23236	MAT 1:23	Bilé mukí tabilé 'wesi rió 'yuga asigá pe bi'neli asigá rojparámala u'tátiri ajchágame nímala. 'Lige ochéramala alué u'tátiri, 'lige Emanueli anilime nímala. Emanuélika pe aniame ju «Onorúgame 'la ramué 'yuga ajtí.»
23238	MAT 1:25	Tabiléchigo 'yuga gojchile ko ta'chó ochérachi alué u'tátiri, 'lige 'ma ochérasa alué u'tátiri, Joseka Esusi anilime rewá ajchele alué u'tátiri.
23240	MAT 2:2	'Lige alué ralámuli «mago» alé we'ká riógichi Rusaleni sébaga rukele alué wa'lula Erore: ―¿Koche ajtí alué wa'lula ralámuli jurío nuleme alué napu kulí ochérale? Alé 'nákatu napu rayénali ma'chíname ju jena Rusaleni asiruga aleka enágame etératuru bilé so'pilí, 'lige alué so'pilika pe ruyame ju 'ma ochériligo alué napu Wa'lula nímili ju. Alekeri jsirúpá ramué 'we a'lá nirániliga.
23241	MAT 2:3	'Lige alué wa'lula Erore akisá alué ra'íchali, asíriga we'ká 'nátale. 'Lige aminá uché jaré ralámulitiri alé Rusaleni mochígame asíriga we'ká 'nátalechigó alué ra'íchali akisá.
23244	MAT 2:6	Alé we'ká riógichi Beleni anilichi napu ju Jurea anilichi ejiro, pe u'kabi riógame ju alé Beleni, 'wéchigo najtékame kéréko me'tagá suwábaga we'ká riógachi, aléchigo ochérimili kame Wa'lula, alué napu ne'chí oyérame ralámuli israelita anilime repúmili ju abé i'libeko.
23246	MAT 2:8	'Liko alé we'ká riógichi Beleni júlale, 'lige anele: ―'Mi alé Belénichi simáwagó alué u'tátiri e'nemia pala ajtigá. 'Lige 'la rewisúká alué u'tátiri, 'liko yati juláwaká bilé rió ne'chí ruyéniliga, néchigó simémpá alemi e'nemia, 'lige 'we a'lá niramia aminami. (Eróreka pe me'lináliga anile alué u'tátiri.)
23248	MAT 2:10	Alué bakiá rió etesa alué so'pilí, asíriga ra'sálále.
23249	MAT 2:11	'Lige galírale sébaga etele alué u'tátiri a'bé bo'igó eyela ajtígichi María anilime. 'Liko chojkóbisiga jábale 'we a'lá nirame kórigá alué u'tátiri. 'Lige gajoni i'pule, alué gajónika pe e'karúgame mochígame nile kónilime asíriga najteme. 'Oro kógile, 'lige aminami o'kuítiri, 'lige aminami bilé tábiri 'we a'lá suwé júkame «mira» anilime.
23254	MAT 2:16	Napu'lige alué Erore machisá alué ralámuli «mago» ku simíbaligo tabilé ruigá, asíriga ayoga rejpile. 'Liko nulale me'líniliga suwábaga u'kuchítiri oká bamígame go'nágana, alé we'ká riógichi Beleni o'chérigame, 'lige aminami alé a'bemi we'ká riógichi o'chérigimetiri. Alué ralámuli «mago» bajchá etéligame so'pilí anilía 'ma oká bamí nílekuru, alekeri me'linálile u'kuchítiri alué Erore oká bamígame 'lige ta'chó oká bamime.
23256	MAT 2:18	Suwábaga alué ralámuli alé we'ká riógichi Ramá mochígame asíriga akéturu 'we sewékame nalachi bilé mukí alué mukí Rakeli anilime asíriga nalá ajtigéturu 'kúchila na'temaka. 'Lige alué Rakeli tabilé najkíturu napurigá gu'íriwa, alué u'kuchítiri 'máchigo suwíligime.
23257	MAT 2:19	Napu'lige Erore mukusá a'kinana, José etele remuka bilé santo ánjeli. Onorúgame nuleme nile alué santo ánjeli. 'Lige alué José Ejipto asale. 'Lige anele alué santo ánjeli alué José:
23263	MAT 3:2	Anile: ―'Ma a'rewa alué chátiri 'nátili. 'Ma ku 'la na'tawa, 'máchigo pe 'we nawámili kame Onorúgame suwábaga ralámuli nulemia.
23267	MAT 3:6	Napu'lige ralámuli ruisá 'we resí nokigá járome koriá, najkigá nokale napurigá Onorúgame 'la e'kámala, 'liko Juani rewarale alué ralámuli alé Jorani anilichi bakochi.
23270	MAT 3:9	'Émika Abraámi rijimala korime júkuru, alué 'we 'ya ajtígame, alekeri mayé 'emi Onorúgame 'la e'kamio. Tase alarigá na'tawa, tabilé chéré rekó rijimala nírige Abraámi. Onorúgameka pe napuyépiri ralámuli e'kame ju, pe 'la Onorúgame 'yuga 'nátame nísaká alué ralámuli. Onorúgame alarigá na'tásaká rejtétiri 'ma Abraámi rijimala gainámaleké.
23285	MAT 4:7	'Lige Esusi anile: ―Abiena regá aní Onorúgame nila ra'íchali: «Tabilé o'pochípua napurigá Onorúgame mué gu'írimala, mueka pe tonto neraga re'eme kame.»Onorúgameka tabilé najkí napurigá bilé tonto neraga o'pachípua.
23293	MAT 4:15	Alué we'é Sabuloni anilime 'lige Neptalí anilime, napu wa'lú ba'wí ilí, alé simírame bowé bo'í, alé ju, alé napu Jorani anilime bakó bo'í, alemi napu bokuíme ju rayénali Jorani anilichi asiruga, napu jipe ju ejiro Galilea anilime, napu ejperégame nile ralámuli tabilé jurío.
23302	MAT 4:24	'Liko suwábaga ralámuli napu ichúrimi ejperégame nílige Siria anilichi 'ma akele alarigá nocha ajtigó Esusi. 'Lige a'pale suwábaga ralámuli napu ekí nayúkame nílige, jaré asíriga a'wágame o'kome, 'lige jaré u'kuchípala remónisi mochígame, 'lige jaré rekúpame, 'lige jaré sujírigame. 'Lige Esúsika 'ma suwábaga sa'wale.
23316	MAT 5:13	› Jénaka bilé tétali ruyame ju. 'Émika pe napurigá oná ju. Napurigá 'we a'lá ajkágame newame ju go'ame, 'lige aminami napurigá tabilé bikamela sa'pá oná ajchésiga, 'émika gu'írame ju ralámuli napurigá tabilé aminabi resí nokísimala. Oná 'ma najsawísaká tabilé ra'ígame gainasa pecha sirbe nímalawé. Pecha uchéchigo ku 'la gainámalagó. 'Liko pe pálime nímala alué oná, 'lige ralámulika amoba e'yénamala re'keka. 'We a'lá na'tawa choniame ka ye tétali.
23324	MAT 5:21	› 'Emi 'we a'lá machí regá anélirigo alué 'ya mochígame: «Tase me'ligá ilírowa ralámuli. Apiépiri rió uché bilé rió me'lisá, alueka wa'lú gastigo rewimeli ju.»
23327	MAT 5:24	'liko abalé a'rélime júkuru alué go'ame 'na o'weka neraga napu ilí alué mesa. 'Lige alé a'resa, ku 'mi simibóká gatewa alué rió 'yuga. Napu'lige 'ma 'la sébali gatesa, a'lige kuka simibóká, a'lige kulí jawáwaká alué go'ame alé mésachi.
23328	MAT 5:25	› Mué se'winá 'sisa bilé rió 'yuga, 'lige alué rió wa'lúlachi nejímala mué, 'liko ta'chó seba 'we a'lá gatélime júkuru. Alué riote nejísiga mué alé wa'lúlachi, 'liko galírale bajcháwili ju mué.
23329	MAT 5:26	Ne 'la aní mué tabilé ma'chínimio. Napu'lige 'ma suwábaga najtétasa mué napu ekí goblala alué wa'lula, a'lige kulí ma'chínamala mué.
23335	MAT 5:32	Neka uché bilé rejcholi ruwimela. Bilé rió bo'né upila a'resa, 'lige alué mukí uché bilé rió rewisá, 'liko alué mukí wa'lú resítiri alawégame nímala. Alué bajchá ajtígame rió chojkila nímala chonigá a'reme ju mukí. Alué nujubá ajtígame rioka abiena tabilé 'la nóchame kárélamala. Alué mukí tabilé alué rió nila ju. 'Lige alué mukí se'nú rió 'yuga gochime nisa ta'chó a'relía alué bajchabé riote, 'liko alué rioka tabilé resítiri alawégame gainámala rekó alué mukí a'rigé.
23343	MAT 5:40	Bilé rió bujénasaká mué o'páchala, yati 'yáwaká, 'lige abiena 'yáwachigó alué we'lí o'pacha o'páchiga inálime.
23357	MAT 6:6	Napu'lige mué Onorúgame 'yuga ra'ichánalasa, bi'neli simibóká pachami galírale 'lige 'yérawaká yochi, 'lige kulí ra'icháwaka mué O'nola Onorúgame 'yuga. Pecha etérame júkó Onorúgame kaka, alueka abiénachigo 'la etiágó iwérali tánachi mué, 'liko Onorúgameka asíriga 'la semati raweli nejímala.
23358	MAT 6:7	› Napu'lige iwérali tania 'emi Onorúgame, tabilé we'sá simérawa bilé ra'íchali, 'lige aminami tabilé ra'ichawa alué tabilé námatame ra'íchali. Ralámuli tabilé machime Onorúgame pe alarigá nokame ju. Alueka abé 'la we'ká ra'ichálika 'we a'lá gepumia mayeme ju Onorúgame.
23372	MAT 6:21	Bilé rió we'ká tábiri nígame nisa 'we najteme, 'lige pe alekecho na'tasa, tabilé na'támala Onorúgame 'yuga.
23375	MAT 6:24	› Oká e'wélala 'yuga nóchame nísaká alué pioni, pe tabilé ganíliga eteme ju bilé alué wa'lula, 'lige uché bilé wa'lúlaka 'la ganíliga eteme ju. 'Lige alué pioni bilé wa'lula 'la niraga etémala, 'lige bilé tabilé niraga etémala. Yeka anime ju: Bilé rió tabilé gainámala Onorúgame 'yuga 'nata, pe we'ká enomí mékame na'tásaká. 'Lige alarigáká tabilé gainámala Onorúgame oyeria.
23377	MAT 6:26	Onorúgameka abiena 'la nejímili júkuru go'ame 'lige o'páchatiri. 'We a'lá na'táwabala aka alué chulugí i'niga oyame: tabilé echame ke, tajsiné 'wime ka'e, 'lige tajsiné gateme ke go'ame rekóachi. Onorúgameka alué napu 'pa rewagachi ajtígame ju 'la 'yame ká'é go'ame. ¿Tacha abé najtékame ju 'emi me'tigá alué chulugí?
23386	MAT 7:1	› Tase chojkila che'wawa uché jaré ralámuli. Mué chojkila neraga che'wásaká, 'liko Onorúgame chojkila neraga che'wámala mué.
23391	MAT 7:6	› Tase 'yáwaká go'ame o'kochí alué go'ame Onorúgame kógirime nísaká. 'Lige aminami tase 'lúpuaká alemi napu uchú gowí alué 'we najteme rejté. Mué alarigá olásaká, 'liko gowika pe re'keka e'yénamala, 'lige siné kachi ku gu'liga 'emi i'kímala alué gowí. (Ye tétali júkuru aniame: 'We a'lá na'táwará napu'lige Onorúgame nila ra'íchali ruyá alué tabilé Onorúgame oyérame ralámuli 'yuga. Jaré ralámuli tabilé galeme ju alué ra'íchali.)
23409	MAT 7:24	› 'Lige a'pílipi rió neraga 'la gepúsaká ye ra'íchali, 'lige 'la e'wasa ye ra'íchali, 'liko alué rió napurigá 'we machime rió neraga nímala, napurigá alué rió galí newágame 'we re'lé joka elale galí.
23411	MAT 7:26	A'pili ralámuli neraga 'we a'lá gepúsaká ye ra'íchali ne ra'ichálila, 'lige tabilé e'wasa alué ra'íchali, 'liko pe napurigá bilé rió tabilé 'nátame, pe alarigá nímala, pe napurigá bilé galí satebó galirárigime pe alarigá nímala.
23416	MAT 8:2	'Liko bilé rió nayume sa'pachí amoba chojkóbisiga ilíbale 'na o'weka neraga napu enale alué Esusi. 'Lige anile: ―Muérigo Wa'lula, mué 'la 'yónalisiká ne'chí, ne'chí 'yówaká napurigá ne 'la lisensia nígame nímala napurigá bajkimela ne alé re'obachi pachá.
23420	MAT 8:6	―Mué Wa'lula, ne piónila sujírigame ju, tabilé gayena noká 'lige 'we resí nilia ajtí.
23422	MAT 8:8	'Lige anile alué gapitani: ―Neka tabilé najtékame rió ju napurigá mué bajkimela ne bejtélachi, neka pe apiépiri rió ju. Pe iligá aniboa: «Sa'wisá 'la nímala alué pioni», 'lige alué piónika 'ma sa'wimela, mueka cha wa'lú nígame kame a'walí napurigá alarigá nulámala.
23435	MAT 8:21	'Liko uchéchigo bilé rió alué Esusi oyérame, anele: ―Mué Wa'lula, neka mué si simela, pe iligá elíwagó ne napurigá ne o'nola tómala, a'lige simé ne mué 'yuga.
23438	MAT 8:24	Napu'lige 'ma bárkochi e'yénigichi, asíriga a'wágame ekénale, 'lige ba'wí asíriga re'pá ilírale 'lige bárkochi bajkile ba'wí. 'Lige Esúsika gojchigá bo'ile.
23439	MAT 8:25	'Liko alué ralámuli Esusi oyérame 'ma ajchale Esusi gojchigá bo'ígichi. 'Lige anele ajchigá: ―¡Muérigo Wa'lula, asá nejkuri, 'ma bokuíchi ye barko!
23446	MAT 8:32	'Liko Esúsika anele: ―¡Yati simásigó! 'Lige buyásiga yati simíbale, 'liko pachágana gowichi mo'ile, 'liko suwábaga gowí iwégame juma mo'íbele 'légana rejchíkana. 'Ma rujsule wa'lú ba'wí ilígichi, alésíko 'ma suwile.
23450	MAT 9:2	'Lige alé sebasa, bilé rió o'tóleru sujírigame tabilé gayéname eyena. Pe tabachi rekagá o'tóleru. Napu'lige Esusi etesa alué ralámuli 'la bijchígio Esusi 'la umabamio alué sujírigame sa'wá, 'liko Esusi anele alué nayume: ―'We iwera towí, alué chátiri mué na'tálila 'lige napu 'sile mué 'ma e'kárigime ju.
23459	MAT 9:11	'Lige alé sébale jaré bariseo, 'lige anele alué Esusi oyérame olagá: ―Alué 'emi benírame enomí goblálome 'yuga ajtíkuru go'yá, 'lige uché jaré cha nokame ralámulitiri 'yuga. ¿Chonigá alué 'yuga go'áaché?
23460	MAT 9:12	Napu'lige Esusi akisá alué ra'íchali, bilé tétali ruwile: ―Ralámuli 'we a'lá a'ká tabilé nayume, pecha najkime júkó bilé 'yome. Alué 'we nayume ralámulika, 'la najkime ju bilé 'yome. 'Lige uché rajpé ruwile:
23468	MAT 9:20	'Ma boichimi 'yénigichi, bilé mukí a'bé nawiga chébale Esusi o'páchala. Alué mukí nayume nile asíriga we'lisi, rojpachí nayume nile, tabilé siné ajchábame nile elenia, 'ma makué oká bamí nile alué mukí nayua.
23470	MAT 9:22	'Lige Esusi gu'liga e'nénale alué mukí, 'lige anele: ―'We iwera mué mukí. Mueka 'la bijchígalekurú ne 'la umabamio mué sa'wá, alekeri 'la sa'wíkurú mué jipe. Pe yati neraga sa'wile alué mukí.
23472	MAT 9:24	'Lige anele Esusi alué ralámuli: ―Buyásiga 'emi. Ye iweka pecha mukigá bo'iko, pe gojchigá bo'íkurú. 'Liko alué ralámuli achile alué Esusi lanichi, pe tabilé bijchígale, 'máchigo mukugá bo'íligame.
23479	MAT 9:31	'Lige alué oká rioka arigáchigo 'we ruwile a'kinana, asíriga we'ká ralámuli ruyele alé ichúrimi riógichi.
23480	MAT 9:32	Napu'lige pe kulí simíbachi alué oká napu tabilé ma'chílime nílige, jaré rió bilé rió a'pale tabilé gayéname ra'icha, pe u'kuchípala remónisi mochígame nile.
23481	MAT 9:33	Napu'lige Esusi 'ma buinasa alué u'kuchípala remónisi, 'liko 'ma gayénale ra'icha alué rió. 'Lige suwábaga ralámuli pe i'kilí jale e'negá, 'we ra'sáláme kéréle rekó pe i'kilí jage, 'lige anile: ―Tajsiné alarigá 'ínilituru jena Israeli.
23484	MAT 9:36	Napu'lige we'ká ralámuli sebasa Esusi e'nemia, alué Esusi asíriga na'temaka etele alué ralámuli, tabilé a'walí nígame niraga etele alué ralámuli, pe napurigá bo'á tabilé bo'élime, alarigá etele.
23492	MAT 10:6	Iligá si'né simáwaká alué ralámuli israelita ejperélachi. Alué ralámulika napurigá bo'á e'wegágame, alarigá e'yéname ju.
23496	MAT 10:10	Nibilé morali napurigá tábiriti ajchawa, nibilé rasígame o'páchiga simawa. Aminami nibilé rasígame akega simawa, nibilé bilé resola o'ká e'nawa, napugiti nóchaga e'yéname ka, ralámulika 'la gu'írimala 'lige kógimala go'ame.
23500	MAT 10:14	'Emi tabilé lisensia 'yásiga napurigá alé che'lebámala, 'lige tabilé akinálisa 'emi ra'ichálila, 'liko 'ma yati simáwaká alé galírale mochiga. 'Lige alé we'ká riógichi 'ma simawa. 'Ma sawéwaká we'é bemolila ronochí chujkúgame. (Alueka pe ruyame neraga nímala ye alué ralámuli alé we'ká riógichi mochígame gastigo naremio.)
23505	MAT 10:19	Napu'lige 'emi alé napu mochí e'wélala o'tosuga, tase we'ká na'táwaká: «¿Tachiri chonimé ne? ¿Churigá ruyémala ne?» Napu'lige seba, Onorúgame 'we nejkúrimala napurigá 'la semáriga ra'ichawa,
23510	MAT 10:24	› Tase majawa napu'lige cha anichi ralámuli. Ne abiénachigó cha anilime júchigó, 'lige ne'chí alarigá anésiga, alué ralámuli abiena cha animela 'emi olagá. Alarigá ju bilé benime 'yuga, napurigá alué benírame. Bilé nóchame ju napurigá wa'lula. 'Lige Belsebú anésiga ne'chí, napu aniame ju Wa'lula Suwábaga 'Yégili, alué ralámuli abiena alarigá anémala 'emi olagá.
23512	MAT 10:26	› Tase majawa alué ralámuli. Rekó cha nokachi rukó tabilé ma'chígichi, Onorúgameka abiena 'la etea ajtí suwábaga 'lige abé a'kinana 'ma machiboli ju suwábaga napu alué ralámuli nokogá e'yena.
23523	MAT 10:37	› Bilé ralámuli 'we galeme nisa bo'né o'nola 'lige bo'né eyela me'tigá ne'chí, 'liko alué ralámulika tabilé ne'chí oyérame nímala. Bilé ralámuli 'we galeme nisa bo'né inolá 'lige bo'né malala me'tigá ne'chí, 'liko alué ralámuli tabilé ne'chí oyérame nímala.
23526	MAT 10:40	› Jaré ralámuli 'la nirásaká 'emi, pe a'chigóriga ju napurigá ne'chí niralia. Jaré ralámuli 'la nirásaká ne'chí, pe a'chigóriga ju napurigá Onorúgame niralia, alué napu 'sile ne'chí jula.
23531	MAT 11:3	napurigá regá rukémala: ―¿Mué ju napu nawámili nílige ramué gu'írimia, o chebiléchala ju?
23533	MAT 11:5	Ruyéwaká alué tabilé ma'chílime 'ma ku ma'chilio, 'lige sujírigame ralámuli 'ma ku 'la gayenio e'yenia, 'lige alué ralámuli amoba sa'pachí nayume 'ma ku sa'wíligo 'lige 'ma lisensia nígame ko napurigá simámala re'obachi, 'lige alué najkacholo ralámuli 'ma ku akeo, 'lige suwígame 'ma ku ajanio, 'lige tabilé nígame 'ma akea mochigo alué 'we a'lala ra'íchali Onorúgame nila ra'íchali.
23540	MAT 11:12	› Napusí Juani we'ká ralámuli benírasa, we'ká ralámuli cha nokame sairuga mochí napu nulá Onorúgame. 'Lige 'ma na'minánili alué nulalí (Alué ralámuli ju napurigá bo'á go'lechi uchúkame. Napu'lige nawame ju bo'elo i'pumia, júmaka buyame ju.)
23541	MAT 11:13	Suwábaga ralámuli 'we 'ya mochígame napu ruyame nile napu anile Onorúgame, 'lige abiena alué Moisesi nila ra'íchali, ruwile churigá nímili níliga alué Juani ralámuli rewarame ba'wichí jáwaga.
23544	MAT 11:16	› ¿'La chieti alué ralámuli jipe mochígame? Pe alué okaná chojkégame kuchí 'kuchi kárékuru napu mochime ju alé we'ká riógachi nasípami re'ea, napu re'énilime ju uché jaré 'yuga, napu regá aneme ju alué uché bilena chojkégame kuchítiri napu re'eme ju:
23549	MAT 11:21	―¡Resía 'emi ralámuli Korasini anilichi ejperégame! ¡Resía 'emi ralámuli Betsáira anilichi ejperégame! Neka 'we a'lá sa'wigéturu alé ejperégame ralámuli Onorúgame a'walílate napu tabilé 'wesi ralámuli gayéname ju alarigá sa'wá, 'lige 'emi abirigá tabilé a'réturu alué resítiri nóchali. Ralámuli 'ya ejperégame alé Tiro anilichi ejperégame 'lige Sironi anilichi ejperégame abiena asíriga 'we cha nokame ralámuli kéturu. Ne 'we a'lá sa'wasa alué ralámuli alé, 'lige o'pachátimituru alué o'pacha 'we chajótigame, 'lige mochíbimituru bilena najpisochi napurigá machimela ralámuli 'ma a'réligo alué chátiri 'nátili.
23557	MAT 11:29	'La eliwa ne napurigá ne 'símala benira, 'liko napurigá oká oisí bulurúgame nímala ramué araro banasuka e'yénigime, siné kachi 'la benimela nóchali ne benírichi. Neka 'we i'kilí ju. 'Lige aminami tabilé riólame ju ne. Ne'chí 'yuga beniáká 'la tabilé we'ká 'nátame niwa, neka alé asimémpá 'emi gu'íria. 'Lige aminami asíriga 'la resíbapua.
23574	MAT 12:16	'lige 'we anile ralámuli napurigá ralámuli tabilé ruwimela chieri ko bo'né,
23577	MAT 12:19	Alueka tabilé resí animela, nibilé e'wele ra'ichámala, nibilé sinámala alemi napu we'ká riógachi ju.
23580	MAT 12:22	'Liko Esusi bilé rió tabilé machílime o'tóleru, 'lige aminami tabilé gayéname nile alué rió ra'icha, u'kuchípala remónisi ajchágame rió nile. 'Lige Esusi 'ma 'yóole, 'liko 'ma ma'chílile, 'lige aminami 'ma gayénale ra'icha.
23583	MAT 12:25	Esusi 'we a'lá machile alieti 'nata mochigo alué bariseo, alekeri anele: ―Bilena ejiro pe a'bopi na'áwasa ralámuli, 'liko tabilé sirbe nímala alué ejiro. Abiena a'chigóriga ju ralámuli we'ká riógichi mochígame, abiena alarigá 'ínili ralámuli bilena galírale rijimá we'kaka napuíka riógame nisa 'lige pe na'áwame nisa a'boi, tabilé gayéname ju bilé tábiri nóchali newá.
23585	MAT 12:27	'Lige ne ma'chí pame nísaká alué u'kuchípala remónisi Belsebú a'walílate, ¿chieri 'yame júkó a'walí alué 'emi gompaniérola napu'lige buyáname ju alué u'kuchípala remónisi? Remónisi nejime júlé. 'Émika tabilé remónisi 'sime kóríguru. 'Liko tabilé machigá aní 'emi ne'chí chojkila neraga che'wáa.
23590	MAT 12:32	Jaré ralámuli 'we gawéliga ra'ichasa Onorúgamete julárigame 'pa rewagáchika olagá, Onorúgameka abiena 'la e'kámala alué ralámuli. Onorúgame Alawala gawéliga ra'ichásaká, 'liko Onorúgameka tabilé siné e'kámala. Tabilé siné e'kámala jipe jena wijchimoba nibilé abé i'libeko napu'lige mukusuga.
23595	MAT 12:37	Mué ra'ichálila 'we a'lá nejkúrisa napurigá tabilé narémala gastigo 'we a'lá a'ká nísaká alué ra'íchali. Tabilé a'ká nísaká alué ra'íchali, 'liko mué wa'lú gastigo narémala.
23597	MAT 12:39	'Lige Esúsika anele: ―Ye 'we i'nílime ralámuli, tabilé sébali olame napu najkí Onorúgame 'la sébali olámirisá, rejoa aníguru napurigá ne newámala 'we semátiri tábiri napu tabilé gayéname ju ralámuli. Neka tabiléchigo newámalagó napurigá 'emi 'la machimela. Pe bi'lepi tábiri newámala ne abé i'libeko, pe alué napu ne newámili ju pe aba alieri nímala napu ikílige alué 'ya bejtégame rió napu ruyame nile napu Onorúgame anele, Jonasi anilime.
23600	MAT 12:42	Napu'lige sebasa raweli gastigo (juicio) narémichi ralámuli jipe ejperégame, alué wa'lula mukí napu nulame nile alé Saba anilichi napu 'we 'ya bejtégame nile ku ajánamala a'lige rawé, 'lige ra'ichámala sairúgame neraga alué ralámuli jipe ejperégame olagá. Alué mukika napu'lige bijí ajagá asigá 'we mejkaka nawálekuru gepumia alué Salomoni nila rejcholi 'we benegá ra'íchame, 'lige jipe jena ajtíkuru ne napu abé benegá ra'íchame ju me'tigá alué Salomoni, 'lige 'émika tabilé gepúnili ne nila rejcholi.
23613	MAT 13:5	'Lige jaré talí pe 'we rejtérale rujsule, tabilé 'me wa'lú ajtígichi we'é, 'lige yati ya'wile.
23614	MAT 13:6	'Lige rayénilite 'ma wakíbale alué ri'ligó ya'wisá, pecha re'lé nawégame níligame.
23622	MAT 13:14	Alarigá ikíbá napurigá sébali ikimela napu anele Onorúgame 'ya alué rió Isaíasi anile. Regá anele: Rekó akeme ke Onorúgame nila ra'íchali, tabiléchigo námame júkó. Rekó 'we a'lá eteme ke, tabiléchigo námame júkó.
23625	MAT 13:17	Neka 'la bijchiá aníguru. Asíriga we'ká mochile 'we 'ya alué napu ruyame nile napu Onorúgame anele, 'lige aminami asíriga we'ká ralámuli 'we a'lá, 'lige asíriga eténilie ye tábiri napu 'emi etiá jipe, tabiléchigo etéliko 'lige aminami asíriga gepúnilituru alué ye ra'íchali napu 'emi gepua mochí jipe, pecha i'téligime ye ra'íchali.
23630	MAT 13:22	Alué talí wejchégichi rujsúkame ka, alueka pe napurigá ralámuli pe tábiricho 'we korume pe alarigá ju, alué ralámuli napu 'we korume ju o'pacha, go'ame 'lige aminami enomí. 'Liko 'ma a'reme ju Onorúgame ra'ichálila oyeria.
23632	MAT 13:24	Esusi uché bilé tétali ruwile, regá anile: ―Napu'lige ralámuli 'la oyérasa napurigá nulá Onorúgame, pe napurigá bilé rió ri'ligó echágame 'we a'lá we'é bo'ígichi, pe alarigá ju.
23633	MAT 13:25	Napu'lige gojchigá bi'tígichi, sairúgame bajkile alemi echerúgichi 'lige alé echale alué chátiri gajsalá rakala. 'Lige napieri ri'ligó alieri ya'wime nile alué gajsalá. 'Lige 'ma simile alué sairúgame alué gajsalá rakala echisá.
23634	MAT 13:26	Napu'lige ri'ligó o'chérasa, 'ma mulele alué ri'ligó, a'lige kulí ma'chí néréle alué chátiri gajsalá nerugo alé ri'ligó echégichi.
23639	MAT 13:31	Esusi abiena ruwile uché bilé tétali. Anile: ―Napu'lige Onorúgame chojkichi nulá ralámuli alawálachi, pe napurigá gilibá a'lásini echerúgime 'we a'lá we'echi, pe alarigá ju.
23640	MAT 13:32	Asíriga u'kichí ju alué talí a'lásini rakala, 'lige asíriga e'wele ochérame ju alué gilibá ya'wisá, me'tigá alué ri'ligó. 'Lige chulugí jsime ju 'lige alé kábame ju.
23644	MAT 13:36	'Lige Esusi 'ma ku júlale suwábaga ralámuli napu mochile alemi, 'lige bajkile alé pachá galírale 'lige alué 'yuga járome anele alué Esusi: ―Mué Wa'lula, ruyérigó ramué choniame ju alué gajsalá ri'ligochi jágame.
23654	MAT 13:46	Napu'lige rewisá bilé 'we a'lá jino rejté «perla» alué napu 'we najteme ju, 'lige alué rioka ralinémala napu ekí tábiri ni bo'né, 'lige alué enomite ralimela alué 'we jino rejté. ¿Pala 'la námata 'emi ye tétali?
23655	MAT 13:47	'Lige Esusi uchéchigo bilé tétali ruyele ralámuli churigá nulamio Onorúgame ralámuli 'yuga. Regá anile: ―Pe napurigá bilé morali ro'chí i'mula ba'wichí pasa bilé rió ro'chí i'mume, we'ká buinasa napu ekí ro'chí oyame ju ba'wichí.
23660	MAT 13:52	'Lige Esusi anele: ―Bilé rió napu benírame ju Moisesi nila nulalí napu 'we a'lá benime ju churigá nulame ko Onorúgame, alueka pe napurigá bilé rió galí nígame, alarigá ju. Rekóachi ma'chí buyáname ju tabiri o'chéranti 'lige nuebo abiena. Alué rioka 'la machimela Onorúgame ra'ichálila, alueka 'la námamala 'ya nerúgame rejcholi 'lige jipe nerúgame rejcholi abiena, alué napu ne ruwí.
23666	MAT 13:58	Alué ralámuli tabilé bijchígale alué Esusi ra'ichálila, alekeri alué Esusi tabilé we'ká ralámuli sa'wale.
23677	MAT 14:11	'Lige bejtólichi ajchigá a'páliru alué Juani mo'ola, 'lige alué iwé 'yáleru, 'lige alué iweka eyela 'yale.
23685	MAT 14:19	'Lige nulale napurigá i'kilí mochíbamala ralámuli alé wijchí gajsalachi amoba. 'Lige napu'lige u'sá alué maligi baní 'lige alué oká ro'chí, anele Onorúgame: ―Cheliérabá mué O'nó Onorúgame. 'Lige a'tabé chi'wánale alué baní. 'Lige 'yale alué makué oká bo'né 'yuga járome napurigá ralámuli 'yámala.
23687	MAT 14:21	We'ká ralámuli go'ale, riótiri, 'lige umugítiri, 'lige u'kuchítiri, maligi mili nile pe e'wele riocho.
23690	MAT 14:24	'Lige bárkoka 'ma 'mi nasipa wa'lú ba'wichí enale, 'lige asíriga iwégame ekénale alemi enágichi alué barko. 'Lige aminami asíriga re'pá ilírole alué ba'wí, a'wágame chíbale ba'wí alé bárkochi o'weka neraga. Tabilé gayénale simiá.
23691	MAT 14:25	'Lige 'ma amulí che'lachi, Esusi simile o'weti iligá ba'ichí amoba alé 'mi napu barko enale.
23696	MAT 14:30	Napu'lige ne nílasa 'we ekao, 'ma majale. 'Lige i'kilí bokuíle alé ba'wichí, 'lige napu'lige 'ma bokuía, e'wele ra'íchaga bayele Esusi: ―¡Muérigo Wa'lula, ma'chí paki ne'chí!
23702	MAT 14:36	'Lige alué ralámuli napu nayúkame a'pagá jsile lisensia tánele Esusi napurigá alué nayúkame Esusi o'páchilichi chébimia. Suwábaga napu ekí chébale alé Esusi o'páchilichi, 'ma sa'wile.
23709	MAT 15:7	¡'Émika 'la tabilé 'nátanti! 'Émika asíriga 'la semáriga ra'íchame júkuru kaka ra'ichálilaká, nobi tabiléchigo 'la 'nátame kéréko 'emi a'boika, 'lige tabilé 'la sébali olame ju 'emi. Alué 'ya bejtégame Isaíasi anilime rió napu ruyame nile napu Onorúgame anele, osale napurigá anílige Onorúgame. Asíriga 'la ma'chígime anile pe 'emi olagá. Regá osale:
23711	MAT 15:9	'We a'lá nerame korime ju ne'chí, tabiléchigo 'la nirame kéréko, 'we a'lá semáriga ra'icha nobi pe ralámuli nulalila benírame kame, tabilé Onorúgame nulalila.
23716	MAT 15:14	Pe a'réwagó. Pe napurigá bilé rió tabilé ma'chílime uché jaré tabilé ma'chílime o'tome, pe alarigá ju. Bilé rió tabilé ma'chílime uché bilé rió tabilé ma'chílime o'tome pe okáraga rujsúmala bilena rejkolichi.
23722	MAT 15:20	Alué chátiri 'nátili 'nátaga ra'íchasa, ralámuli 'ma chátiri alawégame gayéname ju, Onorúgame tabilé ganíliga etémala alué ralámuli, pecha chéréko rekó ta panige sekala go'ame go'mea.