23224	MAT 1:11	Jeconias ebay Josias o'e, Jeconias kitpiyũ ebay dak. Imẽn Josias o'e, itakomaayũ Israel naxeg̃ebitbit tujowatwan pima Babilônia eipi be. Imẽn o'e dak. Wara'at 14 em osodop―14 gerações osodop.
23231	MAT 1:18	Jesus Cristo kapap. Jesus xi José wadip osunuy. Maria i ibutet osunuy. Yukreg̃ o'e, jewebumũn awap. Deus biõg̃buk o'g̃u'ukreg̃.
23236	MAT 1:23	Imẽn ixe o'e apẽn Deus o'e iap tag̃: Eya'õpicũg̃cũg̃ cuy epesop. Ayacat yukreg̃ je'e. Ayacat i'it je'kap. Ag̃okatkan je'e. Yaypan'isuat je'it g̃ukap. Emanuel i ibuten je'e, i. (Emanuel o'e Deus omuy wuyweju.)
23241	MAT 2:3	Imẽnpuye Herodes yag̃uybabi'ũm o'e, Jerusalém ka watwat tak.
23251	MAT 2:13	Itaybit cĩcãayũ ijẽm puje, Deus ekawẽn tojotjot'ukat o'jebapuk José kay―Maria itop kay. Ixet pima, jexey bi o'jebapuk. O'jekawẽn José eju. — Ecenapõn cuy Egito eipi kay — io'e José be. — Bekicat etujupa'um, ixi dak. Bomaku epesop cuy — i'e'em cebe. — Ajẽm puje, epesop cuy Egito eipi be, Herodes bekicat kudadam puye. Ixe kudadam je'e yaokam — io'e José be. — Emukuyjo buje, epeju juy Egito eipi bewi — io'e Deus ekawẽn tojotjot'ukat. — Hm hm — José o'e.
23259	MAT 2:21	Aripit. O'jepit Israel eipi kay. Bekicat o'tujupit, ixi dak. O'jepit ip.
23262	MAT 3:1	G̃ebujeat kabia João Batista o'ju. Judéia eipi be o'ju―Jordãodi be―uk'a'ũmat pe. O'ju, Jesus Nazaré ka be bima. Ipi juacat mutaybitbin oeku ixe João.
23266	MAT 3:5	G̃ebuje isu ma Jerusalém ka watwat o'ju ip João kay. O'ju João ekawẽn a'ĩjo am. Soat Jordãodi wãbu korerenayũ dak o'ju, Judéia eipi beacat tak.
23279	MAT 4:1	G̃axĩn ma Ibiõg̃buk xipacat Jesus o'tujowat uk'a'ũmat pe. O'tujowat, ibiõg̃buk kẽrẽayũ kukukat pe ibuyxijo am.
23281	MAT 4:3	Ibiõg̃buk kẽrẽayũ kukukat oajẽm Jesus kay. — Jesus — io'e. — Deus ipot ẽn pima, a'õbi ma wita'a juy eyamuwexat pão'am, ere jĩjã buye — io'e.
23285	MAT 4:7	— Ap! — io'e Jesus. “Cẽm paxi Deus ja'õ dag̃ e'em?” i'ũmg̃u juy epe'e, i — io'e Jesus. — Imẽn tak e'em Deus ekawẽntup — io'e Jesus.
23296	MAT 4:18	Pũg̃ kabia Jesus Pedro o'jojojo, André dak. André Pedro kitpit osunuy. Pedro butet osunuy Simão Pedro i. Ixeyũ o'jojojo Jesus. Xĩg̃xĩg̃'i bima Galiléiadi wãbu be o'jojojo. Axima bubuap xikxig̃ ip o'e iodi be, axima bubu'ukayũ osodop ip puye.
23299	MAT 4:21	Jesus wara'acayũ o'jojojo―xepxepayũ―Tiago, João dak. O'jojojo, ibocewi cucum pima. João Tiago kitpit osunuy. Zebedeu ipotpoyũ osodop ip. Kobe be osodop ip Zebedeu eju. Axima bubuap muwaketken o'e ip. — Epesot okay, oweju jekuku am — Jesus o'e Zebedeu ipotpoyũ be.
23317	MAT 5:14	Ipi juacat etabixe kabiahamat puximayũ epesop — io'e Jesus. — Xipan eyekukuap cocom pima ip, Deus awẽg̃ mubuyxin jeedop ip―wuyebay awẽg̃―kabi beat awẽg̃ — io'e Jesus. — Apẽn e dag̃ wuyjojo but, kabiaham pima; imẽnpuxim Deus awẽg̃ buxin put warara'acayũ, xipan eyju jekukum pima — io'e Jesus. — Ipi juacat eyju bima, kabiaat puxim epesop — io'e. — Ag̃okaxiri co'a be wuysukamuy bima, ika ba'arẽm g̃u o'sukadop. Ikamunẽm pa'ore. Kuy bi ma ikabapuk soat pe, co'a jeje buye — io'e. — Eyju dak iba'arẽm g̃u epesop, xipan epekuku bima. Soat pe eyekukuap je'bapuk. Imẽn ipi juacat pe kabiaat puxim eyju, itaybit ip puye ajo xipat Deus xe iam, eyekukuap cocom ip pima — io'e. — Lamparina musop puje, ico diotpe g̃u ajomuy. Uk'a be acejomõg̃ imũn ceje. Um ma ajomuy kabia i'e am soat uk'a beat kay, soat ijo but am.
23332	MAT 5:29	— Imẽnpuye epeyepere juy jeakap ikẽrẽat kay. Eyba'at kadiata'ũm pima bit purut, kuka ikẽrẽat epeg̃ug̃ẽ. Imẽn ikẽrẽat epeg̃ug̃ẽ g̃u ipiat'ajoap puxixim — io'e―Jesus o'e. Imẽn Jesus o'e, Jesus xe wuyta wuybikuyap puxim. Wuybikuyap pewi wuyju ikẽrẽat kay bima, iboap ibikuyap tag̃ jekukum g̃u juy acesop. Pug̃ ẽm tak ka'ũma.
23333	MAT 5:30	— Epeyepere juy ikẽrẽat mug̃eg̃ẽap tak — io'e Jesus. — Eyba'at kadiatpu'ũm pima bit purut, kuka eybum ikẽrẽat epeg̃ujurũg̃. Imẽn ikẽrẽat epeg̃ug̃ẽ g̃u, ipiat'ajoap puxixim — io'e Jesus. Imẽn Jesus o'e, Jesus xe wuyba wuye'eap puxim. Wuye'eap pewi wuyju ikẽrẽat mubapuk pima, iboap e'eap tag̃ jekukum g̃u juy acesop. Jepere juy wuyju.
23335	MAT 5:32	— Õn pit e'em eywebe: Ag̃okatkat jetayxi epere buje, jetayxi wara'at eju o'jepo g̃un ma'g̃u, ixe ag̃okatkat ikẽrẽat kug̃ Deus xe. Ixe ayacat waram jewebumũn puje, ikẽrẽat kug̃ Deus xe, itop ikẽrẽat o'g̃ug̃ẽ buye. Wara'at ag̃okatkat tak ixe ayacat eju jewebumũn puje, ikẽrẽat kug̃ Deus xe — io'e Jesus.
23337	MAT 5:34	— Õn pit e'em eywebe: Eyetabucap epe'e bima, epeyekawẽn g̃u juy Deus pe: “Wa'õ kay'ũm pima, ipiat osupi'ajoat owebe,” i g̃u juy epe'e. Pũg̃ em tak ka'ũma — io'e Jesus. — “Etaybit icẽmãn kabi kake. Imẽnpuxim cuy etaybit icẽmãn e'em õn ewebe,” i'ũmg̃u dak cuy epe'e warara'acat pe. Imẽn epe'e bima, “Etaybit icẽmãn Deus kake,” i bima bit purut ka epe'e, kabi Deus abikbikap puxim puye. Imẽn pima pit purut ka epe'e, Deus kabi be omuyiat puye.
23338	MAT 5:35	— “Etaybit icẽmãn ipi kake. Imẽnpuxim cuy etaybit icẽmãn e'em õn ewebe,” i'ũmg̃u dak cuy epe'e warara'acat pe. Imẽn epe'e bima, “Etaybit icẽmãn ipi o'g̃ug̃ẽiat kake,” i bima bit purut ka epe'e, ipi Deus imũnka buxim puye. Imẽn pima bit purut ka epe'e, Deus ipi o'g̃ug̃ẽ buye. — “Etaybit icẽmãn Jerusalém ka kake. Imẽnpuxim cuy etaybit icẽmãn e'em õn ewebe,” i dak ũmg̃u juy epe'e warara'acat pe. Imẽn epe'e bima, “Etaybit icẽmãn Jerusalém ka watwat kukukat kake,” i bima bit purut ka epe'e, Deus Jerusalém ka watwat kukukat cĩcãat puye. — Imẽneju epe'e g̃u juy soat pe. Pũg̃ em tak ka'ũma. Soat kake ip, Deus a'õbiat ebapukpukap puye.
23339	MAT 5:36	— “Etaybit icẽmãn wa'a kake. Imẽnpuxim cuy etaybit icẽmãn e'em õn ewebe,” i dak ũmg̃u juy epe'e warara'acat pe. Imẽn g̃u juy epe'e, eywebe iba'ore buye yaypan'isuat waram ebapuk am, yaypan cĩcã buje; eywebe iba'ore buye dak yaypan cĩcã ebapuk am, yaypan'isuat pima — io'e Jesus.
23340	MAT 5:37	— I juy epe'e, “Icẽmãn,” i. I dak epe'e, “Ka'ũma,” i. Imẽn acã epeyekawẽn cuy, ibiõg̃buk kẽrẽayũ kukukat pewi beku wara'at ekawẽn ajẽmjẽm puye―dapxi iap ekawẽn ajẽmjẽm puye — io'e.
23341	MAT 5:38	— Moisés cuk o'jekawẽn. Ag̃okatkat ta'ũm pima, eyju dak wara'at epesutamu'ũm, i. Agokatkat tũy'uk puje, wara'at tak epetũy'uk cuy, i — io'e Jesus.
23347	MAT 5:44	— G̃asũ oce eywebe: Eykay itakomaayũ xipan cuy epejukuk. Xipan g̃u eykukayũ beam cuy epeyekawẽn Deus eju — io'e Jesus. — “On odin ip cekay,” i juy epe'e, kawẽnwẽn pima Deus pe.
23360	MAT 6:9	— Imẽn cuy epe'e, Deus eju kawẽnwẽn pima: “Bay!” i juy epe'e kabi beat pe. “Soat cuy ibuyxin ebutet kug̃ jeenuy,” i.
23365	MAT 6:14	— Eyju g̃ebum'ũm pima apẽn warara'cayũ be juk adi ikẽrẽm eykuk iap kay; ikẽrẽat epeg̃ujurũg̃rũg̃ cĩcã ma'g̃u, Deus tak jeg̃ebu g̃u apẽn juk adi ikẽrẽat epeg̃ug̃ẽg̃ẽ iap kay. Kabi beat jeg̃ebu g̃u―wuyebay — io'e.
23384	MAT 6:33	— Koap g̃ebum cuy epesop Deus soat kukan je'e iap kay―Deus ebikuyap kay dak. Imẽn g̃ebum pima, Deus soat je'g̃ũm eywebe. Eyxan je'g̃ũm, eydotim tak — io'e.
23388	MAT 7:3	Wuymutaybitbinap ekawẽn muwẽnuwẽn o'e Jesus―imẽnpuximap ekawẽn. Jebekitkit pe imuwẽnmuwẽn o'e, itaybit am ip. Warara'acat ekukuap mukorẽm ãm, wuyekuku bima, imukorẽmap tõm puxim Jesus xe, ip puxim tak cexe. Imẽnpuye Jesus o'jekawẽn jebekitkit pe. — Te'e ma eyju jeakag̃ eybure eta beatõmtõm kay, eyeta beap'ip cocom'ũm pima.
23422	MAT 8:8	— Ka'ũma, Kariwa — io'e. — Eju g̃u juy oduk'a kay, wa'õbuyxi'ũm puye, Judeu'ũmat õn puye. A'õm ma juy eg̃u'ada. “Ece'ada juy,” i ẽn e'em pima, obuywatwat'ukat je'ada — io'e Jesus pe.
23423	MAT 8:9	— Õn tak warara'acat mujujum. Wa'õ kay kũyjobit ip wesorarayũ. Pũg̃ pe õn e'em, “Ejẽm,” i bima, je'jẽm. Wara'at pe õn e'em, “Ejot,” i bima, je'dot. Obuywatwat'ukat pe õn e'em, “Imẽn cuy ece,” i bima, imẽn je'e. — Apẽn wesorarayũm wa'õ kay, imẽn tak a'õbi ma obuywatwat'ukat je'ada — io'e Jesus pe.
23449	MAT 9:1	O'jẽm. O'jepit Jesus. Jeipi be o'jepit―Cafernaum ka be. O'jepit, waram timudek puje.
23458	MAT 9:10	Mateus tuk'a be oajẽm ip―adeayũ, jekõn ãm. Oabikbik mesa koreren iecug̃ap edinheiro bubu'ukayũ, Deus xe ikẽrẽan e'e'ukayũ dak, Jesus tak, Jesus eju etaybitbinayũ dak. Soat ip oabikbik mesa xe jekõn ãm.
23465	MAT 9:17	— Uva'abidi tiisuati dak acetimõg̃ yaiisuat'a dag̃ — io'e Jesus. — Ya iisuat tag̃'ũm pima, o'jeaebag̃ kuka — io'e. — Imẽnpuye uva'abidi tiisuati acetimõg̃ timũn'a be―yaiisuat'a be, uva'abidi cediepuyat puxixim, tiporoyat puxixim, timun'a'ũmap puxixim — io'e Jesus João Batista eju etaybitbinayũ be. Iboam e'em pima, “Wekawẽn pag̃o iisuat puxim, uva'abidi tiisuati buxim tak,” i'e ojuy osunuy. Imẽn Jesus o'e. Kawẽn iisuat ma Jesus ekawẽn o'e g̃asũ bit. Fariseuyũ ekawẽn tag̃ g̃u o'e, Saduceuyũ ekawẽn tag̃ g̃u o'e dak.
23468	MAT 9:20	Cucum pima, pũg̃ ayacat oajẽm Jesus tomuju, cesay mucay am―Jesus ekabek ukpu mucay am. 12 koato bun ma ixe ayacat iwãtaxipipin o'e, doybucukcug̃ g̃u buye. — Cesay mucay buje ma, oce'ada — ixe ayacat o'e jewebe ma. Jesus ekabek o'g̃ucay.
23477	MAT 9:29	O'sutamucay Jesus ita'ũmayũ. O'je'ada. — Eyju eyetabut okay buye, õn jeymu'ada — io'e Jesus itã'ũm topibiyũ be. Itate o'e, Jesus o'sutada buye. — Eymu'adaap epeg̃uwẽn g̃u juy eybureyũ be―ka'ũma be ma — io'e Jesus.
23486	MAT 9:38	— Epeyekawẽn cuy kapikpik'ukayũ kukukat pe. I juy ep'e cebe: “Kapikpik'ukayũ eg̃uju juy kadai'a bu am,” i — io'e Jesus jeweju etaybitbinayũ be. Imẽn Jesus kawẽnwẽn o'e, Jesus eju adeayũ ceku pin ip puye. Apẽn kadai ya ade o'yadop―kadai'a yaopat'a; imẽn tak adeayũ ceku pin ip Deus emunaẽ eju. Imẽnpit pũg̃pũg̃ oekuku Jesus kawẽn muwẽnuwẽn ijodiacat pe. Imẽnpuye imuwẽnuwẽn'ukayũ kukat eju juy jekawẽn ip Deus eju. — Adeayũ juy eg̃uju ekawẽn muwẽn ãm — i juy e'em ip cebe.
23487	MAT 10:1	Jesus 12 beayũ o'tomuwã―jeweju etaybitbin'ukayũ. O'tomuwã, ja'õbi soat mu'ada am―iwãtaxipipiayũ mu'ada am, ibiõg̃buk kẽrẽayũ mujẽm ãm tak―ja'õbi imujẽm ikug̃ayũ bewi―soat ip pewi. Ja'õbacaap o'g̃ũm cebe ip―12 beayũ be.
23499	MAT 10:13	— G̃ebuje eyekawẽn kay ya'õpĩcũg̃cũg̃ je'e ip. Ya'õpĩcũg̃cũg̃ je'e ip, eyekawẽn kay buye. Imẽnpit wara'acayũ eyekawẽn kay'ũm pima bit, ya'õpĩcũg̃cũg̃ g̃u je'e ip. Epajẽm cexe ip. Imẽnpit te'e ma epe'e, “Wuykabia,” cebe ip. “Epeõm,” i g̃u je'e ip, eyekawẽn kay'ũm puye.
23501	MAT 10:15	— Deus kũyjobit'ũmayũ be ipiatpi'ajoap kabia bima, Sodoma ka watwat pe ipiat supi'ajoat, Gomorra ka watwat pe dak. Ixeyũ be iap podi ma bit ibo ka watwat pe ipiat supi'ajoat, eyekawẽn com ip ibu'u buye. Iboap kay g̃ebum cuy epesop — io'e.
23507	MAT 10:21	— Adeayũ jebadipyũ kay itakoma je'e, ixeyũ webekitkit puye. Iwag̃o jekitpit tujowat cekay itakomaayũ be yaoka am. Ikitpit tak jewag̃o tujowat yaoka am. Ipotpet tak itakoma jĩjã je'e jebay kay. Jebay tujowat cebe ip, yaoka am — io'e.
23513	MAT 10:27	Imẽnpuxim ajo og̃uwẽn eywebe, kawẽnwẽn wuyeweweju ma, ijop epeg̃uwẽn soat pe g̃uyjom — io'e. — Ibidadaap kay epeya'ĩjojo, ijop soat pe epeg̃uwẽn g̃uyjom — Jesus o'e.
23526	MAT 10:40	— G̃asũ epeju Israel naxeg̃ebitbit kay. Wa'õbi epeju — Jesus o'e jeweju etaybitbinayũ be. — Pũg̃ ixeyũ'in eyewebe je'e, “Epeõm,” i. Imẽnpuxim ma owebe dak je'e ip — io'e Jesus. — Imẽnpuxim ma og̃ujuiat pe dak je'e ip — io'e.
23527	MAT 10:41	— Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukat pe dak je'e, “Eõm,” i. Ixe dak iõm pin, Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukat puye. Iõm pin. Imẽnpuye Deus cekapikaptei je'g̃ũm cebe, kapikaptei ũmũm pima jekawẽn muwẽnuwẽn'ukat pe. — Cũg̃ cĩcãt pe dak je'e, “Eõm,” i. Ixe dak iõm pin, cũg̃ cĩcãat puye. Iõm pin je'e. Imẽnpuye Deus cekapikaptei je'g̃ũm cebe, kapikaptei ũmũm pima cũg̃ cĩcãat pe.
23530	MAT 11:2	João Batista Cristo awẽg̃ o'yawẽg̃coco daomũnmũnap'a be. Bekitkit o'g̃uju Jesus kay. Jeweju etaybitbinayũ o'g̃uju João. O'g̃uju, ja'õ daxijo am.
23548	MAT 11:20	Jesus tak o'jekawẽn iboceat pe. Ikẽrẽan e'e'ukayũ muwẽnuwẽn o'e Jesus. Ikẽrẽat epere'ũmayũ muwẽnuwẽn o'e. Ikẽrẽat kug̃ o'e ip. Imẽnpit ig̃uycũg̃ g̃u ip ikẽrẽat kay. Jesus a'õbi iba'oreat cuk o'jebapuk ixeyũ etabun. Jesus a'õbi o'jebapuk. Imẽnpit ikẽrẽat mujurũg̃rũg̃. Imẽn o'e―Corazim ka watwat o'e, Betsaida ka watwat tak, Cafaranaum ka watwat tak.
23550	MAT 11:22	— Deus kũyjobit'ũmayũ be ipiat supi'ajoat iap kabia bima, Tiro ka watwat pe ipiat supi'ajoat, Sidom ka watwat pe dak. Imẽnpit Tiro ka be iap podi ma, Sidon ka be iap podi ma dak eywebe ipiat supi'ajoat. Iboap kay g̃ebum cuy epesop — io'e Jesus Corazim ka watwat pe, Betsaida ka watwat pe dak.
23552	MAT 11:24	— Deus kũyjobit'ũmayũ be ipiat supi'ajoat iap kabia bima, Sodoma ka watwat pe ipiat supi'ajoat, Tiro ka watwat tak. Imẽnpit Sodoma ka be iap podi ma Deus ipiat supi'ajoat eywebe. Iboap kay g̃ebum cuy epesop — io'e Jesus Cafarnaum ka watwat pe.
23558	MAT 11:30	Wa'õ kayap iba'ore g̃u imug̃ẽ ãm. Kũyjobit am okay dak iba'ore g̃u eywebe. Wara'at ikẽrẽat kay eyebu'um epe'e, eywebewi ikẽrẽat oju'uk puye — Jesus o'e soat pe.
23559	MAT 12:1	G̃ebuje Jesusyũ o'ju trigodip tag̃. Sábado bima o'ju, Judeuyũ jebodoydoyap kabia bima. Trigodadot o'tadot'uk ceweju etaybitbinayũ. Trigoda o'tabu ip, jerere buye. O'ta'o'o ip.
23579	MAT 12:21	Soat ipi juacat Deus emunaẽ kay je'e, i. Imẽn Isaías o'g̃uwẽn kuyjeayũ be.
23580	MAT 12:22	G̃ebuje iboceayũ ag̃okatkat o'tujowat. Ita'ũmat osunuy ixe ag̃okatkat. Cekawẽn pa'oreat tak o'e ixe, ibiõg̃buk kẽrẽat imuyde'ũm'ũmm puye. O'tujowat ip. O'je'ada Jesus a'õbi. Ijojom o'e, o'je'ada buye. Xipan kawẽnwẽn o'e―ibiõg̃buk kẽrẽat kug̃ tũibit o'e, o'je'ada buye.
23587	MAT 12:29	— Wuyõm pa'ore wuykay isapka'oreat tuk'a be ibubut pu am. Imukirig̃ acã koam — io'e. — Imukirik puje bit, wuyõm put soat pu am―uk'a beap pu am — io'e Jesus. Imẽn Jesus o'e, jebacaap Satanás ebacaap podi ma buye. Ibodi ma buye, Jesus pe ibiõg̃buk kẽrẽayũ mujẽm put ikukayũ xewi.
23589	MAT 12:31	— Imẽnpuye og̃uwẽn eywebe. Ipi juacayũ be Deus muymuy buje, iboap imuymuyap kay soat em Deus g̃ebum g̃u je'e. Deus iboap ju'uk cebewi ip. Ixeyũ be Deus biõg̃buk muymuy buje bit, iboap imuymuyap kay soat em Deus g̃ebum je'e. Cebewi ip iboap i'uk pa'ore Deus pe; apẽn eyju napa ma e'em, “Ijop e'eap Satanás a'õbi o'jebapuk,” i. Imẽn tak kuy eyetaybit Deus a'õbi ijop e'eap o'jebapuk iam — Jesus o'e.
23591	MAT 12:33	— Wuyetaybit yopkẽrẽat'im. Yopkẽrẽat'ip puye, ya'a e'em yakẽrẽat'a. Wuyetaybit yoptipat'im tak. Yoptipat'ip puye, ya'a e'em yadipat'a. Yoptipat'ip, ya'a dak soat em jeenuy yaku. Yapkẽrẽat'ip pit, ya'a dak soat em jeenuy yakẽrẽat'a.
23593	MAT 12:35	Apẽn xipacat idipap uk'ug̃ imuxipanpanap'a bewi, imẽn tak wuyag̃uydip pima, wuyekawẽn tak idip ma e'em, wuye'eap tak. Wuyag̃uy nomuju ma wuyju jekawẽnwẽn. Xipat'ũmat idi'ũmap uk'ug̃ imuxipanpanap'a bewi. Imẽn tak wuya'g̃uydip'ũm pima, wuyekawẽnkẽrẽ e'em, wuye'eap tak — io'e Jesus cebe ip.
23623	MAT 13:15	Jag̃uymu'ũm ojuy ip: Ja'õpi o'jewa'õpinomudip ya'ĩjoap puxim. Jeta o'sutanomudip ijoap puxim. Imẽn'ũm pima bit kadi ijojom ip, ya'ĩjojom tak. Imẽn'ũm pima bit kadi ip itaybit o'e. Okay itabut kuka o'e ip. Õn kuka adi ip og̃u'ada, ikẽrẽat uk'ug̃ cewebewi, io'e Deus, i juk o'e Isaías — io'e Jesus. — G̃asũacat muwẽnuwẽn pit o'e — Jesus o'e. Imẽn Jesus o'e itaybit g̃asũacat itaybit pin pima, ip kajuk ig̃uycũg̃ ikẽrẽat kug̃ puye iam―ikẽrẽat kajuk o'jere ip, kajuk Deus ikẽrẽat o'ju'uk ixeyũ bewi buye iam.
23625	MAT 13:17	— Kuyje ajo eyju ijojom iap co pin cĩcã osodop ip ade Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukayũ, Deus xe cũg̃ cĩcãayũ dak. Imẽnpit o'jojojo g̃u ip. Ajo eyju kũyjojom iap co pin cĩcã ip osodop. Imẽnpit o'jekũyjo g̃u ip. G̃ebu'i juy epe'e iboap kay — Jesus o'e.
23637	MAT 13:29	— “Iba'ore,” io'e cebe ip. “Trigodip kuka epetip'uk, ixidip uk'ug̃ pima. Imẽnpuye trigodip'ukap puxixim tip ug̃ g̃u eyju,” io'e.
23649	MAT 13:41	Soat wag̃o õn. Wa'ô dojotjot'ukayũ oce'gudot, soat xipat'ũmayũ uk am xipacap pewi, wara'acat pe xipat'ũmat mug̃ẽg̃ẽ'ukayũ dak.
23660	MAT 13:52	— Deus soat kukan pima, Moisés ekawẽn imutaybitbinayũ webekitkin je'e―soat ip. Bekicat ebay buxim ip. Ibubut muxipanpanap'a bewi iisuat uk'ug̃, kuyat uk'ug̃ tak xeku. Imẽnpuxim ixeyũ dak itaybit cĩcã Moisés ekawẽn. Ijop ekawẽn kuyat uk'ug̃ap puxim. Wekawẽn pit iisuat uk'ug̃ap puxim — io'e Jesus cebe ip.
23666	MAT 13:58	Ade g̃u o'g̃ubapuk Jesus―Deus a'õbacaap. Iba'ore o'e, ipi beayũ itabut'ũm cekay buye.
23668	MAT 14:2	— Ixe ag̃okatkat João Batista i ibutet — Herodes o'e, tũybe iboap icẽmãn iãn o'e buye. Imẽn kawẽnwẽn o'e jebuywatwat'ukayũ be. Jesus muwẽnuwẽn o'e. — Waram g̃uto o'jetait João je'ũap tomukadi — i cedag̃ g̃u o'e. — Imẽnpuye Deus a'õbaca am wuywebe i'e ba'oreat mubapukpug̃ teku — Herodes o'e.
23669	MAT 14:3	Kuy bima Herodes jebekitkit o'g̃uju João kay. João uk puje, o'g̃ukirikirik. O'g̃ukirikirik imõg̃ ãm daomũnmũnap'a be. Ayacat cekayap puye, o'jomõg̃―Herodías cekayap puye. Herodes kitpit tayxi osunuy ixe ayacat―Filipe tayxi. Imẽn daomũnmũnap'a be Herodes João o'g̃uõmat, João ekawẽn puye.
23675	MAT 14:9	Yaũm pin g̃u o'e Herodes. Ibu'u o'e. Ig̃uycũg̃ o'e, yaypan'isuat imẽn o'e buye. O'yaũm an pit cebe, jekawẽn puye, itakoyiayũ buye dak―jewejuayũ buye. Jekawẽn tag̃ o'yaũm.
23677	MAT 14:11	— Hm hm — sorara o'e. O'ju. O'ya'uk. O'yadojot prato be. O'yaũm ayacat'isuat pe. Imẽn Herodes juk itaybit João oe'ũ iam. O'yadujowat jexi kay ixe. Imẽneju Herodes tũybe João'ũm waram o'jetait iãn o'e, Jesus awẽg̃ yawẽg̃cocom pima.
23689	MAT 14:23	Warara'acayũ o'g̃uypit Jesus ika be. Co'a kay jag̃epũg̃ ma o'ju, jekawẽn ãm Deus eju. Oajẽm. Kabiok pima co'a jeje osunuy jag̃epũg̃ ma.
23722	MAT 15:20	— Ijodiacat ikẽrẽat mujurũg̃rũg̃'uk, aypapa'ũm'ũm ekawẽn tag̃ jewebuwuywuy'ũm puye g̃u―soat em ikẽrẽat kay g̃ebum puye acã. Ig̃o ag̃uykẽrẽat acã eymukẽrẽrẽrẽn. Iboam eytaybit g̃u buk? — io'e jeweju etaybitbinayũ be.
23724	MAT 15:22	Ayacat oajẽm Jesus kay―Canaã eipi wat―Judeu'ũmat. — Kariwa! — io'e ya'õberen. — Etabotaidabotbon cuy okay. Ibiõg̃buk kẽrẽat kug̃ o'it, ipiat'ajojom cĩcã ibiõg̃buk kẽrẽat kug̃ puye — io'e Jesus pe―Davi diwacat pe. Ayacat ma i'it osunuy.
23743	MAT 16:2	— Og̃ubapuk g̃u juy — Jesus o'e cebe ip. — G̃asũacat ikẽrẽat kug̃ayũ ip. Deus kay itbut'ũmayũ ip. Eywebe i'e ba'oreat og̃ubapuk g̃u. — Kan pima eyju e'em, “Kuyajeat kabia idip ma e'em, kabi ipakpuk puye,” i. Kabia isum pima eyju e'em, “Muba'at oajẽm g̃asũ, kabi ipakpuk puye, kabikerere buye dak,” i. Eyetaybit cĩcã apẽnape kabi ipakpukat iam, kabi kay ag̃ puye. Imẽnpit eyetaybit g̃u apẽnape oce'e'eap iam. Ajo juk o'jebapuk Jonas pe iap puxim pit g̃uyjom je'bapuk eyetabun — io'e Jesus. Imẽn Jesus o'jekawẽn cebe ip, itaybit puye ip apẽnape kabi ipakpukat iam, ijojom pima ip. Imẽnpuxim Jesus e'e'ap cuk o'jojojo ip. Itaybit kuka o'e ip Jesus bacaap Deus xewi osunuy iam. — Kuyje Jonas o'jẽm axima bog̃at uk pewi. Icẽmãn kuyjeacat pe i'e ba'oreat o'e. Imẽnpuxim g̃asũ ag̃okatkat waram g̃uto itait je'e, ce'ũ'ũayũ dopap pewi cẽm puje xeku. G̃asũacat pe i'e baõreat je'e xeku waram itaicap. Wara'at g̃u eywebe i'e ba'oreat g̃ubapuk eyetabun―xeku waram itaicap acã Deus g̃ubapuk — io'e Jesus. Ibocewi Jesusyũ o'ju ip wara'at ka be.
23749	MAT 16:8	Jesus pit ixeyũ ekawẽn o'ya'ĩjojo. — Yopĩt ma eyetabut okay — io'e cebe ip. — Apẽnpuye eyewewebe kawẽnwẽn eyju: “Imẽn xeku o'e, wuyju pão'a kug̃ g̃u buye,” i? Imẽn g̃u juy epe'e — io'e Jesus.
23759	MAT 16:18	— Icẽmãn og̃uwẽn ewebe: Ẽn Pedro. “Deus ipot ẽn,” exe iap ekawẽn kay itabucayũ webekitkin e'em ip, itabut puye ip. Okay itabucayũ oe'ũ ip ma'g̃u, jetait waram, ibaca jĩjã buye. Satanás ebekitkit bacaap podi ma e'em okay itabucayũ bacaap.
23768	MAT 16:27	— Soat wag̃o õn — Jesus o'e, kawẽnwẽn pima jewebeap pe ma. — Ocepit ma wekawẽn tojotjot'ukayũ eju, webay a'õbacaap eju dak, idip cĩcãap eju dak. Yajẽm puje, teim je'g̃ũm soat pe―apẽn oekuku iapteim — io'e. —
23772	MAT 17:3	G̃ebuje Moisés'ũm o'jebapuk, Elias'ũm tak. O'jebapuk ebapũg̃ayũ wap. Jesus eju jekawẽn ãm o'jebapuk ip. O'jekawẽnwẽn ip Jesus eju.
23779	MAT 17:10	— Apẽnpuye Moisés ekawẽn ocemutaybitbin'ukayũ e'em, “Koap Elias'ũm omuyku,” i? — io'e ebapũg̃ayũ Jesus pe. Imẽnpuye Jesus kawẽnuwẽn o'e. Elias muwẽnuwẽn o'e.
23781	MAT 17:12	— Imẽn Elias'ũm co'iat kuy oajẽm ma ijoceayũ kay. Ixeyũ bit ixem itaybit g̃u o'e―Moisés ekawẽn eymutaybitbin'ukayũ. Warẽmtag̃ ma ip o'jukuk. Ikẽrẽm cĩcã ip o'jukuk. O'g̃udadaibotbon cĩcã ip. Imẽn ma õn tak ipiat osupi'ajojo, xipan g̃u ip okuk puye — io'e Jesus―soat wag̃o o'e.
23809	MAT 18:13	— Icẽmãn õn e'em eywebe, itabidao topibit tobuxik puje, icokcok cĩcã ma je'e, jeõhõ o'tobuxik puye. Icokcok cĩcã je'e itabidaoat kug̃ oexe buye. Itabidao'ũmayũ kay icokcokap podi ma je'e itabidaoat kay icokcokap — Jesus o'e cebe ip.
23816	MAT 18:20	— Xexep xe'e, ebapũg̃ ma xe'e omubuyxi am jeawerorom pima, õn tak e'em ixeyũ xe — io'e.
23835	MAT 19:4	— Epetupco juy Deus ekawẽntup — Jesus o'e cebe ip. — Imẽn ibodup e'em: Kuyje soat mug̃ẽg̃ẽ'ukat ag̃okatkat o'g̃ug̃ẽ, ayacat tak. Ixeyũ o'g̃ug̃ẽ xepxem ma jekuku am, i — io'e Jesus.
23839	MAT 19:8	— Moisés imẽn o'e, eybu'u jĩjã buye ya'õ dag̃ jeku am. Kuyje bit imẽn g̃u o'e. Kuyje Deus soat o'g̃ug̃ẽ.
23853	MAT 19:22	Ig̃uycũg̃ cĩcã o'e, Jesus ekawẽn puye, ibubut ade jĩjã buye. Tacup o'e jebubun. O'jenapõn ixe.
23860	MAT 19:29	— Owebeam soat xewi o'juiayũ ade jĩjã je'jat ip. 100 beat je'jat ip. Jeduk'a bewi o'juiayũ, jeipi bewi o'juiayũ dak, jebadipyũ xewi o'juiayũ dak; jewag̃o xewi o'juiayũ, jekitpit xewi o'juiayũ, jebay xewi o'juiayũ, jexi xewi o'juiayũ, jekpotpoyũ xewi o'juiayũ, jedaxityũ xewi o'juiayũ―soat ip ade jĩjã xipacat je'jat ip. Deus xe dak itait jeedop ip soat em — io'e Jesus.
23862	MAT 20:1	Deus soat kukan pima, uva'a kug̃ jekat peat puxim ixe. Xeku kapikpikayũ kudadam o'e, jewebeam kapik am. Imẽn Jesus ekawẽn o'e jewejuacat mutaybit am. Wuymutaybitbinap muwẽnuwẽn o'e―imẽnpuximap ekawẽn. — Ixe uva kug̃ jekat peat o'ju jebuywatwacayũ kudadam. Kabia isum o'ju, jekat pe tujowat am — io'e. — O'ju — io'e.
23899	MAT 21:4	Jesus a'õbi o'ju ip. Jumenta o'tobuxik ip. Ikirikirik osunuy. O'g̃uwekap ip. I'it'it tak o'g̃uwekap ip. Jesus kay o'tujuajẽm. Jeekabek jumento ukxabi jeje o'jomõg̃ ip. Oabik Jesus iekabek ceje jumento ukxabi jeje. Ade jĩjã iboceayũ jeekabek o'g̃upayapaya ip Jesus wap e dag̃, ya'õbuyxi cexe ip puye. — Xipat cĩcãat Jesus — io'e adeayũ―Jesus wap cuibiyũ, tomujuayũ dak. — Davi naxeg̃ebit teku. Deus kuy imucokcokcog̃, Deus a'õbi oajẽm teku wuykay buye. Deus ya'õbuyxi jĩjã. Idip cĩcã — io'e ip ya'õberen, icokcok cĩcã buye. Jerusalém ka kay oajẽm Jesus. Soat Jerusalém watwat yag̃uybabi'ũm o'e ip, jetabiba'arẽm puye. — Abu sute? — io'e ip. — Jesus teku — adeayũ o'e cebe ip. Itaybicayũ o'e. — Nazaré ka wat teku. Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukat teku―Galiléia eipi bewiat — io'e ip. Imẽn soat o'jebapuk apẽn Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukat o'tupmubararak Deus a'õbi. Imẽn juk adi o'jekawẽn: Jerusalém watwat cuy epeg̃ukũyjo: “Eykukukat omuyku. Jumento ukxabi jeje xik'i omuy―jumenta'it'it ukxabi jeje. Ya'õdidiat eykukukat je'e,” i juy epe'e — i juk o'e―Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukat o'e.
23908	MAT 21:13	— Deus ekawẽntup e'em: Oduk'a soat ka dag̃wiacat oweju kawẽnwẽnap'am je'e, i'e'em Deus ekawẽntup. Eyju bit Deus tuk'a epeyamuwexat ibukurukat dopdopap'am Jesus o'e cebe ip. Imẽn o'e Jesus, dinheiro bu am, Deus tuk'a be ajẽmjẽmayũ mug̃uykukum ip puye.
23910	MAT 21:15	— Xipat cĩcãat teku — bekicat o'e, Jesus muwẽnuwẽn o'e. — Davi naxeg̃ebit teku — i'e'em ip. Idip ma o'jekawẽn ip. Paĩyũ kukukayũ bit itakoma o'e ip Jesus kay, Deus eju kawẽnwẽnap'a be ma bekicat o'jekawẽn puye, ade o'g̃u'ada buye dak. Moisés ekawẽn imutaybitbin'ukayũ dak itakoma o'e.
23914	MAT 21:19	Figueira'ip o'yopcoco, jepitpin pima. E bidase osunuy ibo figueira'ip. Oajẽm yopkay―figueira'ip kay. O'yadobuxik g̃u figueira'a. Ya'ũmg̃u figueira'a. Tup acã o'tuptobuxik. Tõh! — A'a'e g̃u ece'e — io'e Jesus figueira'ip pe. — Waram ma dak ka'ũma — io'e. G̃ebuje figueira'ip dao ma o'je'ip'e'ũ.
23937	MAT 21:42	— Imen e'em Deus ekawẽntup: Uk'a muymuy'ukayũ o'e, “Ite'a xipat g̃u wita'a,” i, i. Yakẽrẽ o'e cexe ip, i. O'yaxik ip, i. Warara'acat pit o'e, “Ite'a yadip ma,” i, i. Uk'a muycemucemat'am o'e, i. Iboap xipat cĩcã wuyxe, Deus imẽn o'e buye, i'e'em Deus ekawẽntup. Iboaptup epetupcoco g̃u du? — io'e Jesus cebe ip. Ig̃o'a Cristo buxim―yamuycemucemat'a.
23941	MAT 21:46	Jesus daomũn ojuy o'e ip. Iparara bit o'e ip adeayũ buxixim. Adeayũ xe Jesus Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukat o'e, ibuye iparara o'e ip Jesus daomũn ãm.
23943	MAT 22:2	— Deus wuynomuwã jewekay iap ipi kukukat adeayũ o'tomuwã jekpot ewebumũnap epeta kay iap puxim. Ixe ipi kukukat peta o'g̃ug̃ẽ, jekpot o'jewebumũn puye — io'e Jesus.
23948	MAT 22:7	Ipi kukukat itakoma jĩjã o'e ibuye. Sorarayũ o'g̃uju, jemunomuwãayũ aokam, ag̃okaxirixiri kasukamuy'ũm ãm.
23965	MAT 22:24	— Ocemutaybitbin'ukat! — io'e ip Jesus pe. — Moisés juk kuyjeayũ mutaybitbin osunuy: Iwag̃o e'ũ buje, jekitpit jewebumũn cuy jewag̃o'ũm tayxibuk eju, itayxibuk i'it'et'ũm pima, i. I'it'et pima, iwag̃o'ũm tieg̃ ipotpot kuka o'e i'it, i. — Imẽneju ocetaybit g̃u abu-tayxim e'em ixe ayacat iam, waram ce'ũ'ũayũ etait puje — io'e ip cebe.
23966	MAT 22:25	— 6 beayũ osodop ip iwag̃o kitpityũ. Iwag̃o jewebumũnat o'e. Oe'ũ, jekpotpet'ũm puxe ma. Imẽnpuye pũg̃ ixeyũ'in o'jewebumũn jewag̃o'ũm tayxibuk eju―jewag̃o nomujuat.
23984	MAT 22:43	— Apẽnpuye ixe Davi kuyje o'jekawẽn Deus biõg̃buk a'õbi: “Cristo okukukat,” i? Imẽn o'tupmubararak kuyje: Cristo okukat―Deus emunaẽ, i. Deus o'jekawẽn Cristo be, i. “Xik'i. “Ekay itakomaayũ a'õbacaap cuy og̃uy'ũm,” io'e, i. “A'õ kay kũyjobin jeedop ip,” io'e, i. “Ẽn ixeyũ kukan'ũm pima, oxe ma juy eg̃uy,” io'e, i.
23989	MAT 23:2	— Fariseuyũ itaybit cĩcã ip Moisés ekawẽn imutaybit am, Moisés ekawẽn itaybitbin'ukayũ dak itaybit. Imutaybitbin cuy ip ja'õbi, itaybit puye Moisés ekawẽn muwẽn ãm — io'e Jesus.
24002	MAT 23:15	— Karem ma ipiat epesupi'ajo, Fariseuyũ, Moisés ekawẽn imutaybitbin'ukayũ dak — io'e Jesus. — Soat tag̃ jekukum eyju wara'acat kudadam. Ikudadam cĩcã eyju, imutabun am―Deus kay imutabun am―eyetabucap puxim imutabun am. — Imutabun puje, imuwexaxan eyju ikẽrẽat mujurũg̃rũg̃'ukayũm. Ipiat'ajojoap kay cumayũm ip imuwexaxan eyju. Eybodi ma xipat g̃u ip — io'e.
24007	MAT 23:20	— Imẽneju wuyekawẽn tag̃ cuy ace'e, “Oce'e xe'e Deus eju kawẽnwẽnap'a be, wũnca mupikpikap'a be,” i bima. Imẽn ma kawẽnwẽn pima, wũnca mupikpikap'a muwẽnwẽn tak wuyju―soat imõg̃ap tak — io'e Jesus.
24050	MAT 24:24	— Jewexe Deus emunaẽhẽyũ je'bapuk, jewexe Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukayũ dak. Wuymucoatcoanap g̃u'bapuk ip Deus ebekitkiyũ mug̃uykuku ojuy. Eywebe i'e ba'oreat g̃u'bapuk ip imug̃uykuku ojuy.
24061	MAT 24:35	— Kabi i'ũm, ipi dak; wekawẽn pit i'ũm g̃u. Wekawẽn kayayũ bit soat em jeedop — io'e Jesus.
24142	MAT 26:19	— Hm hm — io'e ip. O'ju ip Jerusalém ka be. Oajẽm. Jesus kay itabucat tuk'a oõm. Apẽn cuk ixe o'e, Jesus kay itabucat pe o'e ip―soat ma. Ig̃o'a be ovelha o'joyoy ip peta ajẽm pima. Soat muxipanpan o'e ip peta beam.
24160	MAT 26:37	Pedro o'tujowat, Zebedeu ipotpoyũ dak. Ebapug o'tujowat. Ig̃uycũg̃ cĩcã Jesus o'e.
24162	MAT 26:39	Bosusu o'ju, jebay eju jekawẽn ãm. O'jepo ipi ju jeg̃uycũg̃ap pibun. — Bay! — io'e. — Ewebe iba'ore'ũm pima, omuwedem ece, owebe ipiat'ajoap puxim. Wa'õbi bit we'ũ pin g̃u. Ẽn ebikuy bima bit oje'ũ — io'e Deus pe.