23236	MAT 1:23	Jakuꞌun seꞌe ɨɨn ñaꞌan lulu un, ti kuu i ɨɨn suchi yɨɨ. Ti suchi lulu un konani i Emanuel, ja kuni kaꞌan: “Kancha Yandios jiin yo.”
23253	MAT 2:15	Ti yukan ni kaꞌiin da undi ni jiꞌi rey Herodes. Yukan ni kundaa nava ni kachi Yandios ja ni kachi profeta na janaꞌan un: “Undi Egipto ni kana ri seꞌe ri.”
23261	MAT 2:23	Nu ni ka jakoyo da yukan, ti kuankoyo da ñuu Nazaret. Yukan ni kunchuku da. Ti ni kundaa taka jnuꞌun ni ka kaꞌan profeta ja Jesús konani ya, “chaa ñuu Nazaret.”
23264	MAT 3:3	Ti sɨkɨ Juan jaꞌa kuu ja ni kaꞌan profeta Isaías na ni chaa da ɨɨn tutu siaꞌan: Kin kaꞌan ɨɨn chaa, kin kaꞌan undi nuu ñuꞌun teꞌe un, ti kachi da: “Koo tuꞌva ra naa ra, chi ja yajni chaa Jitoꞌyo. Ti kuni ja na kaka ndaa ra naa ra.” Siaꞌan ni chaa profeta Isaías nuu tutu na janaꞌan.
23270	MAT 3:9	Ti tu kondoꞌo vixi ini ra naa ra ja kaꞌan ra: “Maa yo naa yo ka kuu yo jnaꞌan Abraham.” Tu kaꞌan ra siaꞌan, chi na kachi ri ja vasu undi yuū jaꞌa, ti kuu saꞌa Yandios ɨɨn jniñu ñaꞌnu ja na kuu i jnaꞌan Abraham, nu kuni ya.
23282	MAT 4:4	Ti ni kachi Jesús: ―Kachi nuu tutu Yandios: “Ansu jiin nɨnɨ staa kuchaku yɨvɨ naa i, chi suni kuu kuchaku i jiin taka jnuꞌun kaꞌan Yandios”, ―ni kachi Jesús.
23285	MAT 4:7	Ti ni kachi tuku Jesús: ―Tuu, chi suꞌva yoso nuu tutu Yandios: “Koto maa keꞌe ga ra maa jitoꞌo ra Yandios”, kachi tutu ―ni kachi Jesús.
23288	MAT 4:10	Yukan na ti ni kachi Jesús: ―Kuxio nuu ri roꞌo jaꞌuꞌu, chi suꞌva kachi nuu tutu Yandios: “Chiñuꞌun nuu maa ɨɨn ni ya kunukuachi ra nuu”, kachi tutu ―ni kachi Jesús.
23324	MAT 5:21	Ka jini ra naa ra ɨɨn jnuꞌun ni ka kaꞌan jnaꞌan ra na janaꞌan ja kachi: “Tu kaꞌni ra ndɨyɨ, chi nu ɨɨn yɨvɨ na kaꞌni ndɨyɨ ti kiꞌin yɨ nuu juez ja na xndichi da i.”
23330	MAT 5:27	Ka jini ra nava ni ka kaꞌan yɨvɨ janaꞌan: “Koto kusɨkɨnchaa jnaꞌan ra jiin ɨnga ñasɨꞌɨ.”
23334	MAT 5:31	Suni siaꞌan ni ka kaꞌan yɨvɨ janaꞌan: “Nu ɨɨn chaa na xndoo da ñasɨꞌɨ da, ti nuu kuu ja na ndokani da ɨɨn tutu ja ni ka xndoo jnaꞌan da.”
23336	MAT 5:33	Suni siaꞌan ni ka kaꞌan yɨvɨ janaꞌan: “Koto naa ini ra, ti tu siuku ra taka jnuꞌun ni chisojnuꞌun ra nuu Yandios, ja maa Yandios kuu ya kuaꞌa jandaa jaꞌa ra.”
23340	MAT 5:37	So nɨnɨ kuu ja kachi ra naa ra ja “kuu” xi “tu kuu”, chi tu nijniñu ɨnga jnuꞌun un, vasu ɨɨn jnuꞌun kanuu ga kuu ja chisojnuꞌun ra un, chi taka ga jnuꞌun un vaji nuu jaꞌuꞌu un.
23341	MAT 5:38	Suni ka jini ra ja ni ka kaꞌan yɨvɨ janaꞌan: “Nu ni stuji yɨvɨ nduchi ra, ti suni stuji nduchi maa i. Ti nu ni tava i jnuꞌun yoso ra, ti suni tava ra jnuꞌun yoso maa i.”
23346	MAT 5:43	Ka jini ra ja suni siaꞌan ni ka kaꞌan yɨvɨ janaꞌan: “Kundaꞌu ini nuu yɨvɨ kundaꞌu ini roꞌo, ti koto uꞌu nuu yɨvɨ jito uꞌu roꞌo.”
23382	MAT 6:31	Ja yukan kuu ja koto kachi ra naa ra: “¿Ndoo kaji yo vijna? ¿Ti nasa koꞌo yo vijna?” Xi kachi ra naa ra: “¿Nasa kuꞌun yo naa yo vijna?”
23406	MAT 7:21	Ansu tendɨꞌɨ yɨvɨ ndakuniꞌin sɨvɨ ri najaa i andɨvɨ nuu taꞌu Yandios jniñu, vasu na kachi i: “Niꞌin kuu jitoꞌo na, ti saña kuu seꞌe ni.” Yɨvɨ yukan tuu, chi nɨnɨ yɨvɨ siuku jniñu taꞌu Tata ri Yandios, ya kancha andɨvɨ. Yɨvɨ yukan ni kuu ja najakoyo.
23407	MAT 7:22	Nu na jaa kɨvɨ sandɨꞌɨ ni ga un, ti nde kuaꞌa yɨvɨ ndakuniꞌin sɨvɨ ri, ti kachi: “Niꞌin kuu jitoꞌo na, ti saña kuu seꞌe ni. Saña kuu ja ni ndiso jniñu nuu ni na ni kaꞌan na jnuꞌun ni. Ti jiin sɨvɨ ni ni ka keniꞌin na tachi xaan un kuankoyo, ti suni jiin sɨvɨ ni ni ka saꞌa na kuaꞌa ga jniñu ñaꞌnu”, kachi.
23408	MAT 7:23	Ko yukan na ti kachi ri jini yɨvɨ un: “Jankɨvɨ ni nakuni ri roꞌo ja kuu ra seꞌe ri. Kuxio nuu ri naa ra, ti kuankoyo roꞌo, yɨvɨ ndevaꞌa”, kachi ri ―ni kachi Jesús.
23423	MAT 8:9	Chi saña, suni iyo ɨɨn chaa kuñaꞌnu taꞌu jniñu nuu na. Ti suni maa na, yɨndaꞌa na soldado na. Ti nu na kachi na jiin ɨɨn da: “Kuaꞌan”, ti kiꞌin da. Ti kachi na jiin ɨnga: “Ñaꞌan jaꞌa”, ti kii da. Ti taꞌu na jniñu nuu muzu na ja na saꞌa i ɨɨn jniñu un, ti saꞌa i ―kachi da.
23431	MAT 8:17	Yukan ni kundaa jnuꞌun Yandios nava ni kaꞌan profeta Isaías na janaꞌan, ja ni kachi da: “Maa ya ni kundaꞌu ini yoꞌo jiin kueꞌe ka jnaꞌan yo, ti ni kenchaa ya kuaꞌan”, kachi Isaías.
23451	MAT 9:3	Ti yukan kaꞌiin tɨjnɨ chaa ka xnaꞌan ley Israel. Ti nu ni ka jinisoꞌo da jnuꞌun ni kaꞌan Jesús jiin chaa tɨkuku un, ti ni ka kejaꞌa ka ndoꞌo ini da: “¿Xi ndaa ja ndoꞌo ini chaa un ja kuu da Yandios, ja siaꞌan kaꞌan da sɨkɨ ya”? kachi da naa da.
23461	MAT 9:13	Kuanoꞌon naa ra ti skuaꞌa ra nasa kuni kaꞌan jnuꞌun jaꞌa: “Ruꞌu kuni ri ja na kuankaꞌnu ini nuu jnaꞌan ra naa ra, ti ansu ja soko ra kɨtɨ naa ra.” Chi ansu vaji ri ja kaꞌan ri jnuꞌun Yandios nuu yɨvɨ ka jani ini ja iyo ndoo jiin kuachi i. Chi suꞌva ni chaa ri ja na kaꞌan ri jnuꞌun Yandios nuu yɨvɨ ka nakuni ja ka iyo kuachi i, nava na nakani ini i nuu Yandios ―kachi Jesús.
23469	MAT 9:21	chi ni ndoꞌo ini ña: “Nu na kundee ri kueꞌe ri vasu saꞌma ya, ti va nduvaꞌa ri”, siaꞌan ni ndoꞌo ini ña.
23545	MAT 11:17	“Ka tɨvɨ yo xkili, ko tu ni ka jitajaꞌa i. Ti kuaka xaan ni ka jita yo ɨɨn yaa, ko tu ni ka ndeꞌe i”, ni ka kachi i.
23565	MAT 12:7	Ko maa ra naa ra, tu ka chaku ini ra ndoo kuni kaꞌan junuꞌun ja yoso nuu tutu ii, ja ni kaꞌan Yandios: “Ruꞌu, kuni ri ja na kuankaꞌnu ini nuu jnaꞌan ra naa ra, ti ansu ja ka soko ra kɨtɨ nuu Yandios”, ni kachi ya. Sa ti ka chaku ini ra jnuꞌun un naa ra, ti va tu chakuachi ra yɨvɨ naa i ja ka iyo falta i.
23602	MAT 12:44	“Na nandeokuñɨ ri veꞌe nuu ni kundee ri un.” Ko nu ni najaa, ti jini ja iyo nuña ini chaa un nanu ɨɨn veꞌe iyo nuña, ja iyo ndoo, ti iyo tuꞌva.
23635	MAT 13:27	Yukan ti ni ka jaꞌan muzu da, ti ni ka kaxjnuꞌun da nuu chaa xiin triu un ja siaꞌan ni kuu, ti ni ka kachi da: “Taa, ¿Ansu mani triu vaꞌa ni jacha ni nu? ¿Ti nanu ni kii yuku kueꞌe un nusa”? ni ka kachi da.
23636	MAT 13:28	Yukan ti ni kachi chaa xiin triu un: “Va ɨɨn ñakuasun ini ni saꞌa”, kachi da. Ti ni ka kachi muzu un: “¿Kuni ni ja na kiꞌin jnuꞌun na yuku un nu”? ni ka kachi da.
23637	MAT 13:29	Ti ni kachi chaa xiin triu un: “Tuu, chi nu na jnuꞌun ra yuku un naa ra ti suni kaña triu un.
23706	MAT 15:4	Chi ni kachi Yandios: “Kuandatu nuu tata ra nuu nana ra.” Ti suni ni kachi ya: “Nu ɨɨn yɨvɨ na kaꞌan ndevaꞌa nuu tata i xi nuu nana i, vaꞌa ga ja na kuū i.”
23707	MAT 15:5	Ti roꞌo naa ra, chi ka kaꞌan ra ja kuu kachi ɨɨn yɨvɨ jiin tata i xi jiin nana i: “Tukaa kuu chindee na niꞌin, chi taka ja ñavaꞌa na ja ni soko na nuu Yandios.” Ti savaꞌa ni ga yɨvɨ na kaꞌan siaꞌan jiin nana i xi jiin tata i, chi ndoꞌo ini i ja tukaa ga kuu chindee ra da naa da. Ja siaꞌan kuu ja roꞌo naa ra, tu ka chiñuꞌun ra jniñu taꞌu Yandios, chi suꞌva ni ka siin ra jiin jnuꞌun maa ra naa ra.
23743	MAT 16:2	Ti ni kachi ya jiin chaa un naa da: ―Roꞌo naa ra, chi siaꞌan ka kaꞌan ra: “Na ndii ijña chi ni nakuchi kuaꞌa viko”, ka kachi ra.
23744	MAT 16:3	Ti ja kuu jañaꞌan ka kaꞌan ra naa ra: “Vijna ti kuun sau chi iña viko kuaꞌa ichi nuu vekaña ndikandii”, ka kaꞌan ra. Chaa ñaa xini ka kuu ra chi ka jini vaꞌa ra seña jaꞌa viko nuu andɨvɨ un, ko tu ka chaku ini ra nau ja kuu ruꞌu, ja saꞌa ri taka jniñu ñaꞌnu jaꞌa kɨvɨ vijna naa ra.
23759	MAT 16:18	Ti ruꞌu na kachi ri ja maa ra kuu Pedro, ja kuni kaꞌan “ɨɨn yuu”, ti jiin yuu kaꞌnu jaꞌa kejaꞌa nastutu ri savaꞌani ga yɨvɨ taka nación, ja na kandixia i ruꞌu. Yukan kuu jniñu kin saꞌa ri jiin yuu jaꞌa. Ti jaꞌuꞌu un tu kundee kutɨ jiin jniñu taꞌu ri.
23789	MAT 17:20	Ti ni kachi Jesús: ―Sɨkɨ ja tu ka iyo ni ini ra naa ra ja ka kandixia nɨ ini ra Yandios. Ti na kachi ndaa ri nuu ra naa ra, ja nu na kandixia ra Yandios, vasu ɨɨn tɨꞌlɨ, kuꞌva ɨɨn ndɨkɨn lulu, ti nu siaꞌan na, ti kachi ra jiin yuku jaꞌa: “Kuxio jaꞌa ti kuaꞌan undi yukan”, kachi ra jiin. Yukan ti kuxio kiꞌin. Ti nu siaꞌan na kandixia ra Yandios, ti taka ni ga kuu saꞌa ra, chi tu iyo ni ɨɨn jniñu ja kendo siaꞌan ni, nu nɨ ini yo na saꞌa yo.
23822	MAT 18:26	Ti chaa un ni jakunjitɨ da nuu jitoꞌo da, ti ni kaꞌan ndaꞌu da jiin da siaꞌan: “Niꞌin ja kuu ni jitoꞌo na, kundaꞌu ini ni saña, ti sakaꞌnu ini ni nuu na sa na chunaa ndɨꞌɨ na xuꞌun ni”, ni kachi da.
23824	MAT 18:28	Ko sa ni kenda muzu un kuaꞌan da, ti ni ndejnaꞌan da jiin ɨnga jnaꞌan muzu da nuu ka junukuachi da un, ti chaa un tau jaku ni xuꞌun nuu maa da. Ti ni jnɨɨ da sukun chaa un, ni kejaꞌa skuaꞌña da chaa, ti ni kachi da: “¡Chunaa ja tau ra nuu ri”! ―kachi da.
23825	MAT 18:29	Ti ɨnga chaa un ni jakunjitɨ da nuu da, ti ni kaꞌan ndaꞌu da jiin da: “Kundatu kuee tɨꞌlɨ, ti na chunaa ndɨꞌɨ ri xuꞌun ra”, ni kachi da.
23828	MAT 18:32	Yukan ti ni kana jitoꞌo un chaa ni saꞌa siaꞌan un, ti ni kachi da jiin da: “Roꞌo, chaa ka kuaꞌan ka vaji kuu ra. Ni jankaꞌnu ini ri nuu ra taka ja tau ra, chi ni kandaꞌu ra jiin ri.
23836	MAT 19:5	Suni ni kachi ya: “Ja yukan kuu ja ɨɨn chaa nuu na niꞌin da ñasɨꞌɨ da, ti xndoo da tata da jiin nana da, ti ndɨnduu da ni ka nduu ɨɨn ni ga.
23865	MAT 20:4	Ti ni kachi da: “Kuan saꞌa jniñu nuu ñuꞌun ri ti chaꞌu vaꞌa ri kɨvɨ ra”, ni kachi da. Ti chaa un kuankoyo da.
23867	MAT 20:6	Nu kuan kuu ka uꞌun jaꞌini, ni jaꞌan tuku da nuu yaꞌu. Yukan ni jini da kaꞌiin tuku uu ga chaa ka iyo nuña, ti ni kachi da jiin chaa un: “¿Ndoo kaꞌiin ra siaꞌan ni jaꞌa nɨ nchaka, ndoo tu ka saꞌa jniñu ra”? ni kachi da.
23868	MAT 20:7	Ti ni ka kachi chaa un: “Tuu, chi tu kenda ni ɨɨn chaa nduku muzu”, ni ka kachi da. Ti ni kachi chaa un: “Kuan saꞌa jniñu nuu ñuꞌun ri un naa ra, ti chaꞌu vaꞌa ri roꞌo”, ni kachi da.
23869	MAT 20:8	Nu ni kuaa, ti ni kachi da jiin chaa yɨndaꞌa muzu un: “Kana chaa ka saꞌa jniñu un, ti chaꞌu ra nuu da, ko kejaꞌa chaꞌu ra nuu chaa ni ka kɨvɨ sandɨꞌɨ ni ga un, ti sandɨꞌɨ ni ga chaꞌu ra chaa ni ka kɨvɨ undi ñaꞌan un”, ni kachi da.
23873	MAT 20:12	Ni ka kachi da: “Chaa ni ka jakoyo sandɨꞌɨ ni ga jaꞌa, ɨɨn hora ni ni ka saꞌa da jniñu, ti ɨɨn nuu ni ni chaꞌu ni da jiin saña naa na, ja ni ka saꞌa jniñu na nchaka nchaa nuu niꞌni xaan un, ti niꞌin xaan ni ka sajniñu na”, ni ka kachi da.
23874	MAT 20:13	Ti ni kachi chaa xiin jniñu un nuu ɨɨn da: “Ndeꞌe naa kachi ri. Ansu xndaꞌu ri roꞌo ja saꞌa ndevaꞌa ri. ¿Xi ansu ni ka ndajnuꞌun yo ja chaꞌu ri nuu ra nava kinyaꞌu ra ɨɨn kɨvɨ nu?
23900	MAT 21:5	Kachi jiin ñuu Sion naa ra: “Ndeꞌe, xaan ndaꞌu vaji rey ra naa ra, chi vaji ya jiin burra, ti yoso ya sɨkɨ seꞌe tɨ. Ti seꞌe tɨ un kuu ɨɨn burru lulu, seꞌe ɨɨn kɨtɨ ndiso carga.” Kachi tutu.
23908	MAT 21:13	Ti ni kachi ya jiin yɨvɨ un: ―Siaꞌan yoso nuu tutu Yandios: “Veꞌe ri konani veꞌe nuu kakantaꞌu yɨvɨ naa i”, ko roꞌo naa ra, ni ka nasaꞌa ra veꞌe ri nuu ka nataka ñakuiꞌna ―kachi ya.
23910	MAT 21:15	Ko sutu ka kuñaꞌnu un jiin chaa ñaꞌnu ka xnaꞌan ley un, ni ka kɨtɨ ini da, chi ni ka jini da jniñu ñaꞌnu ni saꞌa Jesús, jiin ja ni jinisoꞌo da ja ka kanajiin suchi kuachi un ini veñuꞌun un siaꞌan: “¡Na kuñaꞌnu ni, chi ni nakaji Yandios niꞌin ja na nukuñɨ ni nuu rey David na janaꞌan, ti taꞌu ni jniñu!” ―kachi i naa i. Yukan ti ni ka kɨtɨ ini chaa ka kuñaꞌnu un,
23916	MAT 21:21	Ti ni kachi Jesús: ―Jandaa na kachi ri nuu ra naa ra ja nu ka kandixia ni ini ra Yandios, ti tu kondoꞌo sɨkɨ ini ra, ti ansu nɨnɨ ja ni saꞌa ri jiin nutɨchɨ jaꞌa kuu saꞌa ra. Chi suni kuu kachi ra jiin yuku jaꞌa: “Kuxio jaꞌa ti kuan kɨvɨ ini lago un”, ti siaꞌan kuu.
23920	MAT 21:25	Kachi nuu ri, ¿nau ja ni tatu jniñu nuu Juan ja ni kii skuanducha da yɨvɨ un nusa? ¿Ɨɨn yɨvɨ ni tatu jniñu un nuu da xi maa Yandios nú? ―ni kachi ya. Yukan ti ni ka kejaꞌa ka ndajnuꞌun maa da naa da, ti kachi da: ―Nu na kachi yo ja Yandios ni taji chaa un, ti kachi da jiin yo: “¿Ndoo tu ni ka kandixia ra jnuꞌun ni kaꞌan da nusa”? kachi ya.
23923	MAT 21:28	Ni kachi ya jiin chaa ñaꞌnu un: ―¿Nasa ka ndoꞌo ini ra nu na kachi ri ɨɨn jnuꞌun jaꞌa nusa? Ɨɨn chaa ni iyo uu seꞌe yɨɨ, ni kachi da jiin ɨɨn seꞌe da un: “Hijo, kuan saꞌa jniñu nuu nutɨkaꞌya yo vijna”, ni kachi da.
23924	MAT 21:29	Ko ni kachi chaa lulu un: “Tu kuni na kiꞌin na”, ni kachi da. Ko kuee ga ni nakani ini da, ti ni jan saꞌa da jniñu un.
23925	MAT 21:30	Yukan na ti ni kaꞌan tuku tata da un jiin ɨnga seꞌe yɨɨ da, ti suni siaꞌan ni taꞌu tuku da jniñu nuu suchi un, ti chaa lulu un ni kachi da: “Kuu, na kiꞌin na”, ni kachi da. Ko tu ni jaꞌan da.
23932	MAT 21:37	Sandɨꞌɨ ni ga, ti ni taji da maa seꞌe yɨɨ da, chi ni ndoꞌo ini da: “Va kuaꞌa da ja yɨñuꞌun seꞌe ri”, ni ndoꞌo ini da.
23933	MAT 21:38	Ko nu ni ka jini chaa ka sajniñu un nuu seꞌe chaa xiin ñuꞌun un, ti ni ka kachi da: “Chaa jaꞌa kuu ja xiin taꞌu. Vaꞌa ga na kaꞌni yo ti na kendo ndɨꞌɨ yo jiin yaji jaꞌa”, ni ka kachi da.
23945	MAT 22:4	Ni taji tuku da uu ga chaa ka junukuachi nuu da un, ti ni kachi da: “Kachi nuu yɨvɨ ni kaxjnuꞌun ri nuu un ja, ja iyo tuꞌva ri. Ja ni jaꞌni ri xndɨkɨ ri, ti suni ja ni ka jiꞌi taka kɨtɨ ni xneñu ri un. Ja ni ndɨꞌɨ iyo tuꞌva ti kachi jiin chaa ka kana yo un ja na nduku ndee da, na kikoyo da viko ri, ti koto kukuee da”, ni kachi da.
23949	MAT 22:8	Yukan ti ni kachi da jiin chaa ka junukuachi un: “Ja iyo nakoo ja kuu viko niku, ko chaa ni kana ri un, tu ni ka kuni kikoyo da.
23953	MAT 22:12	Ti ni kachi da jiin da: “Amigo, ¿nasa kuu ja ni kɨvɨ ra jaꞌa ti tu ñuꞌun ra saꞌma ja kuu viko nandaꞌa”? ni kachi da. Ti maa chaa un tu ni kaꞌan kuɨtɨ da.
23954	MAT 22:13	Yukan ti ni kachi rey un jiin chaa ka janukuachi nuu mesa un: “Kuꞌni sɨꞌɨn da jiin ndaꞌa da naa ra, ti keniꞌin ra da na kiꞌin da fuera nuu ñaa un. Ti yukan na ti na ndeꞌe da, ti na kuꞌyu jnuꞌun da”, ni kachi rey.
23973	MAT 22:32	“Ruꞌu kuu Yandios ja ni kanajaa Abraham, Isaac jiin Jacob.” Siaꞌan ni chaa Moisés jnuꞌun Yandios, ja Yandios tu kuu ya Yandios nuu yɨvɨ ni ka jiꞌi un, chi kuu ya Yandios nuu yɨvɨ ka chaku ―ni kachi Jesús.
23978	MAT 22:37	Ti ni kachi Jesús jiin chaa un: ―“Kuu ini nuu Yandios jiin nɨ ini nɨ añu ra, nɨ jiin inijnuni ra.”
23980	MAT 22:39	Ti ja kuu uu un, suni ɨɨn ni kaꞌan: “Kundaꞌu ini nuu ñanijnaꞌan ra nanu kundaꞌu ini ra nuu maa ra”, kachi ley un.
23985	MAT 22:44	Yandios ni kachi jiin Jitoꞌyo Cristo: “Nukoo jiin ri, chi taꞌu ra jniñu jiin ri. Iyo yɨvɨ jito uꞌu roꞌo ko kundee ra jiin, chi chindee ri roꞌo.” Kachi Yandios, ni kachi David.
23994	MAT 23:7	Ti ka kuni da ja na kaꞌan yɨñuꞌun yɨvɨ jiin da nuu yaꞌu, ti na kaꞌan yɨñuꞌun i jiin da, “Maestro, maestro.”
23995	MAT 23:8	Ko roꞌo naa ra ja ka kuu ra ndajaꞌa ri, koto ma konani ra “maestro”, chi tendɨꞌɨ ra ka kuu ñani nuu jnaꞌan ra naa ra, chi maa ɨɨn ni Maestro ra iyo, ya kuu Cristo.
23996	MAT 23:9	Suni tu kaꞌan ra “tata yo” nuu savaꞌa ni ga yɨvɨ ñuyɨvɨ jaꞌa, chi vajnuꞌun ni Tata yo iyo, ya kancha andɨvɨ, ti ii ya.
24003	MAT 23:16	¡Xaan ga ndaꞌu roꞌo naa ra! Chi ka kuu ra nanu chaa kuaa tu ka jini na ichi kiꞌin da, chi ka kaꞌan ra: “Nu ɨɨn yɨvɨ na chisojnuꞌun i sɨkɨ veñuꞌun kaꞌnu Israel, va tundo kuu un. Ko nu na chisojnuꞌun i sɨkɨ oro ja iyo ini veñuꞌun un, ti kanuu kuu ja na siuku i”, ka kachi ra.
24005	MAT 23:18	Ti suni ka kaꞌan ra naa ra: “Nu ɨɨn yɨvɨ na chisojnuꞌun i ja kuu altar ini veñuꞌun un, va tundo kuu. Ko nu na chisojnuꞌun i ja kuu ja ka soko i nuu altar un, ti yukan kuu ja na siuku i”, ka kachi ra.
24017	MAT 23:30	Ti ka kaꞌan ra naa ra: “Sa ti yoꞌo naa yo, ni ka chaku yo na ni ka chaku yɨvɨ janaꞌan, ti va tu kuaꞌa yo jnuꞌun ja kaꞌni yɨvɨ chaa ni ka kuu profeta, ja ni kaꞌan jnuꞌun Yandios niku”, ka kaꞌan ra.
24026	MAT 23:39	Chi na kachi ri jiin ra ja, jankɨvɨ ga kuni ra ruꞌu naa ra, undi na jaa kɨvɨ nu kachi ra naa ra: “Ñaꞌnu na koo sɨvɨ ya, ti na kanajaa yo yaa ja vaji ya nuu maa Yandios” ―siaꞌan ni kaꞌan Jesús sɨkɨ ñuu Jerusalén.
24031	MAT 24:5	Chi kuaꞌa yɨvɨ kikoyo, ti ndaku niꞌin yɨ sɨvɨ ri, ti kachi: “Ruꞌu kuu Cristo ja ni taji Yandios ja saꞌa jniñu ñaꞌnu”, kachi. Ti siaꞌan kuu xndaꞌu i yɨvɨ kuaꞌa.
24049	MAT 24:23	Nu ni jaa kɨvɨ un, koto ma kandixia ra kaꞌan yɨvɨ jiin ra, chi kachi i: “Ndeꞌe, jaꞌa kancha Cristo ja ni taji Yandios ja saꞌa jniñu ñaꞌnu”, xi kachi: “Ndeꞌe, yukan kancha ya.” Ti koto ma kandixia ra jnuꞌun kaꞌan i.
24051	MAT 24:25	Ja yukan kuu ja, ja ni ndɨꞌɨ jnuꞌun jaꞌa ni kachi ri nuu ra naa ra, ti koto kandixia ra nu na kachi yɨvɨ un: “Ndeꞌe naa ra, yukan kande Cristo nuu ñuꞌun teꞌe un”, ka kachi i. Ti koto maa kiꞌin ra yukan. Ko xi nu na kachi i: “Ndeꞌe naa ra. Ja kancha ya ini veꞌe jaꞌa”, ti koto ma kandixia ra naa ra.
24083	MAT 25:6	Yukan ti yajni kuu ñuu, ti ni ka jinisoꞌo ña ka kana jiin: “¡Ja vaji novio, kekoyo kii ra naa ra”! ―kachi ka kaꞌan.
24085	MAT 25:8	Ti ndɨ uꞌun ñaꞌan naa ini un ni ka kachi ña jiin uꞌun ga ñaꞌan ka ñundito ini un: “Kuaꞌa tɨꞌlɨ aceite ra nuu ri naa ri, chi kuni ndaꞌva candil ri”, kachi ña naa ña.
24086	MAT 25:9	Ko ñaꞌan ka iyo tuꞌva un, ni ka kachi ña: “Tuu, chi tu kujaa ja kuu maa ri naa ri. Vaꞌa ga kuankoyo nuu kuyaꞌu un, ti kuaan ra ja kuu maa ra naa ra”, ni ka kachi ña.
24088	MAT 25:11	Kuee ga ti ni ka najakoyo uꞌun ga ñaꞌan kuachi un, ti ni ka kachi ña: “Taa, kuiña ni yuxeꞌe na kɨvɨ na”, ni ka kachi ña.
24089	MAT 25:12	Ko ni kachi novio un: “Na kachi ndaa ri ja tukaa ga nuña veꞌe ri”, ni kachi da.
24097	MAT 25:20	Xnaka ni jaa chaa ni kiꞌin uꞌun mil un, ti ni nakuaꞌa da uꞌun ga mil xuꞌun un, ti ni kachi da: “Taa, ni jaꞌa ni uꞌun mil xuꞌun nuu na, ti jaꞌa iyo uꞌun ga mil ja ni niꞌin na sɨkɨ”, ni kachi da.
24098	MAT 25:21	Ti ni kachi chaa xiin xuꞌun un: “Iyo vaꞌa xaan, roꞌo kuu ɨɨn muzu vaꞌa ga, chi ni sajniñu ni ini ra jiin, ti vasu tɨꞌlɨ ni jaꞌa ri ko ni sajniñu ni ini ra jiin. Vijna ti nakuaꞌa ri ɨɨn jniñu kanuu ga nuu ra ja kɨndaꞌa ra. Ko kuan ndɨvɨ ini veꞌe ri vinañuꞌni, chi koo yo ɨɨn jnuꞌun sɨɨ ini naa yo”, ni kachi da.
24099	MAT 25:22	Yukan sa ni jaa chaa ni kiꞌin uu mil un, ti ni kachi da: “Taa, ni jaꞌa ni uu mil nuu na, ko jaꞌa iyo uu ga mil ja ni niꞌin na sɨkɨ”, ni kachi da.
24100	MAT 25:23	Ni kachi chaa xiin xuꞌun un: “Iyo vaꞌa nusa. Roꞌo kuu muzu vaꞌa ga, chi ni sajniñu ni ini ra jiin xuꞌun ri, ti vasu tɨꞌlɨ ni jaꞌa ri, ko ni sajniñu ni ini ra jiin. Vijna ti nakuaꞌa ri ɨɨn jniñu kanuu ga nuu ra ja kɨndaꞌa ra. Ndɨvɨ ini veꞌe ri, chi koo yo ɨɨn jnuꞌun sɨɨ ini naa yo”, ni kachi da.
24101	MAT 25:24	Ko nu ni jaa chaa ni kiꞌin ɨɨn mil xuꞌun un, ti ni kachi da jiin chaa xiin xuꞌun un: “Taa, ja jini na ja kuu ni chaa tu ñundaꞌu ini, chi kuaꞌa ga nandakan ni ti ansu ja ni jaꞌa ni, ti suꞌva kuni ga ni.
24103	MAT 25:26	Ti ni kachi chaa xiin xuꞌun un: “Roꞌo kuu ɨɨn chaa ndéhé xaan tonto, ɨɨn chaa kuxi. Ti kaꞌan ra ja viꞌi ga nandakan ri ansu ja ni jaꞌa ri, ti suni kaꞌan ra ja suꞌva viꞌi ga kuni ri.
24105	MAT 25:28	Yukan ti ni kachi da jiin uu ga muzu un: “Kuisonchaa ɨɨn mil xuꞌun jña nuu da, ti kuaꞌa nuu chaa yɨjnɨ uxi mil un naa ra.
24111	MAT 25:34	Yukan na ti kachi ri jiin yɨvɨ kanchuku ndaꞌa kuaꞌa ri: “Ichi chaꞌa kikoyo ra, chi ja ni nakaji Tata ri roꞌo naa ra. Kɨvɨkoyo ra nuu taꞌu Yandios jniñu, chi ja iyo tuꞌva ja kuu roꞌo naa ra undi na ni saꞌa Yandios ñuyɨvɨ.
24114	MAT 25:37	Yukan na ti yɨvɨ ni ketaꞌu un kachi i: “Jitoꞌyo, ¿nama ni jiꞌi ni soko, ti ni ka jaꞌa na ja ni yee ni? ¿Xi nama ni ichi ni nducha, ti ni ka jaꞌa na ja ni jiꞌi ni?
24117	MAT 25:40	Yukan na ti ruꞌu, ja kuñaꞌnu ga, ti kachi ri: “Jandaa kuɨtɨ na kachi ri, ja siaꞌan ni ka saꞌa ra jiin ɨɨn ñani ndaꞌu ri ja ni kandixia da ruꞌu, ti saꞌa ri ja nuu maa ri ni ka saꞌa ra”, kachi da.
24118	MAT 25:41	Yukan na ti suni kachi ri jiin yɨvɨ kanchuku ndaꞌa sajni ri un: “Kuxio naa ra, roꞌo ja ni ka jnaꞌnu ndatu, ti kuankoyo nuu infiernu un, nuu kayu ñuꞌun ja kuu saa ni, chi ja iyo tuꞌva infiernu un ja kuu jaꞌuꞌu un jiin ángel da ja ka kuu ndajaꞌa da un.
24121	MAT 25:44	Yukan na ti kachi yɨvɨ un: “Jitoꞌyo, ¿nama ni jiꞌi ni soko, xi ni ichi ni nducha, xi ni jikonuu ni nanu chaa ñuu jika, xi ni kumani saꞌma ni, xi ni kuꞌu ni, xi ni kunde ni vekaa, ti tu ni ka chindee na niꞌin naa na nu”? ka kachi i.
24122	MAT 25:45	Ti ruꞌu, chaa kuñaꞌnu kachi ri: “Jandaa kuɨtɨ na kachi ri ja tu ni ka saꞌa ra siaꞌan nuu ɨɨn yɨvɨ ndaꞌu jaꞌa ja ka kuu i ñani ri, ja kandixia i ruꞌu, ti saꞌa ri ja jiin maa ri ni ka saꞌa ra”, kachi ri.
24141	MAT 26:18	Ti ni kachi Jesús: ―Kuaꞌan undi nuu veꞌe ɨɨn chaa un, ti kachi ra jiin da: “Kachi maa Maestro na. Ja ni kuyajni kɨvɨ kuū ri, ti veꞌe ra kuu nuu siaꞌa ri viko pascua jiin ndajaꞌa ri”, kachi ra naa ra ―ni kachi Jesús jiin ndajaꞌa ya.
24154	MAT 26:31	ti yukan ni kachi Jesús jiin da naa da: ―Tendɨꞌɨ ra yuꞌu jakuaa vijna ja sɨkɨ ruꞌu, chi siaꞌan yoso jnuꞌun un nuu tutu Yandios: “Kuaꞌa ri jnuꞌun ja na kaꞌni yɨvɨ chaa ndito rɨɨ un, ti yuꞌu rɨɨ un naa tɨ, ti kuichanuu tɨ kinkoyo tɨ”, kachi tutu.
24184	MAT 26:61	ti ni ka kachi da: ―Chaa jaꞌa ni kachi: “Ruꞌu, kuu xnaa ri veñuꞌun Yandios, ti nuu uni kɨvɨ ti nasaꞌa jaa tuku ri”, ni kachi da ―kachi da naa da.
24198	MAT 26:75	Yukan ti ni nukuꞌun ini Pedro jnuꞌun ni kaꞌan Jesús jiin da: “Ja nu ti kana ga liꞌi, ti chisaꞌyɨ ra ruꞌu uni jinu ja tu jini ra ruꞌu.” Ti yukan ni nakani xaan tonto ini da, ni kenda da kuaꞌan da, ti ni ndeꞌe xaan tonto da ja jnuꞌun kuiꞌya ini.
24207	MAT 27:9	Yukan ni kundaa nava ni kaꞌan Jeremías, chaa ni kuu profeta, ja ni kachi da: “Ni ka kiꞌin da ndɨ oko uxi xuꞌun plata un, ja ni kuu xuꞌun ni kuyaꞌu ɨɨn chaa vaꞌa ja ni ka xiko maa chaa ka kuñaꞌnu ñuu Israel naa da.
24217	MAT 27:19	Ni nukoo Pilato mesa nuu taꞌu da jniñu un, ti undi nuu kancha da un ni taji ñasɨꞌɨ da razón nuu da, ni kachi ña: “Sia chaa jña. Koto ma ndeꞌe ra ndo kuu sɨkɨ da, chi kuu da ɨɨn chaa vaꞌa, ndo kúní ni siuꞌu xaan ɨɨn jani ruꞌu, ja sɨkɨ chaa jña”, kachi ña.
24231	MAT 27:33	Ti siaꞌan kuankoyo da undi ni ka jakoyo da nuu nani Gólgota, ti jnuꞌun un kuni kaꞌan “ñuꞌun yɨkɨ xini.”