Wildebeest analysis examples for:   mks-mksNT   GENERAL_PUNCTUATION    February 25, 2023 at 00:45    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23233  MAT 1:20  Ta nani cáhvi ini da sa̱há ña̱ caja da a̱nda̱ jáví na̱quixi in sa̱ni nu̱ dá ta na̱nda̱ca̱ náha̱ in táto̱ Ndióxi̱ nu̱ dá. Ta tañu mé sa̱ni cán na̱ca̱ha̱n xi̱hi̱n dá. Já na̱cachi a já: José, da̱ na̱quixi chi̱chi David, a̱ cáyi̱hví tohún tanda̱hún xi̱hi̱n María ja̱n jáchi̱ na̱caja ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ ña̱ ñúhu ja̱hyi ñá.
23234  MAT 1:21  Ta tá sa̱ na̱cacu ja̱hyi María já chica̱a̱n ndó qui̱vi̱ á ná cananí a̱ Jesús jáchi̱ jáca̱cu a ña̱yivi nu̱ú cua̱chi tá ná candeé ini na mé á na̱cachi a.
23240  MAT 2:2  Ta tá na̱xi̱nu̱ co̱o na ñuu Jerusalén já na̱nda̱ca̱ tu̱hún na̱ ña̱yivi já na̱cachi na já: Ndájá íin da̱ loho na̱cacu viti ja̱n, da̱ cacuu rey nu̱ú na̱ Israel. Jáchi̱ na̱xini nde̱ na̱queta qui̱mi nu̱ú nde̱ ta xi̱hi̱n rí yóho sa̱ na̱canda̱a̱ ini nde̱ ña̱ sa̱ na̱cacu da. Ta viti va̱xi nde̱ yóho caja cáhnu nde̱ da̱ na̱cachi na̱ ndi̱chí cán ndáca̱ tu̱hún na̱.
23243  MAT 2:5  Já na̱cachi na̱ cán já xi̱hi̱n dá: Ñuu Belén, ña̱ ndáca̱a̱n estado Judea cán cúú nu̱ú cáchí tu̱hun Ndióxi̱ cacu da jáchi̱ quia̱hva já na̱ca̱hyí in profeta sa̱nahá tá na̱cachi da já:
23246  MAT 2:8  A̱nda̱ já na̱chindahá da̱ na̱ ñuu Belén. Já na̱cachi da já xi̱hi̱n ná: Cuáhán ndo̱ ñuu Belén cán ta nda̱ca̱ tu̱hún va̱ha ndó ndaja cáa sa̱há ta̱a loho na̱cacu ja̱n. Ta tá sa̱ na̱ndiñehe ndó a̱ já quixi ndó ca̱xi tu̱hun ndó xi̱hín i̱ já ná cu̱hu̱n ri ye̱he̱ va caja cáhnu i̱ ña̱ na̱cachi Herodes xi̱hín na̱.
23251  MAT 2:13  Ta tá sa̱ na̱quee na̱ ndi̱chí cán cua̱ha̱n na̱ já na̱quixi in sa̱ni nu̱ú José ta na̱nda̱ca̱ náha̱ in táto̱ Ndióxi̱ nu̱ dá. Já cáchí a̱ já xi̱hi̱n dá: Cuándaco̱ún ndiquehe ña̱ loho ja̱n xi̱hín María, náná a̱ ta cunún cu̱hu̱n xi̱hi̱n ná chí ñundáhyi̱ nación Egipto. Ta cán coún xi̱hi̱n ná ja̱nda̱ quia̱hva ná ca̱xi tu̱hun i̱ xu̱hu̱n. Jáchi̱ caca nuu Herodes ndinducú da̱ ña̱ loho ja̱n ña̱ cahní ñahá da̱ na̱cachi táto̱ Ndióxi̱ cán xi̱hín José.
23253  MAT 2:15  Ta cán na̱sa̱nduu na ja̱nda̱ quia̱hva na̱xi̱hi̱ Herodes. Tócó ndihi ña̱ yóho na̱ya̱ha já ná xi̱nu̱ co̱o nu̱ú tu̱hun na̱cachi Ndióxi̱ sa̱nahá tá na̱ca̱hyí in profeta já: Na̱sahi̱in ja̱hyi i̱ nación Egipto ta na̱cana i̱ da̱ ná ndicó co̱o da, cáchí tu̱hun Ndióxi̱.
23258  MAT 2:20  Cuándaco̱ún ta ndiquehe Jesús xi̱hi̱n María, náná a̱ ta cuáhán ndicó co̱o xi̱hi̱n ná chí ñundáhyi̱ Israel. Jáchi̱ sa̱ na̱xi̱hi̱ va na̱ ndúcú cahní ña̱ loho ja̱n cáchí táto̱ Ndióxi̱.
23263  MAT 3:2  Já cáchí da̱ já xi̱hi̱n ná: Xíní ñúhú jándacoo ndó ña̱ núu cája ndó ta ndicó co̱o ini ndó nu̱ Ndióxi̱ jáchi̱ sa̱ na̱cayati qui̱vi̱ cacomí Ndióxi̱ cuéntá sa̱há ña̱yivi cáchí da̱ xi̱hi̱n ná.
23264  MAT 3:3  Mé Juan yóho cúú dá da̱ na̱ca̱ha̱n profeta Isaías sa̱ha̱ tá na̱ca̱hyí da̱ já: Va̱xi qui̱vi̱ tá ca̱ha̱n cóhó in da tañu yucú íchí ta cachi da já xi̱hín ña̱yivi: Caja tia̱hva ndó íchi̱ nu̱ú quixi xitoho í, ta cuná ndó in íchi̱ nda̱cú nu̱ mé á ña̱ ná ndi̱hvi a ínima̱ ndo̱, cáchí tu̱hun Ndióxi̱.
23268  MAT 3:7  Joo tá na̱xini Juan ña̱ ja̱nda̱ joho xínu̱ co̱o cua̱há na̱ fariseo xi̱hín na̱ saduceo nu̱ dá ña̱ ná jácandúta̱ da̱ na̱ já na̱casáhá xójo̱ ndiva̱ha ini da ta já na̱cachi da já xi̱hi̱n ná: ndó cúú ndó tátu̱hun co̱o jáchi̱ cúú ndó na̱ quini. Cáhán ndo̱ ña̱ a̱ jándoho ga̱ Ndióxi̱ ini ndó sa̱há cua̱chi ndó tá ná candúta̱ ndo̱ va̱tí cája tá cája ndó cua̱chi.
23273  MAT 3:12  Mé da̱ va̱xi cán ca̱xi da ña̱yivi va̱ha tañu ña̱yivi quini. Cúú á tátu̱hun in da̱ta̱a tá jáxi̱xi da trigo xi̱hi̱n pala já ná quee xe̱he̱ á já cacu va̱ha da ña̱. Ta xe̱he̱ na̱cana cán cu̱hu̱n a̱ ca̱yi̱ a̱ xi̱hi̱n ñúhu̱ i̱ta̱ ña̱ a̱ ndáhva̱ toho cáchí Juan xi̱hín na̱ cán.
23275  MAT 3:14  Joo nu̱ cuítí co̱ó na̱xeen toho Juan jácandúta̱ dá Jesús. Ña̱ cán quéa̱ na̱cachi da já xi̱hín Jesús: Yóhó cúú da̱ ndítahan jácandúta̱ ye̱he̱. Ta cáa joho va̱sún yóho ña̱ ná jácandúta̱ i̱ yo̱hó na̱cachi Juan cán xi̱hín Jesús.
23276  MAT 3:15  Já na̱nducú nehe Jesús tu̱hun nu̱ dá já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: Cande̱hé. Quia̱hva já ndítahan coo ña̱ yóho viti jáchi̱ ndítahan nu̱ yo̱ jáxi̱nu̱ co̱o i̱ tócó ndihi ña̱ nda̱a̱ ña̱ na̱sacu ini Ndióxi̱ coo na̱cachi a. Xi̱hín ña̱ yóho na̱candúsa Juan ta chí na̱jácandúta̱ dá Jesús.
23278  MAT 3:17  Tá na̱ndihi já na̱xini jo̱ho a cáha̱n in a indiví ta já cáchí a̱ cán já: Yóhó cúún ja̱hyi ma̱ní i̱ ta cáji̱i̱ ndiva̱ha ini i̱ xu̱hu̱n na̱cachi a.
23281  MAT 4:3  Já na̱cayati tiñáhá sa̱cua̱ha̱ nu̱ú Jesús ña̱ coto ndojó ñahá ri̱ já na̱cachi rí já xi̱hi̱n á: ta̱ jivi ndusa ja̱hyi Ndióxi̱ cúún cahnda chuun ña̱ ná nduu yu̱u̱ yóho pan na̱cachi rí cán xi̱hín Jesús.
23282  MAT 4:4  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n rí: cáchí tu̱hun Ndióxi̱: ju̱ú pan cuití cuxu ña̱yivi já catacu na, va̱ha. Xíní ñúhú ri a caja na ña̱ sáhndá tu̱hun Ndióxi̱ nu̱ ná já quéa̱ cuu catacu na nu̱ Ndióxi̱ na̱cachi Jesús xi̱hi̱n rí.
23284  MAT 4:6  Ta já na̱cachi rí já xi̱hi̱n á: ta̱ jivi ndusa ja̱hyi Ndióxi̱ cúún jácana mún chí ni̱nu̱ jáchi̱ já cáchí tu̱hun Ndióxi̱: Cahnda Ndióxi̱ chuun nu̱ táto̱ mé á ña̱ ná candaa na yo̱hó. Ta ndinehe ndáha̱ na̱ yo̱hó, já quéa̱ ná a̱ ndícue̱he̱ sa̱hu̱n tá ná cachihin sa̱hu̱n xi̱hín yu̱u̱, já cáchí tu̱hun Ndióxi̱ na̱cachi rí xi̱hín Jesús.
23285  MAT 4:7  Ta já na̱nducú nehe Jesús tu̱hun nu̱ rí já na̱cachi a já xi̱hi̱n rí: Cáchí tucu tu̱hun Ndióxi̱ já: cóto ndojó tohún Ndióxi̱, xitohún na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ri̱.
23287  MAT 4:9  Ta já na̱cachi tucu rí já xi̱hín Jesús: Tócó ndihi ña̱ yóho quia̱hva i̱ nu̱u̱n tá ná caxítún nu̱ú i̱ caja cáhnún ye̱he̱ na̱cachi rí quini cán xi̱hín Jesús.
23288  MAT 4:10  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n rí: Satanás, cuáhán caxoo jáchi̱ já cáchí tu̱hun Ndióxi̱: In túhún Ndióxi̱, xitohún ndítahan caja cáhnún ta in túhún mé á ndítahan caja ndívún nu̱u̱n na̱cachi Jesús xi̱hi̱n rí cán.
23295  MAT 4:17  Ta chí mé tiempo já na̱casáhá Jesús cáha̱n ndojó a̱ nu̱ú ña̱yivi ta já cáchí a̱ já xi̱hi̱n ná: Xíní ñúhú jándacoo ndó cua̱chi cája ndó ta ndicó co̱o ini ndó nu̱ Ndióxi̱ jáchi̱ sa̱ na̱cayati qui̱ví cacomí a̱ cuéntá sa̱há ña̱yivi na̱cachi Jesús.
23297  MAT 4:19  Já na̱cachi a já xi̱hi̱n ndíví da̱: Naha quíi̱ ndó candi̱co̱ ndó ye̱he̱ caca tuun ndó xi̱hín i̱. Tává ndó ti̱yacá viti joo caja i̱ ña̱ ná cuu tavá ndo̱ ña̱yivi tañu cua̱chi cáchí a̱.
23306  MAT 5:3  Ta̱hví na̱cuu ña̱yivi tá ndícuni na xíní ñúhú na̱ ña̱ chindeé Ndióxi̱ na̱ jáchi̱ na̱ cán cúú na̱ cacomí Ndióxi̱ cuéntá sa̱ha̱.
23324  MAT 5:21  ʼMé ndó sa̱ xíni̱ ndo̱ ña̱ na̱cachi Moisés xi̱hi̱n tásáhnu jícó ndo̱ sa̱nahá tá na̱cachi da já: cáhní ndó ndi̱i jáchi̱ ndá na̱ ná cahní ndi̱i tandaa qui̱vi̱ caja vií jutixia sa̱ha̱ ná.
23330  MAT 5:27  ʼMé ndó sa̱ xíni̱ ndó ña̱ na̱sahnda ley Moisés chuun sa̱nahá ta já na̱cachi a já: Coto a̱ cóo ndó xi̱hi̱n ñájíhí á yíi̱ ñani táhan ndó.
23334  MAT 5:31  ʼTa mé ndó sa̱ xíni̱ ndó ña̱ na̱sahnda ley Moisés chuun sa̱nahá já cáchí a̱ já: Ndá da̱ cúni̱ jándacoo ñájíhí da̱ ndítahan cava̱ha da in tutu quia̱hva da nu̱ ña̱ ta sa̱ íin va̱ha va cuu jándacoo da ña̱.
23336  MAT 5:33  ʼMé ndó sa̱ xíni̱ ndó ña̱ na̱sahnda ley Moisés chuun sa̱nahá já cáchí a̱ já: Xíní ñúhú jáxi̱nu̱ co̱o ndó tócó ndihi ña̱ na̱sa̱ha̱n ndó tu̱hun ndó caja ndó tá tává ndo̱ qui̱vi̱ Ndióxi̱.
23340  MAT 5:37  Tá sáhan ndó tu̱hun ndó nu̱ú ña̱yivi xíní ñúhú cachi ndó: A̱ja̱n, caja i̱ ña̱. Á tá co̱ó xíní ñúhú cachi ndó: U̱hu̱n, a̱ cu̱ú caja i̱ ña̱. Jáchi̱ tá cachi ndó inga tu̱hun já caja ndó ña̱ cúni̱ ña̱ quini.
23341  MAT 5:38  ʼMé ndó sa̱ xíni̱ ndó ña̱ na̱sahnda ley Moisés chuun sa̱nahá já cáchí a̱ já: quia̱hva cája ña̱yivi xu̱hu̱n quia̱hva já caja ri yóhó va xi̱hi̱n ná. Ta tá ná cani in da nduchú núún já quéa̱ ndítahan cani mún nduchú núú da̱. Tá ná tavá da̱ nu̱hún já ndítahan nu̱u̱n tavá ri yóhó va nu̱hú da̱, cáchí ley Moisés.
23346  MAT 5:43  ʼMé ndó sa̱ xíni̱ ndo̱ ña̱ na̱sahnda ley Moisés chuun sa̱nahá já cáchí a̱ já: Qui̱hvi̱ ini ndó na̱ xíní táhan va̱ha xi̱hi̱n ndó ta candají ndó na̱ co̱ cúní táhan xi̱hi̱n ndo̱, cáchí ley Moisés.
23351  MAT 5:48  Xíní ñúhú caja nda̱a̱ ndó xi̱hi̱n tócó ndihi ña̱yivi tá quia̱hva cája nda̱a̱ Ndióxi̱, tátá yo̱, mé a̱ íin indiví na̱cachi Jesús.
23352  MAT 6:1  Já na̱cachi tucu Jesús já: ndúcú ndó caja va̱ha ndó nu̱ú ña̱yivi sa̱há ña̱ ná cuni táhyí na̱ ña̱ cája ndó já cando̱o va̱ha ndó nu̱ ná. Jáchi̱ tá ná caja ndó já co̱ó toho ña̱ha ñe̱hé táhvi̱ ndó nu̱ Ndióxi̱, tátá ndo̱ íin indiví.
23389  MAT 7:4  Ta tá a̱ cu̱ú cuni ndó yitó cáhnu ndáca̱a̱n ini nduchú núú mé ndó ndaja caja ndó cachi ndó xi̱hín ñani táhan ndó: Ñani i̱, ná tavá loho i̱ xe̱he̱ ndáca̱a̱n nduchú núún ja̱n.
23407  MAT 7:22  Jáchi̱ tá ná xi̱nu̱ co̱o qui̱vi̱ caja vií Ndióxi̱ sa̱há ña̱yivi já quéa̱ casáhá ca̱ha̱n cua̱há ndiva̱ha ña̱yivi xi̱hín i̱ ta já cachi na já: Jesús, mé ndó cúú xitoho nde̱ ta xi̱hín qui̱vi̱ mé ndó na̱xi̱ca nuu nde̱ cáha̱n nde̱ tu̱hun Ndióxi̱ xi̱hín ña̱yivi ta xi̱hín qui̱vi̱ mé ndó na̱tavá nde̱ rí quini na̱sa̱ñuhu ínima̱ ña̱yivi ta xi̱hín qui̱vi̱ mé ndó na̱caja cua̱há ndiva̱ha nde̱ ña̱ xitúhún, cachi na xi̱hín i̱.
23408  MAT 7:23  Ta a̱nda̱ já nducú ñehe e̱ tu̱hun nu̱ ná já cachi i̱ já xi̱hi̱n ná: Co̱ xíni̱ toho i̱ yo cúú ndóhó. Caxoo ndó nu̱ú i̱ jáchi̱ ndinuhu ña̱ quini cája ndó, cachi i̱ xi̱hi̱n ná.
23412  MAT 7:27  Tá na̱ndihi já na̱xi̱nu̱ ja̱vi̱ já na̱sahnu yu̱ta ta na̱xi̱nu̱ ta̱chi̱ quíni ja̱tá vehe cán. A̱nda̱ já na̱ndicava vehe da ta chí na̱ndihi sa̱ha̱ chí uun na̱cachi Jesús jána̱ha̱ ña̱yivi.
23416  MAT 8:2  Ta ndaja coo já na̱cayati in da̱ta̱a, da̱ ndóho cue̱he̱ táhyi̱ nu̱ á. Ta já na̱caxítí da̱ nu̱ á já na̱cachi da já xi̱hi̱n á: Cuu ndaja va̱ha ndó ye̱he̱, xitoho i̱ tá cúni̱ ndó na̱cachi da xi̱hín Jesús.
23417  MAT 8:3  Tá na̱ndihi já na̱cani ndaa ndáha̱ Jesús da̱ já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: Cúni̱ ña̱ ná ndiva̱hún ña̱ cán quéa̱ na̱ndiva̱hún viti cáchí a̱ xi̱hi̱n dá. Tá na̱cachi Jesús já chí i̱vi̱ la̱á na̱ndindaa cue̱he̱ táhyi̱ na̱ndoho da̱ cán.
23418  MAT 8:4  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n dá: Cande̱hé. A̱ cáxi tu̱hun tohún ña̱ yóho xi̱hín ni in túhún ña̱yivi. Cuáhán nda̱cún na̱hu̱n mún nu̱ú ju̱tu̱. Ta ndítahan jo̱cún ña̱ha nu̱ Ndióxi̱ tátu̱hun sáhndá ley Moisés sa̱nahá caja na̱ sa̱ na̱ndiva̱ha. Já ná canda̱a̱ ini tócó ndihi ña̱yivi ña̱ sa̱ na̱ndindaa va cue̱he̱ na̱sandohún na̱cachi Jesús xi̱hín da̱ cán.
23420  MAT 8:6  Já na̱cachi da já xi̱hi̱n á: Á co̱ cúni̱ ndó caja ndó ña̱ma̱ni̱ ndaja va̱ha ndó mozo i̱, da̱tacú jáchi̱ cándúhu̱ da̱ vehe quíhvi̱ da̱ na̱xi̱hi̱ tu̱chu yiquí cu̱ñu da ta a̱ ju̱ú quia̱hva cáhi̱hvi̱ yiquí cu̱ñu da na̱cachi da̱ cán xi̱hín Jesús.
23421  MAT 8:7  Já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n dá: Va̱ha va, cu̱hu̱n i̱ ndaja va̱ha i̱ da̱ na̱cachi Jesús.
23422  MAT 8:8  A̱nda̱ já na̱cachi tucu da̱ sáhndá chuun nu̱ú soldado cán já xi̱hín Jesús: Cande̱hé ndó. Co̱ó sa̱ha̱ toho ye̱he̱ ña̱ ná ndi̱hvi ndó vehe e̱. Joo cahnda cuití ndó chuun ja̱nda̱ nu̱ íin ndó yóho ta já ndiva̱ha va mozo i̱.
23423  MAT 8:9  Jáchi̱ ndúu java na̱ náhnu chága̱ sáhndá chuun nu̱ú i̱. Ta ndúu ri soldado sáhndá ri ye̱he̱ va chuun nu̱u̱. Ta tá chíndahá i̱ in da ña̱ ná cu̱hu̱n da̱ nu̱ cúni̱ mí i̱ cu̱hu̱n da̱ ta cua̱ha̱n da̱. Ta tá sáhndá i̱ chuun nu̱ú inga da̱ ña̱ ná quixi da̱ nu̱ú i̱ ta va̱xi da nu̱ú i̱. Ta tá sáhndá i̱ chuun nu̱ mozo i̱ ña̱ ná caja da ña̱ sáhndá i̱ ta cája da ña̱ na̱cachi da̱ cán.
23424  MAT 8:10  Tá na̱xini jo̱ho Jesús ña̱ yóho já na̱catóntó a̱ já na̱cachi a já xi̱hín na̱ ndíco̱ cua̱ha̱n cán: a̱ nda̱a̱ ná ca̱ha̱n i̱ xi̱hi̱n ndo̱ ña̱ a̱ ñáha cuni i̱ tañu na̱ Israel in da̱ cándeé cáhnu na̱há ini Ndióxi̱ tá quia̱hva cándeé cáhnu ini da̱ yóho Ndióxi̱.
23426  MAT 8:12  Joo cua̱há na̱ Israel, na̱ na̱nditahan nu̱u̱ coo cán a̱ cóo toho na̱ cán. Ña̱ caja Ndióxi̱ xi̱hín na̱ cán quéa̱ cui̱ta̱ na̱ ja̱ta̱ véhe cu̱hu̱n na̱ nu̱ú naá ndiva̱ha. Ta cán cuacu ndiva̱ha na ja̱nda̱ quia̱hva chicáhñá mé nu̱hu̱ ná cáchí Jesús.
23427  MAT 8:13  Tá na̱ndihi já na̱ca̱ha̱n tucu Jesús xi̱hín da̱ sáhndá chuun nu̱ú soldado cán já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: Cuanúhu̱ vehún. Na̱ndiva̱ha mosún tá quia̱hva cúnu̱n jáchi̱ na̱candúsún ye̱he̱ na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá. Chí mé hora já na̱ndiva̱ha mozo da̱ cán.
23431  MAT 8:17  Ta tócó ndihi ña̱ yóho na̱ya̱ha já ná xi̱nu̱ co̱o nu̱ú tu̱hun ña̱ na̱ca̱hyí profeta Isaías tá na̱cachi da já: á na̱ndiquehe ndihi a ña̱ cávitá iní ta na̱xojo ndihi a cue̱he̱ yo̱, cáchí tu̱hun Ndióxi̱.
23433  MAT 8:19  Joo na̱cayati in da̱ jána̱ha̱ ley Moisés nu̱ á já na̱cachi da já xi̱hi̱n á: Maestro, cúni̱ candi̱co̱ i̱ ndo̱hó ndá na̱cuu nu̱ú cu̱hu̱n ndo̱ na̱cachi da xi̱hi̱n á.
23434  MAT 8:20  Já na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ dá já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: Ndicuii cúú rí ta va̱ti̱ íin cáva̱ ñúhu rí. Ta laa cúú rí ta va̱ti̱ íin táca̱ ñúhu rí. Joo ye̱he̱, da̱ na̱chindahá Ndióxi̱ nduu ña̱yivi, chí ni nu̱ú cu̱ju̱ mí i̱ co̱ó va na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá.
23435  MAT 8:21  Ta inga da sa̱ xíca xi̱hi̱n á na̱cachi da já xi̱hi̱n á: Maestro, quia̱hva jihna ndó ña̱ma̱ni̱ nu̱ú i̱ ña̱ ná cu̱hu̱n i̱ jándu̱xu̱ tátá i̱ já quixi i̱ candi̱co̱ i̱ ndo̱hó na̱cachi da xi̱hi̱n á.
23436  MAT 8:22  Já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n dá: Xíní ñúhú candi̱cún ye̱he̱ viti jáchi̱ ná cu̱hu̱n mé ña̱yivi, na̱ a̱ ñáha ca̱cu ndaa ínima̱ jándu̱xu̱ na̱ ndi̱i ja̱n na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá.
23439  MAT 8:25  A̱nda̱ já ndáva na̱ xíca tuun xi̱hi̱n á cán na̱sa̱ha̱n na̱ ndíñehe na ña̱. Já na̱cayuhú na̱ já cáchí na̱ xi̱hi̱n á: Chindeé ndó nde̱he̱, xitoho nde̱. Jáchi̱ cáco̱o barco ca̱há tañu̱hú cua̱ha̱n do̱ na̱cachi na xi̱hi̱n á.
23440  MAT 8:26  A̱nda̱ já na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ ná já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Ndá cuéntá quéa̱ yíhví na̱há ndo̱. Ndá cuéntá quéa̱ co̱ cándeé ini ndó ye̱he̱ na̱cachi a. Já na̱ndaco̱o a ta jána̱ni a ta̱chi̱ quíni cán xi̱hín tañu̱hú cán ta já na̱catáji̱ uun tócó ndihi a cán.
23441  MAT 8:27  Tá na̱xini na̱ xíca tuun xi̱hi̱n á cán ña̱ yóho já na̱catóntó na̱ ta na̱casáhá ndáca̱ tu̱hún táhan na já cáchí xi̱hi̱n táhan na já: Ta ndá da̱ cúú da̱ta̱a yóho ña̱ ja̱nda̱ ta̱chi̱ xi̱hín tañu̱hú cándúsa nu̱ cáha̱n da̱ cáchí xi̱hi̱n táhan na̱ cán.
23443  MAT 8:29  Tá na̱xini da Jesús já na̱casáhá da̱ cáyuhú da̱ nu̱ á já cáchí da̱ já xi̱hi̱n á: Ndá cuéntá quéa̱ va̱sún qui̱hvi nuún xi̱hín nde̱, Jesús, da̱ cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱. Á va̱sún jándoho ya̱chún ini nde̱ tá cáma̱ní yi̱i̱ ndindaa tiempo ndoho ini nde̱ na̱cachi rí quini cán xi̱hín Jesús.
23445  MAT 8:31  Ta mé rí quini ñúhu ini ndíví da̱ta̱a cán na̱xi̱ca̱ ta̱hví ri̱ nu̱ Jesús já cáchí ri̱ já xi̱hi̱n á: ta̱ ná tavún nde̱he̱ ini da̱ yóho, quia̱hva ña̱ma̱ni̱ nu̱ú nde̱ ña̱ ná cu̱hu̱n nde̱ ndi̱hvi nde̱ ini cóchí ndúu cáa na̱cachi rí xi̱hín Jesús.
23446  MAT 8:32  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n rí: Cuáhán ndó, dá já. Chí na̱queta rí quini cán ini ndíví da̱ta̱a cán já na̱sa̱ha̱n rí na̱ndi̱hvi rí ini cóchí cán. Ta chí i̱vi̱ la̱á xínu tócó ndihi cóchí cán cua̱ha̱n rí núu rí nu̱ ndáyi yuhú tañu̱hú cán. Ta na̱jáque̱ta nuu rí mé rí ini tañu̱hú chí na̱candaa rí ticui̱í já na̱xi̱hi̱ ri̱.
23450  MAT 9:2  Ta cán ñéhe na in da̱ quíhvi̱, da̱ na̱xi̱hi̱ tu̱chu sa̱ha̱ ta cándúhu̱ da̱ nu̱ yívi̱ loho ñéhe na na̱casa̱a̱ na̱ nu̱ á. Ta tá na̱xini Jesús ndá quia̱hva cándeé ini da̱ cán mé á já na̱cachi a já xi̱hín da̱ quíhvi̱ cán: Cande̱hé, ja̱hyi a. A̱ ndícani toho inún jáchi̱ cája cáhnu ini i̱ sa̱há cua̱chún viti na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá.
23451  MAT 9:3  Java táhan da̱ jána̱ha̱ ley Moisés na̱casáhá da̱ cáhán da̱ já: da̱ yóho ndája núu da Ndióxi̱ xi̱hín tu̱hun cáha̱n da̱ jáchi̱ ni in túhún toho ña̱yivi a̱ cu̱ú caja cáhnu ini sa̱há cua̱chi.
23452  MAT 9:4  Joo sa̱ na̱canda̱a̱ ini Jesús ña̱ cáhvi ini da̱ cán sa̱há ña̱ cán quéa̱ na̱nda̱ca̱ tu̱hún a̱ da̱ já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: Ndá cuéntá quéa̱ cáhvi núu ini ndó sa̱há ye̱he̱.
23453  MAT 9:5  Á cáhán ndo̱ ña̱ i̱hvi̱ chága̱ cachi i̱ xi̱hín da̱ yóho: Na̱caja cáhnu ini i̱ sa̱há cua̱chún viti. Á tá co̱ó ta cachi i̱ xi̱hi̱n dá: Cuándaco̱o ta cuáhán.
23454  MAT 9:6  Cande̱hé va̱ha ndo̱ ná na̱ha̱ i̱ nu̱ ndo̱ ña̱ íin sa̱há i̱, da̱ na̱chindahá Ndióxi̱ nduu ña̱yivi caja cáhnu ini i̱ sa̱há cua̱chi cája ña̱yivi ñuyíví yóho na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá. Tá na̱ndihi já na̱ndica̱ha̱n tucu a xi̱hín da̱ na̱xi̱hi̱ tu̱chu sa̱ha̱ cán: Ta viti cáha̱n i̱ xu̱hu̱n cuándaco̱o ndiquehe xi̱to lohún ta cuanúhu̱ vehún na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá.
23457  MAT 9:9  Tá na̱ndihi já na̱quee Jesús cua̱ha̱n ta nani xíca cua̱ha̱n já na̱xini a in da̱ta̱a naní Mateo, da̱ íin coo nu̱ sáco̱o da̱ játaca jiu̱hún cuéntá impuesto. Ta na̱cana Jesús da̱ já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: Naha quíi̱ candi̱cún ye̱he̱. A̱nda̱ já na̱nda̱ca̱ ndichi Mateo ta na̱casáhá ndíco̱ da̱ Jesús.
23459  MAT 9:11  Ta tá na̱xini na̱ fariseo ña̱ ndúu na̱ cán xíxi na xi̱hín Jesús já na̱casáhá na̱ ndáca̱ tu̱hún na̱ na̱ xíca tuun xi̱hín Jesús cán já: Ndá cuéntá quéa̱ xíxi xitoho ndó xi̱hín na̱ játaca jiu̱hún cuéntá impuesto ta xi̱hín java ga̱ na̱ cája cua̱chi na̱cachi na̱ fariseo cán.
23460  MAT 9:12  Joo tá na̱xini jo̱ho Jesús ña̱ yóho já na̱cachi a já xi̱hín na̱ fariseo cán: Ña̱yivi íin va̱ha co̱ xíní ñúhú toho na da̱ cája tátá ñahá joo na̱ quíhvi̱, na̱ cán cúú na̱ xíní ñúhú da̱ cája tátá ñahá.
23461  MAT 9:13  Ta ye̱he̱ co̱ó va̱xi toho i̱ cana i̱ na̱ sa̱ íin va̱ha. Va̱xi i̱ cana i̱ ña̱yivi, na̱ cája cua̱chi ña̱ ná jándacoo na cua̱chi cája na. Xíní ñúhú cu̱hu̱n ndo̱ jácuaha va̱ha ndó ña̱ cúni̱ cachi tu̱hun Ndióxi̱ tá cáchí a̱ já: Ña̱ cúni̱ quéa̱ ná candáhví ini ndó ña̱yivi jáchi̱ va̱ha chága̱ ña̱ yóho a̱ ju̱ú ga̱ ña̱ ná jo̱co̱ ndó quíti̱ nu̱ú, cáchí tu̱hun Ndióxi̱ cáchí Jesús xi̱hi̱n ná.
23462  MAT 9:14  Tá na̱ndihi na̱ xíca xi̱hi̱n Juan, da̱ jácandúta̱ ña̱yivi cán na̱xi̱nu̱ co̱o na nu̱ Jesús. Já na̱casáhá ndáca̱ tu̱hún na̱ mé á já na̱cachi na já xi̱hi̱n á: Ndáva̱ha co̱ xíjuhun toho na̱ xíca xi̱hi̱n yóhó nani cua̱há ndiva̱ha xíjuhun mé nde̱ xi̱hín na̱ fariseo na̱cachi na̱ cán xi̱hín Jesús.
23463  MAT 9:15  A̱nda̱ já na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ ná já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Á cáhán ndo̱ canduu cuéha̱ na̱ ndúu in vicó tánda̱ha̱ nani íin mé da̱ tánda̱ha̱ cán xi̱hi̱n ná. U̱hu̱n. Jáchi̱ cáji̱i̱ ini na. Joo xi̱nu̱ co̱o qui̱ví candaa na da̱ tánda̱ha̱ cán a̱nda̱ jáví casáhá cajuhun na. Ta cáchí i̱ xi̱hi̱n ndo̱ ña̱ va̱xi qui̱vi̱ candaa na ye̱he̱ nu̱ú na̱ yóho ta a̱nda̱ jáví casáhá na̱ xíca tuun xi̱hín i̱ cajuhun na na̱cachi Jesús.
23464  MAT 9:16  Ta na̱sacu Jesús inga quia̱hva nu̱ ná já cáchí a̱ já: Ama ná jándaha ña̱yivi jahmá yatá xi̱hín in túhu̱n jáhma̱ sa̱á jáchi̱ tá na̱ndihi ndíndi̱í a̱, sáhndá chága̱ ví a̱ jahmá yatá cán ta jándacáhnu chága̱ ví a̱ yávi̱ ña̱ na̱ndicahmá na̱ cán.
23465  MAT 9:17  Ta ni co̱ táán na̱ vino sa̱á ini vóso̱ níi̱ yatá jáchi̱ jáca̱hndi̱ mé vino cán níi̱ ta cui̱ta̱ mé vino cán ta tíví vóso̱ níi̱ cája dó. Sa̱há ña̱ cán quéa̱ ndítahan taán yo̱ vino sa̱á ini vóso̱ nií sa̱á ná a̱ ndíhi sa̱ha̱ vino xi̱hi̱n vóso̱ cáchí Jesús.
23466  MAT 9:18  Ta nani cáha̱n Jesús cándichi a na̱xi̱nu̱ co̱o in da̱ sáhndá chuun nu̱ú na̱ Israel. Já na̱caxítí da̱ nu̱ á ta já na̱cachi da já xi̱hi̱n á: Ja̱cá na̱xi̱hi̱ uun ñá loho cúú ja̱hyi jíhí i̱ joo tá ná caja ndó ña̱ma̱ni̱ quixi ndó vehe e̱ ta chinúu ndó ndáha̱ ndó ja̱ta̱ ña̱ já nditacu tucu ñá na̱cachi da̱ cán xi̱hín Jesús.
23469  MAT 9:21  Jáchi̱ na̱ca̱hán ña̱: ná cani ndaa cuití ndáha̱ í jáhma̱ Jesús já ndiva̱ha í, na̱ca̱hán ña̱.
23470  MAT 9:22  Joo na̱ndicoto nihni játá Jesús nu̱ ñá ta tá na̱xini a ñá já na̱cachi a já xi̱hi̱n ña̱: cáyi̱hví tohún, ja̱hyi a. Na̱ndiva̱hún jáchi̱ na̱candúsún ye̱he̱ na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ñá. Ta chí mé hora já na̱ndiva̱ha ñá.
23472  MAT 9:24  Ta chí já na̱cachi a já xi̱hi̱n tócó ndihi na̱ cán: Cuáhán queta ndó ja̱ta̱ véhe. Jáchi̱ co̱ó na̱xi̱hi̱ toho ñá loho yóho. Quíji̱ cuití va ñá na̱cachi Jesús xi̱hín ña̱yivi ndúu cán. Joo na̱casáhá na̱ cán sácu̱ ndaa ñahá na̱.
23475  MAT 9:27  Tá na̱quee Jesús cua̱ha̱n já ndíco̱ i̱vi̱ da̱ cua̱á ja̱tá cua̱ha̱n da̱ já na̱casáhá cáyuhú cóhó da̱ já cáchí da̱ já xi̱hi̱n á: Jesús, da̱ na̱quixi chi̱chi David caja ndó ña̱ma̱ni̱ candáhví loho ini ndó nde̱he̱ cáchí da̱ cáyuhú da̱ ja̱tá Jesús.
23476  MAT 9:28  Ta ndaja coo na̱qui̱hvi Jesús ini in vehe ta já na̱cayati ndíví da̱ cua̱á cán nu̱ á. Já na̱casáhá ndáca̱ tu̱hún a̱ da̱ cán já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: Á cáhán ndo̱ ña̱ cuu caja i̱ jándiye̱he̱ nu̱u̱ ndo̱ na̱cachi Jesús xi̱hín da̱ cán. A̱ja̱n, xitoho nde̱. Cándúsa nde̱ ña̱ cuu caja ndó ña̱ na̱cachi ndíví da̱ cua̱á cán xi̱hín Jesús.
23477  MAT 9:29  Tá na̱ndihi já na̱cani ndaa ndáha̱ Jesús nduchú núú da̱ cán ta já na̱cachi a já xi̱hi̱n ndíví da̱ cán: coo tá quia̱hva cúni̱ ndo̱ jáchi̱ cándeé ini ndó ye̱he̱ cáchí a̱.
23481  MAT 9:33  Ta tá na̱tavá Jesús ínima̱ quini ini da̱ cán chí i̱vi̱ la̱á na̱casáhá cáha̱n da̱. Ta a̱ ju̱ú quia̱hva na̱catóntó ña̱yivi ta já cáchí na̱ já: Ni in túhún tañu co̱ó na̱xini nde̱ in ña̱ha tátu̱hun ña̱ yóho ñundáhyi̱ Israel na̱cachi na̱ cán.
23482  MAT 9:34  Joo na̱ fariseo cán na̱casáhá cáchí na̱ já: cúú tiñáhá sa̱cua̱ha̱ nu̱ rí quini sáhan rí ndée̱ rí nu̱ú Jesús yóho ña̱ ná tavá a̱ ínima̱ quini ini ña̱yivi na̱cachi na̱ fariseo cán.
23485  MAT 9:37  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hín na̱ xíca tuun xi̱hín a̱ cán: á nda̱a̱ ndúu cua̱há ndiva̱ha ña̱yivi, na̱ cúni̱ cuni jo̱ho tu̱hun Ndióxi̱ joo chá cuití na̱ cúni̱ cu̱hu̱n na̱ ca̱ha̱n na̱ ña̱ xi̱hín ña̱yivi. Cúú á tátu̱hun íin cua̱há ndiva̱ha níi̱ ña̱ xíní ñúhú jáquee joo ndíma̱ní ña̱yivi jáquee na ña̱.
23486  MAT 9:38  Sa̱há ña̱ cán quéa̱ xíní ñúhú ca̱ca̱ ta̱hví ndó nu̱ Ndióxi̱ ña̱ ná chindahá mé á chága̱ na̱ cája chúun cuéntá mé á cáchí Jesús xi̱hi̱n ná.
23491  MAT 10:5  Tá na̱chindahá Jesús ndíhu̱xu̱ i̱vi̱ na̱ cán já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Coto a̱ cúhu̱n ndó chí ñuu ña̱yivi tóho̱, na̱ co̱ cúú na̱ Israel. Ta ni a̱ quíhvi ndó ñuu ñúhu chí estado Samaria.
23528  MAT 10:42  Ta ndá na̱ ná quia̱hva ña̱ha va̱tí in yáxi̱ ticui̱í nu̱ú in na̱ cúú ja̱hyi i̱ yóho sa̱há ña̱ ndíco̱ na̱ íchi̱ cuéntá mí i̱, mé a̱ nda̱a̱ ná ca̱ha̱n i̱ xi̱hi̱n ndó ña̱ cha̱hvi Ndióxi̱ sa̱há ña̱ma̱ni̱ cája na xi̱hi̱n ná cáchí Jesús.
23532  MAT 11:4  Tá na̱ndihi na̱nda̱ca̱ tu̱hún da̱ cán Jesús sa̱há ña̱ yóho já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná: Cuáhán ndó ndicani ndó nu̱ Juan tócó ndihi ña̱ na̱xini ndó cája i̱ xi̱hi̱n tócó ndihi ña̱ na̱xini jo̱ho ndó cáha̱n i̱.
23534  MAT 11:6  Ta̱hví na̱cuu na̱ co̱ jándacoo ña̱ cándeé ini na ye̱he̱ na̱cachi Jesús.
23535  MAT 11:7  Tá na̱quee na̱ na̱chindahá Juan cán cua̱ha̱n na̱ já na̱casáhá Jesús cáha̱n xi̱hín ña̱yivi já cáchí a̱ já xi̱hi̱n ná: Ndía̱ na̱ca̱hán ndo̱ cuni ndó tá na̱queta ndó na̱sa̱ha̱n ndó sánde̱hé ndo̱ Juan yucú íchí cán. A̱ ju̱ú da̱ cán cúú ta̱a láhá já quíji nuu da tátu̱hun quíji nuu in tóyo̱ó cája ta̱chi̱.
23545  MAT 11:17  Na̱tiví nde̱ tótíví nu̱ ndo̱ joo co̱ó na̱xeen ndó cata sáhá ndo̱. Ta na̱xita cuéha̱ ndiva̱ha nde̱ nu̱ ndo̱ ta ni co̱ó na̱sacu ndó.
23547  MAT 11:19  Ta tá na̱xi̱nu̱ ye̱he̱, da̱ na̱chindahá Ndióxi̱ nduu ña̱yivi ta xíxi i̱ pan ta xíhi i̱ vino já na̱casáhá cáchí ndó sa̱há i̱ ña̱ cúú u̱ in ta̱a nde̱hé ndiva̱ha ta xíhi ndiva̱ha i̱. Ta cáchí ndó ña̱ cátóó ndiva̱ha i̱ cacuu amigo na̱ cája cua̱chi xi̱hín na̱ játaca jiu̱hún cuéntá impuesto. Joo na̱ cúni̱ cánda̱a̱ ini ña̱ nda̱a̱, na̱ cán cúú na̱ cánda̱a̱ ini ña̱ cája Juan ta cája ri ye̱he̱ ña̱ nda̱a̱ na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ná.
23549  MAT 11:21  Ndáhví na̱há na̱cuu ndó, na̱ ñuu Corazín. Ta ndáhví na̱há na̱cuu ndó, na̱ ñuu Betsaida. Cua̱há ndiva̱ha ña̱ náhnu na̱caja i̱ nu̱ ndo̱ joo co̱ó na̱xeen ndó ndicó co̱o ini ndó jándacoo ndó cua̱chi ndó. Sa̱nahá na̱jándihi Ndióxi̱ sa̱há ñuu Tiro xi̱hín sa̱há ñuu Sidón sa̱há cua̱chi na. Tá ná sa̱ha̱n i̱ caja i̱ ña̱ náhnu nu̱ú na̱ cán tá quia̱hva na̱caja i̱ nu̱ mé ndó, sa̱ na̱jándacoo va na cán cua̱chi na, nduu. Ta chí i̱vi̱ la̱á nda̱ca̱ ndixi na jahmá ndi̱i ta jácu̱yu na ya̱a̱ yiquí jíní na̱, nduu. Jáchi̱ xi̱hín ña̱ yóho jána̱ha̱ na̱ ña̱ na̱ndicó co̱o ini na sa̱há cua̱chi na.
23552  MAT 11:24  Mé a̱ nda̱a̱ ná ca̱ha̱n i̱ xi̱hi̱n ndo̱ ña̱ tá ná xi̱nu̱ qui̱ví caja vií Ndióxi̱ sa̱há ña̱yivi já ndoho chága̱ ini mé ndó, na̱ ñuu ja̱n a̱ ju̱ú ga̱ tá quia̱hva na̱ndoho ini ña̱yivi na̱sanduu ñuu Sodoma sa̱nahá na̱cachi Jesús.
23553  MAT 11:25  Mé tiempo cán na̱ca̱ha̱n Jesús já na̱cachi a já: Cája cáhnu i̱ ndo̱hó, tátá Ndióxi̱, ña̱ cúú xitoho tócó ndihi ña̱ha ndúu indiví xi̱hín ñuyíví. Jáchi̱ na̱jána̱ha̱ ndó ña̱ ndíchí ndiva̱ha nu̱ú ña̱yivi, na̱ co̱ó cua̱há sa̱ha̱ nu̱ú java ga̱ na̱. Ta na̱caja ndó ña̱ ná a̱ cu̱ú canda̱a̱ ini na̱ ndi̱chí xi̱hín na̱ tácu̱ ini ña̱ha mé ndó.
23554  MAT 11:26  Já na̱caja ndó jáchi̱ já na̱sacu ini ndó caja ndó na̱cachi Jesús.
23555  MAT 11:27  A̱nda̱ já na̱cachi a já xi̱hín na̱ ndúu cán: Na̱ndiquia̱hva tátá i̱ tócó ndihi ña̱ha ndahá i̱ ña̱ ná cacomí i̱ cuéntá sa̱há. Ta ni in túhún toho ña̱yivi co̱ xíni̱ va̱ha na ye̱he̱, da̱ cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱. Mé Ndióxi̱, tátá i̱ cuití va xíni̱ va̱ha ye̱he̱. Ta ni in túhún toho na̱ co̱ xíni̱ va̱ha na yo cúú tátá i̱. In túhún ye̱he̱, da̱ cúú ja̱hyi a xíni̱ va̱ha i̱ yo cúú mé á. Ta ye̱he̱ cúú da̱ ca̱xi ndá ña̱yivi jána̱ha̱ i nu̱u̱ sa̱há Ndióxi̱, tátá i̱ já ná canda̱a̱ va̱ha ini na yo cúú mé á.
23558  MAT 11:30  Jáchi̱ yúcú chínúu i̱ ja̱ta̱ ndo̱ xi̱hín ña̱ha jácojo i̱ ja̱ta̱ ndo̱ cúú á ña̱ cama ñúhú la̱á na̱cachi Jesús.
23560  MAT 12:2  Tá na̱xini na̱ fariseo ña̱ yóho já na̱casáhá na̱ cáha̱n cua̱chí na̱ nu̱ú Jesús. Já cáchí na̱ já: Cande̱hé. Na̱ xi̱ca tuun xu̱hu̱n ja̱n cája na chuun ña̱ co̱ ndítahan caja ña̱yivi qui̱vi̱ ndíquehe ndée̱ yó na̱cachi na xi̱hi̱n Jesús.
23561  MAT 12:3  Já na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ ná já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Á a̱ ñáha toho cahvi ndó nu̱ú tu̱hun Ndióxi̱ nu̱ cáha̱n sa̱há ña̱ na̱caja David sa̱nahá tá na̱cuico da xi̱hín na̱ xíca xi̱hi̱n dá.
23565  MAT 12:7  Mé ndó co̱ cánda̱a̱ toho ini ndó ña̱ cúni̱ cachi tu̱hun Ndióxi̱ tá cáchí a̱ já: Ye̱he̱ cúni̱ ña̱ ná candáhví ini ndó ña̱yivi jáchi̱ va̱ha chága̱ ña̱ yóho a̱ ju̱ú ga̱ ña̱ ná jo̱co̱ ndó quíti̱ nu̱ú, cáchí tu̱hun Ndióxi̱. Jáchi̱ tá ná canda̱a̱ ini ndó tu̱hun yóho, nduu ta a̱ chíca̱a̱n toho ndó cua̱chi ja̱tá ña̱yivi, na̱ co̱ó cua̱chi.
23566  MAT 12:8  Cande̱hé ndó. Ye̱he̱, da̱ na̱chindahá Ndióxi̱ nduu ña̱yivi, íin sa̱há i̱ cahnda i̱ chuun sa̱há qui̱vi̱ ndíquehe ndée̱ ña̱yivi na̱cachi Jesús.
23568  MAT 12:10  Ta cán na̱sa̱ndaca̱a̱n in da̱ta̱a, da̱ na̱hi̱chi̱ ndáha̱. Ta sa̱há ña̱ ndúcú na̱ fariseo ndúu cán ndá quia̱hva caja na já ná cuu chica̱a̱n na̱ cua̱chi ja̱tá Jesús sa̱há ña̱ cán quéa̱ na̱nda̱ca̱ tu̱hún na̱ mé á já na̱cachi na já: Á sáhan Ndióxi̱ ña̱ma̱ni̱ ndaja va̱hún na̱ quíhvi̱ qui̱vi̱ ndíquehe ndée̱ yo̱ na̱cachi na̱ cán xi̱hi̱n á.
23569  MAT 12:11  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná: Cande̱hé ndó. Tá íin in ndicachi loho ja̱na̱ ndo̱ ta tá ná ndicava rí ini in táhvi̱ qui̱vi̱ ndíquehe ndée̱ yo̱, ama ná a̱ cúhu̱n ndó tavá ndó ri̱.
23570  MAT 12:12  Ta ndíya̱hvi chága̱ ña̱yivi a̱ ju̱ú ga̱ ndicachi. Ña̱ cán quéa̱ sáhan Ndióxi̱ ña̱ma̱ni̱ cája í ña̱ va̱ha qui̱vi̱ ndíquehe ndée̱ yo̱ na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ná.
23571  MAT 12:13  Tá na̱ndihi na̱cachi a já xi̱hín da̱ta̱a, da̱ na̱hi̱chi̱ ndáha̱ cán já: Jándaca̱a̱ ndáhu̱n na̱cachi a xi̱hi̱n dá. Tá na̱jándaca̱a̱ da̱ ndáha̱ dá já na̱ndiva̱ha ndáha̱ dá. Ta cáa tá quia̱hva cáa inga ndáha̱ da̱ cán.
23581  MAT 12:23  Tá na̱xini ña̱yivi ndúu cán ña̱ yóho já na̱catóntó ndiva̱ha na já na̱casáhá ndáca̱ tu̱hún táhan na já cáchí na̱ já: Á a̱ ju̱ú da̱ yóho cúú da̱ na̱quixi chi̱chi rey David cáchí xi̱hi̱n táhan na.
23582  MAT 12:24  Tá na̱xini jo̱ho na̱ fariseo ña̱ cáha̱n ña̱yivi cán já na̱casáhá cáchí mé na̱ fariseo cán já: Ta̱a yóho cúú tává da̱ rí quini ñúhu ini ña̱yivi jáchi̱ mé Beelzebú, rí cúú tiñáhá sa̱cua̱ha̱ nu̱ rí quini cán sáhan rí ndée̱ rí nu̱ dá cája da ña̱ na̱cachi na.
23583  MAT 12:25  Ta sa̱ xíni̱ va Jesús ña̱ cáhvi ini na̱ cán sa̱há ña̱ cán quéa̱ na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: sáhndá java táhan ña̱yivi ndúu in nación ta ndúu na cua̱ha̱ táhndá já cásáhá cáni táhan ndaja táhan mé va na já cama chá ndihi sa̱há nu̱ ndúu na̱ cán. Ta quia̱hva já ya̱ha ri xi̱hín in ñuu á in vehe tá sáhndá java táhan ndaja táhan mé ná já quéa̱ jándihi na sa̱ha̱ ná.
23595  MAT 12:37  Jáchi̱ sa̱ha̱ mé tu̱hun na̱ca̱ha̱n ndó ja̱n caja vií Ndióxi̱ sa̱ha̱ ndo̱. Ta xi̱hín ña̱ ja̱n cachi Ndióxi̱ ña̱ á íin cua̱chi ndó á co̱ó cua̱chi ndó cáchí Jesús.
23596  MAT 12:38  Java na̱ fariseo xi̱hín na̱ jána̱ha̱ ley Moisés na̱ca̱ha̱n na̱ xi̱hín Jesús já na̱cachi na já xi̱hi̱n á: Maestro, cúni̱ nde̱ ña̱ ná caja ndó in ña̱ha xitúhún nu̱ú nde̱ já ná cuni nde̱ na̱cachi na xi̱hín Jesús.
23597  MAT 12:39  Já na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ú na̱ cán já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Ña̱yivi quini, na̱ co̱ cúni̱ cándúsa Ndióxi̱, na̱ yóho cúú na̱ cúni̱ cuni ña̱ xitúhún. Joo a̱ cúní toho na ña̱. Ña̱ cuni ndusa na quéa̱ ña̱ ndoho i̱ tá quia̱hva na̱ndoho Jonás, da̱ na̱sacuu profeta sa̱nahá.
23602  MAT 12:44  Coho ndicó co̱o tucú ini da nu̱ú na̱sa̱ndaca̱a̱n í cán jáchi̱ cúú á tátu̱hun vehé, cáhán ri̱. Ta tá xínu̱ co̱o rí ini da̱ cán já sánde̱hé ri̱ ña̱ íin vií va ini da̱ cán tá quia̱hva vií ini vehe tá na̱ti̱hvi̱ á ta na̱nda̱ca̱ ndójó va̱ha tócó ndihi ña̱ha ini a.
23603  MAT 12:45  A̱nda̱ já quée tucu mé rí quini cán cua̱ha̱n rí quehe rí u̱sa̱ ga̱ rí quini chága̱ a̱ ju̱ú ga̱ mé rí já xínu̱ ndihi rí ndi̱hvi rí ini da̱ta̱a cán. Ta mé da̱ cán ndiquini chága̱ da̱ a̱ ju̱ú ga̱ tá na̱sandaca̱a̱n in tála̱á rí ini da. Quia̱hva já ndoho ri ña̱yivi quini ndúu tiempo viti cáchí Jesús.
23605  MAT 12:47  Já na̱sa̱ha̱n in na cáxi tu̱hun na nu̱ú Jesús já cáchí na̱ já xi̱hi̱n á: Ja̱ta̱ véhe cáa íin nánún xi̱hín ñanún ta ca̱ha̱n na̱ xu̱hu̱n cúni̱ na̱ na̱cachi na xi̱hín Jesús.
23606  MAT 12:48  Joo na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ú na̱ cán já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Cáha̱n i̱ xi̱hi̱n ndó ndá na̱ cúú ndusa náná i̱ xi̱hín ñani i̱ na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ná.
23607  MAT 12:49  A̱nda̱ já na̱na̱ha̱ ndáha̱ mé á na̱ xíca tuun xi̱hi̱n á cán já na̱cachi a já: Na̱ yóho cúú ná tátu̱hun náná i̱ xi̱hín ñani i̱.
23608  MAT 12:50  Jáchi̱ ndá na̱ cája ña̱ cúni̱ Ndióxi̱, tátá i̱, mé a̱ íin indiví, na̱ cán cúú ná tátu̱hun ñani i̱ xi̱hín quia̱hva i̱ xi̱hi̱n náná i̱ na̱cachi Jesús xi̱hín na̱ cán.
23611  MAT 13:3  A̱nda̱ já na̱casáhá jána̱ha̱ cua̱há ña̱ha nu̱ ná ta na̱sacu a quia̱hva nu̱ ná já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: In da̱ sátá tata na̱quee da cua̱ha̱n da̱ cata da ña̱.
23617  MAT 13:9  Na̱ íin jo̱ho, ná cuni jo̱ho na na̱cachi Jesús.
23619  MAT 13:11  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná: Ña̱ co̱ó na̱canda̱a̱ ini ndó jihna ña̱ cán cánda̱a̱ ini ndó viti jáchi̱ na̱suná Ndióxi̱ xíní túni̱ ndo̱ cánda̱a̱ ini ndó ndá quia̱hva cacomí mé á cuéntá sa̱há ña̱yivi. Joo na̱ a̱ ñáha cacomí Ndióxi̱ cuéntá sa̱ha̱, na̱ cán cúú na̱ sácú u̱ quia̱hva nu̱u̱.
23631  MAT 13:23  Joo tata ña̱ na̱cu̱yu nu̱ú ñuhú va̱ha cán náha̱ ndá quia̱hva íin ña̱yivi, na̱ xíni̱ jo̱ho tu̱hun Ndióxi̱ ta cánda̱a̱ ini na ña̱ ta cája na ña̱ cáji̱i̱ ini Ndióxi̱ xi̱hi̱n. Java na cúú ná tátu̱hun yu̱cu̱ trigo ña̱ na̱sa̱ha̱n in ciento a̱ nu̱ú in in tata. Ta java na cúú ná tátu̱hun tata ña̱ na̱sa̱ha̱n u̱ni̱ jico u̱xu̱ a̱ nu̱ú in in tata. Ta java na cúú ná tátu̱hun tata ña̱ na̱sa̱ha̱n o̱co̱ u̱xu̱ a̱ nu̱ú in in a na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ná.
23632  MAT 13:24  A̱nda̱ já na̱sacu Jesús inga quia̱hva nu̱ú ña̱yivi ndúu cán já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: ná casáhá cacomí Ndióxi̱ cuéntá sa̱há ña̱yivi já cacuu a tátu̱hun tá na̱xutu in da̱ta̱a trigo ña̱ va̱ha nu̱ ñúhu̱ dá.
23635  MAT 13:27  A̱nda̱ já na̱sa̱ha̱n na̱ cája chúun cán cáha̱n na̱ xi̱hín xitoho na já na̱cachi na já: Cande̱hé ndo̱. Tata va̱ha quéa̱ na̱chihin ndó nu̱ ñúhu̱ ndo̱ joo co̱ cánda̱a̱ ini nde̱ ndáchí na̱quixi yu̱cu̱ quini na̱nana xi̱hi̱n á yóho, na̱cachi na̱ cán xi̱hín xitoho na.
23636  MAT 13:28  A̱nda̱ já na̱nducú ñehe da̱ cán tu̱hun nu̱ ná já na̱cachi da já xi̱hi̱n ná: Ndá da̱ co̱ cúní ye̱he̱, da̱ cán cúú da̱ na̱caja ña̱ yóho, na̱cachi da. A̱nda̱ já na̱cachi na̱ cája chúun nu̱ dá cán já xi̱hi̱n dá: Á co̱ cúni̱ ndó ña̱ ná qui̱hvi nde̱ tuhun ndihi nde̱ yu̱cu̱ quini cáa tañu trigo, na̱cachi na xi̱hi̱n dá.
23637  MAT 13:29  A̱nda̱ já na̱cachi da já xi̱hi̱n ná: coo mé á jáchi̱ tia̱hva náá nani túhun ndó yu̱cu̱ quini ja̱n cuu tuhun ndó yu̱cu̱ trigo xi̱hi̱n á.
23638  MAT 13:30  Va̱ha chá ná quia̱hva í ña̱ma̱ni̱ cuahnu a xi̱hi̱n trigo ja̱nda̱ quia̱hva ná ndindaa tiempo jáqueé trigo. Ta tá sa̱ jáqueé já cahnda i̱ chuun nu̱ú na̱ jáquee ña̱ ná tavá xóo na yu̱cu̱ quini jihna ñúhú ta ná cató na̱ ña̱ tá nuhni tá nuhni ña̱ ná chica̱a̱n ñúhu̱ ná ña̱. Ta a̱nda̱ jáví ná játaca na trigo taán va̱ha na ini yáca̱ ña̱ha, na̱cachi da cáchí Jesús sácú a̱ quia̱hva nu̱ ná.
23639  MAT 13:31  Ta na̱sacu Jesús inga quia̱hva nu̱ ná já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: ná xi̱nu̱ co̱o qui̱ví cacomí Ndióxi̱ cuéntá sa̱há ña̱yivi já cúú á tátu̱hun in ndíqui̱ mostaza ña̱ chíhin in da̱ta̱a nu̱ ñúhu̱ da̱.
23640  MAT 13:32  Cúú á ndíqui̱ loho chága̱ nu̱ tócó ndihi ndíqui̱ válí íin ñuyíví. Joo sáhnu a ja̱nda̱ quia̱hva ndúu a in yíto̱, dó cáhnu nu̱ ndíhi yíto̱ nu̱ xínu̱ co̱o laa cáva̱ha rí cho̱ho̱ ri̱ nu̱ ndáha̱ do̱ cáchí Jesús.
23641  MAT 13:33  Ta na̱sacu Jesús inga quia̱hva nu̱ ná já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: ná cacomí Ndióxi̱ cuéntá sa̱há ña̱yivi já cacuu a tátu̱hun tá cává táhan in ñáñáha̱ u̱ni̱ táhndá náhnu harina xi̱hín loho yusá na̱xa̱a̱ ña̱ ná jánañu a tócó ndihi mé yúsa̱ cán na̱cachi Jesús.
23643  MAT 13:35  Já na̱caja Jesús ña̱ ná xi̱nu̱ co̱o nu̱ú ña̱ na̱cachi in da̱ profeta sa̱nahá tá na̱cachi da já: Xi̱hín ndinuhu quia̱hva cuití va ca̱ha̱n i̱ xi̱hín ña̱yivi, ta ca̱ha̱n i̱ sa̱há ña̱ha na̱sahi̱in je̱hé nu̱ ná ja̱nda̱ mé sa̱ha̱ tá cáma̱ní ca̱va̱ sáhá sa̱há ñuyíví cáchí tu̱hun Ndióxi̱.
23644  MAT 13:36  Tá na̱ndihi na̱ndinda̱yí Jesús ña̱yivi cua̱ha̱ ndúu cán já na̱qui̱hvi a ini vehe. A̱nda̱ já na̱cativi na̱ xíca tuun xi̱hín a̱ cán nu̱ á já na̱cachi na já xi̱hi̱n á: ndicani ndó nu̱ú nde̱ ndía̱ cúni̱ cachi quia̱hva na̱sacu ndó sa̱há yu̱cu̱ quini na̱nana tañu trigo cán na̱cachi na.
23645  MAT 13:37  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná: Da̱ xútu tata va̱ha cúú ye̱he̱, da̱ na̱chindahá Ndióxi̱ nduu ña̱yivi.
23658  MAT 13:50  Ta ña̱yivi quini cán chica̱a̱n na̱ ini indayá ta cán cuacu na ja̱nda̱ quia̱hva chicáhñá nu̱hu̱ na̱ jáchi̱ ndóho ndiva̱ha ini na cáchí Jesús.
23659  MAT 13:51  Tá na̱ndihi já na̱nda̱ca̱ tu̱hún Jesús na̱ já na̱cachi a já: Á cánda̱a̱ ini ndó tócó ndihi ña̱ cáha̱n i̱ yóho cáchí a̱. A̱ja̱n, cánda̱a̱ ini nde̱ ña̱ na̱cachi na̱ cán xi̱hi̱n á.
23660  MAT 13:52  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná: jácuaha in da̱ jána̱ha̱ ley Moisés sa̱há ndaja ndiquia̱hva da mé dá ndáha̱ Ndióxi̱ cacomí a̱ cuéntá sa̱ha̱ dá já cúú dá tátu̱hun in da̱ta̱a, da̱ íin ña̱ha ini vehe. Ta xíni̱ va̱ha da tavá da̱ ña̱ha da á cúú á ña̱ sa̱á á ña̱ yatá cáchí a̱.
23662  MAT 13:54  Tá na̱xi̱nu̱ a̱ ñuu mé á já na̱casáhá jána̱ha̱ ini veñu̱hu cán. Ta ja̱ndá joho cátóntó ña̱yivi ñuu cán já cáchí na̱ já: Ta ndájá na̱catia̱hva na̱há ri da̱ yóho ña̱ xíni̱ da̱. Ta ndaja cája da ña̱ha xitúhún yóho.
23664  MAT 13:56  Ta sa̱ mé ñuu yóho ndúu ri quia̱hva da ja̱n. Ndájá na̱catia̱hva na̱há da̱ ña̱ jána̱ha̱ da̱ nu̱ yo̱, dá já na̱cachi xi̱hi̱n táhan na̱ cán.
23665  MAT 13:57  Ta chí co̱ó na̱xeen na candúsa ñahá na̱. Sa̱há ña̱ cán quéa̱ na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Va̱tí tócó ndihi ña̱yivi cája cáhnu na in profeta joo na̱ vehe da xi̱hín na̱ ñuu da co̱ cándúsa na da̱ cáchí Jesús.
23668  MAT 14:2  A̱nda̱ já na̱cachi da já xi̱hi̱n mozo da̱: Á a̱ ju̱ú Jesús cúú á Juan, da̱ na̱jácandúta̱ ña̱yivi ta viti na̱nditacu tucu da. Sa̱há ña̱ cán quéa̱ íin ndée̱ da̱ cája da tócó ndihi ña̱ cája da yóho cáchí Herodes.
23670  MAT 14:4  Jáchi̱ mé Juan na̱jána̱ni ñahá da̱ sa̱há ña̱ íin Herodes xi̱hi̱n ña̱ ta já na̱cachi da: Co̱ ndítahan coún xi̱hi̱n ñájíhí ñanún na̱cachi Juan xi̱hi̱n dá.
23674  MAT 14:8  Tá na̱ndihi na̱nda̱ca̱ tu̱hún jihna ñá náná ña̱ já ndáva ñá na̱sa̱ha̱n ñá nu̱ Herodes já cáchí ña̱ já xi̱hi̱n dá: Viti ñúhú cúni̱ ña̱ ná quia̱hva ndó yiquí jíní Juan, da̱ jácandúta̱ ña̱yivi nu̱ú i̱ ini in co̱ho̱ cáhnu na̱cachi ñá xi̱hi̱n dá.
23681  MAT 14:15  Ta tá sa̱ cáhini cua̱ha̱n já na̱cayati na̱ xíca tuun xi̱hín a̱ cán nu̱ á. Já cáchí na̱ já xi̱hi̱n á: Sa̱ na̱hini va ta a̱ ju̱ú xoo nu̱ ndúu ña̱yivi quéa̱ yóho. Ndinda̱yí ndó ña̱yivi ná cu̱hu̱n na̱ ñuu válí yati ja̱n já ná cueen na ña̱ cuxu na na̱cachi na̱ cán xi̱hi̱n á.
23682  MAT 14:16  A̱nda̱ já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Co̱ xíní ñúhú toho quee na cu̱hu̱n na̱. Mé ndó quia̱hva ndó ná cuxu na na̱cachi Jesús.
23683  MAT 14:17  A̱nda̱ já na̱cachi tucu na̱ cán já xi̱hi̱n á: Co̱ mé ña̱ha va cuxu na yóho. U̱hu̱n víxí pan xi̱hín i̱vi̱ la̱á ti̱yacá cuití va íin yóho na̱cachi na xi̱hín Jesús.
23684  MAT 14:18  Ta̱xi ndó a̱ chóho na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ná.
23692  MAT 14:26  Ta tá na̱xini na xíca sáhá Jesús va̱xi a nu̱ú tañu̱hú cán já na̱catóntó na̱. Ta na̱casáhá na̱ cáyuhú cóhó na̱ sa̱há ña̱ yíhví na̱ já cáchí na̱ já: Ínima̱ quéa̱ va̱xi yóho cáchí na̱.
23693  MAT 14:27  Joo i̱vi̱ la̱á na̱ndica̱ha̱n Jesús xi̱hi̱n ná já cáchí a̱ já: Ndacú coo ini ndó jáchi̱ ye̱he̱ va cúú u̱. A̱ yíhví toho ndó na̱cachi a xi̱hi̱n ná.
23694  MAT 14:28  A̱nda̱ já na̱cachi Pedro já xi̱hín Jesús: Xitoho i̱, tá ta̱ jivi cúú mé ndó cahnda ndó chuun ña̱ ná cuu sa̱a̱ i̱ nu̱ ndo̱ ta ná caca i̱ nu̱ú tañu̱hú na̱cachi da xi̱hín Jesús.
23695  MAT 14:29  Ta já cáchí Jesús já: Naha quíi̱ cáchí a̱ xi̱hi̱n dá. A̱nda̱ já na̱nuu Pedro barco cán ta na̱casáhá xíca sáhá da̱ nu̱ú tañu̱hú cua̱ha̱n da̱ nu̱ú Jesús.
23696  MAT 14:30  Joo tá na̱xini da ta̱chi̱ ndeé xícó nu̱ú tañu̱hú cán já na̱yi̱hví da̱. Chí i̱vi̱ la̱á na̱casáhá quéta nuu da cua̱ha̱n da̱ ini tañu̱hú. Já na̱cayuhú cóhó da̱ já cáchí da̱ já xi̱hín Jesús: Chindeé ndó ye̱he̱, xitoho i̱ na̱cachi da xi̱hi̱n á.
23697  MAT 14:31  Ta cama chá na̱tiin Jesús ndáha̱ da̱ ta já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: Ndá cuéntá quéa̱ co̱ cándeé chága̱ inún ye̱he̱ ta na̱casáhá cáhvi i̱vi̱ joho inún na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá.
23699  MAT 14:33  A̱nda̱ já na̱caja cáhnu na̱ ñúhu ini barco cán Jesús já cáchí na̱ já xi̱hi̱n á: a̱ nda̱a̱ táhyí cúú jivi ndusa ndó in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱ na̱cachi na xi̱hi̱n á.
23704  MAT 15:2  Ndáva̱ha co̱ cája na̱ xíca tuun xu̱hu̱n ña̱ na̱cachi tásáhnu jícó yo̱ caja na. Ndáva̱ha xíxi na tá cáma̱ni̱ ndahá na̱ tá quia̱hva sáhndá ley caja na na̱cachi na̱ cán xi̱hín Jesús.
23705  MAT 15:3  A̱nda̱ já na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ ná já na̱cachi a já: Ta jári ndóhó va, ndá cuéntá quéa̱ jándacoo ndó ña̱ sáhndá Ndióxi̱ nu̱ ndó caja ndó. Ta ña̱ cája ndó quéa̱ ndíco̱ ndó costumbre mé va ndó.
23706  MAT 15:4  Jáchi̱ sáhndá Ndióxi̱ chuun já cáchí a̱ já: Caja cáhnún tátún xi̱hi̱n nánún. Ta jári cáchí a̱: Ndá na̱ ná chíca̱a̱n cháhan ja̱ta̱ tátá na̱ á náná na̱, ndítahan quivi na, cáchí a̱.
23707  MAT 15:5  Joo ndóhó, jána̱ha̱ ndó nu̱ú ña̱yivi ña̱ cuu ca̱ha̱n na̱ já xi̱hi̱n tátá na̱ á náná na̱: cu̱ú chindeé e̱ ndo̱hó jáchi̱ sa̱ na̱sacu xoo i̱ ña̱ha i̱ quia̱hva i̱ ña̱ nu̱ Ndióxi̱, cáchí na̱.
23711  MAT 15:9  Ta mé a̱ uun quéa̱ cája cáhnu na ye̱he̱, jáchi̱ ña̱ jána̱ha̱ na̱ nu̱ú ña̱yivi cuití va cúú á ña̱ quíxi ji̱ni̱ mé va na, na̱cachi profeta Isaías sa̱nahá ndiva̱ha na̱cachi Jesús xi̱hín na̱ cán.
23712  MAT 15:10  Tá na̱ndihi já na̱cana Jesús tócó ndihi ña̱yivi ndúu cán já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Cuni jo̱ho va̱ha ndó ña̱ cáha̱n i̱ xi̱hi̱n ndó ta ná canda̱a̱ ini ndó ña̱.
23713  MAT 15:11  A̱ ju̱ú ña̱ha xíxi ña̱yivi ndája quini ínima̱ ná. Tu̱hun quini quéta yúhu̱ ná ña̱ ja̱n quéa̱ cája quini ñahá na̱cachi Jesús.
23714  MAT 15:12  Tá na̱ndihi já na̱cayati na̱ xíca tuun xi̱hín Jesús cán nu̱ á já na̱cachi na já xi̱hi̱n á: Chí a̱ váha mé na̱cuu ini na̱ fariseo tá na̱xini jo̱ho na ña̱ na̱cachi ndó ja̱n na̱cachi na̱ cán.
23715  MAT 15:13  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná: Ña̱yivi, na̱ co̱ ndíquehe va̱ha tu̱hun Ndióxi̱ cúú ná tátu̱hun in yíto̱, dó co̱ó na̱jánde̱e Ndióxi̱, tátá i̱ ña̱ íin indiví. Sa̱há ña̱ co̱ cúú dó cuéntá mé á já tandaa qui̱vi̱ ña̱ tuhun mé á do̱ a̱nda̱ yóho̱ do̱.
23716  MAT 15:14  Sa̱há ña̱ cán quéa̱ co̱ ndítahan ndicani ini ndó sa̱há na̱ ja̱n jáchi̱ na̱ cua̱á va cúú ná. Ta a̱ cúu toho caja in da̱ cua̱á candaca da inga da̱ cua̱á cu̱hu̱n da̱ jáchi̱ ndíví já da̱ ndacava da yávi̱ na̱cachi Jesús.
23717  MAT 15:15  Tá na̱ndihi já na̱cachi Pedro já xi̱hín Jesús: Ndicani loho ndó nu̱ú nde̱ ndaja cáa ña̱ cáchí ndo̱ ña̱ co̱ cája quini toho ña̱ xíxi ña̱yivi mé ná jáchi̱ co̱ cánda̱a̱ ini nde̱ ña̱ na̱cachi Pedro xi̱hín Jesús.
23718  MAT 15:16  Já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná: Á co̱ó toho xíní túni̱ ri ndóhó va, va̱ha.
23722  MAT 15:20  Tócó ndihi ña̱ cáhvi núu ini ña̱yivi caja na, ña̱ yóho quéa̱ ndája quini a na̱. Joo co̱ cáquini toho ña̱yivi sa̱há ña̱ co̱ ndáhá na̱ tá cáma̱ni̱ cuxu na tá quia̱hva íin costumbre na na̱cachi Jesús xi̱hín na̱ xíca tuun xi̱hi̱n á cán.
23724  MAT 15:22  Ta nu̱ xíca cua̱ha̱n cán na̱queta in ñáñáha̱ ñundáhyi̱ Canaán nu̱ á já cáyuhú ña̱ já cáchí ña̱ já xi̱hi̱n á: Xitoho i̱, da̱ na̱quixi chi̱chi David caja ndó ña̱ma̱ni̱ candáhví loho ini ndó ye̱he̱. Chindeé ndó ja̱hyi jíhí i̱ jáchi̱ rí quini ndáca̱a̱n ini ñá na̱cachi ñáñáha̱ cán xi̱hín Jesús.
23725  MAT 15:23  Joo ni in túhún tu̱hun co̱ó na̱nducú ñehe Jesús nu̱ ña̱. A̱nda̱ já na̱cativi na̱ xíca tuun xi̱hín a̱ cán nu̱ á já na̱cachi na já xi̱hi̱n á: Ta̱xi ndó ñá ja̱n ná quee ñá cu̱hu̱n ña̱ jáchi̱ cáyuhú ña̱ ndácaa ñá ja̱ta̱ yó va̱xi ñá na̱cachi na̱ cán xi̱hín Jesús.
23726  MAT 15:24  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ñáñáha̱ cán já: Na̱chindahá Ndióxi̱ ye̱he̱ va̱xi i̱ nu̱ú ña̱yivi Israel cuití va, mé na̱ cúú tátu̱hun ndicachi, rí na̱ndiñúhú na̱cachi Jesús.
23727  MAT 15:25  A̱nda̱ já ndáva ñá cán na̱xi̱nu̱ co̱o ñá na̱caxítí ña̱ nu̱ Jesús já cáchí ña̱ já xi̱hi̱n á: Caja ndó ña̱ma̱ní chindeé loho ndó ye̱he̱, xitoho i̱.
23728  MAT 15:26  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ñá: váha toho candaa i̱ pan ndahá na̱ va̱lí ta já cana i̱ ña̱ nu̱ú ti̱na na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ñá cán.
23729  MAT 15:27  A̱nda̱ já na̱cachi ñá cán já xi̱hín Jesús: a̱ nda̱a̱ cáha̱n ndo̱ joo a̱nda̱ ti̱na, rí ndúu ti̱xi mesa xíxi rí ña̱ jácu̱yu ja̱hyi xitoho rí na̱cachi ñá cán xi̱hín Jesús.
23730  MAT 15:28  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ñá: a̱ nda̱a̱ cándeé cáhnu inún Ndióxi̱. Ná coo a tá quia̱hva cúni̱ mún na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ñá. Chí mé hora já na̱ndiva̱ha ja̱hyi jíhí ña̱.
23734  MAT 15:32  A̱nda̱ já na̱cana Jesús na̱ xíca tuun xi̱hi̱n á já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Táhnda̱ ndiva̱ha ini i̱ sa̱há ña̱yivi yóho jáchi̱ sa̱ na̱xi̱nu̱ u̱ni̱ qui̱vi̱ ndúu na xi̱hín i̱ ta chí co̱ó ga̱ ña̱ cuxu na. Ta co̱ cúni̱ chindahá i̱ na̱ nu̱hu̱ na̱ vehe na jáchi̱ cáma̱ni̱ cuxu na ta tia̱hva náá cuitá na̱ ta cu̱yu na íchi̱ na̱cachi Jesús.
23735  MAT 15:33  A̱nda̱ já na̱cachi na̱ xíca tuun xi̱hín a̱ cán já: Co̱ó toho ñuu yati va ta ni mí, a̱ cu̱ú quia̱hva í ña̱ cuxu na jáchi̱ co̱ó toho ña̱yivi ndúu yóho nu̱ú cueén ña̱ cuxu na na̱cachi na̱ cán xi̱hín Jesús.
23736  MAT 15:34  Já na̱cachi Jesús já: Ndaja pan cómí ndo̱. Já na̱cachi na̱ cán já: U̱sa̱ pan xi̱hín java tiya̱cá válí.
23743  MAT 16:2  A̱nda̱ já na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ ná já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: na̱hini já cáchí ndo̱ já: Tiempo va̱ha ndiva̱ha cacuu a jáchi̱ ndíyéhe̱ cuáhá indiví, cáchí ndo̱.
23744  MAT 16:3  Ta naha cáchí ndo̱ já: Viti ndusa quéa̱ cuun ndeé ndiva̱ha ja̱vi̱ jáchi̱ íin vícó ndiva̱ha ta íin vi̱co̱ cuáhá indiví, cáchí ndo̱. Co̱ cúú ndó tá quia̱hva ndáa ndó. Ndá cuéntá quéa̱ tia̱hva ndó ndicuni ndó ndá quéa̱ coo tá sánde̱hé ndó indiví joo co̱ tiáhva ndó ndicuni ndó ndá tiempo cúú á viti.
23745  MAT 16:4  Ña̱yivi quini, na̱ co̱ cúni̱ candúsa Ndióxi̱, na̱ cán cúú na̱ xíca̱ ña̱ ná caja i̱ ña̱ xitúhún nu̱ ná. Joo ni in túhún toho ña̱ha xitúhún a̱ cája ga̱ i̱ nu̱ ná. In túhún ña̱ cande̱hé na̱ cacuu a ña̱ tandaa qui̱vi̱ ndoho i̱ tá quia̱hva na̱ndoho profeta Jonás sa̱nahá ndiva̱ha na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ná. Já na̱quee a cua̱ha̱n.
23747  MAT 16:6  Tá na̱ndihi já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná: Cande̱hé ndo̱. Cuéntá coo ndó xi̱hín na̱ fariseo ta xi̱hín na̱ saduceo ja̱n jáchi̱ ña̱ jána̱ha̱ na̱ cúú á tátu̱hun yúsa̱ na̱xa̱a̱ ña̱ cává táhan na xi̱hi̱n harina cáva̱ha na pan na̱cachi Jesús.
23749  MAT 16:8  Ta tá na̱canda̱a̱ ini Jesús ña̱ cáha̱n na̱ já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Ndá cuéntá quéa̱ co̱ cándeé cáhnu ini ndó ye̱he̱ ta cáha̱n ndo̱ ña̱ cáchí i̱ ña̱ yóho xi̱hi̱n ndo̱ sa̱há ña̱ co̱ ñéhe ndó pan va̱xi ndó.
23752  MAT 16:11  Ndá cuéntá quéa̱ co̱ cánda̱a̱ toho ini ndó ña̱ co̱ó na̱cachi i̱ ña̱ yóho xi̱hi̱n ndó sa̱há ña̱ co̱ó pan ñéhe ndó va̱xi ndó. Joo na̱cachi i̱ ña̱ cuéntá coo ndó xi̱hín na̱ fariseo ta xi̱hín na̱ saduceo jáchi̱ ña̱ jána̱ha̱ na̱ cúú á tátu̱hun yusá na̱xa̱a̱ ña̱ cává táhan na xi̱hín harina cáva̱ha na pan na̱cachi Jesús.
23754  MAT 16:13  Tá na̱xi̱nu̱ co̱o Jesús ñundáhyi̱ Cesarea cuéntá Filipo já na̱nda̱ca̱ tu̱hún a̱ na̱ xíca tuun xi̱hi̱n á cán já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Ndá da̱ cáchí ña̱yivi cúú ye̱he̱, da̱ na̱chindahá Ndióxi̱ nduu ña̱yivi na̱cachi Jesús.
23755  MAT 16:14  Já na̱cachi na̱ cán já: Java na cáchí na̱ ña̱ cúú ndó Juan, da̱ na̱caja ndúta̱ ña̱yivi. Ta java na cáchí na̱ ña̱ cúú ndó profeta Elías. Ta java na cáchí na̱ ña̱ cúú ndó profeta Jeremías. Ta java na cáchí na̱ ña̱ cúú ndó in táhan profeta na̱sa̱nduu sa̱nahá na̱cachi na.
23756  MAT 16:15  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná: Ta ndóhó ri, ndá da̱ cáchí ndó cúú u̱ na̱cachi a.
23757  MAT 16:16  A̱nda̱ já na̱nducú ñehe Simón Pedro tu̱hun nu̱ Jesús já na̱cachi da já xi̱hi̱n á: ndó cúú Cristo, ña̱ na̱chindahá Ndióxi̱ cacomí cuéntá sa̱há ña̱yivi. Ta cúú ndó in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱, mé a̱ tácú íin indiví na̱cachi da.
23758  MAT 16:17  A̱nda̱ já na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ dá já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: Ta̱hví na̱há cúún, Simón, ja̱hyi Jonás jáchi̱ ni in túhún ña̱yivi co̱ó na̱ca̱xi tu̱hun ña̱ yóho xu̱hu̱n. In túhún tátá i̱, mé a̱ íin indiví na̱na̱ha̱ ña̱ yóho nu̱u̱n.
23760  MAT 16:19  Ta caja i̱ xu̱hu̱n ña̱ ná cuu ndicanún nu̱ú ña̱yivi ndaja ndiquia̱hva na mé ná ndáha̱ i̱ cacomí i̱ cuéntá sa̱ha̱ ná. Cacuu a tátu̱hun quia̱hva i̱ yáví nu̱u̱n ña̱ ná cunún íchi̱ nu̱ú ndi̱hvi ña̱yivi cacomí i̱ cuéntá sa̱ha̱ ná. Tá co̱ sáhu̱n ña̱ma̱ni̱ ná ndi̱hvi ña̱yivi cán já quéa̱ a̱ quiáhva toho i̱ ña̱ma̱ni̱ nu̱ ná. Joo tá sáhu̱n ña̱ma̱ni̱ nu̱ ná ndi̱hvi na̱ cán já quéa̱ quia̱hva ri ye̱he̱ ña̱ma̱ni̱ nu̱ ná cáchí a̱ xi̱hi̱n Pedro.
23763  MAT 16:22  A̱nda̱ já na̱tavá xóo Pedro Jesús já na̱casáhá da̱ jána̱ni ñahá da̱ já na̱cachi da já xi̱hi̱n á: Ama ná ya̱ha ña̱ yóho xi̱hi̱n ndó, xitoho i̱. Ná a̱ quiáhva toho Ndióxi̱ ña̱ma̱ni̱ ndoho ndó já na̱cachi Pedro xi̱hín Jesús.
23764  MAT 16:23  Joo na̱ca̱va̱ nu̱u̱ Jesús sánde̱hé a̱ nu̱ Pedro ta já cáchí a̱ já xi̱hi̱n dá: Cuáhán quee Satanás, rí cúú tiñáhá sa̱cua̱ha̱. Tá quia̱hva íin na sájí nuu nu̱ ná quia̱hva já íún nu̱ú i̱. Jáchi̱ co̱ cáhvi inún tá quia̱hva cáhvi ini Ndióxi̱ joo cáhvi inún tá quia̱hva cáhvi ini ña̱yivi cuéntá ñuyíví yóho na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá.
23765  MAT 16:24  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hín na̱ xíca tuun xi̱hín a̱ cán: Ndá na̱ cúni̱ candi̱co̱ ye̱he̱ ndítahan nu̱ ná ndi̱hi chága̱ ini na sa̱há ye̱he̱ a̱ ju̱ú ga̱ sa̱ha̱ mé ná. Ta ndítahan coo tia̱hva na ndoho ini na sa̱há ye̱he̱. Ta co̱ó caja toho a ná quivi na sa̱há i̱.
23769  MAT 16:28  Mé a̱ nda̱a̱ ná ca̱ha̱n i̱ xi̱hi̱n ndo̱ ña̱ java na ndúu yóho a̱ quíví toho na ja̱nda̱ quia̱hva ná xi̱nu̱ qui̱vi̱ cuni na quixi tucu ye̱he̱, da̱ na̱chindahá Ndióxi̱ nduu ña̱yivi cacomí i̱ cuéntá sa̱há na̱ cúú cuéntá mí i̱ cáchí Jesús.
23773  MAT 17:4  A̱nda̱ já na̱ndica̱ha̱n Pedro xi̱hín Jesús já na̱cachi da já xi̱hi̱n á: Va̱ha cúu ndúu nde̱ yóho, xitoho nde̱. Tá cúni̱ ndó cava̱ha nde̱ u̱ni̱ vehe ti̱yahvá válí. In a coo mé ndó ta inga coo Moisés ta inga coo Elías cáchí Pedro.
23774  MAT 17:5  Ta nani cáha̱n Pedro na̱nuu in vi̱co̱ ja̱ta̱ ná ta na̱ca̱va̱ nuu a na̱. Ta a̱ ju̱ú quia̱hva ndató yéhe̱ a̱. Ta tañu vi̱co̱ cán na̱xini jo̱ho na ña̱ cáha̱n in a ta já cáchí a̱ já: Da̱ yóho cúú ja̱hyi ma̱ní i̱ ta cáji̱i̱ ini i̱ xi̱hi̱n dá. Cuni jo̱ho ndó nu̱ cáha̱n da̱ na̱cachi mé a̱ cán.
23776  MAT 17:7  A̱nda̱ já na̱cayati Jesús nu̱ ná ta na̱cani ndaa ndáha̱ na̱ já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: Cuándaco̱o ndó. A̱ cáyi̱hví toho ndó na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ná.
23778  MAT 17:9  Ta tá na̱nuu na ji̱ni̱ yúcu̱ cán já na̱sahnda Jesús chuun nu̱ ná já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: cáxi tu̱hun ndó ña̱ na̱xini ndó yóho nu̱ú ni in ña̱yivi ja̱nda̱ quia̱hva ná nditacu tucu ye̱he̱, da̱ na̱chindahá Ndióxi̱ nduu ña̱yivi na̱cachi Jesús.
23779  MAT 17:10  Já na̱cachi na̱ cán já xi̱hi̱n á: Ndáva̱ha cáchí na̱ jána̱ha̱ ley Moisés ña̱ ndítahan quixi jihna ñúhú profeta Elías na̱cachi na.
23780  MAT 17:11  Já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná: a̱ nda̱a̱ jihna ñúhú quixi Elías ta ndaja va̱ha ndihi da ña̱ha.
23781  MAT 17:12  Joo mé a̱ nda̱a̱ ná ca̱ha̱n i̱ xi̱hi̱n ndo̱ ña̱ sa̱ na̱quixi va Elías joo co̱ó na̱xeen na ndicuni na da̱. Ta na̱caja na tá quia̱hva cúni̱ mé ná xi̱hi̱n dá. Ta quia̱hva já jándoho ri na ini ye̱he̱, da̱ na̱chindahá Ndióxi̱ nduu ña̱yivi na̱cachi Jesús.
23784  MAT 17:15  Candáhví loho ini ndó ja̱hyi i̱, xitoho i̱ jáchi̱ xíhi̱ yi̱hí da̱ ta ndóho ndiva̱ha ini da. Ta cua̱há tañu ndícava da nu̱ ñúhu̱ i̱ta̱ á ini ticui̱í.
23785  MAT 17:16  Ta ñéhe e̱ da̱ na̱casa̱a̱ i̱ nu̱ú na̱ xíca tuun xi̱hi̱n ndó yóho joo co̱ó na̱cuu ndaja va̱ha na da̱ na̱cachi da̱ xi̱hín Jesús.
23786  MAT 17:17  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já: Ndáhví na̱há na̱cuu ndó jáchi̱ sa̱ cua̱há ndiva̱ha qui̱vi̱ íin i̱ xi̱hi̱n ndo̱ ta a̱ ñáha candeé ini ndó ye̱he̱. Cúú ndó ña̱yivi quini ndiva̱ha chí co̱ ndeé ga̱ ini i̱ xi̱hín ña̱ cája ndó. Taxi ndó ta̱a loho ja̱n chóho na̱cachi Jesús.
23788  MAT 17:19  Tá na̱ndihi já na̱ca̱ha̱n je̱hé na̱ xíca tuun xi̱hín Jesús cán xi̱hi̱n á já na̱cachi na já: Ndáva̱ha co̱ó na̱cuu caja nde̱ tavá nde̱ ínima̱ quini na̱sa̱ndaca̱a̱n ini da̱ loho ja̱n na̱cachi na xi̱hín Jesús.