23236	MAT 1:23	‘Guguhini totopana apo ina koiba po natuna olotona ina guni yaka gowana hina hiyawi Imanuwela.’ Gowana a bui, Yaubada miteta.
23240	MAT 2:2	po hi lubayada hi pa, ‘Meka mi Yudeya omi wasawasa wouna hi guni? Amaka to hanapugeya babana hoi tupo kaluwabu a wekiwekilala ubona i geleta po to galeya yaka to nei uyahina ipa to wotalagiyeya.’
23242	MAT 2:4	Ega yaka Heloda mi Yudeya hai tu witalaguyaba babadahi po lugagayo tanitaniwagahi i baha po hi’mboina gogona ma i lubayadehi i pa, ‘Meka hotana Besinana lawana hi guni?’
23243	MAT 2:5	Ega yaka hi paliweleya hi pa, ‘U Betelehem naka Yudeya meyageina gehouna, mei tu bahapiko gehouna a baha i bahebaheya i pa,
23245	MAT 2:7	Ega yaka tu hanahanapu Heloda i otugena gowadehi po i lubayadehi i pa, ‘Meyanai a ubona i geleta po o galeya?’
23246	MAT 2:8	Tu hanahanapu hai wibaabani atapuna Heloda i noonoli po i kokoe, ma i paliwelehi i pa, ‘Ona nae u Betelehem po ona bihena imahiyeya po tewelana ona tuhagaya yaka ona gunawilena memi po ona paliweleu po apo tau a nae po a wotalagiyeya.’
23250	MAT 2:12	Ma Yaubada luboniyei i guduhi po i pa, ‘Ega Heloda uyahina ona gunagunawilemi.’ Yaka tahaya tapunei hi gunawilena mehi po hi nae hai dobu uyahina.
23253	MAT 2:15	U Isipita hi memae a sigana Heloda i hilage ma apoma hi gunawilena mehi. Hai mae u Isipita ipa Guyau a baha ina lugeleteya tu bahapiko odubona i bahebaheya pite i pa, ‘Isipitagei natuwe a otugena meya.’
23256	MAT 2:18	‘Lama u dobuna tou bahabaha a nonoli wiyuwa ma diligwegwe i tou bahebahehi. Lahela a guguni ubeihi i tou ega emoemotana po lawa hina woidedeli babana logaloga hi hilage.’
23260	MAT 2:22	Hougana hi gunagunawilena mehi ma lawa tuwega hi paliwelehi hi pa, ‘Heloda amaka i hilage, ma natuna Akeliyo iyawena i peli po e tanitaniwaga mi Yudeya uyahita.’ Yaka Yosepa ega ita luhogaleya ipa ina nae Yudeya babana i matouta, ega yaka luboniyei nugotuhu i weleya po ipa ina nae Galili u tupona.
23261	MAT 2:23	Ega yaka Nasaleta u dobuna hi mae. Hai mae Nasaleta ipa Guyau a bahapiko ina lugeleteya tu bahapiko odubona i bahebaheya pite i pa, ‘Tauna hi wigowaya po hi pa, lawa Nasaletagei.’
23263	MAT 3:2	i pa, ‘Ona nugobui, babana kikina ma Yaubada a taniwaga uyahita ina geleta po ina taniwageta.’
23264	MAT 3:3	Geka bahana naka tu bahapiko odubona gowana Isaiya Yoni binei i ibaabani i pa, ‘Lawa gehouna hoi balabala yabayababa e iototu i pa, “Guyau a tahaya ona wononogogeya. A tahaya ona lidumaluhi.” ’
23268	MAT 3:7	Mei gasi Palisi lawahi po gasi Sadusi hai bolu gehouhi hi nae Yoni uyahina po ipa ina bapatisohi. Ma Yoni i galehi yaka i baha nae uyahihi i pa, ‘Taumi ani galenami mei mota, uyahinei Yaubada a luuyogigai iyetana ipa ona lowo haleya.
23272	MAT 3:11	‘Apo ona nugobui yaka tau goilei a ibapatisomi. Ma lawa gehouna muliugei e nenei tauna i gelagoniu, ma tau ega u dewadewa awai po ipa apo a aehumahuma an’awali. Tau tu nugobui goilei a bapatisomi. Tauna muliugei e nenei apo Alugo Woiyawei po wipoya mei mayau alalatanei ina bapatisomi.
23275	MAT 3:14	Yoni a wileta ipa Yesu ina paliguduya ega yaka i pa, ‘Tam emoemota dumam po una bapatisou ma iyowai po u nei uyahiu po ipa tau a bapatisom?’
23278	MAT 3:17	Ma pona yadei i hopu mai i pa, ‘Natuwe geka a luhogaleya, tauna binei a kaoha.’
23282	MAT 4:4	Yesu a bahana i wimiheya i pa, ‘Yaubada a Buka u hinena giluma e memae i pa, “Lawa apega yaniyani tunawana uyahinei hina luyagohana. Ma baha Yaubada gamonei he nenei tauna lawa hai ani luyagohana.” ’
23284	MAT 4:6	ma i baha i pa, ‘Inapa tam Yaubada Natuna yaka una lupa hopu, matababana Yaubada a Buka u hinena i baheya i pa, “Yaubada a tu winoyanoya mi yadena apo ina baha po hina galena itetem, ma apo nimahiyei hina wohepam po apega hoi gaima aem una toneya.” ’
23285	MAT 4:7	Yesu a bahana i wimiheya i pa, ‘Yaubada a Buka i bahena meya i pa, “Guyau om Yaubada ega una laudadani.” ’
23287	MAT 4:9	Ma i baha nae i pa, ‘Inapa una polou uyahiu po una wotalagiyeu, yaka ani taniwaga atapuna geka apo a welem.’
23293	MAT 4:15	‘Sebuloni ma Napatali hai dobu boga u liyaliyana ma Yodani goilana u tuponei tauhi ega mi Yudeya hai dobu gowana Galili.
23295	MAT 4:17	Naka houganana Yesu a bagibagi i wiwawali po i guguya lawa uyahihi ma i ibaabani i pa, ‘Ona nugobui, babana kikina ma Yaubada a taniwaga uyahimi ina geleta po ina taniwagemi.’
23297	MAT 4:19	Ega yaka i otugehi i pa, ‘Ona wimulitagou po lawa ebagahi a wiatatiyemi.’
23306	MAT 5:3	‘Taumi iyawoi nawa nugonugomi o idayadayabugena mehi a kawaidewedewemi, babana yada taniwagana galimiyei.
23314	MAT 5:11	‘Taumi iyawoi apo biugei ma lawa hina palipaliwiyalutugemi po hina igawiyemi po hina kawakawaikoyakoyamemi yaka ona kaoha labatana.
23316	MAT 5:13	‘Taumi mei niha tu mehipuli ubeihi. Niha ginouli dewadewana ma dagihana ina kokoe ega emoemotana po ina dagiha meme yaka apo ta wihinigigiyeya po ta haleya.
23317	MAT 5:14	‘Taumi mei yayata tu mehipuli ubeihi, taumi mei meyagai oya u tepana po uguwei omi yayata lawa atapuhi hina gagalehi.
23320	MAT 5:17	‘Ega ona inugonugotuhu powa po ona pa, a nenei po apo Mose a lugagayo po tu bahapiko hai wiatatiyana a wihalehi. Ega naka pitenana, tau a nenei ipa lugagayo anohi a wogeletena imahiyeya.
23324	MAT 5:21	‘Amaka ta hanapugeya lugagayo Yaubada googata i welehi ma i baheya ipa, “Ega ona yamunugo; apo iyai ina yamunugo yaka libahibahi apo ina wialoni.”
23326	MAT 5:23	‘Tam iyai om luhogala ipa om ani’mbenena una niyeya po Yaubada una weleya, ma u nugonugom ina lugeleteya ipa tulam gehouna a nugodubuna e memae om dewa binei,
23328	MAT 5:25	‘Apo lawa gehouna ina wigoum po ona nae luhetala binei, yaka naka ipa dumalu ona waya po apapoe ona lidumaluya. Ma inapa ega yaka tu wigoum lawana apo ina niyem tu luhetala u nimana po ina houna luiyem hoi numa panipani.
23330	MAT 5:27	‘Amaka ta hanapugeya lugagayo Yaubada googata i welehi, i baheya i pa, “Ega ona matamatamaga.”
23334	MAT 5:31	‘Lugagayo gehouna Mose i gilugilumi i pa, “Apo lawa awai a luhogala ipa agona ina haleya yaka, a wihulu wekiwekilalana giluma gehouna ina gilumi po ina weleya ma apoma agona ina haleya.”
23336	MAT 5:33	‘Lugagayo odubona amaka o hanapugeya hi baheya hi pa, “Apo una igwala yaka om bahana ega nugom ina guluguluwi ma awai Guyau uyahina u palipaliwitumaganeya una dewaya po ina lugeleteya.”
23341	MAT 5:38	‘Lugagayo odubona uyahina amaka o hanapugeya hi baheya hi pa, “Mata emosi bigona mata emosi, ma niwo emosi bigona niwo emosi.”
23346	MAT 5:43	‘Googata hai baha amaka o hanapugeya hi bahebaheya hi pa, “Omi lawa ona luhogalehi ma omi gawiya ona wihinigigiyehi.”
23352	MAT 6:1	Yesu i baha meme i pa, ‘Hougana omi dewa dewadewahi ona dewahi ega ipa lawa u matahi po hina hunemi. Inapa omi dewa naka pitenana yaka Amami hoi yada apega uyahinei maiha dewadewana ona tuhagaya.
23356	MAT 6:5	‘Omi lupali ona galena imahiyehi apo ona laupali Yaubada uyahina ega mei tu wikoyakoyama hai lupaligei ona laupali, matababana gegeka, tauhi hai winugonugotuhu ipa hoi numa tapalolo po hoi ani libolu lawa boluhi u matahi hina towolo ma hina laupali. A baha duma uyahimi tauhi lawa hai kawaidewadewa houga geka he tutuhagahi naka hai meiha.
23360	MAT 6:9	‘Geka pitenana ona laupali ona pa, Amiyai, tam hoi yada e memae. Gowam to wiyateyateya.
23365	MAT 6:14	‘Apo taumi lawa hai apapoe ona paligigilihi yaka Amami hoi yada apo omi apapoe ina paligigilihi.
23367	MAT 6:16	‘Hougana tapalolo binei ma ona iyohi, yaka ega tepami hina woapapoe po mei tu nugodubu. Naka tu wikoyakoyama hai dewa dumana babana galenahi hi wiapapoenihi po ipa hai wiyohi lawa hina hanapugehi po hina kawaidewedewehi naka hai meiha amaka he tutuhagahi.
23370	MAT 6:19	‘Omi gapola ega hoi hipuli ona upupuma, matababana motamota po buda gapola he iapapoenihi ma tu danene apo hina lui po omi numa u hinehi omi gapola hina danenehi.
23373	MAT 6:22	‘Matam tauna hinim anani liyayata. Hougana matam a dewadewahi hinim atapuna apo yayata ina hogoya.
23375	MAT 6:24	‘Ega emoemotana tu bagibagi emosi babada luwaga ina poulehi. Matababana emosi apo ina wihinigigiyeya ma gehounana ina luhogaleya. Ma apo emosi ina latuya ma gehounana ina galena iapapoeya. Apega Yaubada ma gapola una poulena luwagehi.’
23376	MAT 6:25	‘Uyahinei a paliwelemi, ega ona genogeno omi mae hoi hipuli binei. Awai apo on’anani bo awai on’umumaya bo hinimi awai in’ototeni ega ona genogenogeya. Matababana omi luyagohana hi geduma ma apoma aniani, ma hinimi hi geduma ma apoma kaleko.
23379	MAT 6:28	‘Matababana awai po kaleko binei o inugonugotuhu duma? Heki, hipuli wihiyahi iyowai he lahalahahi ona galehi. Tauhi ega hita wobagibagi bo hita diidina.
23386	MAT 7:1	‘Ega lawa gehouhi ona laibahibahihi meka po apo Yaubada ina libahibahimi.
23391	MAT 7:6	‘Yaubada a gapola ega ona hahalena yabayababaya kedewa u matahi, apo ona liyahiyahihi ma hina luhagawilehi po hina kimami. Mei gasi omi kahi matana ega polo ona weleweleya apo ina tuibaabaya.’
23392	MAT 7:7	‘Ona lupali yaka apo Yaubada ina welemi. Ona bibeiha yaka apo ona tuhagaya. Ma ona laitutou yaka Yaubada apo taumi bimiyei gudu ina hoeya.
23398	MAT 7:13	‘Ona wileta po mateta dinadinana uyahinei ona luilui ma ega mateta yawayawatana uyahinei ona luilui, naka tahaya teyateyana po lawa magomagouhi nugohi i waya ma uyahinei he nenae anani kokoe uyahina wiyuwa e memae.
23400	MAT 7:15	‘Tu wiatatiyana koyakoyama ona galena imahiyehi. Babana apo gehouhi hina nehi uyahimi po gagalenahi mei sipi malamalagamahi ma tamogi u nugonugohi mei kedewa woyahiyahihi.
23406	MAT 7:21	‘Lawa hi maga duma uyahihi he kawakawaiguyau, ma tamogi atapuhi apega hina lui Amau anani taniwaga uyahina, ma iyawoi tauhi Amau hoi yada a nugotuhu tu wiponawogogena tauhi tunawahi.
23409	MAT 7:24	‘U wibaabani geka apo taumi iyawoi ona nonola imahiyeya po ona wiponawogogeya yaka apo taumi mei tu lunuma hanahanapuna po hoi gaima a numa amaka i wogoya.
23417	MAT 8:3	Yesu nimana i lodomi po lawana i wodadani ma i pa, ‘Apo a luyawahim. Amaka ma una dewadewa.’ Mala emosi ma a lepelo i kokoe.
23418	MAT 8:4	Yesu i baha nae lawana uyahina i pa, ‘Ega lawa gehouna una palipaliweleya, ma una nae tu witalaguyaba uyahihi po una bahena mem una pa, “Amaka a dewadewa” ma om ani’mbenena una houni mei Mose a lugagayo bukana uyahina i gilugilumi pite, po hina hanapugem tam amaka u luyagohana.’
23421	MAT 8:7	Yesu i baha nae uyahina i pa, ‘Apo a nehi po a widewadewaya.’
23424	MAT 8:10	Hougana geka bahahi Yesu i noonolihi po i goholi ma hi imulitagoya uyahihi i baha nae i pa, ‘A baha duma uyahimi, yohola mi Isalaela u hinemi ega lawa awai a witumagana ata galeya po mei geka lawana.
23427	MAT 8:13	Yesu tu wigawiya hai taniwaga uyahina i baha nae i pa, ‘Una nae om hewali apo ina luyagohana om witumagana binei.’ Houga naka uyahina tu tootogona a kadidili i tuhaga meya.
23431	MAT 8:17	Geka dewahi hi gelegeleta naka tu bahapiko Isaiya a baha i limoineya. Geka pitenana a wibaabani i pa, ‘Tauna ata wigwameyameya ma ata totogo witeihi ina awalihi.’
23434	MAT 8:20	Yesu i baha lawana uyahina i pa, ‘Gamogamo mi pitepitena waidomohi po kiu moyanei waipatahi. Ma Lawa Moinau ega meka nawatatau ani wienona gehouha.’
23436	MAT 8:22	Yesu a baha i wimiheya i pa, ‘Lawa hai luyagohana mei tu hilahilage una palihalehi po tu hilahilage uyahihi hina galena nae.’
23440	MAT 8:26	Yesu i baha nae a hewahewali uyahihi i pa, ‘Awai binei o matomatouta? Omi witumagana hi habulu hota,’ ma i towolo po togowa ma guletutu i paliyehi po noka hougana dumola baneina.
23441	MAT 8:27	A hewahewali hi gohola dumahi ma tunawahi hi ibaabani hi pa, ‘Geka lawana iyai, po togowa ma guletutu he iponawogogeya?’
23443	MAT 8:29	Hai luwagahi Yesu hi galeya yaka hi otu hopu uyahina hi pa, ‘Yaubada Natuna tam. Awai ipa una dewaya uyahiyai? Yohola ega libahibahi hougana ma ipa hiniwiyuwa una weliyai?’
23445	MAT 8:31	Ega yaka alugo apapoehi Yesu uyahina hi lupali gonugonuwa hi pa, ‘Inapa una iyagiyai yaka to luhogaleya ipa una himiliyai po noka polohi uyahihi to lui.’
23446	MAT 8:32	Ega yaka Yesu i baha nae uyahihi i pa, ‘Ona hopu.’ Lawahi luwaga uyahihiyei alugo apapoehi hi hopu po hi nae polo uyahihi po hi lui, ma polohi boluhi hi nohanoha mehi po hoi gubala hi holuholugehi hoi boga po hi halele atapuhi.
23451	MAT 9:3	Yesu a wibaabani lugagayo tanitaniwagahi hi noonoli po tunawahi ma hi ibaabani hi pa, ‘Geka lawana Yaubada e idibogi.’
23452	MAT 9:4	Hai winugonugotuhu Yesu amaka i hanapugeya ega yaka i baha nae uyahihi i pa, ‘Awai binei o inugonugotuhu powa?
23454	MAT 9:6	Apo uyahimi a limoineya naka tau Lawa Moinau, wipoya Yaubada i weleu po hoi hipuli apo apapoe a paligigili.’ Ega yaka i baha nae lawa waigwameyameyana uyahina i pa, ‘Una towolo po om ani eno una awali po una nae om meyagai uyahina.’
23456	MAT 9:8	Ma bolu hi gagaleya po hi matouta duma ma Yaubada hi wotalagiyeya po hi pa, ‘Nugote Yaubada a wipoya atapuna Yesu i weleya.’
23457	MAT 9:9	Yesu tupo noka i nehaleya po i nenae ma lawa gehouna gowana Matiu takisi tu tama anani bagibagi numana uyahina i tugutugula ma i galeya. Ega yaka Yesu i baha nae uyahina i pa, ‘Una wotagou.’ Matiu i towolo po Yesu i wotagoya.
23459	MAT 9:11	Ma Palisi lawahi Yesu hi gagaleya po ega yaka a hewahewali hi lubayadehi hi pa, ‘Awai binei omi tu wiatatiyana takisi tu tama po tu apapoe mitehi he yam gogona?’
23460	MAT 9:12	Yesu hai baha i noonoli po i baha nae uyahihi i pa, ‘Lawa ega hita tootogo ega tu lumulamula nugonugohi ma tu tootogo tauhi nugonugohi tu lumulamula.
23462	MAT 9:14	Yoni a hewahewali hi nei Yesu uyahina po hi lubayadeya hi pa, ‘Awai binei tauyai ma Palisi lawahi i tapalolo binei to iyohi ma tam om hewahewali mitehi o’mam?’
23463	MAT 9:15	Ma Yesu i’mpaliluwaluwa uyahihi i pa, ‘Itapa tu tawine olotona a tawine tolehana uyahina tauna ita memae, moina apo a toumana hita iyohi? Apega. Tamogi iyeta he nenei apo tu tawine olotona a gawiya hina wihaleya ma noka iyetahi uyahihi apoma apo hina wiyohi.
23464	MAT 9:16	‘Ega iyai luilui wouna ita papaya po luilui odubona uyahina ita hilahilama lawiteya. Inapa ina dewaya yaka naka luiluina wouna amaka i wiapapoeya ma gasi apo gunalolona ina lata.
23466	MAT 9:18	Yesu i ibaabani ma taniwaga gehouna i nei uyahina po i polou ma i baha nae uyahina i pa, ‘Natuwe wawinena amalai i hilage. Ma a luhogalem ipa una nei po una wogodadani po ina luyagohana.’
23469	MAT 9:21	Matababana u nugonugona i lugeleteya i pa, ‘Apo Yesu a kaleko yawa a wogodadani yaka a luyagohana.’
23472	MAT 9:24	Ega yaka Yesu i paliyehi i pa, ‘Atapumi tewela geka ona nehaleya po ona hopu hoi uputa; tewela geka ega ita hilage ma e’neno.’ Geka bahana uyahina ma lawa atapuhi hi winameya.
23476	MAT 9:28	Yesu numa u hinena i lui po i memae, ma tu matakekehi hi nei uyahina po i lubayadehi i pa, ‘O witumaganeu ipa apo matami a widewadewahi?’ Tauhi a baha hi wimiheya hi pa, ‘Guyau, to witumaganem.’
23477	MAT 9:29	Ega yaka matahi i wodadanihi ma i baha nae uyahihi i pa, ‘Omi witumagana binei apo matami hina lugiigilihi.’
23478	MAT 9:30	Yaka matahi hi lugiigilihi. Ma Yesu i lugagayogehi i pa, ‘Ega lawa gehouna uyahina ona bahebaheu.’
23481	MAT 9:33	po Yesu i wiyagaya ma lawana i dewadewa meme po i ibaabani. Ma lawa boluhi hi kaoha duma po Yesu hi kawaidewedeweya po hi pa, ‘Ega kikina lawa gehouna a bagibagi tata galeya Isalaela u hinena geka pitenana.’
23482	MAT 9:34	Ma Palisi lawahi hi gagaleya po ega yaka hi baha hi pa, ‘Ega naka tauna a wipoyagei ita wobagibagi ma Tomodulele balau i weleya po uyahinei alugo apapoehi e iyagahi.’
23485	MAT 9:37	Ega yaka Yesu a hewahewali i paliwelehi i pa, ‘Mahula i lauliligeya ma tu yaba luemoemotahi.
23491	MAT 10:5	Yesu a hewahewali magouhi 12 i himihimilihi ma hai lugagayo i paliwelehi i pa, ‘Tauhi ega mi Yudeya uyahihi ega ona nenae, po gasi Samaliya meyageihi uyahihi ega ona luilui.
23497	MAT 10:11	‘Hougana dobu po meyagai uyahihi ona luilui ona lubayada tahaya po lawa awai a dewa wodewadewana ina baha uyahimi, yaka ona lui a numa u hinena po ona memae a sigana omi houga omhoe yaka apoma ona nehaleya.
23502	MAT 10:16	‘Tau a himihimilimi gagalenami mei sipi, ma kedewa woyahiyahihi u hayahi o nenae, yaka ipa ona nugohanahanapu po mei mota, ma ona nugohegoya po mei bunebune.
23507	MAT 10:21	‘Houga noka uyahina lawa apo gugunihi yawa apo hina igawigawiya biugei po walehina ina palihaleya po hina lihilageni. Mei gasi lawa natuna apo ina nugohaleya po hina lihilageni ma logaloga amamahi po hinahinahi hina palihalehi po hina lihilagenihi.
23510	MAT 10:24	‘Tu lunonola a tu wiatatiyana apega ina gelagoni. Mei gasi tu bagibagi a bada apega ina taniwageya.
23512	MAT 10:26	‘Lawa ega ona matumatutehi, babana ginouli awai humahumana apo ina lugeleteya, bo gowagowadana apo lawa hina hanapugeya.
23514	MAT 10:28	‘Iyawoi hinimi hin’ununi ega ona matumatutehi babana alugomi apega hina lihilagenihi. Ma tamogi Yaubada ona matuteya, babana emoemotana apo hinimi po alugomi mayau alalatana uyahina ina houni.
23518	MAT 10:32	‘Iyai bolu u matahi ma ina bahena geleteu naka tau e itumaganeu yaka tau Amau hoi yada u matana apo tauna a bahena geleteya.
23520	MAT 10:34	‘Omi nugotuhu o pa nugodumola ata neiyai hoi hipuli, bo? A paliwelemi, eega. Ega nugodumola ata neiyai ma tamogi gawiya.
23523	MAT 10:37	‘Apo lawa awai amana ma hinana ina luhogalena dumahi ma tau tupo hotana tauna ega emoemotana po ina wotagou. Ma apo lawa awai natuna olotona bo wawinena ina luhogalena dumahi ma tau tupo hotana naka lawana ega emoemotana po ina wimulitagou.
23526	MAT 10:40	‘Apo lawa awai ina kaohemi yaka naka tau i likaohau po tu himiliu i likaohaya.
23531	MAT 11:3	hi pa, ‘Tam iyai? Besinana lawana bimgei to iotonana ipa apo una nenei bo ega tam ma lawa gehouna to iotonaneya?’
23532	MAT 11:4	Ega yaka Yesu hai lubayadana i wimihena meya i pa, ‘Awai o gagalehi po o noonolihi ona gunawilemi po Yoni ona paliweleya.
23535	MAT 11:7	Yoni a hewahewali hi gunawilena mehi po hi memae, ma Yesu i wiwawala po bolu uyahihi i ipaliwelena Yoni binei i pa, ‘Hougana o nenae hoi balabala yabayababa Yoni uyahina omi nugotuhu ipa awai ona galeya? Ega togowa didiyala ita kwadikwadiyeya ma ota galeya.