23214	MAT 1:1	Wà Iésu *Kériso, âna é té gée goo wà Davita, pwi gòobàra *Abéraama. Â wàilà-ni diri tèpa jojooro Iésu:
23217	MAT 1:4	Aminadab Nachon Salma
23219	MAT 1:6	Davita. Wà *Davita, âna é pwi ukai [naa *Isaraéla. Â gée na càùé, â wà tèpa jojooro Iésu, âna]: *Solomona (nyaa kêe, âna tô wâdà Urie béaa)
23224	MAT 1:11	Yekonia (ma wà tèpa aéjii kêe). Â, na pàara-bà, âna pacòobé tèpa Isaraéla gée napô kàra, â rà pâra nau pwa karapuu naa napô *Babulona.
23225	MAT 1:12	Â gée na càùé, [â wà tèpa jojooro Iésu, âna]: Chéaltiel Zorobabel
23226	MAT 1:13	Abihou Éliakim Azor
23227	MAT 1:14	Sadok Akim Élioud
23228	MAT 1:15	Éléazar Matthan Iakobo
23230	MAT 1:17	Wàilà diri pwiri, ê jéû tèpa jojooro Iésu Kériso. Tapoo gée goo Abéraama, tèepaa naa goo Davita, âna po 14 naneeâboro. Â tapoo gée goo Davita, tèepaa naa goro pai còobé kâra ê Ba Isaraéla gée Juda pâ naa Babulona, âna po 14 naneeâboro. Â géewê, â po 14 naneeâboro tèepaa naa goo pai pitèpa wà pwi *Mesia.
23233	MAT 1:20	É dau pinünüma naa goo, â géewê, â é mwa côo naa na naurune pwi jè *angela kà Pwi Ukai, na é ina têe pâ: «Ioséfa, pwi gòobàra Davita, gà cibwaa piwâ na gà popa wà Maria. Ba napwa naa goo ê èpo paao na wâgooé, âna é me gée goro ê Nyuâaê Pwicîri.
23236	MAT 1:23	Ée mwa nyarana wà i tô èpo dopwa. Â ée mwa pitàmari pwi nari âboro èpo paao. Â o pitunee têe pâ Émanuéla, na pai ina wèe pâ, wà Pwiduée, âna é wâjaajè.
23237	MAT 1:24	Ûna é tàcî wà Ioséfa, â é pacoo ê pwina é ina têe i pwi angela. Â é popa wà Maria ma é wâdèe.
23239	MAT 2:1	Pitèpa Iésu naa Bétéléma wâ *Judée, na pàara kà ukai *Héroda. Â wà pàra tèpa maagoi—tèpa tàmanga na rà câmu goro îricò—âna rà me gée na é too wê i tòotù. Â rà tèepaa naa *Iérusaléma.
23241	MAT 2:3	Â wà ukai Héroda, âna é têre ê jèkutâ goro pai tèepaa me kà tèpa maagoi ma ê pwina rà ina. Â gùmagù ê pwâranümee. Â wà diri tàpé Iérusaléma, âna wâgotàra.
23242	MAT 2:4	Â é papitiri diri tèpa caa kà tèpa pwa *ârapwaailò wà Héroda, ma wà tèpa *dotée goro ê Naèà. Â é tawèerirà pâ: «Pwiri wâpà ê ére na o pitèpa naawê i pwi *Mesia [na guwà tapacîê]?»
23243	MAT 2:5	Â rà tòpi têe pâ: «Naa Bétéléma, wâ Judée. Ba wàéni ê popai kà Pwiduée, na ia é jèe wii wà pwi *péroféta, pâ:
23244	MAT 2:6	Cidòri nyuâa napô Bétéléma, napô gée *Juda! Pwamuru naa googà jii pàra napô! Ée còobé gée jaagà pwi ukai na maina; pwi a wéaari ê Ba Isaraéla, pwi Ba na Ba kôo.» Michée 5.1
23245	MAT 2:7	Géewê, â é todà tèpa maagoi wà Héroda. Ûna wàilà co, â é ina tàra pâ: «Guwà ina tôo bwàti i pwi pàara na guwà tapoo côo na i îricò.»
23246	MAT 2:8	Ûna rà ina têe, â é panuârà pâ naa Bétéléma, ma ina tàra pâ: «Guwà pâ nau mudàra bwàti i pwi nari èpo. Â wiàna guwà pâmariê, â guwà wâjué me côwâ, nau ina tôo. Ba nümoo mwara dàra pâra, nau ipwamainaê ma naa têe âraimeai kôo.»
23251	MAT 2:13	Ûna rà jèe wâjué côwâ wà tèpa maagoi, â é pwa naurune wà Ioséfa. Â é côo wà pwi *angela, na é ina têe pâ: «Gà wàcî! Gà cimadò, â gà popa i du duanaî, â gà uparu, pâ naa *Aigupito! Ba wà Héroda, âna é pwa na é mudàra i pwi nari èpo, ba na pòtàmwereê. Â guwà tâa wê tiagoro tòotù na go mwa patùragà.»
23254	MAT 2:16	Wà Héroda, âna é côo pâ rà ipwa tûâ têe wà tèpa maagoi. Â é nye dau putàmu kaa. Â é nama pòtàmwara diri pâ nari èpo paao, na wâboo côwâ kâra ârailu naja, wâna diri Bétéléma, ma pâ napô goro jènereê. Ba é tâmogòori gée goo tèpa maagoi i pàara na é tèepaa na, i îricò.
23256	MAT 2:18	Pwâra i ma pijinünü na Rama! É imuru pâ èpo kêe Rachel. Pwacoé ma patàmarùé, ba jèe tiàurà diri.Jérémie 31.15
23257	MAT 2:19	Gée na càùru ê pai bà kà Héroda, â é pwa naurune wà Ioséfa na Aigupito. Â é côo pwi angela kà Pwi Ukai,
23258	MAT 2:20	na é ina têe pâ: «Gà cimadò, â gà popa i du duanaî, â gà wâjué côwâ paru pâ naa napô *Isaraéla. Ba rà jèe bà wà tàpé na ia nümarà na rà pòtàmwara i nari èpo.»
23259	MAT 2:21	Â é cimadò wà Ioséfa, â é poparu wâjué naa napô Isaraéla.
23260	MAT 2:22	Êco na é têre pâ wà Arkélaos, pwina naî Héroda, âna é popa pwâra ukai naa Judée, gée na càùru pai bà kà caa kêe. Â wâgotêe na é wâjué côwâ naawê. Â é ina têe mwara wà Pwi Ukai naa na naurune pâ, na rà pâra naa napô Galilée.
23261	MAT 2:23	Â rà tâa na jè village na ina goo pâ Nazareth. Êkaa na pacoo ê pai jèe ina kà tèpa péroféta pâ, [wà pwi Mesia, âna] o pwi âboro gée Nazareth.
23265	MAT 3:4	Napwa naa goo Ioane, âna é coona ê ârabwée na pwa goro wàra kaamela. Â é piié goro karapuu parawére macii. Â é uti kòrée ma wâdo narapuutâ.
23266	MAT 3:5	Â po dau wâru pâ âboro na rà nye tà medarié naa namaré—gée *Iérusaléma, ma diri ê napô Judée, ma ê pâ ére goro nairiwâ Ioridano.
23268	MAT 3:7	Wâru mwara tèpa âboro gée na du ditàra pwapwicîri kà tèpa *Juif, wà tèpa *Farasaio ma tèpa *Sadukaio, na rà medari Ioane, ba na é upwaarà. Ûna é côorà, â é ina tàra pâ: «Guwà pâ tèpa nari dòèa, ma tèpa pwâ! Wàilàapà na ina tàwà pâ, guwà o udò jii ê wârimuru, na ée mwa naa tàwà wà Pwiduée?
23274	MAT 3:13	Gée na càùé, â é pâra wà Iésu gée napô Galilée, naa nairiwâ Ioridano. Â é pâdari wà Ioane, ba na é upwaaé.
23281	MAT 4:3	Â é pâdarié wà Caatana, pwi a tacaijè, â é ina têe pâ: «Wiàna gà *Pwina naî Pwiduée, â gà bii ê pâ atü bèeni ma poloa!»
23282	MAT 4:4	Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Jèe nye wii naa na *Tii Pwicîri pâ: Câé caa wâro co goro poloa wà pwi âboro, â é nye wâro goro diri pâ popai na é ina wà Pwiduée.»
23283	MAT 4:5	Â é popa Iésu pâ naa *Iérusaléma, ville na pwicîri. Â é popaé too naa gòro pûru *Wâra pwapwicîri.
23284	MAT 4:6	Â é ina têe pâ: «Wiàna gà Pwina naî Pwiduée, â gà êgò géeni! Ba jèe wii naa na Tii Pwicîri pâ: Ée mwa tûâri tà tèpa *angela kêe, wà Pwi Ukai Pwiduée, ba na rà wéaarigà. Rà mwa tapigà. O càcaa tanoori âgà naa gòro atü.» Psaume 91.11–12
23289	MAT 4:11	Nabwé, â é panuâ Iésu wà Caatana, â rà medari Iésu pâ angela, â rà ipwa âboro kîri kêe.
23290	MAT 4:12	Gée na càùé, â é têre wà Iésu pâ, jèe tòpò wà *Ioane Pwi a piupwaa naa na karapuu. Â é pâra wà Iésu naa napô Galilée.
23291	MAT 4:13	Â câé caa tâa Nazareth, â é pâra nau pitâa Capernaüm, bàra nawià Galilée, wâna ére Zabulon ma Neftali.
23293	MAT 4:15	Têre, co du napô Zabulon ma Neftali— gàu wâmwünyabweri nawià; na ére gée côwâ kâra Ioridano; wâgàu na Galilée; napô na piwâru Ba na, na càra caa pwi Ba kôo.
23294	MAT 4:16	Go ina târa pwi Ba kôo: Ba kôo na tâa na bàutê —bàutê na dau cikautê. Té mariê ê tòotù; èpàparié pwéelaa na pwâra. É pawâroé côwâ wà Pwiduée!Ésaïe 8.23–9.1
23296	MAT 4:18	Na jè tòotù, â é pâra wii bàrawià Galilée wà Iésu. Â é côo tupédu âboro na tupédu a taa ârawéà—wà Simona na ina gooé pâ Pétéru, ma wà André, pwi aéjii kêe. Â ru gére tòpò puà kàru naa nawià.
23301	MAT 4:23	É pâra pitiri napô Galilée wà Iésu, â é pacâmuri tèpa âboro naa na pâ *wâra pitapitiri. Â é picémara ê *Picémara Wâdé goro ê Mwaciri [napwéretòotù]. Â é nama tiàu diri pâ maagé ma aré kâra pâ âboro.
23303	MAT 4:25	Wâru pâ âboro, na rà pé gére pâra wiâ Iésu—âboro me gée Galilée, ma gée na ére goro Dix Villes. Â rà me mwara gée Iérusaléma, ma diri ê napô *Judée, ma gée na ére pâ côwâ kâra nairiwâ Ioridano.
23317	MAT 5:14	«Guwà tèpa pwéelaa kâra gòropuu, pwacèwii ê jè ville na é tâa gòrojaa, ba o pwacoé ma jè cîdaée.
23318	MAT 5:15	Â ipaiwà mwara naa goo ê jè wâra ânye. Ba câjè caa nuri, ma jè mwa caa naapwàniri ê pwéelaa kêe! Bwa! Jè nye tòpò dòiti. Â é pwéelaa goo diri ê pâ âboro, na rà tâa na ê wâ.
23319	MAT 5:16	Â wâdé na wàrapwiri ê pwéelaa kàwà! Wâdé na é tèepaa na ara diri tèpa âboro. Â géewê, âna rà o côo ê pâ muru na wâdé na guwà pwa. Â rà o pwamaina Pwiduée, Caa kàwà, na é wânidò napwéretòotù.»
23328	MAT 5:25	«Wiàna é piciapwâ googà wà pwi jèpwi, â gàu mara pinaanapô ma wàé, wiàna gàu bwaa gére wâ naigé pâ naa na aupitèimuru. Ba é péa panuâgà tà pwi a pitèimuru, na ée mwa panuâgà târa pwàliici ma tòpògà naa na karapuu.
23338	MAT 5:35	é, “gòropuu” ba aucò kêe; é, “*Iérusaléma” ba ville kêe, wàé na é Ukai maina kâjè.
23343	MAT 5:40	Â wiàna é popagà pâ naa na wâra pitèimuru pwi jè âboro, ma é popa cimiici'gà, â gà naa têe mwara ê palito'gà.
23344	MAT 5:41	Â wiàna é tacoo googà wà pwi jè [coda roma] ma gà popa ê atà kêe naa na caapwi kilomètre, â gà popa naa na ârailu kilomètres.
23345	MAT 5:42	Wiàna é ilari jiigà cè jè muru, wà pwi jè âboro, â gà naa têe. Â wiàna é ilari târa mwa pitôowâri, â gà cibwaa iauri jiié.»
23353	MAT 6:2	Êkaa na, na gà naa mwani tà tàpé na ticè kàra, â gà cibwaa ipaarigà, pwacèwii tèpa ‘pwàniri èpà’. Ba rà pwa naa na ê pâ *wâra pitapitiri, ma ê pâ autâa kâra âboro na pâ village. Ba rà imudàra, ba na rà ipwamainarà wà tèpa âboro. Â go ina âjupâra pâ: Rà jèe nye tòpi ê câmarà!
23356	MAT 6:5	«Na guwà pwapwicîri, â guwà cibwaa pwacèwii tèpa ‘pwàniri èpà’. Ba rà cima nau pwapwicîri, naa na pâ wâra pitapitiri ma autâa kà tèpa âboro na pâ ville. Ba wâdé tàra na rà o côorà pâ âboro. Â guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Rà jèe nye tòpi ê câmarà.
23359	MAT 6:8	Â guwà cibwaa ipwacèwiirà. Ba wà Pwiduée Caa kàwà, âna é tâmogòori ê pwina nümawà goo, béaari ê pai pi-ila kàwà.
23373	MAT 6:22	«Guwà têre, ê âraporomeejè, âna ê pwéelaa kâra naiijè. Â wiàna nye wâdé ê âraporomeejè, â diri ê naiijè, âna é tâa na pwéelaa.
23374	MAT 6:23	Â wiàna èpà ê âraporomeejè, â diri ê naiijè, âna é tâa na bàutê. Â wiàna ê pwéelaa naa wâgoojè âna é pâra nau bàutê, â o mwa nye dau bàutê kaa!»
23375	MAT 6:24	«Nye ticè âboro cèna pâri ma é piênawéna bwàti kâra ârailu ukai, gée na diri ê pwâranümee. Ba ée mwa tà piênawéna bwàti kà pwi jèpwi, â ée pwa-imudiri tà pwi jèpwi. Üu, o càcaa pâri ma guwà cau piênawéna kà Pwiduée ma ê mwani!»
23380	MAT 6:29	Â go ina tàwà pâ: Wà pwi ukai *Solomona, naa na diri ê muugère kêe, âna ê pâ ârabwée kêe, âna càcaa dau wâdé jii ê pwi caapwi murubuké.
23390	MAT 7:5	«Gà pwi a-ipwacôwârimuru! Gà mara patâjii béaa ê diopwaa kâra pàara upwâra bèepwiri na âraporomeegà! Â géewê, mwa bàra pwéelaa tâgà cè pai patâjii wàra ê mapûpûru wâna âraporomee pwi aéjii'gà!
23391	MAT 7:6	«[Gà wéaari bwàti ê pwina wâdé na me gée goo Pwiduée.] Ba câjè caa naa târa pâ akàna ê pâ pwina wâdé, ba rà péa biirà dàjè côwâ, ma utijè. Â câjè caa tü târa puàkà ê pâ perle na dau maina wâri wèe. Ba rà péa còogai.»
23392	MAT 7:7	«Wâdé na guwà nye tà ilari taaci jii wà Pwiduée, ba ée mwa naa tàwà. Â guwà nye tà mudàra taaci, ba guwà o mwa pâmari. Â guwà nye cùu taaci ê goropwârawâ, ba o mwa tàpiri tàwà.
23393	MAT 7:8	Üu, ba wà pwina é ilari, âna o naa têe. Â wà pwina é mudàra, âna é pâmari. Â wà pwina é cùu ê goropwârawâ, âna o tàpiri têe.
23394	MAT 7:9	«O wàilàapà nawà, na o naa cè atü târa èpo kêe, wiàna é ilari jiié cè poloa?
23395	MAT 7:10	O wàilàapà na o naa têe cè dòèa, wiàna é ilari cè ârawéà?
23396	MAT 7:11	Ba wâguwà, tèpa âboro èpà, âna guwà tâmogòori naa ê pwina wâdé tà tèpa nari èpo kàwà. Â wà Pwiduée Caa kàwà nidò *napwéretòotù, na é wâdé, âna ée mwa naa pâ muru na dau wâdé awé tà tàpé na rà ilari jiié.»
23418	MAT 8:4	Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà cibwaa pwa jèkutâri! Êco na gà pâra nau ipaarigà tà pwi a pwa ârapwaailò. Â gà naa [tà Pwiduée] i pwi *ârapwaailò na ia é ina wà Moosé naa na *Naèà kêe. Ba na wàrapwiri, â rà o côo diri wà tèpa âboro pâ gà jèe wâdé.»
23424	MAT 8:10	Â é dau pò wà Iésu, â é câdiri i pwi caa kâra coda. Â é ina tà tèpa gére pâra wiâê pâ: «Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Câgo caa pâmari cè pwi âboro cèna maina cèikî kêe, pwacèwii pwini, tia na [mwara ê âji Ba kà Pwiduée] *Isaraéla.
23427	MAT 8:13	Â nabwé, â é ina wà Iésu, tà i pwi caa kâra coda, pâ: «Gà wâjué côwâ naa pwârawâ'gà! Gée goo ê cèikî'gà, âna o tèepaa ê pwina gà ilari!» Â, na ji pàara bèepwiri, âna nye tiàu kaa i maagé kà i pwi ênawéna.
23441	MAT 8:27	Â rà po pò, â rà pi-ina tàra pâ: «Wàilàapà pwi âboro bèeni, na é pacoo ê pwéretòotù bau i wià?!»
23442	MAT 8:28	Rà tèepaa wà Iésu ma wà tèpa câmu kêe naa Gadara, wâna ére gée côwâ kâra *nawià Galilée. Na napô bèepwiri, âna pwa tupédu ârailu âboro na pwa duée gooru. Â dau wâgo tà tèpa âboro gooru, ba ru tupédu âboro gòo ma tupédu a putàmu. Â càra caa mu piwédò na ére bèepwiri. Ûna ru côo Iésu, â ru nye còobé kaa gée nacârü, â ru boome caraé.
23447	MAT 8:33	Wà tàpé na rà piwéaari i pâ puàkà, âna rà nye uru pâ kaa, naa na village. Â rà piwiâ diri ê jèkutâ bèepwiri.
23448	MAT 8:34	Rà nye cau me diri kaa dari Iésu ê pâ âboro gée na village. Ûna rà côoê, â rà tacoo gooé pâ, na é pâra gée na napô kàra.
23449	MAT 9:1	É wâjué côwâ wà Iésu gòro wànga naa na village [Capernaüm] wâna é pitâa wê.
23451	MAT 9:3	Â wà pàra tèpa *dotée goro ê Naèà na rà tâa wê, âna rà piniimiri pâ, ‘Wà pwi âboro bèeni, âna é pi-ina ba èpà Pwiduée [ba é nama ipaiwàilu ma wàé]!’
23458	MAT 9:10	Gée na càùé, â rà ija wà Iésu ma wà tèpa *câmu kêe, jaa Mataio. Â wâru pâ âboro na rà pi-ija ma wàilà—wà tèpa tò mwani, ma wà pàra tèpa âboro na èpà wâro kàra.
23461	MAT 9:13	Wâdé na guwà tâmogòori ê auina kà Pwiduée, pâ: Càcaa ê *ârapwaailò goro macii na wâdé tôo. Â nümoo goo pimeaari. «Wâgo, âna câgo caa me nau todà tàpé na rà niimiri pâ wâdé ê wâro kàra. Go me nau todà tàpé na rà tâmogòori pâ èpà ê wâro kàra.»