23214	MAT 1:1	Minái á ngisán tan kálámul er a páng tili di ái Iesu Karisito má di tangai ngoro minái, tangkabin tili Abaram ák han átik iatung i kabisit Dewit, ngoromin ái Dewit mái Abaram a ngoro diar aru kákán ái Iesu mul.
23215	MAT 1:2	Io, ái Abaram a apáng Aisak, má ái Aisak a apáng Iakop, mái Iakop a apáng Iuda má rang tuán.
23217	MAT 1:4	Io, ái Ram a apáng Aminadap, mái Aminadap a apáng Nason, mái Nason a apáng Salmon.
23220	MAT 1:7	Io, ái Solomon a apáng Rehoboam, má ái Rehoboam a apáng Abia, mái Abia a apáng Asa.
23221	MAT 1:8	Io, ái Asa a apáng Iosepat, má ái Iosepat a apáng Ioram, mái Ioram a apáng Usia.
23222	MAT 1:9	Io, ái Usia a apáng Iotam, má ái Iotam a apáng Ahas, mái Ahas a apáng Esekiá.
23223	MAT 1:10	Io, ái Esekiá a apáng Manase, má ái Manase a apáng Amon, mái Amon a apáng Iosaia.
23226	MAT 1:13	Io, ái Serubabel a apáng Abiut, má ái Abiut a apáng Eliakim, mái Eliakim a apáng Asor.
23227	MAT 1:14	Io, ái Asor a apáng Sadok, má ái Sadok a apáng Akim, mái Akim a apáng Eliut.
23230	MAT 1:17	Má ngorer a sángul mai ahat no á ngaul kálámul tangkabin tili Abaram ák han átik i Dewit er kabisit. Má turpasi bul tili Dewit ák han átik i artalka ur Babilon, a sángul mai ahat no mul á ngaul kálámul. Má tilatung i artalka ur Babilon, a sángul mai ahat no mul á ngaul kálámul ák han pang má i bung er a páng on ái Mesaia.
23234	MAT 1:21	Na káhái besang i tekesi kalik án káláu má una utngi ngisán mam Iesu, sálán ngo ‘Ái Káláu Tám Araliu’, kápkabin na asengsegeng pasi kán matananu alari kandi sápkin.
23235	MAT 1:22	Tan táit ngoromin na tapam hut muswan sang suri long arwat pasi worwor si Káláu er a tari singin tám worwor tus ái Aisaia ngoromin,
23240	MAT 2:2	Má iatung di lu gálgálta ngoromin, “Aiá á kalik er na kabisit besang káián tan Iudáiá? Kabin gimáte mákái kán mátmátiah a akiláng on anang i kángim malar, má gimáte hut mainái suri gima tari kángim rumrum uri narsán.”
23251	MAT 2:13	Má ngo tan tám mánán dikte aptur uri kandi malar alar ditul támán iatung, io kesi angelo káián ái Konom a tapam hut si Iosep i mihmih mák parai singin ngo, “Iosep, una aptur má unák long pas rugar tinán er má gamtulák sangar i táu ur Aigipto. Má gamtula kis iatung pang i bung ina parai singim suri gamtula kaleng, kápkabin ái Erodes na dos palai besang i kán tan tám arup má da ser suri kalik suri up bingi.”
23252	MAT 2:14	Má ngorer ái Iosep a pán mák aptur, ák long pas rugar tinán er má ditulá turpasi láklák i libung erei sang ur Aigipto.
23253	MAT 2:15	Ditul támán á hut má adi Aigipto má ditulá kis iatung ák han pang i pákánbung ák mat ái Erodes. Má táit minái a tapam hut muswan suri long arwat pasi worwor si Káláu ákte parai singin tám worwor tus ái Osea ngo, “Iau kilkila pasi natung tili balis á Aigipto.”
23254	MAT 2:16	Má namur ngo ái Erodes ákte mánán tusi ngo tan tám mánán dikte agurái, má ngorer a lala togor. A hol páptai worwor dikte parai singin suri pákánbung dáh a páng on á kalik, má ngorer a mánán ngo a goion kalik be. Io, ngorer a dos palai kán tan tám arup mai arardos ngo da up bingi boh gengen kalik káláu no, ái rung er di asus di be i rang mám di. Di longoi ngorer adi Betilem má tangrai tan malar pátum sár.
23257	MAT 2:19	Namur ákte mat ái Erodes, má kesi angelo káián ái Konom a tapam hut si Iosep adi Aigipto i mihmih er a boptin i libung
23260	MAT 2:22	Má ái Arkelaus natun ái Erodes ákte keles kákán má áng kabisit iatung i balis á Iudáiá i pákánbung er. Má ngo ái Iosep a longrai ngorer, a mátut suri ditula han uratung. Mái Káláu sang mul a akeng Iosep i mihmih suri koion ditula kis i balis á Iudáiá, má ngorer ditulá han uri balis á Galiláiá
23262	MAT 3:1	Má namur marán á bet ákte rah, ái Ioanes Tám Arsiu a turpasi kán arbin i pokon mau i balis á Iudáiá narsán matananu, mák lu parparai ngoromin,
23264	MAT 3:3	Ái Ioanes, ái á kálámul er a worwor suri ái Aisaia tám worwor tus ngoromin, “Tekes na lu binbin i pokon mau ngo, ‘Aleget i sál si Konom má eran on. Long anokwai sál suri na láklák on!’”
23265	MAT 3:4	Mái Ioanes a sulu mai nihun kamel di hiri, mák reureu mai kápán sipsip. A ani sikiu má midu.
23270	MAT 3:9	Koion gama ruruna ngo gamáte tur kaplah alari nagogon si Káláu kabin gam á tan rang kopkom i Abaram. Kápte. Má minái iau para talsai si gam ngoro minái ngo ái Káláu a arwat singin suri na longoi tan hat minái sang suri da rang kopkom i Abaram!
23275	MAT 3:14	A rumrum ái Ioanes er a mák Iesu iatung má a nem suri na pukdai holhol si Iesu, má ngorer a parai singin ngo, “Be, suri dáh u han ur main i narsang suri ina siu iáu? Kápte a arwat á ngorer. A nokwan ngo á iáu sang una siu iau.”
23278	MAT 3:17	má kaungán kes tilami bát a parai ngoromin, “Minái á natung muswan, kang Kalik alal. A lala gas i balang mai.”
23292	MAT 4:14	A han máng kis á Kapernaum ái Iesu suri ák tapam hut muswan i worwor káián tám worwor tus ái Aisaia er a parai ngo,
23301	MAT 4:23	Má ngorer ái Iesu a han mák lu aratintin tangrai boh rumán lotu i balis á Galiláiá no. A arbin mai lain arbin suri lolsit tilami bát, mák asengsegeng i matananu alari kandi toltolom sasam.
23304	MAT 5:1	A mákái tilik lala matananu ái Iesu má a láklák tapam urami kesi pungpung má a sukis pagas ái. Má rang táir di hut má dik sukis i narsán, má tilik matananu er di hut iatung mul.
23317	MAT 5:14	“Gam sár á matananu gam á talas suri atalsai naul matmatngan pokon. Ngádáh, di lu longoi malar i iátin pungpung suri na punpunam? Auh, kápte!
23332	MAT 5:29	“Ngorer ngo matam erei mingim a lam bengta iáu má uk longoi sápkin, ki una bilwak palai má unák sápkai. A kálik sák ngo na bokoh i tekesá kuir tili páplun i iáu, mái sár a lala sák sang ngo na kis i aru matam no má dák buswa iáu uri pokon án hiru áklis.
23333	MAT 5:30	Má ngo limam erei mingim a lam bengta iáu má uk longoi sápkin mai, ki a kuluk una tár kus palai má unák sápkai. A kálik sák ngo na bokoh i kesi limam, mái sár a lala sák sang ngo na kis i aru limam no má ung kusak uri pokon án hiru áklis.”
23340	MAT 5:37	“Ái rung di lu oror, di longoi kabin koner si Tám Sápkin ákte atintini marán suri da angagur, má ngorer dik lu oror suri adikái kándi worwor ngo di parai támin. Pasi iak parai si gam ngo koion sang á oror. Gita lu parai worwor a támin sár. Ngo una longoi táit, ki una mángát sár ngo, ‘Áá, ina longoi.’ Má ngo kápte una longoi táit, ki una arkawar sár ngo, ‘Auh, kápte sang.’ Má koion una oror turán kabin a paptauni ái Satan.”
23352	MAT 6:1	Ái Iesu a sopasun kán aratintin mák parai ngoromin, “A kuluk gama talar mai him án lotu, mái sár koion gama longoi i mátán matananu suri da mák gam má dák para agas gam. Ngo gama longoi matngan tatalen ngorer, ái Kák gam imi naul bát kápnate supan gam suri á ngorer.
23353	MAT 6:2	“A kuluk á artangan uri narsán maris án kálámul, mái sár koion á salarek mai. Tan kálámul di longoi ngorer i mátán matananu i rumán lotu má tangrai sál, di tan tám tuar. Má ngorer di salarek mai suri matananu da mákái má da árngai ngis di sár. A támin muswan ina bit gam ngo ái rung erei dikte otoi sár á kandi arsupan.
23356	MAT 6:5	Mái Iesu a sopasun kán aratintin ngoromin, “A kuluk gama sung uri narsán ái Káláu, mái sár koion á salarek mai. Tan kálámul di lu longoi ngorer i mátán matananu di sámtur suri sung i rumán lotu má tangrai sál, di á tan tám tuar. Má ngorer di salarek mai suri matananu da mákái má da árngai ngis di sár. A támin muswan ina bit gam ngo ái rung erei dikte otoi sár á kandi arsupan.
23365	MAT 6:14	“A támin á ngoromin. Ngo ukte hol palai sápkin dikte longoi uri narsam, ngorer ái Kakam imi bát na hol palai mul i kam tan sápkin.
23367	MAT 6:16	Mái Iesu a sopasun mul i kán aratintin ngoromin, “A kuluk gama ahal suri holhol sur Káláu, má koion á salarek mai. Tan kálámul di lu longoi ngorer di mák sasam má ngoro di kis án tinang i mátán matananu. Di tan tám tuar, má ngorer di salarek mai suri matananu da mákái má da árngai ngis di sár. A muswan á in iau bit gam on ngo ái rung erei dikte otoi sár á kandi arsupan. “Mái sár á gam koion gama mák rumrum erei ngo gam ahal ngorer i tan tám angagur er.
23378	MAT 6:27	Be, ngo gama lala konngek suri kamu liu, ngádáh? A arwat suri gama bontai kamu liu mam te bet mul uramunang? Auh, kápate arwat.
23399	MAT 7:14	Ngorer iau parai si gam ngo gama kusak i mátán kas a kidut. A támin ngo gama láklák i sál a marán i somsom kus on má kápte di marán ái rung di lu mur on, ái sár na lam gam uri liu áklis.”
23401	MAT 7:16	Má gama mánán ilmi ninsin i di muswan tili matngan tatalen di longoi. A ngorer i kaulbek kápate artálár suri na oboi wán wain ngo wán tawan.
23408	MAT 7:23	Io, má iau ina parai si di ái rung erei ngo, ‘Auh, wa kápte iau mánán i gam má kápte ngo gam rang táring. Á gam á tan tám abulbul, má ngorer gama kaplah alar iau!’”
23421	MAT 8:7	Mái Iesu a longrai ngorer má a parai singin tátáil erei ngo, “A kuluk. Ina tiklik mam iáu uri kam rum suri inak asengsegeng pasi nák liu kuluk.”
23424	MAT 8:10	Má ngo ái Iesu a longrai ngorer, a sodar suri. A ilang suri matananu di lu murmur on má ák parai ngoromin, “Mákái! A támin iau parai si gam, káp iau te banai besang i tekesi kálámul ngoro tátáil minái mai ruruna ngoromin, kápte kes til main Israel.
23425	MAT 8:11	A támin á ngoromin ina bit gam on, ngo i bungun nagogon na marán i kálámul tili risán tili ahat i mátán kihkih no da lákám má dáng kis suri namnam tiklik mam Abaram mái Aisak mái Iakop i lolsit tilami bát a kabin i kándi ruruna i iau.
23431	MAT 8:17	A longoi ngorer ái Iesu suri long arwat pasi worwor er ái Aisaia tám worwor tus ákte parai ngo, “Ái sang ákte asengsegeng palai tan sasam alar git!”
23433	MAT 8:19	Má kesi tám mánán uri nagogon a hut i narsán má a parai si Iesu ngo, “Tám Aratintin, gitar no á iau. Tan pokon no una han ur on, ina mur i iáu.”
23450	MAT 9:2	Má namur te kálámul di kipi kesi peu mai kibán sang kabin kálámul er kápte a lu láklák. A mákái kándi ruruna ái Iesu, má a parai singin peu ngoro minái, “Koion una mátut, tuang. Kam sápkin tatalen ákte pah alar iáu.”
23454	MAT 9:6	Má inái ina inngas tari si gam ngo Natun Kálámul a mon i kán nokwan suri long palai bos sápkin tatalen main i naul bim!” Má ngorer a parai singin peu ngoromin, “Aptur má, unák pusak pasi kibam má unák han uri kam rum!”
23462	MAT 9:14	Má kesi bung kalilik án aratintin si Ioanes Tám Arsiu di han má di gálta Iesu ngo, “Suri dáh gim má tan Parisaio gim lu ahal, mái sár ngo kam kalilik án aratintin á iáu kápte?”
23468	MAT 9:20	Má kesi wák iatung a sasam mai dár arwat mai sángul mai aru á bet. A mákái kalang má dár kápate rah. Má wák erei a láklák namurwa Iesu má a singli nomnobon lusán,
23472	MAT 9:24	A mákái ngorer ái Iesu má a parai si di ngo, “Gama so no tilatung i rum! Kalik átlái erei sinih ngo a mat, a boptin sár.” Má di longrai ngorer má dik lala nongnai.
23476	MAT 9:28	Má namur ái Iesu a hut iatung i kesi malar má a kusak uri kesá rum. Io, ngorer aru rau erei diar mur on má diará hut iatung i narsán ái Iesu. A longrai ngorer diar lu binbin i aru rau er ái Iesu, io ngorer a ilang má a mák diar má a gálta diar ngoromin, “Ngádáh á kamur ruruna? Gaur ruruna i iau ngo arwat ina apán pasi mát gaur?” Má diará kos Iesu ngo, “Áá, Konom, giur ruruna i iáu.”
23489	MAT 10:3	mái Pilip; mái Batolomi; mái Tomas; mái Mataio tám kip takis; mái Iakobo natun ái Alpius; mái Tadius;
23501	MAT 10:15	Gam mánán á lala rangrangas hirá er a hut i aru malar Sodom má Gomora má diará bam no. Wa a gengen sár á rangrangas erei. A muswan iau parai si gam ngo i bungun nagogon ái Káláu na arangrangas i matananu i malar Sodom má Gomora. Mái sár rangrangas erei kápnate lala pakta ngorer i lala rangrangas taladeng na oboi uri matananu i malar erei kápate tangan gam.”
23509	MAT 10:23	Má ngo di abilbilingna gam i malar erei gam han ur on, gama táu bul uri kesá malar. A muswan á minái iau parai si gam ngo káp gama te arah noi besang á balis á Israel mai kamu him, mái Natun Kálámul na tur soura.
23529	MAT 11:1	A be para noi tan worwor talas ái Iesu uri narsán kán sángul mai aru i kalik án aratintin, io a aptur ái Iesu tilatung i malar er má ák han uri tan malar iatung i balis erei sang, má ák atintini tan kálámul má ák arbin mul.
23530	MAT 11:2	Mái Ioanes Tám Arsiu a kis i batbat kalar i pákánbung erei. A alongra tilatung má a longrai arbin sur Mesaia a longoi tan him, máng kálik ngátngát i kán hol. Má ngorer ái Ioanes a artari suri te kalilik án aratintin káián sang suri da alongra singin. Má te kalilik án aratintin káián di hut singin iatung, má ngorer a dos pala di má di han tapam hut narsá Iesu
23536	MAT 11:8	Dánih sang gam han suri mákái á gam? Gam han suri mákái kálámul kán mermer a tuan alal? Auh, kápte! Ái rung di lu mermer ngorer, wa di á tan konom sang má di lu kis i rum kán kabisit.
23539	MAT 11:11	A támin muswan iau parai si gam. Ái Ioanes a pakta sorliwi tan kálámul no dikte káh di, mái sár ái koner a gengen i lolsit tilami bát, ái sang a pakta si diar ái Ioanes Tám Arsiu.
23540	MAT 11:12	Tangkabin tungu er i pákánbung ái Ioanes Tám Arsiu a arbin mák arsiu ák han pang onin, tan tám ngákngák dikte tohoi suri da tur kári má long sáksáknai lolsit tilami bát.
23542	MAT 11:14	Má ngo gama kebeptai kandi arbin má gamá ruruna on, ki ngorer gama mák ilmi ngo ái Ioanes Tám Arsiu ákte hut suri kipi nián ái Elaisa, má ngorer a long arwat pasi worwor taru erei.
23546	MAT 11:18	Má ngaul matananu onin di lu ngorer mam giur ái Ioanes Tám Arsiu. I pákánbung ái Ioanes a hut, kápte a lala namnam má kápte a lu ngin i wain mul, má gamá parai ur on ngo, ‘A ngul ái koner, a kis on gut i sápkin tanián!’
23550	MAT 11:22	A támin muswan iau parai si gam, i bungun nagogon ái Káláu na tari rangrangas ur Tair má Sidon. Mái sár rangrangas na oboi i gam á matananu Korasin má Betesaida na lala sák taladeng sang.
23552	MAT 11:24	A támin muswan iau parai si gam, i bungun nagogon ái Káláu na tari rangrangas ur Sodom. Mái sár rangrangas na oboi i gam á matananu Kapernaum na lala sák taladeng sang!”
23561	MAT 12:3	A kos di ái Iesu ngoromin, “Ngádáh? Kápgamte wás pasi besang gut suri tatalen ngoromin a longoi ái Dewit i pákánbung a matpám tiklik mai rang turán?
23562	MAT 12:4	A kusak uri rum si Káláu má a top pasi beret erei di artabar mai uri narsán ái Káláu, má ák ani. Má uri nagogon kángit kápate artálár singin ngo na ani mái rung mul di tiklik mai, arwat sár mai tan tám osmapak masik ngo da ani.
23563	MAT 12:5	Mokol, gamáte mánán ngo nagogon a parai suri koion gita him on á bungán aunges. Mái sár gam mánán mul ngo tan tám osmapak tili rumán osmapak di lu lákái nagogon suri talar mai osmapak i bungán aunges. A támin sang, mái sár ái Moses a parai ngo tan tám osmapak kápdite longoi sápkin ngo di longoi ngorer.
23564	MAT 12:6	“A támin muswan iau parai si gam ngo minái má ákte hut á támin táit er a pakta sorliwi rumán osmapak má torahin nagogon mul,
23568	MAT 12:10	Má kesi kálámul iatung a sák i limán. Má te kálámul di iatung di nem suri da atiutiu Iesu, má ngorer di gáltai ngoromin, “Bos nagogon kángit di atintin git suri dánih gita longoi i bungán aunges. A sormángát i git suri gita araliu i bungán aunges ngo kápte?”
23569	MAT 12:11	Mái Iesu a parai uri narsá di ngo, “Be, ngo kes tili gam a mon i kán sipsip mák han pur uri polgon tinkas i bungán aunges, ngádáh? Una tu mákmákái sár, ngo una long pas kalengnai tilatung? A támin muswan una duruk pasi sang tilatung!
23575	MAT 12:17	A tur kári matananu ái Iesu suri ák tapam hut muswan i midán ái Káláu er a parai si Aisaia tám worwor tus ngo,
23583	MAT 12:25	A mánán i kándi holhol ái Iesu má a parai narsá di ngoromin, “Ngo tekesi mát a mon i tan boh i di má namur da arup arliu i di sang, ngádáh da ngoi? Mát erei na sák, má matananu kápnate kes kaleng i di mul. Má ngo tekesi aratámán da togor má dáng kis arsagil, kápnate mon i kandi rakrakai suri da pam talumna di, má na sák sang á kandi kiskis án aratámán.
23589	MAT 12:31	A támin muswan iau parai si gam. Tan sápkin tatalen má tan worwor sáksák gam longoi, a arwat ngo ái Káláu na pah palai. Mái sár ngo kálámul na ot bilingnai Tanián a Pilpil, ái Káláu kápnate hol palai. Kán sápkin tatalen na tur áklis.
23593	MAT 12:35	A mon i omobop imi bál git no keskeskes. Lain kálámul a apos tari a kuluk imi bál má a oboi lain wán mák longoi lain tatalen. Má ngorer mul á sápkin kálámul. Ái a apos tari sápkin tilami bál má a oboi sápkin wán, ngorer ák longoi sápkin tatalen.
23594	MAT 12:36	A támin muswan iau parai si gam. I bungun nagogon, keskeskesá kálámul na tin murwai boh kuir worwor ákte utngi er kápate tangan tekes, má na parai mul i kápkabin si Káláu suri dáh ák parai ngorer.
23596	MAT 12:38	Má ngorer te tám mánán uri nagogon má te Parisaio di aptur má dik parai singin ngo, “Tám Aratintin, gim nem i tekesá akiláng una longoi be suri gimák mákái.”
23597	MAT 12:39	Mái Iesu a kos kalengna di ngoromin, “Á gam á ngaul matananu onin gam lala sápkin sang, gam tur kaplah alar Káláu! Gam gálta iau suri ina longoi tekesi akiláng suri gamák mákái ngo ái Káláu a kis i narsang, mái sár kápte kesi akiláng ina longoi narsá gam. Akiláng ákte kis má, má ái sár á akiláng a longoi ái Iona tám worwor tus.
23602	MAT 12:44	ki namur má a tubán parai singin sang ngo, ‘Auh, wa ina kaleng sang má mul uri niang iakte táu alari.’ Io, namur a kaleng i sápkin tanián erei uri torahin nián, má a mákái ngo ákte pilpil má a páhngán, má tan táit iatung i nián ákte kuluk pagas.
23606	MAT 12:48	Mái Iesu a kosoi ngoromin, “Aiá á mamang, mái sinih á rang tuang?”
23616	MAT 13:8	Má te a pur uri lain bim má a tikbut má a lain kopkom kuluk má namur a u. A u ngoromin, te atul i sángul má te awon i sángul má te a u arwat mai kesi mar á wán.
23622	MAT 13:14	Tan kálámul onin di ngoro tan kálámul i pákánbung a liu on ái Aisaia tám worwor tus er ák parai ái Káláu singin sur di ngoromin, ‘Á di da tu longrai worwor artálár sár, mái sár kápte da talas suri sálán. Má da mákmák má da mákái, mái sár kápte sang da mák ilmi.
23625	MAT 13:17	A támin muswan iau parai si gam ngo marán tan tám worwor tus má tan tám nokwan til hirá di nem suri mákái táit ngorer gamáte mákái, mái sár kápdite mákái. Di nem suri longrai tan táit gam longrai, má kápdite longra te on.”
23627	MAT 13:19	Tám himhimna a sápra sarai pinpidan suri lolsit tilami bát. Ngo tekes a longrai pinpidan erei, mái sár kápte a talas suri, ái a ngoro bim erei tangrai sál kotlin kubau a pur ur on. A pur ngorer, mái koner si Tám Sápkin a hut melek mák long palai pinpidan erei i bál má kápate hol páptai.
23641	MAT 13:33	Ngorer mái Iesu a bali worwor artálár mul ngoromin, “Lolsit tilami bát a ngorer i yis. A long pasi mudán yis i wák mák argemwai turán lala palawa er i lus, má ngorer palawa no iatung i lus a sut pakta.”
23643	MAT 13:35	A longoi ngorer ái Iesu suri ák long arwat pasi táit er a parai i kesi tám worwor tus ngo, “Tan táit er a punpunam pagas tangkabin tili akaksim ák han pang onin, ina kip aut noi uri narsán matananu, má ina parai mai worwor artálár uri narsá di.”
23645	MAT 13:37	Ái Iesu a kos di mák parai ngo, “A kuluk. Tan táit i worwor artálár er iakte parai, di arwat mai tan táit ngoromin. Ái koner a soi lain kotlin padi a tur arwat mai Natun Kálámul,