23214	MAT 1:1	Həna anan nà, ɗerewel sə sləmay ana bije a Yesu Almasihu ahay. Winen mə wahay a nà, pə zahav ana Dawuda wan sə kutov ana Ibərahima.
23216	MAT 1:3	Yahuda winen a wahay atə Fares tə Jara pə uwar a sə ngaman Tamar ata wa. Fares a wahay Hesərunu, Hesərunu ite a wahay Aram,
23217	MAT 1:4	Aram ite a wahay Aminadabu, Aminadabu ite a wahay Nasunu, Nasunu ite a wahay Salmuna.
23220	MAT 1:7	Sulimanu ite a wahay Roba'am, Roba'am ite a wahay Abiya, Abiya ite a wahay Asa,
23221	MAT 1:8	Asa ite a wahay Yusafat, Yusafat ite a wahay Yoram, Yoram ite a wahay Ujiya,
23222	MAT 1:9	Ujiya ite a wahay Yotam, Yotam ite a wahay Akas, Akas ite a wahay Hejekiya,
23223	MAT 1:10	Hejekiya ite a wahay Manasa, Manasa ite a wahay Amos, Amos ite a wahay Yusiya,
23226	MAT 1:13	Zorobabila ite a wahay Abihuda, Abihuda ite a wahay Eliyakim, Eliyakim ite a wahay Ajora,
23227	MAT 1:14	Ajora ite a wahay Sadok, Sadok ite a wahay Akim, Akim ite a wahay Eliyada,
23229	MAT 1:16	Yakob ite a wahay Yusufu, mbaz ana Mariyama, may a Yesu sə ngaman Almasihu ata awan.
23230	MAT 1:17	Abaslay zahav ata pə mədire pə mədire a bənay ahay pə Ibərahima wa hus pə Dawuda nà, kà gak bije ahay kuro nga anahan a fuɗo. A ban pə Dawuda wa ite, hus pə ana tinen sə həɗek à Babila ɗukwen, kà gak bije ahay kuro nga anahan a fuɗo. A bənay pə winen ata wa ite, hus pa sə wahay anan Almasihu ite nà, kà gak bije ahay kuro nga anahan fuɗo a re.
23231	MAT 1:18	Awahay ana Yesu Almasihu a təra nà, natiya awan: Mariyama, may anahan ata nà, winen dəle ana Yusufu. À alay a tə gəɓak zek fan bay nà, məgala sə Apasay Cəncan a, a gan wan anà Mariyama.
23232	MAT 1:19	Yusufu, dəle anahan ata nà, winen ɗo ɗiɗek awan, a pərahan azar anà Mbərom. A nan sa ra apan waray pa 'am sə ɗo ahay bay. Anga nan, Yusufu a nan sə mbəsak anan dəle anahan tə wurwer.
23233	MAT 1:20	Winen apan i bayak pa 'am ata mba, maslay a Mbərom a kan zek ì cœn sə zuɓay inde. A jan, a wa: «Yusufu, ɗo sə zahav ana Dawuda, kə̂ jəjar sə gəɓa anan dəle anak Mariyama bay, anga sa gan wan nà, məgala sə Apasay Cəncan awan.
23235	MAT 1:22	Way ata fok a təra anga aday 'am ana Mbərom Ba Məduwen a sa ja tə dungo ana ɗo maja'am anahan ata, â təra. A wa:
23237	MAT 1:24	Yusufu a pəɗek pə ahan wa nà, a ga kawa ana maslay a Mbərom sa jan ata awan. A gəɓa anan dalay anahan Mariyama agay.
23239	MAT 2:1	Yesu nà, winen mə wahay a à Baytilama pə daliyugo sə Yahudiya. À alay ata nà, bahay sə Yahudiya a nə Hiridus. Pə dəɓa sə wahay anan Yesu wa nà, kəlire ahay ta nay ahay kwa ta day sə dara wa, à Urəsalima. Tinen aday nà, ta san way pə cəveɗ sə mawuzlawazl ahay zle. Anga nan tə cəce pə ɗo ahay wa, ta wa:
23242	MAT 2:4	Hiridus a halan nga anà bahay sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom, pi zek tə miter sə Tawrita ahay fok. A cəce patan wa, a wa: «Ti wahay Almasihu nà, ahaw?»
23243	MAT 2:5	Tə mbəɗahan apan, ta wa: «Ti wahay Almasihu nà, à Baytilama, pə daliyugo sə Yahudiya. Anga ɗo maja'am a Mbərom kə̀ vindek kwakwa, a wa:
23244	MAT 2:6	“Iken Baytilama, wulen su doh pə daliyugo sə Yahudiya, kə kəcak à mamasl sə wulen su doh sə Yahudiya ahay bay jiga awan. Anga bahay i sləray ahay nà, ì iken wa, aday i gan nga anà Isəra'ila ɗo uno ahay kawa ɗo sə jugwar təman ahay.”»
23245	MAT 2:7	Natiya kutok, Hiridus a ngaman atan ayak anà kəlire ahay ù doh pə cakay anahan. A ngaman atan ayak mənjəna ɗo ahay sa san apan, aday a cəce patan wa, a wa: «Kə cinen anan anà mawuzlawazl ata a slabak nà, à alay wuraw?» Tə ɗakan anan kutok.
23247	MAT 2:9	Tinen ite, tə sləne anan 'am a bahay ata cəna, ta zla kutok. Mawuzlawazl a, tinen a sə canan kurre a ata, a njahan atan pa 'am wa. A dəzle pa nga su doh a aday wan a à man ata ata nà, mawuzlawazl ata a tavay dek.
23253	MAT 2:15	Tə njahay à man ata hus pə amac ana Hiridus. Natiya, way ana Mbərom Ba Məduwen sa ja tə dungo ana ɗo maja'am anahan ata a təra. A wa: «Ni ngaman anà wan uno kwa pə daliyugo sə Misra wa.»
23254	MAT 2:16	Hiridus a ca apan nə ɗo ataya ta gak kawa ananahan sa jan atan ata sabay cəna, a ga mivel. A jan anà suje anahan ahay nà, tâ vaɗ anan gwaslay ahay à Baytilama wa fok, pi zek tu kon aya sa van nga ataya awan, a ban pa wan ma va a bay a wa, hus pa wan ma va cew ataya awan. Anga kawa ana kəlire ataya sə ɗakan anan alay a ana mawuzlawazl a sə sləray ahay ata nà, a baslay ava awan, i ga nə matanan. A vaɗ atan fok.
23255	MAT 2:17	A təra kawa ana ɗo maja'am a Mbərom Yeremiya sa ja, a wa:
23256	MAT 2:18	«Zliyzloy kà gak à Rama, ayam tə aja mawa kə̀ zalak. Rahilu winen apan i yam gwaslay anahan ahay. A nan ɗowan â bənan mbac bay, anga gwaslay anahan ahay tə məcak fok.»
23260	MAT 2:22	Aya əna, a sləne sa jəka sa pa 'am ana Hiridus nà, wan anahan sə ngaman Arkilawus ata nà, kə̀ jəjarak sə njahay à man anahan pə daliyugo sə Yahudiya. Anga nan Mbərom a kan anan ahay ì cœn sə zuɓay inde way anahan təɗe saa ga ata awan. Ta zla à Galile kutok,
23261	MAT 2:23	tə njahay way a tinen à wulen su doh a sə ngaman Nazaratu ata awan. A təra matanan ata ɗukwen, anga ɗo maja'am a Mbərom ahay ta jak, ta wa: «Ti ngaman Nazaratu ahay.»
23262	MAT 3:1	Yawa, à alay ata nà, ɗowan a inde tə ngaman Yuhana, a taa gan baptisma anà ɗo ahay. A taa nahay à saf inde à kiɓe sə Yahudiya, aday a taa wazan anà ɗo ahay.
23263	MAT 3:2	A wazay, a wa: «Mbəsiken ines a kwanay ahay, anga bahay a Mbərom winen bəse tə kwanay.»
23272	MAT 3:11	«Nen na gak ikwen baptisma nə tə a'am aday sə ɗakay a nə kə mbəsiken ines a kwanay ahay ata awan. Aya əna, ɗowan inde i nay à dəɓa uno wa, winen nà, i gak ikwen baptisma nə tə Apasay Cəncan awan aday tə uko. Winen nà, a zalay nen tə mazlaɓ lele. Na slak aday ni pəsakan anan liɓer sə təkarak anahan ahay à saray wa bay jiga awan.
23274	MAT 3:13	Natiya kutok, Yesu a slabakay ahay pə daliyugo sə Galile wa, a nay ahay pə cakay ana Yuhana à zlinder sə Urdon. A nan nà, Yuhana â gan baptisma.
23275	MAT 3:14	Abay Yuhana a ngam bay, a jan, a wa: «Nen aɗəka nə na gan may kû go baptisma. Aday iken asa nə ki nay ahay pə cakay uno nà, kəkəmaw?»
23276	MAT 3:15	Yesu a mbəɗahan apan, a wa: «Â zlak à nga! Anga sumor a nà, gumo anan mer su way a abay təɗe a nan à Mbərom gumo ata awan.» Natiya kutok, Yuhana a təma,
23277	MAT 3:16	a gan baptisma anà Yesu. Yesu a slabakay ahay à a'am wa cəna, a canan ayak anà bagəbaga mburom a təɓa pangaya, aday a canan ayak anà Apasay a Mbərom kawa badəbada, winen apan i dazay ahay, a njahay apan.
23278	MAT 3:17	'Am ɗukwen a ndəray ahay kwa à bagəbaga mburom wa, a wa: «Həna anan nà, wan uno, ləliwe uno awan. Nə taslay mivel bayak a nə tə winen awan.»
23279	MAT 4:1	Pə dəɓa anahan a wa nà, Apasay a Mbərom a zla anan Yesu à man sa saf inde à kiɓe, anga aday Fakalaw â sa njak anan.
23284	MAT 4:6	a jan kutok: «Kak iken Wan a Mbərom a acəkan nà, ənga larak ayak zek à man a anan wa. Anga Deftere a Mbərom kà jak, a wa: “Mbərom i jan anà maslay anahan ahay sa ba iken. Ti kəcaw iken à alay a tinen inde, anga aday kâ saa ɓurgosl anan saray anak ahay pu kon bay.”»
23286	MAT 4:8	Matanan, Fakalaw a zla anan à ɓəzlom a inde, sololo cəveɗabay. A ɗakan pə bahay sə daliyugo tembərəzem fok, tə mazlaɓ sə zlile a tinen aya təke.
23287	MAT 4:9	A jan kutok asa, a wa: «Way a anaya fok, ni varak atan, kak kə dukwek uno gərmec ù vo, aday kə hərak uno nga nà, na.»
23288	MAT 4:10	Əna Yesu a jan kutok, a wa: «Zla à man a anan wa, iken Fakalaw, mbəsak nen. Anga mə vinde a à Deftere a Mbərom inde, a wa: “Həran nga nà, anà Mbərom Fetek a taayak, winen Bahay anak. Gan mer su way nà, anà winen a kərtek.”»
23290	MAT 4:12	Pə luvon a inde, Yesu a sləne nə tə bənak anan Yuhana à dangay. A slabak, a ma pə daliyugo sə Galile.
23291	MAT 4:13	A mbəsak Nazaratu, a zla way anahan saa nahay à Kafarnahum, wulen su doh a pa 'am sə bəlay sə Galile ata awan, pa day su kon sə Jabulon tə Neftalim ahay.
23292	MAT 4:14	A ga matanan ata nà, aday 'am ana ɗo maja'am a Mbərom Ezaya sa ja ata â təra. A wa:
23295	MAT 4:17	A bənay pə winen ata wa kutok nà, Yesu a dazlan sə wazay. A wa: «Mbəsiken ines a kwanay ahay, anga bahay a Mbərom winen defefe coy.»
23296	MAT 4:18	Yesu winen apan i bar pa 'am sə bəlay sə Galile. A canan ayak anà ɗowan aya inde tinen cew, ɗo sa ban kəlef ahay. Ɗowan ataya nà, atə Simon, ɗowan a Yesu sə ngaman Piyer ata awan, tə mərak anahan a inde, tə ngaman Andəre. Tinen apan ti ban kəlef a tinen ahay tə zuvo.
23301	MAT 4:23	Yesu kə̀ bərak pə daliyugo sə Galile fok. A ɗakan anan way anà Yahuda ahay ù doh sə wazay a tinen aya awan. A wazan atan ləbara mugom a sə bahay a Mbərom. A mbar anan ɗo sə ɗəvac ahay cara cara pi zek tu ɗo mə təra à məndak aya cara cara bayak awan.
23306	MAT 5:3	«Ataslay mivel inde, anga ɗowan aya aday ta san zle, tinen mətawak aya pa 'am a Mbərom ata awan, anga bahay a Mbərom ma var a nə anga tinen.
23307	MAT 5:4	«Ataslay mivel inde, anga ɗo sa yam ahay, anga Mbərom i bənan atan mbac.
23308	MAT 5:5	«Ataslay mivel inde, anga ɗo sə njahay səkəffe ahay, anga Mbərom i varan atan anan daliyugo.
23309	MAT 5:6	«Ataslay mivel inde, anga ɗo sə pəlay sa ga way sa zlan à nga anà Mbərom ata awan, anga Mbərom i man atan zek sa ga kawa a tinen sa gan may ata awan.
23310	MAT 5:7	«Ataslay mivel inde, anga ɗo sa gan sumor anà ɗo ahay, anga Mbərom i gan atan sumor.
23311	MAT 5:8	«Ataslay mivel inde, anga ɗo sə pəlay Mbərom tə mivel kərtek awan, anga ti i canan tə iɗe a tinen njœk anà Mbərom.
23312	MAT 5:9	«Ataslay mivel inde, anga ɗo sə ndakay ɗo ahay pi zek ataya awan, anga Mbərom i ngaman atan wan anahan ahay.
23313	MAT 5:10	«Ataslay mivel inde, anga ɗo aday tə jugwar panan 'am anga a pəlay sa ga way sa zlan à nga à Mbərom ata awan, anga i njahay pə kərtek a tatə Mbərom à bahay anahan inde.
23319	MAT 5:16	Matana re, lele bine siwaw nà, jiyjay a kwanay â dəvan anà ɗo ahay. Ata ti canan anà mer su way a kwanay a lele ataya awan, aday ti həran nga anà Bəbay a kwanay winen à bagəbaga mburom ata awan.»
23322	MAT 5:19	Anga nan kutok, kuwaya kə̀ mbəsakak anan, kabay kə̀ tətakak anan anan anà ɗo hinen sə mbəsak anan nga sa 'am a mə baslay a kwa zek cəɗew a kərtek a nà, winen ɗukwen i təra ɗo zek cəɗew a à bahay a Mbərom inde re. Əna ɗowan a kə̀ təmahak sa ban anan 'am a Mbərom, aday kə̀ ɗakak anan anan anà ɗo hinen sa ban anan re cəna, i təra ɗo məduwen a à bahay a Mbərom.
23325	MAT 5:22	Əna nen ni jak ikwen həna kəma, kuwaya ɗowan a kà gak mivel pə njavar uno hinen cəna, kà slak ti gan sariya ca. Aday kuwaya ɗowan a kà jak anan anà njavar uno hinen: “Iken nə wayaw?” cəna, kà slak aday ɗo sə lavay nga ahay ti halay nga sa gan sariya. Kuwaya kà jak anan anà njavar uno hinen: “Iken ka san Mbərom bay” ɗukwen, 'am ata kà slak sa ban anan apan aday sa lar anan à dəlov sə uko inde coy.
23326	MAT 5:23	«Anga nan, kak iken ka nak ù doh sə mazlaɓ a Mbərom tə way a à alay inde coy, əna kə jalak pə way inde à wulen a kwanay tə njavar uno hinen anga kə nəsek anan cəna,
23332	MAT 5:29	Matanan kutok, kak iɗe sə alay puway anak i sapat iken sa ga ines nà, ndaha anan, aday lar anan dəren pi zek anak wa. Anga suwan hawal si zek anak kərtek a â lize tə winen zek anak a fok sa saa lize à məke sə mərda inde nà, na.
23333	MAT 5:30	Matanan re, kak alay puway anak i sapat iken sa ga ines nà, gaɗ anan, aday lar anan dəren pi zek anak wa. Anga suwan hawal si zek anak kərtek a â lize, tə winen zek anak a fok saa lize à məke sə mərda inde nà, na.
23334	MAT 5:31	«'Am a Mbərom a ja, a wa: “Kuwaya ɗowan a kə̀ rəzlak anan uwar anahan cəna, â varan ɗerewel à alay inde sə ɗakay anan nà, kə̀ rəzlak anan.”
23335	MAT 5:32	Əna nen ni jak ikwen həna kutok nà, kuwaya ɗowan â saa razl anan uwar anahan bay, si kak a ban atan pi zek tu ɗo aday. Aday uwar ma razl a kà zlak à mbaz hinen, uwar ata kà gak mədigweɗ cite re. Matanan, ɗowan a kə̀ gəɓak uwar ma razl a cəna, kà gak mədigweɗ cite.»
23336	MAT 5:33	«Asa, kə sənen zle, Mbərom a jan anà bije a kwanay ahay nà: “Ga anan way anak sə mbaɗay apan ata awan. Kə mbaɗak pa 'am a Mbərom ɗukwen, rah anan ambaɗay anak ata lele.”
23340	MAT 5:37	Ki ja lele awan aɗəka cəna, “Ayaw” kak matanan nà, na, “A'ay” kak matanan bay cite nà, na. Anga 'am a sa ja azar aya nà, sa var nə Fakalaw.»
23348	MAT 5:45	anga aday kî gen way təɗe anga wan ana Bəbay a kwanay Mbərom, winen à bagəbaga mburom. Winen kəma, a dav anan pac anahan nà, pu ɗo lele aya tu ɗo lelibay aya təke fok. A ga iven anahan pu ɗo sa ga mer su way lele aya tu ɗo sa ga mer su way lelibay aya təke fok re.
23355	MAT 6:4	Ga sumor anak nà, à miɗer a inde. Ata Bəbay anak Mbərom ɗukwen i varak magwagway. Winen nà, a canan anà way ma ga à miɗer a inde ataya fok.»
23357	MAT 6:6	Iken, a nak sa ga amboh kəma, zla ù doh, tacay anan məsudoh lele, gan amboh anà Bəbay anak Mbərom. Mbərom nà, winen inde à man a mi ɗer ata awan. A canan anà way anak ma ga à man a mi ɗer ata re, i varak anan way anak a sə cəce panan ata awan.
23358	MAT 6:7	Kwanay apan ki gen amboh ata ɗukwen, kâ sa zilen anan 'am aya zeɗeɗeɗe bay. Sə zalan anà 'am nà, ɗo sə pəra ahay. A ga patan nə Mbərom i təma amboh a tinen anga tə zalak anan anà 'am bayak a ata awan.
23364	MAT 6:13	Ba manay pə way saa njak manay ahay wa ite, anga aday mâ sa zla ì ines inde bay. Dərgwaɗay manay à alay ana Fakalaw a wa. [Anga bahay nà, iken. Məgala anak tə mazlaɓ anak nà, inde sə coy. Amen.]
23369	MAT 6:18	anga aday ɗo ahay tâ san iken apan ki ga sumaya bay jiga awan. Bina saa san anan way anak sa ga fok nà, si Bəbay anak Mbərom. Winen inde à man a mi ɗer ata awan. A canan anà way ata zle, aday i varak anan magwagway anak. Winen nà, a canan anà way mi ɗer aya fok.»
23370	MAT 6:19	«Matanan kutok, kâ sa hilen anan nga anà way ahay pə daliyugo a anan anga kwanay a bay. Anga pə daliyugo a anan nà, mumok ahay inde, zəɓzeɓ sa ján mangaz pə way ahay ɗukwen inde, ti nes anan way ata fok. Aday ɗo sə akar ahay ɗukwen ti zlar anan doh ahay aday ti kəra anan way a kwanay sə halay ata awan.
23371	MAT 6:20	Əna hilen anan way anà nga a kwanay aɗəka nà, à bagəbaga mburom. À man ata nà, mumok ahay tə mangaz ɗukwen ti nes anan sabay. Aday ɗukwen ɗo sə akar ahay ti zlar anan doh aday sə kəra way ahay sabay re.
23372	MAT 6:21	Anga, zlile anak ma ɗaf a à man ata nà, mivel anak a ɗukwen i ga nə cezlezlen'e à man ata re.
23375	MAT 6:24	«Ɗowan saa mba apan sa gan mer su way anà bahay su doh ahay cew nà, ibay. Anga kə̀ pəlak anan ɗo kərtek a lele nà, i nan iɗe anà ɗowan a hinen ata awan. Kabay, tə njahak tu ɗo kərtek a lele gerger cəna, i kəɗey anan ɗowan a hinen ata awan. Matanan, ki mben apan sa gan mer su way anà Mbərom aday sə pəlay dala cew maya ɗukwen, i ga zek bay re.
23377	MAT 6:26	Cen pə məvuhom ahay aday. Ta casl awan bay, ta car awan bay, tə halay awan itəbay. Əna Bəbay a kwanay a mə njahay a à bagəbaga mburom ata, winen apan i gan atan sumor ta sə varan atan way sa pa. Aday kwanay kə zilen anan məvuhom ahay biɗaw?
23381	MAT 6:30	Aday Mbərom winen apan i rəɓa anan daslam sə kiɓe, tinen inde biten lele, aday sidew a cəna ti i han anan uko tə daslam ataya re. Kwanay ɗo ma kac aɗaf nga a anan aya awan, kak Mbərom kà mbak apan sa ga mer su way matana nà, i mba apan sə pəkak ikwen zana pi zek lele aya zal way ahay, à kiɓe ataya biɗaw?
23383	MAT 6:32	Sə pəlay way matanan ataya cəna, ɗo sə pəra ahay. Aday Bəbay a kwanay Mbərom a ɗukwen a san zle, kwanay ki gen anan may anà way ataya way anahan.