23214	MAT 1:1	Tya̱a̱dʉ dʉꞌʉn tuꞌugʉ listʉ ma̱ ꞌyity kʉxja̱a̱y yʉ xyʉʉjʉty ja ꞌyaptʉjkʉdyʉ Jesukristʉ, diꞌibʉ tʉʉmpꞌa̱jt a̱a̱tsꞌa̱jtʉ rey Davit, diꞌibʉ tʉʉmpꞌa̱jt a̱a̱tsꞌa̱jtʉdʉ Abra̱a̱n.
23219	MAT 1:6	diꞌibʉ teetyꞌa̱jtʉ rey Davit. Davit yʉꞌʉ teetyꞌa̱jtʉ Salomonk, diꞌibʉ tya̱a̱kꞌa̱jtʉ kuꞌekytyoꞌoxy diꞌibʉ ñʉdoꞌoxyꞌa̱jtʉ Uriiʉs.
23230	MAT 1:17	Pes dʉꞌʉn oj kyaꞌpxy ma̱jma̱jkts naskaꞌaxʉ Abra̱a̱nʉ tyʉʉmp ꞌya̱a̱dsʉty extʉ jaba̱a̱t ma̱ rey Davit, es nan jama̱jma̱jkts naskaꞌaxʉ Davitʉ tyʉʉmp ꞌya̱a̱dsʉty extʉ jaba̱a̱t ma̱ yʉ Babiloñʉ ryey dyajnejxy tsimy ja ja̱ꞌa̱yʉty jap ña̱a̱xóty, es nan jama̱jma̱jkts naskaꞌaxʉ extʉ jaba̱a̱t ma̱ myiiñ jyajty ja Kristʉ.
23231	MAT 1:18	Dʉꞌʉn myiiñ jyajty ja Jesukristʉ. Yʉ Mariiʉ, Jesukristʉ tya̱a̱k, yʉꞌʉ naty pʉkánʉp ja Josee. Es ma̱a̱nʉmʉ naty kyapʉktʉ, Mariiʉ oj wyeꞌemy uꞌunkmʉʉt mʉt ja Espíritʉ Santʉ myʉkꞌa̱jtʉn.
23233	MAT 1:20	Ko dʉꞌʉn twinma̱a̱y, tuꞌugʉ Diosʉ ꞌyanklʉs tꞌijxy tsyuujóty myaꞌayóty es ꞌyanma̱a̱yʉ: —Josee, Davitʉ tyʉʉmp ꞌya̱a̱ts, katʉ xyjawʉ es xyꞌaxá̱jʉt yʉ Mariiʉ éxtʉmʉ mnʉdoꞌoxy, mʉt ko ja uꞌunk diꞌibʉ yajminaampy yajja̱ꞌtaampy, yʉꞌʉ Espíritʉ Santʉ jyaꞌa.
23234	MAT 1:21	Yʉ Mariiʉ tpa̱a̱da̱ꞌa̱ñ tuꞌugʉ uꞌunguꞌunk, es xypyʉjtákʉt ja xyʉʉ Jesús. Dʉꞌʉn txʉꞌátʉt mʉt ko yajnitsoꞌogaampy ja jyaꞌayʉty ko dyajtʉgoyánnʉ pyojpʉty.
23235	MAT 1:22	Tʉgekyʉ tya̱a̱dʉ dʉꞌʉn tyuun jya̱jtʉ es yajkuydyúnʉt diꞌibʉ naty ja Diosʉ kyuga̱jxpʉ tʉ tnigajxy:
23236	MAT 1:23	Yʉ kixyʉdoꞌoxy wʉꞌʉma̱a̱mp uꞌunkmʉʉt es tpa̱a̱da̱ꞌa̱ñ tuꞌugʉ mya̱a̱nguꞌunk diꞌibʉ yajtukxʉꞌata̱a̱mp Emanwel, diꞌibʉ ayuk wimbʉdsʉʉmp Dios ijtp mʉt ʉdsa̱jtʉm.
23243	MAT 2:5	Ta jaꞌajʉty ꞌyadsoodʉ: —Jam Belén, Judeeʉ ña̱a̱xóty; mʉt ko ja Diosʉ kyuga̱jxpʉ tkʉxja̱a̱y dʉꞌʉn:
23250	MAT 2:12	Dios anma̱a̱yʉdʉ tsyuujóty myaꞌayóty es kʉdiibʉ jyʉmbíttʉt ma̱ Eroodʉs, pa̱a̱ty tpʉjktʉ wiink tuꞌu es jyʉmbijttʉ ma̱ ja ñáxʉty.
23251	MAT 2:13	Ko tya̱a̱dʉ jyʉmbijttʉ, ta ja Josee tꞌijxy tsyuujóty myaꞌayóty tuꞌugʉ Diosʉ ꞌyanklʉs. Ta ꞌyanma̱a̱yʉ: —Pʉdʉꞌʉk. Mʉnʉjx ja mnʉdoꞌoxy esʉ ꞌyuꞌunk, es nʉjxtʉ tsojk Ejiptʉ es wʉꞌʉmdʉ jap extʉ kots ʉj mij nꞌawánʉdʉt es mjʉmbíttʉt, mʉt ko Eroodʉs ꞌyʉxta̱ꞌa̱yaampy yʉ mixyuꞌunk es dyaꞌooga̱ꞌa̱ñ.
23254	MAT 2:16	Ko ja Eroodʉs tnija̱ꞌa̱jʉ ko ja diꞌibʉ naty tʉ kyuꞌíxʉdʉ tʉ tyukxiꞌigʉdʉ, yʉꞌʉ ko oj kyaj ꞌyokjʉmbijnʉdʉ, ta jyantsytyʉgoyjyotꞌambejky. Net tniꞌanaꞌamʉ nidʉgekyʉ ja yedyʉjkuꞌungʉty ꞌyooktʉt, yʉ majtsk jʉmʉjtpʉ es waanʉ mútskpʉty, jam Belén es tʉgekyʉ myʉga̱jpnba̱ꞌa̱jʉty. Dʉꞌʉn ttuuñ ma̱ ja tiempʉ ma̱ naty tim jawyiin tʉ kyʉxeꞌeky ja mʉdsa̱ꞌa̱, éxtʉmʉ naty tʉ tyukmʉmadya̱ꞌa̱gʉdʉ yajxón diꞌibʉ oj kyuꞌíxʉdʉ.
23255	MAT 2:17	Es mʉt ko dʉꞌʉn dyaꞌoꞌkta̱a̱ydyʉ ja ʉna̱ꞌkuꞌunk, net yajkuydyuuñ diꞌibʉ naty ja Diosʉ kyuga̱jxpʉ Jeremiiʉs tʉ dyajweꞌemy kʉxja̱ꞌa̱y:
23257	MAT 2:19	Es ko ꞌyeꞌky ja Eroodʉs, ta ja Josee tsyuujóty myaꞌayóty tꞌijxy ja Diosʉ ꞌyanklʉs jam Ejiptʉ, es ꞌyanma̱a̱yʉ:
23260	MAT 2:22	Es ko Josee tmʉdooy ko Arkelawʉ naty anaꞌamp jam Judeeʉ ko tkuweꞌemy ja tyeety Eroodʉs, ta tsyʉꞌkʉ ko ñʉjxáñ jam. Es kom tʉ natyʉ Dios ꞌyanʉꞌʉmxʉty tsyuujóty myaꞌayóty kʉdiibʉ ñʉjxʉt Judeeʉ, ta oj ñejxy Galileeʉ ña̱a̱xóty.
23261	MAT 2:23	Ko oj jyaꞌty jam, ta oj tsyʉna̱a̱ydyaknbéky ma̱ ja Nazaret ka̱jpn. Tya̱a̱dʉ dʉꞌʉn tyuun jya̱jtʉ es yajkuydyúnʉt éxtʉm jyʉnandʉ ja Diosʉ kyuga̱jxpʉty: “Yaꞌꞌanʉʉmʉp ja Kristʉ: Nazarenʉ ja̱ꞌa̱y mij.”
23264	MAT 3:3	Tya̱dʉ Fwank yʉꞌʉ naty diꞌibʉ ja Diosʉ kyuga̱jxpʉ Isaiiʉ tʉ tkʉxja̱ꞌa̱y dʉꞌʉn: Yajmʉdóy tuꞌugʉ ja̱ꞌa̱y yaꞌaxy jyeky ma̱ tuꞌugʉ mʉj it: “Ʉxkúkʉdʉ ja Nindsʉnꞌa̱jtʉmʉ ñʉꞌʉ tyuꞌu. Yajtʉʉjʉdʉ tyuꞌa̱a̱.”
23268	MAT 3:7	Es ko ja Fwank tꞌijxy ko mayʉ fariseeʉty esʉ saduseeʉty ñimínʉdʉ ma̱ yajnʉbéty, ta tꞌanma̱a̱y: —Miidsʉty dʉꞌʉn éxtʉmʉ awa̱ꞌa̱ndsa̱ꞌa̱ñʉn. Es éxtʉmʉ tsa̱ꞌa̱ñʉty tkugaꞌaktʉ ja jʉʉn kʉdiibʉ tyóyʉt, miits mjʉnándʉp xytyijy ko mnitsoꞌoktʉt mʉdʉ mnʉbajtʉn es ko dʉꞌʉn ja Dios kyaj mdʉydyúnʉdʉt éxtʉmʉ pojpʉ ja̱ꞌa̱yʉty.
23270	MAT 3:9	es katʉ mnayjyʉna̱ꞌa̱nʉdʉ: “Ʉdsa̱jtʉm yʉꞌʉ tyʉʉmp ꞌya̱a̱ts ja Abra̱a̱n.” Tʉyꞌa̱jtʉn nꞌanʉʉmʉ ko yʉ Dios mba̱a̱t dyajtʉgátsyʉ tya̱dʉ tsa̱a̱ éxtʉm ja Abra̱a̱nʉ tyʉʉmp ꞌya̱a̱dsʉty.
23271	MAT 3:10	Es ja Diosʉ tyʉydyuꞌunʉn tim wingoomp mʉdʉ pojpʉ ja̱ꞌa̱yʉty, éxtʉm ko mʉdʉ jatsyʉ ndukpoꞌtʉꞌkʉm ja kepy diꞌibʉ kyaj ꞌyóyʉty. Pa̱a̱ty tʉgekyʉ kepy diꞌibʉ kyaj tyʉʉmpꞌáty oyaty, yajpoꞌtʉꞌʉgʉp es yajpʉjta̱ꞌa̱gʉt jʉʉnóty.
23276	MAT 3:15	Jesús ꞌyadsoojʉ: —Tyam waꞌan dʉꞌʉnʉty, mʉt ko oyʉ dʉꞌʉn es nduꞌunʉm diꞌibʉ Dios tsyejpy. Net ja Fwank tkupejky.
23277	MAT 3:16	Ko naty ja Jesús tʉ ñʉbajtta̱ꞌa̱y, netyʉ pyʉdseemy nʉjoty. Ta pójʉnʉ tsa̱jp ꞌyawatsy esʉ Fwank tꞌijxy ko ja Diosʉ Jya̱ꞌa̱jʉn kyʉdaꞌaky éxtʉm tuꞌugʉ pakuꞌunk, es ñigʉdaꞌagyʉty kyʉba̱jkkʉjxyʉ Jesús.
23281	MAT 4:3	Ta ja mʉjkuꞌugópk tmʉwingooñ ja Jesús, es tꞌanma̱a̱y: —Pʉn mijtsʉ dʉꞌʉn ja Dios mꞌUꞌunkꞌa̱jtʉp, anʉʉmʉ tya̱dʉ tsa̱a̱ es jyʉmbítʉt tsa̱jkaaky.
23282	MAT 4:4	Es ja Jesús tꞌadsooy: —Ja Diosʉ jyaaybyajtʉn jyʉnaꞌañ: “Kyaj jyatyimꞌyʉꞌʉyʉdyʉ tsa̱jkaaky mʉʉt jyikyꞌaty ja ja̱ꞌa̱y, tyukjikyꞌátʉp mʉt tʉgekyʉ Diosʉ ꞌyayuk.”
23284	MAT 4:6	Ta tꞌanma̱a̱y: —Pʉn mijtsʉ dʉꞌʉn ja Dios mꞌUꞌunkꞌa̱jtʉp, naygyujʉbijpnáxʉdʉ, mʉt ko ja Diosʉ jyaaybyajtʉn jyʉnaꞌañ: Ja Dios tyukꞌanaꞌamdʉp ja ꞌyánklʉsʉty es mgwentʉꞌátʉdʉt. Myajpʉdʉꞌʉgʉdʉp mʉdʉ kyʉꞌʉ kʉdiibʉ tsa̱a̱ dyajtsayútʉt ja mdeky.
23285	MAT 4:7	Netʉ Jesús tꞌadsooy: —Nandʉꞌʉn ja Diosʉ jyaaybyajtʉn jyʉnaꞌañ: “Katʉ xyꞌijxmátsy yʉ mWindsʉ́n Dios.”
23288	MAT 4:10	Net ja Jesús tꞌanma̱a̱y: —Nʉjx, Satanás. Mʉt ko ja Diosʉ jyaaybyajtʉn jyʉnaꞌañ: “Mꞌawdátʉp ja mWindsʉ́n Dios, es xymyʉdúnʉt yʉꞌʉyʉ jeꞌeyʉ.”
23292	MAT 4:14	Tya̱a̱dʉ dʉꞌʉn tyuun jya̱jtʉ es yajkuydyúnʉt diꞌibʉ ja Diosʉ kyuga̱jxpʉ Isaiiʉ naty tʉ tkʉxja̱ꞌa̱y:
23303	MAT 4:25	Pyanʉjxʉdʉ mayʉ Galileeʉ ja̱ꞌa̱yʉty es ja ja̱ꞌa̱y diꞌibʉ tsʉna̱a̱ydyʉp ma̱ ja Dekápolʉs ka̱jpnʉty esʉ Jerusalén, nʉꞌʉn diꞌibʉty tsʉna̱a̱ydyʉp wiink tsoo Judeeʉ ña̱a̱xóty es ma̱ Jordán mʉjnʉʉ ma̱ xʉʉ pyʉdsemy.
23307	MAT 5:4	’Kuniꞌxy ja diꞌibʉty jʉʉygyujk yaxkujkʉdʉp, pesʉ Dios paꞌꞌayowánʉdʉp.
23308	MAT 5:5	’Kuniꞌxy ja diꞌibʉty kyaj myʉj pya̱a̱dʉdʉ, jaꞌa ko Dios moꞌoyánʉdʉp ja naxwíñʉdʉ éxtʉmʉ kyuma̱ꞌa̱ñ.
23309	MAT 5:6	’Kuniꞌxy ja diꞌibʉty jyantsytsyojktʉp es ttúnʉt diꞌibʉ Dios tsyejpy, jaꞌa ko dʉꞌʉn yajpʉjta̱ꞌa̱ga̱ꞌa̱ndʉ.
23310	MAT 5:7	’Kuniꞌxy ja diꞌibʉty naymyʉmaꞌxtujkʉdʉp, pes nandʉꞌʉn mʉmaꞌxtúkʉdʉp ja Dios.
23311	MAT 5:8	’Kuniꞌxy ja diꞌibʉty wa̱ꞌa̱ts ja ꞌyanmʉja̱ꞌa̱nʉty, pes yʉꞌʉdyʉ dʉꞌʉn íttʉp mʉdʉ Dios.
23312	MAT 5:9	’Kuniꞌxy ja diꞌibʉty yajtsipwa̱ꞌxtʉp, pesʉ Dios pʉjta̱ꞌa̱gʉdʉp éxtʉmʉ ꞌyuꞌungʉty.
23313	MAT 5:10	’Kuniꞌxy ja diꞌibʉty ijttʉp witsy poꞌoty mʉt ko jyikyꞌaty éxtʉmʉ Dios ttseky, pes yʉꞌʉ íttʉp ma̱ tsa̱jpótmʉdʉ kutujkʉn.
23315	MAT 5:12	Xonda̱ꞌa̱ktʉ es jotkujkꞌáttʉ, mʉt ko ja Dios mmʉda̱jtxʉdʉp pʉjkeꞌeky tsa̱jpótm mʉj mayꞌaty diꞌibʉ mmoꞌoyánʉdʉp, pes nandʉꞌʉn tpajʉdijttʉ ja Diosʉ kyuga̱jxpʉty diꞌibʉ jikyꞌa̱jttʉ ma̱a̱nʉmʉ naty miits mgajaaꞌáttʉ.
23317	MAT 5:14	’Extʉm ja xʉʉ xykyudʉꞌxʉm ma̱ njʉdijtʉm kʉdiibʉ ngunajp ngujaꞌpxʉm, miidsʉdyʉ dʉꞌʉn éxtʉm ja ja̱jʉn es xytyukniꞌíxʉdʉt ja ja̱ꞌa̱y diꞌibʉ dʉꞌʉn pojpʉ es wiꞌixʉ dʉꞌʉn ja Dios ttseky es njikyꞌa̱jtʉm. Dʉꞌʉn miidsʉty éxtʉm tuꞌugʉ ka̱jpn diꞌibʉ ijtp kopkkʉjxm, ꞌyíxtʉp miidsʉty mjikyꞌa̱jtʉn.
23319	MAT 5:16	Nandʉꞌʉn ja̱jtpʉ dʉꞌʉnʉty, waꞌan yʉ mjá̱jʉnʉty tja̱jy mʉk éxtʉm mba̱a̱t ja ja̱ꞌa̱y tꞌixtʉ ja oybyʉ mduungʉty es tꞌawdáttʉt ja mDeedyʉ tsa̱jpótmʉdʉ.
23320	MAT 5:17	’Kyaj xywyinmáydyʉt ko ʉj nyajtʉgoyaꞌañ ja Moisesʉ ꞌyanaꞌamʉn o ja ꞌyʉxpʉjkʉnʉ Diosʉ kyuga̱jxpʉty. ¡Ni wiꞌix tsoo! Jaꞌats tʉ nnimíñ esʉts nguydyuna̱ꞌa̱ñʉts.
23324	MAT 5:21	’Miidsʉty tʉ xymyʉdowdʉ ko ja nꞌaptʉjkꞌa̱jtʉm yaꞌꞌanma̱a̱ydyʉ: “Katʉ myajja̱ꞌa̱yꞌeeky. Diꞌibʉ yaꞌeꞌkypy tuꞌuk pʉ́n, yʉꞌʉ yajmʉnʉjxʉp ma̱ tkumʉdówʉt.”
23334	MAT 5:31	’Nandʉꞌʉn yajnigajxy jékyʉp: “Diꞌibʉ myastuꞌudaampy ja ñʉdoꞌoxy, jawyiin tsyékyʉty tmoꞌoyʉt tuꞌugʉ neky ma̱ jyʉnaꞌañ ko tmastuꞌuty ja ñʉdoꞌoxy.”
23337	MAT 5:34	Per ʉj miits nꞌanma̱a̱ydyʉp: Ni na̱ꞌa̱ mgajʉna̱ꞌa̱ndʉt “por tsyos” ko ti xywya̱nda̱ꞌa̱ktʉt; es ni mʉdʉ tsa̱jp, mʉt ko yʉꞌʉ ja Diosʉ ꞌyuñaaybyajn ma̱ yajkutíky;
23338	MAT 5:35	es ni na̱ꞌa̱ xykyawa̱nda̱ꞌa̱ktʉt mʉdʉ naxwíñʉdʉ, mʉt ko yʉꞌʉ dʉꞌʉn éxtʉm ma̱ tkʉxkapy ja tyeky; es ni mʉdʉ Jerusalén, mʉt ko yʉꞌʉ dʉꞌʉn ja kya̱jpnʉ Dios, ja mʉj Rey;
23340	MAT 5:37	Dʉꞌʉñʉ mjʉna̱ꞌa̱ndʉt “oy” o “kyaj”, jaꞌa ko diꞌibʉ ñikeempy yʉ ayuk, tya̱a̱dʉ dʉꞌʉn miimp ma̱ yʉ kaꞌoybyʉ.
23347	MAT 5:44	Per ʉj nꞌanma̱a̱ydyʉp miits ko mdsóktʉp ja mmʉdsípʉty, es mninuꞌxta̱ꞌa̱ktʉp ma̱ Dios diꞌibáty axʉʉk mduunʉdʉp.
23348	MAT 5:45	Dʉꞌʉnʉ dʉn xyaꞌíxʉdʉt ko mꞌuꞌunkꞌátʉdʉ mDeedyʉ tsa̱jpótmʉdʉ. Pes yʉꞌʉ tyukniꞌaampy yʉ xʉʉ tiꞌigyʉ ja oyjyaꞌayʉty es diꞌibʉty kyajʉ Dios tmʉdundʉ, es yajtiipy ma̱ ja ja̱ꞌa̱yʉty diꞌibʉ jikyꞌa̱jttʉp tʉyꞌa̱jtʉn mʉʉt es nandʉꞌʉn diꞌibʉty kyaj jyikyꞌattʉ tʉyꞌa̱jtʉn mʉʉt.
23349	MAT 5:46	Pʉn miits mdsojktʉp yʉꞌʉyʉ diꞌibʉ miits mdsojkʉdʉp, ¿wiꞌix xymyʉbʉjkpʉdʉ ko Dios miits mgumaya̱ꞌa̱nʉdʉ? ¡Pes extʉ yʉ pojpʉ ja̱ꞌa̱yʉdyʉ dʉꞌʉn tyuundʉp!
23350	MAT 5:47	Pʉn mga̱jxpoꞌxtʉp miidsʉty yʉꞌʉyʉ mmʉguꞌugʉty, ¿ti oyꞌa̱jtʉnʉ dʉnʉ taadʉ? Pes extʉ diꞌibʉty kyaj tꞌʉxkaptʉ Dios tyuundʉbʉ dʉꞌʉn.
23351	MAT 5:48	Dʉꞌʉn éxtʉmʉ mDeedyʉ tsa̱jpótmʉdʉ wya̱ꞌa̱dsʉty, ittʉ miits wa̱ꞌa̱ts nandʉꞌʉn.
23352	MAT 6:1	’Ko xytyundʉ ja oybyʉ, éxkʉm es xykyatúndʉt mayjyaꞌayóty es yʉꞌʉ jeꞌeyʉ tꞌíxtʉt ti mduundʉp. Pʉn mdiimbyʉ dʉꞌʉn, yʉ ja mDeedyʉ tsa̱jpótmʉdʉ kyaj mmayꞌátʉdʉt.
23355	MAT 6:4	Ko dʉꞌʉn xymyoꞌoy ayuꞌudsyʉ, net ja mDeedyʉ tsa̱jpótmʉdʉ tꞌíxʉt diꞌibʉ mdiimpy ayuꞌudsyʉ, es yʉꞌʉ mmayꞌátʉdʉp.
23357	MAT 6:6	Per mij ko mga̱jxta̱ꞌa̱gʉt, tʉkʉ mgwartʉ tʉgoty es nayñiꞌagá̱jʉdʉ, es jap ayuꞌudsyʉ xymyʉga̱jxta̱ꞌa̱gʉt, es dʉꞌʉn mDeedyʉ tsa̱jpótmʉdʉ diꞌibʉ ꞌyijxypy ti ja̱ꞌa̱y tyuundʉp ayuꞌudsyʉ, yʉꞌʉ mmoꞌoyʉdʉp ja mmayꞌaty.
23358	MAT 6:7	’Ko mga̱jxta̱ꞌa̱gʉt mij, katʉ jeꞌeyʉ xyñika̱jxpéty ja mꞌayuk, éxtʉm ꞌyadʉꞌʉtstʉ diꞌibʉ kyaj tꞌixyꞌattʉ Dios es jyʉna̱ꞌa̱ndʉ ko mʉt ko kya̱jxʉt niꞌigʉ, jantsy tmʉdaty ko Dios myʉdooꞌítʉdʉt.
23359	MAT 6:8	Katʉ mijʉ dʉꞌʉn xytyuñ, jaꞌa ko mDeety wa̱ꞌa̱ts tnijawʉ diꞌibʉ miits mdʉgoyꞌa̱jtxʉp ma̱a̱nʉmʉ naty xykyaꞌꞌamdoy.
23365	MAT 6:14	’Pa̱a̱ty ndukjaygyujkʉdʉ, pʉn miits mmaꞌxtʉp ja diꞌibáty mduunʉdʉp axʉʉk, yʉ mDeedyʉ tsa̱jpótmʉdʉ mmaꞌxʉdʉp miidsʉty nandʉꞌʉn.
23366	MAT 6:15	Per pʉn kyaj xymyaꞌxtʉ diꞌibʉ mduunʉdʉp axʉʉk, yʉ mDeedyʉ tsa̱jpótmʉdʉ nan kyaj mmaꞌxʉdʉt ja mbojpʉ.
23369	MAT 6:18	kʉdiibʉ ja ja̱ꞌa̱yʉty tjaygyúkʉdʉt ko mꞌayuꞌattʉ. Yʉꞌʉyʉ dʉꞌʉn ja mDeedyʉ tsa̱jpótmʉdʉ diꞌibʉ ñija̱ꞌa̱p ti ja̱ꞌa̱y tyuundʉp ayuꞌutsy, es yʉꞌʉ mmoꞌoyʉdʉp ja mmayꞌaty.
23375	MAT 6:24	’Ni pʉ́n mba̱a̱t tkamʉdúñ majtskʉ wyindsʉ́n, jaꞌa ko pʉn tuump yajxón ma̱ ja jawyiimbʉ wyindsʉ́n, kyaj mba̱a̱t ñakytyúñ yajxón ma̱ ja myʉmajtskpʉ. Es pʉn ja myʉmajtskpʉ wyindsʉ́n tsyejpy niꞌigʉ es tyuñ yajxón mʉt yʉꞌʉ, kyaj mba̱a̱t ja jawyiimbʉ tnakymyʉdúñ. Kyaj mba̱a̱t xymyʉdúñ yʉ Dios pʉn mbʉjtákypy ja mwinma̱ꞌa̱ñ es ja mmʉja̱a̱ ma̱ ja meeñ.
23376	MAT 6:25	Nꞌanma̱a̱ydyʉp ko katʉ mnaydyukjotmaydyúnʉdʉ diꞌibʉ mꞌokkay mꞌokꞌuuktʉp es mjikyꞌáttʉt, es ti wit mꞌoktuktʉ́kʉdʉp. Pes mʉt yʉꞌʉyʉ yʉ mjikyꞌa̱jtʉn es yʉ mniniꞌx diꞌibʉ Dios tʉ mdukmayꞌátyʉty, yʉꞌʉ dʉꞌʉn niꞌigʉ oy kʉdiinʉm ja mjeꞌxy mbeky esʉ mwit mnijam.
23377	MAT 6:26	Ixtʉ yʉ joon jʉyujkʉty. Kyaj ñiꞌiptʉ es ni kyatsiktʉ, es ni tkapʉjkʉꞌʉktʉ ja pyʉjtaꞌaky ma̱ yʉ mok tʉjk. Pes yʉ mDeedyʉ tsa̱jpótmʉdʉ mooyʉdʉp yʉ jyeꞌxy pyeky. Dios mdsojkʉdʉp miidsʉty niꞌigʉ kʉdiinʉm ja joon jʉyujkʉty.
23381	MAT 6:30	Es pʉn ja Dios yajpijpy ja pʉjy diꞌibʉ piꞌtsp pojʉn es jakumbom yajnoꞌknʉ, ¿ti ko kyaj xymyʉbʉktʉ es ʉdsa̱jtʉm yʉꞌʉ xywyítxʉm? ¿Es ti ko miidsʉty jeꞌeyʉ waanʉ xymyʉbʉktʉ?
23383	MAT 6:32	Mʉt ko ja ja̱ꞌa̱yʉty diꞌibʉ kyaj tmʉdundʉ Dios ma̱a̱y ta̱jtʉp mʉt tʉgekyʉ tya̱a̱dʉ. Pes ja mDeedyʉ tsa̱jpótmʉdʉ ñija̱ꞌa̱p ko mdʉgoyꞌa̱jtxʉdʉp tʉgekyʉ tya̱a̱dʉ.
23384	MAT 6:33	Es dʉꞌʉn jotmoꞌoydyʉ ja Dios es jyikyꞌáttʉt éxtʉm yʉꞌʉ yajkutíky, es mꞌaxá̱jʉdʉp nandʉꞌʉn tʉgekyʉ tya̱a̱dʉty.
23386	MAT 7:1	’Katʉ miits xypyayoꞌoydyʉ nʉgoo yʉ wiinkpʉty, kʉdiibʉ Dios mbekymyoꞌoyʉdʉt.
23387	MAT 7:2	Mʉt ko éxtʉm miits xypyayoꞌoydyʉ ja wiinkpʉty, Dios nandʉꞌʉn mbayoꞌoyʉdʉp miidsʉty. Extʉm mba̱a̱t njʉna̱ꞌa̱nʉm, mʉt ja armuun diꞌibʉ mʉʉt xykyijxy ja wiinkpʉty, nan yʉꞌʉ mʉʉt Dios mgijxʉdʉt ja mjaꞌajʉty.
23396	MAT 7:11	Es miidsʉty pojpʉ ja̱ꞌa̱yʉty, mmooydyʉp ja oyatypyʉ ja mꞌuꞌunk mꞌʉna̱ꞌkʉty, waanʉ niꞌigʉ ja mDeedyʉ tsa̱jpótmʉdʉ tmoꞌoyʉt ja oyatypyʉ pʉ́nʉty amdoojʉdʉp.
23397	MAT 7:12	’Pes dʉꞌʉn diꞌibʉ miits mdsojktʉp es ja wiinkpʉty mdukmʉdúnʉdʉt, miits mdukmʉdúndʉbʉ taadʉ. Tya̱a̱dʉ dʉꞌʉn tʉ yaꞌꞌawijtsmíky tʉgekyʉ ja Moisesʉ ꞌyʉxpʉjkʉn esʉ Diosʉ kyuga̱jxpʉty.
23400	MAT 7:15	’Naygywentʉꞌátʉdʉ ma̱ yʉ andákpʉty diꞌibʉ jʉnándʉp ko yʉꞌʉjʉty ja Diosʉ kyuga̱jxpʉ. Naybyʉjtákʉdʉp tudaꞌagyʉty éxtʉmʉ borreegʉ, per dʉꞌʉnʉ dʉn yʉꞌʉjʉty éxtʉmʉ waxka̱ꞌuk awa̱ꞌa̱nʉn.
23406	MAT 7:21	’Kyaj nidʉgékyʉty diꞌibʉts xyꞌanma̱a̱ydyʉp: “Windsʉ́n, Windsʉ́n”, tyʉ́kʉdʉt tsa̱jpótm, yʉꞌʉyʉ tʉ́kʉdʉp diꞌibʉ tyuundʉp ja tsyojkʉnʉ nDeedyʉts diꞌibʉ jam tsa̱jpótm.
23431	MAT 8:17	Tya̱a̱dʉ dʉꞌʉn jyajty es yajkuydyúnʉt diꞌibʉ ñiga̱jx ja Diosʉ kyuga̱jxpʉ Isaiiʉ ko jyʉnáñ: “Yʉꞌʉ yajpʉdʉꞌk ja nbagiꞌixꞌa̱jtʉm es dyajnejxy ja nba̱ꞌa̱mꞌa̱jtʉm.”
23436	MAT 8:22	Netʉ Jesús tꞌadsooy: —Pamiingʉts tyam es nikaꞌak yʉ oꞌkpʉty, waꞌanʉ wiink ja̱ꞌa̱yʉty dyajnaxtʉ́kʉdʉ. Jaꞌats nꞌandijpy diꞌibʉ kyaj jyotmaydyúñʉty esʉ Dios tmʉdúnʉt.
23443	MAT 8:29	Ta oj yaxkaꞌaktʉ: —Diosʉ ꞌyUꞌunk, ¿ti mdunaampy mʉt ʉʉdsʉty? ¿Tii jaꞌa mnʉmiimpy es xytyʉydyuna̱ꞌa̱ndʉts ma̱a̱nʉm tkapa̱a̱ty ja tiempʉ?
23447	MAT 8:33	Diꞌibʉ kywentʉꞌa̱jttʉp ja ʉdsʉm ñayꞌadsʉꞌkʉdʉ, es kyaktʉ. Ko jyajty ma̱ ja ka̱jpn, ta tmadyaktʉ tʉgekyʉ tya̱a̱dʉ éxtʉmʉ naty tʉ tyuñ tʉ jyátyʉty mʉt ja ja̱ꞌa̱yʉty diꞌibʉ myʉda̱jttʉ ja kaꞌóybyʉty.
23451	MAT 9:3	Net niduꞌugʉty ja diꞌibʉty tsa̱jptʉgóty yaꞌʉxpʉjktʉp twinma̱a̱ydyʉ: “Tya̱dʉ ja̱ꞌa̱y myʉdʉgeepy ja Dios éxtʉm jyʉnaꞌañ.”
23456	MAT 9:8	Ko ja mayjyaꞌay tꞌijxtʉ tya̱a̱dʉ, ta tsyʉꞌkʉdʉ es tꞌawda̱jttʉ Dios mʉt ko tʉ tmoꞌoy ja myʉkꞌa̱jtʉnʉ Jesús.
23461	MAT 9:13	Nʉjx jattʉ diꞌibʉ ꞌyandijpy ja Diosʉ jyaaybyajtʉn ma̱ jyʉnaꞌañ: “Ʉj ndsejpyʉts es xymyʉdáttʉt ja paꞌꞌayoꞌon, es kyajts xytyukwindsʉꞌʉgʉdʉts ja jʉyujk añimálʉty.” ’Pes kyajts ʉj nwoy ja ja̱ꞌa̱y diꞌibʉ jikyꞌa̱jttʉp tʉyꞌa̱jtʉn mʉʉt, yʉꞌʉ dʉꞌʉnʉ pojpʉ ja̱ꞌa̱yʉty es jyodʉmbíttʉt.
23475	MAT 9:27	Ko pyʉdseemy jamʉ Jesús, majtskʉ wiints pyanʉjxʉdʉ es myʉyaxkákʉdʉ: —¡Paꞌꞌayoodʉgʉts ʉʉdsʉty, Davitʉ tyʉʉmp ꞌya̱a̱ts!
23481	MAT 9:33	Ko ja Jesús dyajpʉdseemy ja kaꞌoybyʉ ma̱ tadʉ uum, ta ja uum oga̱ꞌa̱n oj kyajxy. Dʉꞌʉñʉ ja ja̱ꞌa̱yʉty oj wyʉꞌʉmʉdyaaydyʉ, es jyʉnandʉ: —¡Ni na̱ꞌa̱nʉm kyayaꞌixy dʉꞌʉn éxtʉmʉ tya̱a̱dʉ ma̱ yʉ israelítʉty!
23486	MAT 9:38	Pa̱a̱ty amdowdʉ es mʉnuꞌxta̱ꞌa̱ktʉ ja Dios, ja ñiWindsʉnʉ tya̱dʉ pʉjtaꞌaky, es tꞌakkáxʉt ja tuumbʉty es min dyajpʉdʉꞌʉktʉ ja pʉjtaꞌaky.
23498	MAT 10:12	Ko mdʉjktʉ́kʉdʉt, ka̱jxpoꞌxtʉ es amdow ja Dios es kyunuꞌxʉdʉt yʉꞌʉjʉty.
23499	MAT 10:13	Pʉnʉ tadʉ ja̱ꞌa̱y diꞌibʉ ma̱ tadʉ tʉjk nitʉjkʉp ja Diosʉ kyunuꞌxʉn, yajkuydyúnʉp; es pʉn kyaj ñitʉ́kʉty, miidsʉty ni tii mgatʉgoꞌoyxʉdʉt.
23502	MAT 10:16	’¡Ixtʉ! Ʉjts miits ngajxtʉp éxtʉm ja borreegʉ waxka̱ꞌuk agijky. Dʉꞌʉn mꞌíttʉt peꞌtypy éxtʉmʉ tsa̱ꞌa̱ñʉn, per kyaj mꞌawa̱ꞌa̱nꞌáttʉt. Ittʉ éxtʉmʉ pakuꞌunk.
23505	MAT 10:19	Ko mgʉyákʉdʉt ma̱ yʉ justísʉty, katʉ mjotmayꞌooktʉ wiꞌix mꞌokjʉna̱ꞌa̱ndʉt o wiꞌix xyꞌokꞌanʉʉmʉdʉt, jaꞌa ko mba̱a̱dʉdʉt ma̱ mga̱jxa̱ꞌa̱ndʉt, Dios myajmiꞌinxʉdʉp ja mꞌayúkʉty,
23506	MAT 10:20	jaꞌa ko kyaj miidsʉty diꞌibʉ dʉn ka̱jxándʉp, yʉꞌʉ dʉꞌʉnʉ mDeedyʉ Jya̱ꞌa̱jʉn diꞌibʉ mguga̱jxánʉdʉp.
23513	MAT 10:27	Diꞌibʉ nꞌanma̱a̱ydyʉp ma̱ ja kootsꞌát, ka̱jxwa̱ꞌxtʉ miits ma̱ ja xʉʉñꞌát; es diꞌibʉ nꞌanma̱a̱ydyʉp ayuꞌudsyʉ, niga̱jxtʉ miidsʉty mʉk extʉ tʉjkkʉjxm.
23515	MAT 10:29	’¿Tii kyaj yajteeky majtskʉ joonuꞌunk mʉt tuꞌugʉ meeñuꞌungʉ? Es ni tuꞌugʉ tadʉ joonuꞌunk kyaka̱ꞌa̱y naxwiiñ pʉn kyajpʉ mDeedyʉty dyajkutíky.
23516	MAT 10:30	Es extʉ yʉ mwa̱a̱y myʉda̱jtypy ja Dios madsyoy tuꞌuk tuꞌuk.