23233	MAT 1:20	Núꞌmu̱ mi benga njapꞌu̱, nꞌa mbi nhekitho nꞌár e̱nxe̱ ar tsi Hmu, bi zo ntꞌi ne bi ꞌñembabi: —Huse, ár ꞌbe̱toꞌi ar Dabi, yo gi ntsu gi tsixa ar Maria ha ri ngu, ngetho ár Hñö Jö gehnu̱ xi japi xi ñꞌu̱.
23240	MAT 2:2	Ne mi ñꞌa̱ni mi eñꞌu̱: —Habu̱ bi ꞌbu̱ ár ndö ya xodyo xi mꞌu̱i, ngetho xta hanthwe ár tsꞌo̱nu̱ mahyatsꞌi, ne xta ehe ga ndöñhe.
23243	MAT 2:5	Ne bi ꞌñeñꞌu̱: —Núnu̱ Belen har ha̱i Nhudea, ngetho njapꞌu̱ bi mönga ár mꞌe̱hni Jö núꞌmu̱ bi ꞌñenö:
23246	MAT 2:8	Ne bi ꞌñembabiꞌu̱: —Di möhu̱ Belen ne ñꞌa̱ñhu̱ xiñho habu̱ ꞌbu̱ ar bötsi, ne núꞌmu̱ xki tiñhu̱, gi e gi xikagihu̱, ne ma ga ndönga nꞌehe.
23251	MAT 2:13	Nu mi mengyá ha̱i ya jöꞌi mi hetꞌa ya tso̱, nꞌár e̱nxe̱ Jö bi ꞌñemba ntꞌi ar Huse: —Nangi, tsixa ar bötsi ne ár nönö di ma har ha̱i Ehipto. Ne ka gi kohnu̱, go xka xiꞌaꞌi hamꞌu̱ gi ehe, ngetho ar Erode ma da hyonga ar bötsi da hyo.
23258	MAT 2:20	—Nangi, penga ri ha̱i Israel, tsixa ar bötsi ne ár nönö, ngetho nuꞌu̱ mi honga ar bötsi nda hyohmö, xi duꞌu̱.
23263	MAT 3:2	Ne mi emba njanu̱: —ꞌYo̱thwu̱ ár ntso̱ꞌmi ngetho ár tsꞌu̱tꞌwi Jö ba epꞌu̱tho.
23268	MAT 3:7	Nu mi hyandi nze̱ye̱ ya de̱ngaꞌbe̱pate ne ya de̱ngamöjö mi e nda nxixthe nꞌehe, bi ꞌñembabiꞌu̱: —Yá bötsiꞌihu̱ ya kꞌeñö gi ha̱tehu̱. Togo xi utꞌahu̱ gi kꞌonthu̱ ár kwe̱ Jö xi ꞌñepꞌu̱.
23275	MAT 3:14	Har Xuwa himi ne, mi embabi: —Hanja xka e ga xixtheꞌi. Nuꞌge go di ꞌñepꞌaꞌi gi xixthegi.
23276	MAT 3:15	Har Hesu bi döti: —Xixthegipya, ne njapꞌu̱ ga o̱thu̱ gatho nöꞌö numañho Jö. Nuꞌmú̱ ar Xuwa bi netho bi xixthe ar Hesu.
23278	MAT 3:17	Ne bi nheki nꞌar mhö ndi ꞌñe mhetsꞌi mi enö: —Gehnu̱ ma hmöka Tꞌu̱, jakagi ga njohya.
23281	MAT 4:3	Ba epꞌu̱ ar tsꞌondöhi mi tsa̱ti mi embabi: —Nuꞌmu̱ ár Tꞌu̱ꞌi Jö, japa nuya doyu̱ da nthuhme xö.
23282	MAT 4:4	Ha nu ar Hesu bi döti ne bi ꞌñembabi: —Njawa enga hár Tꞌofo Jö: Hinge ho̱nse̱ ar thuhme da umba ár te ar jöꞌi, mahyonibi ár mhö Jö nꞌehe.
23284	MAT 4:6	Ne bi ꞌñembabi: —Nuꞌmu̱ majöni ár Tꞌu̱ꞌi Jö, ꞌye̱nga ar nsa̱gi köi xö, ngetho njanu̱ huxa har Tꞌofo: Jö da me̱hna yá e̱nxe̱ da suꞌaꞌi, ne da mipꞌa ri ꞌye̱, hingi fama ri wa ha ya do.
23285	MAT 4:7	Nuꞌmú̱ ar Hesu bi ꞌñembabi: —Xi tꞌotꞌi nꞌehe: Yo ma gi tsa̱ta Jö ri Hmu.
23287	MAT 4:9	Ne bi ꞌñembabi: —Gatho nuya hniniyu̱ ga ꞌraꞌi nuꞌmu̱ gi nda̱ndihmö gi nsundagi.
23288	MAT 4:10	Ar Hesu bi ꞌñembabi: —Hye̱gagiwa tsꞌondöhi, ngetho huxa har Tꞌofo: Nsunda Jö ri Hmu, ne ho̱nse̱ꞌö gi pe̱pabi.
23295	MAT 4:17	Nuya paꞌu̱ ar Hesu bi du̱ꞌmi bi mönga ar hoga mhö, ne mi emba ya jöꞌi: —ꞌYo̱thwu̱ ár ntso̱ꞌmi ngetho ár tsꞌu̱tꞌwi Jö ꞌba̱pꞌu̱tho.
23297	MAT 4:19	Ne bi ꞌñembabiꞌu̱: —Ba e gi te̱ngagihu̱, ne ma ga exꞌahu̱ gi ju̱xu̱ ya jöꞌi.
23306	MAT 5:3	—Nza̱tho nuꞌu̱ togo hingya ñꞌetsꞌi, ngetho xi nhwëkwabi ár tsꞌu̱tꞌwi Jö.
23416	MAT 8:2	Nꞌa mbi nthe̱witho nꞌar jöꞌi mi tsitꞌa ár ndoꞌyo, ba e bi nda̱ndihmö hár wa ar Hesu ne bi ꞌñembabi: —Ma tsi Hmuꞌi, nuꞌmu̱ gi ne, da tsa̱ gi o̱thegi.
23417	MAT 8:3	Ar Hesu bi maka ár ꞌye̱, bi hñuꞌspabi ne bi ꞌñembi: —Hö, di ne ga o̱theꞌi. Dá dixꞌaꞌi. Ngu mi wadi bi mönga njapꞌu̱, nunar tsi jöꞌi dama bi hñöka ár hñeni.
23418	MAT 8:4	Nuꞌmú̱ ar Hesu bi ꞌñembabi: —Hinto ma gi xipabi, ho̱nse̱ di ma har nijö da hyantꞌa ar möjö, ne hñöxa ri mꞌo̱ñho̱ ngu bi mönga ar Moise, ne da hyantꞌaꞌi ya jöꞌi xi dixꞌi.
23420	MAT 8:6	Ne bi ꞌñembabi: —Ha gi o̱de, tsi Tata. Nꞌa ma ꞌbe̱go oxa ar tꞌoxi ꞌwe̱tsꞌi, hingi tsa̱ da ꞌñöni, xa tho ya u̱gi.
23421	MAT 8:7	Nuꞌmú̱ ar Hesu bi ꞌñenö: —Gar manu̱, ma ga o̱thega.
23422	MAT 8:8	Nunar ndöꞌö bi dödi ne bi ꞌñenö: —Hinꞌö, tsi Tata, ngetho hindi ꞌñepkagi gi ku̱tꞌa ha ma ngu. Nöꞌö di a̱ꞌi, ho̱nse̱ gi mö da dixa ma ꞌbe̱go, nuga di ñꞌemu̱i da njapꞌu̱.
23424	MAT 8:10	Nu mi ꞌyo̱xa njapꞌu̱ ar Hesu xa bi ꞌyo̱tho, ne bi ꞌñemba ya jöꞌi mi te̱ni: —Xa majöni di xiꞌahu̱, hinxta tinga nꞌar me Israel di pe̱ꞌsa nꞌar ñꞌemu̱i ngu nunar ñꞌo̱ho̱nu̱.
23427	MAT 8:13	Nepꞌu̱ ar Hesu bi ꞌñemba ar döndogu: —Di ma ri ngu, da njapꞌu̱ ngu xka ñꞌemu̱i. Ne geꞌmu̱ dama bi dixa ár ꞌbe̱go.
23432	MAT 8:18	Nꞌagi mi hyanda ar Hesu xki gotꞌatho ya jöꞌi, bi ꞌñemba yá ma̱xte: —Möhö ꞌrandi ar dehe.
23433	MAT 8:19	Nꞌa mba epꞌu̱tho nꞌar bötꞌofo, ne bi ꞌñemba ar Hesu: —Tsi Utate, ga te̱ñꞌaꞌi habu̱ gatho gi ma.
23434	MAT 8:20	Ne bi dötwabi ar Hesu: —Ya miñꞌo pe̱ꞌsa yá oki habu̱ ku̱, nuya tsꞌintsꞌu̱ pe̱ꞌsa yá mꞌafi, ha Nöꞌö Togo ba e bi Njöꞌi hiñꞌotho habu̱ da me̱ ár ñö.
23435	MAT 8:21	Manꞌa nuꞌu̱ mi te̱ni bi ꞌñembabi: —Ma tsi Hmuꞌi, ꞌraka ar se̱ki ma ga a̱ ma dada, ne xka pengi, ga te̱ñꞌaꞌi.
23436	MAT 8:22	Ar Hesu bi döti ne bi ꞌñembabi: —Hye̱pꞌu̱ nuꞌu̱ xi du da ꞌya̱ nuꞌu̱ mahye̱gi xi duwi, ne ba e te̱ngagi.
23439	MAT 8:25	Nuyá ma̱xte bi ma ba ꞌya̱, ne bi ꞌñembabi: —Tsi Hmu, fa̱xkagihe, ꞌbu̱tho ga jöthu̱.
23440	MAT 8:26	Ne nöꞌö bi ꞌñembabi: —Yoꞌö gi ntsuhu̱. Tema bi ja ri jamfihu̱. Ne bi nangi bi zu̱ ar ꞌyomndöhi ne ar ñho̱nthe, ne dama bi ñhetho.
23441	MAT 8:27	Nuꞌmú̱ nuyá ma̱xte xa bi ꞌyo̱tho ne mi eñꞌu̱: —Togonu̱ ꞌmu̱, ar ꞌyomndöhi ne ar dehe o̱ta nöꞌö ꞌbe̱pabi.
23443	MAT 8:29	Nuya ñꞌo̱ho̱yu̱ bi ñö ntsꞌe̱di ne bi ꞌñemba ar Hesu: —Te gi hongwa Hesu, ár Tꞌu̱ꞌi Jö. Hage xka e gi ꞌraje ar mfe̱i mödi hingi tso̱ta ar pa.
23445	MAT 8:31	Nuya tsꞌondöhi bi ꞌya̱pa ar möte ar Hesu ne bi ꞌñembabi: —Nuꞌmu̱ ma gi ꞌye̱ngagihe, ꞌraje ar se̱ki ma ga ku̱the ha ya tsꞌu̱di ꞌyonu̱.
23446	MAT 8:32	Nuꞌmú̱ ar Hesu bi ꞌñembabi: —Hö, di möhu̱ ma ba ku̱thu̱. Nuꞌmú̱ ya tsꞌondöhi bi bo̱nga ha ya ñꞌo̱ho̱, ne bi ma ba ku̱tꞌa ha ya tsꞌu̱di. Ne gatho nuya tsꞌu̱di dama bi nixtꞌi ba ñho̱ma ha nꞌar maꞌye, ba tso har dehe ne bi jötꞌa gatho.
23450	MAT 9:2	Mi zo̱nga hár ñöni ar dehe, ba tsꞌimpa nꞌar ñꞌo̱ho̱ xki nza ár ndoꞌyo mi oxa ha nꞌar tꞌoxi, ne nu mi hyandwa yá ñꞌemu̱i nuꞌu̱ mi tsihi, ar Hesu bi ꞌñemba ar da̱thi: —Ndada, yo gi tu ri mu̱i, ngetho xi mpumpꞌa ri tsꞌoki.
23452	MAT 9:4	Nunar Hesu mi pötwatho yá mfeni, jange bi ꞌñembabiꞌu̱: —Yoꞌö gi beñhu̱ hingi ho nöꞌö di mönga.
23454	MAT 9:6	Pöhu̱ꞌmu̱, Nöꞌö Togo ba e bi Njöꞌi pe̱ꞌskwa ar tsꞌe̱di har ximha̱i da pungya tsꞌoki, hyanthu̱ꞌmu̱ te di pe̱fi. Nuꞌmú̱ ar Hesu bi ꞌñemba ar da̱thi: —Nangi, ju̱xa ri fidi, di ma ri ngu.
23457	MAT 9:9	Ar Hesu bi thohnu̱ bi ma, ne har ꞌñu bi hyanda nꞌar ñꞌo̱ho̱ ár thuhu ar Mateo mar njotꞌabojö, mi huxa habu̱ mi njutꞌa ar bojö mi jotꞌa ya ndö, ne bi ꞌñembabi: —Ba ehe, te̱ngagi. Ha nöꞌö bi nangi bi de̱ni.
23459	MAT 9:11	Nu mi hyanda njapꞌu̱ ya de̱ngaꞌbe̱pate, bi ꞌñemba yá ma̱xte ar Hesu: —Yoꞌö ñungwi ya njotbojö ne ya ꞌyo̱tꞌatsꞌoki ri Utatehu̱.
23460	MAT 9:12	Mi ꞌyo̱ ar Hesu bi ꞌñembabiꞌu̱: —Nuꞌu̱ ꞌyomañho hingi honga togo da o̱the, ha nuꞌu̱ hñeni hö, hoñꞌu̱.
23462	MAT 9:14	Mꞌe̱fa ba epꞌu̱ yá ma̱xte ar Xuwa Xixthe, bi ꞌya̱mba ar Hesu ne bi ꞌñeñꞌu̱: —Yoꞌö hingi bë nuya ri ma̱xte, ha nuje ne ya de̱ngaꞌbe̱pate xa di bëhë.
23463	MAT 9:15	Ar Hesu bi ꞌñembabi: —Nuꞌmu̱ da tꞌo̱tꞌa nꞌar ngo, ne nöꞌö togo bi nthöti da zohna yá mpödi, nuyu̱ mahyoni da njohyawi, ngetho ꞌbu̱hwi nöꞌö togo tꞌo̱tꞌwa ar da̱ngo. Njapꞌu̱ ma ma̱xte nꞌehe, núꞌmu̱ di ꞌbu̱ꞌbe johyayu̱. Ma da zo̱ ar pa núꞌmu̱ xta tsꞌixkagi, nuꞌmú̱ hö, xinda ne, da bëhyu̱.
23466	MAT 9:18	Mi wadi bi mönga njapꞌu̱ ar Hesu, ba epꞌu̱ nꞌar ndö bi nda̱ndihmö ne bi ꞌñembi: —Mañhemꞌu̱tho bi du ma tꞌinxu, jange xta e ga a̱ꞌar möte gi ma gi hñuxa ri ꞌye̱; di ñꞌemu̱i da mengi da nte.
23470	MAT 9:22	Ar Hesu bi ñegi ne bi ꞌñemba nunar ꞌbe̱hñö: —Ma tsi tꞌinxuꞌi, njohya. Nuna ri jamfi xi jaꞌaꞌi xi dixꞌi. Ne nꞌagitho bi dixa nunar ꞌbe̱hñönu̱.
23472	MAT 9:24	Bi ꞌñembabiꞌu̱: —Po̱ñhu̱, ngetho nunar nxutsinu̱, hinxi du, ötho. Ne nuya jöꞌi xa mi thentho.
23475	MAT 9:27	Núꞌmu̱ mi manu̱ ar Hesu, bi de̱nga yoho ya goda̱ mi ꞌbe̱fa xa mi mafi mi eñꞌu̱: —Ár bötsiꞌi ar Dabi, hwëgagihe.
23476	MAT 9:28	Ar Hesu bi thotho ne bi yu̱tꞌa ha nꞌar ngu. Nuya goda̱ himba kohi, ba e bi yu̱tꞌu̱ har ngu nꞌehe. Nuꞌmú̱ ar Hesu bi ꞌñembabiꞌu̱: —Ha gi jamfihu̱ da tsa̱ ga o̱theꞌihu̱. Bi döꞌu̱: —Hö da tsa̱, ma tsi Hmuꞌihe.
23477	MAT 9:29	Nuꞌmú̱ ar Hesu bi hñuꞌspa yá ꞌye̱ ha yá da̱ꞌu̱, ne bi ꞌñembabi: —Dá njapꞌu̱ ngu xka jamfihu̱.
23478	MAT 9:30	Ne bi xo yá da̱ꞌu̱. Ar Hesu bi hñuꞌmba yá mu̱i ne bi ꞌñembabi: —Jamasuhu̱ hinto da bö nöꞌö xi thogi.
23481	MAT 9:33	Ar Hesu bi ꞌye̱nga ar tsꞌondöhi, ne nunar gone bi za̱ bi ñö. Gatho ya jöꞌi mi ꞌbu̱hnu̱, xa mi ꞌyo̱tho ne mi eñꞌu̱: —Hiñhamꞌu̱ xta hanthu̱wa ha ma ha̱ihu̱ Israel nꞌar ntꞌudi ngu nöꞌö xta hanthu̱pya.
23482	MAT 9:34	Ha nuya de̱ngaꞌbe̱pate mi eñꞌu̱: —Nunu̱ e̱nga ya tsꞌondöhi, ju̱mpa ár tsꞌe̱di ár ndö ya tsꞌondöhi.
23485	MAT 9:37	Nuꞌmú̱ ar Hesu bi ꞌñemba yá ma̱xte: —Xa majöni di xiꞌahu̱, nze̱ye̱ ar sofo ne txꞌu̱da ya ꞌbe̱go.
23491	MAT 10:5	Ar Hesu bi me̱hna nuꞌu̱ ꞌre̱tꞌamayoho yá mpo̱te xki hwahni ne bi ꞌñembabiꞌu̱: —Yo ma gi thohu̱ habu̱ bi ꞌbu̱ nuꞌu̱ hingya xodyo. Yo gi ku̱thu̱ ha yá hnini ya me Nsamaria.
23531	MAT 11:3	ne bi ꞌñembabi: —Ha go geꞌe ár mꞌe̱hni Jö ma nda ehe, wa ga to̱ꞌmhe manꞌa.
23532	MAT 11:4	Ar Hesu bi dödi ne bi ꞌñembabiꞌu̱: —Di möhu̱ ba xifu̱ ar Xuwa nöꞌö xka ꞌyo̱hu̱ ne xka hyanthu̱.
23535	MAT 11:7	Nu mi bo̱ni bi ma yá ma̱xte ar Xuwa Xixthe, ar Hesu bi ndu̱i bi no̱nga ar Xuwa ne bi ꞌñemba ya jöꞌi: —Togo ma ga hyanthu̱ har otꞌatꞌo̱ho̱. Hage ma ga hyanthu̱ nꞌar ñꞌo̱ho̱ hinte mi pe̱ꞌsa ár tsꞌe̱di, ngu nꞌar xithi hwönda ar ndöhi. Hinꞌö wainꞌö.
23549	MAT 11:21	—Hwëkateꞌihu̱ gar menguhu̱ Korasi ne gar me Betsaidahu̱. Ngetho nuꞌmu̱ ya me Tiro ne ya me Sidon xi hyanthmö ya ntꞌudi xi tꞌo̱tꞌa ha ri ha̱ihu̱, xi ꞌyo̱tꞌwahmö yá ntso̱ꞌmi, ne xi hyemhö ya he dumu̱i, ne xi nkoxhmö ar ꞌbospi ntso̱ꞌmi.
23553	MAT 11:25	Nor paꞌö ar Hesu bi ñö ne bi ꞌñenö: —Di nsundaꞌi, ma tsi Dadaꞌi, gar Hmu mhetsꞌi ne gatho ar ximha̱i. Di ꞌraꞌa njamödi ngetho xka utwabi ri ntꞌuti nuꞌu̱ ngu ya tsi bötsi hintsꞌu̱ te pödi, ne xka ꞌñökwa nuꞌu̱ ja yá mfödi ne ya nimfeni.
23555	MAT 11:27	Mꞌe̱fa bi ꞌñemba nuꞌu̱ mi ꞌbu̱hnu̱: —Gatho xi utkagi ma Dada. Ho̱nse̱ꞌö pötka ma mfeni. Hinto pötwa ár mꞌu̱i ma Dada, ho̱nse̱ nuga ár Tꞌu̱gi ne nuꞌu̱ xta hwahni ga utwabi.
23560	MAT 12:2	Mi hyanda ya de̱ngaꞌbe̱pate, bi ꞌñemba ar Hesu: —Yoꞌö ri ma̱xte o̱tꞌa nöꞌö hingi ho da ꞌyo̱tꞌa har pa ntsa̱ya̱.
23561	MAT 12:3	Ha nunar Hesu bi dötwabi njawa: —Ha hinxka nehu̱ habu̱ enga nöꞌö bi ꞌyo̱tꞌa ar Dabi núꞌmu̱ mi zu̱ ar thuhu, nöꞌö ne yá ñꞌowi.
23568	MAT 12:10	Ka mi ꞌbu̱hnu̱ nꞌar ñꞌo̱ho̱ xki ꞌyotꞌa nꞌár ꞌye̱. Ne nuya de̱ngaꞌbe̱pate bi ꞌya̱mba ar Hesu: —Hage xiñho gi o̱the nꞌar jöꞌi har pa ntsa̱ya̱. Bi ꞌya̱nga njapꞌu̱ ngetho mi ne nda dinga te nda hyo̱xꞌu̱.
23569	MAT 12:11	Ha nunar Hesu bi ꞌñembabiꞌu̱: —Xiꞌmu̱ gi ꞌñehu̱ nꞌar tsi de̱ti ne da zo ha nꞌar otsꞌi, ha hingi hñöhu̱ mödi ar pa ntsa̱ya̱.
23571	MAT 12:13	Nuꞌmú̱ ar Hesu bi ꞌñemba ar ñꞌo̱ho̱ xki ꞌyotꞌa ár ꞌye̱: —Maka ri ꞌye̱. Nöꞌö bi japꞌu̱, ne dama bi dixa ár ꞌye̱, ne bi gohi ngu nöꞌö manꞌa.
23581	MAT 12:23	Jange gatho ya jöꞌi xa mi ꞌyo̱tho, ne mi enga nꞌa ngu nꞌa: —Hage go gehnu̱ ár Tꞌu̱ ar Dabi ꞌmu̱.
23582	MAT 12:24	Ha nuya de̱ngaꞌbe̱pate mi ꞌyo̱xa nöꞌö mi mönga ya jöꞌi, bi ꞌñeñꞌu̱: —Nunu̱ hingi e̱nse̱ ya tsꞌondöhi, hömpa ár tsꞌe̱di ar Belsebu ár ndö ya tsꞌondöhi.
23583	MAT 12:25	Nunar Hesu bi bötwatho yá mfeniꞌu̱, ne bi ꞌñembabi: —Nuꞌmu̱ nꞌar hnini da ñhege ne da ntunse̱, da jöꞌsase̱ gatho nöꞌö xi ꞌyo̱tꞌe. Ha nuꞌmu̱ da ntꞌu̱tsase̱ yá mengu nꞌar ngu, hiñꞌotho ár tsꞌe̱di, ne da nhwati.
23596	MAT 12:38	Nuꞌmú̱ ꞌra ya bötꞌofo ne ya de̱ngaꞌbe̱pate mi ꞌbu̱hnu̱, bi ꞌñemba ar Hesu: —Utate, di ne ga hanthe gi ꞌyo̱tꞌa nꞌar ntꞌudi, njapꞌu̱ da nheki xpa pe̱ñꞌa Jö.
23597	MAT 12:39	Ar Hesu bi dödi ne bi ꞌñenö: —Ya tsꞌojöꞌi ꞌbu̱ nuya payu̱ a̱di da hyanda nꞌar ntꞌudi, ne hinte ma ntꞌudi da tꞌumbabi, ho̱nse̱ ár ntꞌudi ar mꞌe̱hni Honas.
23601	MAT 12:43	Nepꞌu̱ ar Hesu bi ꞌñenö: —Nuꞌmu̱ nꞌar tsꞌondöhi da hye̱ nꞌar jöꞌi, da ñꞌo ha ya otꞌatꞌo̱ho̱ di honga habu̱ da ntsa̱ya̱, ne hinte tini,
23605	MAT 12:47	Nꞌa togo bi ꞌñembabi: —Ri nönö ne ri jödö bi ꞌba̱hnu̱ nthi, ne gi ñöwi ꞌnö.
23606	MAT 12:48	Ar Hesu bi dötwabiꞌö: —Togo ma nönö ne ma jödö.
23607	MAT 12:49	Bi uti habu̱ mi ꞌbu̱ yá ma̱xte, ne bi ꞌñenö: —Go gehyu̱ ma nönö ne ma jödö.
23611	MAT 13:3	Ne bi metwabi nze̱ye̱ ya ꞌbede mi utwabi. Mꞌe̱tꞌo bi me nꞌár ꞌbede nꞌar motꞌi ne bi ꞌñenö: —Nꞌar motꞌi bi bo̱ni ma ba potꞌa ár hwöhi.
23618	MAT 13:10	Mꞌe̱fa yá ma̱xte bi watꞌa habu̱ mi ꞌbu̱ ar Hesu ne bi ꞌñembabi: —Yoꞌö gi zo mꞌede ya jöꞌi.
23619	MAT 13:11	Ar Hesu bi dötwabi ne bi ꞌñembabiꞌu̱: —Nuꞌahu̱, Jö utꞌahu̱ nöꞌö hinxki fö mamꞌe̱tꞌo tengu ár tsꞌu̱tꞌwi, ha nu maꞌra hinxi tꞌutwabi.
23632	MAT 13:24	Mꞌe̱fa ar Hesu bi metwabiꞌu̱ manꞌar ꞌbede ne bi ꞌñenö: —Ár tsꞌu̱tꞌwi Jö bi ꞌbu̱ mhetsꞌi jangu nꞌar motꞌi bi ma hár hwöhi ba potꞌa ar tꞌe̱i xi thahni.
23639	MAT 13:31	Ne ar Hesu bi metwa manꞌar ꞌbede ne bi ꞌñembabi: —Ár tsꞌu̱tꞌwi Jö bi ꞌbu̱ mhetsꞌi ñhe̱hwi nꞌar nda̱murtasa bi motꞌa nꞌar ñꞌo̱ho̱ hár hwöhi.
23641	MAT 13:33	Bi xipa manꞌar ꞌbede ne bi ꞌñembabi: —Ár tsꞌu̱tꞌwi Jö bi ꞌbu̱ mhetsꞌi ñhe̱hwi ar njoxthuhme bi pantꞌa nꞌar ꞌbe̱hñö ha gu̱to hwada ar ju̱ni, ne bi do̱ꞌmi bi joxa xo̱ge.
23644	MAT 13:36	Ar Hesu mi wadi bi ꞌñe ya jöꞌi, bi ma har ngu habu̱ mi ꞌbu̱i, ne bi watꞌa yá ma̱xte, bi ꞌñembabi: —Xiꞌmu̱ gi xikagihe teme di bo̱nga ár ꞌbede ar nxotꞌo ꞌba̱ har hwöhi.
23645	MAT 13:37	Ar Hesu bi dötwabiꞌu̱ ne bi ꞌñenö: —Nöꞌö togo potꞌa ar tꞌe̱i xi thahni, gehnu̱ Nöꞌö Togo ba e bi Njöꞌi.
23659	MAT 13:51	Nuꞌmú̱ ar Hesu bi ꞌya̱nga yá ma̱xte: —Ha xi zo ri mfenihu̱ gatho nöꞌö xta xiꞌahu̱. Bi döꞌu̱ ne bi ꞌñeñꞌu̱: —Hö, ma tsi Hmuꞌihe.
23660	MAT 13:52	Nuꞌmu̱ nöꞌö bi ꞌñembabiꞌu̱: —Njapꞌu̱ nꞌar bötꞌofo pötwa xiñho ár tsꞌu̱tꞌwi Jö, ñhe̱hwi nꞌar dada pe̱ꞌsa ár mꞌe̱tsꞌi, ne ju̱ka nuꞌu̱ mi ja mahamꞌu̱ ne nuꞌu̱ ja getya xi nja.
23662	MAT 13:54	Ne bi zo̱nga hár ha̱iꞌö, mi ku̱tꞌa ha yá nijö mi uti, ne nuya jöꞌi xa mi ꞌyo̱tho ne mi eñꞌu̱: —Ha xpa tinga ar mfödi ne ar tsꞌe̱di da ꞌyo̱tꞌa nuya döta ntꞌudiyu̱.
23665	MAT 13:57	Ne nuya mengunu̱ xa mi tso̱tꞌa yá mu̱i, jange ar Hesu bi ꞌñembabiꞌu̱: —Nꞌár mꞌe̱hni Jö habu̱ gatho hnumansu, ha nu hár ha̱ise̱ hinꞌö, ne hár nguse̱.
23668	MAT 14:2	Ne bi ꞌñemba yá ꞌbe̱go: —Nöꞌö ar ñꞌo̱ho̱ꞌö, gehni ar Xuwa Xixthe xi mengi xi nte, jange pe̱ꞌsa nor tsꞌe̱diꞌö.
23670	MAT 14:4	Ngetho ar Xuwa Xixthe xki ꞌñemba ar Erode: —Hingi ho gi ꞌbu̱hwi nunar ꞌbe̱hñönu̱.
23674	MAT 14:8	Nuꞌmú̱ ar nxutsi bi ꞌñemba ar Erode: —Di ne gi ꞌrakagiwa ár ñö ar Xuwa Xixthe ha nꞌar manza. Go bi ꞌya̱ꞌö ngetho ár nönö xki ꞌyu̱tꞌi tema nda ꞌya̱di.
23681	MAT 14:15	Nu mi nde bi watꞌa yá ma̱xte habu̱ mi ꞌba̱ꞌö, ne bi ꞌñembabi: —Pe̱hna ya jöꞌi ma da da̱nga te da zi ha ya tꞌu̱lo hnini, ngetho bi nde, ne te da dingwa habu̱ di ꞌbu̱hu̱.
23682	MAT 14:16	Ar Hesu bi dödi ne bi ꞌñembabiꞌu̱: —Hinda ma da hyonga te da ziyu̱, go ma gi umfu̱.
23683	MAT 14:17	Nuyá ma̱xte bi dödi ne bi ꞌñeñꞌu̱: —Habu̱ ga tiñhe tema ga umfeyu̱. Ho̱nse̱ ꞌbu̱kwa ku̱tꞌa ya thuhme ne yoho ya tsi hwö.
23684	MAT 14:18	Ne ar Hesu bi ꞌñenö: —Ba höhu̱wa.
23692	MAT 14:26	Nuyá ma̱xte mi hyandi mi ꞌyo mañö ar dehe, xa bi ntsu ne mi eñꞌu̱: —Atho di hanthu̱ nꞌar pite. Ne xa mi mafi mi ntsuꞌu̱.
23693	MAT 14:27	Ha nunar Hesu bi zofo ne bi ꞌñembabiꞌu̱: —Go gekaga, yo gi ntsuhu̱.
23694	MAT 14:28	Nuꞌmú̱ ar Pedro bi ꞌñenö: —Ma tsi Hmuꞌi, nuꞌmu̱ xa majöni go geꞌe, ꞌbe̱pkagi ga ꞌyo mañö ar dehe ma ga tsu̱ꞌi.