23214	MAT 1:1	Kuyjeayũ Jesus Cristo diwatwat. Ixe Jesus tiwat ijop'in ma Davi dak, Abraão dak. Ixe Davi Abraão naxeg̃ebit osunuy. Kuyjeayũ osodop ip. Tobuyũ osodop ip. Ite diwatwat ma. Ibũrũ ma osodop ip:
23215	MAT 1:2	Isaque ebay Abraão osunuy. Jacó ebay Isaque o'e. Judá ebay Jacó osunuy―Judá kitpiyũ ebay dak.
23216	MAT 1:3	Peres ebay Judá osunuy, Zera ebay dak. Ixi Tamar osunuy. Esrom ebay Peres osunuy, Zera ebay dak. Ixi Tamar osunuy. Esrom ebay Peres osunuy. Arão ebay Esrom osunuy.
23218	MAT 1:5	Boaz ebay Salmom osunuy. Raabe Boaz xi osunuy. Obede ebay Boaz osunuy. Obede xi Rute osunuy. Jessé ebay Obede osunuy. Imẽn o'e. 14 em osodop―14 gerações osodop.
23224	MAT 1:11	Jeconias ebay Josias o'e, Jeconias kitpiyũ ebay dak. Imẽn Josias o'e, itakomaayũ Israel naxeg̃ebitbit tujowatwan pima Babilônia eipi be. Imẽn o'e dak. Wara'at 14 em osodop―14 gerações osodop.
23229	MAT 1:16	José Maria itop osunuy. Jacó Maria itop ebay osunuy. Jesus Maria'it osunuy. Cristo i ibutet, ixe Jesus putet. Imẽn o'e dak. Warara'at 14 em osodop―14 gerações osodop. Ibũrũ ma Jesus tobuyũ.
23232	MAT 1:19	Yukreg̃ puje, José iboam itaybit o'e. Icẽmat osunuy José. Maria musũsũn pin g̃u osunuy ibaripyũ etabun. Imẽnpuye José ibu'u osunuy jewebumũn. Iba'arẽm suiwat ojuy.
23234	MAT 1:21	I'it je'kap―ag̃okatkat'it'it. Ibuten Jesus i esubutetmõg̃. I'it puten. Judeuyũ bewi ikẽrẽat ju'uk je'e ipiat'ajoap puxim — io'e―Deus ekawẽn tojotjot'ukat o'e José be.
23236	MAT 1:23	Imẽn ixe o'e apẽn Deus o'e iap tag̃: Eya'õpicũg̃cũg̃ cuy epesop. Ayacat yukreg̃ je'e. Ayacat i'it je'kap. Ag̃okatkan je'e. Yaypan'isuat je'it g̃ukap. Emanuel i ibuten je'e, i. (Emanuel o'e Deus omuy wuyweju.)
23238	MAT 1:25	I'it kap awap, o'jepo g̃u buk ceweju. Maria'it o'subutetmõg̃ Jesus i, ikap puje.
23240	MAT 2:2	— Poce bekicat omuy? — io'e ip. — Xeku Judeuyũ kukuk'ukan em―ixe bekicat. Kasopta ocetajojo oceka be―kaxijẽmap eipi be. Tawaru ma o'jedaebapuk. Imẽnpuye ocetaybit bekicat o'kap iam. Ya'õbacaat xeku. Ocajẽm ixe mubuyxi am — io'e ip.
23241	MAT 2:3	Imẽnpuye Herodes yag̃uybabi'ũm o'e, Jerusalém ka watwat tak.
23243	MAT 2:5	— Belém ka be, Judéia eipi be — io'e ip Herodes pe. — Imẽn Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukat kuy tupmubararag̃ o'e―Deus ekawẽntup.
23244	MAT 2:6	Kuy o'e: Belém ka bewi eykukukat omuyku―Judá eipi bewi. Imẽnpuye iboceayũ je'e iboap ika mubog̃ubog̃. Eykukukat Israel naxeg̃ebitbit mujujum je'e. Imẽnpuye ikabog̃ je'e iboka, i. Imẽn Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukat kuy tupmubararag̃ o'e―Deus ekawẽntup — io'e ip.
23245	MAT 2:7	G̃ebuje Herodes itaybit cĩcãayũ o'tomuwã―kaxijẽmap eipi bewiayũ. Iba'arẽm o'tomuwã. Oajẽm ip, o'tomuwã buye. — Puju ixe kasopta o'jedaebapuk kabi be―eyeipi be? — i big̃ ma o'e―Herodes o'e. Kasopta muwẽnuwẽn o'e ip Herodes eju.
23247	MAT 2:9	Herodes ekawẽn co buje, o'jẽm ip. Belém ka kay o'ju ip. Cucum pima, kasopta o'ju cewap ip. Icokcok cĩcã ip o'e waram, tajojom puye. Cum. Cum. Cum. O'jedaecũ. Bekicat tuk'a ase o'jedaecũ.
23249	MAT 2:11	Oajẽm ip uk'a kay. Oõm ip. G̃ebuje bekicat o'jojojo ip. Ixi eju osunuy bekicat―Maria eju. O'jẽg̃'aecõg̃cõg̃ ip bekicat topabe, imubuyxin am. Jebubut mũn'a o'yadomudip'uk ip. Ibubun o'g̃ũm ip Maria be. Ouro o'g̃ũm ip. Darut'a o'yaũm ip. Tade'oatup o'tupũm ip―mirradup. Soat o'g̃ũm ip bekicat peam.
23250	MAT 2:12	Xet. O'jexeyxey ip, jexet pima. — Epeyepit g̃u juy Herodes kay — Deus o'e cexey bi. Imẽnpuye o'jepit ip jeipi kay wara'at e dag̃wi ma.
23251	MAT 2:13	Itaybit cĩcãayũ ijẽm puje, Deus ekawẽn tojotjot'ukat o'jebapuk José kay―Maria itop kay. Ixet pima, jexey bi o'jebapuk. O'jekawẽn José eju. — Ecenapõn cuy Egito eipi kay — io'e José be. — Bekicat etujupa'um, ixi dak. Bomaku epesop cuy — i'e'em cebe. — Ajẽm puje, epesop cuy Egito eipi be, Herodes bekicat kudadam puye. Ixe kudadam je'e yaokam — io'e José be. — Emukuyjo buje, epeju juy Egito eipi bewi — io'e Deus ekawẽn tojotjot'ukat. — Hm hm — José o'e.
23253	MAT 2:15	Oajẽm ip. Osodop ip Egito eipi be Herodes itait pima, osodop ip. Ce'ũ buje, o'jepit ip jeka be. Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukat cuk adi o'jekawẽn kuyjeayũ be. Egito eipi bewi okpot otomuwã, i juk o'e Deus, io'e. Imẽn Deus o'e. Ipot muwẽnuwẽn o'e. Jesus muwẽnuwẽn o'e. José itait pima, Deus ja'õ mucũg̃ ãm o'g̃ug̃ẽ.
23254	MAT 2:16	Wara'at e dag̃ itaybit cĩcãayũ epit puje, Herodes itaybit o'e jemug̃uykuku iam. Cekay ip itakoma jĩjã o'e. Te'e ma o'e. Kuy bima kasopta o'jedaebapuk―xepxep koato bima. Iboam osunuy itaybit Herodes. Imẽnpuye jebekitkit o'g̃uju xepxep koatoayũ yaokam, pũg̃ koatoayũ dak yaokam. Kap'isuat tak ip o'yaokaka. O'g̃uju Belém ka be―Belém ka tẽg̃ ma dak.
23255	MAT 2:17	Imẽn Deus tak o'g̃ug̃ẽ. Ja'õ mucũg̃ ãm o'g̃ug̃ẽ. Jeremias kuyje imẽn kawẽnwẽn o'e Deus a'õ dag̃.
23256	MAT 2:18	Kuyje Jeremias o'e: Raquel o'ya'ĩjojo ip―Rama ka beacat. O'tõtõn cĩcã Raquel ya'õberen. Ig̃uycũg̃ cĩcã o'e ixe. Iba'ore iboceayũ be Raquel mucok am. Bekitkit'ũm'ũm kay o'tõtõn. O'tõtõn jenaxeg̃ebitbit oe'ũ'ũ buye, o'g̃uy'ũm puye, i juk o'e Jeremias Deus a'õ dag̃.
23257	MAT 2:19	Herodes e'ũ buje, Deus ekawẽn tojotjot'ukat waram o'jebapuk José kay. Ixet pima jexey bi o'jebapuk. Egito eipi be o'jebapuk.
23258	MAT 2:20	O'jekawẽn José eju. — Kuy oe'ũ ip―bekicat aoka pinayũ — io'e cebe. — Bekicat etujowat, ixi dak. Israel eipi kay epeju juy — io'e José be. — Hm hm — José o'e.
23259	MAT 2:21	Aripit. O'jepit Israel eipi kay. Bekicat o'tujupit, ixi dak. O'jepit ip.
23260	MAT 2:22	Imẽnpit iparara o'e José Herodes ipot puxim―Arquelau buxim. Judéia eipi kukukan o'e Herodes'ũm tieg̃ Arquelau. José iboam itaybit pima, iparara o'e Judéia eipi be jajẽm am. Galiléia eipi be o'ju ip José jeparara pibun. O'ju ip, waram ma jexeyxey buye. — Eg̃uy g̃u juy Judéia eipi be — Deus o'e José be, jexeyxey bima.
23261	MAT 2:23	Oajẽm ip Nazaré ka kay. Osodop ip Nazaré ka be, Judéia eipi be. Imẽn Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukayũ juk o'e ip bekicat muwẽnuwẽn pima. Nazaré ka wat je'bapuk xeku, i. Soat ma apẽn Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukayũ o'e iap tag̃ o'jebapuk. Imẽnpit soat etabun xipat'ũm cĩcã osodop ip―Nazaré ka wat.
23262	MAT 3:1	G̃ebujeat kabia João Batista o'ju. Judéia eipi be o'ju―Jordãodi be―uk'a'ũmat pe. O'ju, Jesus Nazaré ka be bima. Ipi juacat mutaybitbin oeku ixe João.
23264	MAT 3:3	Camelodap mug̃ẽg̃ẽ osunuy João doti. Jekpumũnpu dak ixee mug̃ẽg̃ẽ osunuy. Ixat osunuy arobidadek puximat, eit kog̃ũnpi dag̃ tak. Kuyje Isaías ixe João muwẽnuwẽn o'e Deus a'õbi Israel naxeg̃ebit pe. Ag̃okatkat jewãwãwãm uk'a'ũmat pe, i. Imẽn jewãwãm: “Soat e juy epesuemukacũg̃ wuykukukat ajẽm ãm,” i. “Ie juy epesuemudim ceku am,” i, io'e. Imẽn e'em Isaías emudupmubararaktup.
23267	MAT 3:6	Soat ip o'jewemubatatisasan Jordãodi be. O'jewemubatisasan João be. O'g̃ubatisasan ixe João. — Deus etabun ikẽrẽat kug̃ oceju. Imẽnpit ikẽrẽat epere pin oce'e. Imẽnpuye ocemubatisasan cuy ece — io'e ip João be. Ijop ekawẽn muwẽnuwẽnayũ o'g̃ubatisasan João.
23269	MAT 3:8	— Cũg̃ ma juy epeku soat etabun. Ikẽrẽat cuy epeyepere — io'e. Imẽn soat itaybit e'em ig̃uycũg̃ cĩcã ip ikẽrẽat e'e buye iam, g̃asũ cũg̃ ma je'ku ip iam tak.
23270	MAT 3:9	— Tũibe Deus ipiat supi'ajoat g̃u wuywebe, wuyju Abraão naxeg̃ebitbit puye iãn purut eyju e'em — io'e João cebe ip. — Cedag̃ g̃u eyju jewag̃uydadam. Iba'ore g̃u Deus pe wita'a muwexat am Abraão naxeg̃ebitbiyũm, jekay kũyjobitayũm — io'e.
23271	MAT 3:10	— G̃axĩn ma o'a kukat jajẽm ya'a'e'ũmat'ip takat am, yop xik am daxa be — io'e. — Ixe buxim Deus tak g̃axĩn ma ipiat supi'ajoat kũyjobit'ũmayũ be, eywebe — João o'e.
23272	MAT 3:11	— Wara'acat omuyku onomuju. Ixe obodi ma ya'õbuyxi. Soat podi ma ya'õbaca. Õn pit ajo peg̃ap g̃u cebeam? Cedag̃ g̃u kuka oce ixe a'õbuywatwat'ukan, obog̃ g̃u buye. Õn ma eymubatisasan idibi be. Ixe bit Deus biõg̃buk g̃uõm eywebe, ya'õ dag̃ eyeku am. Apẽn daxa be taixee mupik, imẽn tak Deus biõg̃buk pe ikẽrẽat g̃uy'ũ.
23273	MAT 3:12	Wuyju taixee xikxig̃ tumũntata mujẽm ãm taixee bewi. Tumũntata muxipanpan wuyju tamũn'a be. Taixee mupikpig̃ daxa be. Imẽnpuxim Deus kũyjobicayũ muwajejẽm kũyjobit'ũmayu xewi. Kũyjobicayũ ixe xe jeedop soat em. Kũyjobit'ũmayũ bit soat em ipiat supi'ajojo — João o'e cebe ip―Fariseuyũ be, Saduceuyũ be dak.
23276	MAT 3:15	— G̃asũ ma — io'e João be. — Omubatisasan cuy ece. Imẽn cuy ace, cũg̃ ma wuyeku am Deus etabun. — Xipat — João o'e. O'g̃ubatisan.
23277	MAT 3:16	Idibi bewi o'jeu Jesus. Kabi ma o'jekoce. Pukaso jo'iat o'jojojo pupum―Ibiõg̃buk xipacat. Jesus kay oajẽm. Oõm Ibiõg̃buk xipacat cebe―Jesus pe.
23278	MAT 3:17	G̃ebuje Deus o'jekawẽn kabi bewi. — Ite okpot―wemukukpinput — io'e. — Soat em ocokcok cĩcã cekay — Deus o'e.
23279	MAT 4:1	G̃axĩn ma Ibiõg̃buk xipacat Jesus o'tujowat uk'a'ũmat pe. O'tujowat, ibiõg̃buk kẽrẽayũ kukukat pe ibuyxijo am.
23281	MAT 4:3	Ibiõg̃buk kẽrẽayũ kukukat oajẽm Jesus kay. — Jesus — io'e. — Deus ipot ẽn pima, a'õbi ma wita'a juy eyamuwexat pão'am, ere jĩjã buye — io'e.
23282	MAT 4:4	— Ap! — io'e. — Imẽn e'em Deus ekawẽntup: Wuyetabẽg̃ wuyxat o'om puye g̃u―Deus wuymutaicin puye, i. Wuyju jekukum, Deus a'õbuyxi buye acã, i — io'e Jesus.
23284	MAT 4:6	— Ẽn Deus ipot pima, ecewemuy'at ijop'abi jejewi ipi ju — io'e. — Imẽn e'em Deus ekawentup: Deus ekawẽn tojotjot'ukayũ g̃uju xipan ekuk am, i. Ixeyũ jeak ekay wita'a be ei mucakcakap puxim, i — io'e. — Imẽn e'em Deus ekawẽntup — io'e Satanás. — Deus ekawẽntup tomuju ecewemuy'at — io'e.
23285	MAT 4:7	— Ap! — io'e Jesus. “Cẽm paxi Deus ja'õ dag̃ e'em?” i'ũmg̃u juy epe'e, i — io'e Jesus. — Imẽn tak e'em Deus ekawẽntup — io'e Jesus.
23286	MAT 4:8	G̃ebuje ibiõg̃buk kẽrẽayũ kukukat Jesus o'tujowat co'a kay―yaberenat'a kay. Ibocewi soat o'g̃ubapuk Jesus pe. Jebacaap, ipi juacat, ipi juacat muju'ukayũ; soat ip o'jojojo. Idip cĩcã ma osodop ip. Ixe biõg̃buk kẽrẽat kukukat ja'õbuyxi ojuy Jesus pe. Imẽnpuye ixe o'e Jesus pe: — Soat kuka ijop o'g̃ũm ewebe, owap ẽn a'ecũg̃cũg̃ puje, omubuyxin puje dak — io'e.
23289	MAT 4:11	Imẽneju o'jenapõn ibiõg̃buk kẽrẽayũ kukukat Jesus xewi. Deus ekawẽn tojotjot'ukayũ oajẽm ip Jesus buywat am g̃ebuje bit.
23290	MAT 4:12	Itaybicayũ Jesus pe o'g̃uwẽn ip João omuy daomũnmũnap'a be iam. Imuwẽn puje, o'ju Galiléia eipi be Jesus.
23292	MAT 4:14	Kuyje Isaías juk o'e Deus a'õbi:
23294	MAT 4:16	Kabiokbog̃ pe kaxikxik'iayũ kabiaat o'jojojo. Kabiaat cĩcãat oajẽm kuy je'ũ ojuyayũ kay, i juk o'e Isaías. O'jekawẽn kuyjeayũ be.
23295	MAT 4:17	Ibocewi Jesus kawẽnwẽn o'e adeayũ be. Ikẽrẽat mujurũg̃rũg̃ap cuy epeyepere! Eyg̃uycũg̃ cuy epesop, ikẽrẽat kug̃ puye. Deus soat kukanap kabia jajẽm dao ma―kabi beat soat kukanap — io'e. Imẽn soat em kawẽnwẽn o'e Jesus.
23296	MAT 4:18	Pũg̃ kabia Jesus Pedro o'jojojo, André dak. André Pedro kitpit osunuy. Pedro butet osunuy Simão Pedro i. Ixeyũ o'jojojo Jesus. Xĩg̃xĩg̃'i bima Galiléiadi wãbu be o'jojojo. Axima bubuap xikxig̃ ip o'e iodi be, axima bubu'ukayũ osodop ip puye.
23297	MAT 4:19	— Epesot okay, oweju jekuku am — Jesus cebe ip. — Axima bubu'ukayũm cuk adi epesop. Ig̃asũ kawẽn idipat epeg̃uwẽnuwẽn ijodiat pe imutabun ip okay — io'e Jesus cebe ip.
23301	MAT 4:23	O'ju Jesus soat tag̃―Galiléia eipi dag̃. Adeayũ mutaybitbin o'e Deus eju kawẽnwẽnap'a be. Kawẽn idipat muwẽnuwẽn o'e adeayũ be. Deus soat kukanap muwẽnuwẽn o'e. Iwãtaxipipiayũ o'g̃u'ada'ada. Ibaca'ũmayũ mubacacan o'e Jesus.
23302	MAT 4:24	Imẽneju itaybicayũ Jesus awẽg̃ o'g̃uwẽnuwẽn. Soat Síria eipi beacat o'jekũyjojo. Soat iwãtaxipipiayũ: ipi kug̃ayũ, ibiõg̃buk kẽrẽat kug̃ayũ, yag̃uybabi'ũm'ukayũ, ijebit e'ũat puximayũ; soat ip o'tujowat Jesus kay. Soat ip o'g̃u'ada.
23305	MAT 5:2	G̃ebuje o'jekawẽn jebekitkit pe. Imutaybitbin o'e Jesus.
23306	MAT 5:3	— Icokcok okay itabutpinayũ, jetaybicap puye — io'e Jesus. — Itaybit ip Deus oce mubacanucan pima acã, Deus a'õ dag̃ oceku iam. Icokcok ip, soat em Deus xe jeedop puye.
23307	MAT 5:4	— Waayũ dak icokcok ip — Jesus o'e. — “Epetõtõn g̃u juy epesop,” Deus waayũ be e'em. Imẽnpuye icokcok cĩcã je'e ip — io'e Jesus.
23308	MAT 5:5	— Icokcok ya'õkadidim warara'cat kukayũ. Xipacat je'jat ip Deus xewi―apẽn Deus o'e'e iap tag̃.
23309	MAT 5:6	— Icokcok cĩcã jeedop ip―Deus xe cũg̃ cĩcãayũ. Apẽn idibi kay wuyju, wuybipuruk pima, imẽn tak Deus bikuyap kay ixeyũ dak jajẽm. Apẽn puybit kay dak wuyrere bima, imẽn tak Deus bikuyap tag̃ jeku pin ip. Imẽnpuye Deus ibikuyap je'g̃ũm cebe ip―cũg̃ cĩcãayũ be. Icũg̃ cĩcã e'em ip — io'e Jesus.
23310	MAT 5:7	— Icokcok cĩcã jeedop wara'acat kay itabotaidabotbocayũ — io'e. — Deus tak itabotaidabotbot jeenuy cekay ip — io'e Jesus.
23311	MAT 5:8	— Icokcok cĩcã jeedop ip―yag̃uy'isuayũ. Deus cocom jeedop ip — io'e Jesus.
23312	MAT 5:9	— Icokcok itakomaat mudinudin'ukayũ. Jekpotpoyũ buxim Deus tak jukuk ip — io'e Jesus.
23313	MAT 5:10	— Icokcok cĩcã jeedop ip―Deus bikuyap tag̃ jekuku'ukayũ. Ipiat ajojom ip, Deus bikuyap tag̃ jekukum puye. Imẽnpit soat em Deus xe jeedop ip — io'e.