23233	MAT 1:20	Ja'nca ro'taguë ba'iguëna, Riusu anje hua'guëbi gaje meni, Josebi ëoruna canni ëñaguëna, baguëni quëani achobi: —José, David bainguë, Maríani huejaye huaji yëye beoye ba'ijë'ën. Riusu Espíritubi bagona ti'anni, zin të'yajeija'ye re'huaguëna, zinbë ba'igo.
23235	MAT 1:22	Yua Riusu ira coca cani jo'case'e, baguë ira bainguë raosi'quë toyani jo'case'e, ja'anre ro'tani, güina'ru ba'ija'guë caguë, yure ba'iyete cuencueni si'aye re'huabi. Ba coca toyani jo'case'e yua ñaca baji'i:
23240	MAT 2:2	coca senni acha bi'rahuë: —Judío bain ta'yejeiyereba ëjaguë ba'ija'guë yuara të'ya raisi'quë, ¿jarore ba'iguë'ne baguë? Yëquënabi ënsëguë etajei yijare ba'ijën, ba ma'chocote ëñani, baguë të'ya raise'ere masihuë. Ja'nca ëñani, ma'chocobi saguëna, be'teni ti'anhuë. Ti'anni, baguëna gugurini rëañu cajën ba'iyë yëquëna, senni achajën baë'ë.
23242	MAT 2:4	Ja'nca quëquëjënna, Herodesbi pairi ëjacua, ira coca ye'yocua, si'acuani choini, ñë'coni, bacuani si'a jëja senni achabi: —Ba Cristo ba'ija'guë ¿jarona të'ya raisi'quë ba'ija'guë'ne? senni achabi.
23243	MAT 2:5	Senni achaguëna, bacua sehuohuë: —Belén huë'e jobo, Judea yija ba'i jobo, ja'anruna të'ya raisi'quë ba'ija'guë'bi. Riusu ira bainguë raosi'quëbi ñaca toyani maina jo'cabi:
23246	MAT 2:8	Senni achani, masini, ja'nrëbi, bacuare Belenna saoguë cabi: —Mësacua sani, ba zin hua'guë ba'iyete re'oye senni achani cu'ejë'ën. Cu'eni, tinjani, ja'nrëbi yë'ëna quëa raijë'ën. Yë'ë'ga baguëna sani gugurini rëanza, cabi.
23250	MAT 2:12	Insini, ja'nrëbi ëoruna canni ëñato, Riusu quëabi: Herodes ba'iruna se'e go'ima'ijë'ën, cani ëñobi. Ëñoguëna, bacua yua tin ma'abi sani, bacua yijana go'imate.
23251	MAT 2:13	Ja'nca gotena, Josebi ëoruna canni ëñato, Riusu anjebi ëoruna cabi: —Yua huëijë'ën. Ba zin hua'guë, baguë pë'cago, bacuare sani, Egipto yijana gatijë'ën. Baruna ti'anni, yë'ë quëaye tëca bëani ba'ijë'ën. Herodes yua ba zin hua'guëte huaza caguë, baguëte cu'e ganoji, ëoruna cabi.
23253	MAT 2:15	Sani ti'anni, Herodes junni huesëye tëca bëani baë'ë. Riusu ira bainguë raosi'quë cani jo'case'e'ru: “Yë'ë Zinre Egipto yijabi etaye choë'ë” ja'an cani jo'case'e'ru güina'ru yo'o güesebi Riusu.
23255	MAT 2:17	Ja'nca ba'iguëna, Riusu ira bainguë raosi'quë Jeremías hue'eguë, baguë coca cani jo'case'e'ru güina'ru baji'i:
23257	MAT 2:19	Ja'nrëbi, Herodesbi junni huesëguëna, Riusu anjebi gaje meni, José yua Egipto yijare ba'iguëna, baguë ëo cainsiruna ëñoni, baguëni cabi:
23261	MAT 2:23	Ja'nca quëñëni sani, ti'anni, Nazaret huë'e jobona bëani baji'i. Riusu ira bain raosi'cua cani jo'case'e: “Nazareno bainguë casi'quë ba'ija'guë'bi” zoe cani jo'carena, güina'ru baji'i Jesusre.
23262	MAT 3:1	Ja'nrëbi jë'te, Juan Bautizaguëbi Judea yija beo re'otona ti'anni, bainni coca quëani acho bi'rabi:
23264	MAT 3:3	Juan ba'iyete cato, Riusu ira bainguë raosi'quë Isaías hue'eguëbi baguë ba'ija'yete zoe cocare toyani jo'cabi: Riusu bainguëbi beo re'otona ti'anni, ai jëja coca bainni quëani achoja'guë'bi: “Mai Ëjaguë rai ma'a re'huaye'ru re'huajë'ën. Te'e ruin ma'are baguëte yo'ocaijë'ën” quëani achoja'guë'bi, toyani jo'cabi Isaías.
23268	MAT 3:7	Ja'nca bautizaguëbi, fariseo bain, saduceo bain, ja'ancuabi bautiza güesejañu cajën raijënna, bacuani bëiñe ëñani cabi: —¡Mësacua yua ro aña jubë se'ga'ru ro coquejën raisi'cua'ë! Riusu bënni senjosi'cua ba'ija'cua sëani, ¿queaca jëaye ro'taye'ne?
23275	MAT 3:14	Ja'nca ro'taguë raiguëna, Juanbi baguëni ënse ëaye cabi: —Yë'ë yua ro yo'o conguëre'ru ba'iguëna, më'ë yua yë'ëni bautizare'ahuë. Ja'nca sëani, ¿më'ë guere ro'taguë yë'ëna raiguë'ne? cabi.
23276	MAT 3:15	Caguëna, Jesús sehuobi: —Re'oji. Yureca Riusu re'oye ro'taguë ba'iyete güina'ru yo'ojën ba'ina'a. Ja'nca sëani, yë'ëre yureca bautizajë'ën, caguë sehuobi. Ja'nca sehuoguëna, Juanbi baguëte bautizabi.
23278	MAT 3:17	Tuaguëna, ja'nrëbi guënamë re'otobi coca achoni raobi: —Ënquë yua yë'ë Zin ai yësi'quë'bi ba'iji. Baguëni ai bojoyë yë'ë, quëani achoni raobi.
23281	MAT 4:3	Aon gu'a ju'inguëna, ja'nrëbi, zupai huatibi baguëna ti'anni cabi: —Më'ë yua Riusu Zin bani'ga, ën gatabëanre inni, aonbëan'ru re'huani ainjë'ën, cabi.
23282	MAT 4:4	Caguëna, Jesusbi sehuobi: —Bañë. Riusu coca ñaca toyani jo'case'e ba'iji: “Aon aiñe se'gabi ba'ima'icua'ë bain. Riusu cocarebare cato, si'ayebi recoyo aon sëani, ja'anbi recoyo huajëreba huajëjën ba'iyë bain” caguë sehuobi.
23284	MAT 4:6	baguëni cabi: —Më'ëbi Riusu Zin bani'ga, yijana chajë'ën. Riusu coca yua ñaca caji: Riusu anje sanhuëni më'ëre cuiraye guanseji. Guanseguëna, gatana junjama'iñe cajën, më'ëre ëñajën cuirajën, më'ëre tëani bayë, toyani jo'case'e ba'iji, cabi zupai.
23285	MAT 4:7	Caguëna, Jesús sehuobi: —Bañë. Yequëru'ga toyani jo'case'e ba'iji ën coca: “Mai Ëjaguë Riusuni ro coquejën choima'ijë'ën.” Ja'nca toyani jo'case'e sëani, më'ë case'ere yo'oma'iñë yë'ë, caguë sehuobi.
23287	MAT 4:9	baguëni cabi: —Ai re'otoña si'ayere më'ëna insini, ba re'otoña ëjaguëre më'ëre re'huayë yë'ë. Yë'ëna gugurini rëantoca, ja'an beoru më'ëna insiyë yë'ë, cabi.
23288	MAT 4:10	Caguëna, Jesús sehuobi: —Bañë. Yë'ë ba'irubi quëñëni saijë'ën, zupai huati. Riusu coca yua ñaca caji: “Mai Ëjaguë Riusu se'gana gugurini rëanni, baguë se'gani conjën ba'ijë'ën” toyani jo'case'e sëani, më'ë case'e'ru yo'oma'iñë yë'ë, caguë sehuobi.
23292	MAT 4:14	Riusu ira bainguë raosi'quë Isaías hue'eguë ba'isi'quëbi coca toyani jo'caguëna, yure güina'ru yo'obi Jesús. Isaías coca toyani jo'case'e yua ñaca baji'i:
23295	MAT 4:17	Ti'anni, ja'nrëbi, si'a bainni quëani acho bi'rabi: —Riusu ba'i jobo ëñoja'ñe yurera ti'anja'ñeta'an ba'iji. Ja'nca sëani, mësacua gu'a juchare jo'cani, mësacua ro'tajën ba'ise'e beoru mame re'huani ba'ijë'ën, quëani achoguë cabi.
23297	MAT 4:19	Hua'ire yojënna, Jesusbi bacuani coca caguë choji'i: —Mësacua yua yë'ëni te'e conjën raijë'ën. Mësacua yua hua'i yoye ye'yesi'cua ba'ijënna, bainre yoye mësacuani ye'yoyë yë'ë, caguë choji'i.
23305	MAT 5:2	Raijënna, Jesusbi yihuo cocare bacuani ye'yoguë cabi:
23325	MAT 5:22	Ja'nca ba'iguëta'an, yë'ëca mësacuani ñaca yihuoguë cayë: Mësacua bainni bëinjën ba'itoca, bënni senjoñe mësacuare ba'ija'guë'bi. Mësacua bainni gu'aye catoca, ëja bain bënni senjoñe mësacuare ba'ija'guë'bi. Mësacua bainni, Gu'a bainguë'ë më'ë, mësacuabi catoca, Riusubi bënni, baguë toana senjoni ëoye ba'ija'guë'bi.
23331	MAT 5:28	Ja'nca ba'iguëta'an, yë'ëca mësacuani ñaca yihuoguë cayë: Yeconi yahue ba ëaye gu'aye ro'taguë ba'itoca, yua gu'a bainguë ruiñë më'ë. Bagoni yahue basi'quë'ru gu'aye yo'osi'quë ba'iyë.
23334	MAT 5:31	Ira coca guanseni jo'case'e yua ñaca'ga caji: “Më'ë rënjore jo'cani senjotoca, ru'ru senjo cocare utina toyani, bagona insijë'ën” caji.
23335	MAT 5:32	Ja'nca case'e ba'iguëta'an, yë'ëca mësacuani ñaca yihuoguë cayë: Si'a bain rënjore jo'cani senjocua, bagobi yequëni yahue bama'itoca, ja'ancuabi bagoni ai gu'aye yo'oyë. Bagote gu'a romigore re'huayë. Y si'a bain jo'cani senjosi'coni huejani bacua, ja'ancua yua bagoni yahue baye'ru bajën ba'icua'ë, cayë yë'ë.
23337	MAT 5:34	Ja'nca ba'iguëta'an, yë'ëca mësacuani ñaca yihuoguë quëayë: Mësacua yua ganreba coca canica, Riusuni cuencueye beoye ba'ijë'ën. Guënamë re'oto mamire cuencueye beoye ba'ijë'ën, Riusu jëja ba'i jobo sëani.
23342	MAT 5:39	Ja'nca ba'iguëta'an, yë'ëca mësacuani ñaca yihuoguë quëayë yë'ë: Më'ëni gu'aye yo'oguëni güina'ru baguëni gu'aye yo'oye beoye ba'ijë'ën. Yequëbi më'ë jëja huayohuana huaitoca, yequë huayohuare'ga baguëna bonëni huai güesejë'ën.
23347	MAT 5:44	Ja'nca ba'iguëta'an, yë'ëca mësacuani ñaca yihuoguë quëayë: Mësacuare je'o bacuani quë'rë yëjën ba'ijë'ën. Mësacuani bëinjën ganicuata'an, bacua ba'iyete Riusuni ujajën ba'ijë'ën.
23360	MAT 6:9	Ja'nca sëani, mësacua yua ñaca ujajën ba'ijë'ën: Yëquëna Taita, guënamë re'otore ba'iguëna, si'acuabi më'ë ta'yejeiye ba'iyete ruiñereba ro'tajën ba'ija'bë.
23407	MAT 7:22	Yë'ë ëñojai umugusebi ti'anguëna, ai jai jubë bainbi yë'ëni cajën ba'ija'cua'ë: “Ëjaguë, Ëjaguë, yëquëna ai re'oye yo'ojën ba'ise'ere masiyë më'ë. Më'ë ba'iyete ro'tajën, më'ë cocare quëani achojën baë'ë. Më'ë ba'iyete ro'tajën, huati hua'ire etoni saojën baë'ë. Më'ë ba'iyete ro'tajën, ai ta'yejeiye yo'o yo'ojën, bainni ëñojën baë'ë yëquëna. Ja'nca sëani, më'ëna ti'ansi'cua'ë yëquëna” cajën ba'ija'cua'ë.
23408	MAT 7:23	Ja'nca cajën ba'ijënna, yë'ëbi bacuani bëinguë sehuoja'guë'ë: “Mësacuare huesëguë'ë yë'ë. Yë'ë ba'iru quëñëni saijë'ën. Ro gu'aye yo'ojën ba'icua'ë mësacua” sehuoja'guë'ë yë'ë.
23416	MAT 8:2	Saijënna, yureca yequëbi, gu'a ca'nmi rauna ju'inguëbi Jesusna ti'anni, baguëna gugurini rëanni, baguëni cabi: —Ëjaguë, më'ëbi yë'ëre onica, yë'ë gu'a raure tënoni huachojë'ën, huachoye poreguë sëani, cabi.
23417	MAT 8:3	Caguëna, Jesusbi baguë ëntë sarare mi'nani, baguëni pa'roni cabi: —Më'ëni oiguë huachoyë yë'ë. Huajë hua'guë ba'ijë'ën, cabi. Caguëna, ja'ansi'quë baguë gu'a ca'nmi rau yua gare tënosi'quë baji'i. Huajë raji'i baguë.
23418	MAT 8:4	Huajë raiguëna, Jesusbi baguëni yihuoguë cabi: —Achajë'ën. Më'ë huajë raise'ere yequëcuani gare quëaye beoye ba'ijë'ën. Ëñe se'gare yo'ojë'ën. Pairina sani, më'ë huajë raise'ere ëñojë'ën. Ëñoni, Moisés ira coca guanseguë ba'ise'e'ru, jo'ya hua'guë case'ere inni, pairini quëani achoni, misabëna tëoni ëocaija'guë caguë, pairina insijë'ën, më'ë yua huajë raisi'quë sëani. Ja'nca yo'otoca, bain hua'nabi më'ë huajë raise'ere ëñani masiyë, cabi Jesús.
23420	MAT 8:6	cocare senni achaguë cabi: —Ëjaguë, yë'ë yo'o conguëbi huë'ere ba'iguë, garasi'quë uinguë, ai yo'oji, cabi.
23421	MAT 8:7	Caguëna, Jesusbi: —Ja'nca ba'ito, baguëni huachoguë saiyë, cabi.
23422	MAT 8:8	Caguëna, soldado ëjaguëbi ënseguë cabi: —Yë'ë huë'ena raima'ijë'ën, Ëjaguë. Më'ë yua ai ta'yejeiye ëjaguëte sëani, yë'ë huë'ena caca güeseye porema'iñë yë'ë. Si'aye ëñaguë sëani, so'obi ëñani huachojë'ën. Ja'nca huachoye catoca, yë'ë yo'o conguëbi huajë raija'guëbi.
23424	MAT 8:10	Ja'nca caguëna, Jesús yua gue ro'taye beoye achaguë, yua bain jubë baguë naconi raisi'cuana bonëni, bacuani yihuoguë cabi: —Ënquë soldado ëjaguëbi yë'ëni ai ta'yejeiye recoyo ro'taji. Si'a Israel bain recoyote ëñato, baguë recoyo ro'taye'ru ai caraji bacuare.
23426	MAT 8:12	Ja'nca ba'ijënna, Israel bainreba Riusu cuencuesi'cuata'an, bacuabi ti'ani raisi'cuana bonëni, bacuani yihuoguë cabi: —Ënquë soldado ëjaguëbi yë'ëni ai ta'yejeiye recoyo ro'taji. Si'a Iñe porema'ija'cua'ë. Zijei re'otoreba ba'iruna bënni senjosi'cua ba'ija'cua'ë. Ja'nca ba'icuabi ai oijën, zemeñoana cuncujën, ai yo'ojën ba'ija'cua'ë, yihuoguë cabi Jesús.
23427	MAT 8:13	Ja'nca cani, ja'nrëbi soldado ëjaguëna bonëni, baguëni cabi: —Yua më'ë huë'ena go'ijë'ën. Më'ëbi si'a recoyo ro'taguëna, güina'ru yo'ose'e ba'iji, cabi. Caguëna, baguë yo'o conguëbi te'e jëana huajë raji'i.
23432	MAT 8:18	Ja'nrëbi, quë'rë jai jubëan bainbi Jesusre të'ijeiye nëcajënna, Jesusbi bacuare ëñani, baguëre concuani: Que të'huina je'eñu cabi.
23433	MAT 8:19	Caguëna, yequëbi ira coca ye'yoguëbi ti'anni, Jesusni cabi: —Ëjaguë, më'ëni conguë saza, si'a më'ë ganijeija'ruan, cabi.
23434	MAT 8:20	Caguëna, Jesús sehuobi: —Airu hua'i hua'nabi gojeñana caincua'ë. Ca hua'i hua'nabi ziaroan tuijën caincua'ë. Ja'nca ba'iyeta'an, yë'ë, Riusu Raosi'quëreba ba'iguëbi yua umeni cainru gare beoguë'ë yë'ë, sehuobi.
23435	MAT 8:21	Sehuoguëna, yequë, baguëte conguë ba'iguëbi cabi: —Ëjaguë, ru'ru yë'ë taita ju'insi'quëni tañe bayë. Tanni tëjini, më'ëre conguë te'e saiyë, cabi.
23436	MAT 8:22	Caguëna, Jesusbi sehuobi: —Yë'ëna te'e conguë raijë'ën yurera'rë. Yë'ëre recoyo bojoma'icua, junni huesësi'cua'ru ba'ijën, ja'ancua se'gabi bacua bain junni huesësi'cuare tanja'bë, cabi.
23439	MAT 8:25	Ja'nca uinguëna, bacuabi sëtoni cahuë: —¡Ëjaguë, huëni ëñajë'ën! ¡Maibi huesëni carajeiyë! huaji yëjën cahuë.
23440	MAT 8:26	Cajënna, baguë cabi: —¿Mësacua guere yo'ojën, yë'ëni si'a recoyo ro'tama'ijën, ro quëquëjën ba'iye'ne? cabi. Cani, ja'nrëbi huëni, Tutu saojë'ën, zitara të'a cuaujaijë'ën caguë guansebi. Guanseguëna, tutu'ga, zitara'ga ja'anse'ebi nëcajaji'i. Gare tutuye beoye baji'i.
23441	MAT 8:27	Ja'nca ba'iguëna, bacuabi ai ëñajën rëinjën, sa'ñeña senni achajën cahuë: —¿Yua gue bainguëguë'ne ba hua'guë? Baguëbi guanseguëna, tutu'ga, jai zitara'ga ja'anse'ebi achani, jaë'ë cani guajaji'i, cahuë.
23443	MAT 8:29	Yureca Jesusna tëhuo rani, ai güijën cahuë: —¿Më'ë guere ro'taguë raquë'ne ënjo'on? Më'ë yua Riusu Zin ba'iguë'ë. ¿Yëquënani ai yo'o güeseja'guëbi quë'rë ja'anrë raquë? güijën senni achahuë.
23445	MAT 8:31	Ba'ijënna, huati hua'i zemosi'cuabi Jesusni senreba sen'ë: —Yëquënani etoni saotoca, ba cuchi jubëna saojë'ën. Bacuana cacaye yëyë, senni achajën cahuë.
23450	MAT 9:2	Goni ti'anguëna, ja'nrëbi, yequëcuabi garasi'quëte camare uinguëna, Jesusna sani ëñohuë. Ëñojënna, Jesusbi baguë ñacobi ëñani, bacua recoyo ro'tayete masini si'ani, garasi'quëni cabi: —Bojo recoyo bajë'ën, mami. Më'ë gu'a jucha yua gare tënose'e ba'iji, cabi.
23451	MAT 9:3	Caguëna, ja'nrëbi, ira coca ye'yocuabi sa'ñeña yahue ro'tajën ñuë'ë: “Baguë yua Riusuni gu'aye caji” ro'tajën bën'ë.
23452	MAT 9:4	Ro'tajën bëinjënna, Jesusbi baguë ñacobi ëñani, bacua yahue ro'tase'ere masini, bacuani cabi: —¿Mësacua guere gu'aye ro'tajën bëiñe'ne?
23454	MAT 9:6	Ja'nca ba'iyeta'an, yë'ë yua Riusu Raosi'quëreba ba'iguëbi bain gu'a juchare tënoñe poreguë'ë. Ja'anre mësacuani ëñoñë yë'ë, cabi. Cani, ja'nrëbi garasi'quëni cabi: —Yureca huëijë'ën. Më'ë camare inni, më'ë huë'ena saijë'ën, cabi.
23457	MAT 9:9	Ja'nrëbi, Jesusbi se'e sani ëñato, Mateo hue'eguëbi impuesto curi co huë'ere ñuji'i. Ja'nca ñu'iguëna, Jesusbi: —Yë'ëna te'e rani conjë'ën caguë choji'i. Choiguëna, baguë yua huëni, baguëna te'e conguë saji'i.
23459	MAT 9:11	Bëajënna, fariseo bainbi ti'anni ëñahuë. Ja'nca ëñacuabi Jesusre concuani bëinjën senni achahuë: —¿Mësacua ëjaguë guere yo'oguë, impuesto curi cocua, gu'a bain, bacua naconi aon ainguë te'e ñu'iguë'ne? senni achahuë.
23460	MAT 9:12	Senni achajënna, Jesusbi achani, bacuani sehuobi: —Huajëjën ba'icuabi ëco yo'oguëte senma'iñë. Rauna ju'incua se'gabi ëco yo'oguëte señë.
23461	MAT 9:13	Riusu coca toyani jo'case'e ëñere ye'yejë'ën: “Bain oijën concuare cu'eyë yë'ë. Hua'ire huani misabëna ëocuare cu'ema'iñë yë'ë.” Ja'an cocare ye'yejë'ën. Yë'ë re'o bainguë'ë cajën ba'itoca, bacuare choiguë raimaë'ë yë'ë. Yë'ë gu'a bainguë'ë cajën ba'itoca, ja'ancuare choiguë raisi'quë'ë yë'ë, cabi Jesús.
23462	MAT 9:14	Ja'nrëbi, Juan Bautizaguëre concuabi rani, Jesusni senni achahuë: —Yëquëna, fariseo bain, yua aon aiñe jo'cajënna, ¿më'ëre concua guere ro'tajën, aon aiñe jo'cama'iñe'ne? senni achajën cahuë.
23463	MAT 9:15	Cajënna, Jesús sehuobi: —Ro huacha ro'tajën ba'iyë mësacua. Huejaja'guëbi yuta ba'iguëna, baguë huejaye concuabi aon aiñe jo'caye gare porema'iñë. Ja'nca porema'ijënna, huejaja'guëre preso zeanni quëñoni gare sai umuguse ti'anguëna, ja'anrën bacuabi aon aiñe jo'caja'cua'ë cabi.
23464	MAT 9:16	Cani, ja'nrëbi bacuani yeque yihuo cocare quëabi: —Mame canbi ira canna ja'chemajën ba'iyë. Ja'nca ja'chetoca, mame canbi guë'nguëguëna, ira canbi quë'rë se'e ye'reni gu'ajeiji.
23466	MAT 9:18	Ja'an cocare caguë ba'iguëna, yequë bainguë, bain ëjaguë ba'iguëbi caca rani, Jesusna gugurini rëanni, baguëni coca senni achaguë cabi: —Yë'ë mamacobi yurera'rë junco'ë. Ja'nca ba'igoreta'an, raijë'ën. Më'ë ëntë sarare bagona pa'rotoca, go'ya raija'go'co, cabi.
23470	MAT 9:22	Ja'nca pa'rogona, Jesusbi bonëni, bagoni ëñani cabi: —Bojo recoyo bajë'ën, mami. Më'ëbi yë'ëni si'a recoyo ro'tasi'co sëani, huajë raë'ë më'ë, cabi. Caguëna, bagobi ja'ansi'ru huajë raco'ë.
23472	MAT 9:24	Ja'nca yo'ojënna, Jesusbi bacuani cabi: —Mësacua etani saijë'ën. Mamacobi ju'inmaco'ë. Ro canni uingo bago, cabi. Ja'nca caguëna, baguëni bëinjën, ai jayajën chohuë.
23475	MAT 9:27	Ja'nrëbi, Jesusbi barubi sani ganiguëna, samucua ñaco ëñama'icuabi baguë yo'jeja'an be'tejën, ai jëja güihuë: —Taita David bainguë, yëquëna hua'nani oiguë conjë'ën, güijën cahuë.
23476	MAT 9:28	Cajënna, Jesús yua huë'ena cacani ba'iguëna, ñaco ëñama'icuabi baguëna caca raë'ë. Raijënna, Jesusbi bacuani senni achabi: —¿Mësacua yë'ë huachoye poreyete si'a recoñoa ro'taye? senni achabi. Senni achaguëna, —Ro'tayë, Ëjaguë, sehuohuë.
23477	MAT 9:29	Ja'nca sehuojënna, Jesusbi bacua ñacore pa'roni, bacuani cabi: —Mësacuabi yë'ëni recoyo ro'tajënna, yë'ë'ga güina'ru mësacuani huachoguë ba'iyë cabi.
23478	MAT 9:30	Caguëna, bacua ñaco yua ja'ansirën sëtani ëñani huajë raisi'cua baë'ë. Ba'ijënna, Jesusbi bacuani si'a jëja yihuoguë cabi: —Mësacuare huachose'ere yequëcuani gare quëani achoye beoye ba'ijë'ën, cabi.
23481	MAT 9:33	Ëñojënna, Jesusbi baguë gu'a huatire etoni saoguëna, ba bainguëbi coca ca bi'rabi. Ja'nca ca bi'raguëna, bain hua'nabi ai ëñajën rëinjën cahuë: —Yure yo'ose'e'ru Israel yija bainbi gare ëñama'isi'cua ba'iyë, cahuë.
23482	MAT 9:34	Cajënna, fariseo bainbi ti'an rani, bëinjën cahuë: —Gu'aye yo'oji baguë. Zupai huatibi conguëna, ja'nca huati hua'ire etoni saoye poreji, cajën bën'ë.
23485	MAT 9:37	Ja'nca ëñani, ja'nrëbi, baguëte concuani cabi: —Queruna ëñajë'ën. Aon tanse'ebi yuara ya'jise'e sëani, yuareba tëaye ba'iji. Riusu ba'i jobo cu'ecuare tëani baye cayë.
23486	MAT 9:38	Ja'nca sëani, mai Ëjaguë Riusu yua bainre tëani ba Ëjaguë ba'iguëna, baguëni ñaca senreba senni achajën ba'ijë'ën: Më'ë bainre tëani baye ro'taguë sëani, më'ëre yo'o concua, më'ë tanse'ere tëacaicua, ja'ancuare cuencueni, më'ë bainre tëaye raojë'ën, senni achajën ba'ijë'ën, cabi Jesús.
23488	MAT 10:2	Ba cuencueni re'huasi'cua yua ñaca hue'ecua baë'ë: Ru'ru, Simón caguëni Pedro hue'yobi. Yequë, Andrés, Pedro yo'jeguë baji'i. Yequë Santiago, yequë Santiago yo'jeguë Juan, ja'an samucua Zebedeo mamacua baë'ë.
23491	MAT 10:5	Ja'ancua si'a sara samucuare cuencueni re'huani, bacuani coca guanseguë saobi: —Judío jubë ba'ima'icuana saima'ijë'ën. Samaria yija huë'e joboñana gare saimajën ba'ijë'ën.
23493	MAT 10:7	bacuani ñaca quëani achojë'ën: “Riusu ba'i jobo yuara ti'anja'ñeta'an ba'iji” quëani achojën ba'ijë'ën.
23509	MAT 10:23	Mësacuabi te'e huë'e jobona sani, mësacuare je'o batoca, yequë huë'e jobona gatini saijë'ën. Ja'nca saijënna, mësacuani yihuoreba yihuoyë yë'ë: Riusu Raosi'quëreba ba'iguëbi yë'ë gaje rai umuguse ti'anguëna, si'a Israel bain huë'e joboña ëñajën saiye porema'iñë mësacua.
23518	MAT 10:32	Bain jubëbi achajënna, mësacua yua ñaca cajë'ën: Yëquëna yua Jesucristo baincua'ë cajë'ën. Ja'nca catoca, Yë'ë'ga, Taita Riusu guënamë re'oto ba'iguëbi achaguëna, yë'ë bainreba concua ai re'o hua'na'ë caguë quëayë yë'ë.
23531	MAT 11:3	Jesusni coca caguë saobi: —¿Më'ë yua ba Cristo raija'guë ba'iguë'guë? Ba'ima'itoca, ¿yequë raija'guëni ëjoye baye mai? Jesusni senni achaguë saobi.
23532	MAT 11:4	Saoguëna, Juanre concuabi Jesusna ti'anni, senni achahuë. Senni achajënna, Jesús sehuobi: —Mësacua yua Juanna go'ini, mësacua yure ëñase'e, mësacua yure achase'e, ja'anre baguëni quëajaijë'ën.
23535	MAT 11:7	Cani, bacuabi go'ijënna, Jesús yua bain jubëni Juan ba'iyete quëa bi'rabi: —Mësacua yua beo re'otona sani, Juanre ëñañu cajën, ¿neni ëñañe ro'tare'ne? “Ro jëja beo hua'guë, jë'je sahua tutu taonse'e'ru ba'iye ëñajaiñu” ja'anre ëñañe gare ro'tamaë'ë mësacua.
23538	MAT 11:10	Riusu ira coca toyani jo'case'ere ëñato, ën coca yua Juanre toyani jo'case'e ba'iji: Më'ëre quëaguëte ru'ru saohuë, më'ë rai ma'are re'huacaiguëte, toyani jo'case'e ba'iji.
23544	MAT 11:16	Yureca, bain hua'na yureña ba'icua ¿queaca yo'ojën ba'iye'ne? Zin hua'na sa'ñeña huere yo'ocua'ru ba'iyë. Yequëcuabi yua yequëcuani coca cayë:
23548	MAT 11:20	Cani, ja'nrëbi, baguë huë'e joboñana sani ta'yejeiye yo'o yo'oni ëñosiruanre ai bëinguë ca bi'rabi, baruan bainbi bacua gu'a juchare gare jo'caye beoye ba'icuare sëani:
23553	MAT 11:25	Cani, ja'nrëbi, Jesús yua Taita Riusuni ujaguë cabi: —Taita, më'ë yua guënamë re'oto, yija re'oto, si'a re'oto ta'yejeiye Ëjaguë'ë. Yë'ë coca yure quëani achoguëna, bain masi ëjacua si'aye ye'yesi'cua'ë cajën ba'icuata'an, ja'an cocare masiye porema'iñë bacua. Bacua masiyete ënsehuë më'ë. Yequëcua zin hua'na ba'iye'ru ba'icuabi “Ye'yeye caraji yë'ëre” cajënna, ja'ancuani yë'ë cocare masi güesehuë më'ë. Ja'nca sëani, më'ëni ai bojoguë, surupa cayë yë'ë.
23555	MAT 11:27	Ujani ja'nrëbi bainni yihuoguë cabi: —Yureca, yë'ë Taitabi yë'ëna si'ayete insini jo'cabi. Yë'ë Taita se'gabi yë'ëre masiji. Yequëcua bañë. Yë'ë se'gabi yë'ë Taitare masiyë. Yequëcua bañë. Yë'ëbi yë'ë Taita ba'iyete yë'ë bain cuencuesi'cuani ëñoguëna, ja'nrëbi yë'ë Taitani masiye poreyë bacua.
23560	MAT 12:2	Ja'nca yo'ojënna, fariseo bainbi ëñani, Jesusni bëinjën cahuë: —Ëñajë'ën. ¿Më'ëre concua queaca ro'tajën, aonre tëaye'ne? Yo'o yo'oma'i umuguse sëani, mai ira coca toyani jo'case'ere'ru tin yo'oye porema'iñë, bëinjën cahuë.
23561	MAT 12:3	Cajënna, Jesusbi sehuobi: —Mai ira coca toyani jo'case'ere ëñajën, David yo'ose'ere cato, ¿ja'an quë'rore mësacua ëñamate'ne? Baguëre concua naconi ganini, aon gu'aguëna,
23565	MAT 12:7	Mësacua yua ën coca toyani jo'case'e: “Bainre oijën concuare cu'eyë yë'ë. Hua'ire huani misabëna ëocaicuare cu'ema'iñë yë'ë.” Ja'an cocare re'oye ye'yejën ba'itoca, mësacua yua jucha beo hua'nare ëñajën, Gu'a bain'ë ro'tajën bacuare cama'ire'ahuë.
23568	MAT 12:10	Cacani ëñato, guë'nguësi sara baguëbi baji'i. Ba'iguëna, baru bainbi Jesusni senni achahuë: —¿Yo'o yo'oma'i umuguse ba'iguëna, bainre huachoye poreye'ne? senni achahuë. Ro coquehuë. Baguë sehuoja'yete achañu. Re'oye sehuoma'itoca, Gu'aye cahuë më'ë cañu ro'tajën, baguëni ja'nca senni achahuë.
23569	MAT 12:11	Senni achajënna, Jesús sehuobi: —Mësacua jubë ba'iguëbi oveja jo'yare baguë, yo'o yo'oma'i umugusebi gojena to'intoca, baguë ovejare oire bani, baguëte zeanni, huëani etoma'iguë?
23571	MAT 12:13	Cani ja'nrëbi guë'nguësi sara baguëni: —Më'ë ëntë sarare mi'najë'ën, cabi. Caguëna, mi'nabi. Mi'nani, baguë yequë sara ba'iye'ru huajë sara re'huabi.
23572	MAT 12:14	Ja'nrëbi, fariseo bainbi sani, sa'ñeña coca senni achajën: “¿Queaca yo'oni Jesusre huani senjoñe'ne mai?” senni achajën bën'ë.
23575	MAT 12:17	Ja'nca yihuoguë, Riusu ira bainguë raosi'quë Isaías hue'eguë ba'isi'quë, baguë coca toyani jo'case'e'ru güina'ru yo'oguë baji'i: