23231	MAT 1:18	Are je wa' xbantajic aretak xil u wäch ri alaj a Jesús: Ri k'apoj al María ru nan u yo'm chi u tzij che c'ulanem ruc' ri a José. Mäja' c'u quec'uli'c aretak ri al María xcanaj yawab winak rumal ru chuk'ab ri Lok'alaj Espíritu.
23232	MAT 1:19	Ri a José c'ut ri rachajil are jun achi ri jicom ranima' cho ri Dios, man craj tä c'ut cäresaj u q'uixbal ri al María chquiwäch ri winak. Rumal ri' xuchomaj u ya'ic canok xak chi c'uyal.
23236	MAT 1:23	Ri k'apoj ali cäcanaj na can yawab winak, cäril c'u na u wäch jun ral ala ri cäbix na Emanuel che, —cächa'. Quel cubij wa': Ri Dios c'o kuc', —cächa ri'.
23254	MAT 2:16	Aretak ri tat Herodes xretamaj chi man are tä kas tzij ri xbix can che cumal ri ajno'jab, sibalaj xpe royowal. Xutak c'u qui cämisaxic conojel ri ac'alab alabom ri tz'akat chi quieb qui junab xukuje' ri mäja' cätz'akat quieb qui junab ri e c'o pa ri tinimit Belén xukuje' ri e c'o pa tak ri tinimit chunakaj ri Belén, je' jas ri k'ij ri xquibij can ri ajno'jab.
23256	MAT 2:18	Xtataj c'ut chi c'o jun ri curak u chi' pa ri tinimit Ramá, nimalaj ok'ej wa', nimalaj bis cäbanic. Are ri nan Raquel ri cubisoj qui wäch ri ral, ri man cuya' taj cäcu'bisax u c'ux rumal chi ya e cäminak chic ri ral, —cächa'.
23262	MAT 3:1	Pa tak ri k'ij ri' ri tat Juan Kasal Ja' xopan pa Judea, pa tak ri juyub ri cätz'inowic. Tajin cutzijoj ru Lok' Pixab ri Dios.
23264	MAT 3:3	We tat Juan ri' are wa' ri xtz'ibax can chrij ojer rumal ri ka mam Isaías, ri k'alajisal re ru Lok' Pixab ri Dios ri cubij: C'o jun ri co cäch'aw pa tak ri juyub ri quetz'inowic, cubij: “Chibana u banic ri nim be ri cäbin wi ri Kajaw. Chisuc'umaj, chibana sibalaj jicom che,” —xcha ri ka mam Isaías.
23268	MAT 3:7	Aretak c'ut xril ri tat Juan chi e q'uia chque ri tata'ib fariseos xukuje' ri tata'ib saduceos xepetic rech cäban qui kasna', xubij chque: ¡Ri alak subanelab tak winak! ¿Jachin c'u ri xbin chech alak chi rajwaxic canimaj alak chuwäch ri nimalaj royowal ri Dios ri cäpetic?
23271	MAT 3:10	Cämic ri' tajin cäcoj ri iquiäj che tak ri qui xera' ri che' rech quet'oyic. Ronojel che' ri man cuya tä utzalaj u wäch, cät'oy c'u na wa', cäporox na pa ri k'ak'.
23276	MAT 3:15	Xubij c'u ri Jesús che: Che we chanim ri', chaya chwe chi je' quinban wa'. Are c'u wa' takalic rech cäka'no jachique ri cätakan wi ri Dios, —xcha che. Ri tat Juan c'ut xunimaj ri xubij.
23279	MAT 4:1	Te c'u ri' ri Lok'alaj Espíritu xuc'am bi ri Jesús pa tak juyub ri quetz'inowic, rech cätakchi'x che mac chila' rumal ri Itzel.
23285	MAT 4:7	Ri Jesús xch'awic, xubij che: Xukuje' cubij ru Lok' Pixab ri Dios ri Tz'ibtalic: “Mayac royowal ri Awajaw, ri a Dios,” —cächa', —xcha che.
23286	MAT 4:8	Te c'u ri' ri Itzel xuc'am bi ri Jesús puwi' jun nimalaj juyub. Xeuc'ut c'u conojel tak ri tinimit ajuwächulew chuwäch ri Are', xukuje' ri qui k'inomal.
23287	MAT 4:9	Xubij c'u che ri Jesús: Ronojel wa' quinya che la, we cäxuqui la, quink'ijilaj la, —xcha che.
23298	MAT 4:20	Chanim xquiya can ri qui c'at, xebe' ruc' ri Jesús.
23300	MAT 4:22	Ri e are' c'ut chanim xquiya can ri barco ruc' ri Zebedeo ri qui tat, xebe' ruc' ri Jesús.
23301	MAT 4:23	Ri Jesús xbin pa conojel tak ri tinimit re Galilea, xuya tijonic chque ri winak pa tak ri rachoch Dios. Xutzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chrij ru takanic ri Dios pa qui wi' ri winak. Xukuje' xucunaj ronojel u wäch yabil ri c'o chque.
23302	MAT 4:24	Xtataj c'u u tzijol ri Jesús cumal ri winak pa conojel tak ri tinimit re Siria. Ri winak c'ut xequic'am lok conojel ri qui rikom c'äx rumal q'uia u wäch c'äxc'ol, yabil, k'oxom. Xequic'am lok ri e c'o itzel tak espíritus chque, xukuje' ri winak ri man utz tä chi qui jolom rumal chi e elinak ch'uj, xequic'am c'u lok ri cäminak qui cuerpo. Ri Jesús c'ut xeucunaj conojel.
23304	MAT 5:1	Aretak ri Jesús xeril ri q'uialaj winak, xpaki puwi' ri juyub, xt'uyi chila'. Xquimulij c'u quib ru tijoxelab ruc'.
23308	MAT 5:5	Utz que ri man cäca'n tä nimal. Ri e are' c'ut cäquechbej na ri ulew ri u bim ri Dios chi cuya chque.
23309	MAT 5:6	Utz que ri quenumic, ri cächaki'j qui chi' che jun c'aslemal jicom. Are c'u ri Dios cäyo'w na wa' chque.
23312	MAT 5:9	Utz que ri cäquitzucuj u ya'ic utzil chquixol ri winak. Ri Dios cubij na chi e are' ralc'ual ri Are'.
23314	MAT 5:11	Utz iwe ix aretak cäban c'äx chiwe cumal ri winak, quixyok' cumal, cäquibij ronojel u wäch ri man kas tzij taj chiwij, xa rumal chi quixcojon chwe in.
23316	MAT 5:13	Ri ix, je' ta ne ix atz'am chque ri winak cho ruwächulew. We c'u man c'o chic u tzayil ri atz'am, ¿jas ta c'u lo cäban che rech c'o chi cupatänij? Man c'o tä chi u patän ri', xane xa cäq'uiäk na apanok, cätac'alex c'u na cumal ri winak.
23317	MAT 5:14	Ri ix, je' ta ne ix sakil chque ri winak cho ruwächulew je' jas jun tinimit ri c'o puwi' jun juyub, ri amak'el cäk'alajinic.
23318	MAT 5:15	Man cätzij tä jun chäj, te c'u ri' cäyi' chuxe' jun coxon, xane xa cäyi' ri' pa jun c'olibal chicaj rech cätunun pa qui wi' conojel ri e c'o pa ri ja.
23319	MAT 5:16	Je wa' chibana ix xukuje', chibana' chi ri sakil ri c'o iwuc' cätunun chquiwäch ri winak. Je ri' rech aretak cäquil ri utzil ri quibano, cäquiya u k'ij ri i Tat ri c'o chila' chicaj.
23325	MAT 5:22	Are c'u ri in quinbij chiwe chi jachin ri cuyac royowal chrij ri rachalal cäk'at na tzij puwi'. Jachin ri c'äx cäch'aw che ri rachalal cäk'at na tzij puwi' cumal ri k'atal tak tzij. Xukuje' jachin ri cubij che ri rachalal chi xa are jun con, chi man c'o tä chi u patän, que' na ri' pa ri k'ak'.
23326	MAT 5:23	Rumal c'u ri', we cac'am bi ri a sipanic cho ri ta'bal tok'ob, chila' c'ut cäna'taj chawe chi c'o jun c'äx ri cuna' ri awachalal chawij, chaya can ri a sipanic cho ri ta'bal tok'ob. Jat na ruc' ri awachalal rech catutzir ruc' nabe, te c'u ri' cuya' cattzelej cho ri ta'bal tok'ob chuya'ic ra sipanic cho ri Dios.
23328	MAT 5:25	We c'o jun winak cuban u c'ulel chawe, catuc'am c'u bi pa ri k'atbal tzij, chatutzir na ruc' pa ri be rech man catujach tä pu k'ab ri k'atal tzij. We ta mat je ri', ri k'atal tzij catujach na pa qui k'ab ri mayor, ri mayor c'ut catquicoj na pa che'.
23331	MAT 5:28	Are c'u ri in quinbij chiwe, chi jachin ri cuca'yej jun ixok, xak xuwi ruc' ru rayixic u wäch xmacun ri' ruc' pa ranima', —cächa ri Jesús.
23334	MAT 5:31	(Cäch'aw chi ri Jesús, cubij:) Xukuje' xbix can nabe: “Apachin ri cujach bi ri rixokil, rajwaxic cuya bi jun wuj che ri cubij wi chi jachom canok,” —cächa'.
23342	MAT 5:39	Are c'u ri in quinbij chiwe: Chixel chuwäch ri itzel achi ri craj cäch'ojin iwuc'. Xane we c'o jun catch'ayow che ri juperaj a palaj, chaya ri juperaj a palaj chic chuwäch. Mitzelej u q'uexel ri c'äx ri cäban chiwe.
23343	MAT 5:40	We c'o jun craj catusiq'uij pa k'atbal tzij, craj c'ut cumaj ri a camixa', chaya bi ra chaquet che xukuje'.
23345	MAT 5:42	Apachin ri c'o jas cuta' chawe, chaya che. Macowirisaj ri awanima' chuwäch ri winak ri craj cäkajan awuc'.
23347	MAT 5:44	Are c'u ri in quinbij chiwe: Lok' chiwila wi ri i c'ulel. Chibij: Ri Dios c'o pi wi', —quixcha chque ri winak ri queyok'on chiwe. Chibana utzil chque ri cäquetzelaj i wäch, chibana ba' orar pa qui wi' ri xak cäca'n c'äx chiwe.
23349	MAT 5:46	Are c'u we xak xuwi queiwaj ri quixcaj ix, ¿jas ta c'u che cäyi' na tojbal re wa' chiwe rumal ri Dios? Xukuje' ne ri tok'il tak alcabal cäcaj quib ri e are'.
23350	MAT 5:47	We xak xuwi quiya rutzil qui wäch ri iwachalal, ¿a quichomaj lo ri' chi i banom jun nimalaj utzil? Je c'u ne wa' xukuje' cäca'n ri man kas quetam tä u wäch ri Dios.
23352	MAT 6:1	Ru patänixic ri Dios ri quibano, miban wa' chquiwäch ri winak xak rech cäquilo, cäquiya c'u i k'ij. We je' quiban wa', ri ka Tat ri c'o chila' chicaj man c'o tä tojbal iwe cuya na.
23354	MAT 6:3	Xane ri ix aretak c'o jas u wäch jun tobanic ri quiya chque ri c'o qui rajwaxic, c'o jun metamanic. Mitzijoj ne wa' che ri utzalaj iwachi'l.
23355	MAT 6:4	Chibana ba' ri utzil xak chelak'al. Ri ka Tat c'ut ri quilow ronojel ri quiban chelak'al, are cäyo'w na ri tojbal iwe, —xcha ri Jesús.
23357	MAT 6:6	Xane ri ix aretak quiban orar, chixoc pa ja, chitz'apij ri uchija. Chibana orar chuwäch ri ka Tat ri c'o iwuc' pa i tuquiel wi. Ri ka Tat c'ut ri quilowic chi tajin quiban orar chelak'al, are cäyo'w na ri tojbal iwe.
23361	MAT 6:10	Takan na la pa qui wi' conojel winak. Bana ba' na la ri rayibal la cho ruwächulew, jas ri cäban chila' chicaj.
23364	MAT 6:13	Mäya la chke chi cujtakchi'x che mac, xane chujto' la cho ri Itzel. Ronojel wa' cäkata' che la rumal chi ri lal cätakan la puwi' ronojel. C'o nimalaj chuk'ab uc' la puwi' ronojel, chnimarisax ta ba' k'ij la amak'el pa tak ri k'ij ri junab ri quepetic. Amén. (Je wa' quibij aretak quiban orar, —xcha ri Jesús chque.)
23367	MAT 6:16	Aretak ri ix quiban ayuno miban iwe jas ri cäca'n ri achijab ri xak quieb qui wäch. Ri e are' cäca'n che quib chi quebisonic. Je' cäca'n wa' xak rech cäquil ri winak chi tajin cäca'n ayuno. Kas tzij quinbij chiwe chi xuwi wa' ri tojbal que cäquirik na.
23368	MAT 6:17	Ri ix c'ut aretak quiban ayuno, chich'aja ri i palaj, utz quiban chuxayic ri i wi'.
23369	MAT 6:18	Je wa' quibano rech ri winak man cäquich'ob taj chi tajin quiban ayuno, xane xak xuwi ri ka Tat ri c'o iwuc' pa i tuquiel wi quilowic. Are c'ut cäyo'w na ri tojbal iwe.
23373	MAT 6:22	Ri a wak'äch are je' jas jun candela ri cuya sakil chawe. We utz ri a wak'äch, k'alaj ri' ri a be chawäch.
23375	MAT 6:24	Man c'o tä jun winak cäcowinic queupatänij quieb patrón. Cäretzelaj c'u na u wäch ri jun, lok' cäril na ri jun chic. Cuban ri jicomal ruc' ri jun, man nim tä c'u cäril wi ri jun chic. Jun winak man cuya' taj cupatänij ri Dios we benak u c'ux ruc' ri k'inomal, —xcha ri Jesús chque.
23377	MAT 6:26	Chiwilampe ri chicop ri querapap chicaj. Man cäca'n tä tico'n, man cäquiyac tä c'u u wäch ri tico'n chuc'olic wa' pa tak c'uja. Pune je ri', ri ka Tat ri c'o chila' chicaj quetzukuwic. Nim c'u na i k'ij ix chquiwäch ri chicop ajuwocaj.
23379	MAT 6:28	¿Jas c'u che sibalaj quixoc il che ri iwatz'iak? Chiwilampe ri cotz'ij pa tak ri juyub jas cäca'no queq'uiyic. Man quebatz'in taj, xukuje' man quequiemen taj.
23381	MAT 6:30	We ri Dios je wa' u banom che ri catz'iak ri k'ayes ri e c'o cämic pa juyub, chuwek c'ut xa queyi' na pa ri k'ak', ¡e ta c'u lo ri ix! ¿A mat quixrilij na ri Dios che ri iwatz'iak? Ri ix xa jubik' quixcojonic, —xcha chque.
23384	MAT 6:33	Rumal ri' are nabe chitzucuj chi ri Dios cätakan pa ri i c'aslemal, xukuje' chibana ri jicomal chuwäch ri Are', cäya'taj c'u na ronojel ri cajwataj chiwe.
23389	MAT 7:4	We ri at c'o jun cuta'm pa ra wak'äch, ¿a cuya' lo ri' cabij che ri awachalal: “Chaya chwe chi quinwesaj cok ri in nitz' mes ri c'o pa ra wak'äch”?
23390	MAT 7:5	¡Ri at xak quieb a wäch! Chawila' nabe jas u banic ra c'aslemal at, je' ta ne chi cawesaj jun cuta'm ri c'o pa ra wak'äch. Je ri' kas catca'y na che resaxic cok ri in nitz' mes ri c'o pa ru wak'äch ri awachalal.
23391	MAT 7:6	Meiya ri lok'alaj tak jastak ri rech ri Dios chque tak ri tz'i', mepe c'u ne chiwij, cäca'n c'u ch'akatak chiwe. Meiya ri je'lalaj tak abaj perlas chquiwäch tak ri ak, xak c'u ne mäquitac'alej.
23392	MAT 7:7	Chita' ri quiwaj, cäya'taj c'u na wa' chiwe rumal ri Dios. Chitzucuj ruc' ri Dios, quirik c'u na. Chic'oroc'a ri uchija, cäjaktaj c'u na wa' chiwäch.
23393	MAT 7:8	Je ri', rumal chi jachin ri c'o jas cuta', cäya'taj na che. Jachin ri c'o cutzucuj, c'o curiko, jachin c'u ri cuc'oroc'a ri uchija, cäjaktaj na wa' chuwäch.
23394	MAT 7:9	¿A c'o lo jun chiwe ri cuya jun abaj che ri u c'ojol aretak cuta' u wa?
23395	MAT 7:10	¿A cuya ne lo jun cumätz che aretak cuta' jun cär?
23396	MAT 7:11	We ri ix, ix ajmaquib, quixcowin chuya'ic utzalaj tak jastak chque ri iwalc'ual, ¿a mat ri i Tat ri c'o chila' chicaj queuya na utzalaj tak jastak chque ri cäquita' che?
23402	MAT 7:17	Je c'u ri' ronojel utzalaj che' utz ri u wäch ri cuya'. Are c'u ri che' ri man utz taj, man utz tä ru wäch ri cuya'.
23403	MAT 7:18	Ri utzalaj che' man cäcowin taj cuya ru wäch ri man utz taj. Ri che' ri man utz taj man cäcowin taj cuya utzalaj u wäch ri'.
23404	MAT 7:19	Ronojel che' ri man cuya tä utzalaj u wäch, cät'akix na, cäq'uiäk na ri' pa ri k'ak'.
23406	MAT 7:21	Man conojel tä winak queboc chila' jawije' ri cätakan wi ri Dios, pune cäquibij chwe: “Kajaw, Kajaw,” —quecha ri', xane xak xuwi ri quebanow ru rayibal ri nu Tat ri c'o chila' chicaj.
23407	MAT 7:22	E q'uia ri cäquibij na chwe pa ri k'ij ri': “Kajaw, Kajaw, ri uj ka yo'm tzijonem pa ri bi' la. Pa ri bi' la xekesaj bi itzel tak espíritus chque ri winak, xukuje' are pa ri bi' la ri xka'n q'uia u wäch cajmabal,” —quecha na.
23409	MAT 7:24	Je c'u ri' jachin ri cutatabej ri nu tzij, cuban c'ut jas ri quinbij, are je ri' jas jun achi ri c'o u no'j, ri xuyac ri rachoch pa abaj.
23410	MAT 7:25	Xkaj c'u ri jäb, xeq'uiy tak ri ja', xpe jun nimalaj quiäkik' chrij ri ja, man xtzak tä c'ut rumal chi ru tac'alibal are abaj.
23411	MAT 7:26	Jachin c'u ri cutatabej ri nu tzij, man cuban tä c'ut jas ri quinbij, junam ri' ruc' jun achi ri man cuch'ob taj jas ri cubano, ri xuyac ri rachoch puwi' ri senyäb.
23412	MAT 7:27	Xkaj ri jäb, xeq'uiy tak ri ja', xpe jun nimalaj quiäkik' chrij ri ja, xtzak c'u ri ja. ¡Ronojel xa xwulijic! —xcha ri Jesús.
23415	MAT 8:1	Aretak ri Jesús xkaj lok cho ri juyub, e q'uia winak xeteri lok chrij.
23417	MAT 8:3	Xuyuk c'u ru k'ab ri Jesús, xuchap cok ri achi, xubij che: ¡Cwaj! Chutzir ba' la, —xcha che. Xuwi wa' xubij ri Jesús. Xutzir c'u ri achi ri c'o ri itzel ch'a'c che.
23418	MAT 8:4	Xubij c'u ri Jesús che: ¡Tampe la! C'o jas mäbij la che jachin jun. Oj la, jec'utu ib la cho ri sacerdote. Ya la ri sipanic ri takom can rumal ri ka mam Moisés chi cäyi'c aretak cäcunataj jun ri c'o itzel ch'a'c che. Are c'u k'alajisabal wa' chquiwäch ri winak chi utzirinak chi la, —xcha che.
23420	MAT 8:6	Je wa' xubij: Tat, ri ala ri patänil we kajinak pa ch'at cho ja, cäminak u cuerpo. Sibalaj c'äx u rikom rumal ri yabil, —xcha che.
23422	MAT 8:8	Ri qui nimal soldados xch'awic, xubij che ri Jesús: Tat, man takal tä chwe chi coc la pa ri wachoch. Xak xuwi takan la chi quel ri yabil che ri patänil we, ruc' c'u wa' cutzir na, —xcha che.
23425	MAT 8:11	Quinbij c'u chiwe chi e q'uia ri quepe na chrelbal k'ij, xukuje' chukajbal k'ij, ri quet'uyi na junam ruc' ri ka mam Abraham, ri ka mam Isaac, ri ka mam Jacob chuchi' ri mesa chila' jawije' ri cätakan wi ri Dios.
23430	MAT 8:16	Aretak xk'ekal chic, e q'uia winak ri c'o itzelalaj tak espíritus chque xec'am bi cho ri Jesús. Xa c'u ruc' jun tzij ri xubij ri Jesús xebel bi ri itzelalaj tak espíritus, xukuje' xeucunaj conojel tak ri yawabib.
23431	MAT 8:17	Je' xbantaj wa' rech je' quelic jas ri xubij ri ka mam Isaías ri k'alajisal re ru Lok' Pixab ri Dios: “Ri Are' xurik c'äx rumal kech, xuya ka chuk'ab, xujucunaj che ri ka yabilal,” —xcha ri ka mam Isaías.