23229	MAT 1:16	Jøts ja Jacob tꞌuꞌngɨ ja José midi tnɨdøꞌøxyꞌa̱jtp ja María midi tya̱a̱gɨp ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús, ja Cristo midi yiknɨtsokp.
23239	MAT 2:1	Jam ja Jesús ojts kyeꞌexy Belén, jam ka̱jpjotp midi Judeɨt etjotp, ja Herodes ɨdøꞌøn jam wyɨnaty wɨndsønꞌa̱jtp, jaꞌ wyɨnaty tukɨꞌɨyɨ tnɨtanaapy ja na̱a̱jx jøts ja ka̱jp. Xjats jam Jerusalén yja̱ꞌa̱ttøø wɨna̱a̱gɨn wijyja̱a̱ꞌdyɨ midi tsooꞌndɨp xøøbɨdsimy,
23247	MAT 2:9	Kuts ɨdøꞌøn ja wɨndsøn Herodes ja jadeꞌen ñɨma̱a̱jyɨdøø, xjats ɨdøꞌøn ja wijyja̱a̱ꞌy chooꞌndøø. Jøts ja ma̱a̱dsa̱ꞌ ja wyɨnyøꞌøyɨdɨ midi ja jam wyɨnaty tø tꞌejxtɨ ma̱ døꞌøn ja jam chooꞌndɨ xøøbɨdsimy, yøꞌøpy ɨdøꞌøn jaꞌ kunɨm ja yja̱ꞌjty jam ma̱ døꞌøn ja mutskuꞌnk Jesús wyɨnaty, jamnɨmts ja yøꞌøyꞌamøjkɨyɨɨꞌñ.
23258	MAT 2:20	―Pɨdøꞌøk, jøts xmøødɨt yø mixyuꞌnk yø Jesús møøt yø tya̱a̱k, wɨmbejtnɨdɨ nøjkxnɨdɨ jam Israelɨt etjotp, tø ja yꞌooꞌkøjxnɨdɨ pøn jaty yꞌijty tyikꞌookwa̱ndɨp yø mutskuꞌnk.
23259	MAT 2:21	Wɨnets ja José pyɨdɨꞌjky jøts ja tyiktsøøꞌñ ja mutskuꞌnk. Ja Jesús ɨdøꞌøn yikwa̱a̱dsoꞌomp møøt ja tya̱a̱k jøts ja ojts ñøjkxtɨ jam Israelɨt etjotp.
23261	MAT 2:23	Kuts ɨdøꞌøn ja jam yja̱ꞌa̱ttøø, jøts ja ñøjkxtɨ tsɨnaabyɨ ma̱ ka̱jp txøøwɨ Nazaret. Kaꞌpxy ɨdøꞌøn ja jadeꞌen tyuujnɨ yja̱jty sa̱ Dios kyugajpxy wyɨnaty tø wya̱ꞌa̱ndɨ jøts ku ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jam kyuga̱jpɨ Nazaret.
23274	MAT 3:13	Xjats ɨdøꞌøn ja Jesús yja̱ꞌjty jam ma̱ ja Jordánk nøø, jam ja chøøñ Galileɨt etjotp jøts ɨdøꞌøn ja jam yja̱ꞌjty ma̱ ja Juan wyɨnaty, jaꞌ ja ñɨnijkxpy jøts ja yiknøbatɨt.
23275	MAT 3:14	Kaꞌap ja Juan ja twa̱ꞌa̱ñ jøts ja tyiknøbatt, yɨdeꞌen ja Jesús yiknɨma̱a̱y: ―¿Jawyeen me xtsøky jøts me nyiknøbatt? Pø metsxɨ døꞌøn ndijy xyiknøbatp.
23276	MAT 3:15	Yɨdeꞌen ja Jesús yꞌadsøøy: ―Wan ɨdøꞌøn tꞌukjaty; jadeꞌen neꞌegɨ ndyimdyøøꞌjɨnt jøts ku jaꞌayɨ nbaduꞌunɨnt sa̱ Dios Teety tyɨyꞌa̱jtɨn wya̱ꞌa̱ñ. Kyupøjk ɨdøꞌøn ja Juan ja jadeꞌen.
23277	MAT 3:16	Jaꞌayɨ ja Jesús ñøbejty, jøts ja pyɨdsɨɨmy jam nøøjotp. Wɨnets nay jatyɨ adsuꞌjky yꞌawa̱a̱jch ja tsa̱jp, jøts ja ojts tꞌejxpa̱a̱ttɨ ja Dios yꞌEspíritu Santo ku ja ñɨgɨda̱ꞌa̱gyɨ sa̱m tsa̱pa̱kɨn jøts ja tyakakpajtɨ.
23279	MAT 4:1	Xjats ja Dios yꞌEspíritu Santo ojts yiknijkxyɨ ja Jesús jam aba̱k etjotp, jøts mɨkuꞌ ja jam yjotꞌejxɨt.
23282	MAT 4:4	Xjats ja Jesús yꞌadsøøy: ―Yɨdeꞌen Dios kyajpxy wya̱ꞌa̱ñ: “Kuuyɨ Dios kyajpxy myøjɨ, kidi jaꞌajɨp na̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy nugo tyajujkyꞌa̱ttɨp ti jaty yikjøøꞌkxp.”
23285	MAT 4:7	Xjats ja Jesús tꞌadsøøy jøts ja tnɨma̱a̱y: ―Janch nayɨnømts Dios kyajpxy: “Kidi mDios xjotꞌixy.”
23288	MAT 4:10	Wɨnets ja Jesús wya̱a̱ñ jøts ja tnɨma̱a̱y: ―Mɨkuꞌ, jɨwa̱ꞌa̱k, kidi øts ya̱ xwɨnꞌixy, pø yɨdeꞌents Dios kyajpxy wya̱ꞌa̱ñ: “Ja Dios Teety tuꞌugyɨ mwɨndsøꞌøgɨp, jaꞌ mbaduꞌump pønɨ sa̱ ja wya̱ꞌa̱ñ.”
23289	MAT 4:11	Xjanɨmts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja mɨkuꞌ myajtstujtɨyøø, jøts ja a̱nkɨlɨs ja ñɨmeejnøø, jaꞌats ja ojts pyudøkɨyɨ.
23290	MAT 4:12	Kuts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tnɨmadøøy jøts ku ja Juan jam wyɨnaty puxøjkjotp, wɨnets ja ojts ñijkxy jam Galileɨt etjotp.
23295	MAT 4:17	Kuts ja Jesús jaꞌayɨ jam Capernaum kya̱jpkøjxp yja̱ꞌa̱ty, yɨdeꞌen ja kya̱jpxwa̱ꞌkxnɨbøjkɨyɨɨꞌñ: ―Ja̱wɨdɨ mbøky, yiktɨga̱tstɨ mdsɨna̱a̱ꞌyɨndɨ, jaꞌagøjxp ku ja wyɨngøñ ja Dios kyutujk midi ja tyanɨtanaapy ja na̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy.
23296	MAT 4:18	Jam ja Jesús wyɨnaty ñaxy mejpyaꞌa̱m midi jam Galilea etjotp, ku ja tꞌejxpa̱a̱jty namajtsk ja ja̱a̱ꞌy midi ttukmɨgaꞌaxꞌa̱jttɨp, tuꞌuk txøøwꞌaty Simón, nayɨ yikxøømøøpy ja Pedro, jøts jaduꞌuk Andrés. A̱jkxma̱kk ɨdøꞌøn ja tyunkꞌa̱jttɨp ɨxam ja wyɨnaty tyimñɨwejtspattɨ ja tyaꞌa̱jkxma̱jk.
23297	MAT 4:19	Wɨnets ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja ñɨma̱a̱jyɨdøø: ―Mada̱ꞌa̱ktɨ, møøt wɨdettɨk øts jøts nduknɨja̱wɨdɨt sudso ja̱a̱ꞌy ja nɨtsoꞌokꞌa̱jtɨn tpa̱a̱tt.
23299	MAT 4:21	Tø wyɨnaty waanɨ yøꞌødyɨ, jamts ja Jesús ojts tꞌejxpa̱tkojmɨ nayɨ namajtsk ja ja̱a̱ꞌdyɨ midi tukja̱a̱ꞌdyɨ: tuꞌuk yJacoboꞌaty jøts jaduꞌuk Juan txøøwɨ, ja Zebedeo døꞌøn ja yꞌuna̱ꞌjk. Jam ja wyɨnaty møøt ja tyeety ba̱rkɨjotp, ja tyaꞌa̱jkxma̱jk ja jam wyɨnaty yꞌada̱jkɨdɨp. Wɨnets Jesús ja ojts ya̱a̱jxɨyɨdɨ,
23300	MAT 4:22	jøts ja nay jatyɨ tmajtstuttøø ja tyeety jam ba̱rkɨjotp, jøts ɨdøꞌøn ja tmøødɨdøø ja Jesús.
23301	MAT 4:23	Øy ja Jesús øy ma̱dsoo tyimwyɨdity jam Galileɨt etjotp, ku ja øy ma̱ga̱jp yja̱ꞌa̱ty jøts ja yikꞌɨxpiky jam tsa̱ptøjkjotp, jøts ja tka̱jpxwaꞌkxy ja Dios yꞌøgyajpxy midi ja tyanɨtanaapy ja yja̱a̱ꞌy, jøts ja øy pønjabøn tyiktsøꞌøky pøn jam tigati pa̱ꞌa̱m pøjkɨp.
23302	MAT 4:24	Jøts ja Jesús yiknɨja̱ꞌwɨyɨɨꞌñ, ñɨja̱ꞌwɨgyøjxtøø jaꞌ pønɨty tsɨnaadyɨp jam Siria etjotp, jaꞌats ojts ja pyama̱a̱ꞌy tyikmendɨ pøn jaty jam o tigati pa̱ꞌa̱m pøjkɨdɨp a̱jnɨdɨp, jøts ñayikmemɨdɨ jaꞌ pøn ja mɨkuꞌ tø tyatøkɨyɨdɨ jøts pøn ja møꞌødyɨ pa̱ꞌa̱m pøjkɨdɨp, pøn køxujxtɨp pakxujxtɨp. Xjats ɨdøꞌøn ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja tyiktsokɨjxy.
23303	MAT 4:25	Jøts ɨdøꞌøn ja mayja̱a̱ꞌy jam jadeꞌen yja̱ꞌa̱ttɨ choondɨ pøn tsoꞌondɨp jam Galileɨt etjotp, jøts ja yikpawɨdity ja Jesús. Jam jaꞌadɨ pøn kuga̱jpꞌa̱jttɨp ma̱ jaty ja ka̱jp midi kyutujkta̱a̱jk tjagyajptɨp Decápolis jøts Jerusalén, jøts nayɨdeꞌen pøn tsoꞌondɨp Judeɨt etjotp, jøts nayɨdeꞌen jamɨdɨ pøn kuga̱jpꞌa̱jttɨp jaduktama̱jñꞌampy ma̱ ja Jordánɨt nøø tyañ.
23304	MAT 5:1	Xjats ku ja Jesús ojts tꞌixy ja mayja̱a̱ꞌy jam, wɨnets ja ñijkxy kojpkøjxp jøts ja jam yꞌɨxa̱a̱jky, jamts pyabøjkpɨtøjk ja ñachɨna̱a̱ꞌyꞌawɨdejtøø,
23373	MAT 6:22	Xjats ja Jesús yja̱a̱kwa̱a̱ñ: ―Jadeꞌen ɨdøꞌøn yø mween nꞌukpɨkta̱a̱jkɨnt sa̱m ja ja̱jɨn, yøꞌøts tyikuja̱jta̱a̱jkɨp tyikudøøꞌkxa̱a̱jkɨp amuum ja mneꞌkx mgojpk; kuts ja mween yꞌøyꞌaty, nayɨdeꞌents ja amuum tjagyepy ja neꞌkx ja kojpk, kaꞌap ja ttuktuñ ja kyaꞌøybɨ;
23413	MAT 7:28	Ku døꞌøn ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús kya̱jpxꞌaba̱jtɨyɨɨꞌñ jøts ja ja̱a̱ꞌy janchñɨgyuma̱a̱p tja̱ꞌwɨdøø ja ɨxpøjkɨn;
23415	MAT 8:1	Ku Jesús chøøꞌñ jam kojpkøjxp jøts kyɨda̱a̱jky, may ja̱a̱ꞌy ja ojts pyadsøøñɨ.
23416	MAT 8:2	Xjats ja̱a̱ꞌy ja ojts tuꞌuk wɨngon ñɨnijkxyɨ, møj puꞌuts pa̱ꞌa̱m ja pøjkɨp, jaꞌats ɨdøꞌøn jam ojts ñagyuxendya̱ꞌa̱gyɨ jam nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús wyɨngujkp, jøts ja tnɨma̱a̱y: ―Teety, mmøøtꞌajtpy ja møkꞌa̱jtɨn jøts xyiktsoꞌokt, yiktsokts øts mdsojkꞌa̱jtɨngøjxp.
23419	MAT 8:5	Xjats ku ja Jesús kya̱jptøjkɨyɨɨꞌñ ma̱ ja ka̱jp jam txøøwɨ Capernaum, jamts ja tuꞌuk ñɨmejnɨ ja romanɨt ja̱a̱ꞌy midi wyɨnaty tnɨwɨndsønꞌa̱jtp nɨdukpiky ja solda̱dɨdɨ, jaꞌats ja møkꞌampy nɨma̱a̱jyøø,
23421	MAT 8:7	Wɨnets ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja tnɨma̱a̱y: ―Øy øts ja nꞌatsyiktsoꞌokt.
23424	MAT 8:10	Xjats ku Jesús ja jadeꞌen tmadøøy, ñɨgyuma̱a̱p ja tja̱ꞌwɨyɨɨꞌñ, jøts ja tnɨma̱a̱y pøn jaty ja jam wyɨnaty payøꞌøyɨyɨp: ―Janch øts ɨdøꞌøn nwa̱ꞌa̱ñ, nɨ Israelɨt ja̱a̱ꞌy øts ya̱ ma̱ jadeꞌen ngapa̱a̱dynɨm sa̱m ya̱ꞌa̱t ja̱a̱ꞌy tmøødɨn ja janchja̱ꞌwɨn møkꞌampy.
23427	MAT 8:13	Jøts ɨdøꞌøn ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tnɨma̱a̱y ja ja̱a̱ꞌy midi tnɨwɨndsønꞌa̱jtp tukpiky ja solda̱dɨdɨ: ―Nøjkxnɨ mdøjkwɨndum, jøts sa̱ tø xjanchja̱wɨ yiktuꞌumpts ja jadeꞌen. Jøts ja tumbɨ nay jatyɨ myøkpɨjky.
23428	MAT 8:14	Wɨnets ja Jesús ojts ñijkxy Pedro tyøjkwɨndum, jøts ja jam ojts tpa̱a̱jtɨ ja tya̱a̱kmøꞌjt, jøts kudam ja møk jømba̱ꞌa̱m ja jam tmɨgoꞌknɨ.
23430	MAT 8:16	Xjats ku kyoodsɨyɨɨꞌñ, jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús mayꞌampy ja ja̱a̱ꞌy yiktanɨmiiñ midi ja mɨkuꞌ wyɨnaty tø tyatøkɨyɨdɨ; jøts ja ojts jaꞌayɨ tukꞌa̱a̱wyɨ tmɨgajpxy, jaꞌayɨts ja tyuktapɨdsøøm ja maamyɨkuꞌ jøts ja tyikmøkpøkɨjxy nɨdukɨꞌɨyɨ ja pama̱a̱ꞌy.
23432	MAT 8:18	Xjats ku ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ojts tꞌixy ku mayja̱a̱ꞌy ja yjanchtamujknɨyɨ, wɨnets ja ojts wya̱ꞌa̱ñ jøts ttana̱xtɨt ja nøø jøts ñøjkxtɨt jam jaduktama̱jñ.
23433	MAT 8:19	Wɨnets tuꞌuk ja ka̱jpxwejpɨ myiiñ ma̱ ja Jesús jam wyɨnaty, jøts ja Jesús ojts yiknøjmɨ: ―Wɨndsøn, tsoomp øts, nbanøjkxp mets øy ma̱dsoo pønɨ ma̱ me mnijkxy.
23434	MAT 8:20	Jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús yꞌadsøøy, yɨdeꞌen ja wya̱a̱ñ: ―Neꞌegɨ jaa ja wa̱a̱jx yjut, neꞌegɨ jaa ja joon pyaꞌan; øtsts, nɨti ø xkaꞌejtxɨ øyɨk øts ɨdøꞌøn ma̱ nꞌøønɨꞌɨnt.
23436	MAT 8:22	Wɨnets ja Jesús yꞌadsøøy jøts ja wya̱a̱ñ: ―Møødɨk øts, majtstuꞌut yø ooꞌkpɨ, wan ja tyikpɨdøꞌøktɨ ja myɨꞌooꞌkpɨ pøn yꞌanmɨja̱ꞌwɨn jajujkyɨ tø tyikꞌooꞌknɨdɨ.
23437	MAT 8:23	Jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tyøjkɨña̱a̱ jam ba̱rkɨjotp møøt ja pyabøjkpɨtøjk.
23438	MAT 8:24	Wɨnets ja poj møkꞌampy yjantyimyiiñ jam mejyjotp, jadiꞌiñɨ ja nøø yjanchtojmjøꞌknɨ jøts jap ba̱rkɨjøtpy yjanchꞌayøꞌøyɨnɨ. Ma̱a̱pts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús wyɨnaty.
23442	MAT 8:28	Xjats ku ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús yja̱ꞌjty jaduktama̱jñ mejyꞌagøꞌøm, jamts ña̱xwɨmbɨdsømdøø Gadara yꞌetjotptɨ, wɨnets ja̱a̱ꞌy namajtsk pyɨdsømdøø jam ka̱mɨsa̱ntɨjotp ma̱ ooꞌkpɨ ña̱xøkɨdɨ, jøts ja ojts tnɨmendɨ ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús. Mɨkuꞌ ja wyɨnaty tø tyatøkɨyɨdɨ tum jadeꞌen ja namajtsktɨ, janch tyimgyubetyts ɨdøꞌøn jaꞌadɨ, kaꞌap ɨdøꞌøn ja jam øy pøn tkuna̱xɨ jam tuuꞌa̱m.
23443	MAT 8:29	Jøts ja yjanchaba̱a̱bɨna̱xwa̱ꞌa̱ktøø: ―¿Ti øø xanɨbøjkɨp, ti tsepxɨk adøm njagyejpyɨm, mets Jesús, mets Dios Uꞌnk? ¿Jaꞌ mets ya̱ tø xnɨmiñ jøts øøts ɨxya̱myɨ xtyimyikꞌayoꞌomba̱a̱twa̱ngøjy?
23445	MAT 8:31	wɨnets ja mɨkuꞌ nuuꞌkxa̱a̱jkɨngøjxp tꞌamɨdoodøø ja Jesús, yɨdeꞌen ja tnɨmaadyøø: ―Pønɨ xyikpɨdsømwa̱mp øøts, wants øøts yøꞌ kuch ttatøkɨ.
23446	MAT 8:32	Xjats ja Jesús wya̱a̱ñ, yɨdeꞌen ja tnɨma̱a̱y: ―Nøjkxtɨ. Jøts ɨdøꞌøn ja mɨkuꞌ jadeꞌen pyɨdsømdøø, ojts tmajtstuꞌuttɨ ja ja̱a̱ꞌy jøts ja maagyuch ja ttøjkɨdyøø; wɨnets ja kuch nɨdukɨꞌɨyɨ yjanchnabyaguna̱jxɨdøø jap ja̱a̱ꞌjøtpy jøts ña̱xkɨda̱ktøø jap nøøjøtpy, japts ja ñøøjøøꞌkxkøjxtøø.
23448	MAT 8:34	Wɨnets ja ja̱a̱ꞌy nɨdukɨꞌɨyɨ choꞌondøø pøn jaty jam wyɨnaty ka̱jpjotptɨ, jøts ja ojts ñøjkxtɨ ma̱ ja Jesús jam wyɨnaty; kuuyɨts ja ojts tꞌejxtɨ, jøts ja tnɨmaadyøø møkꞌampy jøts ja jam tyimbyɨdsøꞌømt jaꞌ yꞌetjotptɨ.
23449	MAT 9:1	Xjats ja Jesús tyøjkɨyɨɨꞌñ ba̱rkɨjotp, jøts ja ojts ñijkxy jam jaduktama̱jñ, ojts ja ñøønaxy jøts ja yja̱ꞌjty kya̱jpkøjxp.
23450	MAT 9:2	Jamts ja̱a̱ꞌy ja ojts tuꞌuk yiktanɨnijkxy midi køxujxp pakxujxp, kɨꞌɨy ja jam ojts tyiknøjkxtɨ. Jøts ku døꞌøn ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ojts jadeꞌen tꞌixy ja ja̱a̱ꞌy jøts kudam ja møkꞌampy ja janchja̱ꞌwɨn tjanchmøødɨdɨ, jøts ja pama̱a̱ꞌy ja tnɨma̱a̱y: ―Kidi uꞌnk nugo mdyimyjotmayꞌøøky; nbojkpɨmeeꞌkxpy mets.
23452	MAT 9:4	Jøts kumɨ wa̱ꞌa̱ts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja tnɨja̱wɨ sa̱ jaty ja wyɨnmaydɨ, jøts ja tnɨma̱a̱y: ―¿Tigøjxp ku jadeꞌen kaꞌøwyɨnma̱a̱ꞌñ xjagyaptɨ?
23457	MAT 9:9	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jam ojts chøøñ, jøts ja ojts tꞌejxpa̱a̱ty tuꞌuk ja ja̱a̱ꞌy pøn txøøwꞌa̱jtp Mateo, jam ja wyɨnaty chøønɨ ma̱ ja yikugubajtpɨ yꞌɨxa̱ꞌa̱ktɨ, jøts ɨdøꞌøn ja tnɨma̱a̱y: ―Mada̱ꞌa̱k, møøt wɨdetk øts. Wɨnets ja Mateo tyanaagyukɨyɨɨꞌñ, jøts ja ojts pyadsøøñɨyɨ.
23458	MAT 9:10	Ku wyɨnaty ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jam kyay Mateo tyøjkjotp, wɨnets ja mayja̱a̱ꞌy jam mendøø pøn yikugubajtɨp, møøt jaꞌadɨ pøn kaꞌøy ja̱a̱ꞌy yiktejtɨp. Jaꞌats ɨdøꞌøn ojts yjamꞌa̱ttɨ, jøts ja tmøøtꞌɨxa̱ktøø jam kaadya̱a̱jk wɨndum møøt ja Jesús jøts ja pyabøjkpɨtøjktɨ.
23459	MAT 9:11	Jaꞌayɨ ja fariseotøjk ja ojts jadeꞌen tꞌejxtɨ, xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús pyabøjkpɨtøjk yikꞌamɨdoodøø: ―¿Tigøjxp ku yø mwɨndsøn tmøøtkay yø yikugubajtpɨtøjktɨ møøt yø kawɨndɨyja̱a̱ꞌdyɨ?
23460	MAT 9:12	Ojts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja tmadøy, xjats ja køꞌøm tnɨma̱a̱y ja fariseotøjk: ―Pøn møk pøn kasa̱ja̱jtɨp, ¿ti ja tyikwa̱ꞌa̱ndɨt ja tsøøyɨbɨ? Jaꞌ ja ttsojktɨp pøn pøjkɨdɨp.
23462	MAT 9:14	Wɨnets ja Juan Bautista tyumbɨ myendøø ma̱ ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jam wyɨnaty, jøts ja ojts tyiktøwdɨ, yɨdeꞌen ja tnɨmaadyøø: ―¿Tigøjxp ku øø nꞌama̱a̱yꞌaty møøt ja fariseotøjktɨ, ngakay ngaꞌuuky øøts jøts mets yø mbabøjkpɨtøjk jaayɨ yjanchkaydɨ yjanchjøøꞌkxtɨ, nɨwɨneꞌen kyaꞌama̱a̱yꞌa̱ttɨ?
23463	MAT 9:15	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús yꞌadsøøy jøts ja tnɨma̱a̱y: ―¿Ma̱ meets jadeꞌen tø xꞌuknɨja̱wɨ jøts ku tøꞌøxñɨgaabyɨ tøꞌøxñɨꞌukpɨ wɨnet yꞌama̱a̱yꞌa̱ttɨ wɨnet kyakaydɨ kyaꞌuuktɨ ku ja jemya̱a̱ꞌy jamnɨ? Abikñɨmts ja tiempɨ tyimyja̱ꞌtmɨt ku ja jemya̱a̱ꞌy wyɨnaty kyaꞌukꞌejtnɨ ku ja jam wyɨnaty tø choꞌonɨ, jaanɨmts ɨdøꞌøn tɨy pøn kyaꞌukaañɨt kyaꞌukꞌuknɨt; jaanɨm ɨdøꞌøn ja yꞌama̱a̱yꞌa̱ttɨt.
23466	MAT 9:18	Ɨxam ɨdøꞌøn ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jadeꞌen wyɨnaty wya̱ꞌa̱ñ, ku yja̱ꞌjty tuꞌuk ja wɨndsøn pøn tnɨguba̱jkꞌa̱jtɨp ja israelɨt ja̱a̱ꞌy, jøts ja ojts ñagyuxendya̱ꞌa̱gyɨyɨ jaꞌ wyɨngujkp, jøts ja ñɨma̱a̱jyøø: ―Tø øts nnøøxuꞌnk yꞌøøky tyimyꞌɨxanɨm; kudsɨk mets ɨnet jaꞌayɨ mmeꞌent jøts waanɨ xkønɨxa̱jt, jujkpyøjkp ɨnet ja jadɨgojk.
23467	MAT 9:19	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús wya̱ꞌkukɨyɨɨꞌñ jøts ja ojts tmøødɨ ja ja̱a̱ꞌy møøt ja pyabøjkpɨtøjk.
23468	MAT 9:20	Wɨnets tuꞌuk ja tøꞌøxyøjk myiiñ jam nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús yjɨxkøꞌøm jøts wyet pa̱ꞌ ja ojts yiktøñ. Myakmajtsk jumøjtɨp ɨdøꞌøn ja wyɨnaty tø pya̱a̱jtnɨyɨ ja ta̱xnaxyɨ jøts ja jadɨneꞌen tmɨꞌity;
23470	MAT 9:22	Jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ojts wya̱ꞌkjɨmbity, ojts ja tyimyꞌixy ja tøꞌøxyøjk jøts ja tnɨma̱a̱y: ―Kidi uꞌnk mdsøꞌøgɨ; jaꞌagøjxp tø mdsøꞌøky ku ø tø xjanchja̱wɨ. Jøts ɨdøꞌøn ja nay jatyɨ myøkpɨjky.
23471	MAT 9:23	Kuts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús yja̱ꞌjty jam israelɨt wɨndsøn tyøjkwɨndum, jøts ojts tꞌixy ku ja xuxpɨ ɨxapnɨdɨ, ja ooꞌkpɨ ja yikpɨdøꞌøkwa̱ndɨp, jøts ja mayja̱a̱ꞌy xem ya̱m yjanchya̱ꞌa̱xtɨ,
23475	MAT 9:27	Kuts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jam chøøꞌñ, wɨnets ja wɨna̱p ja̱a̱ꞌy namajtsk tuuꞌa̱jy pyadsoꞌonɨyɨ, møk ja yjanchnømdɨ: ―¡Rey David me mꞌa̱pꞌa̱jtɨp, ayoꞌejxk øøts!
23476	MAT 9:28	Kuts ja Jesús tyøjkɨyɨɨꞌñ jap tøjkjøtpy, wɨnets ja namajtskpɨ wɨna̱p ja̱a̱ꞌy ñɨmejnɨ, xjats ja tnɨma̱a̱y jøts ja ttɨɨbyɨjky: ―¿Mwa̱ndɨp ɨdøꞌøn amumjoojt jøts ku øts yø yjadeꞌembɨ xmaꞌaty? Jøts ja ñømdøø: ―Wɨndsønꞌa̱jtɨm, wa̱mp øøts ɨdøꞌøn jadeꞌen.
23477	MAT 9:29	Wɨnets ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja mɨmøj twɨngudoꞌonɨyɨɨꞌñ, yɨdeꞌen ja tnɨma̱a̱y: ―Wan ɨdøꞌøn jadeꞌen tjaty pønɨ ma̱ba̱a̱t mee nayɨdeꞌen ja mjanchja̱ꞌwɨn xmøøtꞌaty.
23478	MAT 9:30	Jøts wyeen ja øy tya̱ndøø, ojts ja wyɨnꞌejxpøktɨ. Jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja møkta̱ꞌa̱ky tnɨma̱a̱y: ―Øyɨm mnayꞌejxɨdɨt jøts kidi pøn xuknɨja̱wɨdɨ.
23479	MAT 9:31	Jøts jaꞌayɨ ja jap ñɨbyɨdsømdøø, ojts ja tnɨmadya̱køxtɨ sa̱ nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja wyɨnaty tø yikmøkpikyɨdɨ, ojts ja tnɨmadya̱ꞌa̱ktɨ øy ma̱dsoo wɨneꞌenɨn ja et jam.
23480	MAT 9:32	Kuts ja jam wyɨnaty wya̱ꞌkpɨdsømdɨ, wɨnets wɨna̱a̱gɨn ja ja̱a̱ꞌy ttanɨmendɨ ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tuꞌuk uum ja̱a̱ꞌy, mɨkuꞌ ɨdøꞌøn ja wyɨnaty mɨꞌejtɨyɨp, jaꞌats ja kaꞌukyika̱jpxnɨyɨp.
23481	MAT 9:33	Jaꞌayɨts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tyikpɨdsɨɨmy ja mɨkuꞌ, jøts ja uum ja̱a̱ꞌy jatyɨ jadɨgojk yꞌawijy. Jøts ɨdøꞌøn ja mayja̱a̱ꞌy ñɨgyuma̱a̱p yja̱jtøø, yɨdeꞌen ja wya̱ndøø: ―Kaꞌanɨm ya̱ Israel pøn jadeꞌen tꞌijxñɨm sa̱m ɨxya̱m yikꞌijxyɨn.
23483	MAT 9:35	Wɨdejtp ɨdøꞌøn ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús øy ma̱dsoo wan tka̱mjotpɨ wan tka̱jpjotpɨ, jøts ja yikꞌɨxpiky ma̱ jaty ja tpa̱a̱ty ja tsa̱ptøjk ka̱jp ka̱jp. Ja Dios yꞌøgyajpxy yꞌømyadya̱ꞌa̱ky ja kya̱jpxwa̱ꞌkxɨp sa̱ ttanɨtanɨt ja yja̱a̱ꞌy, jøts ja tyiknaxy øy ti pa̱ꞌa̱m, øy ti pøjkɨn a̱a̱ꞌnɨn.
23487	MAT 10:1	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tya̱xmujky ja pyabøjkpɨtøjk midi nɨmakmajtsktɨ, jøts myøkꞌa̱jtɨn ja ojts tmøꞌøy, jaꞌats ja ttuktabɨdsøꞌømdɨt ja mɨkuꞌ jøts ja tyikmøkpøktɨt pøn øy tigati pa̱ꞌa̱m pøjkɨdɨp.
23490	MAT 10:4	jøts jaduꞌuk Simón cananista; jøts ja Judas Iscariote pøn tna̱nkmya̱jtsɨp ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús.
23491	MAT 10:5	Yɨdeꞌen ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tꞌaneꞌemy ja ñɨmakmajtskpɨ pabøjkpɨtøjk ku ja ojts tkajxtsøøꞌñ: ―Kidi jam etjotp mnøjkxtɨ ma̱ chøønɨdɨ pøn kaꞌisraelɨt ja̱a̱ꞌdyɨ, kaꞌaba̱a̱t mnøjkxtɨt ma̱ jaty ja ka̱jp jam Samaria;
23529	MAT 11:1	Xjats ku nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ttaꞌanaꞌamꞌaba̱jtɨyɨɨꞌñ ja nɨmakmajtskpɨ pabøjkpɨtøjk, wɨnets ja ojts chøøñ, jøts ja ñijkxy yikꞌɨxpøjkpɨ ka̱jpxwa̱ꞌkxpɨ ma̱ jaty ja ka̱jp jam jaꞌabɨ etjotp.
23530	MAT 11:2	Jøts ja Juan Bautista, ku ja jam wyɨnaty puxøjkjotp, jøts ja tnɨja̱ꞌwɨyɨɨꞌñ ti jaty wyɨnaty tyump ja Cristo ja yiknɨtsokpɨ, wɨnets ja tkejxy namajtsk ja pyabøjkpɨ jøts ja tꞌatsꞌejxtɨt ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús,
23532	MAT 11:4	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús yꞌadsojɨmbijty: ―Nøjkxtɨ jøts jadeꞌen xukmadoꞌodɨt ja Juan sa̱ jaty ti jaty mꞌejxtɨp mnɨja̱ꞌwɨdɨp.
23535	MAT 11:7	Ɨxanɨm ɨdøꞌøn ja wyɨnaty tyimchoondɨ ja Juan Bautista yja̱a̱ꞌy midi ja pyabøjkpɨꞌajtpy, ku ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tnɨmadya̱ktøjkɨyɨɨꞌñ ja Juan, yɨdeꞌen ja tnɨma̱a̱y ja mayja̱a̱ꞌy: ―¿Ti ojts xꞌejxtɨ jam aba̱k etjotp ku jam ojts mnøjkxtɨ? ¿Ojts meets jam yja̱wɨ xꞌixy tuꞌuk ja ja̱a̱ꞌy midi jadeꞌen ja̱jtp sa̱m kapy pyojɨmbity pyojꞌadɨjy? Pø kaꞌaxɨ, pø tuꞌugyɨxɨ ja tmɨꞌity ja wyɨnma̱a̱ꞌñ.
23548	MAT 11:20	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ttamɨga̱jpxkɨjxy ja ka̱jp ma̱ jaty ja wyɨnaty tø ttuñ ja mɨla̱grɨꞌa̱jtɨn, ku døꞌøn ja ja̱a̱ꞌy jam kaꞌ tyimyiktɨga̱tstɨnɨm ja chɨna̱a̱ꞌyɨn. Yɨdeꞌen ɨdøꞌøn ja wya̱a̱ñ:
23553	MAT 11:25	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús yja̱a̱kwa̱a̱ñ: ―Dios Teety tsa̱jpjotpɨt, yikjujkyꞌa̱jtpɨ ya̱ na̱xwiiñ, nmøja̱ꞌwɨp mets ngunuuꞌkxyja̱ꞌwɨp mets, jaꞌagøjxp ku tø xamɨdsøky o pøn ja mnɨtsoojkɨn jøts yø wijy ja̱a̱ꞌy ja tø tkaja̱ꞌgyukɨdɨ køꞌøm, neꞌegɨ tøts ja xukꞌixy xuknɨja̱wɨ pøn ɨdøꞌøn kaꞌejxɨɨyɨmdɨ.
23555	MAT 11:27	Xjats ja Jesús tnɨma̱a̱y ja mayja̱a̱ꞌy: ―Tum jaꞌ øts ndeety xuktump midi ja køꞌøm tyunwampy. Kaꞌap øts pøn jadeꞌen xnɨja̱wɨ sa̱m øts ndeety køꞌøm xnɨja̱wɨ; nɨkaꞌats øts ndeety pøn wa̱ꞌa̱ts ñɨja̱wɨyɨ sa̱m øts ja køꞌøm ndyimñɨja̱wɨ, jøts pønɨ pøn øts ja nduknɨja̱wɨwyampy, jaꞌats tnɨja̱wɨdɨp ja Dios Teety.
23559	MAT 12:1	Tuuꞌyøꞌøpy ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús wyɨnaty, pooꞌkxɨn xøøwts ɨdøꞌøn, jøts ja jam wyɨnaty ña̱xtɨ ma̱ ka̱m jam. Janch yuuꞌooꞌktɨpts ja pyabøjkpɨtøjk jøts ja ariin uun ja ttøjpɨna̱xwa̱ꞌktøø, jøts ja pya̱jk ja tjøøꞌkxɨyɨdɨ.
23560	MAT 12:2	Xjats kuts ja fariseotøjk ja jadeꞌen tꞌejxtøø, wɨnets ja ttama̱jtstøø ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús: ―Ejx yø mbabøjkpɨtøjk jadeꞌen yꞌadøꞌøtstɨ, jøts kaꞌats pya̱a̱tꞌatyɨ jøts yø jadeꞌen yꞌadøꞌøtstɨt ku pooꞌkxɨn xøøw.
23567	MAT 12:9	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jam chøøꞌñ jøts ja ojts ñijkxy, tyøjkɨyɨɨꞌñ jam tsa̱ptøjkjotp
23568	MAT 12:10	ma̱ wyɨnaty jam tuꞌuk ja ja̱a̱ꞌy midi ja kyøꞌ jadiꞌiñɨ tøtsnɨp tuktama̱jñ; jøts kumɨ øy ɨdøꞌøn ja tyimyꞌɨxa̱ꞌa̱dɨ ti ja yjadyimyꞌuktanɨꞌøønɨdɨp ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús, jøts ja tyiktøødøø tꞌamɨdoodøø ñadyijyɨ: ―¿Kutujk yøꞌ ku pama̱a̱ꞌy ja̱a̱ꞌy nyiktsojkɨn ku pooꞌkxɨn xøøw, u kaꞌ?
23569	MAT 12:11	Jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja ojts tꞌadsøy, yɨdeꞌen ja tnɨma̱a̱y: ―¿Wan meets ja mborreek ndejɨn jadiꞌiñɨ xmajtstuꞌutt ku ja wyɨnaty tø kyunaxy jap jutjøtpy ya̱m pooꞌkxɨn xøøw? Pø kuwa̱nɨxɨ ja xnɨnøjkxtɨt jøts ja xꞌatsjuuttɨt.
23572	MAT 12:14	Wɨnets ja fariseotøjk wya̱ꞌkpɨdsømdøø, jøts ja tkajpxyꞌa̱jtpɨnɨbøjkɨdøø sudso ja tjadyimyꞌukyikꞌooktɨt ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús.
23573	MAT 12:15	Kuts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja tnɨja̱ꞌwɨyɨɨꞌñ, wɨnets ja jam ojts choꞌonɨ jøts mayja̱a̱ꞌy ja ojts pyadsøøñɨ. Yikmøkpøjkijxpy ɨdøꞌøn ja pama̱a̱ꞌy jaꞌ,
23580	MAT 12:22	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ojts yiktanɨnijkxy tuꞌuk ja ja̱a̱ꞌy midi wɨna̱p midi uum, jøts tø mɨkuꞌ ja wyɨnaty tyatøkɨyɨ. Ojts ja tyikmøkpɨjky jøts ja ja̱a̱ꞌy wyɨnꞌejxwaꞌkxy jøts ja yꞌawijy jadɨgojk.
23583	MAT 12:25	Wa̱ꞌa̱ts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja tnɨja̱wɨ sa̱ jaty ja wyɨnaty wyɨnmaydɨ, jøts ja tnɨma̱a̱y: ―Nɨmidiꞌibɨ kutujk køꞌømyɨ ñamyɨdsepꞌatyɨ, kuts ja cheptundɨ ja xem ya̱m jadiꞌiñɨts ja ña̱nkyudɨgøyɨdɨ; u ku ka̱jp u ku ja̱a̱ꞌy tukmɨguꞌuk ñamyɨdsepikyɨdɨ jøts ñawyaꞌkxyɨdɨ, kaꞌap ja yikjøpꞌijxyꞌaty jøts ja jeky ña̱nkchøønɨyɨdɨt.
23596	MAT 12:38	Wɨnets ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja fariseotøjk ñɨma̱a̱jyøø møøt ja ka̱jpxwejpɨtøjktɨ: ―Wɨndsøn, jaꞌ øø nꞌejxwampy jøts øøts xukꞌext tuꞌugɨn ja mɨla̱grɨꞌa̱jtɨn, pønɨ janch ku mjanchdiosuꞌngɨ:
23597	MAT 12:39	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja tꞌadsøøy: ―Jaꞌ ɨdøꞌøn ja mɨla̱grɨꞌa̱jtɨn amɨdoodɨp pøn kawɨndɨyja̱a̱ꞌyꞌa̱jttɨp; kaꞌats ti mɨla̱grɨꞌa̱jtɨn yꞌukyiktukꞌejxnɨdɨt, wan jaꞌayɨ sa̱ yja̱jty kyubejty ja Jonás ja Dios kyugajpxy.
23604	MAT 12:46	Ɨxam ɨdøꞌøn ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús wyɨnaty jadeꞌen tmɨgajpxñɨm ja ja̱a̱ꞌy, ku ja tya̱a̱k yja̱ꞌjty jøts yꞌuchtɨ myɨguꞌuktɨ. Japyɨ ja ojts tøkꞌaguiꞌpy yꞌawejxtɨ, jaꞌ ja tyimyjamɨga̱jpxwa̱ndɨp.
23605	MAT 12:47	Jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús yiktukmadøøy, jam ɨdøꞌøn ja pøngapøn tnɨga̱jpxkøjy: ―Ɨxap ja mda̱a̱k tøjkwimpy yꞌawixy møøt ja mꞌuch, jøts mets mmɨga̱jpxwa̱jnɨp.
23609	MAT 13:1	Jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jam tøjkjotp pyɨdsɨɨmy, jøts ja ojts ñijkxy jam mejyꞌa̱m, jamts ja yꞌɨxa̱a̱jky.
23610	MAT 13:2	Jøts kumɨ janch may ja ja̱a̱ꞌy ñamyujkɨdɨ ma̱ ja jam wyɨnaty, wɨnets ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tyøjkɨyɨɨꞌñ jap ba̱rkɨjøtpy, japts ja yꞌɨxa̱a̱jky, jøts ja mayja̱a̱ꞌy jam nɨdukɨꞌɨyɨ tya̱ndøø nøø adsayjotp.
23618	MAT 13:10	Wɨnets ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja pyabøjkpɨtøjk ñɨmejnɨyɨ wɨngon jøts ja tyiktøødøø: ―¿Jadits ku yø ja̱a̱ꞌy jadeꞌen xamɨmadya̱ꞌa̱ky ejxpajtɨn madya̱ꞌa̱ky ku xyikꞌɨxpiky?
23624	MAT 13:16	Xjats ja Jesús tja̱a̱knɨma̱a̱y ja pyabøjkpɨtøjk: ―Meetsts ɨdøꞌøn janchjotkujkꞌatyɨm, kumɨ mdaꞌejxtɨp ja mween jøts kumɨ mdamadoodɨp ja mda̱tsk.
23632	MAT 13:24	Jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tja̱a̱ktamɨmadya̱a̱jky jaduꞌuk ja madya̱ꞌa̱ky, jøts ja mayja̱a̱ꞌy yɨdeꞌen tnɨma̱a̱y: ―Jadeꞌen ɨdøꞌøn ja Dios kyutujk midi yja̱a̱ꞌy ja tyanɨtanaapy sa̱m tuꞌuk ja ja̱a̱ꞌy twɨjyɨn ja ødyømt jam kya̱mjotp,
23639	MAT 13:31	Ñayɨ myadya̱a̱jk ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jaduꞌuk ja madya̱ꞌa̱ky: ―Jadeꞌen ɨdøꞌøn ja Dios kyutujk midi yja̱a̱ꞌy ja tyanɨtanaapy sa̱m ja møj morta̱s tømdɨn midi ja̱a̱ꞌy wyɨjpy kya̱mjøtpy.
23644	MAT 13:36	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ojts tmɨnawyaꞌkxyɨ ja ja̱a̱ꞌy jøts ja tyøjkɨyɨɨꞌñ tøjkjøtpy, japts pyabøjkpɨtøjk ja ojts ñɨmiñɨyɨ, jøts ja ñɨma̱a̱jyɨyɨ: ―Tuknɨmadook øøts yikxon ja madya̱ꞌa̱ky ku tø xnɨmadya̱ꞌa̱ky ja kaꞌøy ujts midi yomp jam ka̱mjotp.
23645	MAT 13:37	Wɨnets nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja ñɨma̱a̱jyɨdɨ: ―Ja tømt wøjpɨ, øts ɨdøꞌøn jaꞌ,
23659	MAT 13:51	Wɨnets ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja yiktøøjɨdɨ: ―¿Mnɨmadoodɨp ɨdøꞌøn tukɨꞌɨyɨ? Xjats ja wya̱ndøø: ―Nnɨmadøøpy øø nwɨndsønꞌa̱jtɨm yøꞌ.