23230	MAT 1:17	Yu! Her tok arhe. To kam pupam e Yesus karo pupnam ruk endri tgus ko ngata ngamngam mo kim o valngneik tgus ngat kais te, loktiek hori orom korlolo kmelha ko orom a venloot to tkol e Ebrehem ka grung kmis orom e Devit. Va loktiek hori orom korlolo yok vat kam le kaelha ko orom a venloot to tkol e Devit ka grung kmis ko lBabilon ngata kakapom lIsrael kmen a kapnes ngang ngar ngok mBabilon. Va loktiek hori orom korlolo kat kam le kaelha kat orom lBabilon ko ngata kakapom lIsrael kmen a kapnes ngang ngar ka grung kam le kngae her kais orom Endo E Nut Thim Orom Ka Msasaen.
23233	MAT 1:20	Kam ngae, to Ngoldaip ka engyel ther gi pis he kngam tmik kim e Yosep ponit he kreng te, “Vae, Yosep, e Devit kaes to yin. Ngior kam vu kta papat nngia nngia mang e Maria, ko a sie to mnam ka vrek tpis ekam E Nunu A Totur mruo. To tok, ngiak vaeng a vlom to endo ngok mrek en kam vle ko kmin.
23234	MAT 1:21	Va koknaik nera kol a sie to a ngokol, he ngiak mon te, e Yesus ko tennik E Nut ther reng khal to en te, Yesusulgim ilaro mia mruo ko ngira lol ngaro kerkeknen patgiang ngaiting.”
23236	MAT 1:23	“Vae, a vlom langto lurokol ngat lo ehang vop, ner kael ka nam he kol a sie to a ngokol va o mia ngara kilegem te, e Emanuel”. To kam hortgem ka munik to enda ka pun ta vle te, “E Nut ta kmor he.”
23243	MAT 2:5	Va ngat koripang te, “Mnam e Betlehem to kun mnam a mhe to e Yudea kmikkiem gi enang ko a propet langto ta ktar kpavap mang gi enang tok tennik ko tittiegom E Nut karo mur rhek mruo te:
23244	MAT 2:6	‘Vanang a rengmat to e Betlehem kun mnam a mhe to e Yudea ila munik nak ho mi kut laut hak ekam ko ngora tavger a taven langto kun pgegom yin mruo kam sir ko kmuk he nera ktong kuaro mia ruk lIsrael he ktoot mang ngar.’”
23265	MAT 3:4	Vanang e Yoanes, nam kaegenkar ka yet to ngat eharom orom a ngaemslang to a kamel karo ngairis. Va nma kleng ka vgon orom a pus to ngat eharom orom a bulmakau ka ptaik. Va nam kaemem o ngorveit va o lup ruk ko ma kalputmok kat.
23266	MAT 3:5	Nma vle tok, he o mia kavurgem ngama mopatap kmotoot pum mar ruk ko mnam a rengmat to e Yerusalem he ngma veet kam pis ko kim e Yoanes ko ma kalputmok kam vongnek kim. Va si mnam a mmie ka mhe to e Yudea karo rengmat tgus va o rengmat kavurgem mnam a ye to e Yodan kalo ngaiting tgus va o mia ngma veet kam pis ko kim ko ma kalputmok kam vongnek kim.
23271	MAT 3:10	Kua mien ha, ko langto langto mnam muk tmi kut kaenang a ho to nam kaehi orom karo miel ruk nong lyar. Va her a venloot to E Nut kam hong pum ngma veet kam pis ko kim e Yoanes ko ma kalputmok kam vongnek kim o hi tgus arhe. Ko gi tete ta ka kom ther toto mang a ho atgiang atgiang karo kavgot he o hi tgus ruk ngaro miel ruk nong lyar va nera kovverik he kokovgom mar kngam mar oguo kia paei.”
23272	MAT 3:11	“Vanang a mhel langto nera kaol knaek mang dok vanangko en tlaut mang dok. Va ka serppak tho mi kut laut kir kim dok, he klo vu kais mang en e. Si dok kam gi kokol kalo nhar mkor, va dok klo vu eveep is e, en kam mrua ppir mang en mruo, nang dok kam kokol min. Dok koma parrum o mia akuruk mnam muk orom a gi ye ekam ko mut itgung mularo kerkeknen, vanang Endo Ner Kaol knaek mang dok, en ner le ktua parrum akuruk mnam muk orom E Nunu A Totur ka munik, nang kle kngam akuruk mnam muk oguo kia paei.
23273	MAT 3:12	Ii! Her en tuk to tkais kmeharom ka ngaeha enang tok arhe, ko ka ngaeha ta vle enang a mhel to ta kpom ka kriar ko ta re kam sngam a paei kam mrot o hi ngo kok. Nera mrot to le klol endruk lyar petgim endruk nong lyar, to her le klol endruk lyar kaelik kun ma rek langto. Vanang endruk nong lyar nera ngam mar oguo kia paei to a vleir kam rum mar tgus ngatngae.”
23275	MAT 3:14	Tpis ko kim, vanangko e Yoanes tre ka kser he kre te, “O kman ko ya le kpis mo kmok? Vanang yindo yin kam parrum dok ha.”
23276	MAT 3:15	Va e Yesus tkoripang te, “Na her gia vle tok na, kmaottam E Nut ka svil to kam susulgim o mia tgus.” E Yesus thavae tok, to e Yoanes ta le kngatkal ngang kam parrum.
23280	MAT 4:2	Va ekam ko e Yesus ta pal kmo ol kais mnam o kolkhek va o rsegain ruk alo mhelom alomin, te sei kam vang.
23282	MAT 4:4	Va e Yesus tkokheng kam reng te, “O-o, ngat ittiegom E Nut karo rhek tennik he te, ‘A mhel ka ngorsang tlo gia vle mang kam her gia pat mang o ol ruk o bret he kvenu kmemik e. Nove! A mhel ka ngorsang ka pun msim ta vle mang kam ngan vgum E Nut karo rhek tgus ruk ngat ottek ko vgum.’”
23285	MAT 4:7	Va e Yesus ta kta kokheng kat te, “O-o, tennik ngat ittiegom E Nut karo rhek akuruk kat te, ‘Ngior kam kendom ngang Ngoldaip to E Nut, En kam khenam ka serppak ma mmok.’”
23287	MAT 4:9	To e Seten thavaeng te, “Vokom o marhok ri ngakro serppak tgus na, ko ngora slak orom mar ngang in, yin kam nho mang ngar enangthe ngiak tubulkek ku penharom dok he ktotu pum dok.”
23288	MAT 4:10	Va e Yesus tho gia likim te, “Ekenok he Seten! Ko tennik ngat ittiegom E Nut karo rhek kat te, ‘Ngia gia totu pum ildaip to E Nut tuk he gi kaeha ngang En tuk.’”
23293	MAT 4:15	“Vae, muk lSebulun va muk lNaptali muk ruk muta vle ekam a ngaelaut to ta ngae ko vanam a ngaenker to e Galili ko ekam a ye to e Yodan ka ngaiting to ngkun kuon. Muk alo mhe ruk ko rkieng lGalili msim, vanangko o vrong rhek ngta movavaik kun mnam muk.
23301	MAT 4:23	Ta vle tok, to e Yesus tkaelha kvaik kottek kun mnam a mhe to e Galili karo rengmat ngakro maksien tgus he kaelha kpatter o mia kun mnam o Yuda ngartaro rektor ruk kam rere mnam mar kun mnam a maksien langto langto. Ko tok nma polger o rhek ruk mang E Nut ka tavgo to tpis he re kam komor o mia. Va tkaeharom o mia pum ngaro yor ngo mamten tgus ruk kuo mang ngar kat.
23307	MAT 5:4	Va endruk ngma kaee kam mrung o mia ngata lgekol kat ekam ko her mar ruk kat arhe E Nut nam kaen a vrek longeik ngang ngar.
23308	MAT 5:5	Va endruk ngam mrua slak ormar mruo, ngata lgekol kat ekam ko her mar ruk E Nut nera sulgim mar, mar kam vle koknaik ko mnam a mmie to a gunngar.
23309	MAT 5:6	Va endruk ngma vang mang E Nut karo keknen ruk ngta sir, kam sim kut kaikkiem mar, mar kat ngata lgekol ekam ko E Nut ner kaeharom ngaro vurkul kmisis.
23310	MAT 5:7	Va endruk ngma khenam nga mamrung ngang o mia, mar kat ngata lgekol ekam ko E Nut nera khenam ka mamrung ngang ngar tok kat.
23311	MAT 5:8	Va endruk ngam kael E Nut tuk ktar ko pum ngaro kerok, mar ngata lgekol tok kat ekam ko ngara plong vle ko kim En ngnik ngnik.
23312	MAT 5:9	Va endruk ngam kaen a monho kun pgegom endruk ngam mo esik ngang ngar, mar kat ngata lgekol ekam ko mar ngma vle te, E Nut kles msim.
23313	MAT 5:10	Va endruk o mia ngma kol a regesal mang ngar ekam ko ngam sim kut kaikkiem E Nut karo keknen ruk ngta sir, mar kat ngata lgekol ekam ko E Nut ka tavgo nera vle kuo mang ngar kuon ma volkha kat.
23314	MAT 5:11	Va muk ruk o mia ngma sisieng nguk va kol a regesal mang nguk he kerrereng nguk orom o rhek ruk la ppiagar ekam dok, va muk kat muta lgekol ekam ko her muk ruk kat arhe E Nut ther el mula keik to alautar kuon ma volkha kam paneng nguk ko tok. Ii! Mguak sirei he ho ksirei hak ekam ko muta kolkol ekam o propet ruk tennik, ko o mia ngat kol a regesal mang ngar gi enang tok kat.”
23316	MAT 5:13	“Mguaka vle enang a hormnek to orom ka karvuk ekam ko E Nut ther mi kut el muk kun pgegom o mia mo mmie kam vle tok arhe orom mularo keknen ruk lyar. Vanang enangthe a hormnek ka karvuk npa hortgi he knop, va ner kle ka vle nngia, en kam kta hortgi he kta karvuk kat? Nove! Tlo kat kais hak kam kta serppak kat e, ko ther ngae kernonho hak he. He ekam tok, ther gia vavle, he gi kais kam gia ngam ko ekam a ngaelaut, o mia kam gia ngongae karkar mang.”
23317	MAT 5:14	“Ii! Va gi enang tok kat, mguaka vle enang a paei he kpetpaei kim o mia mo mmie kat. Ii, muta pat nngia mang a rengmat to kuon kia vul ko ngta giem a paei? A paei tkais kam tvok kim o mia ngaro kerok ko ngta sir ku kvokom? O-o, nove!
23322	MAT 5:19	He ekam tok, ani mhel to nak kenhor mang ke gi vur pos ke mhe tang mnam endruk, to le kenang klenar kmikkiem ka kerkeknen to tok, va E Nut to nma vle kuon ma volkha nera grung orom a mhel to endo ka munik kun pgegom E Nut karo mia mruo tgus ruk ka tavgo ta vle kuo mang ngar. Vanang ani mhel to na kle sim kut kaikkiem o pos ri va smia kenang klenar kmikkiem mar tok kat, va E Nut ner kle khover a mhel to endo ka munik kun pgegom E Nut karo mia mruo tgus ruk ka tavgo ta komor mar.
23323	MAT 5:20	Ii, o Parisiau ngartaro mur keknen mruo gi. Vanangko dok ko kle ktua havaeng nguk ge te, enangthe mgua lo sim ktua papat yok mang E Nut ktaro keknen he kir kim o Parisiau kar o pattermia kmo pos ngartakor ormar, va mut ho lo mi is hak kam vaik kun mnam E Nut karo mia ruk ka tavgo ta komor mar e.”
23325	MAT 5:22	Vanangko dok, ko kle sim ktua talhar a re to endo ka pun ngang nguk tete te: Si endo nam gi kaesik ngang kaela, her E Nut to arhe ner le kut kael en kam yor ekam ka kerkeknen to kmesik tok arhe. Ii, va tok kat, mut ngan vgum muorres kat ko ngat havae te, ani mhel to nak reng kaela te, ‘Ila lpek ta tok,’ va en nak sir ko kim mor o Yuda ke murgun to e Sanhendren endo nma vongnek kim o rhek. Vanangko dok, kua talhar a re to endo ka pun ngang nguk tete kat te: Si endo na gi kermuyang kaela enang tok, va her E Nut to arhe ner le kut kael en kam kerkolkol vgum a kapnes to ngogu kim a paei to a vleir ko mGehina vat.
23330	MAT 5:27	“Va mut ngan muorres ko ngat havae kat te, ‘Ngior kam kpoot mang a lei.
23331	MAT 5:28	Vanangko dok, ngor le sim ktua talhar a re to endo ka pun ngang nguk tete kat te: Endo na gia vokom a vlom tang he kyor mang, va ta vle te, ther mia vret a vlom to endo he kpoot mang ka lei tok arhe kun mnam ka ngaung.
23332	MAT 5:29	He ekam tok, enangthe ila keik to a yar nap koop kmin kam harpeet mnam a kerkeknen tang enang tok, va ngiaka ksir pum a kerkeknen to ila keik tkoop kim yin kmeharom he kpet kngam, gi enangthe a mhel ta kalagam ka keik mruo kat he kpet kngam ko tkoop kim kmeharom a kerkeknen kat. Va enangthe ila miktiek kat, ko en ila ktiek to a yar, nap koop kim yin kam harpeet mnam a kerkeknen tang, va ngiaka ksir pum a kerkeknen to ila miktiek tkoop kim yin kmeharom he kpet kngam gi enangthe a mhel ta kser ka miktiek mruo hak he kpet kngam kat ko tkoop kim kmeharom a kerkeknen. Ngiak pat tok, ekam ko te sei kam ya ngang in, yin kam mrua ngam ke mhe tang ngang yin mruo petgim yin, he kol a ktalhok to kam vle ko kim E Nut ngnik ngnik tok. Nang ner mi ktua kernonho hak ngang in, E Nut kam ngam ila vok tgus kun mnam a paei to a vleir to ko mGehina.”
23334	MAT 5:31	“Va muorres ngat havae kat te, ‘Ani ngokol to npa svil kam kser ka lei, va naka ktar gi kaittiegom a hor tang to her gi kaen ngang ktavlom na, yek endo yek ngina lei na hera ksir.’
23335	MAT 5:32	Vanangko dok, ko le sim ktua talhar a pos to endo ka pun ngang nguk tete te: Endo napa kser ka lei tok, her en arhe ther mi kaeharom ktavlom kam kpoot mang ngina lei tok arhe. Ii, va endo na lei orom a vlom to katngokol tlikim, va a ngokol to kat, ther mi kaeharom a kerkeknen to kam kpoot mang a lei tok kat arhe. Enang tok, a mhel tho lo is hak kam kser a lei. Vanangko a mhel tkais kam kser ka lei kmikkiem ke gi papat ta tuk te, enangthe tang nap kaol mang kaela ktavlom i o katngokol va kaela tkais kam kser ngina lei kmikkiem ke gi mhe to endo tuk.”
23336	MAT 5:33	“Va muta ngan muorres ko tennik ngat havae kat te, ‘Mguak or kam kpoot mang mularo tnangal ruk mum kaelik ngang Ngoldaip, vanangko mgua kle va sim kaikkiem mar lsir.’
23337	MAT 5:34	Muta ngnek tok, vanangko dok, ko kle sim ktua talhar a re to endo ka pun ngang nguk tete te: A volkha ta vle ngang E Nut enang ka ngorsang, En kmorsang ko tok he ka nho mang o mia. Va a mmie ta vle ngang E Nut, En kmel kalo nhar kuo mang kat. Va e Yerusalem ta vle te, a rengmat to mkor A Taven To A Laut Hak. Va si ilaro ngairis mruo kat va ngat lo is kam hortgi kas o katvu kaikkiem ila svil mruo kat e. He ekam tok, mu or kam gi vrong re kvat o tgoluk ruk tok kmelel o tnangal.
23340	MAT 5:37	Mguak kle va re kmel a tnangal, va mgua gia re lsir te, ‘Mare’ i o ‘Nove.’ Va ke lo re ngin ke lo gi vgon ennginduk arhe ngina gi kut kael mit lsir tok arhe. Vanang oni rhek ruk mut kaelik kuo malpgem enngindi kmel a tnangal ormar, ngat ottek ekam e Seten to tho mi kut kernonho hak.”
23341	MAT 5:38	“Va mut ngan ko muorres ngat havae kat te, ‘Yi kais kmoripang ila ko enangthe npa pilgem ila keik agitgiang va ip kais kmoripang kam pilgem kta keik tok kat. Va npa pullom ila gu he ka gu ngang yin ta het va ip kais kmoripang kam pullom ka gu kat he kheter ka gu ngang ko agitgiang tok kat.’
23343	MAT 5:40	Va enangthe a mhel tang na kael yin ko maktiegom endruk ngma vongnek kim o rhek, en kam kol ila yet va ngia kle mur kat kaen tang kat malpgem endo kat.
23344	MAT 5:41	Va enangthe a mhel tang npa kolaspa mang yin kam tolpum karo tgoluk ekam a ngaelaut ka vgon to agitgiang va ngia kle mur kat kaen yin kam tolpum karo tgoluk he ksuom a ngaelaut ka vgon tang kat kam ngam nglomin orom malpgem endo atgiang.
23345	MAT 5:42	Va enangthe tang na kaurur kmin mang o tgoluk va ngiak kaenik. Ii, ngiaka tting ngang kmel a tol ko kmin, he kaelik ngang kmikkiem ko tkaurur kim yin mang ngar.”
23346	MAT 5:43	“Va mut ngan ko muorres ngat havae kat te, ‘Mguak kaelongtok mang mulenar, nang kle vu kaelat endruk ngam kael imuo ngang nguk.’
23347	MAT 5:44	Vanang dok ko kle sim ktua talhar a re to endo ka pun ngang nguk tete kat te: Mguak kle kya pum endruk ngat kael imuo ngang nguk he kngarkie mang endruk ngma kol a regesal mang nguk.
23348	MAT 5:45	Mguak kaeharom gi enang tok kam kolkol ekam mu Teit kuon ma volkha ekam ko mu Teit nam kaeharom a kolkha kam nan kim o mia ruk ngat ho mi kut kernonho hak kar endruk lyar kat. Va nma meng a kus kmerik mang endruk ngam sim kut kaikkiem E Nut karo pos kar endruk ngam lo sim kut kaikkiem mar kat. Mguaka vle tok, he mguera vle enang E Nut kles ruk ngma kolkol ekam ngar Teit orom ngaro keknen tok.
23351	MAT 5:48	He ekam tok, mguaka srim E Nut ka keknen, endo kam ya pum endruk ngat vu kaelat muk. Va mguak or kam vrua tu kim tang kam ya mang e, ko mgua ho mi kut kaisis tgus kngae ka ngmeang orom a keknen to endo kam kolkol ekam mu Teit tkuon ma volkha, ko En tho mi kut kais tgus kngae ka ngmeang.”
23353	MAT 6:2	“Ii, ko enangthe ngia re kam nngiar ngang o mia ruk ngata tu kmo tgoluk, va ngiak or kmel votgem o mia orom a nglung kmikkiem enang ko endruk ngakro naprai alomin ko ngam kael votgem o mia kmeharom gi enang tok orom a nglung kun mnam o Yuda ngartaro rektor ruk kam rere mnam mar va ko po pnes, o mia kam mnor mang ngar he khover mar tok. Lmien te, mar ngma vle tok arhe. Vanangko, muk mguak or kam vle tok e, ko kua havaeng nguk te, ngat her kut kol ngarta keik vgum o mia ngatngae her tok arhe.
23354	MAT 6:3	Vanangko langto langto mnam muk ngia re kam nngiar ngang o mia ruk ngata tu kmo tgoluk, va ngior kam mas orom E Nut kam tger ila ksienga kam vaeng o mia ngok kim in kam kenang ngar ila ngaeha to endo ko ya re kmeharom orom ila miktiek.
23356	MAT 6:5	“Va tok kat, ko endruk ngaro naprai alomin ngam vua svil kam sir ko pum o mia he vua ngarkie ko pum ngaro kerok kun mnam o Yuda ngartaro rektor ruk kam rere mnam mar va ko po pnes kat, o mia kam vokom mar tok kat. Ii, lmien ngma vle tok arhe. Vanangko muk, mu or kam vle tok e, ko kua havaeng nguk te, ngat her kut kol ngarta keik vgum o mia ngatngae her tok kat arhe.
23359	MAT 6:8	Vanangko muk, mguak or kam petpet o rhek ngang mu Teit enang tok e, ko ta mnor mang o tgoluk ruk muta tu kmar, ktar mang ko muma re kmaurur kim mang ngar.
23361	MAT 6:10	Va ngot kaurur kmin te, Yin kmaottam ila svil mruo to mang ila tavgo kam vaas kim o mia tgus mo mmie he komor mar tgus kmikkiem enang ko ye her aottam ila svil to mang ila tavgo to kuon ma volkha ko ther vaas kim endruk kuon ma volkha enang tok kat.
23362	MAT 6:11	Va ngot kaurur kim yin kat te, Yin kmeha vgum mor ma kolkha langto langto.
23363	MAT 6:12	Va ngot kaurur kim yin te, Yin kam lol nguaro kerkeknen patgiang ngaiting kmikkiem gi enang ko ngot lol ngorlenar ngaro kerkeknen ruk ngat eharom mar ngang ngor patgiang ngaiting tok kat.
23364	MAT 6:13	Va ngot kaurur kmin kat te, Yin kmenserpagam mor kat kam lo mrua ngam mor mruo ekam o ngaegom ruk ngak pis kim mor kat. Vanang ngiak kle va kpet mor petgim e Seten to tho mi kut kernonho hak. [Ngiak kaeharom tok ekam ko her Yindo arhe ima vle ngnik ngnik orom ila serppak kar ila mmok, va mor ruk ilaro mia ngoma vle ku meorom ila tavgo.]’
23366	MAT 6:15	Vanang enangthe mgua lua lol o mia ngaro kerkeknen patgiang ngaiting he kikiangae mang ngar, va mu Teit kat ner lua lol mutakor patgiang ngaiting he lua kikiangae mang ngar kat e.”
23367	MAT 6:16	“Va mguak paal kmo ol ko pum E Nut kalo keik va mguak or kam mrua pis ormuk ma mmok ko pum o mia kat e. Pat he nok muk endruk ngaro naprai alomin vor ko mar ngam gia pis ormar mruo ma mmok ko ngam mia nho lnganngannes kam kenang o mia te, ngata paal kmo ol ko pum E Nut kalo keik. Ii, lmien ngma vle gi enang tok arhe. Vanangko kua havaeng nguk te, ngat her kut kol ngarta keik vgum o mia ngatngae tok arhe.
23368	MAT 6:17	Vanangko muk, mguak paal kmo ol ko pum E Nut kalo keik va mguak kle smia nho lsirei, kmeharom tok la tvok o mia kam vokom muk he lua mnor mang nguk te, muta paal kmo ol e. Enang tok, mu Teit to ngom lua vokom, En nma vokong mularo reha ruk la tvok tok, to En ner le kaen a keik ngang nguk kmikkiem enang tok arhe.”
23370	MAT 6:19	“Va mguak or kmel mularo gol ngo pneik ktar ko pum mularo kerok he kaelpas orom mar mo mnam a mmie ta. Ko o soma ngma papaam mar va a mou ka groop nma kering ngar kam lpus va kle o ngauruvik ngat kais kat kam halker mularo rektor he kvaik kaururik kat.
23371	MAT 6:20	Vanangko mguak kle va kael E Nut ktar ko pum mularo kerok he kaelpas orom En kun mnam mularo vurkul enangthe En muta gol ka pun to mut kaelpas orom kuon ma volkha. Ko ko tok kuon ma volkha, o soma va a mou ka groop ngint lo kais kam kering e, va o ngauruvik ngat lo is kam halker o rektor he kvaik kaurur kat e.
23373	MAT 6:22	Kmikkiem a papat to endo tok, a kalyie tang tlo kais kmel klo taip ngang ktar ko pum kalo keik kmeha ngang ngin tgus ko alomin e. Nove! Ko enangthe na re ka vle tok, va nera namlolo pum min kam ya pum tang, nang kle kernonho mang langto. I o ner kaeha lserppak ngang tang, nang kle kaitgung langto. Va kmikkiem enang tok, muk kat mut lo kais kat kam kaum kael E Nut va mularo gol ngo pneik ko pum mularo kerok tok kat e. Kmikkiem a papat to endo tok, ilalo keik nginma khenam a mmok ngang in kat. Va enangthe ilalo keik nginp smia ya he kol a mmok, va ngir ho gia vle yin tgus hak orom a mmok, nang nop ke vur mhe ngang in orom a slommok e. Vanang enangthe ilalo keik nginp kle kernonho he lua kol a mmok va nginera ngae ho mi ktua slok hak, va yin ngir ho gia vle yin tgus hak orom a slommok, nang nop ke vur mhe ngang in orom a mmok kat e. He ekam tok, ngiak ngangreal ngang yin kam smia kol a mmok, matok koknaik ngira senkrip kim ke mmok to kun mnam yin ko ka mi mit msim ta kle mia vle te, a ho slommok hak he.”
23377	MAT 6:26	Mu vokom o iningol kuo kia gan na, ko mar ngam lua kap o tgoluk e, va ka lluol e. Va ngam lua kaelpas orom o olngaemik kun mnam ngakro ngainir kat e. Nove! Ngam lo kaeharom tok, vanangko mu Teit to tkuon ma volkha nma klang ngar mlol ge. To muk, muta pat nngia, E Nut nma khen mar kam smia tar mar, nang kle kikiangae mang nguk gi?
23380	MAT 6:29	Vanangko kua havaeng nguk te, si e Solomon ko en karo it ruk nma pasrengem en mruo ormar ngaro vu kraen hak, vanangko en tlo kais mang o ngaergot ngakro rehi ruk e. Ko E Nut nma pasrengem mar kir kim e Solomon ktaro sreng ruk endruk.
23386	MAT 7:1	“Va mguak or kam tutut kam mon o mia orom ngaro kerkeknen, matok E Nut nera mon muk gi enang tok kat orom mutaro kerkeknen kat.
23392	MAT 7:7	“Vanang mguak kaurur kim E Nut mekam mekam mang o papat ruk mang ka tavgo to endo he En ner kaen ngang nguk. Ii, mguak riring ngar ge ko vgum E Nut kat he En ner mrua khenam mar ngang nguk. Va mguak vae ngok kim E Nut mekam mekam, muk kam vaik ku meorom ka tavgo he En nera koregot kim muk kam vaik.
23393	MAT 7:8	Ii, ta vle tok arhe ko ani mhel to nam kaurur kim E Nut mekam mekam mang ka tavgo, en nma kol ko mkor. Va ani mhel to nma riring o papat vgum E Nut mekam mekam mang ka tavgo kat, en nma pis mang ngar ko kim En kat. Ii, va ani mhel to nma vae ngok kim E Nut mang mekam mekam kat, E Nut nma koregot kim en, en kam vaik ku meorom ka tavgo.
23396	MAT 7:11	He ekam tok, si muk ruk mularo kerkeknen ngat ho mi kut kernonho hak, vanangko mum kle sim ktua klang mu les ge orom o tgoluk ruk lyar, gi ekam ko ngat gia mnganang nguk mang ngar. Vanang muta pat nngia mang mu Teit to tkuon ma volkha? En tho lo kais ge kam ho ksovet kam klang kles ruk muk tok kat orom o tgoluk ruk lyar, gi ekam ko muma mnganang En mang ngar enang tok kat?
23398	MAT 7:13	To e Yesus ta kta koka ngang o mia te, “A ven to ta ktong o mia kmel mar ku meorom E Nut ka tavgo, mar kam kol a ktalhok to kam plong vle ko kim En ngnik ngnik, tvua kellet kmikkiem, he gi o mia lgititge ngam kaikkiem kam pis ko vgum ke gu he kvaik ku meorom ko tok. Vanangko a ngaelaut langto ta klup kta gu tvua slai he ka ktong o mia kam pis mnam a mhe to kam kol a yor. A ngaelaut to enda tkongeik kmikkiem, he o mia kavurgem ngam kaikkiem kam pis ko vgum ka gu to tvua slai. Vanang muk, mguak kaikkiem ke ven to tkoka kaut.”
23400	MAT 7:15	“Va mguak ngangreal ngang nguk mang o propet ruk la ppiagar ko ngaro keknen ngat kaenang o pendol. Ii, ko mar ngam pe gia ngam mang ngar kam mur kael mar mruo enang o hip he kpis ko kmuk enang tok kam kering mularo papat. Ngata nho lya kuo mang ngaro pkor, vanangko ngaro keknen ngat ho mi ktua kernonho hak.
23401	MAT 7:16	Vanangko mut kais kam vokom ngaro keknen he kam mnor mang ngar, gi enang ko muma vokom o hi ngaro miel he ka mnor mang ngar tok kat. Ko o mia ngam ngae lua tamar o paslura ko vgum o kosmur e. Nove. Va o mia ngam ngae lua tamar o gaenip ko vgum o gigi kat e. Nove.
23403	MAT 7:18	Enang tok, a ho to a yar tho lo mi kais hak kmehi orom karo miel ruk nong lyar e. Va a ho to nong a yar tok kat tlo is kmehi orom karo miel ruk lyar kat e.
23407	MAT 7:22	Enang tok, ko mnam a kolkha to a kser kim, o mia kavurgem ngar kaur kim dok te, ‘Koldaip-o, te kom lua havaeng o mia mang yin orom ila serppak gi? Va kom lua kerer o kool orom ila serppak kat gi? Va kom lo kaeharom o reha kavurgem ruk lserpgue hak orom ila serppak kat gi?’ Ngar kaur kim dok tok
23411	MAT 7:26	Vanang endruk ngma vongnek kim kuaro rhek ruk endri, nang kle gi kaengnam mar, mar ngat kle kaenang a mhel to tlo smia ngangam kim en ko tlo sim kaeharom ka rek ko tgi ngam kuon ma vui.
23418	MAT 8:4	To e Yesus thera reng te, “Ngiak or kam havaeng a mhel tang hak mang a ngaeha to ko eharom ngang yin. Vanang ngiak kle va kngae ngok kim a pris tang, en kmehehang yin, en kam tting mang in te, lmien te, yi ho mi mmok kat ko pum E Nut kalo keik. Ngiak kaeharom tok, to kle kngae ngok mnam E Nut ka maksien kam nngiar ngang E Nut, kmikkiem enang ko e Moses ka pos langto ta keknen tok mang a yor to endo ko yi her ottek mnam he. Ngiak kaeharom gi enang tok, nang o mia ngaro ngaongtok kmisis mang yin te, lmien te, yi ho mi mmok kat ko pum E Nut kalo keik.”
23422	MAT 8:8	Va a mhel to endo tkoripang te, “O-o, Kolaip dok klo vu eveep is miik, yin kam mrua ppir miik kmaol ngte kim dok e. Vanangko ngia her gia mon a re ke vgon tang, yek kolkayie ka yor na her gia ngan vgum yin he knop kuo mang.
23423	MAT 8:9	Yi kais kmeharom tok, ekam ko gi enang dok kat koma ngan vgum endruk ngta laut va ka nho mang dok, vanang le kreng endruk ngma kar va tomten mko meorom dok kat ko kua nho kmar va mar ngam her gia ngan vgum dok kat. Ko kom re gia reng a mhel ta te, ‘Ngae,’ va en nam her gia ngan vgum dok he kngae. I o kom re gia vaeng a mhel to en tko gut te, ‘Aol, ngte kim dok na’ va en nam mi kaol ngte kim dok. Va kom re gia reng kolkayie kat te, ‘Eharom a ngaeha ta,’ va en nam her gia ngan vgum dok he kaeharom.”
23425	MAT 8:11	Ii, ta sir tok ko, kua havaeng nguk te, tennik, muk lIsrael, E Nut ther ktar kmon muk mang mularo ngaekmol ruk mguak lol ko mguak tuur kun mnam ka pnes to nera kpom mnam a kolkha to ka tavgo nak komor o mia tgus. Vanangko o vrong rhek ngar le kottek ko mnam a mmie kalo ngaiting ruk ngma nku va ngma nkuon he kaum kam liepum muk kam lol mularo ngaekmol ko tok, mar kam kle ktua tuur mnam E Nut ka pnes kar e Ebrehem va e Isak va e Yakop. Ii, ngara pis enang tok he klol mularo ngaekmol kam lol ngang ngar mruo, nang E Nut ner kle ktua likim muk ruk ta ktar mon muk kam vle ku meorom ka tavgo, kngam muk ngku mnok ma slommok petgim karo mia ruk ka tavgo ta komor mar. He enang tok, mguer kle va ka vle ku mnok he ksovet kmeteti he khem mularo ngnorok mo kmar.”
23430	MAT 8:16	To mnam a kolkha to endo gi ko a kolkha ther vaik he, va o mia kavurgem ruk o kool ngat viging ngar, ngarlenar ngata plalam mar kam pis ngok kim e Yesus. Va e Yesus tkaeharom mar orom ka re ke gi vgon kam kerer o kool mnam mar. Va tkaeharom langto langto tok pum ngaro yor ngo mamten tgus.
23431	MAT 8:17	Vanangko E Yesus nam kaeharom o reha ruk endruk kmaottam E Nut ka propet to e Aisaia karo rhek ko e Aisaia ta ktar kpavap mang ormar te: “Nguaro nganngannes va nguaro yor en mruo tmur petik petgim mor.”
23434	MAT 8:20	Va e Yesus tkoripang te, “O-o, yi her ketoptop kmikkiem dok he, ko si o pendol ngartaro nhotor ruk kmonit mnam mar, va o iningol ruk kuon kia gan ngaro ngainirik kat, vanang A Mhel To Nkong Man Ma Volkha nop ke vur ngaekam tang ngang, en kam vur konget ka sai e.”
23436	MAT 8:22	Va e Yesus, tkokheng te, “Nove! Ngiak kaikkiem dok gi tete ha, he mnang o mia ruk ngara yor he koknaik lua kol a ktalhok to kam plong vle ko kim E Nut ngnik ngnik mar kam mrua kaeguyang ngaro mur yoror mruo.”
23438	MAT 8:24	Ngta ngae va ngat lua mnor te, a tomhel tang nera pis kim mar e. Ngata poe kpoe, va vgum a kalivurvur ko tkaenpgam a ngaenker he o vlung ngta klung engnang a langail he ksovet kam karir nkun mnam va a li ta klang kat he ta re kam ho gia vvuo ormar hak. Vanang e Yesus tonit.
23443	MAT 8:29	Nginta pis ko kim, va vgum a koot langto kun mnam langto mnam min ko ta rere klik te, “E Nut Khal Msim to yin he ngot lua mtom yin kam pis ktoop kim mor mo e. Va kman ko ya kaeloong mnam a kolkha to E Nut tmur el kmen a kapnes ngang ngor ruk o kool he kpis moti kam kering ngor tete?”
23444	MAT 8:30	Vanang, ko tok rkieng ngar, o morek nga murgun to klalaut ngta hohek ko rkieng a veik ka ngaiting.
23454	MAT 9:6	Vanangko tgia ya kat e, ko ngor mia khenam ma mmok ngang nguk te, E Nut tmi kaen a serppak ngang A Mhel To Nkong Man Ma Volkha to dok, dok kam lol o mia ngaro kerkeknen patgiang ngaiting mo mmie he kikiangae mang ngar.” Thavaeng ngar tok, to her gia reng a mhel to ka vok tgus tyor te, “Hop he, tolpum ila hep he kngae ngok mrek.”