23244	MAT 2:6	“Belémmeva'ero pecidade ndokoi huvihavarũiva'ea. Huviha hete ko pecidade upa pende'yja'g̃a gwyri pe Judáva'ea rakykwepohara'g̃a gwyri pe Judéia pe. A'ereki pecidadepeve'ga oko nhiremimo'ẽhara'g̃a nduvihavag̃wamamo israelitas'g̃a nduvihavag̃wamamo. Gwereko katu po ti ga pende'yja'g̃a nhaporemo okovo g̃anduvihavuhuhetero nehẽ.” —A'ea ymyahũ Tupana'ga ei ikwatijaruka onhi'ig̃a mombe'uharava'ea pe hako, ei g̃a Herodesva'ea pe.
23250	MAT 2:12	Aerẽ ypytunimo okirame g̃a Tupana'ga rendukatui. Kiro ga g̃a momoranduvi. —Tapemombe'ui ti tayri'ga Herodes'ga pe. A'ereki ga ojuka pota tayri'ga. Tapejivyra'javi ti Herodes'ga pyri, ei Tupana'ga g̃a pe. Nurã oma'ẽrame g̃a hoi pehea rupi irũa rupi ogwovo ogwyri pe timombe'uyme ti tayri'ga Herodes'ga pe javo.
23270	MAT 3:9	—Tape'ei ti pejiyvyteri pe: “Abraãova'ea nhaneramonhamo oko. Tupana'ga oarõ hete Abraãova'ea. Nurã po ti Tupana'ga nonhimonha'ngai nhande rehe nehẽ.” A'ea ti tape'ei. A'ereki Tupana'ga ndokoi reki Abraãova'ea rymymino'g̃a ndehe g̃a ndekote'varuhurame. Po Tupana'ga ojipe'g̃a pota, a'ero Tupana'ga oapo kwaha ag̃a ita Abraãova'ea rymyminoro g̃a mongovo, ei João Batistava'ea g̃a pe.
23271	MAT 3:10	Kiro João Batistava'ea imombe'ui ojo'java'ea g̃a pe. G̃a mbo'eavo ga ei: —Akwaimbae'ga ombogwa g̃werĩ jykwa'ria pyvõ tambo'aruka javo. Po i'yva ndogwerekoi yva'ikatua, a'ero po ti ga imbo'ari imondovo tata pype nehẽ. Na jitehe Tupana'ga pe nderekog̃werĩ pe momboa tata pype hahyva'ea ruvihava pype pe pohire'yma g̃waramo pejikote'varuhua hugwi pejikokatue'yma, ei João Batistava'ea g̃a pe imombe'gwovo.
23278	MAT 3:17	Nanime yvaga hugwi Tupana'ga nhi'ig̃i Jesus'ga mombe'gwovo. —Agwa'ga ko jira'yra'ga nhiremia'nguhete'ga, ei Tupana'ga. Anhimohẽ hete ko ji ga rehe, ei ga.
23281	MAT 4:3	A'ero Diabo'ga ruri Jesus'ga pyri tamongo te'varuhu ji ga javo. Uhurame ga ei Jesus'ga pe: —Ere'e jipe ndehe: “Jihi ko Tupana'ga ra'yramo.” A'ea nde ei, ei Diabo'ga. Gara'yramo ti ere kia pe ita pe a'ero: “Penhimbote ti a'ero pãoramo nhirembi'uramo.” A'ea ti ere jupe, ei Diabo'ga Jesus'ga pe.
23282	MAT 4:4	A'ero Jesus'ga ei ga pe: —Nda'ei po ti ji jupe nehẽ, ei ga. Ymyahũ Tupana'ga okwatijaruka ahe ve inog̃uka hako. Aherembikwatijara e'i: “Mbatera ua pyvõ jate rũi nhande rekoi. Tupana'ga nhi'imbava rendukatua pyvõ nhande rekoi,” e'i aherembikwatijara, ei Jesus'ga.
23284	MAT 4:6	Ga rerovahemame pevo ga ei Jesus'ga pe: —Ere'e jipe ndehe: “Jihi ko Tupana'ga ra'yramo.” A'ea nde ei, ei Diabo'ga. Gara'yramo ti epo japyra hugwi ehia a'ero. Tupana'gapyrive'g̃a yvagipeve'g̃a po ti nanembohirukarahyi yvyvo nehẽ. A'ero po ti ndahahyi nde ve nde porame japyra hugwi nehẽ. A'ereki ymyahũ a'ea Tupana'ga okwatijaruka ahe ve inog̃uka hako, ei Diabo'ga Jesus'ga pe. Aherembikwatijara e'i: “Tupana'ga po ti ojipyrive'g̃a mondoukari nde pyri nehẽ. ‘Pea'ngu ti ga,’ e po ti ga ojipyrive'g̃a pe yvagipeve'g̃a pe nehẽ. ‘Pepyhy katu ti ga rerogwovo tahahyyme'i'i ti ga pe javo,’ e po ti Tupana'ga ojipyrive'g̃a pe nehẽ,” e'i aherembikwatijara, ei Diabo'ga Jesus'ga pe.
23287	MAT 4:9	Kiro ga ei Jesus'ga pe: —A'ea nhaporemo po ti ji imondoi nde ve nehẽ. Po nde renypy'andurugi jirovai pyteri pe ji mboheteavo nde ko Tupanamo javo, a'ero po ti ji imondopavi nde ve nehẽ, ei Diabo'ga Jesus'ga pe.
23320	MAT 5:17	—Tape'ei ti pejiyvyteri pe: “Jesus'ga uhu yvya koty javo nhande ve. ‘Tapekoa'javi ti Moisésva'ea remimbo'eagwera rupi,’ e po ti ga nhande ve nehẽ. ‘Tapekoa'javi ti Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea nhi'ig̃agwera rupi no,’ e po ti ga nehẽ.” A'ea ti tape'ei pejiyvyteri pe, ei Jesus'ga g̃a pe. A'ereki nanongara pe rũi javo ji ruri ikwehe, ei ga. —Ajo ji pe mbo'ekatuavo ahe'eagwera po'rua rehe, ei Jesus'ga g̃a pe.
23322	MAT 5:19	—Ojipe'ga po ndokopavi Moisésva'ea remimbo'eagwera rupi. A'ereki ga e'i: “Jara rupi aheremimbo'eagwera rupi ji rekoi. A'ereki a'ea pyry aheremimbo'eagwera. Jara rupi aheremimbo'eagwera rupi ji ndakoi. A'ereki akoja hohe jara koji'i pyry aheremimbo'eagwera,” e po ga. Nahã po ga ojipe'g̃a mbo'ei g̃a pe hendukatuuka onhi'ig̃a. Nanongara'ga pe po ti Tupana'ga ei nehẽ: “Ndahuvihavi'i'i ko ga.” Nahã po ti Tupana'ga ei okovo g̃anduvihavuhuhetero g̃a ndepiakatuavo nehẽ, ei Jesus'ga. —Ojipe'ga po oko Moisésva'ea remimbo'eagwera rupi nhaporemo ojipe'g̃a mbo'ekatuavo hehe g̃a pe hendukatuuka aheremimbo'eagwera nhaporemo. Nanongara'ga pe po ti Tupana'ga ei nehẽ: “Ga ko huvihava.” A'ea po ti Tupana'ga ei okovo g̃anduvihavuhuhetero g̃a ndepiakatuavo nehẽ, ei Jesus'ga.
23323	MAT 5:20	—A'e ji pe me a'ero: Koji'i ti peko katu hete pembo'ehara'g̃a hohe fariseus'g̃a hohe no. Po g̃a hohe rũi pe ndekokatui, a'ero po ti Tupana'ga penduvihavuhuhete'ga rũi nehẽ. A'ero po ti ga napenderohoi yvagi pe nehẽ, ei Jesus'ga g̃a pe.
23326	MAT 5:23	—A'ero ji ei nde ve: Ereru tehe po nde Tupana'ga pe tamondouka ti ji ikwava'ẽhava rehe javo. Herurame po nde erekwahava'ja, jikotyve'ga onhimonha'nga ji rehe javo. Ikwahava'javame ti teremondoi ve Tupana'ga pe a'ero.
23334	MAT 5:31	—Nhaneramonhava'ea mog̃itagwera e'i: “Kiroki ga opohi g̃wembirekohẽa hugwi – a'ea ti ga tokwatija na'ẽ imondovo hẽa pe aerẽ hẽa mondovo ojihugwi nehẽ.” A'ea ahemog̃itagwera i'ei, ei Jesus'ga.
23352	MAT 6:1	—Tape'ei ti pejiyvyteri pe: “Nahanahã po ti ji rekokatui jirekokatua repiuka ojipe'g̃a pe. A'ero po ti g̃a ji mbohetei nehẽ.” A'ea ti tape'ei. Po pe ndekokatui tanhimbohete ti g̃a javo. Po pe ndekokatui a'ea rehe jate, a'ero po ti penduvete'ga yvagipeve'ga nomondoi pendekokatua kwepykava pe me nehẽ, ei Jesus'ga.
23358	MAT 6:7	—Penhi'ig̃ame Tupana'ga pe ti tapenhi'inhi'ĩtehei, ei Jesus'ga. Tupana'ga kwahave'ỹve'g̃a ja rũi ti penhi'ĩ ga pe. A'ereki onhi'ig̃ame Tupana'garũiva'ea pe g̃wemimbohetehara pe g̃a onhi'imbukuhu jupe. “A'ero po ti turi pyryva'ea nhande ve nehẽ,” ei g̃a novĩa ikwahave'yma, ei Jesus'ga.
23367	MAT 6:16	—Pe'e po pe: “Ti'uyme ti kiro timbohete ti Tupana'ga javo.” A'ea po pe ei i'ue'yma. Nahã i'ue'ymame ti tapekoi okokatu'ãve'g̃a ja. A'ereki i'ue'ymame g̃a okoveveuhu'ã gwova rerekokatue'yma hahy nhande ve javo. Nahã g̃a ndekoi i'ue'ymame tokwaha ti ojipe'g̃a nhande i'ue'ymame javo. A'ereki g̃a e'i oyvyteri pe: “Ikwahavame po ti g̃a nhande mbohetei g̃a oko katu Tupana'ga mboheteavo i'ue'yma javo.” G̃anemimbohetea jate ikwepykava okokatu'ãve'g̃a pe, a'e ji imombe'ukatuavo pe me, ei Jesus'ga. Tupana'ga po ti nombohetei okokatu'ãve'g̃a imondoe'yma g̃a pe i'ue'yma kwepykava a'ero nehẽ, ei Jesus'ga.
23374	MAT 6:23	—Ndereakwate'varuhurame po ti nde nderehepiagi egwovo ypytuna rupi ikwahave'yma nehẽ. Na jitehe ndereaporog̃itate'varuhurame ekopotare'yma Tupana'ga remimbotarimova'ea rupi po ti nde nderekokatukwahavi nehẽ, ei Jesus'ga. Ejeaporog̃ita katu ti a'ero. Po nde nandeaporog̃itakatui, a'ero po ti nde nderekokatukwahavi'i'i ekote'varuhuavo nehẽ! ei Jesus'ga g̃a pe.
23378	MAT 6:27	—Pe'ag̃ataruhu po pe javo: “Koji'i po ji nhimomboakari hamo. Um meio metro po ti ji nhimomboakara'javi nehẽ.” Nahã po pe ei. Pe'ag̃ataruhu po pe a'ea rehe javo novĩa. Napenhimomboakara'javi tuhẽ po ti pe nehẽ, ei Jesus'ga.
23379	MAT 6:28	—Tape'ag̃ataruhui ti pejipira rehe no gara po ti amongi nehẽ javo. Pehepia ti yvoty'ria nhuhũ me. Henhui onhimomboaka onhimongyavo yvoty'ria. Ndoporavykyi ipyhyga i'gwovo. Ndoapoi opi'ria.
23381	MAT 6:30	Tupana'ga ombokatu ipira nhungwavuhua pira okovo hehe. Nhungwavuhua horyory nhuhũ me kiro. Ko'emame ahe omombo nhungwavuhua tata pype tamohendy ti tata javo. Nombokwara'ari nhungwava. —Koji'i Tupana'ga pe arõi imondoukari tapy'ynhapira pe me pemongi ti javo. Xunhi pe pejiko ga rehe! ei Jesus'ga.
23382	MAT 6:31	—Tape'ag̃ataruhui ti. Tape'ei ti: “Gara po ti ti'u nehẽ? Gara po ti timongi nehẽ?” A'ea rũi ti pe'ji.
23384	MAT 6:33	—Tupana'ga ko penduvihavuhuhetea. Pejirokwa ti pejikovo ganhi'ig̃a rupi gaha ko jiruvihavuhuhetea tuhẽ javo, ei Jesus'ga. Kiroki a'ea rehe Tupana'ga omondo gweaporog̃ita imohina – a'ea rehe jitehe ti pemondo pejeaporog̃ita imohina no. Pe ndekorame na po ti Tupana'ga imbuhupavi mbatera pe me nehẽ togwereko paravuhu ti g̃a javo, ei Jesus'ga.
23392	MAT 7:7	—Penhi'ig̃ame Tupana'ga pe ti peporandurandu ga pe pejikovo. A'ero po ti Tupana'ga imondoukari pe me nehẽ. Pehekaeka ti tihepia ti javo. A'ero po ti pe hepiagi nehẽ. Pekwapekwa ti porta rehe pejikovo taho ti ji jurukwara rupi javo. A'ero po ti pe hoi hupi nehẽ, ei Jesus'ga.
23397	MAT 7:12	—Pe'e po pe pejiyvyteri pe: “Po ojipe'g̃a oko katu nhande ve nhande pokoga hamo.” Po nahã pe ipotari, a'ero na jitehe ti peko katu g̃a pe g̃a pokoga jipi no. A'ereki a'ea rehe jitehe Moisésva'ea ombo'e Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea pavẽi, ei Jesus'ga.
23398	MAT 7:13	—Ndipypiriva'ea ko porta Tupana'ga ronga apoa, ei Jesus'ga. Peho ti ndipypiriva'ea rupi a'ero. A'ereki ipypiva'ea ko hahyva'ea ruvihava apoa porta. Pehea hahyva'ea ruvihava viaramo a'ea ipypiva'ea no. He'yjuhuve'g̃a oho ipypiva'ea rupi, ei Jesus'ga. Nahã Jesus'ga ei. A'ereki he'yjuhuve'g̃a ndopohipotari okote'varuhua hugwi okovo g̃wemimbotarimova'ea rupi. A'ero po ti g̃a hoi hahyva'ea ruvihava pype nehẽ.
23399	MAT 7:14	—Tupana'ga ronga apoa porta ko ndipypiriva'ea, ei Jesus'ga. Pehea garonga viaramo a'ea ndipypiriva'ea no. Ohorame a'ea rupi po ti g̃a ndekoi ga pyri avuirama nehẽ, ei ga. Ndahe'yive'g̃a hepiagi ndipypiriva'ea ogwovo hupi, ei Jesus'ga. Nahã Jesus'ga ei. A'ereki ndahe'yive'g̃a opohi pota okote'varuhua hugwi okovo Tupana'ga remimbotarimova'ea rupi. Opohirame po ti g̃a hoi ga pyri upa avuirama nehẽ.
23400	MAT 7:15	—Penhimboko'i ti Tupana'ga nhi'ig̃aatyviva'ea mombe'uhara'g̃a hugwi. Uhurame pe pyri g̃a oko nhyrõ okokatuve'g̃a ja ovelha ja novĩa. G̃a ndokonhyrõi reki pe moandyandyita ja'gwara'java'ea ja lobo ja. Na tuhẽ g̃a ndekoi pe mbote'varuhupota, ei Jesus'ga.
23401	MAT 7:16	G̃andekoa repirepiagame po ti pe nhimombaragwahavi g̃a ndehe nahanahã g̃a ndekote'varuhui nhande moandyandyita javo, ei Jesus'ga. —Yva'ia repiagame ahe okwaha i'yva. A'iti tuhẽ! Ahe ndoykyi figo g̃wakag̃wa'yva hugwi. A'ereki g̃wakag̃wa'yva figo'yva rũi figueira rũi, ei Jesus'ga. Na jitehe ahe ndoykyi uva ka'api'iuhua hugwi. A'ereki ka'api'iuhua uva'yva rũi videira rũi, ei Jesus'ga. Yva'ia repiagame ahe ikwahavi i'yva a'ero. —Na jitehe g̃andekoa repiagame ahe ikwahavi. G̃andekokatua repiagame ahe ikwahavi g̃andeaporog̃itapyryva. G̃andekote'varuhua repiagame ahe ikwahavi g̃andeaporog̃itate'varuhua, ei Jesus'ga.
23411	MAT 7:26	—Jara'g̃a – kiroki g̃a nanhirendukatui okoe'yma nhinhi'ig̃a rupi – g̃a pe ji ei ikwahave'ỹve'g̃a. A'ereki g̃a ko onga apohara'ga ja – kiroki ga oapo g̃wonga imondoteheavo y'ytig̃a rehe jate imohina, ei Jesus'ga.
23418	MAT 8:4	Jesus'ga e'i ga pe: —Teremombe'ui tuhẽ ti ojipe'g̃a pe, ei ga. Eho ti ejipiuka ikwava'ẽhara'ga pe oka'ẽ jijagwa javo. Emondo tehe ti mbatepyryva ga pe tokwava'ẽ ti ga Tupana'ga pe okovo Moisésva'ea remimbo'eagwera rupi. Nde imondorame ga pe po ti pevove'g̃a nde repiagi nehẽ. A'ero po ti g̃a ikwahavi nehẽ gajagwa oka'ẽ javo, ei Jesus'ga ga pe.
23420	MAT 8:6	Jesus'ga renoina jipojykaharetero ko nde javo ga ei Jesus'ga pe: —Jipyrive'ga itetirũa hete onhinog̃a nhironga pe. Nomynha'javi ga. Hahy hete ga pe no, ei ga Jesus'ga pe.
23424	MAT 8:10	Ga renduvame Jesus'ga nhimomby'ai. Kiroki g̃a oho Jesus'ga rupi – g̃a pe Jesus'ga ei: —Soldados'g̃a nduvihava'ga ojiko hete tuhẽ ji rehe! Jire'yja'g̃a hohe israelitas'g̃a hohe ga ojiko ji rehe! a'e ji pe me imombe'ukatuavo, ei Jesus'ga.
23427	MAT 8:13	Soldados'g̃a nduvihava'ga pe Jesus'ga ei: —Ejivyra'ja ti enhonga pe a'ero. Ererovia hete nde jipopoakara. A'ero ndepyrive'ga nhimohig̃atui kiro, ei Jesus'ga ga pe. A'ea Jesus'ga erame gapyrive'ga nhimohig̃atui a'ero.
23452	MAT 9:4	Jesus'ga ikwahahetei reki g̃a nhi'ig̃ame oyvyteri pe. A'ero ga ei g̃a pe: —Pe'e pe: “Maranameuhũ Jesus'ga euhui a'ea? A'ereki ga Tupana'ga rũi.” Nahã pe pe'e pejiyvyteri pe ite'varuhu Jesus'ga javo. Maranameuhũ pe japyakauhui ji rehe javo ji ve?
23454	MAT 9:6	Nurã po ti ji ga mopo'ami kiro tapekwaha ti javo, ei Jesus'ga yvyakotyva'ero yvagipeva'ero no. A'ero po ti pe ei nehẽ: “Tupana'ga ombuhuruka tuhẽ Jesus'ga avo yvya koty ga mongovouka yvyakotyve'g̃a ndekote'varuhua momboharamo,” ei Jesus'ga g̃a pe. Nurã Jesus'ga ei nomyive'ga pe ga monhimohig̃atuavo: —Epo'ã ti ejikupeupava rerogwovo enhonga pe, ei Jesus'ga ga pe.
23456	MAT 9:8	A'ea repiagame g̃a nhimomby'ai Tupana'ga mboheteavo onhimongyavo. —A'ereki Tupana'ga yvyakotyve'g̃a mbopopoaka japouka g̃a pe nanongara ahemonhimomby'ava'ea, ei g̃a.
23462	MAT 9:14	Aerẽ João Batistava'ea remimbo'ehara'g̃a nduri Jesus'ga pyri. Ovahemame g̃a ei ga pe: —Nane'ymi fariseus'g̃a ja ore ndoro'ui xanhi'ĩ ti Tupana'ga pe javo. Neremimbo'ehara'g̃a ki a'e te nane'ymi o'u reki. Maraname ore ja rũi g̃a ndekoi? ei g̃a Jesus'ga pe.
23466	MAT 9:18	Jesus'ga a'ea mombe'urame g̃a pe nanime huvihava'ga ruri Jesus'ga pyri g̃wenypy'anduruga jihoheva'ero ji poko javo. —Jira'yrahẽa omano ko, ei ga Jesus'ga pe. Herejo epokoga hẽa rehe. A'ero po ti hẽa kwerava'javi nehẽ, ei ga Jesus'ga pe.
23475	MAT 9:27	Jesus'ga horame onga hugwi ogwovo heakwagweve'g̃a hoi ga reviri mokonha'g̃a. Hahyahi g̃anhi'ig̃a g̃a erame ohapukaita: —Daviva'ea rymyminouhũro ko nde! ei g̃a. Nahã g̃a ei Jesus'ga pe. A'ereki g̃a e'i oyvyteri pe: “Jesus'ga pe Tupana'ga e'i eko ti g̃anduvihavuhuhetero javo.” —Ore poko ti! ei g̃a Jesus'ga pe. A'ea g̃a ei tianemboheakwa katu ti ga opopoakara pyvõ javo.
23503	MAT 10:17	—Penhimboko'i ti okote'varuhuve'g̃a hugwi pejikovo. A'ero po ti g̃a pe pyhygi pe nderohoahyavo imohig̃atuhara'g̃a ndovai pyteri pe ojatykahai pe nehẽ. Pevo po ti g̃a pe nupanupãi yvyra pyvõ, ei Jesus'ga g̃a pe.
23510	MAT 10:24	—A'e ji kiro pe me: G̃ambo'ehara'ga koji'i garemimbo'ehara'g̃a hohe, ei ga. Na jitehe g̃apojykahara'ga koji'i gapyrive'g̃a hohe, ei Jesus'ga.
23516	MAT 10:30	—Koji'i hete reki Tupana'ga pe ndepiakatui. A'ereki ga okwaha jitehe reki pe'ava nhaporemo he'yjuhuva'ea. Okwaha pa ga pe'ava nhaporemo he'yje'ỹva'ea. Nahã ga pe kwahahetei pe ndepiakatuavo.
23518	MAT 10:32	—E'i po ahe ji mombe'gwovo a'ero, ei Jesus'ga. “Ajiko ji Jesus Cristo'ga rehe. Ga oko jipojykaharetero.” A'ea po ahe ei ojipe'g̃a pe hamo. Po nahã ahe ji mombe'ui, a'ero po ti ji ahe mombe'ui jiruva'ga pe yvagipeve'ga pe nehẽ g̃a ko jireheva'ero javo ga pe nehẽ, ei Jesus'ga g̃wemimbo'ehara'g̃a pe.
23519	MAT 10:33	—E'i po ojipe'g̃a ji mombe'gwovo: “Ndajikogi ji Jesus Cristo'ga rehe. Ga ndokoi jipojykaharetero.” A'ea po g̃a ei ojipe'g̃a pe. Po nahã g̃a ji mombe'ui, a'ero po ti ji g̃a mombe'ui jiruva'ga pe yvagipeve'ga pe nehẽ g̃a ndokoi jireheva'ero javo ga pe nehẽ, ei Jesus'ga g̃a pe.
23528	MAT 10:42	—Imombe'ukatuavo ji ei pe me: Po g̃a omondo yhya vehevi iroyxag̃ahiva'ea ipyahuve'ga pe nhiremimbo'ehara'ga pe to'u ti ga javo. Po g̃a imondoi ga pe ga ko oko Jesus'ga remimbo'eharamo javo – g̃a pe po ti Tupana'ga ikwepykava imondoi a a'ero nehẽ, ei Jesus'ga.
23532	MAT 11:4	Henduvirẽ Jesus'ga ei mokonha'g̃a pe João Batistava'ea remimbo'ehara'g̃a pe: —Pejivyra'ja ti pejigwovo João Batista'ga pyri. Pemombe'u ti ga pe penhimbiepiaga penhimienduva. Pe'ji ti ga pe imombe'gwovo:
23535	MAT 11:7	A'ero g̃a hoi javo katu João Batistava'ea pe. G̃a horame Jesus'ga ei pevove'g̃a pe he'yjuhuve'g̃a pe João Batistava'ea mombe'gwovo. G̃a pe ga ei: —Ymya'ĩ pe peho ongae'ỹi me. Pevo pe pehepia João Batista'ga. Marãi pe pejiyvyteri pe pea rupi pejigwovo garepiaga renonde? Pe'e po pe: “Xaho hepiaga nhungwava – kiroki okooko'iuhu yvytua remimbotarimova'ea rehe onhimbovavaguka yvytua pe.” Pe ndape'ei tuhẽ reki a'ea. A'ereki João Batista'ga ko nhungwava ja rũi. Ga ndokondoko'iuhui ojipe'g̃a remimbotarimova'ea rehe. Ga ko onhimboita Tupana'ga rehe, ei Jesus'ga pevove'g̃a pe.
23539	MAT 11:11	—Imombe'ukatuavo ji ei pe me: João Batista'ga ko koji'i huvihava ymyahũva'ea hohe pa, ei Jesus'ga. Ag̃wamo turi Tupana'ga rembiepiakatuhava apiavo. Ag̃wamo po ti Tupana'ga he'yjuhuve'g̃a nduvihavuhuhete'ga nehẽ, ei Jesus'ga. A'ero ji ei: Ymyahũva'ea hohe pa João Batista'ga koji'i huvihava. Ag̃wamove'g̃a ki a'e te Tupana'ga rembiepiakatuhara'g̃a ko koji'i huvihava João Batista'ga hohe. Kiroki g̃apyteripeve'g̃a huvihava rũi – g̃a vehevi koji'i huvihava João Batista'ga hohe, ei Jesus'ga g̃a pe.
23546	MAT 11:18	—Tayri'g̃a ja pe ndekoi. A'ereki pe pe'epe'e João Batista'ga pe jipi. A'ereki ga rurame pe pyri ga ndo'uahivuhui mbatera vinho reheve tambohete ji Tupana'ga javo, ei Jesus'ga. A'ero pe epe'ei ga mombe'gwovo: “Anhag̃a opyhy ga.” Nahã pe João Batista'ga mombe'ute'varuhui ga arõe'yma, ei Jesus'ga g̃a pe.
23547	MAT 11:19	—Tayri'g̃a ja pe ndekoi. A'ereki pe pe'epe'e ji ve no, ei Jesus'ga g̃a pe. Yvyakotyva'ero yvagipeva'ero ji ajo pe pyri mbatera i'gwovo vinho i'gwovo no. A'ero pe epe'ei ji mombe'gwovo: “Ehepia Jesus'ga! O'uheteuhu ga. Ga ko heagwyryve'ga vinho gwovo,” pe'e pe ji ve, ei Jesus'ga. “Ite'varuhuve'g̃a – kiroki g̃a omono'og̃uhũ itambere'ia governo pe – g̃a pavẽi Jesus'ga ojikoty'a ojipe'g̃a pavẽi okote'varuhuve'g̃a pavẽi,” pe'e pe. Nahã pe euhui ji mombe'gwovo ji arõe'yma, ei Jesus'ga. —Ojipe'g̃a ndekokatua repiaga g̃waramo nhande ei: Tupana'ga reki okwahavuka g̃a pe g̃a mongokatuavo, ei Jesus'ga. Ojipe'g̃a ndekote'varuhua repiaga g̃waramo nhande ei: Tupana'ga rũi omongo g̃a ite'varuhua rehe, ei Jesus'ga pevove'g̃a mbo'eavo he'yjuhuve'g̃a mbo'eavo.
23555	MAT 11:27	Kiro Jesus'ga ei: —Jiruva'ga ombuhu pa ji ve ji mbopopoaka. A'ero ji popoakaramo ojipe'g̃a hohe pa. Gaha jate ji kwaha hete. Ojipe'g̃a ndajikwahakatui. Jihi jate ji akwaha hete jiruva'ga. Okwaha g̃a ga ji ga mboukwahapotarame jate g̃a pe, ei Jesus'ga g̃a pe.
23563	MAT 12:5	—Tupana'ga rembikwatijarukara onhi'ĩ pe me novĩa, ei Jesus'ga fariseus'g̃a pe. Ymyahũ Tupana'ga e'i Moisésva'ea pe ikwatijaruka ahe ve hako. Ahe ve ga ei: “Nhimbohetehava pype ti ikwava'ẽhara'g̃a toporavyky ikwava'eg̃a ji ve jukapyra. Oporavykye'yma rupi sábado rupi ti g̃a tokwava'ẽ ipype. Nahã ti g̃a toko katu. Nahã pyry ji ve.” Ymyahũ Tupana'ga ei a'ea Moisésva'ea pe ikwatijaruka ahe ve hako, ei Jesus'ga fariseus'g̃a pe. Tupana'ga ei g̃a pe: “Pyry.” Ndojari g̃a ndehe a'ero g̃aporavykya sábado rupi, ei Jesus'ga.
23568	MAT 12:10	Ipype iponhimamave'ga rekoi. Ojipe'g̃a ndeaporog̃itate'varuhuro okovo timbotegwete ti Jesus'ga javo. A'ero g̃a ei ojohupe: —Mara'ngu po ti Jesus'ga oporavykyavo gapoa mbokatua'java nhandeporavykye'yma rupi sábado rupi? Ga gapoa mbokatua'javame po ti nhande Jesus'ga mbotegwetei nehẽ, ei g̃a ojohupe. Nurã g̃a ei Jesus'ga pe: —Marãi Moisésva'ea rembikwatijara nhandeporavykye'yma mombe'gwovo sábado mombe'gwovo? Marãi ikwatijara? Pyry nhande nimombigi g̃atetirũa nhandeporavykye'yma rupi sábado rupi? Marãi? ei g̃a Jesus'ga pe.
23574	MAT 12:16	Kiro ga ehetei g̃a pe: —Tapemombe'ui ti ojipe'g̃a pe Jesus'ga imombigi oretetirũa javo.
23581	MAT 12:23	A'ero pevove'g̃a nhimomby'ahetei onhimongyavo. A'ero g̃a eg̃a'ei: —Mara'ngu po Jesus'ga Daviva'ea rymyminoa? A'ea g̃a ei. A'ereki g̃a e'i oyvyteri pe: “Ga pe Tupana'ga e'i eko ti g̃anduvihavuhuhetero javo.” A'ea g̃a ei nurã Jesus'ga popoakaro javo.
23584	MAT 12:26	Po Satanás'gapyriva'ea nhombojipe'ai nahã otavuka ojohupe, a'ero po ti inhomoka'nhymbavi jovai nehẽ no. Marã po ti Satanás'ga huvihava a'ero ojipyriva'ea ahana'javame nehẽ? ei Jesus'ga fariseus'g̃a pe. A'ea Jesus'ga ei. A'ereki fariseus'g̃a e'i o'mbero: —Belzebu'ga Jesus'ga pokogi ojipyriva'ea mbojipe'auka ga pe.
23585	MAT 12:27	A'ero Jesus'ga ei fariseus'g̃a pe: —Ma'g̃a ombojipe'auka Satanás'gapyriva'ea pendeheve'g̃a pe naerũ? ei Jesus'ga. Ndape'ji reki pe g̃a pe: “Belzebu'ga ombojipe'auka g̃a pe.” A'ea rũi pe ei, ei Jesus'ga. Po ga rũi g̃a poko ojipyriva'ea mbojipe'auka g̃a pe, a'ero ga rũi ji poko no, ei Jesus'ga. Tape'ei ti ji ve a'ero: “Belzebu'ga Jesus'ga poko.” Po pe'ji a'ea ji ve, a'ero po ti pendeheve'g̃a ete'varuhui pe me nehẽ no pe'mbe pe javo pe me nehẽ, ei Jesus'ga fariseus'g̃a pe.
23586	MAT 12:28	—Tupana'ga ra'uva reki ombojipe'auka Satanás'gapyriva'ea ji ve, ei Jesus'ga. Pekwaha pe a'ero Tupana'ga ko nhanderuvihavuhuhetero kiro javo, ei Jesus'ga.
23589	MAT 12:31	—Pe'e pe: “Belzebu'ga opoko Jesus'ga.” Nahã pe erame ji ve pe Tupana'ga ra'uva mbotegwetei. A'ereki Tupana'ga ra'uva tuhẽ ji poko, ei Jesus'ga. Tupana'ga ti omombo pa g̃a hugwi g̃andekote'varuhua g̃a'ete'varuhuagwera ojive nehẽ, ei Jesus'ga. Po Tupana'ga ra'uva pe g̃a ete'varuhui Tupana'ga ra'uva mbotegweteavo nahã okote'varuhuavo, a'ero po ti Tupana'ga nomombori g̃andekote'varuhua g̃a hugwi nehẽ, ei Jesus'ga.
23594	MAT 12:36	—Imombe'ukatuavo ji ei pe me: Aerẽ mbapava koty po ti hahy hete g̃a pe Tupana'ga erame g̃a pe nhaporemo g̃andeaporog̃ita rehe nehẽ. G̃a pe po ti ga ei: “Penhi'ĩteheuhu pe nahanahã javo. Maraname pe nhi'inhi'ĩtehei?” Nahã po ti ga ei g̃a pe nehẽ.
23596	MAT 12:38	A'ero judeus'g̃a mbo'ehara'g̃a ei Jesus'ga pe fariseus'g̃a pavẽi: —Ahembo'eharamo eapo ti ahemonhimomby'ava'ea torohepia ti, ei g̃a.
23598	MAT 12:40	Mokõi okira rupi Jonasva'ea rekoi piraruvihavuhua revegi pe. Kirẽ pira ahe mbojivyra'javi gwevega hugwi. Aerẽ ahe hoi Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'gwombe'gwovo Nínivepeva'ea pe a'ero hako, ei Jesus'ga. —Jonasva'ea javijitehe mokõi jikira rupi po ti ji rekoi yvya pype hete nehẽ. Kirẽ po ti ji hemi jugwi nehẽ yvyakotyva'ero yvagipeva'ero no, ei Jesus'ga. A'ero po ti pe ikwahavi Tupana'ga opoko Jesus'ga javo, ei Jesus'ga.
23602	MAT 12:44	Nurã i'ei: “Ajivy po ti ji nhironga pe ipojykaa'java akwaimbae'ga pojykaa'java,” e'i anhag̃a. Akwaimbae'ga pe anhag̃a e'i nhironga. —A'ero ituri ojivya akwaimbae'ga pyri. Ovahemame ga pyri anhag̃a i'ei: “Ndogwerekoi ve ongapypeve'g̃a ipype imboavujikweripyra pype,” e'i akwaimbae'ga mombe'gwovo.
23603	MAT 12:45	“Taru ti jara ji pyri a'ero,” e'i. —A'ero ihoi anhag̃a rerua seteva'ea rerua. Akoja hohe seteva'ea tiruahũ hete, ei Jesus'ga. Ovahemame akwaimbae'ga pyri ga pojykai otiruahũro ga pe. A'ero kiro koji'i tiruahũ hete akwaimbae'ga pe. Ymya tiruahũ ga pe ojipejiva'ea ga pojykarame. Aerẽ koji'i tiruahũ hete ga pe seteva'ea ga pojykarame, ei Jesus'ga. —Na jitehe tiruahũ ag̃wamo ite'varuhuve'g̃a pe. Aerẽ koji'i po ti tiruahũ hete g̃a pe nehẽ. A'ereki opohi'rãrame okote'varuhua hugwi novĩa g̃a nde'i ji ve: “Herejo ejikoty'a ji pavẽi.” A'ea g̃a nde'i ji ve. Aerẽ koji'i g̃a ndekote'varuhui a'ero, ei Jesus'ga.
23628	MAT 13:20	—Amombe'u jipe ko ji ha'ynha indurugagwera – kiroki onduru ita rehe, ei Jesus'ga. Kotihĩ henhui ha'ynha novĩa. A'ereki kwarahya rerekovo g̃waramo nonhimomiranami a'ero omanomo, ei ga. A'ereki ndokihetei hapoa yvya pype. —A'ea ja g̃a ndekoi – kiroki g̃a g̃wendu nhanderuvihavuhuhete'ga mombe'ua. Kotihĩ g̃a ndoryndoryvamo hehe novĩa.
23630	MAT 13:22	—Amombe'u jipe ko ji ha'ynha indurugagwera – kiroki onduru nhungwava ra'ynha pyteri pe hatĩava'ea ra'ynha pyteri pe. Aerẽ igwaigwavete hatĩava'ea nhambyguhui garemityma jukavo, ei Jesus'ga. —A'ea ja ojipe'g̃a ndekoi nhungwava pyteripeva'ea ja. G̃a g̃wendu ojipe'g̃a erame g̃a pe: “Tupana'ga nhande poko katu kiro nhanderuvihavuhuhete'ga.” A'ea g̃a g̃wendu katu. Aerẽ g̃a ag̃ataruhuramo ojihe javo: “Maramarã po ti nhande rekoi nehẽ naerũ?” ei g̃a oyvyteri pe. A'ea nonog̃atuukari g̃apy'a. G̃a ipotapavuhui itambere'ia a'ero, ei Jesus'ga. “Koji'i nhande tipotaruhu itambere'ia a'ero ti pyryvamo nhande ve javo,” e'iuhu g̃a, ei Jesus'ga. A'ero igwaigwavete g̃a ndojapyakaa'javi nhanderuvihavuhuhete'ga mombe'ua rehe. A'ereki g̃a'ag̃atarahivuhua nohenduva'javukari a'ea g̃a pe. A'ero g̃a ndokoa'javi reki gamombe'ua rupi okokatue'yma ojipe'g̃a pe oporavykye'yma ga pe.
23631	MAT 13:23	—Amombe'u jipe ko ji ha'ynha indurugagwera – kiroki onduru yjakatua pype, ei Jesus'ga. A'ea ja ojipe'g̃a ndekoi yjakatuapypeva'ea ja. G̃wendu katu g̃a nhanderuvihavuhuhete'ga mombe'ua ikwahava. Japyakwapupu g̃a henduvame. Oko katu g̃a okovo gamombe'ua rupi a'ero. Nahã g̃a ha'ynha mohãihara'ga remitymipyrava'ea ja. Ojipea pype garemitymipyra pype turi cem ha'ynha ahara pype. Ojipea pype turi sessenta ha'ynha ahara pype. Ojipea pype turi trinta ha'ynha ahara pype. Na jitehe ko g̃a – kiroki g̃a japyakwapupu. Ombojoavyavy g̃aporavykya Tupana'ga pe okokatuavo ojipe'g̃a pe. Jara'g̃a he'yjuhu g̃aporavykya. Jara'g̃a koji'i g̃aporavykya. Nahanahã g̃a ndekoi. A'ea Jesus'ga ei imombe'gwovo pa ojo'java'ea ikwahavuka g̃wemimbo'ehara'g̃a pe.
23636	MAT 13:28	—A'ero ga ei g̃a pe: “Ma'g̃a po? Ojipe'ga nanhiarõi a'ero imohaina nhungwava ra'ynha ipype raikwehe,” ei ga. —A'ero g̃a ei: “Marã a'ero? Toroho ti nhungwava mondoroga? Marã?” ei g̃a.
23651	MAT 13:43	—A'ero po ti Tupana'ga nhi'ig̃areheve'g̃a popoakara jukwahahetero nehẽ. Ikatu katu po ti g̃a gworygworyvamo nehẽ – perope g̃anduvete'ga ojikoty'a g̃a pavẽi Tupana'ga, ei Jesus'ga. Peapyakwa pe. Pehendu katu ti ji'ea a'ero! ei Jesus'ga imombe'gwovo katu g̃wemimbo'ehara'g̃a pe ojo'java'ea.
23660	MAT 13:52	A'ero Jesus'ga ei g̃a pe: —Judeus'g̃a mbo'ehara'g̃a ikwahaparavuhui ji ombo'erame, ei Jesus'ga. A'ereki g̃a okwahavypy ymyahũva'ea aheremimbo'eagwera. Aerẽ ji g̃a mbo'ei ipyahuva'ea rehe javo g̃a pe: Nahanahã hekoi yvyakotyve'g̃a pe g̃a erame Tupana'ga nhanderuvihavuhuhetero oko javo. A'ero g̃a ikwahavi a'ea no. G̃a ko onga jara'ga ja a'ero, ei Jesus'ga. A'ereki onga jara'ga g̃weno'ẽ ymyahũva'ea ipyahuva'ea reheve ombaterahetea hugwi ombatera rerekokatuhava hugwi, ei Jesus'ga g̃a pe.
23662	MAT 13:54	Ogwyri pe ga ruri ocidade de Nazaré pe ovahema. Pevo ga g̃a mbo'ekatukatui g̃ajatykahava pype. A'ero g̃a nhimomby'ai ga rehe. A'ero g̃a ei ojohupe: —Ma'g̃a po ga mbo'ehetei ikwahavukaheteavo ga pe? Ma'g̃a po ga mbopopoaka japovouka ga pe ahemonhimomby'ava'ea? ei g̃a.
23665	MAT 13:57	Igwaigwavete g̃a ndokoi ga rehe ga arõe'yma a'ero. A'ero Jesus'ga ei g̃a pe: —Ojipe'g̃a gwyripeve'g̃a omondo gweaporog̃ita imohina Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uhara'g̃a ndehe. G̃agwyripeve'g̃a jate nomondoi imohina g̃a ndehe g̃anongapypeve'g̃a pavẽi, ei Jesus'ga g̃a pe.
23668	MAT 14:2	Jesus'ga mombe'ua renduvame Herodes'ga etehei ojipyrive'g̃a pe: —Jesus'ga ko João Batista'ga. Ovy João Batista'ga gwyvya hugwi okwerava, ei ga. Nurã ga japoi ahemonhimomby'ava'ea, e'i tehe Herodes'ga.
23678	MAT 14:12	João Batistava'eareheve'g̃a uhu a'ero ahera'oa rerogwovo ityma. Aerẽ g̃a oho Jesus'ga pyri imombe'gwovo ahemanoa ga pe. Nahã ko João Batistava'ea manoa raikwehe. Herodes'ga nomoka'nhymi kiro João Batistava'ea akag̃a imomborukaragwera. Nurã henduvame Jesus'ga remimonhimomby'ava'ea Herodes'ga ei: —Jesus'ga ko João Batista'ga. Ovy João Batista'ga gwyvya hugwi okwerava, ei Herodes'ga.
23681	MAT 14:15	Ka'arugame dozeve'g̃a Jesus'ga remimbo'ehara'g̃a nduri ga pyri. Ga pe g̃a ei a'ero: —Ka'aru hete kiro. Agwa'g̃a ndo'ui ve reki. Nurã ti emondouka g̃a avo hugwi, ei g̃a. Ahã onga avo. Toho ti g̃a cidades'i pe ira'agweva'e pe ipyhyga mbatera. Pevo po ti g̃a hoi i'gwovo nehẽ. A'ea Jesus'ga remimbo'ehara'g̃a ei Jesus'ga pe g̃a mondouka pota ga pe.
23688	MAT 14:22	G̃a imono'ombavirẽ hembyruera Jesus'ga ei g̃wemimbo'ehara'g̃a pe g̃a mondovouka: —Pe'a ti yharuhua pype, ei ga. Peho ti ji renonde ypiahua aherovai, ei ga g̃a pe. Apyta na'ẽ po ti ji avo agwa'g̃a mondovo nehẽ, ei Jesus'ga. —Kwa, ei g̃a. A'ero g̃a avi herogwovo.
23699	MAT 14:33	Jara'g̃a yhara pypeve'g̃a nduri Jesus'ga pyri ga mboheteavo. —Tupana'ga ra'yra tuhẽ ko nde, ei g̃a ga pe g̃wenypy'amo ga pyri.
23714	MAT 15:12	A'ero Jesus'ga remimbo'ehara'g̃a nduri ga pyri javo ga pe: —A'ea nde erame fariseus'g̃a nhimonha'ngai nenhi'ig̃a arõe'yma. Erekwaha nde? ei g̃a Jesus'ga pe.
23715	MAT 15:13	A'ero Jesus'ga ei g̃a pe: —Jiruva'ga yvagipeve'ga po ti o'o pa g̃wemitymipyrarũiva'ea nehẽ, ei Jesus'ga. Tupana'ga nhi'ig̃aatyviva'ea pe g̃anemimbo'ea pe Jesus'ga ei: Tupana'ga remitymipyrarũiva'ea. Tupana'ga po ti omombi pa g̃anemimbo'ea nehẽ.
23722	MAT 15:20	Pendeaporog̃itate'varuhua nhaporemo pe mbote'varuhu, ei Jesus'ga. —Tupana'ga nhi'ig̃aatyviva'ea fariseus'g̃a omombe'u ahembo'ehara'g̃a pavẽi g̃a erame: “Nahanahã po ti nhande xajipogwei xanhimombyry ti Tupana'ga pe javo.” G̃ahã e'i a'ea. Jihi ki a'e te a'e pe me: Po nhande ndiajipogwei i'gwovo, a'ero nhande nianhimbote'varuhui, ei Jesus'ga. A'ereki nhandejipogweja nomombyryvi nhandereaporog̃ita, ei Jesus'ga.
23726	MAT 15:24	A'ero Jesus'ga ei: —Tupana'ga ji mbuhuruka jigwyripeve'g̃a pyri israelitas'g̃a pyri. “G̃a pyri jate ti eho g̃a pokoga,” ei Tupana'ga ji ve, ei Jesus'ga. “G̃a ko ovelhas ja. Ovelhas oka'nhy jipi herekoe'ymame gwepiakatuharamo. Akoja ja ko g̃a ika'nhyva'ea ja,” ei Tupana'ga, ei Jesus'ga. Judeus'g̃arũive'g̃a pyri rũi Tupana'ga ji mbuhurukari, ei Jesus'ga.
23729	MAT 15:27	—A'iti a, ei hẽa. Emo nhag̃watig̃a vehevi reki o'u hembyrue'ria – kiroki ohi ijara'g̃a i'urame, ei hẽa. Nahã hẽa ei aerẽ po ti nde judeus'g̃arũive'g̃a pokogi no javo.
23734	MAT 15:32	Aerẽ Jesus'ga ei g̃wemimbo'ehara'g̃a pe: —Pejo ti ji pyri. G̃a ndurame ga pyri ga ei g̃a pe: —Iporia'i g̃a ji ve avove'g̃a he'yjuhuve'g̃a. A'ereki g̃a ndogwerekoa'javi mbatera dois okira g̃waramo ji pyri, ei Jesus'ga. Namondoukapotari ji g̃a g̃anonga pe g̃a i'ue'ymame. A'ero po ti g̃a pytupavamo pehea rupi g̃we'ouhũro nehẽ, ei Jesus'ga.
23743	MAT 16:2	A'ero Jesus'ga ei reki g̃a pe: —Ka'aru ig̃wag̃ahivame yvaga pe ei: “Ko'emame po ti kwara ima'eg̃atui nehẽ.” Nahã pe ei, ei Jesus'ga g̃a pe.
23745	MAT 16:4	—Ag̃wamova'ero peko te'varuhu pa pe, ei Jesus'ga g̃a pe. Ndapekoi pe Tupana'ga nhi'ig̃a rehe pejikoge'yma ga rehe. Pe'e pe: “Jesus'ga japorame jate nhande ve ahemonhimomby'ava'ea, a'ero po ti nhande ei ikwahava nehẽ: Tupana'ga ga poko. A'ea po ti nhande xa'e hepiagame nehẽ.” A'ea pe ei, ei Jesus'ga. Ndoapoukari po ti Tupana'ga ojipea ahemonhimomby'ava'ea pe me nehẽ. Ojikwe ymyahũ ga oapo ahemonhimomby'ava'ea Jonasva'ea mohemame onhi'ig̃a mombe'uharava'ea mohemame. A'ea jate po ti ga ikwahavukara'javi pe me nehẽ ji Jesus'ga poko javo. A'ea erame Jesus'ga hoi g̃a hugwi ogwovo.
23747	MAT 16:6	A'ero Jesus'ga ei g̃a pe: —Penhimboko'i ti pão mbovuhava rehe fariseus'g̃a apoa rehe saduceus'g̃a apoa rehe no, ei Jesus'ga.
23748	MAT 16:7	Garemimbo'ehara'g̃a nhomonhi'ig̃i a'ero. —Jesus'ga ei na. A'ereki nhande ndiheruri pão nhande rupi, ei g̃a ojohupe.
23755	MAT 16:14	A'ero garemimbo'ehara'g̃a ei Jesus'ga pe: —Ojipe'g̃a ei nde ve: “Ga ko João Batista'ga,” ei g̃a nde ve, ei g̃a Jesus'ga pe. Ojipe'g̃a ei nde ve: “Ga ko Elias'ga.” Ojipe'g̃a ei nde ve: “Ga ko Jeremias'ga. Po Jeremiasva'ea rũi ga rekoi, a'ero ga oko ojipe'ga Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea pyteripeve'ga.” Nahã g̃a ei nde ve, ei Jesus'ga remimbo'ehara'g̃a Jesus'ga pe.
23761	MAT 16:20	A'ea mombe'urẽ Pedro'ga pe Jesus'ga ei g̃wemimbo'ehara'g̃a pe: —Tapemombe'ui ti g̃a pe Jesus'ga ko Cristoramo Tupana'ga remimbuhurukaramo javo, ei Jesus'ga g̃a pe.
23764	MAT 16:23	Opyryrỹ Jesus'ga javo Pedro'ga pe: —Ejipe'a ti ji hugwi! A'ereki Satanás'ga nde monhi'ĩ. Nurã nde ei nanongara, ei Jesus'ga Pedro'ga pe. Eremombi pota nde jirekoa Tupana'ga nhi'ig̃a rupi. Tupana'ga reaporog̃ita atyvi ndereaporog̃ita. A'ereki Tupana'ga opota reki nhimanoa. Yvyakotyve'g̃a ndeaporog̃ita rehe nde ereko, ei Jesus'ga Pedro'ga pe.
23767	MAT 16:26	—Ojipe'g̃a – kiroki g̃a e'i: “Ndakoi ti ji Jesus'ga remimbo'eharamo tamono'ono'õ ti ji mbatera jijive javo” – po g̃a imono'ono'ombavi mbatera ojive avo yvya koty, a'ero g̃a imono'ono'õtehei ojive novĩa ogwovo hahyva'ea ruvihava pype, ei Jesus'ga. A'ereki ahã g̃a pe g̃ahohava Tupana'ga pyri. A'ereki ahe nomondoi mbatera ohohava kwepykavamo ohorame Tupana'ga pyri, ei Jesus'ga.
23769	MAT 16:28	Kiroki g̃a o'ã Jesus'ga pyri – g̃a pe Jesus'ga ei: —Imombe'ukatuavo ji ei pe me: Omanoe'ymame ti agwa'g̃a pyteripeve'g̃a ji repiagi ji rurame kokoty penduvihavuhuhetero jitekovo nehẽ. A'ea Jesus'ga ei okovo yvyakotyva'ero yvagipeva'ero no.
23774	MAT 17:5	Ga nhi'ig̃ame yvag̃atig̃a ijyvi g̃a arimo g̃a mongovo o'ag̃i pe. Hendy'jandy'ja yvag̃atig̃a. Nanime yvag̃atig̃a hugwi Tupana'ga nhi'ig̃i Jesus'ga mombe'gwovo: —Agwa'ga ko jira'yra'ga nhiremia'nguhete'ga. Anhimohẽ hete ko ji ga rehe. Pehendu katu ti ganhi'ig̃a, ei Tupana'ga.
23776	MAT 17:7	A'ero Jesus'ga ruri g̃a pyri opokoga g̃a ndehe. —Pepo'ã ti, ei ga g̃a pe. Tapekyhyji ti, ei ga.
23780	MAT 17:11	A'ero Jesus'ga ei g̃a pe: —Omombe'u katu g̃a, ei Jesus'ga. Eliasva'ea uhu na'ẽ g̃andeaporog̃ita rerojijyipava, ei Jesus'ga g̃a pe.
23789	MAT 17:20	A'ero Jesus'ga ei g̃a pe: —Napembojipe'ai pe ga hugwi. A'ereki xunhi hete tuhẽ pe pejiko Tupana'ga rehe, ei Jesus'ga. Imombe'ukatuavo ji ei pe me: Po pe jikogi gwere jitehe Tupana'ga rehe, a'ero po pe ei agwava'ea pe yvytyruhua pe eho agwa hugwi egwovo pevo javo, a'ero ihoi. Po pe jikogi gwere jitehe Tupana'ga rehe tegwete onhimiva'ea pe me, ei Jesus'ga g̃a pe.
23795	MAT 17:26	A'ero Pedro'ga ei Jesus'ga pe: —Hajiheve'g̃a hugwi g̃a ipyhygi, ei ga. Henduvame Jesus'ga ei: —A'ero ti g̃agwyripeve'g̃a tomondoyme, ei Jesus'ga.
23797	MAT 18:1	Aere'ĩ Jesus'ga remimbo'ehara'g̃a nduri Jesus'ga pyri. Kiro g̃a ei ga pe: —Tupana'ga oko yvyakotyve'g̃a nduvihavuhuhetero kiro. Manamo nhandejoheva'ero huvihavamo ga pyri? ei g̃a.
23799	MAT 18:3	A'ero ga ei g̃wemimbo'ehara'g̃a pe: —Imombe'ukatuavo ji ei pe me: Perojijyi ti pejeaporog̃ita penhimbohetee'yma tayri'g̃a ja, ei Jesus'ga. Po pe ndaperojijyi pejeaporog̃ita nehẽ, a'ero po ti Tupana'ga ndokoi penduvihavuhuhetero nehẽ.