23216	MAT 1:3	Jém Judá ima̱nɨc jém Fares y Zara, ia̱pa jém Tamar. Jém Fares ima̱nɨc jém Erson. Jém Erson ima̱nɨc jém Aram.
23218	MAT 1:5	Jém Salmón ima̱nɨc jém Booz, ia̱pa jém Rahab. Jém Booz ima̱nɨc jém Obed, ia̱pa jém Rut. Jém Obed ima̱nɨc jém Isaí.
23219	MAT 1:6	Jém Isaí ima̱nɨc jém rey David. Jém rey David ima̱nɨc jém Salomón, jém ia̱pa jém Urías iyo̱mo id́ɨc.
23229	MAT 1:16	Jém Jacob ima̱nɨc jém José, jém Malía iwɨd́a̱ya jém icnayñewɨɨp jém Jesús, iñɨ̱yit́im CRISTO.
23231	MAT 1:18	Jesɨc yɨɨmpɨc nay jém Jesucristo. Cuando jém José iniwatneum trato jém wo̱ñi Malía iga napɨcyajta̱p, antes que d́anam napɨcneyajta̱, ma̱nɨccomcaneum jém Malía con Dios iA̱nama ipɨ̱mi. D́a je jém José ima̱nɨc.
23232	MAT 1:19	Jesɨc jém José, jém iwatnewɨɨp trato jém Malía iga napɨcyajta̱p, como wɨbɨc pɨ̱xiñ, d́a ichaawattooba jém Malía. Jeeyucmɨ iyamtsactooba jém wo̱ñi iga jém pɨxiñt́am odoy ijo̱dóŋa̱yajiñ.
23233	MAT 1:20	Jesɨc iganam ijɨ̱spa je̱mpɨc jém José, ima̱wíñix tu̱m sɨŋyucmɨpɨc pɨ̱xiñ jém icutsatnewɨɨp Dios. Iñɨ́máy jém José: —MiJosé, jém rey David mio̱cma̱nɨc, odoy cɨ̱ŋɨ iga impɨctsoŋpa jém Malía. Porque jém ima̱nɨc, jém ijúmpacnewɨɨp, inimiñ jém Dios iA̱nama.
23234	MAT 1:21	Jém wo̱ñi icnaypa tu̱m jaychɨ̱xi. Accámaayɨ iñɨ̱yi iga JESÚS porque icɨacputpa jém ipɨxiñt́am, iwɨ̱tsagáypa jém it́áŋca iga odoy ipɨctsoŋyajiñ jém castigo.
23240	MAT 2:2	Mu iñúcyaj, acwágoyyajpa. Nɨmyaj: —¿Ju̱t́ it́ jém tsɨ̱xi jém nayñewɨɨp, jém tsɨ́ypáppɨc juuts Rey iga iŋjacpa jém judíos? Ánixayt́a ima̱tsa jém aŋja̱mquímmɨ. Amiññeta iga aco̱steeñayt́ámpa y anjɨ̱stámpa.
23241	MAT 2:3	Jesɨc cuando jém rey Herodes ijo̱dóŋa̱ t́i iñɨ́máy jém juumɨpɨc pɨ̱xiñ, agui cɨ̱ŋ, d́a icutɨɨyɨ́y t́i iwatpa. Cɨ̱ŋyajt́im jém pɨxiñt́am jém it́yajwɨɨp jém attebet Jerusalén.
23244	MAT 2:6	Mich miattebet Belén, miit́wɨɨp jém naxyucmɨ de Judá, agui mixut́u, pero michɨ́ypa juuts tu̱m mɨjpɨc attebet porque mimicht́ámaŋjo̱m naypa tu̱m mɨjpɨc aŋjagooyi. Iwatpa cuenta jém ampɨxiñt́am jém attebet Israel.
23246	MAT 2:8	Jesɨc ocmɨ jém Herodes icutsat jém sabioyaj jém attebet Belén. Nɨmpa: —Nɨctaamɨ jemɨc. Wɨ̱métstaamɨ jém tsɨ̱xi. Jesɨc cuando impátnetámum, mi̱ñɨ acjo̱dóŋa̱jɨ. Ɨch nɨcpat́im aŋco̱steeñáy.
23247	MAT 2:9	Jesɨc cuando yaj imatoŋyaj t́i nɨmpa jém rey Herodes, moj nɨquiyaj jém Belén. Aŋjagoyñeeba iñɨc jém ma̱tsa jém iixñeyajwɨɨp aŋja̱mquímmɨ. Núc ju̱t́ it́ jém xut́u tsɨ̱xi, jemum teeñaŋjac.
23248	MAT 2:10	Cuando iixyaj jém ma̱tsa ju̱t́ teeñaŋjac, tsa̱m pɨ̱mi maymayyaj.
23249	MAT 2:11	Jesɨc cuando tɨgɨyyaj jém tɨcjo̱m, iixyaj jém jaychɨ̱xi con ia̱pa Malía. Jém sabio ico̱steeñayyaj jém tsɨ̱xi. Ijɨ̱syajpa. Íŋáy jém ibaúl, ixaɨyyajpa oro, jém wɨbɨc incienso y jém mirra jém aguipɨc cɨ̱npa.
23251	MAT 2:13	Jesɨc ocmɨ mu iñɨcyajum jém sabio, jém José ima̱wíñix tu̱m sɨŋyucmɨpɨc pɨ̱xiñ jém Diospɨc icutsatne. Iñɨ́máy jém José: —Napo̱yɨ jém xut́u tsɨ̱xi con ia̱pa. Nɨctaamɨ jém naxyucmɨ de Egipto. Jemum tsɨ́yt́aamɨ hasta que ɨch mannɨ́máypa iga mixe̱d́iñ porque jém Herodes imétspa jém xut́u tsɨ̱xi iga iccaaba.
23256	MAT 2:18	Matoŋta̱p tu̱m jɨ̱yi jém attebet Ramá. Tsa̱m wejyajpa, tsa̱m aŋyácneyaj. Tsa̱m wejyajpa jém Raquel, jém Israelpɨc yo̱mtam, iyaachaŋja̱mpa jém ima̱nɨctam. D́a ixunpa iga acpocsayt́a̱p ia̱nama porque accucaáyayyajt́a̱ ima̱nɨctam.
23257	MAT 2:19	Jesɨc ocmɨ cuando caaneum jém Herodes, tanJa̱tuŋ Dios icutsat tu̱m sɨŋyucmɨpɨc pɨ̱xiñ iga icma̱wíña̱iñ jém José jém naxyucmɨ de Egipto, nɨ́mayt́a̱:
23261	MAT 2:23	Jesɨc núc jém Galilea, nɨc i̱t́i jém attebet Nazaret. Iñasca je̱mpɨc iga cupacpa juuts nɨm jém wiñɨcpɨc aŋmat́cɨɨwiñ iga Nazaretpɨc pɨ̱xiñ jém Jesús.
23262	MAT 3:1	Núc jém ja̱ma iga moj najɨ́yooyi jém Xiwan jém acchíŋoypáppɨc. Najɨ́yóypa jém tɨtsɨnaxyucmɨ ju̱t́ d́a t́i id́ɨ́yɨ́y, jém naxyucmɨ de Judea.
23263	MAT 3:2	Nɨm jém Xiwan: —Tsa̱cɨ iga immalwatpa, cuca̱cɨ iñjɨ̱xi porque núctooba jém tiempo iga iŋjacpa Dios yɨ́p naxyucmɨ.
23266	MAT 3:5	Tsa̱m jáyaŋ pɨxiñt́am nɨc imatoŋyaj jém Xiwan ju̱t́ najɨ́yóypa. Miñyaj jém attebet Jerusalén, icuwɨ̱t́i jém naxyucmɨ de Judea, con jém it́yajwɨɨp nocojo̱m jém río Jordán.
23268	MAT 3:7	Jesɨc cuando jém Xiwan iix iga chiŋtooba wa̱t́i jém fariseopɨc pɨxiñt́am y jém saduceopɨc pɨxiñt́am, iñɨ́máy: —¿Que micht́am impóyayt́ámpat́im jém Dios icastigo? ¿Que iŋcupɨcpa iga ɨch wɨa̱p maŋcɨacputta? Mijex juuts jém tsa̱ñ agui poypa cuando miñpa jém iccaapáppɨc.
23269	MAT 3:8	Siiga nu̱ma iñchacneum jém immalajɨ̱xi, jesɨc wa̱tɨ juuts ixunpa Dios, jesɨc quejpa iga nu̱ma iŋcucacneum iñjɨ̱xi.
23271	MAT 3:10	Wɨ̱tsacneum jém hacha. Accámneta̱wum jém cuyt́i̱chɨcyucmɨ. It́u̱mpɨy cuy d́apɨc tɨ́ma̱p, tɨŋquímta̱p, nooquetta̱p juctjo̱m.
23273	MAT 3:12	Imatspacneum jém iyemcuy iga icutɨ̱ppa jém trigo. Cuando yajum icutɨ̱p, iccáypa jém trigo granerojo̱m. Nooquetta̱p jém trigo ipu̱chi juctjo̱m ju̱t́ d́a nunca píchpa.
23277	MAT 3:16	Cuando yajum icchiŋta̱ jém Jesús, put jém nɨɨcɨɨm. Jesɨc áŋáy jém sɨŋ, Jesús iix jém Dios iA̱nama. Quet juuts tu̱m cuucu. Nu̱mmiñ, núc Jesúsyucmɨ.
23281	MAT 4:3	Jesɨc jém Woccɨɨwiñ icunúc Jesús iga icutɨ́tspa. Iñɨ́máy: —Siiga nu̱ma Dios miMa̱nɨc, acse̱tɨ yɨ́p tsa iga caxt́ána̱ñi.
23284	MAT 4:6	Jesɨc jém Woccɨɨwiñ iñɨ́máy Jesús: —Siiga nu̱ma Dios miMa̱nɨc, yóyaŋque̱tɨ. Porque nɨmpa jém Dios iŋma̱t́i: Dios icutsat jém sɨŋyucmɨpɨc pɨxiñt́am iga mimatstsoŋyajiñ icɨɨjo̱m iga odoy coowa̱iñ impuy tsaayucmɨ.
23288	MAT 4:10	Jesɨc Jesús iñɨ́máy: —Nɨcsɨm, miWoccɨɨwiñ. Nɨmpa jém Dios iŋma̱t́i: “Jɨ̱staamɨ tanJa̱tuŋ Dios icut́um. Odoy cuyo̱xataamɨ tuŋgac.”
23290	MAT 4:12	Jesɨc cuando Jesús imatoŋ iga pajta̱ cárcel jém Xiwan, se̱t e̱ybɨc jém naxyucmɨ de Galilea.
23293	MAT 4:15	Jém naxyucmɨ de Zabulón con jém naxyucmɨ de Neftalí dende jém lamar aŋna̱ca hasta jém Jordán iŋwiñt́uc, jém naxyucmɨ de Galilea, ju̱t́ it́yaj jém pɨxiñt́am jém d́apɨc je de Israel,
23294	MAT 4:16	jém it́yajwɨɨp piichcɨɨm; iixyajpa tu̱m wɨbɨc juctɨaŋtso̱ca. Tsɨ́yyaj juuts caaneyaj id́ɨc. Cupiicha̱ne i̱t́i, pero iyɨcquejyajpa tu̱m wɨbɨc juctɨ.
23295	MAT 4:17	Jesɨc cuando núc jém Capernaum, moj iŋmat Jesús jém Dios iŋma̱t́i. Nɨmpa: —Tsa̱cɨ iga immalwatpa, cuca̱cɨ iñjɨ̱xi porque núcneum jém tiempo iga iŋjacpa Dios yɨ́p naxyucmɨ.
23296	MAT 4:18	Jesɨc naspa Jesús jém laguna aŋna̱ca iñɨ̱yi Galilea. Iix tu̱m pɨ̱xiñ con it́ɨ̱wɨ. Tu̱m jém Ximoj, iñɨ̱yit́im Peto; tu̱m jém Anti. Sɨ́p ipatsyaj ired jém laguna iga imatspa tɨɨpɨ. Jeeyaj tɨɨpteroyaj.
23298	MAT 4:20	Jesɨc jeet́i rato ichacyaj ired, nɨc it́úŋɨyyaj jém Jesús.
23299	MAT 4:21	Jesɨc nɨc Jesús uxaŋ más juumɨ, ipát tuŋgac wɨste̱n pɨ̱xiñ. Jém Jacobo, jém Zebedeo ima̱nɨc, con it́ɨ̱wɨ jém Xiwan. It́yaj barcojo̱m con ija̱tuŋ. Sɨ́p iŋtótsyaj ired. Jesɨc Jesús iŋwejáy.
23302	MAT 4:24	Jo̱dóŋa̱ta̱ icuwɨ̱t́i jém naxyucmɨ de Siria iga agui wɨa̱p jém Jesús. Jesɨc namíñayt́a̱ Jesús it́u̱mpɨy jém mɨmneyajwɨɨp, jém imatsneyajwɨɨp caacuy y jém to̱ya. Namíñayt́a̱t́im jém iniit́wɨɨp mal espíritu, jém imatsneyajwɨɨp ataque y jém tusacanewɨɨp. Icpɨs it́u̱mpɨy.
23303	MAT 4:25	Tsa̱m jáyaŋ pɨxiñt́am it́úŋɨyyajpa jém Jesús. Miñyaj de jém naxyucmɨ de Galilea, de jém attebet Decápolis y de jém attebet Jerusalén. Miñyajt́im de jém naxyucmɨ de Judea y de jém Jordán iŋwiñt́uc.
23304	MAT 5:1	Jesɨc cuando iix Jesús iga aŋtuuma̱yajpa tsa̱m jáyaŋ pɨxiñt́am, quím tu̱m co̱tsɨcyucmɨ. Jemum co̱ñ Jesús. Jém icuyujcɨɨwiñ icunúcyaj.
23308	MAT 5:5	’Agui maymayyaj jém pɨxiñt́am jém d́apɨc nacujípta̱p iyaac porque jeeyaj ipɨctsoŋyajpa yɨ́p nas, jém ijɨycámayñewɨɨp Dios iga ichiiba.
23314	MAT 5:11	’Maymáya̱taamɨ cuando jém malopɨc pɨxiñt́am tsa̱m mimalnɨ́mayt́ámpa, tsa̱m miyaachwattámpa y tsa̱m micumɨgoyt́ámpa ɨch aŋcuyucmɨ.
23316	MAT 5:13	’Mimicht́am mijex juuts jém ca̱na para yɨ́p naxyucmɨpɨc pɨxiñt́am. Pero siiga d́a paac jém ca̱na, ¿jutsa̱p taŋwɨ̱tsac? D́a t́i mejcuy. Tampatsáypa. Icunepnepquetyajpa jém pɨxiñt́am.
23319	MAT 5:16	Jesanet́im mimicht́am wɨ̱tsoctaamɨ juuts tu̱m wɨbɨc juctɨ iga iñyɨcquejyajpa jém pɨxiñt́am. Wɨ̱wattaamɨ jém pɨxiñt́ámaŋjo̱m iga cuando iixyajpa, tsa̱m icujípyajpa tanJa̱tuŋ Dios jém it́wɨɨp sɨŋyucmɨ.
23320	MAT 5:17	’Odoy jɨ̱sɨ iga ɨch miñ anaccáy jém Moisés iŋquímayooyi, ni d́a anaccáypa jém wiñɨcpɨc aŋmat́cɨɨwiñ iŋquímayooyi. Ɨch amiñ anaccupac it́u̱mpɨy juuts nɨmpa jém wiñɨcpɨc aŋquímayooyi.
23321	MAT 5:18	Nu̱ma, mannɨ́máypa, d́a i̱ nunca iccáypa jém wiñɨcpɨc aŋquímayooyi. Ni tu̱m punto ni tu̱m jɨ̱t́i d́a togoypa. D́a cuyajpa jém sɨŋ ni jém nas hasta que cupacpa it́u̱mpɨy cosa juuts nɨmpa jém aŋquímayooyi.
23322	MAT 5:19	Siiga tu̱m pɨ̱xiñ d́a iccupacpa tu̱m jém aŋquímayooyi d́apɨc juchaŋ y iŋquejáypat́im je̱mpɨc jém pɨxiñt́am, jesɨc d́a t́i mejcuy jém pɨ̱xiñ. D́a tɨgɨypa ju̱t́ iŋjacpa Dios. Pero siiga tu̱m pɨ̱xiñ iwatpa it́u̱mpɨy juuts nɨmpa jém wiñɨcpɨc aŋquímayooyi, y siiga iŋquejáypat́im jém pɨxiñt́am, jesɨc jém pɨ̱xiñ tsɨ́ypa juuts tu̱m mɨjpɨc aŋjagooyi cuando iŋjacpa Dios yɨ́p naxyucmɨ.
23323	MAT 5:20	Pero mannɨ́máypa mimicht́am, siiga d́a más iŋwɨ̱wattámpa que jém fariseoyaj y jém escribaspɨc maestroyaj, jesɨc d́a wɨa̱p iññúc ju̱t́ iŋjacpa Dios.
23325	MAT 5:22	Pero ɨch mannɨ́máypa, siiga i̱ ijóyixpa jém it́ɨ̱wɨ, ipɨctsoŋpa jém castigo juuts tu̱m accaoypaap. Siiga i̱ imalnɨ́máypa jém it́ɨ̱wɨ, cɨɨpiŋta̱p jém co̱bacpɨc aŋjagooyicɨɨm, jém Sanhedrín; chiit́a̱p castigo. Siiga i̱ iñɨ́máypa jém it́ɨ̱wɨ iga tsa̱m bruto, jesɨc jém pɨ̱xiñ wɨa̱p icnɨcta̱ jém infierno, jém juctjo̱m ju̱t́ d́a nunca píchpa.
23326	MAT 5:23	’Cuando ininɨcpa tu̱m ofrenda iga iñchiiba Dios jém altaryucmɨ, siiga iñjɨ̱spa iga immalwadayñe jém iñt́ɨ̱wɨ,
23327	MAT 5:24	jesɨc odoyñam tsa̱cɨ jém ofrenda jém altaryucmɨ. Wiñt́i nɨ̱gɨ cunucsaayɨ jém iñt́ɨ̱wɨ, jesɨc wɨa̱p iñchac jém ofrenda.
23328	MAT 5:25	’Siiga i̱ mijóyixpa y miquejajwadáypa, jesɨc wɨ̱tsa̱cɨ jém íñasunto antes que miñúctámpa jém juezcɨɨm porque una vez miñúcneum je̱m, micɨɨjuŋcotta̱p jém policía icɨɨjo̱m, mipajta̱p.
23331	MAT 5:28	Pero ɨch mannɨ́máypa siiga i̱ iámpa tu̱m yo̱mo iga tsa̱m icusúnɨ́ypa, jesɨc pejóypa ia̱namaŋjo̱m.
23332	MAT 5:29	’Siiga jém íñixcuy, jém aŋwɨ̱mɨpɨc, micwatpa táŋca, to̱pɨ, patsaayɨ. Más wɨ̱ iga togoypa tu̱m parte jém immɨjta̱y que iga micotta̱p iŋcumɨj jém juctjo̱m ju̱t́ d́a nunca píchpa.
23333	MAT 5:30	Siiga iŋcɨ, jém aŋwɨ̱mɨpɨc, micwatpa táŋca, jesɨc ja̱cɨ, patsaayɨ. Más wɨ̱ iga togoypa tu̱m ja̱ca jém immɨjta̱y que iga micotta̱p iŋcumɨj jém juctjo̱m ju̱t́ d́a nunca píchpa.
23334	MAT 5:31	’Wiñɨgam nɨmyajpat́im: “Siiga i̱ ichacpa iyo̱mo, tienes que iwatpa tu̱m acta iga ichacneum jém yo̱mo.”
23335	MAT 5:32	Pero ɨch mannɨ́máypa siiga tu̱m pɨ̱xiñ ichobɨychacpa iyo̱mo d́a pejoyñe, jesɨc icpejóypa jém yo̱mo siiga ipɨcpa tuŋgac pɨ̱xiñ. Siiga tu̱m pɨ̱xiñ ipɨcpa jém yo̱mo jém tsacneta̱wɨɨp, jesɨc pejóypat́im jém pɨ̱xiñ.
23336	MAT 5:33	’Immatoŋnetat́im iga jém wiñɨcpɨc tanja̱tuŋwe̱wetam nɨmyajpa iga: “Siiga miñɨmpa, wɨ̱jo̱dios, jesɨc accupa̱cɨ t́it́am iñjɨycámayñe Dios.”
23340	MAT 5:37	Cuando miŋmattámpa, nɨmtaamɨ “nu̱ma” o “d́a”. Siiga iñchacpa algun t́i juuts testigo iga d́a mimɨgóypa, jesɨc d́a wɨ̱ porque jexpɨc jɨ̱xi miññe de jém Woccɨɨwiñ.
23341	MAT 5:38	’Micht́am immatoŋneta iga nɨmyajpa wiñɨgam: “Siiga i̱ iñácscutedáypa iixcuy tu̱m pɨ̱xiñ, jesɨc jém pɨ̱xiñ icɨaŋseedáypa, iñácscutedáypat́im iixcuy. Siiga i̱ iñacxquímáypa it́ɨts tu̱m pɨ̱xiñ, jesɨc icɨaŋseedáypat́im, iñacxquímáypat́im it́ɨts.”
23342	MAT 5:39	Pero ɨch mannɨ́máypa: Siiga i̱ mimalwadáypa, odoy cɨaŋseedaayɨ. Siiga i̱ micótsáypa íña̱cpac, jesɨc jɨ́gaayɨ iga micótsáyiñt́im tuŋgac lado.
23343	MAT 5:40	Siiga i̱ miquejajwadáypa iga mit́obáypa jém iñyoot́i, jesɨc chi̱ɨt́im jém iñchamarra.
23344	MAT 5:41	Siiga i̱ mipɨɨmɨ́ypa pɨ̱mi̱mɨ iga ininɨgáyiñ algun t́i tu̱m kilómetro, nanɨgaayɨ dos kilómetro.
23345	MAT 5:42	Siiga i̱ miwágáypa algun t́i, jesɨc chi̱ɨ. Siiga i̱ miñucsáypa alguna cosa, jesɨc acnúcsɨ, odoy nɨ́maayɨ iga d́a manchiiba.
23346	MAT 5:43	’Immatoŋneta juuts nɨmyajpa jém pɨxiñt́am: “Toyt́aamɨ jém íñamigo, pero jóyixt́aamɨ jém íñenemigo.”
23348	MAT 5:45	Siiga iŋwattámpa je̱mpɨc, jesɨc michɨ́yt́ámpa juuts tanJa̱tuŋ Dios mima̱nɨctam jém it́wɨɨp sɨŋyucmɨ. Porque jém tanJa̱tuŋ Dios icpijpa ja̱ma para jém malopɨc y para jém wɨbɨc. Dios icchijóypa tuj para jém tsa̱mpɨc táŋcaɨ́y y para jém d́apɨc táŋcaɨ́y.
23349	MAT 5:46	Siiga nada más iñt́oyt́ámpa jém mit́oyyajpaap, ¿que iñjɨ̱spa iga Dios miwɨ̱wadáypa? Porque jém malopɨc pɨxiñt́am, jém ichécyajpáppɨc impuesto, it́oypat́im jém iamigoyaj.
23350	MAT 5:47	Siiga iñdioschiiba nada más jém iñt́ɨ̱wɨtam, ¿que iñjɨ̱spa iga iŋwɨ̱watpa? Jém d́apɨc iixpɨcpa Dios idioschiyajpat́im jém it́ɨ̱wɨtam.
23352	MAT 6:1	’Odoy nɨ́maŋtaaya̱jɨ iga iŋwatpa juuts ixunpa Dios iga miixyajiñ jém pɨxiñt́am porque siiga iŋwatpa je̱mpɨc, jesɨc jém tanJa̱tuŋ Dios jém it́wɨɨp sɨŋyucmɨ d́a michiiba jém iŋcoñwɨyooyi.
23353	MAT 6:2	Jeeyucmɨ mannɨ́máypa cuando iñyo̱xpátpa jém yaacha̱yajpaap, odoy i̱ aŋmadaayɨ iga iŋwɨ̱watne. Jém malopɨc pɨxiñt́am, jém nɨ́maŋtaaya̱paap iga icupɨcyajpa Dios, siiga iwɨ̱watyajpa, tsa̱m iŋmadayyajpa i̱ quej iga cujípta̱iñ. Iŋmatpat́im aŋsɨ̱cmɨ y jém sinagoga t́it́am iwatyajpa. Tsa̱m iwɨ̱aŋja̱myaj iga cujípyajta̱iñ. Nu̱ma mannɨ́máypa iga jeeyaj ipɨctsoŋneyajum jém icoñwɨyooyi.
23354	MAT 6:3	Cuando iñchiiba algun t́i jém yaacha̱yajpaap, odoy jɨɨcɨ iga jém aŋna̱ymɨpɨc iŋcɨ ijo̱doŋ t́i iwatpa jém aŋwɨ̱mɨpɨc iŋcɨ.
23355	MAT 6:4	Yamwa̱tɨ, jesɨc tanJa̱tuŋ Dios icut́um miixpa. Je michiiba jém iŋcoñwɨyooyi.
23356	MAT 6:5	’Cuando iniŋwejpáttámpa Dios, odoy wattaamɨ juuts iwatyajpa jém nɨ́maŋtaaya̱paap iga icupɨcyajpa Dios. Tsa̱m iwɨ̱aŋja̱myajpa iga iŋwejpátyajpa Dios jém sinagoga o jém calle aŋna̱ca iga iixyajiñ jém pɨxiñt́am. Nu̱ma mannɨ́máypa iga ipɨctsoŋneum jém icoñwɨyooyi.
23357	MAT 6:6	Pero mimicht́am cuando iniŋwejpáttámpa Dios, tɨgɨ̱yɨ jém iñt́ɨcjo̱m, aŋpa̱jɨ jém iñt́ɨc, aŋwejpaatɨ Dios jém miwaganait́wɨɨp ju̱t́ d́a i̱ miixpa. Dios iixpa it́u̱mpɨy cosa jém iñyamwatnewɨɨp, michiiba jém iŋcoñwɨyooyi.
23358	MAT 6:7	’Cuando iniŋwejpátpa Dios, odoy nɨ̱mɨ jeet́im jeet́im aŋma̱t́i jém d́apɨc tayo̱xpátpa juuts iwatyajpa jém tuŋgac pɨxiñt́am jém ijɨ̱syajpaap jém tuŋgac dios jém watnas. Ijɨ̱syajpa iga imatóŋáypa jém watnas porque wat́cɨy nɨmpa jeet́im jeet́im aŋma̱t́i.
23360	MAT 6:9	Jeeyucmɨ mannɨ́máypa, cuando iniŋwejpáttámpa Dios, nɨmtaamɨ yɨɨmpɨc: ManJa̱tuŋ Dios, miit́wɨɨp sɨŋyucmɨ, agui cuáyñe mich iñɨ̱yi.
23361	MAT 6:10	Wɨ̱ iga míñiñ jém ja̱ma iga iniŋjacpa yɨ́p naxyucmɨ. Wa̱tɨ yɨ́p naxyucmɨ juuts mich iŋwɨ̱aŋja̱m, juutst́im iŋwatpa sɨŋyucmɨ.
23364	MAT 6:13	Awattaamɨ cuenta iga odoy i̱ wɨa̱iñ acutɨ́tsta iga acmalwattámpa. Agui miwɨ̱, manJa̱tuŋ Dios. Mich más mɨjpɨc miŋjagooyi. Iniit́ it́u̱mpɨy jém impɨ̱mi. D́a nunca micuyajpa. Amén.
23365	MAT 6:14	’Porque siiga iŋwadáypa perdón jém mimalwadayñewɨɨp, jesɨc miwadáypat́im perdón jém tanJa̱tuŋ Dios jém it́wɨɨp sɨŋyucmɨ.
23366	MAT 6:15	Pero siiga d́a iŋwadáypa perdón jém mimalwadayñewɨɨp, jesɨc tanJa̱tuŋ Dios d́at́im miwadáypa perdón jém iñt́áŋca.
23368	MAT 6:17	Pero mimicht́am cuando iŋwattámpa ayuno jetstaamɨ iŋway, jít́t́aamɨ iŋwiñpac,
23369	MAT 6:18	iga jém pɨxiñt́am odoy icutɨɨyɨ́yiñ iga iŋwatne ayuno. Jém tanJa̱tuŋ Dios icut́um ijo̱doŋ iga iŋwatne ayuno, jesɨc michiiba jém iŋcoñwɨyooyi.
23370	MAT 6:19	’Odoy aŋtuuma̱wa̱tɨ jáyaŋ riqueza yɨ́p naxyucmɨ ju̱t́ icútpa jém we̱chi, ju̱t́ tsa̱m jómpa, ju̱t́ tɨgɨyyajpa jém númyajpaap.
23371	MAT 6:20	Aŋtuuma̱wa̱tɨ jáyaŋ riqueza sɨŋyucmɨ ju̱t́ d́a icútpa jém we̱chi ni d́at́im jómpa, ju̱t́ d́a tɨgɨyyajpa jém númyajpaap.
23373	MAT 6:22	’Jém íñixcuy jex juuts tu̱m wɨbɨc juctɨaŋtso̱ca para jém immɨjta̱y. Siiga wɨ̱ jém íñixcuy, jesɨc it́u̱mpɨy jém immɨjta̱y it́ jém juctɨaŋtso̱cajo̱m.
23374	MAT 6:23	Siiga d́a wɨ̱ jém íñixcuy, it́u̱mpɨy jém immɨjta̱y it́ piichcɨɨm. Siiga píchñe jém juctɨaŋtso̱ca, tsa̱m pɨ̱mi piichcɨɨm miit́.
23375	MAT 6:24	’D́a i̱ wɨa̱p icuyo̱xa̱ wɨste̱n io̱mi. Porque siiga it́oypa tu̱m, jesɨc ijóyixpa tuŋgac. Siiga iwɨ̱nanɨgáypa tu̱m, jesɨc tuŋgac d́a iwɨ̱nanɨgáypa. D́a i̱ wɨa̱p icuyo̱xa̱ Dios siiga tsa̱m it́oypa jém it́umiñ.
23377	MAT 6:26	I̱xɨ jém jonyaj jém quecpaap. D́a ñipyajpa, d́at́im ipiŋyajpa jém cosecha iga iccáypa tu̱m tɨcjo̱m. Pero icwícpa jém tanJa̱tuŋ Dios jém it́wɨɨp sɨŋyucmɨ. Mich más miwɨ̱ que jém jonyaj.
23378	MAT 6:27	Siiga tsa̱m iñjɨ̱spa, ¿que wɨa̱p iñyón uxaŋ más?
23380	MAT 6:29	Pero ni jém rey Salomón cuando tsa̱m wɨ̱cuyajne, d́a ictsɨ́ypa iwɨ̱ juuts jém wɨbɨc mo̱ya.
23381	MAT 6:30	Dios tsa̱m iwɨ̱accuyajne jém mo̱ya, jém it́wɨɨp co̱pjo̱m, pero jo̱ymɨ jípsquetpa. Mimicht́am d́a iŋwɨ̱cupɨcne Dios, pero je más mit́oypa que jém mo̱ya.
23383	MAT 6:32	Porque jexpɨc jɨ̱xi iniit́ jém d́apɨc icupɨcyajpa Dios. Tsa̱m imétsyajpa it́u̱mpɨy jexpɨc cosa, pero mimicht́am iniit́ tu̱m iñJa̱tuŋ sɨŋyucmɨ. Ijo̱doŋ t́it́am mit́ogóyáy.
23384	MAT 6:33	Wiñt́i métstaamɨ jutsa̱p iñt́ɨgɨyt́a ju̱t́ iŋjacpa Dios y jutsa̱p iŋwatta jém wɨ̱tampɨc cosa juuts ixunpa Dios, jesɨc ocmɨ Dios michiiba t́it́am mit́ogóyáy.
23386	MAT 7:1	’Odoy jɨ̱sɨ tuŋgac pɨ̱xiñ iga táŋcaɨ́y, jesɨc Dios d́at́im mijɨ̱sáypa mich iñt́áŋca.
23387	MAT 7:2	Siiga tsa̱m iñjɨ̱spa iga táŋcaɨ́y tuŋgac pɨ̱xiñ, jesɨc Dios mijɨ̱sáypat́im mimich iñt́áŋca. Miquípsayt́a̱pt́im con jeet́im quipsóycuy jém impɨcnewɨɨp iga iŋquíps.
23390	MAT 7:5	Tsa̱m minimɨgóyayt́a̱p iñyaac. Wiñt́i to̱pɨ jém cuy íñixco̱m, jesɨc iŋwɨ̱ixáypa jém pu̱chi jém iñt́ɨ̱wɨ iixco̱m.
23391	MAT 7:6	’Odoy chi̱ɨ jém wɨbɨc cosa jém Diospɨc imɨɨchi jém malopɨc pɨxiñt́am juuts jém chimpayaj. Porque d́a iwɨ̱ixyajpa jém Dios imɨɨchi, mimalwadáypat́im mex mimich. Odoy co̱tɨ jém perla, jém wɨbɨc tsa, ju̱t́ it́yaj jém yo̱ya. Wɨa̱p icunepnepquetyaj.
23392	MAT 7:7	’Wágayt́aamɨ Dios t́it́am mit́ogóyáy, je michiiba. Métstaamɨ jém wɨ̱tampɨc cosa, jesɨc impáttámpa. Tɨcstaamɨ jém tɨc ipuerta, míŋáyayt́a̱p.
23393	MAT 7:8	El que iwágáypa Dios algun t́i, chiit́a̱p. El que imétspa jém wɨ̱tampɨc cosa, ipátpa. El que it́ɨcspa jém tɨc ipuerta, áŋáyayt́a̱p.
23394	MAT 7:9	’Siiga miwágáypa imma̱nɨc tu̱m caxt́ána̱ñi, ¿que iñchiiba tu̱m tsa?