23233	MAT 1:20	Qanegam hãa a ko ncẽe zi gúù zi ka tc'ẽe-tc'ẽese kam ko moengelem X'aigam Nqarim di ba sõokuris q'oo koe qhúí cgae me, a bìrí me a máá: “Josefaè, Dafitem ka tsgõose-coaè, táá Maria sa séè bèe guu, nakas tsaris khóè sa kúrú. Eẽ gas ka qóḿmèa nea Tcom-tcomsam Tc'ẽem koe guua ke.
23234	MAT 1:21	Si gha kg'áòm cóá ba ábà, tsi gha cg'õèa ba Jeso ta ma tcii, Gam di ne khóè nem gha gane di chìbian koe kgoara khama,” témé.
23236	MAT 1:23	“Dxàe-coas qanega xóé cgoaè tama sa gha ncãàn úú, a sa a gha kg'áòm Cóá ba ábà, Me gha Emanuele ta ma tciiè,” tam méé, ncẽe sa ko máá, ‘Nqari ba hãa cgoa taa,’ témé.
23240	MAT 2:2	a hàà tẽè a máá: “Gaam ẽe ábàèam x'aigam Juta ne di ba ndaa? Gaam dim tco̱nò ba xae ncãa cáḿs ko tcg'oa xòè za bóò, xae hààraa hãa, hàà xae gha dqo̱m̀ Me ka,” témé.
23243	MAT 2:5	Xu bìrí me a máá: “Betelehema koe e, Jutea di i. Ncẽea porofitim kò ma góá hãa ga a khama:
23244	MAT 2:6	‘Tsáá Betelehema tseè, Juta dim nqõóm koe hãa tsi, cg'áré tama tsia x'aiga xu Juta di xu koe. Tsáá koem gha tc'ãà-cookg'ai ba guu a tcg'oa khama, ncẽe gha Tiri ne khóè ne Iseraele di ne kòre ba,’ témé,” ta xu méé.
23246	MAT 2:8	A ba a Betelehema koe tsééa úú xu a máá: “Qõò naka síí Cóám ka qãèse kóḿ, naka ẽe xao kòo hòò Me ne kg'uian tsééa máá te, nakar gha nxãasega tíí igaba síí dqo̱m̀ Me,” témé.
23251	MAT 2:13	Eẽ xu qõòa hãa kam kò moengelem X'aigam Nqarim di ba sõokuris q'oo koe Josefam koe x'áíse, a máá: “Tẽe, naka Cóá ba hẽé naka xõò sa hẽéthẽé séè, naka Egepeto koe ts'ãà naka qgóé! Gaa koe méé tsi hãa nakar nxãakg'aiga síí bìrí tsi kúrú tsi gha sa. Kúrúse i gha me gha Herote ba Cóá ba qaa, cg'õo Mem gha ka ke,” témé.
23253	MAT 2:15	Gaa koem kò hãa, me nxãakg'aiga síí Herote ba x'óó. Ncẽe sa kò kúrúse, nxãasegas gha X'aigam Nqarim porofitim koe guu a kg'uia hãa sa tseegukaguè ka, ncẽe ko máá: “Egepeto koer Cóám Tiri ba tciia tcg'òóa hãa,” témé ba.
23256	MAT 2:18	“Dòm̀ ba kò Rama koe kóḿse, kg'ae sa hẽé naka thõò-tcaoase kg'ae sa hẽéthẽé di ba. Ragele sa ko gas di cóán kg'ae cgae, a kò qgài-qgai-tcáókuan xguì, kaàra i hãa khama,” témé ba.
23258	MAT 2:20	a ba a máá: “Tẽe naka tsia Cóá ba hẽé naka xõò sa hẽéthẽé séè, naka tsia Iseraele dim nqõóm koe qõò, ẽe kò Cóám di kg'õèan qaa nea x'óóa hãa ke,” témé.
23261	MAT 2:23	a síí Nasareta ta ko ma tciièm x'áé-dxoom koe x'ãè, ẽe porofiti xu ka kg'uièa hãas gha nxãasega tseegukaguè ka, ncẽe kò máá: “Nasareta dim khóè ba, tam gha ma tciiè,” témé sa.
23263	MAT 3:2	“Tcóóse tu gatu di chìbian koe, nqarikg'ai di x'aia nea cúù u ke,” témé.
23264	MAT 3:3	Ncẽem Johane ba porofitim Isaiam kò gam ka kg'uia hãam ga me e, a ko máá: “C'ẽem dòm̀ ba ko tchàa-xgóós koe guu a q'au a ko máá: ‘X'aigam Nqari ba tu dàò ba kg'ónòa máá, naka Gam di dàòan tchàno-tchanoa máá Me,’” témé ba.
23268	MAT 3:7	Igaba ẽem ko káí xu Farasai xu hẽé naka Saduke xu hẽéthẽé bóò, xu tcguù-tcguukuan domka gam koe hààraa, kam kò bìrí xu a máá: “Gaxao cg'aoan di xao cóá xaoè! Dìín ka xaoa q'ãa-q'ãaèa hãa a ko hààko xgóàn Nqarim di bèe?
23270	MAT 3:9	Táá méé xao bìríse naka máá, ‘Abrahama ba xae úúa, sixae ka tsgõose ba,’ témé guu. Bìrí xao or ko a ko máá: Nqari ba qarian úúa, ncẽe zi nxõ̱á zim gha séè a Abrahama ba tsgõo-coan kúrúa máá di i ke.
23272	MAT 3:11	“Tíí ra ko tshàan cgoa tcguù-tcguu tu u, chìbian koe tu gha tcóóse ka, igaba Gaam ẽe ko tíí qãá q'oo koe hàà ba tíí ka qari Me e, ncẽe Gam di zi nxàbo zi qgóóan gar tc'ãò tama ba. Gabá gha Tcom-tcomsam Tc'ẽem cgoa hẽé naka c'eem cgoa hẽéthẽé tcguù-tcguu tu u.
23273	MAT 3:12	Mabere tsoroa nem ko dqòrò cgoam hìi ba tshàua ba koe hãa, Me gha maberea nem ko dqòròs qgáìs koe dqòròa xgãá a, a gha Gam di maberean Gam dis nxàés koe xg'ae-xg'ae, igabam gha ts'irì tamam c'eem koe tsoroan dàò,” tam méé.
23275	MAT 3:14	Igabam kò Johane ba xgáè-kg'am Me, a máá: “Tsáá kar gha tcguù-tcguuè sa ko qaase, ka Tsi gáé ko Tsáá tíí koe hàà?” témé.
23276	MAT 3:15	Me Jeso ba xo̱a me a máá: “Guu u ncẽeska, kg'anoa i máá tsama, ncẽeta tsam gha hẽé sa ke. Ncẽem dàòm ka tsam gha ko wèé zi gúù zi tchàno zi kúrú, Nqarim ka ko qaaè zi,” témé. Me dtcòm̀ Me.
23278	MAT 3:17	Me gaa x'aè kaga dòm̀ ba nqarikg'ai koe guu a máá: “Ncẽe ba Tirim Cóám ncàm̀a Raa Me e, Gam kar ko kaisase qãè-tcao,” témé.
23281	MAT 4:3	Me kò kúrúa bóò-kg'ao ba hàà cgae Me, a bìrí Me a máá: “Nqarim di Tsi Cóá Tsi kò ii ne, ncẽe nxõ̱án bìrí naka i péréan kúrúse,” témé.
23282	MAT 4:4	Me Jeso ba xo̱a a máá: “Góásea i hãa a ko máá: ‘Khóè ba péréan ka cúí kg'õèkaguè tite, igaba wèém kg'uim ka a, ẽe ko Nqarim di kg'áḿan koe guu a tcg'oa ba,’ téméèa,” tam méé.
23284	MAT 4:6	a bìrí Me a máá: “Nqarim di Tsi Cóá Tsi kò ii ne, nqãaka xaoa xòóse. Góásea i hãa ke a ko máá: ‘Gam di xu moengele xum gha Tsáá ka x'áèan máà, xu gha gaxu di tshàuan cgoa ghùi Tsi, táá Tsi gha nxãasega nqàrèa Tsi nxõ̱án koe xg'áḿa tòó ka,’” tam méé.
23285	MAT 4:7	Me Jeso ba bìrí me a máá: “Gaicara i góásea hãa a ko máá: ‘Táá méé tsi tsarim X'aigam Nqari ba kúrúa bóò guu,’” témé.
23287	MAT 4:9	A ba a bìrí Me a máá: “Wèéan ncẽe gar gha máà Tsi, góḿankg'ai koe Tsi kòo cg'áé a ko dqo̱m̀ te ne,” témé.
23288	MAT 4:10	Me Jeso ba nxãaska bìrí me a máá: “Tíí koe tcg'oa, satanaè! Góásea i hãa a ko máá: ‘X'aigam Nqari ba tsi gha dqo̱m̀, a Gam cúí ba kúrúa máá,’ témé,” tam méé.
23293	MAT 4:15	“Sebulonem dim nqõó ba hẽé naka Nafetalim dim nqõó ba hẽéthẽé tsara tshàam koe ko qõòm dàòm koe hãa, Jorotanem qàe koe, Galilea koe, nqõóm tãá zi qhàò zi di ba;
23294	MAT 4:16	khóè ne ncẽe gaa koe ntcùúan q'oo koe x'ãèa hãa nea kaiam x'áà ba hòòa. X'ooan dim nqõóm ntcùúm q'oo koe hãa ne koe i x'áàn hààraa,” témé.
23295	MAT 4:17	Eẽm x'aèm koem kò Jeso ba guu a tshoa-tshoa a xgaa-xgaa a máá: “Tcóóse tu gatu di chìbian koe, nqarikg'ai di x'aia nea cúù u ke,” témé.
23297	MAT 4:19	A ba a bìrí tsara a a máá: “Xùri Te tsao, kúrú tsao or gha tsao khóè ne qgóó-kg'ao tsao ii,” témé.
23306	MAT 5:3	“Ts'ee-ts'eekg'aièa nea gane ẽe tc'ẽem koe dxàua hãa igaba Nqari ba dtcãasea hãa ne, nqarikg'ai di x'aia nea gane di i khama.
23316	MAT 5:13	“Gatua nqõómkg'ai di tu ta̱be tu u. Igaba i kò ta̱bean di tsa̱u-q'ooan kaà cgae e, ne i gha gaicara ntama kúrúè a tsa̱u? Cúí gúù ga i qãèa máánaa hãa tite, kg'ama tchàa koe aaguè a khóèan ka náàès cúí si i.
23317	MAT 5:14	“Gatua nqõóm di tu x'áà tu u. X'áé-dxoom xàbìm tc'amkg'ai koe hàna ba cuiskaga chóm̀mèa hãa tite.
23320	MAT 5:17	“Táá tu tc'ẽea máá, hààr ko x'áèan ko méé sa kana porofiti xu ko méé sa kaàkagu, ta tc'ẽe guu. Hààra Raa, hààr gha táá kaàkagu si ka, igabar ko hàà tseegukagu si.
23324	MAT 5:21	“Kóḿa tu hãa, ne kò ncìí kuri di ne khóè ne bìríè a ko máá: ‘Táá cg'õo guu.’ ‘Wèém ẽe gha cg'õo ba gha xgàrakuan tééa máá,’ téméè.
23325	MAT 5:22	Igabar ko Tíía bìrí tu u a ko máá: Dìím wèém ẽe qõesem koe xgóà hãa ba gha xgàrakuan tééa máá. Gataga dìím wèém ẽe ko qõese ba bìrí a máá: ‘Káà hùi tsi gúù tsi i,’ témé ba gha x'áèan di xu kaia xu cookg'ai koe xo̱ara mááse. Igaba dìím wèém ẽe ko máá: ‘Tsáá káà tc'ẽe tsi gúù tsi,’ témé ba chõò tamas c'ees dxãwam dis ka tééa mááèa hãa.
23326	MAT 5:23	“Khama nxãaska, ẽe tsi kò tsaris aba sa altaram koe úú ne, a tsi a ko gaa koe tc'ẽe-tc'ẽese tsáá qõe ba c'ẽes gúù sa tsáá cgoa úúa sa ne,
23328	MAT 5:25	“Qháésega méé tsi ẽe ko chìbi-chibi tsim cgoa kóḿku, ẽe tsi kòo xgàrakuan dis qhàìs koe síí cgoa me ne. Nxãa tama kò ii nem gha xgàra-kg'aom tshàu q'oo koe tcãà tsi, me gha xgàra-kg'ao ba qáé-kg'aom tshàu q'oo koe tcãà tsi, tsi gha qáé-nquus koe tcãàè.
23330	MAT 5:27	“Kóḿa tu hãa i kòo ncẽeta mééè a ko máá: ‘Táá cg'áràn kúrú guu,’ téméè.
23334	MAT 5:31	“Gataga i kò ncẽeta mééè a ko máá: ‘Dìím wèém ẽe ko gam dis khóès cgoa q'aa ba méém tcgãya sa góá máá si, q'aa cgoa siam hãa di sa,’ ta mééè.
23336	MAT 5:33	“Gataga tu kóḿa hãa, ne kò ncìí kuri di ne khóè ne bìríè a ko máá: ‘Táá tshúù-ntcõan cgoa gaìse guu, igaba méé tsi tsari gaìsean X'aigam Nqarim cookg'ai koe tseegukagu,’ téméè.
23340	MAT 5:37	Kg'amaga méés gatu dis ‘Eè’ sa ‘Eè’ sa ii, nakas gatu dis ‘Eẽ ẽe’ sa ‘Eẽ ẽe’ sa ii. A ncẽè c'ẽes gúù sa tsi kò ncẽe zi kg'ui zi koe càùa mááse nes gha nxãa sa dxãwam koe guua.
23341	MAT 5:38	“Kóḿa tu hãa i kòo ncẽeta mééè a ko máá: ‘Tcgáí ba méém tcgáím c'ẽem domka tcg'òóè, nakam xõ̱ó ba xõ̱óm domka tcg'òóè,’ ta mééè.
23346	MAT 5:43	“Kóḿa tu hãa i kòo ncẽeta mééè a ko máá: ‘Tsáá ka c'ẽe ba méé tsi ncàm̀, naka tsia tsarim cg'õo-kg'ao ba hòre,’ téméè.
23352	MAT 6:1	“Q'ãa méé tu naka tua gatu di zi tséé zi tchàno zi táá khóè ne cookg'ai koe kúrú guu, naka táá khóè ne x'áí zi guu. Gatà tu kò hẽé ne tu surutan hòò tite, gatu ka Xõòm nqarikg'ai koe hànam koe.
23353	MAT 6:2	“A c'ẽem dtcàrà-kg'ao ba tu kò c'ẽes gúù sa máà kg'oana ne méé tu còrè-nquuan hẽé naka x'áéan xg'aeku koe hẽéthẽé táá torompitan cgoa nxàe ana téé guu, qãè khóèan khama ko ma kúrúse xu khóè xu ko hẽé khama, nxãasega xu gha c'ẽe khóèan ka dqo̱m̀mè ka. Tseegua ner ko bìrí tu u a ko máá: Gaxu di surutan xu khóè ne koe cg'oèase hòòa.
23356	MAT 6:5	“Naka gatà còrè tu kò ne méé tu táá qãè khóèan khama ko ma kúrúse xu khóè xu khama ii guu, còrè-nquuan q'oo koe hẽé naka x'áéan xg'aeku koe hẽéthẽé ko nqàrè ka téé a còrèan ncàm̀a xu, nxãasega ne gha wèé ne khóè ne bóò xu ka. Tseegukar ko bìrí tu u a ko máá: Gaxu di surutan xu khóè ne koe cg'oèase hòòa.
23365	MAT 6:14	“Khóè ne tu kò gane di chìbian qgóóa máá nem gha gataga gatu ka Xõòm nqarikg'ai di ba gatu di chìbian koe qgóóa máá tu u khama.
23367	MAT 6:16	“Gataga thẽé, ẽe tu kò tc'õoan carase ne méé tu táá cg'ãè-cg'ãe kg'áí guu, qãè khóèan khama ko ma kúrúse xu khama ma, ncẽe cg'ãè-cg'ãe kg'áí ko xu, c'ẽe ne xu gha nxãasega x'áí, tc'õoa ne xu ko carase sa ka xu. Tseegua ner ko bìrí tu u a ko máá: Gaxu di surutan xu khóè ne koe cg'oèase hòòa.
23370	MAT 6:19	“Táá méé tu nqõómkg'ai koe qguùan tòóa mááse guu, ncẽe tcg'ãàn hẽé naka ncàbàn hẽéthẽé ko tc'õó o koe, ncẽe ts'ãà-kg'aoan ko khõá a tcãà a ts'ãà a koe.
23373	MAT 6:22	“Tcgáí ba tc'áróm dim x'áà me e. Ncẽè tcgáía tsi kò qãè ii, nem tsarim tc'áróm wèé ba x'áàn ka cg'oèa.
23375	MAT 6:24	“Cám̀ x'aigan gha tsééa máám khóè ba káà me e. C'ẽe bam gha hòre, a c'ẽe ba ncàm̀ khama, kanam gha c'ẽem koe dtcãàse, a c'ẽe ba ntcoe khama. Cuiskaga tu Nqari ba hẽé naka qguùan dim nqárì ba hẽéthẽé tsara cúí x'aè ka tsééa máána hãa tite.
23376	MAT 6:25	“Gaa domkar ko bìrí tu u, a ko máá: Táá gatu di kg'õèan ka káíse tc'ẽe-tc'ẽese guu, dùú tu gha tc'õó kana kg'áà sa, kana tc'áróa tu ka igaba, dùú tu gha hã̱a sa. Kg'õè sa gáé tc'õoan ka cgáé tama, me tc'áró ba qgáían ka cgáé tama?
23379	MAT 6:28	“A tu a ko dùús domka qgáían ka káíse tc'ẽe-tc'ẽese? Bóò, nta i qãáka di x'aan ii sa, nta i ko ma tso̱m sa. Tséé tama i hãa, a gataga qgáían qgãéa mááse tama.
23382	MAT 6:31	“Gaa domka méé tu táá káíse tc'ẽe-tc'ẽese guu naka máá: ‘Dùú sa ta gha tc'õó?’ témé, kana máá: ‘Dùú sa ta gha kg'áà?’ témé, kana máá: ‘Dùú sa ta gha hã̱a?’ témé guu.
23386	MAT 7:1	“Táá c'ẽem khóè ba xgàra guu, naka tua gha nxãasega táá xgàraè guu.
23388	MAT 7:3	“Dùús domka tsi ko tsáá ka c'ẽem tcgáí q'oo koe hãam tcg'óbé ba hòòa máá, igaba tsi tsáá tcgáí q'oo koe hãam hìi-dxoo ba hòò tama?
23389	MAT 7:4	Nta tsi gha tsáá ka c'ẽe ba bìrí a máá: ‘Tíí tcáràè, hàà nakar tcgáí q'ooa tsi koe tcg'óbé ba tcg'òó,’ témé, ncẽe tsáá tcgáí q'oo koe hãam hìi-dxoo ba tsi hòò tama koe.
23391	MAT 7:6	“Táá ẽe tcom-tcomsa ii sa ha̱ghuan máà guu, naka gataga táá gatu di tca̱àko nxõ̱án xgùuan cookg'ai koe aagu guu. Gatà tu kò hẽé ne i gha nqàrèan gaan di ka náà tcãà a, a i a gha ka̱bise a tòà q'aa tu u.
23392	MAT 7:7	“Dtcàrà tu, máàè tu gha ke, qaa tu, hòò tu gha ke, nquu-kg'áḿ ba tu xg'áḿ-xg'am, xgobekg'ama tu gha mááè ke.
23397	MAT 7:12	“Gaa domkar ko bìrí tu u a ko máá: wèé zi gúù zi ẽe tu ko tc'ẽe khóè ne méé ne gatu koe kúrú zi, nxãa zi méé tu gane koe thẽé kúrú. Ncẽe sa x'áèan ka hẽé naka porofitian ka hẽéthẽé ko nxàeès ga si i khama.
23398	MAT 7:13	“Xgáḿ-xgam naka nquu-kg'áḿ koe tcãà. Cg'ãèan koe ko úúm kg'áḿ ba tchàà me e, me gaa koe ko qõòm dàò ba thamka me e ke, ne gaa koe ko tcãà ne káí ne e.
23400	MAT 7:15	“Tshúù-ntcõan di xu porofiti xu méé tu q'ãa! Gatu koe xu ko ghùuan di khòoan hã̱a a hàà, igabaga xu q'ooa xu koe xaùko xu ncuutshaa xu u.
23406	MAT 7:21	“Wèém khóèm ẽe ko bìrí Te a máá: ‘X'aigaè, X'aigaè,’ témé ba nqarikg'ai di x'aian koe tcãà tite, igaba ẽe ko Tirim Abom nqarikg'ai koe hànam ko tc'ẽe sa kúrúm cúím ga ba gha tcãà.
23407	MAT 7:22	Káí ne gha ẽem cáḿ còo dim ka bìrí Te a máá: ‘X'aigaè, X'aigaè, a gatá tama taa ncẽe kòo Tsarim cg'õèm cgoa porofita ta, a Tsarim cg'õèm cgoa dxãwa tc'ẽean xhàiagu ta, a gam cgoa káí zi gúù zi are-aresa zi kúrú ta?’ témé.
23408	MAT 7:23	Ra gha nxãaska tchànose bìrí ne a máá: ‘Ncìísegar c'úù tua, gatu cg'ãè gúù kúrú-kg'ao tu, ke tu Tíí koe tcg'oa!’ témé.
23409	MAT 7:24	“Dìím wèém ẽe ko Tiri kg'uian ncẽe kóḿ, a i ko méé sa kúrú ba gha tc'ẽegam khóèm khama ii, ncẽe ko gam dim nquu ba qãès tshoa-tshoase-q'oos koe tshào ba.
23412	MAT 7:27	I túúan hàà, i tshàan cg'oè a tòè, i tc'ãán tc'ãá, a i a ẽem nquu ba tcãò, me cg'áé, a kaias gúùs khama ma cg'áé ba,” tam méé.
23416	MAT 8:2	Me gaa x'aè kaga lepero dis tcìì sa tsàaram khóè ba hàà cgae Me, a hàà cookg'aia ba koe qgom-tsi-quri, a máá: “X'aigaè, tc'ẽe Tsi kòo ne Tsi ga kúrú ter q'ano,” témé.
23417	MAT 8:3	Me tchoanà tshàu, a qgóó me, a máá: “Gatàr ko ma tc'ẽe, ke q'ano!” témé. Kas kò gam dis tcììs lepero di sa kúúga kaà cgae me.
23418	MAT 8:4	Me Jeso ba bìrí me a máá: “Q'ãa, naka táá cúí khóè ga c'ẽe gúù ga bìrí guu. Igaba méé tsi qõò naka síí peresitim koe x'áíse, naka ẽem Moshe x'áèa hãas aba sa tcg'òó, x'áís iise khóè ne koe,” témé.
23420	MAT 8:6	“X'aigaè, tirim qãà ba x'áéa te koe xõe, a nqo̱ara hãa, a ba a kaisa thõòan koe hãa,” témé.
23421	MAT 8:7	Me bìrí me a máá: “Síír gha a kúrú mem qãè,” témé.
23422	MAT 8:8	Me ncõo-kg'ao xu dim tc'ãà-cookg'ai ba xo̱a a máá: “X'aigaè, dìí cgáér tama ra a, nquua te tco̱be dòm̀ q'oo koe Tsi ga tcãà ra. Ke kg'amaga kg'ui ba tcg'òó nakam gha tirim qãà ba kg'õè.
23423	MAT 8:9	Tíí igabar kaia xu dòm̀ q'oo koe hànar khóè ra a, xu gataga ncõo-kg'ao xu tíí dòm̀ q'oo koe hàna ke. Ra ko ncẽe ba bìrí a máá: ‘Qõò,’ témé, me qõò, ra c'ẽe ba bìrí a máá: ‘Hàà,’ témé, me hàà. Ra tirim qãà ba bìrí a máá: ‘Ncẽe sa kúrú,’ témé, me kúrú si,” tam méé.
23424	MAT 8:10	Eẽm ko Jeso ba ẽe sa kóḿ kam kò kaisase are, a ba a ẽe kòo xùri Me ne bìrí a máá: “Tseegua ner ko bìrí tu u: Qanegar cúí khóè ga Iseraele koe hòò ta ga hãa ncẽeta ma kaias dtcòm̀ sa úúa hãa a.
23426	MAT 8:12	Igaba ne gha gane ẽe x'aian di ne tchàa koe xaoa tcg'òóè, dcùú-qoms q'oo koe, ncẽe kg'aean hẽé naka gãò xõ̱óan hẽéthẽé gha hãa koe,” tam méé.
23427	MAT 8:13	Me nxãaska Jeso ba ncõo-kg'ao xu dim tc'ãà-cookg'ai ba bìrí a máá: “Eẽ tsi ma dtcòm̀a hãa khamaga méé i tsáá koe ii, ke qõò,” témé. Me kò gam dim qãà ba gaa x'aèan ẽe kaga qãè.
23431	MAT 8:17	Ncẽe sa kò kúrúse, nxãasegas gha ẽem ko porofitim Isaia ba nxàea sa tseegukaguè ka, ncẽe ko máá: “Gatá di thõòa nem séèa, a ba a tcììa ta xgàm a qõò cgoaa,” témé sa.
23433	MAT 8:19	Me nxãaska x'áè xgaa-xgaa-kg'ao ba hàà cgae Me, a hàà bìrí Me a máá: “Xgaa-xgaa-kg'aoè, ẽe Tsi ko síí qgáì wèé koer gha xùri Tsi,” témé.
23434	MAT 8:20	Me Jeso ba xo̱a me a máá: “Círía ne gaan di ha̱éan úúa, i tsa̱rán gaan di nquuan úúa, igabagam Khóèm dim Cóá ba tòó tcúúm gha qgáì úú tama,” témé.
23435	MAT 8:21	Me c'ẽem xgaa-xgaase-kg'ao ba bìrí Me a máá: “X'aigaè, kg'aia qãà te nakar síí tirim xõò ba kg'ónò,” témé.
23436	MAT 8:22	Igabam kò Jeso ba bìrí me a máá: “Xùri Te, naka ẽe x'óóa hãa ne guu naka ne gane dian ẽe x'óóa hãa kg'ónò,” témé.
23439	MAT 8:25	Xu síí ghùi Me a máá: “X'aigaè, hùi xae e! Tom̀ xae ko ke!” témé.
23440	MAT 8:26	Me bìrí xu a máá: “Dùús domka xao ko ma q'aea, gaxao ncẽe cg'áré dtcòm̀an úúa hãa xaoè?” témé. Kam ko nxãaska tẽe a ba a tc'ãá ba hẽé naka tshàa ba hẽéthẽé dqàè, si kaisas nqoo sa xóé.
23441	MAT 8:27	Xu ẽe kò hãa cgoa Mea xu are, a tẽèku a máá: “Dùútsa khóè ba gáé ncẽe ba? Tc'ãán ga hẽé naka tshàan ga hẽéthẽé ka ko komsanaè ba!” témé.
23443	MAT 8:29	Gaa x'aè kaga tsara kò q'au a máá: “Dùú sa Tsi ko tc'ẽe sitsam koe, Nqarim di Tsi Cóá Tseè? A hààra Tsia, hàà Tsi gha xgàra tsam m ka, nxárá tòóèam x'aèm cookg'ai koe?” ta méé.
23445	MAT 8:31	I kò gatsara di dxãwa tc'ẽean Jeso ba dtcàrà a máá: “Ncẽè hàà Tsi kò ko xhàiagu ta a ne méé Tsi xgùuan dis xg'aes koe tsééa úú ta a,” témé.
23446	MAT 8:32	Me bìrí i a máá: “Qõò!” témé. I tcg'oa, a i a síí xgùuan koe tcãà. Si wèés xg'aes xgùuan di sa kari-karisea xõa a síí tshàan q'oo koe x'óó.
23450	MAT 9:2	Ka xu kò gaa x'aè kaga c'ẽe xu khóè xu khóèm nqo̱ara hãa ba Gam koe óága, gam dim tcoàm koe xòó mea hãase. Eẽm ko Jeso ba gaxu di dtcòm̀an bóò kam kò ẽe nqo̱ara hãa ba bìrí a máá: “Tòón tcáó, Tiri tsi cóá tseè, chìbia tsi tsi qgóóa mááèa hãa ke,” témé.
23451	MAT 9:3	Ka xu ko c'ẽe xu x'áè xgaa-xgaa-kg'ao xu tcáóa xu q'oo koe máá: “Ncẽem khóè ba ko Nqari ba cóè!” témé.
23452	MAT 9:4	Igabam ko Jeso ba bóòa q'ãa ẽe xu tc'ẽea hãa sa a máá: “Dùús domka xao ko cg'ãè zi gúù zi tcáóa xao q'oo koe tc'ẽea máá?
23453	MAT 9:5	Ndaka nea thamkaà? ‘Chìbia tsi tsi qgóóa mááèa,’ témé saa kana máá: ‘Tẽe naka qõò,’ témé saa?” tam ma tẽè xu.
23454	MAT 9:6	“Igabagar gha x'áí xao o, xao gha nxãasega q'ãa, Khóèm dim Cóá ba nqõómkg'ai koe qarian úúa hãa sa, khóèa nem gha gaan di chìbian qgóóa máá di i,” témé. Nxãaskam kò ẽe nqo̱ara kò hãa ba bìrí a máá: “Tẽe naka tsarim tcoà ba séè naka x'áé koe dìbi,” témé.
23457	MAT 9:9	Eẽm ko Jeso ba gaa koe guu kam kò Mataio ta ko ma tciièm mari xg'ae-xg'ae-kg'ao ba bóò, me marian ko séèa xg'ae-xg'aeèm nquum koe ntcõóa-ntcõe. Me bìrí me a máá: “Xùri Te,” témé. Me tẽe a xùri Me.
23459	MAT 9:11	Eẽ xu ko Farasai xu ẽes gúù sa bóò ka xu kò Gam di xu xgaa-xgaase-kg'ao xu tẽè a máá: “Dùús domka ba ko gaxao dim Xgaa-xgaa-kg'ao ba mari xg'ae-xg'ae-kg'aoan hẽé naka chìbi-kg'aoan hẽéthẽé cgoa tc'õóa máá?” témé.
23460	MAT 9:12	Ncẽes gúù sam ko kóḿ kam kò Jeso ba máá: “Eẽ tsàa tama ne khóè nea naakan qaa tama, igaba ẽe ko tsàa ne ko qaa a.
23461	MAT 9:13	Ke xao qõò naka síí xgaa-xgaase, ncẽem kg'ui ba ko dùú sa méé sa: ‘Thõò-xama-máákua ner ko khóè ne xg'aeku koe tc'ẽe, dàòa-máákuan ka tamase,’ ta ko méé ba. Tchàno ne khóè ner gha hàà tcii kar hàà tama, igabar hààraa, hààr gha chìbi-kg'ao ne tcii ka khama,” tam méé.
23462	MAT 9:14	Nxãaska xu kò Johanem di xu xgaa-xgaase-kg'ao xu síí cgae Me a síí tẽè Me a máá: “Dùús domka xae ko sixae hẽé naka Farasai xu hẽéthẽé xae káíse tc'õoan carase, igaba xu Tsari xu xgaa-xgaase-kg'ao xu tc'õoan carase tama?” témé.
23463	MAT 9:15	Me Jeso ba xo̱a xu a máá: “Séè-kg'aom kò gam di ne cg'áè-kg'ao ne cgoa hãa ne nea gha dùús domka kg'ae? Igabam gha x'aè ba hàà, séè-kg'aom gha gane koe guu a séèa tcg'òóè ba, ne gha nxãaska tc'õoan carase.
23464	MAT 9:16	“Dìím ga ba cuiskaga qgáí cg'anà ba ka̱bam qgáím cgoa nqàba hãa tite, ẽes nqàba sa gha ẽem qgáím koe tòàra tcg'oa, si gha tòà sa càùse khama.
23465	MAT 9:17	Gataga i khóèan cuiskaga ka̱ba gõéan ncìí zi khòo dtcòbè zi gõéan di zi q'oo koe gõéan qg'oea hãa tite. A ncẽè gatà i kò ko hẽé ne zi gha khòo dtcòbè zi qgaìse, i gõéan ntcã̱a, zi dtcòbè zi tòàra q'aase. Igaba i ko ka̱ba gõéan ka̱ba zi khòo zi koe qg'oeè, i wèéan qãè qgáì koe tòóè,” tam méé.
23466	MAT 9:18	Eẽm qanega hãa a ko ncẽes gúù sa gane cgoa nxàe kam kò kúúga c'ẽem tc'ãà-cookg'ai ba hàà, a hàà cookg'aia ba koe qám̀se, a máá: “Tiris cóá sa ncãa sencgaga x'óó. Ke hàà naka hàà Tsari tshàuan tòó cgae si, nakas kg'õè,” témé.
23469	MAT 9:21	Gaas kas kò bìríse a máá: “Gam dim qgáí bar kò qgóó ne cúígar gha qãè,” témé.
23470	MAT 9:22	Me Jeso ba ka̱bise a bóò si, a máá: “Tòón tcáó, Tiri si cóá seè, sari dtcòm̀a nea qãèkagu sia ke,” témé. Si khóè sa gaa x'aèan ẽe kaga qãè.
23472	MAT 9:24	kam kò máá: “Qõò tu, cóá sa x'óó tama, igabagas kg'ama x'óm̀a hãa ke,” témé. Igabaga ne kò kg'ãè Me.
23475	MAT 9:27	Eẽm Jeso ba ẽe koe guu a ko qõò ka tsara ko káà tcgáí tsara khóè tsara xùri Me, a q'au a ko máá: “Thõò-xama máá tsam m, Dafitem ka Tsgõose-coa Tseè,” témé.
23476	MAT 9:28	Eẽm ko nquum q'oo koe tcãà ka tsara ko gaa tsara káà tcgáí tsara khóè tsara hàà cgae Me, Me tẽè tsara a, a máá: “Dtcòm̀ tsao ko qaria ner úúa sa, ncẽe gúùa ner gha kúrú di i?” témé. Tsara xo̱a Me a máá: “Eè, X'aigaè,” témé.
23477	MAT 9:29	Me nxãaska tcgáía tsara qgóó, a ba a máá: “Gatsao di dtcòm̀an khamaga méé i ma kúrúse,” témé.
23478	MAT 9:30	I gatsara di tcgáían xgobekg'amse. Me Jeso ba qarika dqàè tsara a, a máá: “Bóò méé tsao naka i táá cúí khóè ga ncẽes gúù sa q'ãa guu!” témé.
23481	MAT 9:33	Eẽ i ko gaa dxãwa tc'ẽean xhàiaguè kam kò gaam khóèm ẽe kò kg'ui tama ba kg'ui. Zi kò xg'ae zi area, a zi a máá: “Ncẽeta iis gúù sa qanega Iseraele koe kúrúse tama!” témé.
23482	MAT 9:34	Igaba xu kò Farasai xu máá: “Dxãwa tc'ẽean dim tc'ãà-cookg'aim cgoam ko dxãwa tc'ẽean xhàiagu,” témé.
23485	MAT 9:37	Me nxãaska Gam di xu xgaa-xgaase-kg'ao xu bìrí a máá: “Tcuùè gha gúùa ne káí i, igaba i tséé-kg'aoan cg'orò o.
23486	MAT 9:38	Ke xao tcuùs dim X'aiga ba dtcàrà, nakam tséé-kg'aoan tsééa óá naka i hàà tcuù,” témé.
23491	MAT 10:5	Nxãa xu 12 xum kò Jeso ba ncẽe x'áè-kg'áḿan cgoa tsééa tcg'òó, a máá: “Táá tãá zi qhàò zi di qgáìan koe síí guu, naka táá x'áé-dxooan Samaria ne di ka c'ẽean koe ga tcãà guu.
23493	MAT 10:7	Naka xaoa ẽe xao xóé a ko qõò ka, ncẽe kg'uian xgaa-xgaa naka máá: ‘Nqarikg'ai di x'aia nea cúù u!’ témé.
23497	MAT 10:11	“Wèém x'áé-dxoo ba kana x'áém ẽe xao ko tcãàm koe méé xao khóèan kg'ano-kg'anosa qaa, naka gaan di x'áéan koe hãa naka nxãakg'aiga síí gaa koe tcg'oa.
23502	MAT 10:16	“Bóò, Tíí ra ko ghùu zi khama ma ncuutshaan xg'aeku koe tsééa úú xao o. Gaa domka méé xao nxãaska tc'ẽega ii cg'aoan khama ma, naka xaoa tcíbí zi khama ma tc'aua hãa.
23507	MAT 10:21	“Khóè ba gha qõese ba x'oos koe tcãà, me xõò ba gam dim cóám ka gataga hẽé, i gha cóán gaan di xõòan ntcoe, a gha cg'õo o.
23510	MAT 10:24	“Xgaa-xgaase-kg'ao ba gam dim xgaa-xgaa-kg'aom ka tc'amaka hãa tama, kana qãà ba gam ka q'õòsem ka tc'amaka hãa tama.
23512	MAT 10:26	“Ke táá q'áò ne guu. Wèés gúùs ẽe chóm̀sea hãa sa gha xgòre-kg'aiè, si gha wèés tchõàs chóm̀sea sa nxàese ke.
23518	MAT 10:32	“Khama wèém khóèm ẽe ko khóè ne cookg'ai koe Tíí ka nxàese bar gha Tíí igaba Tirim Xõòm nqarikg'ai koe hãam cookg'ai koe nxàea tcg'òó.
23520	MAT 10:34	“Táá tc'ẽea máá, nqõómkg'ai koer ko hàà tòókuan óá, ta tc'ẽea guu. Hààr tòókuan óá tama, igaba ntcàu me e.
23523	MAT 10:37	“Wèém ẽe xõò ba kana xõò sa kaisase Tíí ka ncàm̀a ba kg'ano Te tama. Me wèém ẽe gam dim cóá ba kana cóá sa kaisase Tíí ka ncàm̀a ba kg'ano Te tama.
23526	MAT 10:40	“Wèém ẽe ko qãèse hààkagu xao o ba ko Tíí ga Ra qãèse hààkagu, Me ko dìím wèém ẽe ko qãèse hààkagu Te ba qãèse hààkagu ẽe tsééa óága Tea ba.
23528	MAT 10:42	Tseeguan kagar ko gataga bìrí xao o a ko máá: Dìím wèém ẽe ko qgàisa tshàan dis kubis igaba ncẽe ne cg'áré ne ka c'ẽe ba máà, Tirim xgaa-xgaase-kg'ao me e domka ba gha tseeguan kaga gam di surutan hòò.”
23531	MAT 11:3	síí méé tsara tẽè Me naka máá: “A Tsáá ga Tsia ncẽe ga ko koma hàà Tsi kana méé xae c'ẽem khóè ba nqòò?” témé.
23532	MAT 11:4	Me kò Jeso ba xo̱a tsara, a máá: “Qõò naka síí Johane ba bìrí ẽe tsao ko kóḿ a ko bóò sa:
23534	MAT 11:6	Ts'ee-ts'eekg'aièa baa khóèm ẽe gam di dtcòm̀an Tíí koe tcgàba tite ba ncẽe khóèm ko kuri ma nxõ̱ás koe ma tcgàba a cg'áé khama,” tam méé.
23535	MAT 11:7	Eẽ tsara ko qõò kam kò Jeso ba tshoa-tshoa a xg'ae zi cgoa kg'ui Johanem ka a máá: “Tchàa-xgóós koe tu kò ko qõò ka tu kò síí dùú sa bóò? Tc'ãán ka ko ntcãa-ntcãaèm tc'áà baa kò ii? Eẽ-ẽe.
23538	MAT 11:10	Ncẽe ba gaam ka i góáèa hãam ga me e, a ko máá: ‘Bóò, Tirim tchõà xàà-kg'ao bar gha Tsáá cookg'ai koe tsééa úú, ncẽe gha síí Tsarim dàò ba kg'ónòa máá Tsi ba,’ ta mééèa ba.
23544	MAT 11:16	“Igaba Ra gha kháé ncẽem x'aèm dis qhàò sa dùús cgoa nxárá xg'ae? Kg'amaga i cg'áré cóán khama ii, ncẽe gúùan ko x'ámáguè qgáì koe hãa a ko tciiku u, a ko máá:
23545	MAT 11:17	‘Fulutuan ta kò ciia máá tu u, tu kò táá ntcãà, ta kò gataga x'ooan di ciian nxáè, tu kò táá kg'ae,’ témé.
23546	MAT 11:18	Johanem ko hàà kam kò tc'õó tama kana kg'áà tama, ne kò máá: ‘Dxãwa tc'ẽea nem úúa,’ témé khama.
23547	MAT 11:19	Igabam kò Khóèm dim Cóá ba hàà, a ko tc'õó a ba a ko kg'áà, ne kò máá: ‘Bóò, tc'õó-kg'aom ncẽe ba, a kg'áà-kg'aom gõéan di ba, mari xg'ae-xg'ae-kg'aoan hẽé naka chìbi-kg'aoan hẽéthẽé dim tcárà ba,’ ta méé. Igaba i ko q'ãan di tc'ẽean gaan di kúrúse-kg'áḿan ka tchàno o sa x'áíse.”
23549	MAT 11:21	“Haò, cg'ãè i gha ii tsáá ka Korasineè! Cg'ãè i gha ii tsáá ka Betesaidaè! Are-aresa zi x'áí zi ncẽe ko gatsao koe kúrúsea zi kò Ture hẽé naka Sitone hẽéthẽé koe kúrúsea hãa ne ne ga kò ncìíse gane di chìbian koe tcóósea, a saka di qgáían hã̱a, a tháúan tcgáùsea.
23550	MAT 11:22	Igabar ko bìrí tsao o a ko máá: ‘Xgàrakuan dim cáḿ ka tsara gha Turea tsara Sitonea tsara subu xgàrakuan hòò gatsao dian ka,’ témé.
23552	MAT 11:24	Igabar kò bìrí tsi a ko máá: Xgàrakuan dim cáḿ kam gha Sodoma ba subu xgàrakuan hòò tsarian ka, témé,” tam Jeso ba méé.
23553	MAT 11:25	Eẽm x'aèm kam kò Jeso ba nxàe a máá: “Dqo̱m̀ Tsir ko, Aboè, X'aiga Tsi, nqarikg'ai hẽé naka nqõómkg'ai hẽéthẽé di Tsi, ncẽe zi gúù zi Tsi kò tc'ẽega ne hẽé naka xgaa-xgaasea hãa ne hẽéthẽé chóm̀-kg'aia hãa, a Tsi a kò ẽe cg'áré ne xgaa-xgaase tama ne x'áí zia hãa khama.
23555	MAT 11:27	“Wèé zi gúù zi Ra Tirim Abom ka máàèa, i cúí khóè ga Cóá ba c'úùa, Xõòm oose, i cúí khóè ga Xõò ba c'úùa hãa, Cóásem oose, naka wèém ẽe Cóám ka nxárá tcg'òóèa ba hẽéthẽé e, gaam koem gha Cóá ba Xõò ba x'áí ka ba.
23556	MAT 11:28	“Hàà tu Tíí koe gatu wèé tu ẽe xhõea a ko tààè tu, sãakagu tu ur gha ke.
23558	MAT 11:30	Tiris joko sa xhóà-xhóà si i, si xgàms Tiri sa subu si i khama.”
23560	MAT 12:2	Igaba ẽe xu ko Farasai xu ẽe sa bóò, ka xu kò bìrí Me a máá: “Bóò! Tsari xu xgaa-xgaase-kg'ao xu ko Sabata dim cáḿ ka x'áèan koe kgoara mááè tama sa kúrú,” témé.
23561	MAT 12:3	Igabam kò Jeso ba bìrí xu a máá: “Qanega xao gáé nxárá ta ga hãa Dafitem xg'ao kúrú sa, gabá hẽé naka gam ka c'ẽea xu hẽéthẽé kò xàbà hãa ka?
23565	MAT 12:7	Nqarim di kg'uia ne ko máá: ‘Thõò-xama-máákua ner ko qaa, dàòa-máákuan ka tamase,’ témé. Ncẽè tseegukaga xao kò q'ana ncẽes gúùs ko nxàe sa ne xao ga kò khóè ne ncẽe chìbi úú tama ne, chìbi-chibi naka xgàra tama.
23566	MAT 12:8	Khóèm dim Cóá ba Sabata dim cáḿ dim X'aiga Me e khama,” tam méé.
23568	MAT 12:10	Gaa x'aè kagam kò nqo̱ara tshàua hãam khóè ba gaa koe hàna. C'ẽe xu khóè xu kò hàna a xu a ko dàòan qaa, Jeso ba xu gha chìbi-chibi di i, khama xu kò tẽè Me, a máá: “A x'áèan koe i kgoaraèa Sabata dim cáḿ ka khóèan qãèkagua ne?” ta méé.
23569	MAT 12:11	Me bìrí xu a máá: “Kháé ncẽè gaxao ka c'ẽem kò cúís ghùu sa úúa, si Sabata dim cáḿ ka ha̱ém q'oo koe cg'áéa tcãà ne, a cuiskaga baa qgóó si naka tcg'òó sia hãa tite?
23570	MAT 12:12	Nta noose ba khóè ba ghùuan koe cgáé baa! Gaa domka i x'áèan koe kgoaraèa Sabata dim cáḿ ka qãèan kúrúa ne,” tam méé.
23571	MAT 12:13	A ba a nxãaska gaam khóè ba bìrí a máá: “Tchoanà tshàua tsi,” témé. Me khóè ba tchoanà a, i tshàua ba ka̱bise a qãèa xg'ara a c'ẽean khamaga ii.
23576	MAT 12:18	“Bóò, Ncẽea tirim Qãàm ga Me e, nxárár tcg'òóa hãa ba, ncẽer ncàm̀a ba, ncẽe Gam kar ko qãè-tcao ba. Tirim Tc'ẽe bar gha Gam koe tòó, Me gha tchànoan ka nqõóm di zi qhàò zi bìrí.
23579	MAT 12:21	Gam dim cg'õèm koe zi gha nqõóm di zi qhàò zi gazi di nqòòan tòó,” témé ka.
23581	MAT 12:23	Zi kò wèé zi xg'ae zi area, a zi a máá: “A ncẽe ba Dafitem ka Tsgõose-coam gabàa?” témé.
23582	MAT 12:24	Igaba ẽe xu ko Farasai xu ncẽes gúù sa kóḿ ka xu kò máá: “Ncẽem khóè ba ko Belesebulem ncẽe dxãwa tc'ẽean dim tc'ãà-cookg'aim di qarian cgoa cúí ga dxãwa tc'ẽean xhàiagu!” témé.
23583	MAT 12:25	Igabam kò Jeso ba gaxu di tc'ẽean q'ana khamam kò bìrí xu a máá: “Wèés x'ais ẽe q'aara hãa sa gha kaà, i gha x'áé-dxooan kana nquuan ẽe q'aa-q'aasea hãa a, táá gaicara hãa.
23587	MAT 12:29	“Ka ba gha khóè ba ntama ma qarim khóèm dim nquum koe tcãà, a gam di zi gúù zi ts'ãà, kg'aia méém ẽem khóèm qari ba qáéa ntcòo. Nxãaska cúígam gha nquua ba q'oo koe tcãà a gam di zi gúù zi ts'ãà.
23588	MAT 12:30	“Gaam ẽem Tíí cgoa hãa tama ba q'aumana Tea, me gaam ẽem Tíí cgoa xg'ae-xg'ae tama ba ko tsa̱i-tsa̱i.
23590	MAT 12:32	Me wèém khóèm ẽe ko Khóèm dim Cóám ka cg'ãèse kg'ui ba gha qgóóa mááè, igaba wèém khóèm ẽe gha Tcom-tcomsam Tc'ẽem ka cg'ãèse kg'ui ba qgóóa mááè tite, ncẽem x'aèm koe igaba kana hààkom x'aèm koe ga igaba,” tam méé.
23591	MAT 12:33	“Qãès hìi sa tsi kò úúa ne tsi gha qãè tc'áróan hòò, a tshúùs hìi sa úúa ne gha tshúù tc'áróan hòò. Hìi sa ko gas di tc'áróan ka xám̀a q'ãaè khama.
23594	MAT 12:36	“Igabar ko bìrí tu u a ko máá: Xgàrakuan dim cáḿ ka ne gha khóè ne cg'ãèm kg'uim wèém ẽe ne kò kg'uia hãam ka xo̱ara mááse.
23595	MAT 12:37	Tsari kg'uian ka tsi gha tchàno iise bóòè, a tsi a gha tsari kg'uian ka chìbi-chibi a xgàraè khama,” tam méé.
23596	MAT 12:38	Xu kò nxãaska c'ẽe xu x'áè xgaa-xgaa-kg'ao xu hẽé naka Farasai xu hẽéthẽé xu bìrí Me a máá: “Xgaa-xgaa-kg'ao Tseè, are-aresas x'áí sa xae Tsáá koe bóò kg'oana,” témé.
23597	MAT 12:39	Igabam kò xo̱a xu a máá: “Qhàòs ncẽe cg'ãè cau a cg'árà di sa ko are-aresas x'áí sa qaa. Igabas cúís x'áís ga sa x'áíèa hãa tite, porofitim Jonam dis x'áís cúís oose.
23601	MAT 12:43	“Eẽ i ko dxãwa tc'ẽean khóèm koe tcg'oa, ne i ko c'óòa qgáìan koe qõò, a síí sãa i gha qgáìan qaa, a ncẽè hòò o tama i kò hãa ne
23602	MAT 12:44	i ko nxãaska bìríse a máá: ‘Tirim nquum ẽer guua hãam koer gha ka̱bise,’ témé, a ẽe i kò hàà nquu ba bóò me káà gúù ii, a xgàia q'ano-q'anoèa, a qãèse kg'ónòèa,
23603	MAT 12:45	ne i ko nxãaska qõò a síí 7 tc'ẽean séè ncẽe gaan nqáéase cg'ãè tc'ẽe e a hàà cgoa, i hàà tcãà a ia a gaa koe x'ãè. Si ẽem khóèm dis téé-q'oo sa hàà kaisase cg'ãè kg'aiaka dis ka. Ncẽeta ga i gha qhàòs ncẽe cg'ãè caus ka ii,” tam méé.
23605	MAT 12:47	[C'ẽem khóè ba kò bìrí Me a máá: “Bóò, saò sa hẽé naka Tsáá qõe ga xu hẽéthẽéa tchàa za tẽe, a ko dtcàrà kg'ui cgoa Tsi ne gha sa,” témé.]
23606	MAT 12:48	Igabam kò xo̱a me a máá: “Dìí sa tiris xõò sa, i dìín Tíí qõea?” témé.
23607	MAT 12:49	A ba a Gam di ne xgaa-xgaase-kg'ao ne nxáá a máá: “Bóò, ncẽea Tiris xõòs ga si i, a Tíí qõe ga ne ne e.
23608	MAT 12:50	Wèém khóèm ẽe ko Tirim Xõòm nqarikg'ai koe hànam ko tc'ẽe sa kúrú ba Tíí qõem ga me e, a Tíí qões ga si i, a gataga Tiris xõòs ga si i khama,” témé.
23611	MAT 13:3	Kam ko káí zi gúù zi sere-sere zi cgoa bìrí ne a máá: “Bóò, c'ẽe x'aè kam kò xhárà-kg'ao ba qõò a síí xhárà.
23617	MAT 13:9	“Eẽ tceean úúa hãa ba méém kóḿ,” tam Jeso ba méé.
23618	MAT 13:10	Xu kò nxãaska xgaa-xgaase-kg'ao xu hàà, a tẽè Me a máá: “Dùús domka Tsi ko sere-sere zi cgoa kg'ui cgoa ne?” témé.
23619	MAT 13:11	Me xo̱a xu a máá: “Gaxaoa máàèa, chóm̀sea zi kàa zi nqarikg'ai di x'aian di zi xao gha q'ãa sa, igaba ne gane máàè e tama.
23622	MAT 13:14	“Gatà iis gúùs ka i kò Isaiam di porofitan gane koe tseegukaguè, ncẽem kò Nqari ba máá: ‘Kóḿ tu gha, igaba tu kóḿa q'ãa tite, a tu a gha bóò, igaba tu bóòa q'ãa tite.
23623	MAT 13:15	Ncẽe ne khóè ne di tcáóa nea c'óòa hãa, i ko gane di tceean tshúù-xamse kóḿ, ne tcgáía ne tcẽekg'ama khama, nxãasega ne gha táá tcgáía ne cgoa bóò, a táá tceea ne cgoa kóḿ, a táá tcáóa ne cgoa kóḿa q'ãa, a ne a táá Tíí koe ka̱bise, Ra qãèkagu ne ka,’ ta ko méé e.
23626	MAT 13:18	“Ke xao nxãaska komsana xhárà-kg'aom dis sere-sere sa.
23631	MAT 13:23	Igaba ẽe qãè góḿan koe xháràèa cgùria nea, kg'ui ba ko kóḿ a kóḿa q'ãa mem ga me e. Tc'áróa nem ko kúrú, 100 q'oro, kana 60 q'oro, kana 30 q'oro ẽe ko xháràèa cgùrian ka,” témé.
23632	MAT 13:24	Jeso ba ko gaicara c'ẽes sere-sere sa bìrí ne a máá: “Nqarikg'ai di x'aia nea khóèm gam dim xháràm koe qãè cgùrian xháràm khama ii.
23634	MAT 13:26	“Eẽ i ko maberean kai, a ko tc'áróan kúrú ka i ko tc'ẽese tama tso̱man qhúí thẽé.
23635	MAT 13:27	Xu qãà xu xháràm koe ko tséé xu hàà q'õò mea ba bìrí a máá: ‘X'aigaè, a tsarim xháràm koe tsi gáé kò qãè cgùrian xhárà hãa tama? Kháé tc'ẽese tama tso̱ma nea nxãaska nda guua?’ témé.
23636	MAT 13:28	Me xo̱a xu a máá: ‘Tiri cg'õo-kg'aoa nea ncẽe gúùan kúrúa,’ témé. Xu qãà xu tẽè me a máá: ‘Kháé tsi ko tc'ẽe, síí méé xae tshõé e sa?’ témé.
23637	MAT 13:29	Me xo̱a a máá: ‘Eẽ-ẽe, tc'ẽese tama tso̱man xao kòo tshõé ne xao gha maberean di to̱bean cgoa xg'ae-xg'ae a q'óè e.
23638	MAT 13:30	Ke guu u naka i xg'ae naka kai, naka i nxãakg'aiga síí khõá di x'aèan hàà. Eẽ x'aè kar gha khõá-kg'ao xu bìrí a máá: ‘Tc'ẽese tama tso̱man méé xao kg'aia tshõe naka qáé xg'ae, naka i síí dàòè, naka xao nxãaska maberean khõá naka tòóa mááse nquum tirim koe óága,’ témé,’” tam Jeso ba méé.
23639	MAT 13:31	C'ẽes sere-sere sam kò gaicara bìrí ne a máá: “Nqarikg'ai di x'aia nea mosetara dis hìis dim cgùrim khama ii, ncẽe khóèm kò séè a gam dim xháràm koe xhárà ba.
23640	MAT 13:32	Wèé xu cgùri xu kam cg'áré me e, igaba ẽem kò tso̱m nem wèé hìian xháràm di ka kaiam ga me e, a ba a ko hìi sa kúrú, i gha nqarikg'ai di tsa̱rán hàà gas di nxã̱an koe nquuan kúrú,” témé.
23641	MAT 13:33	Gatagam kò c'ẽes sere-sere sa bìrí ne a máá: “Nqarikg'ai di x'ai ne péré gãé-gãean khama ii, ncẽes ko dxàes khóè sa séè a káí péréan cgoa xg'ae-xg'ae e, i wèés pérés koe tséé, si gãe,” tam méé.
23643	MAT 13:35	Ncẽe gúùa nem kò kúrú, porofitim kg'uia gúùan gha hàà nxãasega tseegukaguè ka, ncẽem kòo máá: “Sere-sere zi cgoar gha kg'áḿa Te xgobekg'am, a gha nqõóm dis tshoa-tshoas koe guu a chóm̀sea zi gúù zi bìrí ne,” témé ka.
23644	MAT 13:36	Jeso ba kò nxãaska xg'ae zi guu a ba a nquum q'oo koe tcãà. Xu Gam di xu xgaa-xgaase-kg'ao xu hàà cgae Me a máá: “Bìría tchàno-tchano xae e xháràm koe tc'ẽese tama tso̱man dis sere-seres ka,” témé.
23645	MAT 13:37	Me xo̱a xu a máá: “Gaam ẽem qãè cgùrian xhárà baa Khóèm dim Cóá Me e,
23651	MAT 13:43	Nxãaska ne gha ẽe tchàno ne gane ka Xõòm di x'aian koe cáḿs khama ma x'áà. Gaam ẽe tceean úúa ba méém kóḿ.”
23652	MAT 13:44	“Nqarikg'ai di x'aia nea qguùs xháràm koe chóm̀mèas khama ii, khóèm ko hòò nem ko gaicara chóm̀ sa, a ba a gam di qãè-tcaoan ka qõò a síí wèéan ẽem úúa ga x'ámágu, a ba a ẽem xhárà ba hàà x'ámá.
23653	MAT 13:45	“Gataga i gaicara nqarikg'ai di x'aian x'ámá-kg'aom khama ii, ncẽe tca̱àko zi nxõ̱á zi ko qaa ba, ncẽe kaisa marian ko tc'oà zi.
23655	MAT 13:47	“Gaicara i nqarikg'ai di x'aian c'uisís khama ii, ncẽe ko tshàan q'oo koe tcãàè sa, a wèé x'aù qhàòan qgóó.
23658	MAT 13:50	A xu a gha c'eean dim ha̱ém q'oo koe xaoa tcãà ne, ncẽe kg'aean hẽé naka gãò xõ̱óan hẽéthẽé gha hàna koe,” tam méé.
23659	MAT 13:51	Me Jeso tẽè xu a máá: “Ncãa xao wèé gúùan ncẽe kóḿa q'ãa?” témé. Xu xo̱a Me a máá: “Eè” témé.
23660	MAT 13:52	Me bìrí xu a máá: “Gaa domkam wèém x'áè xgaa-xgaa-kg'ao ba, ncẽe nqarikg'aian di x'aian ka qãèse xgaa-xgaaèa ba, nquum ka q'õòsem khama ii, ncẽe ko gam di zi qguù zi ka̱ba zi hẽé naka ncìí zi hẽéthẽé gam dim nquum tòóa mááse dim koe tcg'òó, a gam di ne khóè ne máà ba.
23662	MAT 13:54	Gam dim x'áé-dxoom koem ko hàà kam ko tshoa-tshoa a gane dim còrè-nquum koe khóè ne xgaa-xgaa, ne khóè ne kaisase are a máá: “Ncẽem khóè ba ncẽe tc'ẽean hẽé naka are-aresa zi qari zi hẽéthẽé nda hòòa?
23664	MAT 13:56	A gam ka qõese ga zi wèé zia gáé gatá cgoa hãa tama? Kháé ba nxãaska ncẽem khóè ba ncẽe zi gúù zi wèé zi nda séèa?” ta ne ma tẽè.