memang bae. |
26 | GEN 1:26 | Ais Tuhan Allah omong lai bilang, “Mari ko Kotong bekin manusia iko Kotong pung model. Biar dong urus deng ator samua ikan di laut, samua burung di langit, samua binatang piara, deng samua binatang laen dong yang idop di bumi.” |
27 | GEN 1:27 | Ju Dia bekin manusia iko Dia pung model. Dia bekin sang dong, laki-laki deng parampuan. |
28 | GEN 1:28 | Ju Dia omong kasi berkat sang dong bilang, “Bosong musti barana tamba bam-banya, ko bekin ponu deng ator ini dunya. Beta ju kasi hak sang bosong ko urus ikan-ikan, burung-burung, deng samua binatang di darat. |
29 | GEN 1:29 | Dengar bae-bae! Beta kasi sang bosong makanan macam-macam di ini dunya. Andia: tanaman yang babua, yang babiji, deng yang badaon ijo. |
30 | GEN 1:30 | Beta ju kasi samua macam tanaman, ko jadi samua macam binatang pung makanan. Ada makanan buat binatang piara, binatang liar, binatang marayap, deng burung-burung dong.” Omong abis bagitu ju, samua macam makanan ada. |
31 | GEN 1:31 | Lia itu samua, ju Dia pung hati sanáng, tagal apa yang Dia su bekin tu, memang talalu bae. Itu hari kaꞌanam. |
32 | GEN 2:1 | Deng bagitu, Tuhan Allah bekin ame langit deng bumi, deng dia pung isi dong samua. |
33 | GEN 2:2 | Dia karjá abis samua, ju dia pung beso, pas deng hari katuju, Dia barenti. |
34 | GEN 2:3 | Deng bagitu, Dia bekin hari katuju jadi hari bésar dari hari-hari laen dong. Dia ator bagitu, tagal Dia su bekin abis Dia pung karjá, ais di hari katuju Dia istirahat. |
35 | GEN 2:4 | Tuhan Allah bekin langit deng bumi pung carita, andia bagitu. Waktu TUHAN Allah baru mulai bekin langit deng bumi tu, |
36 | GEN 2:5 | balóm ada tanaman apa-apa, tagal Dia balóm kasi turun ujan. Itu waktu, yang ada cuma kabut yang nae dari tana ko bekin basa bumi. Deng balóm ada manusia yang bekin kabón. |
38 | GEN 2:7 | Ais ju TUHAN Allah ame tana sadiki, ko bekin ame jadi manusia. Ais Dia fuu kasi maso napas pi dalam dia pung lobang idong, ju itu manusia idop memang. |
39 | GEN 2:8 | Ais itu, TUHAN Allah buka ame satu kabón di tana Eden, di sablá matahari nae. Ju Dia kasi itu manusia ko tenga di itu kabón. |
40 | GEN 2:9 | Dalam itu kabón, Dia su kasi idop macam-macam pohon yang bagus, deng pohon yang orang bisa makan deng enak. Dia ju kasi idop dua macam pohon di itu kabón pung teng-tenga. Kalo orang makan dari pohon yang satu pung bua, dia dapa idop tarús. Ma kalo orang makan dari pohon yang satu lai pung bua, dia bisa tau mana yang bae deng mana yang jahat. |
41 | GEN 2:10 | Ada kali satu di situ, yang malele kaluar dari itu kabón. Itu kali bacabang ampa. |
42 | GEN 2:11 | Dia pung cabang partama, nama Pison. Itu cabang bataputar kuliling tana Hawila, yang ada banya mas. |
43 | GEN 2:12 | Di situ ada mas barisi, ada pohon yang dia pung dara wangi, deng ada batu mangkilat. |
44 | GEN 2:13 | Itu kali pung cabang kadua, nama Gihon. Itu cabang bataputar kuliling tana Kus. |
45 | GEN 2:14 | Dia pung cabang katiga, nama Tigris. Ini cabang ni jadi batas di tana Asyur pung sablá matahari nae. Dia pung cabang kaꞌampa, nama Efrat. |
46 | GEN 2:15 | TUHAN Allah kasi itu manusia tenga di Eden, ko dia urus bae-bae itu kabón. |
47 | GEN 2:16 | Ju Dia parenta sang itu manusia bilang, “Lu bole makan bua apa sa dari samua pohon di ini kabón. |
48 | GEN 2:17 | Ma ada satu yang lu sonde bole makan. Andia, itu pohon yang kasi tau mana yang bae deng mana yang jahat. Kalo lu makan, lu pasti mati.” |
49 | GEN 2:18 | Ais TUHAN Allah omong lai bilang, “Sonde bae kalo ini manusia idop sandiri. Jadi Beta mau bekin kasi dia, satu tamán yang pas deng dia.” |
50 | GEN 2:19 | Itu waktu, TUHAN Allah ame tana, ko bekin ame macam-macam binatang deng burung. Ais Dia antar bawa itu binatang deng burung dong pi di itu orang, ko biar dia kasi nama sang dong. Tarús, itu orang kasi nama itu binatang deng burung dong, satu-satu deng dia pung nama. Ma dia sandiri balóm dapa satu tamán yang pas deng dia. |
52 | GEN 2:21 | Ais itu, TUHAN Allah bekin itu orang ko tidor sonu. Waktu dia ada tidor, Tuhan ame dia pung tulang rebis satu, ais tutu kambali itu luka. |
53 | GEN 2:22 | Dari itu tulang tu, Dia bekin jadi parampuan. Ais Dia sarakan itu parampuan pi itu orang. |
54 | GEN 2:23 | Lia itu parampuan, ju itu orang bilang, “Naaa! Ini dolo! Ini baru pas deng beta! Dia pung tulang sama deng beta pung tulang. Deng dia pung daging ju sama deng beta pung daging. Tagal dia jadi dari laki-laki, andia ko beta kasi nama sang dia ‘parampuan’.” |
55 | GEN 2:24 | Tagal itu, laki-laki musti kasi tenga dia pung papa deng dia pung mama, ko pi idop satu hati deng dia pung bini, te dong dua su taꞌika jadi satu. |
56 | GEN 2:25 | Itu waktu, dong dua ada talanjang bulat, ma dong sonde ada rasa malu sadiki ju. |
57 | GEN 3:1 | Dari samua binatang yang TUHAN Allah su bekin di ini dunya, ular yang paling pintar putar-balek. Satu kali, ada ular yang tanya sang itu parampuan bilang, “Batúl, ko? Tuhan Allah ada larang bilang, ‘Bosong sonde bole makan bua dari pohon-pohon di ini kabón, wuang?’ ” |
58 | GEN 3:2 | Itu parampuan balas bilang, “Sonde! Botong bole makan! Ma ada satu pohon di tenga kabón sa, yang Tuhan Allah larang botong makan. Dia bilang botong sonde bole makan, deng sonde bole sonto dia pung bua, te nanti botong mati.” |
60 | GEN 3:4 | Ma itu ular manyao bilang, “We, itu sonde batúl! Bosong sonde mati! |
61 | GEN 3:5 | Tuhan Allah memang larang bagitu, tagal Dia su tau kalo bosong makan itu bua, bosong jadi pintar sama ke Dia. Andia, tau mana yang bae, deng mana yang jahat.” |
62 | GEN 3:6 | Ais, itu parampuan lia te itu pohon pung bagus lai, deng dia pung bua tingka ke enak sakali. Ju dia pikir bilang, “Kalo beta makan ini bua, tantu beta jadi pintar.” Ais dia ketu itu bua, ju dia makan. Ais dia bawa kasi dia pung laki, ju dia pung laki iko makan. |
63 | GEN 3:7 | Makan abis ju, baru dong tau bilang, dong dua ada talanjang bulat. Andia ko dong natok daon ko tutu dong pung talanjang. |
64 | GEN 3:8 | Dia pung sore, dong dengar TUHAN Allah ada bajalan di itu kabón. Ais dong pi sambunyi di balakang pohon, ko biar TUHAN sonde dapa lia sang dong. |
65 | GEN 3:9 | Ma TUHAN Allah pange itu laki-laki bilang, “We, Adam! Lu ada di mana?” |
66 | GEN 3:10 | Itu laki-laki manyao bilang, “Beta ada dengar Tuhan pung suara di sini. Ma beta malu, te beta ada talanjang. Andia ko beta lari sambunyi.” |
67 | GEN 3:11 | Ais Tuhan bilang, “Sapa yang kasi tau kalo lu ada talanjang? Karmana? Tantu lu su makan itu bua yang beta larang, wuang?” |
68 | GEN 3:12 | Dia manyao bilang, “Ini parampuan yang Tuhan kasi ko batamán deng beta tu, dia yang kasi itu bua ko beta makan!” |
69 | GEN 3:13 | Ais ju TUHAN Allah omong deng itu parampuan bilang, “Akurang ko lu bekin bagitu?” Ju itu parampuan manyao bilang, “Ko ular tipu ame sang beta na! Andia ko beta makan itu bua, suda ma.” |
70 | GEN 3:14 | Ais itu, ju TUHAN Allah kasi kutuk itu ular bilang, “Tagal lu pung bekin ni, Beta kasi hukum sang lu. Dari samua binatang yang laen, cuma lu sandiri yang kaná kutuk bagini. Mulai sakarang sampe lu mati, lu cuma tau marayap deng dada sa, deng lu tau makan di tana sa. |
71 | GEN 3:15 | Beta bekin lu deng ini parampuan bamusu tarús. Deng bosong dua pung turunan dong, ju bagitu. Lu pung turunan nanti gigi ame orang pung tumit. Ma dia pung turunan satu, nanti titi bekin ancor lu pung kapala.” |
72 | GEN 3:16 | Ais itu, Tuhan Allah kasi tau itu parampuan bilang, “Nanti Beta tamba lu pung susa waktu dudu parú, deng tamba saki waktu lu barana. Biar bagitu, ma lu ju masi rindu tarús sang lu pung laki. Deng dia yang ator sang lu.” |
73 | GEN 3:17 | Ais Tuhan kasi tau itu laki-laki bilang, “Lu sonde iko Beta pung parenta, ma iko lu pung bini pung mau, sampe lu makan itu bua yang Beta su larang tu. Andia ko lu ju kaná hukum. Deng tana kaná hukum ju. Mulai sakarang sampe lu mati, lu musti karjá banting tulang bale tana, ko lu bisa dapa makan. Deng karjá bagitu, baru lu dapa idop. |
75 | GEN 3:19 | Ais lu musti karjá banting tulang, baru tana kasi lu makan. Lu musti karjá parés karingat bagitu sampe mati. Beta bekin ame sang lu dari tana. Jadi kalo lu mati, lu kambali pi jadi tana lai.” |
76 | GEN 3:20 | Ais itu, Adam kasi nama dia pung bini ‘Hawa’ (yang dia pung arti ‘yang idop’), te dia tu, samua orang yang idop pung mama. |
77 | GEN 3:21 | Ais TUHAN Allah bekin pakean dari binatang pung kulit, ko kasi dong dua pake. |
78 | GEN 3:22 | Ais TUHAN Allah omong bilang, “Sakarang, ini orang dong su tau mana yang bae, deng mana yang jahat, sama ke Kotong. Jang sampe dong ju makan bua dari itu pohon yang kasi dong idop tarús.” |
79 | GEN 3:23 | Ais ju Dia usir kasi kaluar sang dong dari itu kabón di Eden, ko dong pi tampa laen, idop deng bale tana, ko dong idop dari tana pung hasil. |
80 | GEN 3:24 | Usir abis, ju Tuhan suru Dia pung ana bua basayap dari sorga dong, ko pi jaga di itu kabón pung sablá matahari nae. Dong pegang kalewang yang taꞌayun pi-datang, yang manyala sama ke api. Tuhan suru dong tutu jalan maso, te Dia sonde mau orang dong ketu ame itu bua yang kasi dong idop tarús. |
81 | GEN 4:1 | Ais Adam pi tidor deng dia pung bini Hawa. Ju itu parampuan dudu parú. Ais ju dia barana satu ana laki-laki. Ju dia bilang, “Beta su barana kasi kaluar satu ana laki-laki, tagal TUHAN su tolong sang beta.” Ais dia kasi nama itu ana, Kaen (yang dia pung arti ‘kasi kaluar’). |
82 | GEN 4:2 | Ais Hawa barana lai satu ana laki-laki. Ju dia kasi nama Habel. Waktu dong dua bésar datang, Habel gambala binatang, deng Kaen karjá kabón. |
83 | GEN 4:3 | Satu kali, Kaen bawa ame dia pung kabón pung hasil saparu, ko kasi sang TUHAN. |
84 | GEN 4:4 | Habel ju bawa ame dia pung domba mai dong pung ana partama. Dia horo itu domba dong, ais dia bawa daging yang paling bae kasi sang Tuhan. Lia bagitu, TUHAN pung hati sanáng sang Habel deng dia pung korban tu. |
85 | GEN 4:5 | Ma Dia sonde suka sang Kaen deng dia pung korban tu. Ju Kaen mara mau mati, sampe dia pung muka asaráng. |
86 | GEN 4:6 | Ju TUHAN omong deng Kaen bilang, “He, Kaen! Akurang ko lu mara bagitu? Karmana ko lu pung muka asaráng bagitu? |
87 | GEN 4:7 | Kalo lu bekin bae, tantu Beta ju tarima bae sang lu. Ma ati-ati! Kalo lu bekin jahat, nanti itu jahat makan bale sang lu, sama ke kucing mau kobo tikus. Jadi, kalo lu ada kapingin bekin jahat, lebe bae lu tola buang memang!” |
88 | GEN 4:8 | Satu kali, Kaen buju sang Habel bilang, “Adi! Mari ko kotong jalan-jalan pi kabón.” Waktu dong sampe di sana, takuju sa Kaen papoko bekin mati sang dia pung adi. |
89 | GEN 4:9 | Ais TUHAN tanya sang Kaen bilang, “He, Kaen! Lu pung adi ada di mana?” Kaen manyao bilang, “Beta sonde tau dia ada di mana! Kira beta ni, tukang pegang dia pung kaki, ko?” |
90 | GEN 4:10 | Ju Tuhan omong bilang, “Akurang ko lu bekin jahat bagitu? Jang kira ko lu bisa sambunyi lu pung adi pung dara di tana, te Beta su lia samua! |
91 | GEN 4:11 | Sakarang kutuk su nae kaná sang lu. Te waktu lu bunu lu pung adi, tana isap ame dia pung dara. Jadi sakarang itu tana su sonde bisa kasi idop sang lu lai. |
92 | GEN 4:12 | Kalo lu bekin kabón, tana su sonde mau kasi lu hasil apa-apa lai. Mulai sakarang, lu maen tapaleuk pi-datang sama ke orang kasian yang cari idop di ini dunya.” |
93 | GEN 4:13 | Ma Kaen protes sang TUHAN bilang, “Awii! Tuhan, é! Karmana ko Tuhan kasi beta kutuk barát talalu, sampe beta su tar bisa pikol lai ni? |
94 | GEN 4:14 | Tagal Tuhan su usir sang beta dari ini tampa, beta nanti jao dari Tuhan. Beta maen tapaleuk pi mana-mana. Ais sapa sa yang nanti katumu sang beta, tantu dong bunu bekin mati sang beta.” |
95 | GEN 4:15 | Ma TUHAN manyao bale bilang, “Sonde bagitu! Sapa yang bunu sang lu, Beta nanti hukum sang dia tuju kali lebe barát!” Ais TUHAN bekin tanda di Kaen, ko biar orang dapa tau kalo dong sonde bole bunu sang dia. |
96 | GEN 4:16 | Ais Kaen jalan kasi tenga itu tampa, ko pi jao-jao dari TUHAN. Dia jalan sampe di satu tampa di kabón Eden pung sablá matahari nae. Itu tampa pung nama Nod, yang pung arti bilang ‘Tapaleuk’. Ais ju dia tenga di situ. |
97 | GEN 4:17 | Ais itu, Kaen kawin, ju dia pung bini dudu parú. Ju dia barana satu ana laki-laki, yang dong kasi nama, Henok. Deng Kaen kasi bangun satu kampong. Ais dia kasi nama itu kampong, Henok, iko dia pung ana pung nama. |
98 | GEN 4:18 | Ais Henok pung ana, andia Irad. Irad pung ana, Mehuyael. Mehuyael pung ana, Metusael. Deng Metusael pung ana, Lamek. |
99 | GEN 4:19 | Lamek pung bini dua. Satu nama Ada, deng satu nama Sila. |
100 | GEN 4:20 | Ada pung ana, nama Yabal. Dia pung turunan dong, jadi gambala. Dong idop bapinda-pinda deng tenga di tenda. |
101 | GEN 4:21 | Dia pung adi, nama Yubal. Yubal pung turunan dong jadi tukang maen musik, pake suling deng alat musik kuti pake tali sanár. |
102 | GEN 4:22 | Lamek pung bini Sila barana sang Tubal Kaen. Dia pung turunan jadi tukang besi, ko dong bekin barang macam-macam dari besi deng tambaga. Tubal Kaen pung adi parampuan, nama Naꞌama. |
103 | GEN 4:23 | Satu kali, Lamek angka-angka diri di muka dia pung bini dua-dua bilang, “Bosong dengar, é! Tadi ada satu nyong yang hantam sang beta, ma beta habok bekin mati sang dia. |
104 | GEN 4:24 | Orang yang bunu sang Kaen, dapa hukuman tuju kali. Ma kalo ada yang mau balas dendam sang beta, dong dapa hukuman 77 kali.” |
105 | GEN 4:25 | Adam pung bini Hawa barana satu ana laki-laki lai. Ju dong kasi nama itu ana, Set (yang dia pung arti ‘sorong kasi’), tagal Hawa bilang, “Tuhan Allah su sorong kasi beta ini ana ko ganti sang Habel, yang Kaen su bunu bekin mati tu.” |
106 | GEN 4:26 | Lama-lama Set dapa satu ana laki-laki, nama Enos. Itu waktu, orang dong mulai sémba sang TUHAN Allah. |
107 | GEN 5:1 | Waktu Allah bekin manusia, Dia bekin dong pung model, sama ke Dia pung diri sandiri. Dia bekin sang dong, laki-laki deng parampuan. Ais Dia pange sang dong “manusia”, deng Dia kasi berkat sang dong. Manusia partama pung nama, Adam. Ini ni, Adam pung turunan dong pung nama: |
109 | GEN 5:3 | Waktu Adam su umur 130 taon, dia dapa satu ana laki-laki, dia pung model sama ke dia pung bapa. Ju dia kasi nama itu ana, Set. |
110 | GEN 5:4 | Ais itu, Adam masi idop lai 800 taon, deng dia dapa tamba lai ana laki-laki deng parampuan. |
112 | GEN 5:6 | Waktu Set umur 105 taon, ju dia dapa satu ana laki-laki, nama Enos. |
113 | GEN 5:7 | Ais Set masi idop lai 807 taon, deng dia dapa tamba lai ana laki-laki deng parampuan. |