23214	MAT 1:1	Ngaedi nge Iesus Kristus labu rangaka: Iesus nge Debiti labunao ka ipura. Be Debiti nge Abaram labunao ka ipura.
23217	MAT 1:4	Ram nge Aminadab tama. Aminadab nge Nason tama. Nason nge Samon tama.
23233	MAT 1:20	Ata Iosep isi ilo ilelelenakia-la be Tanepoa Nanaranga ‘enzel’ ne teke rai-o ipura be bokai irai, “Iosep, Debiti tubu! Maria gobagai be gouati kana nge moaki taburim ira, bakara nge Oli Spirit kaiboang nena-lo ka itine.
23234	MAT 1:21	Masa natu moane teke nganekiaki be ara ‘Iesus’ gobuleakini. Natu ngae ka tamoata be aine ne moarunga muzigoala nedia-lo be ngauketidi kana.”
23236	MAT 1:23	Toira be Tanepoa pilenga bokai dieno, “Aine teke moane zaiza tago sesu isi dieno-budu masa ngatine be natu moane teke nganekiaki ara Imanuel.” Ara Imanuel nge labu bokai: “Nanaranga marada isoaki.”
23240	MAT 2:2	Tamoata ngaedi Ierusalem-lo dipura nge bokai ditegi, “Natu moane ungguma Iuda ngatanepoadi kana be nekiaka ipura inanga isoaki? Goai ne ege amari rakeanao irakerake be kite ka kipura be garakeaki kana.”
23242	MAT 2:4	Kodeka Erot itaguraki be tamoata Nanaranga ditabatabai dimuamuadi be tamoata Moses Mata ne disulesuletaki nge ikiladi be bokai itegidi, “Kristus masa anua nangatana-lo nekiaka ngapura?”
23244	MAT 2:6	‘Betlem anua, Zuda kateka nenao ka kueno! Zuda bagi tamoata nedi bibia maradi nge aram tago ileua-tina! Kaiko-lo ka tamoata biabia teke ngapura kana. Ngai ka ungguma negu Israel ngamuadi kana.’” (Mai 5:2)
23253	MAT 2:15	Be makara Izip kaba-lo disukoakito nibe Erot imate. Bokainatuka be Tanepoa pilenga tekedi ‘propet’ teke aoa-nalo dipusika nge dikalingo. ‘Propet’ ngae bokai ipile, “Natu-gu moane Izip kaba-lo be ukeliaki.”
23256	MAT 2:18	“Malonga teke Rama anua-lo longora ipura. Itangtang be ilo nge itakoro-tina. Resel ka natu kanabe itangtang. Natu moarunga nge dimate-doi. Bokaibe tago teke iboadu ilo ngaka-uiai.” (Zer 31:15)
23261	MAT 2:23	be anua ara Nasaret-lo anua idoki. Iosep bokai imuzi be ‘propet’ pilengadi ngaedi dikalingo. ‘Propet’ bokai dipile, “Ngai masa Nasaret tamoata kana dakilakilai.”
23263	MAT 3:2	be mangata bokai iraradi, “Ilo-ming kamabuiri be muzigoala neming kamasegeaki! Bong ono Nanaranga ngatanepoa kana ambe isaringa!”
23268	MAT 3:7	Ata Zon kaba bokai ita ‘Parasi’ be ‘Sadiusi’ kokoko-tina dipura be ruku ono tamalinga ane ngarukudi kana nge pile kaiboangdia-lo bokai iradi, “Kam moata goalakadi ulunga kaoa! Naita ira-kaming kam kaboadu Nanaranga nama ratinga ambe ngapura kana nge kamairatui?
23270	MAT 3:9	Be moaki ilo-ming bokai kananga, ‘Abaram nge keka tubuma’ ngena masa moatubu ngaedi kamairatudi? Tago-la! Ngau ka ura-kaming! Nanaranga iboadu patu ngaedi ngadoki be Abaram tubu ne ngapurakidi!
23272	MAT 3:11	“Ngau dang ane ka ruku ono tamalinga ane uruku-kaming be ono kaua ngapura kana kam ambe ilo-ming kabuiri be muzigoala neming kasegeaki. Ata murigu nge tamoata teke kaiboang ne ngau kaiboang negu diuasadi nge ngamai kana. Ngau erumaruma-tina! Bokaibe tagona-tina uboadu ae sukuma ne mbazidi. Ngai masa Oli Spirit be eoa ane be ruku ono tamalinga ane ngaruku-kaming. Bakara, Oli Spirit be eoa ka kulubobi.
23275	MAT 3:14	Ata ono Zon Iesus ngaemaki be ilo takaia nganangai kana nge Zon bokai ipile, “Ngau urere kaiko gorukuia! Ata kaiko ngau-lo kupura.”
23278	MAT 3:17	Be malonga teke lang-lo bokai ipile, “Nge Natugu! Ngau urereretakia-tina. Be ilogu iuiatakia-tina.”
23281	MAT 4:3	Kodeka Satang ipura be bokai irai, “Kaiko Nanaranga Natu nge patu ngaedi goradi be kangkang dapura.”
23282	MAT 4:4	Be Iesus ikatu be bokai ipile, “Nanaranga ‘Buku’ ne bokai ipile, ‘Tamoata tago masa kangkang-ba ngakangkang be ngasukoaki. Tago. Nanaranga pilenga moarunga ngatagatagadi be ngasukoaki.’” (Diut 8:3)
23283	MAT 4:5	Kodeka Satang itaguraki be Iesus ibagalako anua rata ara Ierusalem-lo be Nanaranga pera ne atabalanatuka inangai.
23284	MAT 4:6	Be bokai irai, “Kaiko Nanaranga Natu nge makare be nem-la be ea kateka-o gorokakikolako. Maka ma Nanaranga ‘Buku’ ne bokai ipile: ‘Nanaranga masa kaiko kanabe ‘enzel’ ne nganepidi be luma-di ane dasabosaboiko. Bokai masa aem-baba tagona-tina patu-o gototoki.’” (Sam 91:11-12)
23285	MAT 4:7	Be Iesus ikatu be bokai ipile, “Ata Nanaranga ‘Buku’ ne kababe bokai ipile, ‘Nanaranga nem Tanepoa moaki kutoi.’” (Diut 6:16)
23288	MAT 4:10	Ata Iesus ikatu be bokai ipile, “Satang, goiratu! Nanaranga ‘Buku’ ne bokai ipile, ‘Nanaranga nem Tanepoa-la ka gorakerakeaki be ngaia-la ka gomalipilipini.’” (Diut 6:13)
23289	MAT 4:11	Kodeka Satang ialale be Nanaranga ‘enzel’ ne dipura be Iesus didumai.
23291	MAT 4:13	Ialale nge tago ilako be Nasaret anua-lo isoaki. Ilako be Kaperneam anua-lo isoaki. Anua ngae nge dang boakuboaku kanabiabia ara Galili zagenao ka ieno. Dang kanabiabia nge Zebulun be Naptali kateka-o ka ieno.
23293	MAT 4:15	“Zebulun kateka be Naptali kateka, ege makasi lakoianao, Zodan zagura ege takaianao. Galili kaba nge Ungguma Takadi kaba nedi.
23295	MAT 4:17	Kodeka bong ngaradia-lo be Iesus pilenga ngaedi mangata ipilepile, “Ilo-ming kamabuiri be muzigoala neming kamasegeaki! Bong ono Nanaranga ngatanepoa kana ambe isaringa!”
23301	MAT 4:23	Iesus ege-ege Galili kaba-lo ilakolako be Iuda pera nedi ono serereinga-lo isilisili be Pile Uia bong ono Nanaranga ngatanepoa kana nge mangata irangarangaki. Be more be goala bakarairai-bakarairai nge iadoadoraki.
23306	MAT 5:3	“Tamoata dikaua Nanaranga mata-nao kana nedi tagotago nge suridi dauia! Bong ono Nanaranga ngatanepoa kana nge tamoata bokainaina nedi!
23307	MAT 5:4	“Tamoata ilodi dinodonodo be ditangtang nge suridi dauia! Nanaranga masa ilodi ngaka-maliedi.
23309	MAT 5:6	“Tamoata dimoatangtang-tina be Nanaranga mata ne adoadodi daememaki kana nge suridi dauia! Nanaranga masa rerengadi ngamambuaki.
23310	MAT 5:7	“Tamoata maka tamoata takadi ilodi ditagatagadi nge suridi dauia! Nanaranga masa ilo ngatagadi.
23311	MAT 5:8	“Tamoata ilodia-lo giriki tago teke ieno nge suridi dauia! Di masa Nanaranga date.
23312	MAT 5:9	“Tamoata anua-uia didokidoki nge suridi dauia! Nanaranga masa natu kana ngarangakidi.
23313	MAT 5:10	“Tamoata Nanaranga rerenga ditagatagadi be tamoata takadi ditaguraki be sururu dianiandi nge suridi dauia! Bong ono Nanaranga ngatanepoa kana nge tamoata bokainaina nedi.
23314	MAT 5:11	“Ngau kanabe tamoata takadi diebulo-kaming, ki sururu diang-kaming, ki boli-pile bakarairai-bakarairai ane be mata goalakadi moarunga omingo dinangalako nge suri-ming dauia!
23323	MAT 5:20	Ngau ka ura-kaming! Muzinga-ming adongadi Parasi be tamoata Moses Mata ne disulesuletaki muzingadi tago diuasadi nge tagona-tina iboadu anua ono Nanaranga ngatanepoa kanana-lo kamasili!
23325	MAT 5:22	Ata ngau bokai ura-kaming: Tamoata naita taritoka giriki tagonganaba-lo nama irataki masa giriki ne lilitadi dapura. Tamoata naita taritoka bokai irai, ‘Moangaruru,’ masa Iuda ‘Kansolo’ nedi arodi ngatui. Tamoata naita taritoka bokai irai, ‘Ngaongaom-tina’ masa eoa tago matemate-lo ngalako.
23327	MAT 5:24	tabataba nem makara bagi ono tabataba aninga aro gonangaria be goalale be taritokam kamru soakinga-mingru kamadorakiru be ono kamaeruangamiru, kodeka gomule be tabataba nem Nanaranga goani.
23337	MAT 5:34	Ata ngau bokai ura-kaming! Pile tago tototo kamaemaki kana nge moaki kana teke ara-nao be kaemaki. Moaki-la! Moaki lang anua katugani be ono pile neming kaka-kaidi. Moaki-tina! Lang anua nge Nanaranga bagi ono tanepoanga ne.
23338	MAT 5:35	Moaki kateka ara-nao be pile neming kaka-kaidi. Moaki-tina. Kateka nge Nanaranga ae salangaka ne. Moaki Ierusalem ara-nao be pile neming kaka-kaidi. Moaki-tina. Ierusalem nge Anuatanepoa Biabia-tina anua ne.
23347	MAT 5:44	“Ata ngau bokai ura-kaming! Erekei neming kamarereretakidi, be tamoata sururu dianiang-kaming nge di kanabe Nanaranga kamaraboraboi.
23348	MAT 5:45	Bokai kamuzimuzi masa Tama-ming lang anua-lo isoaki natu kamapura. Ngai ka amari iememaki be tamoata uia be tamoata goalakadi malama ianiandi. Be ngai ka ura iememaki be tamoata muzingadi adoadodi be tamoata muzingadi goalakadi odio ibalabala.
23350	MAT 5:47	Ruanga-mingla kadumadumadi nge kana oauoau kata kapuraki ki? Nge tago oauoau ka kapuraki! Tamoata Nanaranga pilenga tago ditagatagadi bokai dimuzimuzi!
23356	MAT 6:5	“Bong Nanaranga karaboraboi nge moaki tamoata bolingadi ratadi diraborabo bokana karaborabo. Zala bibia zagedi-o be pera ono serereinga-lo nge tuitui-ba rabo kana direrere-tina. Bokai dimuzimuzi be ono tamoata be aine moarunga datetedi kana. Moimoi ka ura-kaming! Zazanga nedi ambe ere-moarungadi be didoki-doi.
23358	MAT 6:7	“Bong Nanaranga karaboraboi nge moaki pile kokoko labudi tagotago ane be karabo. Muzi bokainaina nge tamoata Nanaranga pilenga tago ditagatagadi muzi nedi. Ilodi dipilepile pile kokoko daememaki masa Nanaranga ngalongoridi.
23375	MAT 6:24	“Tamoata teke tago iboadu tanepoa rua dududu kandiaru bokana ngasoaki. Takaia masa ngarereretaki be takaia masa ngasegesegeaki. Be takaia masa ngatalatalari be takaia masa ngamurinarinai. Kam tago iboadu Nanaranga be ‘mone’ malipi nedi bong-doi teke kamadokidoki.
23376	MAT 6:25	“Nge bokai ka bokai mra-kaming kana! Kangkang kamakangkang be dang kamasingsing be neming uia kamasoaki kana nge moaki ilo-ming dibukubukutaki. Be rakana kamaokori kana nge moaki ilo-ming dibukutaki. Rakana ka ilo-ming dabukutakia-mua kana? Soakinga-ming be tamoata-ming ki kangkang be kusi kamanangananga ka ilo-ming dabukutaki mua kana? Soakinga-ming be tamoata-ming ka ilo-ming dabukutaki-mua kana!
23378	MAT 6:27	Naita teke iboadu soakingana-ba ngailo-bukubukutaki be iboadu barasi ne ono ne iauia ngasoaki kana nge ngaka-salagati?
23381	MAT 6:30	Siresire nge Nanaranga ka ingazingdi. Siresire kaituka kaitaita ma! Ata zama masa totokadi dapura be eoa-lo rokakadialako dapura. Ilo-ming dipile Nanaranga tago iboadu kusi ngang-kaming be kamaoko ki? Lama unianga-ming disiki-tina!
23383	MAT 6:32	Ilo-buku ngaedi nge tamoata Nanaranga pilenga tago ditagatagadi nedi. Tama-ming lang anua-lo isoaki ikaua kana moarunga ngaedi nge kareretaki.
23384	MAT 6:33	Ata bong ono Nanaranga ngatanepoa kana be mata ne adoadodi kamalelei be kamaita mua noko. Alauri masa kana takadi ngang-kaming.
23386	MAT 7:1	“Tamoata takadi giriki nedi moaki kaliliti be kapile digoala. Tamoata takadi giriki nedi kaliliti masa Nanaranga kam giriki neming ngaliliti.
23387	MAT 7:2	Tamoata takadi giriki nedi kaliliti be baituka karangaki nge masa Nanaranga bokainatuka-la ka ngabasaki-kaming kana. Mata bakarairai katagadi be tamoata takadi giriki nedi kaliliti masa Nanaranga mata-la ngaradi ngatagadi be kam giriki neming ngaliliti.
23391	MAT 7:6	“Kana uia Nanaranga kaiboang ne odio dieno nge moaki keu kandi! Kandi masa damulenaki be dabatotoki-kaming be mukumuku kamapura! Ra neming uia moaki boro arodia-lo karokakilako. Arodi karokakilako masa odio datuilako be daduaposa.
23395	MAT 7:10	Ika kana isinauiko masa moata goalaka goani ki? Nge tago!
23406	MAT 7:21	“Moaki ilo-ming dipile tamoata be aine moarunga ‘Tanepoa! Tanepoa!’ kana dikilakilaia masa bong ono Nanaranga ngatanepoa kanana-lo dasili. Tago-la! Tamoata naita Tama-gu lang anua-lo isukoaki rerenga itagatagadia-la ka masa ngasili.
23407	MAT 7:22	Bong biabia ono giriki adorakangao masa kokoko-tina bokai dapile, ‘Tanepoa! Tanepoa! Aram-o be Nanaranga pilenga mangata kirangaki. Aram-o be mariaba goalakadi kitaodi be kilala kaiboangdi nem kiemaki.’
23417	MAT 8:3	Kodeka Iesus luma inanaraki be tamoata ngae idoki be bokai ipile, “Ngau usumoala! Gogoaza!” Iesus bokai ipile nge oaikiki-tina kikiri tamoata ngaenao dieno nge dileua be iuia.
23418	MAT 8:4	Kodeka Iesus itaguraki be tamoata ngae bokai irai, “Golongo! Kana ngae nge moakina-tina teke kurangakani. Ata golako be tamoata Nanaranga ditabatabai teke ngalilitiko. Ililitiko-doi nge goalale be tabataba ono goazanga Moses irangaki nge goemaki be ono moarunga dakaua kaiko ambe moimoi kugoaza.”
23422	MAT 8:8	Ata tamoata ngae bokai ipile, “Iei, Biabiadi! Ngau tamoata tago iauia kata be masa kaiko kuboadu pera kanagu-lo gosili! Ata gopile-ba be malipilipi negu ngauia.
23425	MAT 8:11	Ngau ka ura-kaming! Tamoata be aine kokoko-tina masa ege amari rakeanao be ege amari balaianao be dapura be anua ono Nanaranga ngatanepoa kanana-lo kabadi dadoki be Abaram, Aisak be Zekop zaiza dasoakiria be moanako biabia daemakia-budu.
23426	MAT 8:12	Ata tamoata maka aradi anua ono Nanaranga ngatanepoa kanana-lo dieno masa eluku malama tagongana-lo rokakadialako dapura. Makara masa datangtang be iledi dakaraposaposa.”
23431	MAT 8:17	Bokai imuzi be pile tekedi ‘propet’ Aisaia ipile nge dikalingo. Aisaia bokai ipile: “Nena-la be goalakingada irokaki, be morengada ibaga be ialale.” (Ais 53:4)
23433	MAT 8:19	Kodeka tamoata Moses Mata ne disulesuletaki teke ipura be Iesus bokai itegi, “‘Tisa!’ Ngau urere ege-ege kulakolako nge mtagatagaiko-la!”
23434	MAT 8:20	Be Iesus itaguraki be tamoata ngae bokai irai, “Keu kabukabu boazinga ono enonga nedi dieno. Mang makatabala diroro nge gupadi otioti. Ata Tamoata Natu kaba ono pangana nganangaria be ngamanaua kana nge tago!”
23443	MAT 8:29	Kodeka tamoata ngae-diaru nge kaikai-la dimereru be bokai dipileru, “Nanaranga Natu! Bakara gobasaki-kama kana? Bong nem isi tago dipura! Bakara ka kupuraba-mua be sururu goang-kama kana?”
23450	MAT 9:2	Makara ipura nge tamoata alu tamoata kaulokuloku teke tapou matedi rara-o be dibazi be dipura. Bong Iesus kaba bokai ita tamoata ngaedi lama diuni ngai iboadu tamoata kaulokuloku ngadoraki nge bokai irai, “Natugu! Taburim moaki ira! Muzigoala nem ambe rokakadi dipura.”
23451	MAT 9:3	Tamoata Moses Mata ne disulesuletaki alu makara disoaki pile ngaedi dilongo nge nedia-la ilodia-lo bokai dipile, “Tamoata ngae bokai ipile nge suri Nanaranga diaru iriringa-diaru tekedi bokana be Nanaranga iduai!”
23454	MAT 9:6	Ata nge ono mitiking-kaming kana Tamoata Natu kaiboang ne kateka ngaenao dieno be iboadu-tina tamoata be aine moarunga muzigoala nedi ngarokakiledi.” Kodeka tamoata kaulokuloku nge bokai irai, “Gotuirake, zirapu nem godokitate be pera kanam-lo golako.”
23456	MAT 9:8	Bong tamoata be aine moarunga kaba bokai dita nge aoa-diaba disanganga be dikabaki. Makara nge Nanaranga ara dirakeaki, bakara Nanaranga ambe kaiboang bokainaina tamoata-ramo iandi!
23461	MAT 9:13	Ata kamalale be Nanaranga ‘Buku’ nena-lo pile ngaedi labudi kamakauataki, ‘Ngado kudoki be tabataba bokana kuiana nge ngau tago rerengagu. Tamoata takaia ilom ngatagai nge ngau rerengagu.’ Maka ma ngau tago tamoata adoadodi ka mkiladi kana ka upura. Tago. Ngau muzigoala ememaki ka mkiladi kana ka upura.”
23462	MAT 9:14	Kodeka Zon Baptais tagataga ne dipura be Iesus bokai ditegi, “Nge baituka ka keka be Parasi tagataga nedi kangkang kiziraurau, ata kaiko tagataga nem kangkang tago diziraurau?”
23466	MAT 9:18	Iesus pile ngaedi isi ipilepile-la be Iuda tamoata nedi biabia teke pera ono serereinga nedia-lo imuamua nge ipura be Iesus aro tuku-nao irokazokuria be bokai ipile, “Natugu aineka kaituka-tina ka imate. Ata gomai-ba be lumam ono gonangaria be ngamarang be ne iauia ngasoaki.”
23470	MAT 9:22	Ata Iesus ibuiri be aine ngae ite be bokai irai, “Natugu, taburim moaki ira! Lama uniangam ka iemakiko be kuia!” Be aine ngae nge bong-la ngaranao iuia.
23472	MAT 9:24	Be bokai iradi, “Kamapusika! Natu aine ngae nge tago imate. Ngena ieno-ba!” Tamoata be aine moarunga makara disoaki pile ngaedi dilongo nge Iesus dingengeri.
23475	MAT 9:27	Kodeka Iesus kaba ngaradi ipereki be ialale. Ialalale nge tamoata rua mata-diaru leuadi ditagaiaru be dimereru be bokai dipileru, “Debiti Natu, ilom ngataga-kamairu!”
23482	MAT 9:34	Ata Parasi bokai dipile, “Ngena-ra mariaba goalakadi biabiadi nedi kaiboang nena-lo ka mariaba goalakadi itaotaodi!”
23483	MAT 9:35	Makara be kodeka Iesus ege-ege anua bibia-lo be sisiki-lo ilakolako be pera nedi ono serereinga-lo isilisili be Pile Uia bong ono Nanaranga ngatanepoa kana nge isulesuletakadi. Be more be goala bakarairai-bakarairai tamoata be aine odio dieno nge iadoraki.
23493	MAT 10:7	Kalako nge mangata bokai kamaradi, ‘Bong ono Nanaranga ngatanepoa kana ambe isaringa!’
23501	MAT 10:15	Moimoi ka ura-kaming! Bong biabia ono giriki adorakangao masa anua ki pera bokainaina Nanaranga tagona-tina iboadu ilo ngatagadi. Tago-la. Sodom be Gomora masa muku ilo ngatagadi. Ata anua nangata tago idoki-kaming masa tagona-tina muku ilo ngatagadi.”
23504	MAT 10:18	Ngau kanabe masa anuatanepoa be tamoata bibia arodi kamatui. Bokai masa kam mata-ita negu bokana be Pile Uia negu di be Ungguma Takadi mangata kamarangakadi.
23506	MAT 10:20	Maka ma nge tago kam ka kamapile kana. Tago! Nge Tama-ming Oli Spirit ne ka kam-lo be ngapilepile kana.
23508	MAT 10:22	Lili-guo be masa moarunga-tina dasegeaki-kaming. Ata tamoata ngau kanabe ikaiboang be isoaki-la nibe manubunga-nao masa Nanaranga ngauketi.