23216	MAT 1:3	kɨni Juda in rɨm Peres mɨne Zera, nɨsɨnriu e Tamara, kɨni Peres in rɨm Hesron, kɨni Hesron in rɨm Ram,
23233	MAT 1:20	Mərɨg nɨpɨg rɨkin rɨmoh mə tukror məknakɨn, kɨni rəmrərhav, məm agelo kɨrik kape Kughen Yermaru rɨmauə tukun mɨmə, “Josef, mɨkɨp Deved. Takpəh nɨgɨnien tuk nɨkɨrien Meri, meinai kwajikovə yame ramarə iran, in rɨmasɨ-pən əmə tuk Nanmɨn kape Kughen.
23244	MAT 2:6	“‘Eh. Betlehem, ye tanə Judia. Tukhapəh nɨsəm-əhuyen əmiə mə nəmehuə mɨnə ye taon mɨnə tɨksɨn apa Judia kɨsapita əmiə, meinai yemehuə kɨrik tukrɨsɨ-pre irəmiə. Kɨni In tukrəm huvə kafak narmamə mɨnə e nəmə Isrel, rəmhen kɨn yame yermamə ramarha huvə tuk sipsip mɨnə.’”
23250	MAT 2:12	Kɨni kwasɨg ikɨn, kɨmɨsəmrərhav mɨsəm Kughen ramor kwirɨg kɨmi əriə mɨmə, “Takhapəh nharerɨg-pənien tuk King Herod, mhakurao-pən ye swatuk pɨsɨn, mharerɨg-pən iməmiə ikɨn.”
23261	MAT 2:23	kɨni kɨrhuvɨn mɨrharə ye taon kɨrik, nhagɨn e Nasaret. Nar a rɨtərhav-pə ror nəgkiarien kape profet mɨnə kupan ruauə mɨnor nəfrakɨsien kɨn, yamə kɨmnhani mhamə, “Tukamni kɨmə in yemə Nasaret.”
23276	MAT 3:15	Mərɨg Yesu rɨni-pən tukun mɨmə, “Nɨkam. Takpəh nəpəhyen. Kughen rɨmɨni mə ratuatuk mə takor baptaes irak.” Kɨni Jon rɨmneighan kɨn.
23281	MAT 4:3	Kɨni Setan ruə mɨvəhsi-pən vəhsi-pən kɨmi Yesu mɨni-pən tukun mɨmə, “Tukmə Ik Ji Kughen əfrah, ni-pən tuk kapier mɨnə e pəh khaukrekɨn mhauə mɨsor bred kɨn.”
23284	MAT 4:6	Kɨni mɨni-pən tukun mɨmə, “Tukmə Ik ji Kughen əfrakɨs, iv-ərhav-ru ikɨn e, meinai kɨmɨrai ye Nəkwəkwə kape Kughen kɨmə, “‘In tukrher-pə kɨn agelo mɨnə kafan khauə masarha huvə tuk Ik. Tukharaptərəkɨn Ik kɨn kwermɨriə mə takpəh nowhan-pənien nɨhum ye kapier kɨrik.’”
23285	MAT 4:7	Mərɨg Yesu rhorpɨn kafan nəgkiarien mɨmə, “Nɨkam. Nəkwəkwə kape Kughen ramni mɨn mɨmə, ‘Takhapəh nɨsəm-əsaahyen kapəmiə Kughen Yermaru mə ramarha huvə əfrakɨs tuk əmiə uə nɨkam.’”
23287	MAT 4:9	kɨni mɨni-pən tukun mɨmə, “Tukmə nakəhuak kɨmi yo, yakvəhsi-pre narɨmnar m-fam e kɨmik.”
23288	MAT 4:10	Mərɨg Yesu rɨni-pən tukun mɨmə, “!Setan, əta irak! Meinai Nəgkiarien kape Kughen ramni mɨmə, ‘Taksəhuak əmə kɨmi kapəmiə Yermaru Kughen, mɨsəri-pən əmə kafan nərɨgien.’”
23302	MAT 4:24	Kɨni nəvsaoyen kɨn Yesu rarkurao fam ye provins e Siria. Kɨni narmamə kɨmnhapɨk narmamə m-fam yamə mɨne kamhamhə, mhauə tuk Yesu. Kapəriə nəmhəyen ror məkneikɨn: Tɨksɨn kamhamhə; tɨksɨn, nɨprairiə rɨmamhə; tɨksɨn, nanmɨn has ramərer-pən irəriə; tɨksɨn, nɨkəvaan ramor əriə; kɨni tɨksɨn, nɨprairiə fam rɨmhə. Mərɨg Yesu rɨmnor huvə fam əriə.
23316	MAT 5:13	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Kɨmiə naksəmhen kɨn nɨgər kape narmamə m-fam ye tokrei tanə. Kɨni mərɨg tukmə nɨgar rəhiu pɨk, ?tukhawor kor rhekɨn mɨn? Rɨpəh nəmhenien tuk nar kɨrik. Tukarakikɨn əmə.
23321	MAT 5:18	!Nəfrah! Yakamni-pre tuk əmiə mɨmə nɨpɨg tokrei tanə mɨne neiai kwarə, kɨni Loa, in mɨn tukramarə. To nar kɨrik rɨpəh nɨrkəkien iran. Nar apnapɨg in leta kwakwə əmə, kɨni Loa tukrərer mor wok meriaji-pən nəgkiarien mɨnə fam kape Loa tukhauə mɨsor nəfrakɨsien kɨn.
23324	MAT 5:21	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Kɨmiə nakwəsərɨg ta nəgkiarien yame nəmhajoun kɨmnhani-pən tuk rɨpmiə mɨnə, mhamə, ‘Takhapəh nɨshopniyen yermamə’ kɨni, ‘yermamə yame ramhopni yermamə, in tukraməkeikei mərer ye nɨmrɨ mɨrh mɨvəh narpɨnien.’
23328	MAT 5:25	“Tukmə yermamə kɨrik rɨmə tukrərɨp ik ye nɨmrɨ mɨrh, kɨni tukmə nakramə takwəriwək kwis mɨravən ye nɨmrɨ mɨrh, rhuvə mə takaməkeikei məkupən mərəhu nəmərinuyen tuk əmiru mɨnə, tamə rəukəkin ik mɨvən ye nɨmrɨ mɨrh. Kɨni yamehuə kape kot reighan-pən kɨn ik ye kwermɨ polis. Kɨni polis rɨrəh ik mɨvən mətapɨg əsɨgɨn ik ye kalabus.
23336	MAT 5:33	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Nakwəsərɨg ta nəgkiarien kɨrik mɨn yame nəmhajoun mɨnə kɨmnhani-pən tuk rɨptawə mɨnə mhamə, ‘Tukmə nɨmnhani nhag yermamə kɨrik mə tukror kafam nəgkiarien tukror nəfrakɨsien kɨn, takhapəh nɨsakapɨrien nəgkiarien kapəmiə. Kɨni tukmə nɨmnhani-pən nəgkiarien kɨrik kɨmi Kughen Yermaru, sor.’
23337	MAT 5:34	Mərɨg Yo yakamni-pre tuk əmiə mɨmə, takhapəh nhaniyen nhag yermamə kɨrik mə tukror kafam nəgkiarien tukror nəfrakɨsien kɨn. Takhapəh nhaniyen nhag rao ye neai, meinai Kughen ramkwətə ikɨn mamarmaru.
23340	MAT 5:37	Mərɨg taksəfrakɨs nɨpɨg m-fam. Tukmə nakseighan kɨn nar kɨrik, sor. Kɨni tukmə naksəpəh, hapəh. Mərɨg Setan in ramherer narmamə mə tukhani nhag nar kɨrik mə tukror nəgkiarien kapəriə ror nəfrakɨsien kɨn.”
23341	MAT 5:38	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Kɨmiə nakwəsərɨg ta nəgkiarien kɨrik ramni mɨmə, ‘Tukmə yermamə kɨrik rhapɨs nɨmrɨ yermamə kɨrik, tukaməkeikei khopɨs mɨn nɨmrɨn. Kɨni tukmə yermamə kɨrik rhopɨr kweru yermamə kɨrik, tukaməkeikei khopɨr mɨn kwerun.’
23346	MAT 5:43	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Nakwəsərɨg ta mə, ‘Takasəkeikei mɨsorkeikei kɨmiə mɨnə tɨksɨn, kɨni masəməkɨn kapəmiə tɨkmɨr mɨnə.’
23352	MAT 6:1	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Tukmə naksor nar atuatuk, takhapəh nɨsorien mə tukəm kəgnəgɨn əmiə tukun, tamə Rɨmɨmiə ye rao ye neai rɨpəh nərokien əmiə iran.
23367	MAT 6:16	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Tukmə nakhamə taksəpəh nəvɨgɨnien tuk nəhuakien, hapəh nɨsorien nɨmrɨmiə rəpou rəmhen əmə kɨn narmamə yamə mɨne kapəriə norien rhuvə mərɨg yerkiriə rəmkɨmɨk. Iriə kasor nɨmrɨriə ror pɨsɨn, mə narmamə tuksəm əriə mə nɨkumhə raməs əriə, khasiai əriə tukun. Yakamni əfrah mə iriə kwənhavəh ta nərok piəpiə kapəriə- [in e nɨsiaiyen kape narmamə].
23370	MAT 6:19	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Takhapəh nɨsəwhai-kəjiyen kapəmiə nautə ye tokrei tanə e mə tukrɨpsaah. Ye tokrei tanə e, ɨvn mɨnə mɨne nəmtəyen raməs narɨmnar ikɨn, kɨni yəkrəh mɨnə kɨsat-pən imə, mɨsəkrəh kɨn narɨmnar.
23373	MAT 6:22	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Nəkwai nɨmrɨm in rəmhen kɨn laet yame ravəhsi-pre nɨkhakien ye nɨpram. Tukmə nəkwai nɨmrɨm mir kɨrahuvə, rəmhen kɨn mə nɨpram rukwar kɨn nɨkhakien.
23375	MAT 6:24	“Yermamə rɨkək yame to ror slef kape yemehuə mir kɨraru. To ramor məknakɨn, tukraməkeikei morkeikei kɨrik, maməməkɨn kɨrik; uə tukraməkeikei mor nəkwai kɨrik, məpəh kɨrik. To nakhapəh nɨsor-kwis-kwisien wok kɨmi Kughen mɨne mane.”
23376	MAT 6:25	Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Tuk nar a, yakamni-pre tuk əmiə mə, takhapəh nɨsətərɨg-pɨkien tuk nɨmraghien kapəmiə mə taksən naha, mhanɨm naha, uə mə takvəhsi-pən naha neipən. ?Nakharkun mə nɨmraghien kapəmiə rapita nəvɨgɨnien, kɨni nɨpraimiə rapita neipən?
23378	MAT 6:27	?Tukmə nakətərɨg pɨk tuk nɨmraghien apomh kafam, nakɨrkun mə to rasitu iram nakarə mɨn rəpomh uə? !Nɨkam! Norien kape nətərɨg-pɨkien to rɨpəh nəsɨk-əpnis-pən-ien aoa kɨrikianə ye nɨmraghien kapəmiə.
23386	MAT 7:1	Kɨni Yesu rɨmɨni mɨn mə, “Takpəh nəm-pənien nar has ye narmamə, tamə Kughen mɨn rəm-pre nar has irəmiə.
23387	MAT 7:2	Meinai nəgkiarien skai yame nakamhani hah yermamə kɨrik, Kughen tukrɨni əmə mɨn iram rəmhen kɨn yame nɨmɨni. Tukmə nakəkir narmamə ye norien yame ratuatuk, Kughen tukrəkir ik ye norien yame ratuatuk. Mərɨg tukmə nakəkir oror narmamə ye norien yame rɨskai, Kughen tukror əmə mɨn iram rəmhen kɨn yame ik nɨmnor.
23389	MAT 7:4	Tukmə nakhapəh nɨsərɨgien nai ehuə yame ramhai nɨmrɨmiə, ?takshawor pən iran mɨne mhasur ta nɨmoptanə ye nɨmrɨ piaumiə?
23390	MAT 7:5	Kɨmiə naksəmhen kɨn narmamə yamə mɨne kamhani nar mhapəh nɨsorien. Taksəkupən mhavəh-si ta nai ehuə ye nɨmrɨmiə, kwasɨg ikɨn, nakharkun nɨsəm-huvəyen nɨmoptanə yame ramswin-pən ye nɨmrɨ piaumiə mɨpihasur-ta.”
23400	MAT 7:15	Kɨni Yesu ramni mɨn mə, “Takasərɨg əmiə tuk profet eikuə mɨnə. Iriə tukhauə tuk əmiə mɨsəpou rəmhen kɨn sipsip; mərɨg rɨkiriə rəmhen kɨn kuri aparu yamə mɨne kasəkwəpah.
23411	MAT 7:26	Mərɨg narmamə yamə mɨne kasərɨg nəgkiarien kafak, mhapəh nɨsorien, iriə kɨsəmhen kɨn yermamə yame kafan nɨrkunien rɨkək. Tukmə rɨmə tukror kafan nimə, ravhirəkɨn haktə əmə ye nɨpakɨr.
23418	MAT 8:4	Kɨni Yesu rɨmɨni-əhu in mɨmə, “Takpəh nɨni-ərhavyen narɨmnar mɨnə e kɨmi narmamə. Mərɨg yuvən məm pris kɨrik pəh in rəm mə nɨpram rɨnor məknen. Kɨni or sakrefaes kɨmi Kughen rəri-pən Loa kape Moses, pəh narmamə tukharkun mə nəfrakɨsien nakwahuvə, kɨni kafam nəmkɨmɨk ruɨrkək.”
23423	MAT 8:9	Yakɨrkun mə nɨmhəyen a tukraməkeikei mor nəkwam, meinai yo mɨn, kafak nəmehuə mɨnə aikɨn yame kasehuə irak, kɨni yakamor nəkwairiə. Kɨni mobael mɨnə tɨksɨn aikɨn yame yo yakamehuə irəriə. Tukmə yakni-pən tuk kɨrik mɨmə, ‘Yuvən,’ kɨni tukraməkeikei mɨvən. Kɨni tukmə yakni-pən tuk kɨrik mɨmə, ‘Yuə,’ tukraməkeikei muə. Kɨni tukmə yakni-pən tuk kafak slef mɨmə, ‘Or nar e,’ tukraməkeikei mor.”
23432	MAT 8:18	Kɨni nɨpɨg Yesu rəm nukwhao kɨsərer ərkurao kɨn, kɨni rɨmɨni-pən tuk kafan narmamə mə, “Takhavən ye nɨkar lugun pən.”
23445	MAT 8:31	Kɨni nanmɨn has mɨnə kɨmɨsaiyoh-pən skai kɨmi Yesu mhamə, “!Aweh! Tukmə nakmə takəko ta əmawə, əta-pən irəmawə yerki pukəh mɨnə a.”
23454	MAT 9:6	Mərɨg yakorkeikei mə jakor Yo mə takharkun mə Yo, Ji Yermamə, yakvəh nehuəyen ye tokrei tanə tuk nɨvəhsi-tayen narpɨnien kape təvhagə has.” Kɨni marə mɨni-pən tuk kwən a mɨmə, “Yakamni-pre tuk ik mə, ‘Takhekɨmter, mɨrəh kafam nɨkaokao məriwək mamvən imam yerkwanu.’”
23464	MAT 9:16	“To yermamə kɨrik rɨpəh nɨvəhyen kwonmut neipən vi kɨrik kɨni mɨjir-pən ye neipən mətɨt kafan [yame rɨmneikus]. To ror məknakɨn, kwonmut neipən yame rɨvi to reikus neipən mətɨt, kɨni reikus ehuə.
23465	MAT 9:17	Kɨni to yermamə kɨrik rɨpəh nɨvəhyen waen wi kɨni mɨvi-pən ye tɨki waen mətɨt. To ramor məknakɨn, kɨni waen a ye tɨki waen mətɨt tukrəməteih, kɨni waen tukraiyu. Nɨkam, kɨpəh norien məknakɨn. Tukaməkeikei kɨvi-pən waen wi ye tɨki waen wi. Kɨni waen mɨne tɨki waen tukawəmɨr huvə.”
23469	MAT 9:21	Ye nərɨgien kafan rɨmə, “Tukmə yakrap əmə kafan kot, kɨni jakəsanɨn.”
23478	MAT 9:30	Kɨni nɨmrɨriu rhuvə, kɨnəwəm nar. Kɨni Yesu rɨni-pən skai tuk əriu mɨmə, “Takrapəh nəvsaoyen kɨn narɨmnar mɨnə e kɨmi narmamə.”
23489	MAT 10:3	mɨne Filip; mɨne Batalomiu; mɨne Tomas; mɨne Matiu, yermamə kape nɨvəhyen mane kape takis; mɨne Jemes ji Alfeas; mɨne Tadeas;
23491	MAT 10:5	Kwasɨg ikɨn Yesu rher-pən kɨn kafan narmamə twelef mə tukhavən mɨsor wok, mɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Takhapəh nhavənien mɨsarə kɨmiə narmamə yamə mɨne pəh nien mə kwənərəus kape Isrel; kɨni mhapəh nhavənien ye taon kɨrik kape nəmə Sameria,
23495	MAT 10:9	Tukmə nakamhavən, takhapəh nhavəhyen mane,
23498	MAT 10:12	Tukmə nɨpɨg takamhavən mɨsarə ye nimə kɨrik, takasəkeikei mɨsəgkiar huvə kɨmi əriə mhamə, ‘Pəh nəmərinuyen tukraməmɨr tuk əmiə.’
23502	MAT 10:16	Kɨni Yesu ramni mɨmə, “Takasəkeikei mharkun mə Yo yakamher-pən kɨn əmiə mə takhavən mɨsarə mar yerki nəmə has mɨnə rəmhen kɨn sipsip yamə mɨne kasəriwək yerki kuri aparu yamə mɨne kasəkwəpah. Takasəkeikei mhavəh nɨrkunien tuk niko-ikoyen rəmhen əmə kɨn snek; mɨsarə mar rəmhen əmə kɨn mak ye tanə.
23503	MAT 10:17	Takasərɨg əmiə tuk narmamə; meinai iriə tuksərɨp-ərhav əmiə ye nɨmrɨ mɨrh, mɨsərkɨs-ərkɨs əmiə ye nəkwai nimə kape nofugɨnien kapəriə.
23506	MAT 10:20	Takhapəh nhagɨnien meinai pəh nien mə kɨmiə atuk naksəgkiar, mərɨg Nanmɨn kape Rɨmɨmiə Kughen tukrɨvəhsi-pre nəgkiarien kɨmi əmiə, takhani-ərhav.
23509	MAT 10:23	Tukmə kɨsor ahas pre kɨmi əmiə ye taon kɨrik, sap, mhavən ye taon pɨsɨn kɨrik. Yakamni əfrah tuk əmiə mə to nakhapəh nhavən-fam-ien ye taon mɨnə kape Isrel, yo Ji Yermamə jakrerɨg-pə mɨn.
23512	MAT 10:26	Kɨni Yesu ramni mɨmə, “Ror məkneikɨn, takhapəh nhagɨnien kɨn narmamə. Tukmə nar erkwaig, tukaməkeikei kəm. Tukmə kuvrɨg əpɨs, kɨni mərɨg tukraməkeikei mier-pə ikɨn rhakak ikɨn.
23514	MAT 10:28	Takhapəh nhagɨnien kɨn narmamə, meinai kharkun əmə nɨsoriahyen nɨpraimiə, mərɨg kaseinein nɨshopniyen nanmɨmiə. Mərɨg hagɨn kɨn Kughen meinai In rɨrkun narakikɨn-pən-ien nɨprai jir mɨne nanmɨn apa ye nap ehuə.
23518	MAT 10:32	“Tukmə yermamə kɨrik ramni-ərhav nhagɨk ye nɨmrɨ narmamə, Yo mɨn jakni-ərhav nhagɨn ye nɨmrɨ Rɨmɨk Kughen ye neai mə in kafak yermamə.
23524	MAT 10:38	Tukmə yermamə rɨmə tukrɨkwasɨg kɨn Yo, tukraməkeikei məta ye nərɨgien kafan, kɨni tukmə ramərɨg pawk nəmhəyen rəmhen kɨn nəmhəyen ye nɨmhəyen ye nai kamarkwao kɨn, mərɨg tukrɨkwasɨg kɨn Yo.
23536	MAT 11:8	?Tukmə nɨkam, kɨni nɨmnamhavən mə taksəm pa? ?Yermamə kɨrik yame ramvən ye neipən huvə yame nɨmrɨn rəutən uə? !Nɨkam! Narmamə yamə mɨne kamhavən ye neipən huvə kɨsarə ye nimə huvə mɨnə rəmhen kɨn kape king.
23543	MAT 11:15	Tukmə kɨmiə narmamə yame nɨmətɨrgɨmiə rarə, sətərɨg huvə kɨn nəgkiarien e.
23549	MAT 11:21	Kɨni In mɨmə, “!Ah! !Kɨmiə yamə mɨne nakɨsarə apa Korasin! Nəmhəyen ehuə tukrurə tuk əmiə. !Ah! !Kɨmiə nəmə Betsaeda! Nəmhəyen ehuə tukrurə tuk əmiə, meinai yɨmnor pawk nɨmtətien rɨpsaah ye taon mir kapəmiə. Kɨni tokmə yakpior nɨmtətien mɨnə a apa Taea mɨne Saedon kupən, narmamə a to kɨpisarar ye nərɨgien kapəriə tuk təvhagə has mɨpihavən ye neipən has, mɨsəsok-əsok ye nɨmrawk [ror nɨmtətien mə kɨsərɨg rahas pɨk tuk kapəriə norien has mɨnə.]
23550	MAT 11:22	Mərɨg ye nɨpɨg a yame Kughen tukror narpɨnien kapəmiə, in tukrɨskai pɨk rapita narpɨnien yame tukror kɨmi narmamə yamə mɨne kɨmnɨsarə apa Taea mɨne Saedon kupən.
23553	MAT 11:25	Kɨni ye nɨpɨg a Yesu rɨmə, “Tatə Kughen. Ik Yermaru kape narɨmnar fam- yerpɨrɨg ye neai, mɨne ye tokrei tanə. Yakəgnəgɨn Ik meinai Ik nɨmnerkwaig kɨn nɨprai narɨmnar mɨnə e ye nɨmrɨ narmamə yamə mɨne kharkun nar. Kɨni mor əpu kɨmi narmamə yamə mɨne kɨsəmhen əmə kɨn kwajikovə mɨnə mə iriə e tukharkun nar.
23554	MAT 11:26	Tatə, in a norien yame Ik nakorkeikei.”
23555	MAT 11:27	Kɨni Yesu rɨrpɨn mamni-ərhav mɨmə, “Rɨmɨk rɨmneighan-pə ta kɨn narɨmnar fam ye kwermɨk. Kɨni Rɨmɨk pɨsɨn əmə rɨrkun Tɨni. Kɨni Tɨni əmə mɨne narmamə kafan mɨnə, iriə əmə kharkun Tatə Kughen. Iriə e narmamə yamə mɨne Tɨni rɨmɨrpen ta əriə mə In tukror əpu Tatə Kughen kɨmi əriə.
23557	MAT 11:29	Yakamni məkneikɨn meinai Yo yemə mar, kɨni kafak nətərɨgien in ye tanə. Kɨni hauə tuk Yo mhavəh napɨsien ye kapəmiə nɨmraghien. Taksajipə kɨn kafak nɨtɨp meinai in rəruvəruvə, kɨni kafak wok yame jakvəhsi-pre kɨmi əmiə in rɨmar.”
23561	MAT 12:3	Mərɨg Yesu rɨmɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Tukmə ror nakhapəh nɨsəvheikɨnien nəvsaoyen ye Nəkwəkwə kape Kughen yame raməvsao kµn norien yame King Deved rɨmnor kupən, yame in mɨne kafan narmamə mɨnə kɨmɨsəmkərəv.
23565	MAT 12:7	Ye Nəkwəkwə kape Kughen In ramni mə, “‘Nar kɨrik ror rɨkik ramagien, in e mə rɨkimiə tukrehuə tuk narmamə, mərɨg rɨkik rɨpəh nagienien tuk kapəmiə sakrefaes mɨnə.’” Kɨni Yesu rɨrpɨn nəgkiarien mamni-pən tuk Farisi mɨnə mɨmə, “To nakpiharkun nɨprai nəgkiarien e, mɨpiharkun narmamə yamə mɨne kɨsatuatuk, to nakpihapəh nɨsəm-pəniən nar has kɨrik ye narmamə kafak mɨnə.
23569	MAT 12:11	Kɨni Yesu rɨmɨni-pən tuk əriə mɨmə, “?Tukmə kɨmiə kɨrik, kafan sipsip rivə-ərhav pɨkɨn ye nəkwai nɨmɨr ehuə ye Sabat, kɨni in tukrhawor? In tukraməkeikei mɨvən mɨrəh-si haktə aihuaa əmə. ?Pa e irəmiə in to rɨpəh norien məkneikɨn? Rɨrkək.
23577	MAT 12:19	To In rɨpəh nuhyen əjir, mɨpəh nokrən-apomhien; Mɨpəh nəgkiar-pɨkien ikɨn narmamə kasofugɨn əriə mɨnə ikɨn.
23578	MAT 12:20	In yemə mar, kɨni In tukror huvə-pən kɨmi narmamə yamə mɨne kasəpəu kɨni kapəriə nəsanɨnien rɨkək. Tukror məkna meriaji-pən In tukror norien yame ratuatuk tukror win ye norien yame rahas.
23581	MAT 12:23	Kɨni narmamə m-fam kɨsəm kɨsakur pɨk kɨn mhamə, “Tukmə ror Kwən e in e Mɨkɨp King Deved yame Kughen rɨmə tukrher-pə kɨn.”
23582	MAT 12:24	Mərɨg Farisi mɨnə kɨmɨsərɨg, kamhani mhamə, “Nɨkam. Tukmə ror In raməko-ta nanmɨn has ye nəsanɨnien kape yarmhə e Bielsebul yame in yamehuə kape yarmhə mɨnə.”
23583	MAT 12:25	Mərɨg Yesu ruɨrkun ta nətərɨgien kapəriə kɨni mɨmə, “Nɨkam. Tukmə narmamə ye kantri kɨrik kasəwhai əriə mɨnə, mɨsarə kɨraru, kɨni tuksoriah kapəriə narəyen, kantri tukrɨmɨr. Kɨni rəmhen mɨn kɨn yerkwanu kɨrik. Tukmə narmamə kwəsəwhai əriə mɨnə, mɨsarə kɨraru, rukwanu a to rɨpəh narə-huvəyen.
23584	MAT 12:26	Kɨni rəmhen mɨn kɨn narmamə kape Setan mɨnə, tukmə iriə kasəwhai əriə mɨnə, mɨsarə kɨraru, tukseikus-eikus mɨn nimə kape Setan. Norien kape Setan tukrɨpəh nɨskaiyen. Tukrəsaah-əsaah mɨrkək.
23587	MAT 12:29	Kɨni mamhen mɨn kɨn yame to yermamə kɨrik nagheen rehuə rɨvən, mətu kafan narɨmnar, maməmɨr, yermamə pɨsɨn kɨrik to rɨpəh nɨvənien məkrəh kɨn. Tukmə yermamə rɨmə tukrɨvən məkrəh kɨn kafan narɨmnar, kɨni tukrɨrkwəji yermamə ai nagheen rehuə. Kɨni ai mɨrkun nɨvənien məkrəh kɨn kafan narɨmnar.
23590	MAT 12:32	Tukmə yermamə ramni hah Yo, Ji Yermamə, kɨni Kughen tukrəru-kɨn mɨpəh narpɨnien. Mərɨg yermamə yame ramni hah Nanmɨn kape Kughen, Kughen to rɨpəh nəru-kɨnien tuk nɨpɨg kɨrik, ye nɨpɨg e uə ye nɨpɨg yame tukrɨpiuə.
23591	MAT 12:33	“Tukmə nai huvə, kwənkwan tukrhuvə; tukmə nai has, kwənkwan tukrahas. Ror məkneikɨn meinai kɨmiə takasəm əmə kwənkwai nai mə nai a in rhuvə uə rahas.
23592	MAT 12:34	!Ah! Kɨmiə naksəmhen kɨn snek yame ramor norien iko iko. Kɨmiə nəmə has mɨnə. To nakhapəh nhaniyen nar huvə kɨrik, meinai narmamə kamhani əmə naha nhagɨn yame raməmɨr yerkiriə.
23596	MAT 12:38	Kɨni nəmhajoun mɨnə tɨksɨn kape Loa kape Moses mɨne Farisi mɨnə kɨmnhani-pən tukun mhamə, “Yhajoun. ?To nakor nɨmtətien əpsɨpɨs kɨrik yaksəm?”
23617	MAT 13:9	Kɨni Yesu rɨmə, “Tukmə kɨmiə narmamə yame nɨmətɨrgɨmiə rarə, sətərɨg huvə kɨn nəgkiarien e.”
23623	MAT 13:15	Ror məkneikɨn meinai kaparia kapə ruauə muɨskai, kɨni kwəsəpou kɨn nətərɨgien kɨn nar, kɨni mɨsətapɨg kɨn nɨmrɨriə. To kɨpihapəh nɨsorien məknakɨn, kɨpisəm nar kɨn nɨmrɨriə, mɨpisərɨg nar kɨn nɨmətɨrgɨriə, mɨpiharkun nar yerkiriə, mɨpisarar ye nərɨgien kapəriə tuk təvhagə has, kɨni to Yo yakpivəh mɨragh əriə.’
23629	MAT 13:21	mərɨg nuan rɨpəh neiwaiyu-pɨkien. Kɨni ramərer əmə tuk nɨpɨg kwakwə əmə. Tukmə nɨpɨg əutən uə nahasien kɨrik ruə ye nɨmraghien kafan tuk nəgkiarien a, taktakun əmə rɨmɨr ye kafan nhatətəyen.
23631	MAT 13:23	Mərɨg kweru nai yame rəsaah-pən ye nɨmoptanə huvə, in rəmhen kɨn yermamə yame rərɨg nəgkiarien kape Kughen, kɨni mɨrkun nɨpran. Kɨni ye nɨmraghien kafan, rɨkuə kɨn kwənkwan. Tɨksɨn khakuə kɨn kwənkwairiə wan handred, tɨksɨn sikisti, tɨksɨn toti.”
23636	MAT 13:28	“Kɨni yamehuə a rɨni-pən tuk əriə mɨmə, ‘Tɨkmɨr kɨrik kafak rɨmnor nar en.’ “Kɨni kafan slef mɨnə khani-pən tukun mhamə, ‘?Mərɨg nakmə jakhavən mɨsəkwai ta mənvhirɨk has a uə?’
23637	MAT 13:29	“Rɨni-pən tuk əriə mɨmə, ‘Nɨkam. Hapəh. To nakasəkwai ta mənvhirɨk has mɨnə a, masor mɨsəkwai ta pɨkɨn kwənkwai nai huvə.
23648	MAT 13:40	Tukhapɨk mənvhirɨk has mɨsəhi-pən ye nap. Norien a rəmhen kɨn Nɨpɨg Kwasɨg.
23651	MAT 13:43	Kɨni narmamə yamə mɨne kɨsatuatuk tuksəsiə ye rao ye neai, rəmhen kɨn mɨrh. Tukmə kɨmiə narmamə yame nɨmətɨrgɨmiə rarə, sətərɨg huvə kɨn nəgkiarien e.”
23654	MAT 13:46	Tukmə rəm perel kɨrik yame rhuvə pɨk, kɨni marar mɨvən mor salem fam kɨn kafan narɨmnar, kɨni mɨvəh mane iran, mɨvən mɨvəh perel a kɨn.”
23665	MAT 13:57	Kɨni iriə kɨnasəməkɨn In. Mərɨg Yesu rɨni-pən tuk əriə mə, “Tukmə profet kɨrik kape Kughen, narmamə tukhasiai In. Kɨni mərɨg, narmamə iman ikɨn, mɨne kwənərəus kafan mɨnə, iriə pɨsɨn əmə to khapəh nhasiaiyen In.”
23675	MAT 14:9	Nəgkiarien ai ror King Herod rərɨg rahas pɨk, meinai rɨmnor nəgkiarien əutən ye nɨmrɨ in mɨnə tɨksɨn. To rɨpəh nəpəhyen. Kɨni rɨmə tuksor nəkwai piakəskəh ai.
23681	MAT 14:15	Rɨnamenaiyu, narmamə kape Yesu khauə mɨsəm In, mhamə, “Kwənmhan əkwak ikɨn e, kɨni rɨnamenaiyu. Takher rik rik kɨn narmamə mɨnə e, pəh kamhavən apa yerkwanu ipakə mɨnə mhavəh nəriə kɨrik nəvɨgɨnien.”
23685	MAT 14:19	Kɨni mɨni-pən tuk narmamə mə tuksəkwətə huvə yerki mənvhirɨk. Kɨni mɨvəh bred ai kɨrkɨrɨp mɨne kəmam kɨraru, mɨvaag haktə mɨni vi vi Kughen tukun, mhapu bred, mɨpɨk-pən kɨmi kafan narmamə mɨmə, “Takhapɨk mɨsəvɨgɨn narmamə mɨnə a kɨn.”
23693	MAT 14:27	Məkneikɨn, Yesu rɨni-pən tuk əriə mə, “Takhapəh nhagɨnien. Mə Yo əmə e.”
23694	MAT 14:28	Kɨni Pita rɨmə, “Yermaru. Tukmə Ik əfrah, okrən mɨn kɨn yo pəh yakəriwək mɨn ye nɨmar-mar nu murə.”
23706	MAT 15:4	Ǝmru, Kughen rɨmɨni kupən mɨmə, ‘Takhasiai nɨsɨnmiə mɨne rɨmɨmiə.’ Kɨni mɨmə, ‘Yermamə yame ramni hah nɨsɨni uə rɨmni tukhopni.’
23716	MAT 15:14	Səpəh əriə. Iriə kamhakɨr narmamə, mərɨg nɨmrɨriə rɨpɨs. Tukmə nɨmrɨn pɨs rɨkɨr nɨmrɨn pɨs, kɨni iriu tukawəkeikei mɨrəivə ye nəkwai nɨmɨr.”
23723	MAT 15:21	Kɨni Yesu rɨtərhav aikɨn a mɨvən ye taon kɨraru e Taea mɨne Saedon.
23734	MAT 15:32	Ye nɨpɨg a, Yesu rɨmnokrən kɨn kafan narmamə mɨnə mɨmə, “Rɨkik reiwaiyu pɨk tuk narmamə mɨnə e. Kɨtawə miriə kɨmɨsəmɨr nɨpɨg kɨsisər, kɨni nəriə nəvɨgɨnien rɨrkək. To yakher-pən kɨn əriə yerkwanu, kamhavən kɨrik rəmkərəv ye swatuk, nɨmrɨn rapɨg, kɨni rɨmɨr.”