23229	MAT 1:16	Jatian Jacobnin bakera iká iki José, jara iká iki ja Marían bene. Ja *Cristo akin akanai, Jesussen tita.
23235	MAT 1:22	Nato jawékibora winota iki, ja non Ibon jawen *profeta neskáakin yoimani keská senennon ikax:
23242	MAT 2:4	Jaskákinra, jatíbi ja *sacerdotebaon koshibo, itan esé onanbo, jato Herodesnin kenamaa iki. Jainxon jato yokata iki: Jaweranoax *Cristo pikótiki, yoikatikanai ixon.
23243	MAT 2:5	Jatian yoikana iki: —Judea main iká Belénhainoax itira yoikanike; jaskara yoikinra ja *profetanin wishanike:
23244	MAT 2:6	‘Ja Belén jemara, Judá main iká ani jemabo xaran, jakonmashokoira jemama iki. Jainoaxkaya westíora apo pikóxon, jan *Israel jonibo jato akinti ikax’, ikira ikai, akin akana iki.
23253	MAT 2:15	Kaax, Herodes mawatai kamanpari jain ikana iki. Ja *profeta meranoax, “nokon bakera en Egiptonkonia kenamanike”, iki non Ibo yoyo ini joi senennon ikax.
23255	MAT 2:17	Jaskataxa, ja *profeta Jeremíasnin yoini joibo senena iki:
23258	MAT 2:20	“Oxá besotaanan weníxon, ja bake betanbi jawen tita, jakiribi *Israel mainko iotanwe, ja maton bake retekasi ipachoaibora, moa mawákanke”, akin.
23259	MAT 2:21	Jaskáa oxá besotaanan wenixon, Josekan ja bake betanbi jawen tita jakiribi jato *Israel main ioa iki.
23261	MAT 2:23	Jain nokotax, Nazaret jeman jaai bokana iki. Jaskarabora winota iki, Nazarethainoa akin Jesús akanti, *profetabaon yoikatitai senenti kopí.
23262	MAT 3:1	Ja netebaonribira jato *bautizanai Juanman ja Judeain iká jain joni jayamainkoxon jato joi yoia iki.
23264	MAT 3:3	Ja Juan jaskáti yoiira inike ja *profeta Isaías neskati: “Jain joni jayamainkoniaxa joni saí ikai: ‘Non Ibo bai benxoaxonkanwe; jakonshamanhakin ja bai pontexonkanwe’ ”, iki.
23268	MAT 3:7	Ikenbi icha *fariseobo betan *saduceoboribi, Juanman jato bautizanon ikax bekana oinxon, jato neskáakin yoia iki: “Matobo riki, jakonmabo ikax, rono kaita keská jonibo. ¿Tsonki yoia ja masábires tenetiain kati iitibi matoribi kishpinti?
23279	MAT 4:1	Jaskata pekáo, Diossen Shinanman, jain joni jayamainko Jesús boá iki, *Satanássen tananon ixon.
23281	MAT 4:3	Jatian, ja Jesús ochamakaskin tanai, *Satanás jaki joá iki, joxon yoia iki: —Diossen Bakekon ixon, nato makanbo pan imawe —akin.
23292	MAT 4:14	Jaskara iti yoikin ja *profeta Isaíassen wishani keská senennon ikax. Jara inike neskati:
23320	MAT 5:17	Shinanyamakanwe, ja Diossen esé itan *profetabaon yoiai joibo, jawemabi itiakin imai ea joá. Eara jawemabi itiakin imai joáma iki. Ja esekan yoiaibo senenti kopí riki ea joá.
23323	MAT 5:20	Jakopíra en mato yoiai, ja *fariseobo betan esé onan jonibo ikai bebonbires itibi keskati jakoni jayamaira, jawekeskataxbi ja Diossen ikinaton jatinko mato ikantima iki.
23340	MAT 5:37	Jawéki anox: ‘Enra akai’, ikires ikanwe; jatian ayamanoxa: ‘Enra ayamai’, ikiresibi mato iti jake. Jatian meskotibores mato yoyo ikaira, moa *Satanássen imaa ikaires mato iti iki.
23364	MAT 6:13	Shinan meran akásti jawékiain pakémayamakinkaya, *Satanássen jakonmaanaketian noa koiranwe’.
23397	MAT 7:12	Wetsabaon jaskáatinin mato keenai keskáakinribi, matonribi wetsabo jaskáashokokanwe. Jaskara noa iti riki ja Moiséssen esekan itan *profetabaon yoini joi.
23400	MAT 7:15	Ja *profeta keskati ikaibaon parannaketian koirameekanwe. Jabora oveja keskatax matoiba bekanti jake pimis yoina keskábo ikaxbi.
23416	MAT 8:2	Jaskákenbi *lepra isinya westíora joni joáx, ja bebon chirankootoshixon yoia iki: —Ibó, mia keenxon nokon isin ea benxoawe —akin.
23417	MAT 8:3	Jaskáa ja jonin yora tii axon Jesussen yoia iki: —Eara keenai, en mia abanon benxoakin —akin. Jaskáatianbi, ja *lepra isin moa joni benxoa iki.
23424	MAT 8:10	Jaskáaketian ninkatax Jesús kikini rateta iki. Jainxon ja chibani beaibo yoia iki: —Ikonshamanra en mato yoiai, neskati eki koshia jonira, tsoabi en *Israel main nokoyosma iki.
23431	MAT 8:17	Neskarabora winota iki, jaskara iti yoii, *profeta Isaías: “Janbira non isinbo noa bichina iki, jainxon non chexáboribi noa keyoxonike iki yoyo ini senenti kopí”, ini.
23459	MAT 9:11	Jaskara oinxon, jaonmea onannaibo *fariseobaon yokata iki: —¿Jaweatiki maton maestron, ja apo kopí yokáxonaibo, itan ja ochayabo betan jawékiai? —akin.
23462	MAT 9:14	Jatian jan jato *bautizanai Juanmamea onannaibo bexon, Jesús yokákana iki: —Nonra akai ichaakin *ayunankin, jatian fariseobaonribira akai jaskáakin. ¿Jawekopíki ja mionmea onanaibaon jaskáayamakanai? —akin.
23481	MAT 9:33	Jatian ja joni meranoa moa Jesussen yoshin pikoketianra, jatianbi ja joni yoyo iki peokoota iki. Jaskara oinnax ratetax ikana iki: —Jawetianbira, nato *Israel main jaskara jawéki akanaibo non oinyosma iki —ikibo yoyo iki.
23482	MAT 9:34	Ikaxbi *fariseobaonbiribi yoikana iki: —Ja yoshinbaon koshin, atipana koshi menia ixonra akai, jan yoshinbo jokonhakin —iki ixonres.
23492	MAT 10:6	Ja ovejabo manota keská itai *Israel joniboibakaya botankanwe.
23494	MAT 10:8	Isinaibo benxoatankanwe, mawábo jiriatankanwe; *lepra isinyaboribi maton jato benxoati iki; jonibo meranoa, yoshinbo jokonhatankanwe. Jaskarabo akinra maton jato kopí yokátima iki, ja nato atipana koshira maton kopí biamaribi iki.
23509	MAT 10:23	Jawetianki mato westíora jemankoxon ramianoxon benakanai, jatianra mato wetsa jeman jabati kati iki. Enra mato pontéshaman yoiai: Ja *Israel main iká jatíbi jemabaon mato iaketanamabira ja jonin Bake jonoxiki.
23527	MAT 10:41	Ja profeta onanxon jawen xobon jato biabaonra, ja *profeta Diossen meniai jawékiboribi binoxiki. Jatian ja Diossen keena keská akai joni onanxon, jawen xobon jato biaibaonra, Diossenbi menia, ja jakon jonin biai jawékiboribi binoxiki.
23530	MAT 11:2	Jatian cárcel meranxonbi Juanman ninkata iki, *Criston jaskara akaibo. Jaskara ninkáxon, jawen jonibo raana iki,
23533	MAT 11:5	Yoitankanwe, benchebaonra moa oinnai, ja nitikomabora moa jakoni niai, ja *lepra isinyabora moa benxoai, pabebaonra moa ninkatai, mawatabora jiriai, jainoax, ja onitsapishokobora kishpinti jakon joi en jato yoiai.
23537	MAT 11:9	Jatian jaskara ikenki, ¿Jaweaki mato kaa iki? ¿Westíora profeta oinni? Ikon riki, jara westíora *profeta xewina kikin joni iki.
23539	MAT 11:11	Enra mato ikonshaman yoiai, jatíbi joni pikotabora, tsoabi ja jato *bautizanai Juan xewina kikin yamake. Ikaxbi ja Diossen ikinaton ikábo xaran kikinmashoko keská itinakayara, Juan xewina kikin iki.
23541	MAT 11:13	Ja Juan yamatianbira, jatíbi *profetabaon itan ja esé kirika meran wishakaata joibaon yoia iki, Diossen ikinaton jati nete nokóti.
23542	MAT 11:14	Ikonhati jisáma ikenbira en mato yoiai: Juanbi riki ja *profeta Elías joti yoikatikanai.
23560	MAT 12:2	Jaskáakanai oinxonra, *fariseobaon Jesús neskáakin yoikana iki: —Oinwe, ja mionmea onanaibaonra ja tantiti neten atima jawéki akanai —akin.
23562	MAT 12:4	Janra, Dios rabiti xobo meran jikixon, já chibanaiboyaxonbi, ja Dios rakanxonkana pan piá iki. Ja iká iki nin janbi itan jawen jonibaonbi pitima, *sacerdotebaonres ati ikax.
23563	MAT 12:5	¿Matonkayaki ja tantiti netenbi Dios rabiti xobo meran teetibi, *sacerdotebo ochayamakanai, Moiséssen esé meran yoiaibo yoyo akama iki?
23572	MAT 12:14	Jaskáaketian oinnax, *fariseobobiribi jain tsinkíti xobomeax jokonbaini boax tsinkíkana iki, jaskáaxon Jesús retenoxon shinan akí.
23575	MAT 12:17	Ja *profeta Isaíassen yoini joibo senenti kopíra jato jaskáa iki. Ja iká iki neskati:
23581	MAT 12:23	Jaskara oinnaxa, jatíbi jonibo ikonbiresi ratékana iki. Jaskati ikana iki: “¿Natomarin ja Diossen katota *Davidkan Bake?” ikibo yoyo iki.
23584	MAT 12:26	Jaskáribira, ja *Satanássen jabé yoshin notsínxon pikoti atipanyamake. Jaskaxbira jawen ikinabo betan jakon itima iki.
23596	MAT 12:38	Jatian ja esé onanboyabi *fariseobaon Jesús neskáa iki: —Min ratéti jawéki akaira noa oinkasai maestró —akin.
23597	MAT 12:39	Jaskáakanabi Jesussen jato neskáa iki: —Jakonma jonibo ikax Dios betanbicho iamaibo ixonbira akai, maton ea ja oinxon onantibo yokákin. Ikaxbira en mato axonyamai. Ja oinxon maton onanti riki, ja *profeta Jonás iní keskati ea iketianparires.
23622	MAT 13:14	Jaskatira ikai ja *profeta Isaíassen yoini joibo jatoiba seneni. Jara inike neskati: ‘Ninkáxonbira onanyamaresnoxikanai. Oinxonbira, onanyamaresnoxikanai.
23625	MAT 13:17	Ikonshamanra en mato yoiai: Icha *profetabo itan icha jakon jonibora, ja maton oinni iitaibo oinkaskana iki, ikaxbi oinyamakana iki. Ja maton rama ninkati iitaiboribi ninkákaskana iki, ikaxbi ninkáyamakana iki.
23633	MAT 13:25	Jatíbi jonibo moa oxakana ikenra, jawen rawí joxon ja *cizaña janeya xobi, trigo banaainkoribi banaa iki. Jaskáabaini moa kaa iki.
23634	MAT 13:26	Jatian ja trigoribi moa aniax botoetaitian, *cizañaribi xoxoa merakana iki.
23635	MAT 13:27	Jaskáketian, ja teetaibo wai iboiba bokana iki keshani. Boxon yoikana iki: ‘Ibó, jakon berobobichores min banayantanabiki ¿Jawekeskatax ja *cizañaribi xoxoa?’ akin akana iki.
23636	MAT 13:28	Jaskáakana, ja wai Ibon jato yoia iki: ‘Westíora nokon rawikan aká riki’, akin. Jatian ja teetaibaon yokata iki: ‘¿Ja *cizaña non mexaxontinki mia keenai?’ akin.
23641	MAT 13:33	Jainxon wetsa jawékiki yoinkin jato Jesussen aríbaa iki neskáakin: “Ja Diossen ikinaton jati riki, westíora ainbaon, kimisha ani wea harinaya *levadura meskoa, paeax jatiobi soo ikai keská”, akin.
23643	MAT 13:35	Jara iká iki ja *profeta yoyo ini joi senenti kopí. Ja inike neskati: “Jawekiki yoinmeeta esébora en jato yoinoxiki. Diossen nete jonianontianbi, tson onanama jawékibora en jato onanmanoxiki”, iki.
23646	MAT 13:38	Ja wai riki, nato nete yoii iká. Ja jakonshaman berobo riki, Diossen ikinaton jaa jonibo yoii iká. Jatian ja *cizaña riki, *Satanássen jonibo yoii iká.
23647	MAT 13:39	Jatian ja nokon rawí jan *cizaña banaa riki, yoshinbaon koshi. Ja trigo tsekakanti riki, nato nete senenti yoii iká. Jatian ja trigo tsekai teetaibo riki, ángelbo yoii iká.
23648	MAT 13:40	Ja *cizaña taxtexon tsamanhanan menoti keskáribira inoxiki, moa nato nete senenketian.
23665	MAT 13:57	Jaskatax, já ikonhakashamaibo ikana iki. Ikaxbi Jesussen jato yoia iki: —Westíora *profetara jatíbiainxon jakonhakanai. Ikaxbi, jawen jemanxonbi, itan jawen rarebobaonra ayamai —akin jato aká iki.
23668	MAT 14:2	Jaskarabo ninkáxon, jawen jonibo yoia iki: “Ja jonira jato *bautizanai Juan iki; moa jiriribia, jakopíra, ratéti jawékibo atipana koshia iki”, akin.
23671	MAT 14:5	Jaskáara, Juan retekasibi Herodes joniboki raketa iki, jatíxonbi ja Juan *profeta shinankanai iketian.
23703	MAT 15:1	Jawetii *fariseoboyabi esé onanbora ikana iki Jerusalénhainoax bekana, jabaonra nokobainxon Jesús yokákana iki:
23714	MAT 15:12	Jaskaketian jaonmea onanaibaon, pataxbainxon Jesús yokákana iki: —¿Minki onanna, min jato jaskáakin yoiketian *fariseobo kikini sinata? —akin.
23724	MAT 15:22	Jatian jain ikenra, westíora cananea ainbo, Jesús akí neskati joo iikirani joá iki: —Ibó, mia riki *Davidkan Bake, noibataanan ea akinwe, nokon bake ainbaonra masábires teneai, yoshin naikia ixon —iki.
23726	MAT 15:24	Jaskáa, Jesussen jato yoia iki: —Diossenra ea raana iki; *israelitabopari jato akinti, oveja manota keskábo ikanaitian —akin.
23742	MAT 16:1	Jatianra, *fariseoboyabi saduceobo Jesús oinni bokana iki. Boxonra, jakonmain pakémati shinanya ixon, Diossen raanakon ixon, ja oinxon onankanti jato oinmati yokákana iki.
23745	MAT 16:4	Jakonma itan yoitima jonibo ixonra akai ja oinxon onanti anon ixon maton ea yokákin. Ikaxbira en mato oinmakasai, ja *profeta Jonás winóni keskábichores”, akin jato aká iki. Jato jaskáakin yoitaanan, moa jato potabaini kaa iki.
23747	MAT 16:6	Jatianra Jesussen jato yoia iki: —Ointanikanwe, ja *fariseoboyabi *saduceobaon, *levadurakira mato koiranmeeti jake —akin.
23752	MAT 16:11	¿Jawekopíkayaki maton onanyamaresai? Pan yoiira iamake ea jaskati. Ja fariseobo betan *saduceobaon *levadurakikaya koirameekanwe —akin jato aká iki.
23753	MAT 16:12	Jatianpari onankana iki, jayá pan ati levaduraki koirameekanti yoiima Jesús iwana. Ja iká iki, fariseobo betan *saduceobaon jakonma eséki koiranmeeti jato yoikin jato aká.
23755	MAT 16:14	Jatian jawen jonibaon yoia iki: —Jatíribibaonra shinannai, mia jato *bautizanai Juan. Wetsabaonra shinannai, mia Elías. Jainxonribira shinankanai, mia *profeta Jeremías, iamax wetsa *profetabo —akin akana iki.
23762	MAT 16:21	Jainxonra peokin jaonmea onannaibo Jesussen yoia iki, ja Jerusalénhain kaketian, judíobaon joni koshibo, itan *sacerdotebaon koshibaon, jainoax ja esé onan jonibaon, kikinhakin masá tenemakantibo. Jainxonra ea retekanti jake, ikaxbira kimisha nete itin ea jiriribiti iki, akin.
23779	MAT 17:10	Jato jaskáketian jaonmea onanaibaon Jesús yokákana iki: —¿Jawekopíki ja esé onanbaon yoiai, *profeta Elíasparira joti jake iki ixon? —akin.
23834	MAT 19:3	Jaskaai iitainra, *fariseobo bekana iki jaskáaxon Jesús jakonmaati benai. Bexonra yokákana iki: —¿Wetsa jawéki kopíbires jonin jawen awin potatiki jakon iki? —akin.
23859	MAT 19:28	Jatian Jesussen yoia iki: —Ikonshamanra en mato yoiai, moa jatíbi jawékibo jakiribi benaakin aríbaxa, ja jonin Bake jawen penébires yakátinin yakánoxiki. Jatianribira ea chibanabo ikax, matoribi ebébi ja chonka rabé yakátinin yakánoxiki, jaskáaxon ja chonka rabé tsamá *Israelnin rarebobo jaton akábo jato yoixonox.
23879	MAT 20:18	—Ramara noa jerusalénhain bokanai, jainxonra ja jonin Bake yataanan ja *sacerdotebaon koshibo itan ja esé onanbo menikin bonoxikanai. Jatianra jabaon jaskáaxon reteti shinankanti iki.
23899	MAT 21:4	Nato jawékibora iká iki, ja *profetanin yoinibo senennon ikax. Ja wishára ikai neskati:
23900	MAT 21:5	“Ja *Sión janeya mananman iká jonibo yoikanwe ‘Oinkanwe, jainra maton apo joái. Jara rabiti shinanhoma iki. Westíora burro baken peyakaaxa joái’ ”, iki.
23906	MAT 21:11	Jaskákanaitian, jabé beabaon jato yoia iki: —Nato riki ja *Profeta Jesús, ja Galilea main iká Nazaret jemamea —akin.
23907	MAT 21:12	Jatian moa jain ikaxa, *Diossen xobo meran Jesús jikia iki. Jain jikixonra, jainoax maroaibo jatíbi jato jokonhaa iki. Koríki cambianaibaon mesabo, itan jainoax xotó maroti akanaboribi jato werananpakea iki.
23910	MAT 21:15	Ikaxbi ja ratéti jawékibo akaitian oinnax itan Dios rabiti xobo meranoax: “¡Noa kishpinmawe apo Davidkan Baké!” iki bakebo saa ikai ninkatax, ja *sacerdotebaon koshibo itan ja esé onanbo, ikonbiresi sinákana iki.
23918	MAT 21:23	Jaskata pekáora, Dios rabiti xobo meran Jesús jikia iki. Jainxon jato axeai iitaitianra, *sacerdotebaon koshiboya, ja judíobaon joni koshibo bexon yokákana iki: —¿Tson shinanmanki min jato jaskáai? ¿Tsonki mia jaskara yoiti koshi imaa? —akin.
23921	MAT 21:26	Jatian jonibaon amaara aká iki akin non ati ikaxbira, noa rakéribiai, jatíxonbiora já *profeta onankana iketian”, iki ikana iki.
23927	MAT 21:32	Jato *bautizanai Juanra joá iki, itibi keskati jati jato onanmai, jabira maton ikonhayamaa iki. Jatianra, ja apo kopí yokákinxonaibo, itan ja tsini ainbobaonres ikonhakana iki. Jabo jaskataira maton oinna iki. Ikaxbi, mato shinanmeeyamakana iki já ikonhanox.
23940	MAT 21:45	Jatian ja jawékiki yoinmeeta esé ninkaxon, ja *sacerdotebo itan *fariseobaon, onanna iki jatobi yoii jaskata.
23941	MAT 21:46	Jaskara onanxon yatankasibi, joniboki rakékana iki, *profeta riki ixon shinankanai kopí.
23956	MAT 22:15	Jato jaskáa pekáo boax *fariseobo tsinkíkana iki, jaskáaxon Jesús jakonmai yoyo imaxon jakopi ramianoxon shinan akí.
23964	MAT 22:23	Ja neteribira jaweti *saduceobo Jesússiba bekana iki, jabaonra mawatabo jiriti ikonhaayamakanai, jaskakinra Jesús yokákana iki:
23975	MAT 22:34	Jaskáketianra, ja *saduceobo Jesussen netémaa ninkatax, fariseobo tsinkíkana iki.
23981	MAT 22:40	Nato senenhati joi rabékira ike jatíbi esébo itan ja *profetabaon yoikatitai joibo koshii.
23983	MAT 22:42	¿Matonki ja *Cristo tsoa shinannai? ¿Tson bakemein itiki? —akin. Jatian yoikana iki: —Davidkan bake riki —akin.
23989	MAT 23:2	“Ja esé onanbo itan *fariseobo riki, ja Moiséssen aní esébo jaskati iká jato onanmaibo.
24000	MAT 23:13	Jawe iresaipanon, ja *fariseoboyabi esé onanbo, mato riki beparametaibores. Matonra akai ja wetsabo jato Diossen ikinti netenko jikikanti ikenbi, jato xepóti xeponaanreskin. Matoribi jikiamai itan ja jikikasaiboribi maton imayamai.
24004	MAT 23:17	¡Kikinshaman onanma itan benchebo riki mato! ¿Jawekayaki bebon jakon iki, ja oro, ó ja oro jan Diossena imai, *Diossen xobo?
24016	MAT 23:29	Jawe iresaipanon, ja fariseoboyabi esé onanbo, mato riki beparametaibores. Matonra akai ja *profetabo mawáni shinanoxon *monumentobo akin, itan ja jakon joni mawata miinkana kiniboribi akai maton raoaxonkin.
24017	MAT 23:30	Jaskáaxki mato ikai: ‘Noaribi ja non rekenbo betan senen japaoni ixonra, ja *profetabo retekanaitian non ayamakeana iki, ikibo yoyo iki’.
24018	MAT 23:31	Jaskatibo yoyo ikinra moa maton onanke, mato riki ja *profetabo jan retekatitaibaon chiní bakebo ixon.
24021	MAT 23:34	Enra mato raanxonoxiki, *profetabo jainoax nokon joi onanna jonibo itan jan mato axeatibo. Ikaxbira maton jato retenoxiki, jatíribibora maton jato korosen anóxiki, jatian wetsabora ja esé ninkáti xobo meranxonbo maton jato rishkinoxiki, jemabotiibira benaananbo maton jato ramianoxiki.