23233	MAT 1:20	Nöö hën wë a dë ta pakisei di soni te wan pisi, nöö hën a duumi. Hën a sunjan wan basia u Masa Gaangadu köndë ko nëën. Hën a kai ën: “Josëfu, di böngö fu Könu Dafiti aki.” Hën a piki. A taa: “Ja musu fëëë fii tei Malia fii mujëë buta a i wosu e. Biga di bëë i si a dë ku ën naandë, na libisëmbë dëën. Di Akaa u Masa Gadu, hën wooko sö.
23236	MAT 1:23	A taa: Un haika e, dee sëmbë. Di wëndjë mujëë mii di an duumi ku manu wan daka, hën o tei bëë, nöö a o pai wan womi mii. Nöö de o kai di mii Imanuwëli. Hën kë taki “Gadu dë ku u”. Sö di tjabukama bi taki kaa e.
23240	MAT 2:2	Nöö fa de ko dou a Jelusalen dë, nöö hën de ta hakisi taa: “Wë na unsë de pai di njunjun könu fuun dee Dju sëmbë aki? Biga di u bi dë a u köndë a di së u sonu kumutu hën u si wan teeja di lei u soni fëën, nöö hën u ko aki fuu ko wai ku ën.” Sö de ta hakisi.
23242	MAT 2:4	Nöö hën a kai dee Gaan Begima u Dju ku dee Sabima u Wëti u de ko nëën. Hën a hakisi de taa: “Unfa di Buku taki? Naasë de o pai di Keesitu, di o ko dë könu fuu dee Dju sëmbë?”
23243	MAT 2:5	Nöö hën de piki ën taa: “Wë leti a Judea aki a di köndë de kai Betelehem, ala de o pai di mii. Biga sö Gadu bi manda di tjabukama fëën faa musu sikifi. A taa:
23246	MAT 2:8	Nöö hën a manda de taa: “Un musu go a Betelehem e, nöö un suku finifini tee un go si di mii ka a dë, nöö un toona ko piki mi baka wantewante. Biga miseei kë go wai ku ën mbei piizii dëën tu.” Sö a taki da de.
23251	MAT 2:13	Nöö hën a baka u di dë, hën wan basia u Masa Gaangadu köndë ko piki Josëfu a sunjan taa: “Womi, hopo e, nöö i tei di mii ku ën mama nöö un kule go a Egepiti köndë. Nöö un tan ala u tee un jei mi piki unu baka, biga di könu o ta suku di mii faa musu feni ën kii.”
23254	MAT 2:16	Ma nöö fa de bi dë a Egepiti köndë ala, hën di könu jei taa sö dee könima bi ganjëën, nöö hati fëën ko boonu seei tee an saanfa faa du. Nöö hën a kai dee sodati ko, hën a taki da de taa: “Un go a Betelehem e, nöö un go kii hii dee womi mii naandë tuu, kumutu a tide pai mii te kisi ku dee tu jaa mii.” Biga fu di soni naandë mbei a bi hakisi dee könima ee na un ten de bi si di teeja.
23258	MAT 2:20	“Womi, hopo, nöö i tei di mii ku ën mama nöö un toona go a Isaëli köndë baka e. Biga dee sëmbë dee bi ta suku di mii u kii nöö de an dë ku libi möön.”
23263	MAT 3:2	A ta bai taa: “Un disa dee hogilibi fuunu e, bia ko libi bunu. Biga di juu dou kaa fu Gadu musu tii unu a wan njunjun fasi.” Fa Johanisi ta bai di basia dë, nöö sö a ta taki.
23264	MAT 3:3	Nöö di Johanisi dë, nöö hën wë da di sëmbë di di tjabukama u Masa Gadu de kai Jesaaja bi taki a fesi di a taa: De ta jei wan töngö, wan sëmbë ta bai a di sabana taa: “Un mbei di pasi da Masa ooo, be a dë limbolimbo gbegedee dëën. Un seeka dee bendibendi pisi u di pasi, be de ko dë tololoo.” Sö Jesaaja bi taki taa wan sëmbë o ko ta bai, nöö di sëmbë a bi taki dë, nöö di Johanisi aki wë e.
23268	MAT 3:7	Nöö di juu dë, i abi tu paatëi a di dju keiki. Wan da Sadusei, wan da Falisei. ˻Nöö fa dee sëmbë u de tu paatëi sai dë, de ta mbei deseei gaan hebima u Dju, bumbuu sëmbë.˼ Nöö di de jei taa Johanisi ta dopu sëmbë, nöö hën sömëni u de ko nëën faa dopu de tu. Ma di a si de, nöö hën a gandji da de seei. A taa: “Un dee takuhatima dë, unfa un hai ko gidjii sö naandë kuma wanlö hia sindeki ta lusu kumutu a dokunu ta kule da faja? Ambë bai unu taa fuun kule da di hatiboonu u Gadu fu an kai a unu liba?
23269	MAT 3:8	“Wë nöö ee wan kë Gadu hati boonu ku unu, nöö un musu bia unu libi, be lanti si taa un disa dee hogilibi fuunu tuu e!
23271	MAT 3:10	“Nöö mi taki da unu e, taa fa u dë aki, nöö de seti koti dee pau lutu kaa. Nöö ee wan pau sai dë an ta pai bumbuu njanjan, nöö de o faa ën puu koti tuwë a faja tjuma kaba a sösö.” Sö Johanisi bai dee hedima u Dju keiki dee ko nëën dë.
23272	MAT 3:11	Nöö hën a toona fan möön taa: “Fa mi ta dopu sëmbë aki, nöö mi ta dopu de ku wata fu di de kë bia disa di hogilibi u de. “Ma nöö wan oto sëmbë dë ta ko a mi baka, nöö a hebi gaanfa möön mi e. Ma bumbuu tjika seei u mi dë futuboi fëën ta tja saapatu fëën dëën. Nöö fa a o ko dë, nöö a o tja wan oto dopu ko, biga hën o dopu unu ku di Akaa u Masa Gadu, ku faja. ˻Biga fa a o du ën dë, nöö di Akaa o dë a unu liba kuma faja ta tjuma hogilibi puu a unu hati.˼ “Sö wë di Sëmbë di o ko aki o abi kaakiti tjika e.
23273	MAT 3:12	“Nöö fa u dë aki, a dë kabakaba këëë faa ko seeka di njanjan fëën. A o tja dee bumbuu njanjan ko lai a suwa, ma dee poipoi wan a o tjuma a di faja di an sa tapa a mundu möönsö.” Sö Johanisi taki.
23275	MAT 3:14	Ma nöö fa a ko dë, hën Johanisi kë tapëën. A taa: “Fa i dë aki, nöö mi bi musu ko a i fii dopu mi, nöö hën i ko a mi nö?”
23276	MAT 3:15	Ma Masa Jesosi piki ën taa: “Nönö, na tapa mi e. Boo du ën nöö. Biga a fiti fuu du hii dee soni dee dë leti a Gadu wojo.” Nöö di a taki sö kaa, nöö hën Johanisi dopu ën awaa.
23278	MAT 3:17	Hën de jei wan töngö piki te a liba ala taa: “Ja si di sëmbë aki ö? Hën wë da di lobi womi mii u mi. Libi fëën ta kai ku mi.” Sö wan gaan soni wë pasa di Masa Jesosi dopu e, dee sëmbë.
23281	MAT 4:3	Nöö hën di poobasëmbëma de kai didibi go nëën ala. A taki dëën taa: “Wë di i dë di Mii u Gadu tuu, nöö be i fan ku dee sitonu i si aki be de bia sondi u njan da i.”
23282	MAT 4:4	Ma nöö hën Masa Jesosi piki ën taa: “Ja jei fa a sikifi a Gadu Buku ö? A taa na soni u njan wanwan nöö ta hoi sëmbë a libi e, ma a hiniwan wöutu fu Gadu di a ta taki, nöö a de libi ta kumutu. Sö di Buku taki e.”
23284	MAT 4:6	Hën a taki dëën taa: “Di i da Gadu Mii, nöö vinde i seei tuwë go a goon. Biga di Buku sikifi taa Gadu o manda dee basia fëën u de ko heepi i. De o tja i a maun fu ja musu naki futu a sitonu.”
23285	MAT 4:7	Nöö hën Masa Jesosi piki ën taa: “Ma di Buku taki tu taa ja musu pooba Masa Gadu e. Biga hën da i Gadu.”
23287	MAT 4:9	Hën a taki dëën taa: “Ja si ö? Hii dee soni aki tuu mi o da i fii seei, ee i tjökö kini a goon a mi fesi aki begi mi.”
23288	MAT 4:10	Nöö fa di didibi fan te tjika dë, nöö hën Masa Jesosi gandji dëën awaa. A taa: “Hetji pasa kumutu a mi fesi aki, ju didibi Saatan! Biga di Buku u Gadu taki taa ja musu begi na wan oto soni a mundu möön leki Gadu i Masa. Hën tö nöö i musu ta dini.”
23295	MAT 4:17	Wë nöö di juu dë, nöö hën Masa Jesosi seti ta konda di buka u Gadu taa: “Dee sëmbë o, un disa dee hogilibi fuunu e, bia libi bunu. Biga Masa Gaangadu dë kabakaba faa tii unu a wan hii njunjun fasi awaa.”
23297	MAT 4:19	Nöö fa Masa Jesosi ta pasa dë, hën a kai de: “Dee womi aki.” Hën de piki. A taa: “Un ko go ku mi e, be mi lei unu fa fuun kisi libisëmbë ˻tja ko da Gadu˼.”
23306	MAT 5:3	“Dee sëmbë o, wan fëëë e, ee un ta fii taa söndö Gadu wan dë wan wojo soni. Un dë bunu e, biga dee sëmbë ta fii sö, nöö de dë a dendu u di Tii u Gadu kaa.
23307	MAT 5:4	“Nöö un dë bunu e, dee sëmbë, ee un ta këë. ˻Biga ee un biibi a Gadu, nöö˼ Gadu o mbei hati fuunu ko kötö wan daka nöömö.
23308	MAT 5:5	“Nöö un dë bunu e, dee sëmbë, ee un abi saka fasi. Biga a bakaten di goonliba aki o ko fuunu nöömö fuun tii.
23309	MAT 5:6	“Nöö un dë bunu e, dee sëmbë, ee un ta kë fu hii soni musu ta waka tololoo a Gadu wojo. Biga wan daka woon si ën sö nöömö.
23310	MAT 5:7	“Nöö un dë bunu e, dee sëmbë, ee un abi tjalihati u sëmbë. Biga Gadu o abi tjalihati fuunu tu.
23311	MAT 5:8	“Nöö un dë bunu e, dee sëmbë, ee hati fuunu dë limbolimbo a Gadu wojo. Biga a a’ wan daka unu ku Gadu o miti nöömö fesi ku fesi.
23312	MAT 5:9	“Nöö un dë bunu e, dee sëmbë, ee un lo’ u mbei sëmbë ku sëmbë ko fii ku deseei. Biga sö wan sëmbë o tja di në taa a dë miii u Gadu gbelingbelin.
23313	MAT 5:10	“Nöö un dë bunu e, dee sëmbë, ee sëmbë ta suku unu a toobi fu di un ta libi bunu a Gadu wojo hedi. Biga sö wan sëmbë dë a di Tii u Masa Gadu dendu kaa.
23314	MAT 5:11	“Nöö un dë bunu e, dee sëmbë, ee sëmbë ta kosi unu ta toobi unu ta mindi hii sootu pei hogi ta buta a unu hedi fu di un ta waka a mi baka hedi.
23316	MAT 5:13	“Nöö un haika e, dee sëmbë. Fa un ko nama ku mi aki, nöö un dë kuma satu da dee sëmbë u di goonliba aki. Nöö i sabi fa satu ta heepi tjika. Ma nöö ee a bi sa lasi di tesi fëën, nöö an bi o abi heepi a mundu möönsö e. A sitaati nöö i bi o sa tuwëën go, ka sëmbë o makisëën ku futu. Nöö un musu luku bunu fu wan lasi di tesi fuunu, fuun ko kuma satu di lasi ën tesi.
23317	MAT 5:14	“Nöö söseei un dë kuma wan lampu faja tu e, da hii dee sëmbë u di goonliba aki. Nöö i sabi nö? Te wan köndë dë a wan hei kununu liba, nöö te dee faja fëën ta sëndë nëën nöö di köndë dë an sa dë tjubitjubi. Hii sëmbë ta si ën kaa. Nöö söseei un musu dë tu e. Hii sëmbë musu ta si di libi fuunu fa a limbo tjika.
23318	MAT 5:15	“Biga na wan sëmbë o sëndë faja nöö a butëën a wan tjubi kamian te ka sëmbë an sa si limbo ku ën. Nönö. Fa a o sëndëën dë, nöö a o hopo ën buta a liba be hii sëmbë a di wosu sa si soni ku di limbo fëën.
23319	MAT 5:16	“Nöö sö nöö di libi fuunu musu dë a di goonliba aki e, dee sëmbë. A musu dë gbegedee kuma wan faja limbo. Nöö sëmbë o ko si dee bunu soni un ta du, nöö de o ta gafa di Tata fuunu di dë a liba ala.
23320	MAT 5:17	“Dee sëmbë o, fa mi ko ta lei unu aki, ma ko u ko poi dee wëti Gadu da Mosesi fuu hoi e. Nönö. Nöö ma ko u ko poi dee soni dee fesiten tjabukama bi sikifi tu. Ma mi ko u ko mbei hii soni pasa kumafa dee soni dë sikifisikifi dë bi kë taki.
23321	MAT 5:18	“Nöö un si hii dee soni dee dë sikifisikifi a di Buku nö? Wë mi sa taki da unu gbelin taa solanga dee soni u goonliba aki ku dee soni u liba ala dë eti, nöö na wan u dee soni sikifi a di Buku o fika di an o pasa e, te dou ku dee piki pisi fëën tuu. Hii de tuu seei o pasa.
23322	MAT 5:19	“Nöö ee wan sëmbë i ta poi ee wan piki pisi seei u dee soni Gadu taki ta sösö de nöö i ta lei sëmbë u de du sö tu, nöö di sëmbë dë o dë di möön sösö wan a dee sëmbë dee Gadu ta tii dendu. “Ma ee wan sëmbë i ta hoi i seei a dee wëti dë liba nöö i ta lei otowan andi de kë taki, nöö hën o dë gaan heima a dee sëmbë Gadu ta tii dendu.
23323	MAT 5:20	“Nöö mi taki da unu e, taa ee wan ta libi möön bunu a Gadu wojo möön dee Faliseima ku dee Sabima u Wëti, nöö wan o sa dë a di Njunjun Tii u Gadu dendu möönsö e.
23324	MAT 5:21	“Wë nöö un bi jei fa de bi fan ku dee gaan sëmbë fuu a fesi taa ja musu kii sëmbë, ma ee i kii sëmbë nöö i musu kisi sitaafu fëën.
23325	MAT 5:22	“Ma nöö mii taki da unu taa di sëmbë di hati fëën boonu ku di otowan fëën kaa, nöö hënseei musu kisi sitaafu tu e, kuma di sëmbë di kii sëmbë. Söseei di sëmbë di kosi di otowan fëën taku kosi nöö hënseei musu kisi sitaafu tu. Nöö di sëmbë di o kosi di otowan fëën taa a lau, nöö a musu mëni ën seei bunu, ee nasö a o go tja sitaafu a didibi faja.
23326	MAT 5:23	“Nöö mi taki möön e, taa ee i go a di keikiwosu fii tja soni go da Gadu nöö hën i ko mëni taa wan sëmbë ta hoi i a bëë a wan sondi,
23328	MAT 5:25	“Nöö ee wan sëmbë ta tja i go a kuutu u wan soni hedi, nöö fa i si un dë a pasi nango naandë kaa, nöö i musu biinga seei be un koti di taki wante. Biga ee i sai dë ta buuja te di felantima fii tja i go a kuutu, nöö soni i miti e. Biga dee kuutuma o buta i a dee siköutu maun, nöö dee siköutu o tuwë i go a dunguwosu.
23330	MAT 5:27	“Wë nöö un bi jei fa de bi fan ku dee gaan sëmbë fuu taa ja musu duumi ku wan mujëë na mujëë fii u wosu. Na sö de taki nö?
23332	MAT 5:29	“Dee sëmbë o, ˻fa mi ta fan aki, un musu biinga fuun du fa un sa du fii waka a Gadu pasi e. Boo taki ën sö, taa˼ ee di fa i ta luku soni ku di wojo fii hën ta manda i fii du hogi, nöö a möön bëtë i diki ën puu tuwë e. Nöö söseei tu ee i kë du hogi ku di leti së maun fii, nöö a bëtë i koti ën tuwë tu. Biga a sa möön bëtë da i taa wan kamian fii sinkii poi ma i feni di libi u teego möön leki de hiti i ku telu tuwë go a di didibi faja.
23334	MAT 5:31	“De bi taki taa ee wan sëmbë tuwë di mujëë fëën nöö a musu dëën wan biifi be lanti si taa a tuwëën.
23336	MAT 5:33	“Un bi jei fa de bi fan ku dee gaan sëmbë fuu möön taa te i tei Gadu në soi, nöö ja musu booko di soi dë möönsö. I musu du di soni nöömö. ˻Ma ee i tei wan oto soni soi, nöö di soi dë an hogi poi fu booko.˼
23337	MAT 5:34	“Ma nöö mii taki da unu taa wan musu soi möönsö e, kwetikweti. Wan musu tei liba ala soi ku ën biga ala di könubangi fu Gadu dë.
23339	MAT 5:36	Nöö ja musu tei i hedi soi ku ën tu, biga fa i sai naandë, ja a’ kaakiti a i seei tjika fii mbei na wan niën u di uwii fii bia ko weti ee nasö baaka. “Hën mbei wë mi taki e, taa an dë fii soi möönsö ufö di soni i taki dë tuu. Ma te joo taki wan soni nöö i fan gbelin, nöö a bunu kaa.
23341	MAT 5:38	“Nöö un bi jei tu fa de ta taki taa ˻du ku du na wisi˼. Ee wan sëmbë booko wan së wojo fii, nöö i musu toona booko wan së wojo fëën tu. Ee wan sëmbë naki i booko tanda nöö i musu toona naki di fëën tanda booko tu. Na sö de ta taki nö?
23342	MAT 5:39	“Ma nöö mii taki da unu taa wan musu puu hatiboonu a wan sëmbë liba taa te a du i hogi nöö joo du ën hogi baka e. Ee di sëmbë hogi seei, ma ja musu libi sö ku ën. Ma ee wan sëmbë naki i baai maun a i bandja jesi, nöö i bia di oto së dëën be a naki möön.
23346	MAT 5:43	“Nöö un bi jei de bi taki taa i musu lobi di sëmbë di ta libi bunu ku i, ma di felantima fii i sa buuse ën.
23347	MAT 5:44	“Ma nöö mii taki da unu taa un musu lobi dee felantima fuunu e. Un musu ta begi da dee sëmbë dee ta du hogi ku unu.
23349	MAT 5:46	“Nöö ee i ta lobi dee sëmbë dee ta lobi i nöö, ma ja ta lobi dee felantima fii, nöö un paima fëën seei joo feni? Biga sö nöö dee hogisonima u di goonliba aki ta libi u de kaa.
23351	MAT 5:48	“Wë nöö mi taki e, taa un musu biinga be un libi söndö föutu te dou, leti kumafa unu Tata di dë a liba ala ta libi söndö föutu te dou.” Nöö sö Masa Jesosi ta lei dee sëmbë.
23352	MAT 6:1	˻Nöö Masa Jesosi toona nango dou ku di lei fëën eti. A taa:˼ “Haika e, dee sëmbë, ee woon du wan soni fuun dini Gadu, nöö wan musu du ën fuun feni në a libisëmbë e. Biga ee i du ën fu sö hedi, nöö wan o kisi na wan paima a unu Tata a liba. Kaba u di taki di dë kaa.
23353	MAT 6:2	“Nöö söseei tu, ee joo da wan sëmbë wan soni fii puu ën a fuka, nöö ja musu tei ën ta bai basia a ganda mindi e, kumafa dee sëmbë ta pëë deseei u bumbuu sëmbë ta du. Biga de ta hopo a dee keiki ee nasö a sitaati ta bai ta konda soni u hii sëmbë musu si de taa sö de du wan gaan bumbuu soni. Nöö na sö un musu du, dee sëmbë. Biga mi taki da unu taa fa i si de du ën dë, nöö de an o kisi oto paima fëën a Gadu möönsö, biga de kisi di paima u de kaa.
23354	MAT 6:3	“Ma te joo puu wan sëmbë a fuka, nöö i musu du ën a wan tjubi fasi kuma leti maun fii an saandi töötömaun fii ta du, töötömaun an saandi leti maun ta du.
23356	MAT 6:5	“Nöö söseei tu, te joo begi nöö ja musu ta du ën kumafa dee sëmbë ta pëë deseei u bumbuu sëmbë ta du. Biga de lobi u hopo begi a keiki dendu ee nasö a ganda mindi, be hii sëmbë musu si taa sö de sabi u begi tjika. Mi taki da unu taa fa i si dee lö sëmbë sai dë, de an o kisi na wan wojo soni a Gadu e. Tuu fëën seei wë di dë kaa.
23357	MAT 6:6	“Ma te joo begi, nöö be i go fii a i dendu wosu nöö i tapa i döö, nöö i begi i Tata ka i dë tapatapa döö dë te i kaba. Nöö i Tata di ta si andi ta pasa a tjubii, hën o da i di paima fii.
23358	MAT 6:7	“Nöö te joo begi tu, nöö ja musu ta hai di fan nango langalanga nöömö e, kumafa dee sëmbë u di goonliba aki dee an sabi Gadu ta du. Fa de sai u de dë, de ta mëni taa te de ta begi longi sö nöö Gadu musu u jei de.
23360	MAT 6:9	“Ma te woon begi, nöö a di fasi aki un musu begi e, dee sëmbë: Ke, u Tata a liba o, hii sëmbë musu lesipeki i e, sabi taa i dë bumbuu limbolimbo.
23365	MAT 6:14	“Biga mi taki e, taa ee un ta hoi sëmbë a bëë u dee hogi de ta du unu, nöö unu Tata a liba ala o hoi unu a bëë tu e, u dee hogi dee un ta du. Ma ee un puu di otowan fuunu a bëë, nöö unu Tata a liba ala o puu unu a bëë tu.
23367	MAT 6:16	“Nöö mi taki da unu möön e, taa te woon hoi begi söndö njan, nöö wan musu dë gudjuu kuma dee sëmbë dee ta mbei deseei u bumbuu sëmbë. Fa de sai u de dë, de ta gudju fesi fu hii sëmbë musu si taa aai, de da bumbuu sëmbë, sö de ta hoi begi tjika söndö njan. Nöö mi taki da unu taa fa i si de ta du naandë, tuu u de seei di dë kaa e. De an o kisi na wan kodo soni a Gadu möönsö.
23368	MAT 6:17	“Ma te joo hoi begi söndö njan, nöö be i wasi te i kaba, lo’ fatu a sinkii, kan i uwii te i kaba, seeka,
23370	MAT 6:19	“Wë nöö mi taki möön e, dee sëmbë, taa wan musu biinga fuun abi hia gudu a goonliba aki. Biga aki kopikopi sa njan dee gudu fii, ee nasö sukufu sa poi de. Fufuuma sa ko fufuu hii dee soni i abi tja go, i fika ku maun tjololoo. Sö di libi a goonliba aki dë kaa.
23373	MAT 6:22	“Boo taki ën sö taa di wojo fii di dë a i sinkii dë, nöö a dë kuma wan lampu faja fii sa si soni limbolimbo. Nöö te i ta si soni sö kaa, nöö hii libi fii o dë gbegedee limbolimbo.
23375	MAT 6:24	“Haika e, dee sëmbë, na wan sëmbë sa dini tu masa makandi e. I musu fu lobi wan möön wan, ee nasö joo hëngi a wan möön wan. Nöö söseei tu, ja sa waka a Masa Gadu baka ku dee gudu u goonliba aki baka makandi e, kwetikweti.
23376	MAT 6:25	“Nöö mi taki da unu taa ja musu ta a’ bookohedi ta hakisi taa: ‘Maingë, andi seei mi o feni u njan?’ nasö ‘Unsë mi o feni wata u bebe baa?’ nasö i ta hakisi taa: ‘Naasë seei mi o feni koosu u mi tapa di sinkii u mi aki?’ Nönö, na sö i musu ta pakisei e. Biga fa i feni libi a Gadu dë kaa, nöö an bunu möön soni u njan ku soni u bebe nö? Nöö di sinkii fii wë? An bumbuu möön di koosu fii bisi nëën nö?
23377	MAT 6:26	Wë nöö di Gadu da i dee gaan soni naandë kaa, nöö an sa da i dee möön piki soni kuma njanjan ku koosu tu nö? “Un luku dee fou ta buwa ta lontu a liba ala. Fa de sai naandë, nöö de aan goon ta paandi fu de sa feni njanjan. De an abi na wan suwa möönsö ka de sa tjubi njanjan tu. Ma de ta njan këdë biga di Tata fii di dë a liba ala ta sölugu de. Wë nöö mi taki da unu taa un bumbuu gaanfa möön dee fou e!
23378	MAT 6:27	“Fa un dë aki sö, undi fuunu sa libi tjë sö seei pasa möön leki fa Gadu bi buta da i, fu di i ta booko hedi mbei? Na wan sëmbë e!
23379	MAT 6:28	Wë ee ja sa heepi i seei a dee pikipiki soni dë, nöö andi i ta booko hedi ku koosu soni u du? “Un luku dee folo naandë, fa de hanse. Ma na deseei ta mbei dee bisi u de, nöö de an ta wooko u de bai de tu.
23381	MAT 6:30	“Nöö fa Gadu ta bisi dee sösö uwii ku hanse folo dë, an dë taa de ta sai dë longi seei. Te mamate i si taa de dë sö hanse, te u sapate de puu kai dëë u de tja go tjuma. Wë nöö unu wë? Na möön hesi Gadu o sölugu unu ku soni u bisi tu nö? Ee, dee sëmbë aki, unfa seei a waka te nöö di biibi fuunu piki sö baa?
23382	MAT 6:31	“Fëën mbei mi taki da unu taa, wan musu ta booko hedi taa: ‘Maingë, unsë woo feni soni u njan? Unsë woo feni wata u bebe? Unfa woo feni koosu u bisi?’
23385	MAT 6:34	“Nöö sö mi ta taki da unu e, dee sëmbë, taa ja musu abi bookohedi fu dee soni fu amanjan, biga te amanjan dou, nöö a sa sölugu fëën seei. Nöö hiniwan daka ta abi hën soni fii booko hedi nëën te tjika kaa.”
23386	MAT 7:1	Nöö hën Masa Jesosi ta fan eti, a taa: “Wë nöö mi taki da unu taa na kuutu sëmbë e, nöö sëmbë an o kuutu i tu.
23388	MAT 7:3	“Boo taki ën sö taa i ta si wan sakisi a i baaa wojo, ma nöö wan gaan gindi baliki dë a i seei wojo, ja ta si ën.
23391	MAT 7:6	“Nöö mi taki möön e, taa ˻i musu ta mëni i seei ku di sëmbë di joo ta konda wan bumbuu soni da. Biga˼ te i tuwë wan bumbuu soni da dagu, nöö a o disëën dë bia ko kisi i njan tënë pisipisi. Nöö söseei tu, ee joo tuwë bumbuu soni da hagu, an o si ën u soni. Ma a o bia makisëën ku futu fiönfiön pasa go fëën.
23392	MAT 7:7	“Nöö un haika e, dee sëmbë. Un musu ta begi Masa Gaangadu soni, nöö woon kisi. Un musu ta suku soni nëën, nöö woon feni. Un musu ta naki ën döö nöömö, nöö a o jabi döö da unu.
23397	MAT 7:12	“Nöö mi taki e, i musu libi ku sëmbë leti kumafa i seei kë u de musu libi ku i tu. Biga te i libi sö kaa, nöö hën da i piki di mama u hii dee wëti dee Gadu bi buta Mosesi ku dee fesiten tjabukama u de sikifi buta a di Buku fëën.
23398	MAT 7:13	“Wë dee sëmbë, fa u dë a goonliba aki, nöö tu dööbuka dë di sëmbë ta denda e, wan gaan wan ku wan piki wan. Nöö un musu biinga fuun denda a di piki wan. Biga ee i denda a di gaan wan nöö joo go dou a di didibi faja. Nöö di pasi di ta tja i go a di döö dë baai e, nöö an taanga u waka. Hia sëmbë ta tei ën. Ma ee i denda a di piki döö nöö joo feni di libi u teego. Ma di pasi di ta tja i go dou a di piki döö dë piki tu, nöö a taanga u waka. Nöö biti sëmbë ta waka nëën.
23400	MAT 7:15	“Nöö mi taki e, dee sëmbë, taa un musu mëni unu seei bunu ku dee sëmbë dee ta waka ta ganjan sëmbë taa de ta tja Gadu buka, ma na Gadu hën manda de. Dee lö sëmbë naandë, de dë leti kuma wan takumbeti di bisi sikafu puuma te a kaba, nöö a go a dee sikafu dendu ta mbei kuma hënseei da sikafu tu. Ma hii fu di dë takumbeti hati a abi. Sö dee ganjansëmbëma ta libi.
23401	MAT 7:16	Ma fa de o ko dë seei, joo sabi de e, biga joo si a di libi u de taa ganjansëmbëma de dë. “Biga ja sa booko bumbuu fuuta a matunga e.
23406	MAT 7:21	“Biga na hii sëmbë di ta kai mi ‘Masa’ ta dë a di Tii u Gadu dendu fu de dou nëën köndë e. Ma dee sëmbë dee ta du dee soni dee mi Tata kë, nöö de nöö o dou nëën köndë.
23407	MAT 7:22	“Nöö hën mbei te di gaan kuutu daka dou, nöö mi o jaka sömëni sëmbë puu a mi fesi taa ma sabi de. Nöö de o fia taa: ‘Masa, unfa wë? Na u bi da sëmbë buka a i në nö? Na u bi jaka sömëni gadu puu a sëmbë hedi ku di në fii ö? Sömëni hia gaan foondo wooko u bi du a i në, nöö unfa a waka ja sabi u?’
23408	MAT 7:23	“Nöö mi o piki de taa: ‘Ambë? Mi? Na wan ten seei mi bi sabi unu möönsö e. Un waka pasa kumutu a mi fesi naandë, un takusëmbëma!’ ”
23409	MAT 7:24	Nöö hën Masa Jesosi da wan oto möön, a taa: “Ee wan sëmbë i ta jei dee soni mi ta fan ku unu aki nöö i tei de fu tii i libi, nöö sö wan sëmbë mi ta si ën kuma wan gaan fusutan sëmbë di go u go mbei wan wosu fëën. Nöö a seti ën ku wan goonsei taangataanga gingin kuma sitonu.
23411	MAT 7:26	“Ma nöö di sëmbë di ta jei di lei u mi aki, ma an tei ën faa libi kumafa mi taki, nöö hën mi ta si kuma wan gaan don sëmbë di mbei di wosu fëën a sandu liba.
23414	MAT 7:29	De taa: “Di sëmbë aki sö, an dë kuma dee Sabima u Wëti e. Biga hën, a ta konda soni da u gbelin seei kuma hënseei da basi fëën.”
23416	MAT 8:2	Te wan pisi hën wan sëmbë waka ko nëën, hën a tjökö kini a goon nëën fesi. Di sëmbë aki siki tjina siki hën a begi Masa Jesosi taa: “Masa o, gaantangi, ee i kë, nöö i kula mi be mi ko bunu baa.”
23417	MAT 8:3	Hën Masa Jesosi tuwë maun panjëën, hën a taki dëën taa: “Aai, mi kë. Ko bunu fii e.” Nöö hën wantewante dë hën a ko bunu. Sinkii fëën limbo gbegedee.
23418	MAT 8:4	Nöö hën Masa Jesosi bai ën taa: “Womi, fa joo go aki, nöö na konda di soni aki da na wan kodo sëmbë e. Ma be i waka tololoo go a di begima u keiki be de si taa i ko bunu. Nöö i tja di paima go paka Masa Gadu kumafa di wëti dë taa te wan sëmbë i ko bunu u sö wan siki nöö sö i musu du.”
23420	MAT 8:6	Hën a taki dëën taa: “Masa o, mi ko a i aki. Wan u dee futuboi u mi suwaki teee piki sö fika a dëdë. A dë a wosu kandikandi, nöö a dë a gaan fuka seei te an sa buli. Nöö hën mi ko a i ko begi i gaantangi be i kulëën da mi.”
23421	MAT 8:7	Hën a piki ën taa: “Söö, mati mi jei. Mi o go nëën.”
23422	MAT 8:8	Ma nöö hën di sodati hedima toona taki dëën taa: “Wë Masa o.” A piki. A taa: “Ma bumbuu tjika sö e, fii ko a mi wosu. Ma nöö i sabi nö? Be i fan leti ka i si i sai aki nöö, nöö di futuboi u mi o ko bunu kaa. Biga sö mi sabi taa i abi taki tjika.