23223	MAT 1:10	Ti Ezequias ay ama ni Manases, ti Manases ay ama ni Amos sakay ti Amos ay ama ni Josias.
23233	MAT 1:20	Peru mentras a áisipán na iyud ay minetidug siya sakay en anghel nen Panginoon ay pummeta dikona ten pamamag-itan ni tagináp sakay kinagi nen anghel, “Jose a gubwat ten lahi ni David, dyan ka manteng a tulusán a pakasalan ti Maria gapu en buktet na ay ten pamamag-itan nen kapangyariyan nen Banal a Ispiritu.
23234	MAT 1:21	Magenak siya ti essa a lállaki sakay ngaranan mu a Jesus, gapu siya en mángligtas ten tolay na hidi ten kasalanan di hidi.”
23235	MAT 1:22	Nangyari i atananid a iyud tánni matupad en kinagi nen Panginoon ten pamamag-itan nen propeta a,
23236	MAT 1:23	“Mágsanig kam! Maglihi en essa a birhen sakay magenak siya ti essa a lállaki, sakay ngaranan siya a Emmanuel.” (En kahulugan ni iyád ay “Kaguman tam en Diyos.”)
23237	MAT 1:24	Nadid, ten dikona a malukag ti Jose ay sinunud na en utus nen anghel nen Panginoon dikona sakay inagum na ti Maria.
23240	MAT 2:2	Nágtatanungán hidi ten tolay hidi haud, “Hádya dán en neenak a anak a magin hari nen Judio hidi? Gapu netan mi a lummitaw ti sikatan en biton na. Kaya ummangay kami háddi ay tánni sambaán siya.”
23242	MAT 2:4	Kaya pinisan na en atanan a pinunu nen padi hidi sakay en tagapagtoldu hidi nen Kautusan sakay tinanung na hidi, “Hádya a meenak en Cristo?”
23243	MAT 2:5	Kinagi di a, “Ti Bethlehem a sakup ni Judea,” gapu kona háddi en insulat nen propeta:
23244	MAT 2:6	‘Siko Bethlehem a sakup ni Juda, ay awan ka medimudyan ten atanan a banuwan ni Juda. Gapu dikomu a maggubwat en essa a pinunu a mamahala ten banuwan ku a Israel.’ ”
23245	MAT 2:7	Nadid ten dikona a matukuyan iyud ni Herodes, ay pinadulaw na ti lihim en mágkarunung hidi a tolay. Tinukoy na dikodi ni nengkan a lummitaw en biton.
23246	MAT 2:8	Káttapos ay kinagi na dikodi, “Kadmoy dán ti Bethlehem sakay pakaaryokán moy en anak. Ni ketan moy dán ay ibareta moy dikoku a pagdaka tánni angayák bi sumamba dikona.”
23249	MAT 2:11	Dikona a makasáddáp dán hidi ten bilay ay netan di en anak a kaguman na en ina na a ti Maria. Lummuhud hidi sakay sinamba di en anak. Inluwas di en rigalu di hidi ten anak a gintu, insenso sakay mira.
23251	MAT 2:13	Nadid ten kállakad nen mágkarunung hidi a tolay ay pummeta kánni Jose en anghel nen Panginoon ten pamamag-itan ni tagináp. Kinagi na dikona, “Jose umikat ka dán sakay iyangay mu i matina en ti Egipto. Dyan kam lumakad haud mentras a awan ku kagiyán dikomu. Gapu aryokán ni Herodes i anaken tánni bunuwán na.”
23253	MAT 2:15	Sakay haud dán hidi a nágyan hanggan ten dikona a dummemát en panahun nen kákkatay ni hari a Herodes. Nangyari iyud tánni matupad en kinagi nen Panginoon ten pamamag-itan nen propeta hidi a, “Dinulawan ku en anak ku a lumakad ti Egipto.”
23255	MAT 2:17	Natupad ngani en kinagi ni propeta a Jeremias tenhud a,
23256	MAT 2:18	‘Nasanig ti Rama en boses, boses nen matindi a sangetan sakay kalungkutan. Sássangitan ni Raquel en anak na hidi. Awan na gustu a paraparaán gapu nágkatay dán hidi.”
23257	MAT 2:19	Nadid ten dikona a natay dán ti Herodes, ay pummeta kánni Jose en anghel nen Panginoon ten pamamag-itan ni tagináp dikona a ked palla siya ti Egipto.
23258	MAT 2:20	Kinagi na, “Jose umikat ka dán, iyoli mu dán i matina en ti Israel, gapu natay dán en masor hidi a mangbunu ti anaken.”
23261	MAT 2:23	Kaya nágyan siya ten banuwan a Nazaret a sakup ni Galilea tánni matupad en kinagi nen propeta hidi tenhud a, “Siya ay mangaranan a Nazareno.”
23263	MAT 3:2	Kinagi na, “Adággan moy dán en kasalanan moy hidi gapu adeni dán a dumemát en kahariyan dilanget!”
23264	MAT 3:3	Ti Juan en gustu a kagiyán ni propeta Isaias dikona a kinagi na a, “Tehud a magpákraw ten kaparangan. ‘Ihanda moy dán en dilan nen Panginoon; maggamet kam ti masunong a dilan a paglakadan na!’ ”
23266	MAT 3:5	Angay nágsanig dikona en tolay hidi a gubwat ti Jerusalem, ti Judea, sakay en mágyan hidi ten banuwan hidi a namagdibelyu ten dinom ti Jordan.
23268	MAT 3:7	Peru dikona a ketan ni Juan a makpal a Pariseo sakay Saduseo a umadeni tánni magpabinyag, ay kinagi na dikodi, “Sikam a lahi ni biklat. Deya i nagkagiyid dikomoy a maginanan moy en parusa nen Diyos?
23272	MAT 3:11	“Binyagan takam ten dinom bilang tanda a nagsisi kamon sakay inumadág ten kasalanan moy hidi. Peru en dumemát a kasunud ku ay siya en mangbinyag dikomoy ti Banal a Ispiritu sakay ti apoy. Mas makapangyariyan siya nan sikán, awanák ngani karapatdapat maski ni tagatawid la ten sandalyas na.
23273	MAT 3:12	Ipagpag na en yaut tánni maalap en paray, káttapos ay iyoli na en paray ten bilay na sakay en lupás ay tutudán ten apoy a awan maadáp maski nikan.”
23275	MAT 3:14	Peru tinanggiyan ni Juan ti Jesus sakay kinagi na, “Sikán i kailanganid a binyagan mu, bakin a angay ka magpabinyag dikoku?”
23276	MAT 3:15	Tummábbig ti Jesus dikona, “Pabayan mu la a iyád i mangyariyid nadid, gapu iyád i dapatid a gamitán tánni masunud en kaluuban nen Diyos.” Kaya pummayag bi ti Juan.
23278	MAT 3:17	Sakay tehud a boses a nasanig a gubwat dilanget a kinagi na, “Saiyád en mahal ku a Anak, masayaák a tarud dikona!”
23281	MAT 4:3	Dummemát en diyablo sakay kinagi na, “Ni talaga a siko en Anak nen Diyos ay gamitán benid a tinapay i batuwiday hidi.”
23282	MAT 4:4	Peru tummábbig ti Jesus, “Nakasulat, bakán la a ten tinapay a mabiyag i tolayid, nan ten bawat Upos a maggubwat ten Diyos.”
23284	MAT 4:6	Kinagi nen diyablo dikona, “Ni siko en Anak nen Diyos ay tumáknig ka benid, gapu nakasulat, ‘Ipebahala na ka ten anghel na hidi, sakay alalayan di ka ten lima di, tánni awan mesángdul ti batu i básset muwen.’ ”
23285	MAT 4:7	Tummábbig ti Jesus, “Nakasulat bi ten Upos nen Diyos a, ‘Dyan mu purbaan en Panginoon mu a Diyos.’ ”
23287	MAT 4:9	Sakay kinagi nen diyablo kánni Jesus, “Iyatád ku dikomu i atananid a iyán ni lumuhud ka sakay sumamba ka dikoku.”
23288	MAT 4:10	Peru kinagi ni Jesus, “Lumayas ka Satanas! Gapu nakasulat, ‘En Panginoon mu a Diyos i dapat muwid a sambaán. Sakay siya la i dapat muwid a pagserbiyan.’ ”
23290	MAT 4:12	Dikona a nabareta ni Jesus a nepiresu ti Juan, ay nagsoli siya ti Galilea.
23292	MAT 4:14	Nangyari iyud tánni matupad en kinagi ni Propeta Isaias a,
23293	MAT 4:15	“En lugar a Zabulon sakay en lugar a Neftali, ay dilan nen Hentil a tamu ten minalnu ten dibelyu ni Jordan ti Galilea nen Hentil hidi!
23295	MAT 4:17	Sapul ti panahunid a iyud ay nagsapul dán a mangaral ti Jesus. Kinagi na, “Magsisi kamon sakay adággan moy dán en kasalanan moy hidi gapu adeni dán a dumemát en kahariyan dilanget.”
23296	MAT 4:18	Essa a aldew, mentras a maglakad ti Jesus ten gilid nen Minalnu ti Galilea ay netan na en duwwa a matkaka a de Simon a dáddulawán di a Pedro sakay en kapatkaka na a ti Andres a kasalukuyan hidi a mamanti.
23297	MAT 4:19	Kinagi ni Jesus dikodi, “Mákkuyug kam dikoku, ta tolduwan takam a manilág ti tolay.”
23299	MAT 4:21	Nagtulos a naglakad ti Jesus sakay netan na bi en matkaka a de Santiago ay ti Juan a anak ni Zebedeo. Ked hidi ten abeng a kaguman di en ama di, sakay magayuma hidi ten panti di, sakay dinulaw bi hidi ni Jesus.
23300	MAT 4:22	Pagdaka di a linakadan en abeng sakay en ama di, sakay nákkuyug hidi kánni Jesus.
23302	MAT 4:24	Nabareta nen tolay hidi ten lugar a Siria en tungkul ten ginamet hidi ni Jesus. Kaya inyangay di dikona en atanan nen tehud hidi a saket, en hinayup hidi, en mágpatay hidi sakay en lupug hidi. Atanan di ay pinagpiyya ni Jesus.
23303	MAT 4:25	Gapu ti iyud ay inumunonud dikona en makpal a tolay a gubwat ti Galilea, Decapolis, Jerusalem, Judea sakay maski en ked hidi ten dibelyu ni Jordan.
23304	MAT 5:1	Dikona a ketan ni Jesus en tunay ti kakpal a tolay ay summangkay siya ten marenggád a bukid. Káetnud na ay ummadeni dikona en disepulus na hidi,
23307	MAT 5:4	“Pinagpala en tehud hidi a kalungkutan, gapu paraparaán hidi nen Diyos.
23308	MAT 5:5	“Pinagpala en magpakababa hidi, gapu magin mana di i munduwiday.
23309	MAT 5:6	“Pinagpala en tolay hidi a masor a manggamet ten kaluuban nen Diyos, gapu tulungan hidi nen Diyos a magamet iyád.
23310	MAT 5:7	“Pinagpala en makákkagbiyán hidi, gapu kagbiyan bi hidi nen Diyos.
23311	MAT 5:8	“Pinagpala en malinis hidi ti págpusuwan, gapu ketan di en Diyos.
23312	MAT 5:9	“Pinagpala en maggamet hidi ti paraan para ten kapayapaan, gapu ibilang hidi a anak nen Diyos.
23313	MAT 5:10	Pinagpala en usigán hidi gapu ten kássunud di ten kaluuban nen Diyos, gapu mebilang hidi ten kahariyan nen Diyos.
23314	MAT 5:11	Pinagpala en insultuwán hidi sakay usigán, sakay pagbintangan ti atanan a kalasi ni madukás sakay kakabuliyan gapu dikoku.
23316	MAT 5:13	“Sikam ay asen ti munduwiday. Peru ni mawanan ti lasa en asen ay konya dán a mesoli en dati na a lasa? Awan dán iyád ti pakinabang, kaya ibut dán sakay pagyudakan dálla nen tolay hidi.
23319	MAT 5:16	Kona labi hud, dapat moy a pademlagán en simbuwan moy ten atubengán nen tolay hidi tánni ketan di en mágkaganda moy hidi a gamet, sakay puriyán di en Ama moy a ked dilanget.”
23321	MAT 5:18	Tandaan moy: mawan en langet ay ten luta peru maski ni en kabaditan a bahagi nen Kautusan ay awan mamawan, hanggan ni awan mangyari en atanan.
23323	MAT 5:20	Peru kagiyán ku dikomoy a, ni en kássunud moy ten kaluuban nen Diyos ay kona la ten págsunud nen tagapagtoldu hidi nen Kautusan sakay nen Pariseo hidi, ay awan kam makasáddáp ten kahariyan nen Diyos.”
23324	MAT 5:21	Kinagi pa ni Jesus, “Nasanig moy a intoldu di ten ninunu moy hidi a, ‘Dyan ka mamunu; sakay ni deyaman en makabunu ay meatubeng ten pághatulan.
23325	MAT 5:22	Peru kagiyán ku bi dikomoy, a ni deyaman en maiyamut ten kapatkaka na ay meatubeng ten pághatulan. Sakay en mangkagi ten kapatkaka na a, ‘Awan ka ti kuwenta!’ ay meatubeng ten Sanedrin. Sakay ni deyaman en magkagi ten kapatkaka na a, ‘Nagareng ka!’ ay meangay ten apoy ti impiyerno
23326	MAT 5:23	Kaya ni magalay ka ten altar para ten Diyos sakay maala-ala mu a tehud a saket ni isip en kapatkaka mu dikomu,
23328	MAT 5:25	“Ni tehud a mángkasu dikomu, ay mákpagkasundu ka dikona a pagdaka bagu a meangay ten pághatulan en kasu mu. Ni awan mu iyud gamitán ay iyangay na ka ten huwes sakay iyangay ka nen huwes ten pulis a mángpiresu dikomu.
23330	MAT 5:27	“Nasanig moy dán a nakagi a, ‘Dyan ka mangalunya.’
23331	MAT 5:28	Peru nadid ay kagiyán ku dikomoy a, ni deyaman en umileng ten essa a bábbi sakay mahalay en isip na ay nangalunya dán siya ti iyud a bábbi ten pusu na.
23334	MAT 5:31	Nakagi bi a, ‘Ni hiwalayan nen lállaki en kabinga na ay dapat a átdenan na ti kasulatan ni pághiwalay.’
23335	MAT 5:32	Peru nadid ay kagiyán ku dikomoy, a ni hiwalayan nen essa a lállaki en kabinga na, puwera la ni nangalunya ay siya en nángtuglad ten kabinga na a mangalunya. Sakay ni deyaman en mangkabinga ten bábbi a hiniwalayan ay nangalunya bi.”
23336	MAT 5:33	“Nasanig moy bi a inyutus nen Diyos ten ninunu moy hidi a, ‘Dyan ka manumpa ti awan ti katutuhanan, nan tupadán mu en sinumpaan mu ten Panginoon.’
23337	MAT 5:34	Peru nadid ay kagiyán ku dikomoy, “Dyan kamon manumpa ni magpangaku kam. Dyan moy kagiyán a, ‘Tistigu ku dilanget.’ Gapu iyud en trono nen Diyos.
23338	MAT 5:35	Sakay dyan moy bi kagiyán a, “Tistigu ku i lutaiday,” gapu iyád en táttáppakan nen Diyos. Dyan moy bi kagiyán a, ‘Tistigu ku ti Jerusalem,’ gapu iyád en siyudad nen dakila a Hari.
23339	MAT 5:36	Dyan moy bi ipanumpa i ulu moyen, gapu maski ni essa a waget ti buuk moyen ay awan mu mapapudew oni mapangitet
23341	MAT 5:38	“Nasanig moy a nakagi a, ‘Mata ti mata sakay ngipán ti ngipán.’
23342	MAT 5:39	Peru nadid ay kagiyán ku dikomoy, dyan moy gantiyan en madukás a tolay. Ni dapangán di ka ten kawanan ay iyatubeng mu bi en kawiri.
23346	MAT 5:43	“Nasanig moy a nakagi a, ‘Mahalán mu en kaparehu mu a tolay sakay kaiyamutan mu en kadima mu.’
23347	MAT 5:44	Peru nadid ay kagiyán ku dikomoy, a mahalán moy en kadima moy sakay ipagdasal moy en mangusig hidi dikomoy.”
23350	MAT 5:47	Sakay ni en batiyán moy la ay en kákkapatkaka moy hidi, ay ánya ginamet moyid a higit ten agum? Awan beman kona labi haán gággamitánnid nen Hentil hidi?
23355	MAT 6:4	Gamitán mu ti lihim en pángngatád mu, sakay en Ama a maketa ten maganda a ginamet mu ti lihim en mangatád dikomu ti piremyu.”
23356	MAT 6:5	“Ni magdasal kam ay dyan moy arigán en magkukunwari hidi. Gugustu di a magdasal a mágtaknág ten sinagoga sakay ten karsada hidi. Kagiyán ku dikomoy, a tinanggap di dán en piremyu di.
23357	MAT 6:6	Kaya ni magdasal ka ay sumáddáp ka ten kuwartu mu sakay isiradu mu en pintuwan. Sakay magdasal kam ten Ama a awan ketan, sakay en Ama mu a maketa ten ginamet mu ti lihim en mangatád dikomu ti piremyu.
23358	MAT 6:7	“Ni magdasal kam ay dyan kam maggamit ti makpal a upos a awan ti kahulugan, a kona ten gággamitán nen Hentil hidi. Akala diyid ay sanigán hidi nen Diyos gapu ten kakpal nen kákkagiyán di.
23360	MAT 6:9	Kaya ni magdasal kam ay kona háddi: ‘Ama mi a ked dilanget, sambaán nakuwan en ngaran mu.
23363	MAT 6:12	sakay patawadán mu kami ten kasalanan mi hidi, a kona ten págpatawad mi ten magkasala hidi dikomi.
23364	MAT 6:13	Sakay dyan mu kami pabayan a matoksu, nan iligtas mu kami ten Madukás!’ [Gapu kao mu en kahariyan, en kapangyariyan sakay kaluwalhatian a awan ti katapusan! Amen.]
23365	MAT 6:14	“Gapu ni patawadán moy en nagkasala hidi dikomoy, ay patawadán kam bi nen Ama moy dilanget.
23366	MAT 6:15	Peru ni awan moy patawadán en agum, ay awan bi patawadán nen Ama moy en kasalanan moy hidi.”
23367	MAT 6:16	“Ni magkulásyon kam ay dyan moy ipeta en rupa moy a malungkut a kona ten gággamitán nen magkukunwari hidi. Awan hidi magayus ten sadili di tánni matukuyan nen agum a magkulásyon hidi. Kagiyán ku dikomoy, a tinanggap di dán en piremyu di.
23368	MAT 6:17	Kaya ni magkulásyon ka ay magudemos ka sakay maglangis ka ten buuk mu,
23369	MAT 6:18	tánni awan mapansin nen tolay hidi a magkulásyon ka. En Ama mu a awan mu ketan i makatukoy laid ten ginamet mu ti lihim, sakay siya i mangatáddid dikomu ti piremyu.”
23370	MAT 6:19	“Dyan kam magpuron ti kayamanan ti lutaiday, gapu tehud a magsida a insektu sakay kalawang, sakay tehud a makasáddáp a mágtakaw.
23371	MAT 6:20	Nan magpuron kam ti kayamanan moy dilanget ta awan haud ti mangsida a insektu sakay kalawang, sakay awan ti makasáddáp a mágtakaw.
23372	MAT 6:21	Gapu ni ked hádya en kayamanan moy, ay ked bi haud en pusu moy.”
23373	MAT 6:22	“En mata en pinakasimbuwan nen bággi. Ni malinaw en pangileng mu, ay mademlagan en buu mu a bággi.
23374	MAT 6:23	Peru ni madiklám en pangileng mu, ay maputat ti kadiklámman en buu mu a bággi. Sakay ni en demlag mu ay madiklám ay talaga a ked ka ten kadiklámman.”
23375	MAT 6:24	“Awan ti alipin a makapagserbi ti sabay ten duwwa a amu, gapu kaiyamutan na en essa sakay mahalán na en essa, magtapat siya ten essa sakay awan siya magin tapat ten kaduwwa. Awan kam maari a magserbi ti sabay ten Diyos sakay ten kayamanan.
23376	MAT 6:25	“Kaya kagiyán ku dikomoy, dyan kam mabalisa tungkul ten kanán moy sakay mainom tánni mabiyag kam oni tungkul ten ibadu moy ten bággi moy. Awan beman mas mahalaga en biyag nan en pagkain, sakay en bággi nan en badu?
23377	MAT 6:26	Ilingán moy en ibun hidi. Awan hidi magmula oni magani oni magpuron ti pagkain ten budega di, peru pakanán hidi nen Ama moy dilanget. Awan beman a mas mahalaga kam nan en ibun hidi?
23379	MAT 6:28	“Sakay bakin mabalisa kam tungkul ti badu? Isipán moy dálla ni konya a magtubu en bulaklak hidi ten kaparangan, awan hidi magtarabahu oni maggamet ti badu.
23380	MAT 6:29	Peru kagiyán ku dikomoy, a maski ti Solomon a tunay ti yaman ay awan nakapagbadu ti kaparehu ti ganda nen essa ten bulaklak hidi.
23381	MAT 6:30	Ni en lamon hidi ten parang, a biyag nadid sakay ten kailawan ay tutudán ay baduwan nen Diyos, sikam pa beman? Ánya dán ben ti kabadit en pánnampalataya moy ten Diyos!
23382	MAT 6:31	“Kaya dyan kam mabalisa tungkul ten makan, mainom oni mesulot moy.
23385	MAT 6:34	“Kaya dyan moy kabalisaan en para ten kailawan, gapu en kailawan ay tehud dán a sadili a kabalisaan. Dyan moy dán dagdagan pa en problema moy kada aldew.”