23214	MAT 1:1	In e nhag rɨp Yesu Kristo mɨnə, kɨrik e King Deved, kɨni kɨrik mɨn e Ebraham.
23224	MAT 1:11	kɨni Josaea in rɨm Jehoeakin mɨne piauni mɨnə, kɨni kwasɨg ikɨn, nəmə Babilonia kɨmnhavən apa Isrel, mhavəh-si ta nəmə Isrel tuk tanə atuatuk kapəriə, mhapɨk əriə mhavən apa Babilonia.
23225	MAT 1:12	Kɨni in e nhag rɨp Yesu mɨnə, rɨrikakun ye nɨpɨg yame kwənərəus mɨnə kape Isrel kɨmnɨsarə Babilonia. Jehoeakin in rɨm Sealtiel, kɨni Sealtiel in rɨp Serubabel,
23229	MAT 1:16	kɨni Jekob in rɨm Josef e yerman kape Meri. Kɨni Meri in rɨmɨrəh Yesu, kɨni kamokrən kɨn In kɨmə Kristo yame Kughen rɨmɨni mə tukrher-pə kɨn.
23230	MAT 1:17	Ror məkneikɨn mə rɨrikakun ye Ebraham mamuə meriaji-pə King Deved, kaha hah mɨnə kape Yesu, kɨmɨrai nhagriə, iriə fotin. Kɨni rɨrikakun ye King Deved, muə meriaji-pə kwənərəus kape Isrel kɨmnɨsarə Babilonia, nhagriə e, iriə m-fam fotin. Kɨni rɨrikakun mɨn ye kwənərəus kape Isrel kɨmnɨsarə Babilonia, meriaji-pə Kristo yame Kughen rɨmɨni mə tukrher-pə kɨn, nhagriə e, iriə m-fam fotin.
23231	MAT 1:18	In e nəvsaoyen kɨn narhayen kape Yesu Kristo. Nɨsɨn Yesu, nhagɨn e Meri. Kɨmɨrpen-ta mə tukrəri-pən kwən kɨrik, nhagɨn e Josef. Mərɨg kɨrɨpəh hanə nɨwarə-kwisien, kɨni Josef rɨpəh napɨr-pənien tukun, mərɨg Nanmɨn kape Kughen rɨmnor Meri ror tɨpɨn. Kɨni narmamə kwəsəm mə Meri rɨnor tɨpɨn.
23234	MAT 1:21	Kɨni Meri tukrɨrəh tɨni kɨrik yerman, kɨni takhen-pən nhagɨn mə Yesu, meinai In tukrɨrɨsɨn kafan narmamə mɨnə ye norien has kapəriə.”
23240	MAT 2:2	“?Kwajikovə a In hiə, yame rɨmnarha-pə? In king kape nəmə Isrel. Kafan kəmhau rɨmnhaktə, yaksəm apa fiak; kɨni yakamhauə mə jakhavəh-si haktə In.”
23242	MAT 2:4	Kɨni rɨmnofugɨn hae pris mɨnə mɨne nəmhajoun mɨnə kape Loa kape Moses, maiyoh əriə mə, “?Kristo yame Kughen rɨmɨni mə tukrher-pə kɨn, In tukraməkeikei marha-pə apa hiə?”
23243	MAT 2:5	Kɨni khani-pən tukun mhamə, “In tukrarha-pə apa Betlehem, ye tanə e Judia. Meinai profet kupan kɨrik kape Kughen rɨmɨrai məknakɨn mɨmə,
23244	MAT 2:6	“‘Eh. Betlehem, ye tanə Judia. Tukhapəh nɨsəm-əhuyen əmiə mə nəmehuə mɨnə ye taon mɨnə tɨksɨn apa Judia kɨsapita əmiə, meinai yemehuə kɨrik tukrɨsɨ-pre irəmiə. Kɨni In tukrəm huvə kafak narmamə mɨnə e nəmə Isrel, rəmhen kɨn yame yermamə ramarha huvə tuk sipsip mɨnə.’”
23246	MAT 2:8	Kɨni in rɨmɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Havən Betlehem, mɨsarha-kɨn huvə kwajikovə a. Kɨni tukmə naksəm, nakhani-əsah-pə iran, pəh yo mɨn yakvən mɨvəh-si haktə In.”
23249	MAT 2:11	Kɨni khavən a imə, masəm kwajikovə a iriu nɨsɨni Meri. Kɨni mɨsənɨmkur ye nɨmrɨ Yesu mhavəh-si haktə In. Mhavəhsi-ərhav narɨmnar kapəriə yame nɨmrɨn rhaktə pɨk, mhavəh-si pən gol kɨmin, mɨne nɨmar nar kɨrik mɨn yame nəmiovɨn rhuvə, kamni kɨmə frangkinsens, mɨne pomad yame nəmiovɨn rhuvə, kamni kɨmə mir.
23251	MAT 2:13	Kɨni kwənhatərhav-ta, məkneikɨn Josef rɨmnamrərhav məm agelo kɨrik kape Kughen Yermaru rɨmatərhav-pə tukun mɨmə, “!Ǝrer aihuaa! Mɨrəh kwajikovə e iriu nɨsɨni mɨrhap mɨrhuvɨn apa Ijip. Kɨni mɨrharə aikɨn mɨrheriaji Yo əmə jakni-pre tuk ik mə takrherɨg-pə mɨn. Meinai pəh nien mə tuk tu, King Herod tukruə marha kɨn kwajikovə e mə tukrhopni.”
23252	MAT 2:14	Ror pən, yenpɨg, Josef rarar, mɨrəh kwajikovə irisɨr nɨsɨni mɨrhap mɨrhuvɨn Ijip.
23253	MAT 2:15	Kɨni kɨmɨrharə ye tanə a mɨrheriaji-pən King Herod rɨmamhə. Kɨmɨrharə Ijip rəri-pən əmə Nəgkiarien kape Kughen Yermaru yame rɨmɨni-ərhav tuk profet kupan kɨrik mɨmə, “Yɨmnokrən kɨn narɨk yerman mə tukrɨtərhav Ijip.”
23254	MAT 2:16	Kɨni ye nɨpɨg King Herod ruɨrkun mə narmamə yamə mɨne kamhavəh nɨrkunien huvə tuk nəmien nɨmtətien ye kəmhau mɨnə kwənhakurao ye nərɨgien kafan, məkneikɨn niemha rhai pɨk. Kɨni mher-pən kɨn kafan mobael mɨnə mə tukhavən Betlehem mɨne ikɨn mɨnə fam ipakə tukun masarha kɨn kwajikovə narman yamə mɨne kapəriə newk rɨpəh napitayen kɨraru, mə tukshopni-hopni fam əriə. In rɨmɨrpen newk kɨraru meinai rɨkin raməsɨk mə ye nɨpɨg atuatuk a in a nəmə mɨnə a kɨmɨsəm kəmhau iran.
23256	MAT 2:18	“Narmamə ipakə tuk Betlehem kɨmɨsərɨg piraovɨn kɨrik ramasək pɨk, meinai ramərɨg raha pɨk. Piraovɨn a in Rejel. In ramasək tuk kafan kwajikovə mɨnə. Rɨpəh nɨpəhyen mə narmamə tuksəgkiar huvə kɨmin, meinai kafan kwajikovə narman mɨnə kwənhamhə fam.”
23257	MAT 2:19	Mərɨg nɨpɨg Josef mɨne Meri mɨne kwajikovə kɨrharə apa Ijip, King Herod rɨmhə. Kɨni Josef rɨmnamrərhav məm agelo kɨrik kape Kughen Yermaru rɨni-pən tukun
23258	MAT 2:20	mɨmə, “Josef. Hekɨmter. Mɨrəh kwajikovə e mɨne nɨsɨni, mɨrherɨg-pən ye tanə Isrel, meinai narmamə yamə mɨnə khamə tukshopni kwajikovə a, iriə kwənhamhə ta.”
23259	MAT 2:21	Ror pən, Josef rarar, mɨrəh kwajikovə a mɨne nɨsɨni, mɨrherɨg-pən mɨn ye tanə a Isrel.
23271	MAT 3:10	Kɨni taktəkun ai, Kughen rɨnərer matuk ta mə tukrərəru nuknei nai. Kɨni tukmə nai kɨrik rɨpəh nɨkuəyen kɨn kwənkwan yame rhuvə, In tukrərəru marakikɨn-pən ye nap.
23272	MAT 3:11	“Yo yakamor baptaes irəmiə kɨn nu yame ramhajoun mə nakwəsarar ye nərɨgien kapəmiə tuk təvhagə has. Mərɨg yermamə kɨrik tukruə kwasɨg irak, yame kafan nəsanɨnien mɨne nehuəyen rapita yo. Kɨni yo ye tanə əgkəp; yakpəh nəmhenien mə to yakrap kafan sandel. Kɨni In tukror baptaes irəmiə ye Nanmɨn kape Kughen mɨne nap.
23273	MAT 3:12	In ramərer matuk tuk nəmien norien kape narmamə maməwhai əriə, nəmə huvə mɨnə mɨne nəmə has mɨnə. Rəmhen əmə kɨn yame yeməsim kɨrik ravəh safel tuk nəspir-tayen tɨki kwənkwai wit mə tukrɨpɨk nɨmitɨn yame rhuvə. Narmamə yamə mɨne khahuvə kɨsəmhen kɨn nɨmit wit yame rɨpɨk əriə mamvən yerkwanu; mərɨg narmamə has kɨsəmhen kɨn tɨki kwənkwai wit, yame ramarakikɨn-pən əriə ye nap ehuə yame ramuək rerɨn.”
23275	MAT 3:14	Mərɨg Jon rɨmɨni-əhu skai In mɨni-pən tukun mɨmə, “Ratuatuk mə Ik takor baptaes irak. ?Rhawor nakamuə mə jakor baptaes iram?”
23278	MAT 3:17	Kɨni nəgkiarien kɨrik rɨsɨ-pən ye neai mamni mɨmə, “In e narɨk, yame yakorkeikei pɨk. Rɨkik ragien pɨk tukun.”
23281	MAT 4:3	Kɨni Setan ruə mɨvəhsi-pən vəhsi-pən kɨmi Yesu mɨni-pən tukun mɨmə, “Tukmə Ik Ji Kughen əfrah, ni-pən tuk kapier mɨnə e pəh khaukrekɨn mhauə mɨsor bred kɨn.”
23283	MAT 4:5	Kɨni Setan rɨmɨkɨr Yesu mɨvən apa Jerusalem, mərɨp In ye Nimə Ehuə kape Kughen apa yerpɨrɨg əgkəp.
23284	MAT 4:6	Kɨni mɨni-pən tukun mɨmə, “Tukmə Ik ji Kughen əfrakɨs, iv-ərhav-ru ikɨn e, meinai kɨmɨrai ye Nəkwəkwə kape Kughen kɨmə, “‘In tukrher-pə kɨn agelo mɨnə kafan khauə masarha huvə tuk Ik. Tukharaptərəkɨn Ik kɨn kwermɨriə mə takpəh nowhan-pənien nɨhum ye kapier kɨrik.’”
23286	MAT 4:8	Məkneikɨn Setan rɨkɨr Yesu mɨvən apa ye tukwas apomh kɨrik, kɨni mhajoun In kɨn kantri mɨnə fam ye tokrei tanə, mɨne nehuəyen kapəriə,
23290	MAT 4:12	Kɨni ye nɨpɨg a, kɨmnharaptərəkɨn Jon Baptaes, kɨrəhsi-pən ye kalabus. Kɨni nɨpɨg Yesu rɨmnərɨg nəvsaoyen kɨn, kɨni mɨvən apa yerkwanu kɨrik ye provins Galili, nhagɨn e Nasaret. Mamarə apaikɨn, mɨtərhav, mɨvən apa taon kɨrik e Kapaneam, ipakə tuk lugun e Galili, mamarə apaikɨn. Kwənmhaan a in kwənmhaan kape kwənərəus mir kape Isrel e Sebulun mɨne Naftali.
23293	MAT 4:15	“Kwənmhaan kape nəmə Sebulun mɨne Naftali, kawərer ye swatuk ramvən apa ye lugun ehuə e Galili, ye nɨkar tanə pən ye nu e Jodan. In e provins e Galili - ime narmamə yamə mɨne pəh nien mə kwənərəus kape nəmə Isrel.
23296	MAT 4:18	Yesu raməriwək ye nɨkar lugun ehuə e Galili kɨni məm kwərə mir kɨraru. Iriu piauni. Andru mɨne Saemon (yame nhagɨn mɨn kɨrik e Pita). Iriu kwarukɨn net apa ye lugun, meinai iriu yermamə mir kape nɨviyen kəmam.
23301	MAT 4:23	Kɨni Yesu raməriwək ikɨn mɨnə ye provins e Galili, mamhajoun narmamə ye nəkwai nimə kape nofugɨnien kape nəmə Isrel, maməvsao-ərhav kɨn nəvsaoyen huvə kape narmaruyen kape Kughen, kɨni mamor huvə narmamə yamə mɨne kamhamhə ye nəmhəyen pɨsɨn pɨsɨn.
23303	MAT 4:25	Kɨni nəmə Galili khapsaah, mɨne nəmə Dikapolis, mɨne nəmə Jerusalem, mɨne nəmə Judia, mɨne nəmə ikɨn mɨnə apa nɨkarɨn pən apa ye nu e Jodan khapsaah kɨmnhakwasɨg kɨn In.
23304	MAT 5:1	Nɨpɨg Yesu rɨmnəm nukwhao ehuə yame ramkwasɨg kɨn, kɨni In rhaktə fiak ye tukwas kɨrik, kɨni məkwətə. Kɨni kafan narmamə mɨnə khakwasɨg kɨn.
23305	MAT 5:2	Kɨni In rɨmɨrikakun mhajoun əriə mɨmə,
23306	MAT 5:3	“Narmamə yamə mɨne kamhavəhsi-əhu atuk əriə masətɨgtə əmə ye Kughen, iriə e kɨsarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs meinai iriə narmamə kape Kughen, kɨni In ramarmaru irəriə.
23314	MAT 5:11	“Nakasarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs nɨpɨg narmamə kasor nahasien kɨmi əmiə meinai kɨmiə narmamə kafak mɨnə. In e tukhani hah əmiə, mɨsoriah əmiə, mɨseikuə irəmiə mamhani nəgkiarien hah mɨsoriah əmiə kɨn.
23348	MAT 5:45	kɨni norien a ramhajoun mə kɨmiə ji Kughen Rɨmɨmiə, yame ramarə apa ye rao ye neai. Kɨni sor məknakɨn meinai Kughen ramor mɨrh raməsia-pen nəmə huvə mɨnə mɨne nəmə has mɨnə. Kɨni In mamor nəhig rɨp mamuh nəmə atuatuk mɨne narmamə yamə mɨne khapəh nɨsatuatukien.
23351	MAT 5:48	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Rɨmɨmiə Kughen In ratuatuk, ror pən, norien kapəmiə tukraməkeikei matuatuk mɨn.”
23353	MAT 6:2	Ror məkneikɨn, tukmə nakhavəh-si-pən nar kɨrik kɨmi yavən has mɨnə mə taksasitu irəriə, hapəh nɨsorien ye norien kape narmamə yame norien kapəriə rhuvə mərɨg rɨkiriə rahas. In e, nɨpɨg kɨsasitu ye yavən has mɨnə, masher naiyuk, mhani-ərhav ye nimə kape nofugɨnien mɨne ye nəkwai swatuk, mə narmamə tuksəm khasiai əriə tukun. Mərɨg yakamni nəfrakɨsien tuk əmiə mɨmə iriə kasor məknakɨn, mɨnhavəh ta nərok piəpiə kapəriə [in e nɨsiaiyen kape narmamə].
23355	MAT 6:4	Sor məkneikɨn mə narmamə tukseinein norien huvə mɨnə kapəmiə, kɨni Rɨmɨmiə yame raməm norien apɨsapɨs kapəmiə mɨnə, In tukrərok əmiə tuk kapəmiə norien huvə mɨnə.”
23356	MAT 6:5	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Nɨpɨg naksəhuak, hapəh nɨsəri-pənien norien kape narmamə yame kapəriə norien rhuvə mərɨg rɨkiriə rəmkɨmɨk. In e, kɨsorkeikei mə tuksərer ye nimə kape nofugɨnien, mɨne ye swatuk pɨsiək, masəhuak mə narmamə tuksərɨg əriə. Yakamni əfrakɨs tuk əmiə mɨmə iriə kasor məknakɨn, mɨnhavəh ta nərok piəpiə kapəriə- [in e nɨsiaiyen kape narmamə].
23357	MAT 6:6	Mərɨg tukmə nakhamə taksəhuak, havən apa ye nəkwai nimə kapəmiə, mɨsətapɨg, masəhuak kɨmi Rɨmɨmiə yame kɨpəh nəmien In. Kɨni Rɨmɨmiə, yame raməm kapəmiə norien apɨsapɨs mɨnə, tukrərok əmiə tuk kapəmiə norien huvə mɨnə.
23358	MAT 6:7	“Kɨni tukmə naksəhuak, takhapəh nɨsəwhai-kəjiyen nəgkiarien rɨpsaah yame nɨpran rɨkək, rəmhen kɨn yame narmamə yamə mɨne kaseinein Kughen kasor. Iriə khamə ta mə kapəriə kughen mɨnə tuksərɨg əriə tuk nəgkiarien mɨnə khapsaah yamə mɨne kasəhuak mamhani.
23359	MAT 6:8	Hapəh nɨsorien rəmhen kɨn əriə, meinai, kwasɨg ikɨn naksaiyoh kɨn nar kɨrik, Rɨmɨmiə In ruɨrkun ta naha nhagɨn yame naksəkwakwə kɨn.
23360	MAT 6:9	Kɨni ror məkneikɨn, tukmə nakhamə taksəhuak, səhuak məkneikɨn: “‘Rɨmtawə ye neai, nhagɨm rəmrhakə, pəh narmamə tukhasiai Ik.
23361	MAT 6:10	Pəh kafam narmaruyen tukruə mamarə, Kɨni pəh nar yame Ik nakorkeikei in tukruə mor nəfrakɨsien kɨn ikɨn e tokrei tanə rəmhen əmə kɨn apa ye rao ye neai.
23367	MAT 6:16	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Tukmə nakhamə taksəpəh nəvɨgɨnien tuk nəhuakien, hapəh nɨsorien nɨmrɨmiə rəpou rəmhen əmə kɨn narmamə yamə mɨne kapəriə norien rhuvə mərɨg yerkiriə rəmkɨmɨk. Iriə kasor nɨmrɨriə ror pɨsɨn, mə narmamə tuksəm əriə mə nɨkumhə raməs əriə, khasiai əriə tukun. Yakamni əfrah mə iriə kwənhavəh ta nərok piəpiə kapəriə- [in e nɨsiaiyen kape narmamə].
23369	MAT 6:18	mə narmamə tuksəm əmiə khapəh nharkunien mə naksəpəh nəvɨgɨnien tuk nəhuakien. Kɨni Rɨmɨmiə, yame kɨpəh nəmien In, In pɨsɨn əmə tukrəm mɨrkun. Kɨni Rɨmɨmiə yame raməm kapəmiə norien apɨsapɨs mɨnə, tukrərok əmiə tuk kapəmiə norien huvə mɨnə.”
23377	MAT 6:26	Səm-ru man mɨnə ye nɨmago-ago. Khapəh nɨsəsimien, mhapəh nɨsarha-kɨnien nəvɨgɨnien, mhapəh nɨsətu-yen nəriə nəvɨgɨnien ye nəkwai nimə. Mərɨg Rɨmɨmiə ye rao ye neai raməvɨgɨn əriə. !Mərɨg nakharkun mə In rorkeikei pɨk əmiə rapita man mɨnə!
23379	MAT 6:28	“?Kɨni rhawor e naksətərɨg pɨk tuk neipən? Səm-ru jihi nai yamə mɨne kamhavus. Iriə khapəh nɨsorien wok, mhapəh nhajirien kapəriə neipən.
23392	MAT 7:7	Kɨni Yesu rɨmɨni mɨn mə, “Saiyoh Kughen kɨn narɨmnar, kɨni In tukrɨvəhsi-pre kɨmi əmiə. Sarha kɨn, mɨsəm. Səsɨk-əsɨk tapɨg, kɨni tapɨg tukrəhitə tuk əmiə.
23396	MAT 7:11	Kɨmiə naksahas pawk, mharkun nhavəhsi-pənien narɨmnar huvə mɨnə kɨmi jimiə mɨnə. Mərɨg Rɨmɨmiə ye neai, kafan norien rhuvə pɨk rapita norien kapəmiə. Kɨni nəfrakɨsien mə In tukrɨvəhsi-pən nar huvə mɨnə kɨmi narmamə yamə mɨne kɨsaiyoh kɨn.
23400	MAT 7:15	Kɨni Yesu ramni mɨn mə, “Takasərɨg əmiə tuk profet eikuə mɨnə. Iriə tukhauə tuk əmiə mɨsəpou rəmhen kɨn sipsip; mərɨg rɨkiriə rəmhen kɨn kuri aparu yamə mɨne kasəkwəpah.
23422	MAT 8:8	Mərɨg yamehuə kape mobael rɨmɨni-pən tukun mɨmə, “Yermaru, yakpəh nəmhenien mə takuə imak ikɨn. Ik yerpɨrɨg mərɨg yo ye tanə əmə. Mərɨg, takəgkiar əmə, pəh kafak slef tukrəsanɨn mɨn.
23424	MAT 8:10	Yesu rɨmnərɨg nəgkiarien e, rakur pɨk kɨn. Kɨni marar mɨni-pən tuk narmamə khapsaah yamə mɨne khakwasɨg kɨn In mɨmə, “Yakamni əfrakɨs tuk əmiə mə, nar apnapɨg kwən e pəh nien mə yemə Isrel, mərɨg yakpəh nəm-hanəyen yemə Isrel kɨrik yame kafan nhatətəyen rehuə rəmhen kɨn in.
23426	MAT 8:12	Mərɨg kɨmiə kwənərəus kape Isrel yame Kughen rɨmnəkupan mɨrpen əmiə mə In tukrarmaru irəmiə, In tukrarak-ərhav kɨn əmiə iruə ye nəpɨgnəpien. Kɨni aikɨn a narmamə tuksasək, mɨsəkwəruə meinai kɨsərɨg nəmhəyen ehuə.”
23431	MAT 8:17	Nar a rɨmɨtərhav-pə ror Nəgkiarien kape profet kupan e Aesea ruauə mɨnor nəfrakɨsien kɨn, yame rɨmɨni mɨmə, “In rɨmɨvəh-si ta nəmhəyen mɨnə kapətawə, kɨni mor nɨpraitawə yamə mɨne kamhamhə, kwənhahuvə mɨn.”
23433	MAT 8:19	Aikɨn yemhajoun kɨrik kape loa ruə mɨni-pən tukun mɨmə, “Yhajoun. Yo jakɨkwasɨg kɨn Ik ikɨn hiə takvən ikɨn.”
23439	MAT 8:25	Kɨni narmamə kafan kɨmnhavən mhasɨg In, mhamə, “!Yemehuə! !Yemehuə! !Vəh mɨragh ətawə! !Kɨnasəmnɨm!”
23442	MAT 8:28	Kɨmnhavi-pirə bot mhavən mhavhiak apa kwənmhaan a kamni kɨmə Gedara. Məkneikɨn, yermamə kɨraru yamə mir nanmɨn has ramərer-pən irəriu kɨrasɨ-pən ye nəpəəg kapier yame kamnɨm narmamə ikɨn. Iriu karoh narmamə, narmamə kamhagɨn-pən aikɨn.
23444	MAT 8:30	Ikɨn aikɨn a, pukəh mɨnə khapsaah kasəruk ikɨn, mərɨg isok kəskəh tuk əriə.
23452	MAT 9:4	Mərɨg Yesu In ruɨrkun ta kapəriə nətərɨgien, kɨni mɨni-pən tuk əriə mɨmə, “?Rhawor e nətərɨgien kapəmiə ramahas məkneikɨn?
23463	MAT 9:15	Mərɨg Yesu rɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Nɨpɨg kɨmiə nɨmɨsor nəvɨgɨnien kape yerman yame rɨmnarkurək pə pə, ?mərɨg nakhamə ta mə in mɨnə tɨksɨn tuksasək ye nɨpɨg a uə? !Nɨkam! Mərɨg tukrɨpior nɨpɨg yame narmamə tukhavəhsi-ta Yerman e yame rɨmnarkurək pə pə tuk In mɨnə tɨksɨn. Kɨni ye nɨpɨg a in a, In mɨnə tɨksɨn tuksəpəh nɨsəvɨgɨnien iran.
23481	MAT 9:33	Kɨni Yesu rɨmnəko ta nanmɨn hah ye kwən a, kɨni rɨmnəgkiar. Kɨni nukwhao ehuə kɨsəm, kɨsakur pɨk tukun, mhani mhamə, “Kɨpəh nəm-hanəyen nar kɨrik ror məkneikɨn ikɨn e Isrel.”
23486	MAT 9:38	Kɨni səhuak-pən kɨmi Yemasur kape nəsimien mhamə In tukrher-pən kɨn yorwok mɨnə khapsaah mə tukhavən mhavəh nəsimien kafan.”
23490	MAT 10:4	mɨne Saemon Selot; mɨne Judas Iskariot, yame rɨmneighan-pən kɨn Yesu ramvən ye kwermɨ tɨkmɨr mɨnə kafan.
23491	MAT 10:5	Kwasɨg ikɨn Yesu rher-pən kɨn kafan narmamə twelef mə tukhavən mɨsor wok, mɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Takhapəh nhavənien mɨsarə kɨmiə narmamə yamə mɨne pəh nien mə kwənərəus kape Isrel; kɨni mhapəh nhavənien ye taon kɨrik kape nəmə Sameria,
23492	MAT 10:6	mərɨg takhavən mɨsarə kɨmiə nəmə Isrel yamə mɨne kɨsəmhen kɨn sipsip yamə mɨne kaserwei.
23504	MAT 10:18	Meinai kɨmiə kafak narmamə mɨnə, taksəkeikei mɨsərer ye nɨmrɨ namasur kape gavman mɨne ye nɨmrɨ nəmasur kapəmiə tuk nɨni-ərhavyen Nəgkiarien Huvə kape Kughen kɨmi əriə mɨne narmamə yamə mɨne pəh nien mə kwənərəus kape Isrel.
23509	MAT 10:23	Tukmə kɨsor ahas pre kɨmi əmiə ye taon kɨrik, sap, mhavən ye taon pɨsɨn kɨrik. Yakamni əfrah tuk əmiə mə to nakhapəh nhavən-fam-ien ye taon mɨnə kape Isrel, yo Ji Yermamə jakrerɨg-pə mɨn.
23514	MAT 10:28	Takhapəh nhagɨnien kɨn narmamə, meinai kharkun əmə nɨsoriahyen nɨpraimiə, mərɨg kaseinein nɨshopniyen nanmɨmiə. Mərɨg hagɨn kɨn Kughen meinai In rɨrkun narakikɨn-pən-ien nɨprai jir mɨne nanmɨn apa ye nap ehuə.
23530	MAT 11:2	Ye nɨpɨg a, Jon Baptaes rɨmnamarə ye kalabus, kɨni mamərɨg nəvsaoyen kɨn wok yame Yesu rɨmnor. Kɨni mher-pən kɨn narmamə tɨksɨn kafan khavən mɨsəm In mhamə,
23531	MAT 11:3	“?Rhawor? ?Ik e Kristo kɨmɨni ta mə takuə, uə kɨmawə jakamhawhin yarmə kɨrik tukrɨpiuə?”
23535	MAT 11:7	Nɨpɨg narmamə a yame Jon rɨmnher pən kɨn əriə kratərhav, kɨni Yesu rɨmɨrikakun maməgkiar kɨn Jon kɨmi nukwhao ehuə. Mɨmə, “?In apa kupən kɨmiə nɨmnhavən apa ye tɨpəvsɨk mə taksəm naha nhagɨn? ?Nɨmnhavən mə taksəm əmə yermamə apnapɨg kɨrik yame in rəmhen kɨn nuwig yame ramərer ye nɨmrɨ nµmətag? !Nɨkam!
23538	MAT 11:10	Meinai kwən e in e Nəkwəkwə kape Kughen rɨmɨni-ta mɨmə, “‘Səm-ru. Yakamher-pre kɨn kafak yermamə yame tukrɨvəh kafak nəgkiarien. In tukrəkupən kɨn ik mor apnəpeinə ye kafam swatuk.’
23544	MAT 11:16	“?Kɨni Yo jakni mə narmamə yamə mɨne kɨsarə ai taktəkun, mə norien kapəriə rəmhen kɨn naha? Iriə kɨsəmhen əmə kɨn kwajikovə [yamə mɨne nar kɨrik rɨrkək yame tukror əriə, rɨkiriə ragien.] Mɨsəkwətə masəukɨr ikɨn kamor maket ikɨn, mashek əriə mɨnə mhamə,
23548	MAT 11:20	Kɨni Yesu rɨmnəgkiar skai kɨmi narmamə ye taon yame mɨne In rɨmnor nɨmtətien rɨpsaah aikɨn ye nɨmrɨriə. Raməgkiar skai məknakɨn meinai iriə khapəh nɨsararien ye nərɨgien kapəriə tuk kapəriə norien has mɨnə.
23549	MAT 11:21	Kɨni In mɨmə, “!Ah! !Kɨmiə yamə mɨne nakɨsarə apa Korasin! Nəmhəyen ehuə tukrurə tuk əmiə. !Ah! !Kɨmiə nəmə Betsaeda! Nəmhəyen ehuə tukrurə tuk əmiə, meinai yɨmnor pawk nɨmtətien rɨpsaah ye taon mir kapəmiə. Kɨni tokmə yakpior nɨmtətien mɨnə a apa Taea mɨne Saedon kupən, narmamə a to kɨpisarar ye nərɨgien kapəriə tuk təvhagə has mɨpihavən ye neipən has, mɨsəsok-əsok ye nɨmrawk [ror nɨmtətien mə kɨsərɨg rahas pɨk tuk kapəriə norien has mɨnə.]
23553	MAT 11:25	Kɨni ye nɨpɨg a Yesu rɨmə, “Tatə Kughen. Ik Yermaru kape narɨmnar fam- yerpɨrɨg ye neai, mɨne ye tokrei tanə. Yakəgnəgɨn Ik meinai Ik nɨmnerkwaig kɨn nɨprai narɨmnar mɨnə e ye nɨmrɨ narmamə yamə mɨne kharkun nar. Kɨni mor əpu kɨmi narmamə yamə mɨne kɨsəmhen əmə kɨn kwajikovə mɨnə mə iriə e tukharkun nar.
23554	MAT 11:26	Tatə, in a norien yame Ik nakorkeikei.”
23555	MAT 11:27	Kɨni Yesu rɨrpɨn mamni-ərhav mɨmə, “Rɨmɨk rɨmneighan-pə ta kɨn narɨmnar fam ye kwermɨk. Kɨni Rɨmɨk pɨsɨn əmə rɨrkun Tɨni. Kɨni Tɨni əmə mɨne narmamə kafan mɨnə, iriə əmə kharkun Tatə Kughen. Iriə e narmamə yamə mɨne Tɨni rɨmɨrpen ta əriə mə In tukror əpu Tatə Kughen kɨmi əriə.
23564	MAT 12:6	Mərɨg yakamni-pre tuk əmiə mə kwən kɨrik eikɨn e In yerpɨrɨg rapita Nimə Ehuə kape Kughen.
23565	MAT 12:7	Ye Nəkwəkwə kape Kughen In ramni mə, “‘Nar kɨrik ror rɨkik ramagien, in e mə rɨkimiə tukrehuə tuk narmamə, mərɨg rɨkik rɨpəh nagienien tuk kapəmiə sakrefaes mɨnə.’” Kɨni Yesu rɨrpɨn nəgkiarien mamni-pən tuk Farisi mɨnə mɨmə, “To nakpiharkun nɨprai nəgkiarien e, mɨpiharkun narmamə yamə mɨne kɨsatuatuk, to nakpihapəh nɨsəm-pəniən nar has kɨrik ye narmamə kafak mɨnə.
23568	MAT 12:10	Kɨni ikɨn a, kwən kɨrik aikɨn, kwermɨn rɨmhə, rɨpəh nɨhuatukien kɨn. Kɨni kɨsaiyoh-pən Yesu mə, “?Rhawor? ?Ratuatuk ye loa mə to nakor huvə yermamə yame ramhə ye Sabat, uə nɨkam?” Iriə kɨmɨsaiyoh-pən məknakɨn Yesu meinai kɨsarkut mə tuksəm-pən nar has kɨrik iran.
23569	MAT 12:11	Kɨni Yesu rɨmɨni-pən tuk əriə mɨmə, “?Tukmə kɨmiə kɨrik, kafan sipsip rivə-ərhav pɨkɨn ye nəkwai nɨmɨr ehuə ye Sabat, kɨni in tukrhawor? In tukraməkeikei mɨvən mɨrəh-si haktə aihuaa əmə. ?Pa e irəmiə in to rɨpəh norien məkneikɨn? Rɨrkək.
23573	MAT 12:15	Kɨni Yesu rɨmɨrkun mə Farisi mɨnə kɨsarkut mə tukshopni In, mɨtərhav aikɨn a. Kɨni narmamə khapsaah khakwasɨg kɨn In. Kɨni In rɨmnor huvə nəmhəyen fam kapəriə,
23574	MAT 12:16	mɨni-əhu əriə mə tukhapəh nhani-ərhavyen In tuk narmamə.
23576	MAT 12:18	“In e yorwok kafak yame yɨmɨrpen ta yakorkeikei pɨk In, kɨni rɨkik ragien pɨk tukun. Kɨni Yo jakor mə Nanmɨn kafak tukrurə mukwar iran. Kɨni In tukrɨni-ərhav norien atuatuk kafak mɨne nɨvəh-mɨraghien kafak ye nɨmrɨ narmamə tanə pɨsɨn pɨsɨn mɨnə.
23577	MAT 12:19	To In rɨpəh nuhyen əjir, mɨpəh nokrən-apomhien; Mɨpəh nəgkiar-pɨkien ikɨn narmamə kasofugɨn əriə mɨnə ikɨn.