23233	MAT 1:20	Rü yexguma yemagu ínaxĩnüyane, rü wüxi ga daxũcü̱̃ã̱x ga Tupanaãrü orearü ngeruü̃, rü nanegüwa naxcèx nango̱x rü namaã nidexa. Rü ñanagürü nüxü̃: —Pa Yúche Pa Dabítanüxü̃x, ¡tãxṹ i ngĩxü̃ cuxoxü̃ i María na ngĩmaã cuxãmaxü̃! Erü Tupanaãẽ i Üünexü̃ ngĩxna ĩnüxü̃gagu nixĩ i naxãxãcüxü̃.
23234	MAT 1:21	—Rü ngĩma tá ngĩxü̃́ nangẽxma ya wüxi ya ngine, rü cuma rü tá Ngechuchugu cunaxüéga. Rü ngẽma nae̱ga rü ‘maxẽẽruxü̃’ ñaxüchiga nixĩ, erü nüma tá norü pecadugüwa ínananguxü̃xẽẽ i norü duü̃xü̃gü —ñanagürü.
23236	MAT 1:23	“Rü tá tauemacü ngĩxü̃ inayarütaxu i ngẽma nge i taguma yatüxü̃ cuèxcü. Rü tá nayatü. Rü Emanue̱ tá nixĩ i nae̱ga. Rü ngẽma nae̱ga rü ‘Tupana tatanüwa nangu’, ñaxü̃chiga nixĩ”, ñanagürü.
23240	MAT 2:2	Rü duü̃xü̃güna nacagüe, rü ñanagürügü: —¿Ngextá nixĩ i nangẽxmaxü̃ ya yima Yudíugüarü ãẽ̱xgacü ya ngexwacèx bucü? Toma rü yéama tochiü̃ãnewa nüxü̃ tadau ya norü woramacuri rü ngẽmacèx núma taxĩ na nüxü̃ tayarücuèxüü̃güxü̃cèx —ñanagürügü.
23242	MAT 2:4	Rü yexguma ga ãẽ̱xgacü ga Erode rü naxcèx nangema ga guxü̃ma ga paigüarü ãẽ̱xgacügü rü ngúexẽẽruü̃gü ga ore ga mugüwa ngu̱xẽẽtaegüxü̃. Rü nüxna naca, rü ñanagürü: —¿Ngexta nixĩ i nabuégaxü̃ ya Cristu? —ñanagürü.
23243	MAT 2:5	Rü nümagü nanangãxü̃gü, rü ñanagürügü: —Nuã Yudéaanewa ngẽxmane ya ĩãne ya Beréü̃gu tá nixĩ i nabuxü̃. Yerü nuxcümaü̃cü ga Tupanaãrü orearü uruü̃ rü nachiga nanaxümatü, rü ñanagürü ga yema ore:
23244	MAT 2:6	“Rü Beréü̃ ya ĩãne ya Yudéaanewa ngẽxmane, rü yima rü tama wüxi ya ngexnerüǘnemare ya ĩãne nixĩ, erü nagu tá nabu i ngẽma ãẽ̱xgacü i taxü̃ i Cristu. Rü nüma tá nüxna nadau i guxü̃ma i Tupanaãrü duü̃xü̃gü i Yudíugü”, ñanagürü.
23246	MAT 2:8	Rü ñu̱xũchi ga Erode rü Beréü̃wa nanamugü ga yema yatügü. Rü ñanagürü nüxü̃: —¡Rü nge̱ma pexĩ rü meã naxcèx peyadèu̱x i ngẽma buxü̃. Rü ngẽxguma nüxü̃ ipeyangauxgu rü chomaã nüxü̃ pixu na choma rü ta nge̱ma chaxũxü̃cèx, na nüxü̃ chayarücuèxüü̃xü̃cèx i ngẽma buxü̃! —ñanagürü.
23251	MAT 2:13	Rü yexguma marü íyaxĩxguwena ga yema yatügü rü wüxi ga daxũcü̱̃ã̱x ga Tupanaãrü orearü ngeruü̃, rü nanegüwa Yúchecèx nango̱x, rü ñanagürü nüxü̃: —¡Nabèi̱xãchi rü írüda! ¡Rü ínaxũxũ namaã ya yima bucü rü naẽ rü Equituanewa naxũ! ¡Rü nge̱ma pengẽxmagü ñu̱xmatáta choma cumaã nüxü̃ chixu na ñuxgu tá cutaeguxü̃! Erü ãẽ̱xgacü i Erode rü yima bucücèx tá nadau na yamáãxü̃cèx —ñanagürü nüxü̃.
23253	MAT 2:15	Rü Equituanewa nayexmagü ñu̱xmata nayu̱x ga ãẽ̱xgacü ga Erode. Rü yemaãcü nangupetü na yanguxü̃cèx ga Tupanaãrü ore ga nuxcümaü̃cü ga norü orearü uruü̃ nüxü̃ ixuxü̃ ga ñaxü̃: “Naxcèx changema ya Chaune rü Equituanena chanataeguxẽẽ”, ñaxü̃ ga yema ore.
23256	MAT 2:18	“Rü Ramáwa nüxü̃ taxĩnüẽ i wüxi i naga i poraãcü ngechaü̃gaãcüma auxexü̃. Rü Raquera iyixĩ i ngĩxãcügücèx poraãcü auxcü. Rü taxuacüma ngĩxü̃ tataãẽxẽẽe̱ga, erü nayue i ngĩxãcügü”, ñanagürü ga yema ore.
23258	MAT 2:20	—Pa Yúchex, ¡írüda, rü pechiü̃ãnecèx namaã pewoegu ya yima bucü ya Ngechuchu! Erü marü nayue i ngema duü̃xü̃gü ya yima bucüxü̃ imèxgüchaxü̃xü̃ —ñanagürü.
23261	MAT 2:23	Rü yexguma Gariréaanewa nangugügu, rü ĩãne ga Nacharétuwa naxĩ, rü yexma naxãchiü̃gü. Rü yemaãcü nangupetü na yanguxü̃cèx ga yema ore ga nuxcümaü̃güxü̃ ga Tupanaãrü orearü uruü̃gü nüxü̃ ixugüxü̃ ga ñaxü̃: “Ngechuchu ya Cristu rü Nacharétucü̱̃ã̱xmaã tá nanaxugü”, ñaxü̃.
23262	MAT 3:1	Rü yexguma Nacharétuwa nayexmagu ga Ngechuchu, rü Cuáü̃ ga baiü̃xẽẽruü̃ inanaxügü ga Tupanaãrü orexü̃ na yaxuxü̃ ga Yudéaanewa ga dauxchitawa ngextá taxúema íxãpataxü̃wa. Rü duü̃xü̃gümaã nüxü̃ nixu rü ñanagürü: —¡Nüxü̃ perüxoe i pecüma i chixexü̃! Erü marü ningaica na perü ãẽ̱xgacü na yiĩxü̃ ya Tupana —ñanagürü.
23264	MAT 3:3	Rü guma Cuáü̃ ga baiü̃xẽẽruü̃chiga nixĩ ga naxümatüãxü̃ ga nuxcümaü̃cü ga Tupanaãrü orearü uruü̃ ga Ichaxía ga yexguma ñaxgu: “Rü dauxchitawa i ngextá taxúema íxãpataxü̃wa tá nangẽxma i wüxi i duü̃xü̃ i nge̱ma tagaãcü ñaxü̃: ‘¡Pegü pemexẽẽ̱x naxcèx ya Cori! ¡Rü naxcèx ipeyanawẽ́xãchixẽẽ̱x i perü maxü̃!’ ” ñaxü̃.
23268	MAT 3:7	Natürü yexguma Cuáü̃ nüxü̃ dèu̱xgu ga naxü̃tawa na nangugüxü̃ ga muxü̃ma ga ãẽ̱xgacügü ga Parichéugü rü Chaduchéugü na ínabaiü̃xẽẽãxü̃cèx, rü Cuáü̃ ñanagürü nüxü̃: —Pa Ãxtapearü Duü̃xü̃güx, ¿rü texé pemaã nüxü̃ tixu na naxchaxwa pibuxmüxü̃cèx i ngẽma Tupanaãrü poxcu i ãũcümaxü̃ i marü ingaicaxü̃?
23269	MAT 3:8	—¡Rü penaxwèxe na Tupana naxwèxexü̃ãcüma pemaxẽxü̃ na ngẽmaãcü guxü̃ma i duü̃xü̃gü nüxü̃ nadaugüxü̃cèx na aixcüma marü nüxü̃ perüxoexü̃ i ngẽma pecüma i chixexü̃!
23270	MAT 3:9	—Erü Tupanapẽ́xewa rü taxuwama name na pegü pixuxü̃ na Abráü̃tanüxü̃ i Yudíugü pixĩgüxü̃ erü tama ngẽmacèx nixĩ ya Tupana i duü̃xü̃güxü̃ nayaxuxü̃. Rü pemaã nüxü̃ chixu rü ngẽxguma Tupana naxwèxegu, rü tama nüxü̃́ naguxcha na daa nutawa Abráü̃tanüxü̃ nanguxü̃xẽẽxü̃.
23271	MAT 3:10	—Rü Tupanaãrü yuema rü marü íimemare na nadaxü̃xü̃cèx i ngẽma nanetügü i tama mexü̃. Rü guxü̃ma i nanetügü i chixearü õṍxü̃ rü tá nadaxü̃, rü ñu̱xũchi tá ínagu —ñanagürü.
23272	MAT 3:11	Rü ñanagürü ta ga Cuáü̃: —Choma rü aixcüma dexáwamare pexü̃ íchabaiü̃xẽẽ na togü i duü̃xü̃gü nüxü̃ cuáxü̃cèx na aixcüma marü nüxü̃ perüxoexü̃ i pecüma i chixexü̃. Natürü choweama tá ínangu i to i Tupanaãrü orearü uruü̃. Rü nüma tá pexü̃tawa nanamu i Tupanaãẽ i üünexü̃ na naporaexẽẽãxü̃ i ngẽma Tupanawe rüxĩxü̃, rü nüma tá nanapoxcue i ngẽma Tupanaxü̃ oexü̃. Erü nüma rü poraãcü choxü̃ narüyexera na ãẽ̱xgacü yiĩxü̃. Rü choma rü napẽ́xewa rü taxuwama chame rü bai i norü chapatuarü ngewaxüra chame.
23273	MAT 3:12	—Rü nüma rü marü ínamemare na ñoma i naãnewa yadexechiãxü̃cèx i norü duü̃xü̃gü ñoma wüxi i yatü trigu naã́tüna idexechixü̃rüü̃. Rü ngẽmaãcü tá nayadexechi i ngẽma noxrü ixĩgüxü̃ na naxü̃tawa nangẽxmagüxü̃cèx, natürü ngẽma tama noxrü ixĩgüxü̃ rü tá ínanagu nawa ya yima üxü ya taguma ixoxü̃ne —ñanagürü ga Cuáü̃.
23275	MAT 3:14	Rü noxri rü tama Ngechuchuxü̃ ínabaiexẽẽchaü̃ ga Cuáü̃. Rü ñanagürü nüxü̃: —Choxü̃ waxi nixĩ i namexü̃ na ícubaiexẽẽxü̃. ¿Rü ñuxãcü i cuma i chauxü̃tawa cuxũxü̃ na choma cuxü̃ íchabaiexẽẽxü̃cèx? —ñanagürü.
23276	MAT 3:15	Natürü ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —Name nixĩ i choxü̃ ícubaiexẽẽ i ñu̱xmax. Erü name nixĩ i tanaxü i guxü̃ma i ngẽma Tupana tüxü̃ muxü̃ —ñanagürü. Rü yexguma ga Cuáü̃ rü: —Ngü̃ —ñanagürü.
23278	MAT 3:17	Rü dauxü̃wa inanaxũ ga wüxi ga naga ga ñaxü̃: —Daa nixĩ ya Chaune ya nüxü̃ changechaü̃xü̃chicü, rü poraãcü namaã chataãẽxü̃chicü —ñaxü̃.
23281	MAT 4:3	Rü yexguma ga ngoxo ga Chataná rü Ngechuchuxü̃tawa nangu, na nüxü̃ naxüxü̃cèx. Rü ñanagürü nüxü̃: —Ega aixcüma Tupana Nane quixĩgu, ¡rü daa nutagüxü̃ namu na pãũxü̃ nanguxü̃xü̃cèx! —ñanagürü ga Chataná.
23282	MAT 4:4	Natürü Ngechuchu nanangãxü̃, rü ñanagürü: —Tupanaãrü ore i ümatüxü̃ rü ñanagürü: “Tãũtáma pãũxĩca nanamaxẽxẽẽ i duü̃xü̃gü, natürü guxü̃ma i ore i Tupana nüxü̃ ixuxü̃ nixĩ i duü̃xü̃güxü̃ maxẽxẽẽxü̃”, ñanagürü.
23284	MAT 4:6	Rü ñanagürü nüxü̃: —Ega aixcüma Tupana Nane quixĩgu, ¡rü nuã cugü rütáe! Erü Tupanaãrü ore i ümatüxü̃wa rü ñanagürü: “Tupana tá nanamu i norü orearü ngeruü̃gü i daxũcü̱̃ã̱x na cuxna nadaugüxü̃cèx. Rü naxmẽ́xmaã tá cuxü̃ niyauxgü na tama ṯacü rü nutagu cunguxü̃cèx”, ñanagürü.
23285	MAT 4:7	Rü Ngechuchu nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Rü Tupanaãrü ore i ümatüxü̃ rü ñanagürü ta: “¡Tama name i nüxü̃ na cuxüxü̃ ya Cori ya curü Tupana!” ñanagürü.
23287	MAT 4:9	Rü Chataná rü ñanagürü nüxü̃: —Choma chi cuxna chanaxã i guxü̃ma i ñaã cuxü̃ chawéxü̃ i ngẽxguma chi chopẽ́xegu cucaxã́pü̱xügu rü choxü̃ quicuèxüü̃gu —ñanagürü.
23288	MAT 4:10	Rü yexguma ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —¡Choxna ixũgachi, Pa Chatanáx! Erü Tupanaãrü ore i ümatüxü̃ rü ñanagürü: “¡Nüxü̃ icuèxüü̃ ya Cori ya curü Tupana, rü yimaãxü̃́xĩcatama napuracü!” ñanagürü.
23293	MAT 4:15	“Rü duü̃xü̃gücèx tá nango̱x i wüxi i ngóonexẽẽruü̃ i Chaburã́ũãrü naãnewa, rü Netaríarü naãnewa, rü Yudáü̃ãrü tocutüwa rü ngẽma nama i taxtücutüwa nadaxü̃wa, rü Gariréaanewa i ngextá duü̃xü̃gü i tama Yudíugü ixĩgüxü̃ ixãchiü̃güxü̃wa. Rü ngẽmaãcü i ngẽma duü̃xü̃gü ga noxri ẽãnexü̃wa yexmagüxü̃, rü tá nüxü̃ nadaugü i wüxi i taxü̃ i ngóonexẽẽruü̃. Rü ngẽma duü̃xü̃gü ga noxri yutüü̃wa yexmagüxü̃ rü tá nüxü̃ nabaxi i ngẽma ngóonexẽẽruü̃”, ñanagürü ga yema Ichaxíaarü ore.
23295	MAT 4:17	Rü yexgumaü̃cüü nixĩ ga inaxügüãxü̃ ga Ngechuchu ga nüxü̃ na yaxuchigaxü̃ ga norü ore ga ñaxü̃: —¡Nüxü̃ perüxoe i pecüma i chixexü̃! Erü marü ningaica na perü ãẽ̱xgacü na yiĩxü̃ ya Tupana —ñaxü̃.
23297	MAT 4:19	Rü yexguma ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —¡Chowe perüxĩ! Rü chorü puracüwa tá pexü̃ chamugü na chauxü̃tawa penagagüxü̃cèx i duü̃xü̃gü —ñanagürü.
23306	MAT 5:3	—Tataãẽgü ya yíxema nüxü̃ icuèxãchitanüxẽ i tümaãrü pecadu rü nüxü̃ rüxoexe. Erü tümacèx nixĩ i ngema daxũguxü̃ i naane i Tupana ãẽ̱xgacü íxĩxüwa.
23307	MAT 5:4	—Tataãẽgü ya yíxema ngechaü̃güxe, erü Tupana tá tüxü̃ nataãẽxẽẽ.
23308	MAT 5:5	—Tataãẽgü ya yíxema tama tügü icuèxüxü̃güxe, erü tá tanayauxgü i ñoma i naãne i Tupana tümamaã ixunetaxü̃.
23309	MAT 5:6	—Tataãẽgü ya yíxema poraãcü tüxü̃́ nangúchaü̃xẽ na Tupanapẽ́xewa meã tamaxẽxü̃, erü Tupana tá tüxna nanaxã i ngẽma maxü̃ i mexü̃ i naxcèx tadaugüxü̃.
23310	MAT 5:7	—Tataãẽgü ya yíxema togü i duü̃xü̃gü tüxü̃́ ngechaü̃tümüü̃güxe, erü tümagü rü tá ta Tupanaãxü̃́ tangechaü̃tümüü̃gü.
23311	MAT 5:8	—Tataãẽgü ya yíxema tama chixexü̃gu rüxĩnüẽxẽ i tümaãẽwa, erü yíxemagü tá tixĩgü ya Tupanaxü̃ daugüxe.
23312	MAT 5:9	—Tataãẽgü ya yíxema togüarü chogüruü̃ ixĩgüxe, erü Tupana rü nanegümaã tá tüxü̃ naxu.
23313	MAT 5:10	—Tataãẽgü ya yíxema togü i duü̃xü̃gü tümachi aiexe naxcèx na Tupana naxwèxexü̃ãcüma meã tamaxẽxü̃. Erü tümacèx nixĩ i ngema daxũguxü̃ i naane i Tupana ãẽ̱xgacü íxĩxü̃wa.
23314	MAT 5:11	—Petaãẽgü i pema ega duü̃xü̃gü ṯacü pemaã ixugüegu, rü chixri pemaã namaxẽgu, rü chaugagu doramaã poraãcü chixri pechiga yad exagügu.
23315	MAT 5:12	—¡Rü petaãẽgüama rü tama pexoegaãẽgü! Erü daxũguxü̃ i naãnewa tá penayauxgü i wüxi i perü ãmare i mexẽchixü̃. Rü ngẽma ñu̱xma pexü̃ ngupetüxü̃rüü̃ nixĩ ga nüxü̃ nangupetüxü̃ ga nuxcümaü̃güxü̃ ga Tupanaãrü orearü uruü̃gü, yerü ga duü̃xü̃gü rü naxchi rü ta naxaie.
23316	MAT 5:13	—Pema rü ñoma yucürarüü̃ pixĩgü i ñoma i naãnewa. Erü yima yucüra rü õna na namexẽẽxü̃rüü̃, rü ngẽxgumarüü̃ ta i pema rü ñoma i naãnecü̱̃ã̱x i duü̃xü̃güarü mexẽẽruü̃ pixĩgü. Natürü ngẽxguma chi nangeacagu ya yucüra, ¿rü ṯacüwa chi i namexü̃ i ngẽxgumax? Rü dücax, rü taxuwama name, rü ítanatèxmare, rü nge̱ma duü̃xü̃gü nawa nangagü.
23317	MAT 5:14	—Pema rü ñoma i naãnecü̱̃ã̱xãrü ngóonexẽẽruü̃ pixĩgü. Rü wüxi ya ĩãne ya wüxi ya mèxpǘnewa ngẽxmane, rü taxuacüma inicu̱x.
23318	MAT 5:15	—Rü taxúema wüxi i omüwa tanangixichi na wüxi i caichã́ũtüü̃gu na tayaxücuchixü̃cèx. Natürü wüxi i omüwa tanangixichi na norü üchicaü̃gu tanaxünagüxü̃cèx, na nge̱ma tüxü̃ nabaxixü̃cèx ya guxãma ya yíxema yima ĩwa ngẽxmagüxe.
23319	MAT 5:16	—Rü name nixĩ i duü̃xü̃güpẽ́xewa na meã pemaxẽxü̃. Erü ngẽmaãcü i pema rü omügürüü̃ tá pinaĩgü. Rü ngẽmaãcü duü̃xü̃gü tá nüxü̃ nadaugü i ngẽma mexü̃ i pexüxü̃, rü tá nüxü̃ nicuèxüü̃gü ya Penatü ya daxũwa ngẽxmacü.
23320	MAT 5:17	—Tama name i nagu perüxĩnüẽ na núma chaxũxü̃ na ichayanaxoxẽẽxü̃cèx i Tupanaãrü mugü ga Moĩché ümatüxü̃, rü yema ore ga nuxcümaü̃güxü̃ ga Tupanaãrü orearü uruü̃gü namaã ngu̱xẽẽtaegüxü̃. Natürü núma chaxũ na meã chayanguxẽẽxü̃cèx i ngẽma mugü, rü tama na ichayanaxoxẽẽxü̃cèx.
23321	MAT 5:18	—Rü aixcüma pemaã nüxü̃ chixu, rü ñu̱xma na tama nangupetüxü̃ i daxũguxü i naane rü ñoma i naãne rü taxucürüwa naxüchicüxü i ngẽma mugü, rü bai i írarüwa ñu̱xmatáta yangu i guxü̃ma i ngema mugü nüxü̃ nixuxü̃.
23322	MAT 5:19	—Rü ngẽmacèx ya yíxema tama naga ĩnüxẽ i ngẽma mugü, rü woo i ṯacü i íraxü̃ i ngéma nüxü̃ yaxuxü̃ rü duü̃xü̃güxü̃ tangúexẽẽ̱xgu na nümagü rü ta tama naga naxĩnüẽxü̃cèx, rü yíxema rü tá guxü̃ãrü yexera wixweama tatèx i Tupana ãẽ̱xgacü íixĩxü̃wa. Natürü yíxema naga ĩnüxẽ i Tupanaãrü mugü rü duü̃xü̃güxü̃ ngúexẽe̱xẽ na tümagü rü ta naga taxĩnüẽxü̃cèx, rü guxü̃pẽ́xewa tá taxü i Tupana ãẽ̱xgacü íixĩxü̃wa.
23323	MAT 5:20	—Rü pemaã nüxü̃ chixu, rü ngẽxguma tama Parichéugü rü ngúexẽẽruü̃gü i ore i mugüwa ngu̱xẽẽtaegüxü̃ãrü yexera meã pemaxẽgu, rü tagutáma Tupana íngexmaxü̃wa pichocu.
23324	MAT 5:21	—Pema rü marü nüxü̃ pexĩnüẽ ga Moĩchéarü ore ga nuxcümaü̃güxü̃ ga duü̃xü̃gümaã nüxü̃ yaxuxü̃ ga ñaxü̃: “¡Tãxṹ i pemáẽtagüxü̃! Erü texé yamáẽtaxe rü tá tapoxcu”, ñaxü̃.
23325	MAT 5:22	—Natürü choma rü pemaã nüxü̃ chixu rü texé ya tümaẽneẽmaã nuxẽ, rü tá tapoxcu. Rü texé ya ṯacü tümaẽneẽmaã ixugüxe, rü ãẽ̱xgacügüpẽ́xewa tá tüxü̃ nagagü na tüxü̃ napoxcuxü̃cèx. Rü texé ya tümaẽneẽxü̃ ngoxo wogüxe, rü ãũcümaxü̃wa tangẽxma, erü ngürüãchi tá tapoxcu nagu ya yima üxü ya ngoxo nagu poxcuene.
23326	MAT 5:23	—Rü ngẽxguma tupaucawa Tupanana cunaxãxgu i curü dĩẽru, rü nge̱ma nüxna cucuèxãchigu na ṯacücèx cumaã nanuxü̃ i cueneẽ, ¡rü ngẽxma tupaucagutama naxü i ngẽma curü ãmare i Tupanana cuxãxchaü̃xü̃! ¡Rü cueneẽxü̃tawa naxũ, rü namaã yamexẽẽxĩra i ngẽma cuxchi na naxaixü̃! Rü ngẽmawena rü marü name i tupaucacèx cutaegu na Tupanana cuyaxãmarexü̃cèx i curü dĩẽru.
23328	MAT 5:25	—Rü ngẽxguma chi wüxie wüxi i ngetanücèx cuxü̃ íxuaxü̃gu, rü ãẽ̱xgacüxü̃tawa cuxü̃ tagaxgu, rü name nixĩ i namawatama tüxü̃ curüngüxmüxẽẽ na tama ãẽ̱xgacüpẽ́xewa cuxü̃ tagaxü̃cèx. Erü wüxicana na ãẽ̱xgacüxü̃tawa cunguxü̃, rü ãẽ̱xgacü tá purichíagüna cuxü̃ namu na cuxü̃ napoxcuxü̃cèx.
23329	MAT 5:26	—Rü aixcüma cumaã nüxü̃ chixu rü tãũtáma nge̱ma poxcupataü̃wa ícunguxuchi ñu̱xmatáta ngĩxü̃ cuxütanü i gu̱xcü i ngẽma dĩẽru i nüxü̃́ ngĩxü̃ cungetanücü. Rü name nixĩ i paxa Tupanana peca na pexü̃́ nüxü̃ nangechaü̃xü̃cèx i perü pecadugü na tama pexü̃ napoxcuexü̃cèx.
23330	MAT 5:27	—Pema marü nüxü̃ pexĩnüẽ ga Tupanaãrü mu ga Moĩché nuxcüma nüxü̃ ixuxü̃ ga ñaxü̃: “¡Tama name i naĩ i ngemaã na icupexü̃!” ñaxü̃.
23331	MAT 5:28	—Natürü choma rü pemaã nüxü̃ chixu, rü yíxema texé ya wüxi i ngexü̃ dawenüxẽ rü tüxü̃́ nangúchaü̃xẽ na ngĩmaã itapexü̃, rü Tupanapẽ́xewa rü marü chixexü̃ ngĩmaã taxü i tümaãẽwa.
23332	MAT 5:29	—Rü ngẽxguma chi yima curü tügünexẽtü pecadu cuxü̃ üxẽẽgu rü ¡noxtacüma nayaxu rü yaxü̃gu naña! Erü narümemaẽ nixĩ na yima cuxetüxicatama iyarütaxuxü̃ na tama guxü̃ i cuxune iyarütaxuxü̃cèx nagu ya yima üxü ya ngoxogü nagu poxcuene.
23333	MAT 5:30	—Rü ngẽxguma chi yima curü tügünemẽ́xẽ pecadu cuxü̃ üxẽẽgu, rü name nixĩ i noxtacüma ícunadae rü yaxü̃gu cuyaña. Erü narümemaẽ nixĩ na yima cuxmẽ́xĩcatama iyarütaxuxü̃ na tama guxü̃ i cuxune iyarütaxuxü̃cèx nagu ya yima üxü ya ngoxogü nagu poxcuene. Rü ngẽmaãcü ega woo pexü̃́ naguxchagu rü name nixĩ i nüxna pixĩgachi i guxü̃ma i chixexü̃ i nagu piyixchaü̃xü̃ —ñanagürü.
23334	MAT 5:31	Rü ñanagürü ta ga Ngechuchu: —Moĩché rü ü̃pa nüxü̃ nixu rü yíxema tümamèxü̃ ítáxe, rü tanaxwèxe i ngĩxna tanaxã i wüxi i popera i nawa nüxü̃ tixuxü̃ na marü ngĩxü̃ ítatáxü̃.
23335	MAT 5:32	—Natürü choma rü pemaã nüxü̃ chixu, rü ngẽxguma wüxi ya yatü naxmèxü̃ ítèxgu, rü chi tama naĩ ya yatümaã nangẽãẽxü̃gagu yixĩgu, rü ãũcümaxü̃wa ngĩxü̃ tangẽxmaxẽẽ erü ngẽmaãcü ngürüãchi pecadu ixü. Rü yíxema ngĩmaã ãmaxẽ i wüxi i nge i marü ngĩte ngĩxü̃ ítèxcü, rü tüma rü ta pecadu taxü.
23336	MAT 5:33	Rü ñanagürü ta ga Ngechuchu: —Pema rü marü nüxü̃ pexĩnüẽ ga Moĩchéarü ore ga nuxcümaü̃güxü̃ ga duü̃xü̃gümaã nüxü̃ yaxuxü̃ ga ñaxü̃: “Ngẽxguma Tupanae̱gagu texémaã ṯacücèx icuxunetagu, rü name nixĩ i cuyanguxẽẽ i ngẽma curü uneta”, ñaxü̃.
23337	MAT 5:34	—Natürü choma rü pemaã nüxü̃ chixu rü tama name i texéégagu rü ẽ́xna ṯacüégagu wüxi i duü̃xü̃maã ipexuneta. Rü tama name i daxũguxü̃ i naãnee̱gagu ipexuneta, erü nge̱ma narüto ya Tupana.
23338	MAT 5:35	—Rü tama name i ñoma i naãnee̱gagu ipexuneta, erü Tupanaãrü cuaixcutüchica nixĩ. Rü tama name i Yerucharéü̃e̱gagu ipexuneta, erü Tupana ya guxü̃ãrü ãẽ̱xgacüarü ĩãne nixĩ.
23339	MAT 5:36	—Rü tama name i cugüégagu icuxuneta, erü woo wüxitama i cuyae rü taxucürüwa cunaxüchicüü na nachóxü̃cèx rü ẽ́xna nawaxüxü̃cèx.
23340	MAT 5:37	—Rü ngẽmacèx rü ngẽxguma icuxunetagu rü narümemaẽ nixĩ i: —Ngü̃, tá chanaxü —ñaperügü, rü ẽ́xna: —Tãũtáma chanaxü —ñaperügü. Erü guxü̃ma i to i ore i namaã icuxunetaxü̃, rü ngoxo i Chatanáwa ne ũxü̃ nixĩ.
23341	MAT 5:38	Rü ñanagürü ta ga Ngechuchu: —Pema rü marü nüxü̃ pexĩnüẽ ga Tupanaãrü mu ga Moĩché nuxcüma nüxü̃ ixuxü̃ ga ñaxü̃: “Ngẽxguma texé wüxi i duü̃xü̃xü̃ icháixetüxẽẽgu, rü tümaxẽtümaãtama tayangutanüxẽẽ. Rü texé wüxi i duü̃xü̃xü̃ ibüepütagu, rü tümapütamaãtama tayangutanüxẽẽ”, ñaxü̃.
23342	MAT 5:39	—Natürü choma rü pemaã nüxü̃ chixu rü tama name i pegütama ípepoxü̃ nüxna i duü̃xü̃ i chixecümaxü̃. Rü ngẽxguma texé cuxü̃ pechiwegu, rü marü name i curü tochiwe rü ta icunaxã na nge̱ma rü ta cuxü̃ tapechiwexü̃cèx rü tama name na cuxütanüxü̃.
23343	MAT 5:40	—Rü ngẽxguma texé cuxü̃ íyaxuaxü̃gu rü cuxna tayapuchaxü̃gu i curü daxũ, rü name nixĩ i curü gáuxü̃chiru rü ta noxtacüma tüxna cunaxã.
23344	MAT 5:41	—Rü ngẽxguma texé cuxü̃ mu̱xgu na wüxi i kilómetrugu ṯacü tüxü̃́ quingexü̃cèx, rü name nixĩ i taxre i kilómetrugu tüxü̃́ cuyange.
23345	MAT 5:42	—Rü ngẽxguma texé curü ngẽmaxü̃cèx cuxna caxgu, rü name nixĩ i tüxna cunaxã. Rü tama name na namaã cuxaüxü̃ i curü ngẽmaxü̃gü ega texé paxaãchi cuxna naxcèx caxgu.
23346	MAT 5:43	Rü ñanagürü ta ga Ngechuchu: —Pema rü marü nüxü̃ pexĩnüẽ ga Tupanaãrü mu ga Moĩché nuxcüma nüxü̃ ixuxü̃ ga ñaxü̃: “¡Nüxü̃ nangechaü̃ i cumücü, rü naxchi naxai i curü uwanü!” ñaxü̃.
23347	MAT 5:44	—Natürü i choma rü pemaã nüxü̃ chixu rü: —¡Nüxü̃ pengechaü̃ i perü uwanügü! ¡Rü naxcèx peyumüxẽ i ngẽma duü̃xü̃gü i chixexü̃maa pewe ingexütanüxü̃!
23348	MAT 5:45	—Rü ngẽxguma ngẽmaãcü pemaxẽgu rü aixcüma Penatü ya daxũgucü nanegü tá pixĩgü. Erü nüma rü inanabáixẽẽ ya üèxcü naxcèx i mexü̃ i duü̃xü̃gü rü chixexü̃ i duü̃xü̃gü. Rü nanapuxẽẽ naxcèx i duü̃xü̃gü i meã maxẽxü̃ rü duü̃xü̃gü i chixri maxẽxü̃.
23349	MAT 5:46	—Rü ngẽxguma chi ngẽma duü̃xü̃gü i pexü̃ ngechaü̃güxü̃xü̃xĩcatama pengechaü̃gügu, ¿rü ṯacü rü ãmare tá Tupanaxü̃tawa peyauxgü naxcèx i ngẽma? Erü ngẽma yatügü i Dumaãrü ãẽ̱xgacücèx dĩẽru ngĩxü̃ ideetanüxü̃wa puracüexü̃ rü ngẽxgumarüü̃ nanaxügü.
23350	MAT 5:47	—Rü ngẽxguma chi peeneẽgüxü̃xicatama perümoxẽgu, rü guxü̃ i duü̃xü̃gürüü̃tama pixĩgü. Erü woo ngẽma duü̃xü̃gü i tama Tupanaxü̃ cuèxgüxü̃, rü ngẽxgumarüü̃tama nanaxügü.
23351	MAT 5:48	—Rü ngẽmacèx penaxw̱ae na aixcüma namexü̃ i perü maxü̃ naxrüxü̃ ya Penatü ya Tupana ya aixcüma mearü maxü̃ã́cü.
23353	MAT 6:2	—Rü ngẽmacèx ngẽxguma texéxü̃ curüngü̃xẽẽchaü̃gu, rü name nixĩ i tama poraãcü nüxü̃ quixuchiga i ngẽma. Rü tama name i ngẽma duü̃xü̃gü i togüpẽ́xewa meã maxẽnetaxü̃rüü̃ na quiĩxü̃. Erü nümagü rü norü me nixĩ i ngutaquẽ́xepataü̃güwa rü ítamü̃güwa nüxü̃ nixuchiga ega ṯacü rü mexü̃ naxügügu. Rü ngẽmaãcü nanaxügü na togü meã nachiga idexagüxü̃cèx. Natürü choma rü aixcüma pemaã nüxü̃ chixu rü ngẽma na duü̃xü̃gü nüxü̃ icuèxüü̃güxü̃ nixĩ i norü ãmare, rü tãũtáma nanayauxgü i to i ãmare i Tupanaxü̃tawa.
23354	MAT 6:3	—Natürü i cuma rü ngẽxguma ṯacü tüxna cuxãxgu ya yíxema ngearü ngẽmaxü̃ã̱xgüxe, rü name nixĩ i taxúema cuxü̃ dauãcüma na cunaxüxü̃ i ngẽma. Rü woo cumücüxüchi rü tama name i nüxü̃ na nacuáxü̃ i ngẽma. Rü Cunatü ya daxũgucü ya nüxü̃ daucü i ngẽma cuxicatama cuxüxü̃, rü tá cuxna nanaxã i curü ãmare.
23356	MAT 6:5	—Rü ngẽxguma peyumüxẽgügu, rü tama name i ngẽma duü̃xü̃gü i togüpẽ́xewa meã maxẽnetaxü̃rüü̃ pixĩgü. Erü nümagü rü ngẽxguma nayumüxẽgügu, rü norü me nixĩ na chiãcü nayumüxẽgüxü̃ i ngutaquẽ́xepataü̃güwa rü ítamü̃güwa na duü̃xü̃gü nüxü̃ na daugüxü̃cèx. Rü aixcüma pemaã nüxü̃ chixu rü ngẽma na duü̃xü̃gü nüxü̃ daugüxü̃xĩcatama nixĩ i norü ãmare.
23357	MAT 6:6	—Natürü ngẽxguma cuyumüxẽgu, rü name nixĩ i curü ucapugu cuxücu, rü cunawãxta i curü ĩã̱x, rü nge̱ma cuyumüxẽ namaã ya Cunatü ya bexma cumaãxĩcatama nge̱ma ngẽxmacü. Rü ngẽxguma ya yima Cunatü ya Tupana ya nüxü̃ daucü i ngẽma cúãcü cuxüxü̃, rü nüma tá cuxna nanaxã i curü ãmare.
23358	MAT 6:7	—Rü tama name i natücèxma cunamèxẽẽ i curü yumüxẽ naxrüü̃ i ngẽma duü̃xü̃gü i tama Tupanaxü̃ cuèxgüxü̃. Erü nümagü rü nagu narüxĩnüẽ rü ngẽma na namèxẽẽgüãxü̃cèx i norü yumüxẽ rü Tupana tá nüxü̃ naxĩnü.
23359	MAT 6:8	—Rü tama name i ngẽma duü̃xü̃gürüü̃ pixĩgü, erü woo tauta naxcèx ípecaxgu rü Penatü ya Tupana rü marü nüxü̃ nacuèx na ṯacü pexü̃́ taxuxü̃.
23360	MAT 6:9	—Rü ngẽmacèx rü ñaãcü tá peyumüxẽgü i pemax: “Pa Tonatü ya Daxũgucüx, rü aixcüma üünecü quixĩ i cumax.
23361	MAT 6:10	¡Rü núma naxũ na torü ãẽ̱xgacü quiĩxü̃cèx! Rü tanaxwèxe i curü ngúchaü̃ na naxügüxü̃ i duü̃xü̃gü i ñoma i naãnewa ngẽxgumarüü̃ i daxũguxü̃ i naãnewa na curü ngúchaü̃ ínaxügüxü̃rüü̃.
23362	MAT 6:11	¡Rü toxna naxã i torü õna i ñoma i ngunexü̃cèx ixĩxü̃!
23363	MAT 6:12	¡Rü toxü̃́ nüxü̃ nangechaü̃ i torü chixexü̃ i taxüxü̃ ngẽxgumarüü̃ i toma rü tüxü̃́ nüxü̃ na tangechaü̃xü̃rüü̃ ya yíxema chixexü̃ tomaã ügüxe!
23364	MAT 6:13	¡Tãxṹ i ṯacü rü chixexü̃pẽ́xewa toxü̃ cuwogüxü̃ na tama nagu tayixü̃cèx! Natürü tanaxwèxe i toxna cudau na tama ngẽma chixexü̃ taxügüxü̃cèx. Erü cuma rü guxü̃guma guxü̃ãrü ãẽ̱xgacü quixĩ rü cuporaxüchi rü cumexẽchi. Rü ngẽmaãcü yiĩ”.
23365	MAT 6:14	—Rü ngẽxguma pema nüxü̃́ nüxü̃ pengechaü̃gu i ngẽma duü̃xü̃gü i chixexü̃ pemaã ügüxü̃, rü Penatü ya daxũgucü rü tá ta pexü̃́ nüxü̃ nangechaü̃ i perü pecadugü.
23366	MAT 6:15	—Natürü ngẽxguma tama nüxü̃́ nüxü̃ pengechaü̃gu i ngẽma duü̃xü̃gü i chixexü̃ pemaã ügüxü̃, rü Penatü ya daxũgucü rü tá ta tãũtáma pexü̃́ nüxü̃ nangechaü̃ i perü pecadugü.
23367	MAT 6:16	—Rü ngẽxguma tama pechibüeãcüma peyumü̃xẽgügu rü tama name i pegü pengechaü̃chíwexẽẽ naxrüü̃ i ngẽma duü̃xü̃gü i togüpẽ́xewa meã maxẽnetaxü̃. Erü nümagü rü ngẽmaãcü nanaxügü na togü nüxü̃ na daugüxü̃cèx i ngẽma na Tupanacèx naxaureexü̃. Rü aixcüma pemaã nüxü̃ chixu rü ngẽma na duü̃xü̃gü nüxü̃ daugüxü̃xĩcatama nixĩ i norü ãmare.
23368	MAT 6:17	—Natürü ngẽxguma cuma rü tama cuchibüãcüma cuyumü̃xẽgu rü name nixĩ i meã cugü cuyauxchiwe rü meã cugü curüxĩxẽẽru.
23369	MAT 6:18	—Rü ngẽmaãcü i togü i duü̃xü̃gü rü tãxũtáma nüxü̃ nacuèxgü na tama cuchibüãcüma cuyumü̃xẽxü̃. Rü Cunatü ya bexma cumaã nge̱ma ngẽxmacüxicatátama cuxü̃ nadau, rü tá cuxna nanaxã i curü ãmare naxcèx i ngẽma cuxüxü̃.
23370	MAT 6:19	—Rü tama name i pegücèx penanutaquẽ́xe i muxü̃ma i perü meruü̃gü i ñoma i naãnewa. Erü ñoma i naãnewa rü paxama nagu̱x i perü ngẽmaxü̃gü, rü naweane rü paxama nanachixexẽẽ, rü ngĩ́tèèxgüxü̃ rü naxcèx nangĩ̱xgü.
23371	MAT 6:20	—Rü narümemaẽ nixĩ i penamuxẽẽ i perü meruü̃ i daxũguxü̃ i naãnewa. Erü nge̱ma rü tãxũtáma nagu̱x, rü naweane rü tãxũtáma nanachixexẽẽ, rü ngĩ́tèèxgüxü̃ rü tãxũtáma ngexma nachocu na naxcèx nangĩ̱xgüxü̃cèx.
23372	MAT 6:21	—Erü ngextá ínangẽxmaxü̃wa i perü ngemaxü̃gü, rü ngẽxma nixĩ i perüxĩnüẽxü̃.
23373	MAT 6:22	—Cuxetügü rü ñoma wüxi i omürüü̃ nixĩ i cuxunecèx. Rü ngẽxguma ngẽma Tupana cuxü̃́ naxwèxexü̃cèx cudèu̱xgu, rü guxü̃ma i curü maxü̃ rü name.
23374	MAT 6:23	—Natürü ngẽxguma ñoma i naãneãrü ngúchaü̃cèx cudèu̱xgu, rü guxü̃ma i curü maxü̃ rü chixexü̃wa nangẽxma. Rü aixcüma nataxuma i ẽãnexü̃ i ngẽmaãrü yexera ixĩxü̃ i Tupanapẽ́xewa.
23375	MAT 6:24	—Taxucürüwa wüxi i duü̃xü̃ rü nataxrearü coriã̱x. Erü wüxi i norü corichi rü tá naxai, rü ngẽma to rü tá nüxü̃ nangechaü̃. Rü ẽ́xna wüxicèx rü tá meã napuracü, rü ngẽma to rü tá nüxü̃ naxo. Rü taxucürüwa Tupanacèx pemaxẽ, ega perü dĩẽruguama perüxĩnüẽgu.
23376	MAT 6:25	—Rü ngẽmacèx pemaã nüxü̃ chixu rü: ¡Tãxṹ i pexoegaãẽgüxü̃ naxcèx na ṯacü tá pengõ̱xgüxü̃ rü ṯacü tá pixaxgüxü̃, rü ṯacümaã tá na pexãxchirugüxü̃! Erü perü maxü̃ rü õnaãrü yexera nixĩ, rü pexene rü naxchiruarü yexera nixĩ.
23377	MAT 6:26	—¡Dücèx penangugü i werigü i tama toegüchiréxü̃, rü tama nanetüarü o ibuxgüxü̃, rü ngepatagüxü̃ na ngexta namaã nanguxü̃güxü̃cèx i norü õna! Natürü Penatü ya daxũgucü rü nanaxüwemü. Rü pema rü Tupanacèx rü guxü̃ma i werigüarü yexera pixĩgü.
23378	MAT 6:27	—Rü taxuwama name na ṯacücèx pexoegaãẽgüxü̃. Erü taxucürüwa ya wüxie i pema rü wüxi i oragu rü ipenamèxãchixẽẽ i perü maxü̃ ega woo poraãcü naxcèx pexoegaãẽgügu.
23379	MAT 6:28	—¿Rü tü̱xcüü̃ pexoegaãẽgü naxcèx i pexchiru? ¡Dücèx penangugü i ngẽma putüragü i ngextámare yaexü̃ i tama puracüexü̃, rü tama nügü üxchirugüxü̃!
23380	MAT 6:29	—Natürü pemaã nüxü̃ chixu rü woo guma ãẽ̱xgacü ga Charumóũ ga na namexẽchixü̃ ga naxchiru, rü taguma wüxi ga putürachacurüü̃ namexẽchi.
23381	MAT 6:30	—Rü ngẽxguma Tupana ngẽmaãcü nangèxãẽgu i ngẽma putüragü i ñu̱xma ngẽxmagüxü̃ natürü moxü̃ rü marü taxuxü̃, rü yexera tá pexna nadau i pemax, Pa Yatügü i Tama Aixcüma Meã Yaxõgüxü̃x.
23382	MAT 6:31	—Rü ngẽmacèx tama name i pexoegaãẽgü rü ñaperügügü: —¿Ṯacü tá tangõ̱xgü? rü ẽ́xna —¿ṯacü tá tixaxgü? rü ẽ́xna —¿ṯacümaã tá taxãxchirugü? —ñaperügügü.
23383	MAT 6:32	—Erü ñoma i naãnecü̱̃ã̱x i duü̃xü̃gü rü naxcèx nadaugü i guxü̃ma i ngẽma pemaã nüxü̃ chixuxü̃. Natürü pema rü pexü̃́ nangẽxma ya Penatü ya daxũgucü ya nüẽchama nüxü̃ cuácü i pexü̃́ na nataxuxü̃ i guxü̃ma i ngẽma.
23384	MAT 6:33	—Natürü narümemaẽ nixĩ i Tupanacèxira pedaugü na ngẽma nüma pexü̃́ nanaxwèxexü̃xĩra pexügüxü̃cèx. Rü nae̱tü tá pexna nanaxã i guxü̃ma i ṯacü i pexü̃́ taxuxü̃.
23385	MAT 6:34	—¡Tãxṹ i naxcèx pexoegaãẽgüxü̃ i ngẽma moxü̃ tá üpetüxü̃! Erü ngẽma moxü̃ãrü ngunexü̃ rü tá nüxü̃́ nangẽxma i guxchaxü̃gü i namaã ínanguxü̃. Erü wüxichigü i ngunexü̃ rü nüxü̃́ nangẽxma i noxrütama guxchaxü̃gü, rü ngẽmacèx tama name i moxü̃ãrü guxchaxü̃gücèx pexoegaãẽgü i ñu̱xmax —ñanagürü.
23386	MAT 7:1	Rü Ngechuchu rü ñanagürü ta: —¡Rü taxũ i togüxü̃ pixuxü̃! Rü ngẽxguma ya Tupana rü tãxũtáma pexü̃ nixu na pechixexü̃.
23387	MAT 7:2	—Erü ngẽxgumarüü̃ na togüxü̃ pixuxü̃ rü Tupana rü tá pexü̃ nixu na pechixexü̃. Rü ngema na togüxü̃ pepoxcuexü̃, rü ngemaãcü tátama nixĩ ya Tupana i pexü̃ napoxcuexü̃.
23388	MAT 7:3	—¿Rü tü̱xcüü̃ i nüxü̃ cudawenüxü̃ i ngẽma cueneẽãrü üxaxetüxü̃ i íraxü̃, ega chi tama naxcèx cuxoegaãẽgu i ngẽma cuxetüwatama ngẽxmaxü̃ i naĩpüta i taxü̃?
23389	MAT 7:4	—Rü ngẽxguma cuxetüwatama nangẽxmagu i wüxi i naĩpüta i taxü̃ ¿rü ñuxãcü i cueneẽxü̃ cuchixewexü̃, rü ñácuxü̃ nüxü̃: “¡Pa Chaueneẽx, cuxü̃ chanayauxchaü̃ i ngẽma curü üxaxetüxü̃!” —ñácuxü̃?
23390	MAT 7:5	—Pa Duü̃xü̃ i Meã Maxnetaxü̃x, rü name nixĩ i cunayauxira i ngẽma naĩpüta i cuxetüwatama ngẽxmaxü̃, rü ngẽmaãcü tá mea nüxü̃ cudau na cunayaxuxü̃cèx i ngẽma cueneẽãrü üxaxetüxü̃. [Rü ngẽmacèx name nixĩ i cuxira nüxü̃ curüxo i ngẽma chixexü̃ i taxü̃ i cumatama cuxüxü̃, rü ngẽxguma tá cume na nüxü̃ curüngü̃xẽẽxü̃cèx i cueneẽ na nüxü̃ naxoxü̃cèx i ngẽma chixexü̃ i íraxü̃ i naxüxü̃.]
23391	MAT 7:6	—Rü tama name i Tupanaãrü ore i üünexü̃maã penachixewe i ngẽma duü̃xü̃gü i chixecümagüxü̃ i tama yaxõgüchaü̃xü̃, erü ngürüãchi ngẽmacèx tá pexü̃ nimèxgü. Rü ngẽxgumarüü̃ tama name i Tupanaãrü oremaã penachixewe i ngẽma duü̃xü̃gü i tama nüxü̃ cuèxgüchaü̃xü̃, erü tá ínanatèxgü.
23392	MAT 7:7	—¡Tupanana naxcèx peca! rü nüma tá pexna nanaxã. ¡Rü Tupanaxü̃tagu naxcèx pedau! rü tá nüxü̃ ipeyangau. ¡Rü norü ĩã̱xwa: Tu tu tu, ñapegü! rü tá pexcèx nayawãxna.
23393	MAT 7:8	—Erü guxãma ya yíxema naxcèx íc̱axe, rü tanayaxu. Rü guxãma ya naxcèx dauxe, rü nüxü̃ itayangau. Rü guxãma ya yixema ĩã̱xwa: Tu tu tu, ñagüxe, rü tá tümacèx niwãxna.
23394	MAT 7:9	—Rü dücax i pemax, rü ngẽxguma chi wüxi i pexacü pãũcèx ícaxgu, rü ¿ñuxãcü chi wüxi ya nuta nüxna pexãxü̃?
23395	MAT 7:10	—Rü ngẽxguma chi choxnicèx pexna nacaxgu rü ¿ñuxãcü chi i ãxtape nüxna pexãxü̃?
23396	MAT 7:11	—Rü pema na pichixecümachiréxü̃ rü nüxü̃ pecuèx na mexü̃ i ãmare pexacügüna pexãxü̃. Natürü Penatü ya daxũgucü rü ngẽma pema pexacügüna pexãxü̃ãrü yexera tá tüxna naxã ya yíxema naxü̃tawa naxcèx íc̱axe.
23397	MAT 7:12	—Rü pemaã nüxü̃ chixu, rü ngẽma pema penaxwèxexü̃ i togü pemaã na naxüxü̃, rü name nixĩ i pema rü ta ngẽmaãcütama namaã penaxü. Erü ngẽmaãcü tüxü̃ namu i Tupanaãrü ore ga Moĩché ümatüxü̃ rü yema ore ga nuxcümaü̃güxü̃ ga Tupanaãrü orearü uruü̃gü ümatüxü̃.
23398	MAT 7:13	—Name nixĩ i ngẽma ĩã̱x i íraxü̃waama pichocu. Erü ngẽma ĩã̱x i yuwa tüxü̃ gaxü̃ rü ngẽma nama i yuwa daxü̃ rü nata. Rü muxũchixü̃ma i duü̃xü̃gü nagu naxĩ.
23399	MAT 7:14	—Natürü ngẽma nama i maxü̃wa nadaxü̃ rü ngẽma ĩã̱x i maxü̃cèx nawa ixücuxü̃ rü naxíra. Rü noxretama nixĩ i duü̃xü̃gü i nüxü̃ iyangaugüxü̃.
23400	MAT 7:15	—Rü naxcèx pexuãẽgü i ngẽma doratèèxgüxü̃ i nügü ixugünetaxü̃ na Tupanaãrü orearü uruü̃gü yixĩgüxü̃. Erü nümagü rü petanüwa nangugü, rü nügü mexü̃ i duü̃xü̃güneta nixĩgüxẽẽ. Natürü naãẽwa rü poraãcü chixexü̃gu narüxĩnüẽ.
23401	MAT 7:16	—Rü pema rü nacümawa tá nüxü̃ pecuèx i ngẽma duü̃xü̃gü, ngẽxgumarüü̃ i wüxichigü i nanetügü rü norü owa na nüxü̃ icuáxü̃rüü̃ ngoxi name rü ẽ́xna tama. Rü wüxi i torawa rü taxucürüwama ubagü tayaxu. Rü wüxi i chuchuxü̃wa rü taxucürüwama ori̱x i igu tayaxu.
23402	MAT 7:17	—Erü guxü̃ma i nanetü i mexü̃ rü name i norü o. Rü guxü̃ma i nanetü i chixexü̃ rü nachixe i norü o.
23403	MAT 7:18	—Rü wüxi i nanetü i mexü̃ rü taxucürüwama nachixe i norü o. Rü wüxi i nanetü i chixexü̃ rü taxucürüwama name i norü o.
23404	MAT 7:19	—Rü guxü̃ma i nanetü i tama mexü̃ i norü o rü tayadaxüchi, rü ñu̱xũchi tayagu.
23405	MAT 7:20	—Rü ngẽxgumarüü̃ nacümawa tá nüxü̃ pecuèx i ngẽma duü̃xü̃gü i Tupanaãrü orearü uruü̃güneta ixĩgüxü̃.
23406	MAT 7:21	—Rü tama guxü̃ma i duü̃xü̃gü i nügü ixugüxü̃ na chorü duü̃xü̃gü yixĩgüxü̃ rü tá nichocu i ngextá Tupana ãẽ̱xgacü íixĩxü̃wa. Natürü yíxema aixcüma Chaunatü ya daxũgucüga ĩnüẽxẽxĩcatátama tixĩ ya nge̱ma ichocuxe.
23407	MAT 7:22	—Rü ngẽxguma ngẽma ngunexü̃ i naãneãrü gu̱xwa nanguxgu, rü muxü̃ma i duü̃xü̃gü rü choxü̃ tá ñanagürügü: —Pa Corix, toma rü togü i duü̃xü̃gümaã nüxü̃ tixu i curü ore, rü cuégagu ítanawoxü̃ i ngoxogü, rü cuégagu tanaxü i muxü̃ma i mexü̃ i taxü̃ i Tupanaãrü poramaã taxüxü̃ —ñanagürügü tá choxü̃.
23408	MAT 7:23	—Natürü ngẽxguma rü tá ñacharügü nüxü̃: —Taguma chorü duü̃xü̃gü pixĩgü. ¡Rü choxna pixĩgachi i pema i chixexü̃ ügüe! —ñacharügü tá.
23409	MAT 7:24	—Rü ngẽmacèx ya yíxema choxü̃ ĩnüxẽ rü naxǘxe i ngẽma choma tüxü̃ chamuxü̃, rü wüxi ga yatü ga meã naãẽxü̃ cuácü ga nuta ga tacüétügu üpatacürüü̃ tixĩ.
23410	MAT 7:25	—Rü pucü ga tacü ínangu, rü narümèx ga taxtü, rü nixũũchi ga wüxi ga tacü ga buanecü rü guma ĩgu nanguema. Natürü guma ĩ rü tama niwèxtaü̃ yerü wüxi ga nutaétügu naxü.
23411	MAT 7:26	—Natürü yíxema choxü̃ ĩnüxẽ rü tama naxǘxe i ngẽma choma tüxü̃ chamuxü̃, rü wüxi ga yatü ga tama naãẽxü̃ cuácü ga naxnücügumare üpatacürüü̃ tixĩ.
23412	MAT 7:27	—Rü pucü ga tacü ínangu, rü narümèx ga taxtü, rü wüxi ga tacü ga buanecü nixũũchi rü nagu nanguema ga guma ĩ. Rü niwèxtaü̃, rü yexma nayarüxo ga guxü̃ma —ñanagürü ga Ngechuchu.
23416	MAT 8:2	Rü Ngechuchucèx nixũ ga wüxi ga yatü ga chaxünemaã iḏaawecü. Rü Ngechuchupẽ́xegu nayacaxã́pü̱xü, rü ñanagürü nüxü̃: —Pa Corix, ngẽxguma chi cuma cunaxwèxegu, rü chi cuxü̃́ natauxcha na choxü̃ curümexẽẽxü̃ —ñanagürü.
23417	MAT 8:3	Rü yexguma ga Ngechuchu rü nüxü̃ ningõgü, rü ñanagürü nüxü̃: —Ngü̃, chanaxwèxe. ¡Rüme! —ñanagürü. Rü yexguma yema ñaxgu ga Ngechuchu, rü naxcèx nitaane ga guma yatü ga na nachaxüneã́xü̃.
23418	MAT 8:4	Rü Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —¡Dücèx, taxuemaã tá nüxü̃ quixu! ¡Natürü nge̱ma paixü̃tawa naxũ, rü cugü iyawẽ́x! ¡Rü nüxna naxã i ngẽma ãmare ga Moĩché tüxü̃ muxü̃ na duü̃xü̃gü nüxü̃ cuáxü̃cèx na curümexü̃! —ñanagürü.
23419	MAT 8:5	Rü Capernáũwa naxũ ga Ngechuchu. Rü yexguma yéma nanguxgu, rü wüxi ga churaragüarü ãẽ̱xgacü ga capitáü̃ ga Dumacü̱̃ã̱x rü Ngechuchucèx nixũ. Rü Ngechuchuxü̃ nacèèxü̃, rü ñanagürü: —Pa Corix, chorü duü̃xü̃ rü nanaw̱ãĩxãchi. Rü ngürücarewa nangẽxma i chopatawa, rü poraãcüxüchima ngúxü̃ ninge —ñanagürü.
23421	MAT 8:7	Rü Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —Marü tá nge̱ma chaxũ na naxcèx chayataanexẽẽxü̃cèx —ñanagürü.
23422	MAT 8:8	Natürü nüma ga capitáü̃ nanangãxü̃, rü ñanagürü: —Pa Corix, choma rü taxuwama chame na chopatagu na cuxücuxü̃cèx. Rü chanaxwèxe i curü orewaxicatama nüxü̃ quixu, rü tá naxcèx nitaane i chorü duü̃xü̃.
23423	MAT 8:9	—Erü choma rü ta rü chorü ãẽ̱xgacümẽ́xẽwa changẽxma. Rü cho̱xmẽ́xwa nangẽxmagü ta i ñuxre i churaragü. Rü ngẽxguma chanamu̱xgu i wüxi na ngextá naxũxü̃cèx, rü nge̱ma naxũ. Rü ngẽxguma chaugüxü̃tawa naxcèx changemagu i to, rü chauxü̃tawa nangu. Rü ngẽxguma wüxi i chorü duü̃xü̃xü̃ chamu̱xgu na ṯacü na naxüxü̃cèx, rü choxü̃́ nanaxü —ñanagürü.
23424	MAT 8:10	Rü yexguma yemaxü̃ naxĩnügu ga Ngechuchu rü nabèi̱xãchiãẽ. Rü ñanagürü nüxü̃ ga yema duü̃xü̃gü ga nawe rüxĩxü̃: —Aixcüma pemaã nüxü̃ chixu rü taxuü̃ma i Yudíugütanüwa nüxü̃ ichayangau i wüxi i duü̃xü̃ i ñaã yatürüü̃ aixcüma yaxõxü̃.
23425	MAT 8:11	—Rü choma rü pemaã nüxü̃ chixu rü muxũchixü̃ i duü̃xü̃gü rü guxü̃wama tá ne naxĩ, rü Tupana ãẽ̱xgacü íixĩxü̃wa tá nachibüe namaã ya tórü o̱xigü ya Abráü̃ rü Ichaá, rü Acobu.
23426	MAT 8:12	—Natürü muxü̃ma i Abráü̃tanüxü̃gü i Yudíugü rü tãũtáma nichocu i ngextá Tupana ãẽ̱xgacü íixĩxü̃wa. Rü ẽãnexü̃wa tá nawogü. Rü nge̱ma tá naxauxe, rü tá nixü̃́xchapütagü —ñanagürü.
23427	MAT 8:13	Rü yexguma ga Ngechuchu rü ñanagürü yema capitáü̃xü̃: —¡Cupatacèx nataegu! Rü tá naxcèx nitaane i curü duü̃xü̃, erü cuyaxõ na naxcèx tá yataanexü̃ —ñanagürü. Rü yexgumatama naxcèx nitaane ga yema capitáü̃ãrü duü̃xü̃.
23431	MAT 8:17	Rü yemaãcü Ngechuchu nayanguxẽẽ ga yema ore ga nuxcümaü̃xü̃ ga Tupanaãrü orearü uruü̃ ga Ichaxía nüxü̃ ixuxü̃ ga ñaxü̃: “Rü nüma rü tüxü̃ naporaexẽẽ i ngẽxguma ituraegu, rü tüxü̃ narümeexẽẽ i ngẽxguma iḏaaweegu”, ñaxü̃.
23432	MAT 8:18	Rü yexguma Ngechuchu nüxü̃ dèu̱xgu ga muxü̃ma ga duü̃xü̃gü na nüxü̃ íchomaẽguãchixü̃, rü norü ngúexü̃gümaã nüxü̃ nixu, rü ñanagürü: —¡Rü ngĩxã, rü naxtaxaarü tocutüwa taxĩ! —ñanagürü.
23433	MAT 8:19	Rü wüxi ga ngúexẽẽruü̃ ga ore ga mugüwa ngu̱xẽẽtaexü̃, rü Ngechuchucèx nixũ, rü ñanagürü nüxü̃: —Pa Ngúexẽẽruü̃ Pa Ngechuchux, cuwe charüxũxchaü̃ i ngextá cuma ícuxũxü̃wa —ñanagürü.
23434	MAT 8:20	Rü Ngechuchu nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Ngowagü rü nüxü̃́ nangẽxma i naxmaü̃gü, rü werigü rü nüxü̃́ nangẽxma i naxchiãü̃gü. Natürü choma i Tupana Nane na duü̃xü̃xü̃ chiĩxü̃, rü nataxuma i chauchica i ngextá nagu chicuxeruxü̃ —ñanagürü.
23435	MAT 8:21	Rü wüxi ga to ga norü ngúexü̃, rü ñanagürü nüxü̃: —Pa Corix, cuwe charüxũxchaü̃, natürü chanaxwèxe i chaunatü tüxü̃ ichayatèxira —ñanagürü.
23436	MAT 8:22	Rü Ngechuchu nanangãxü̃, rü ñanagürü nüxü̃: —¡Noxtacüma chowe rüxũ! Rü nüe̱ i ngẽma cutanüxü̃ i tama yaxõgüxü̃ iyatèxgü i ngẽma yuexü̃ —ñanagürü.
23439	MAT 8:25	Rü yexguma ga norü ngúexü̃gü rü ínanabèi̱xgügü, rü ñanagürügü nüxü̃: —Pa Corix, ¡toxü̃ rüngü̃xẽẽ, erü ngẽmama itabaxü̃gü! —ñanagürügü.
23440	MAT 8:26	Rü Ngechuchu nanangãxü̃, rü ñanagürü nüxü̃: —Pa Duü̃xü̃gü i Tama Aixcüma Yaxõgüxü̃x, ¿tü̱xcüü̃ pemuü̃ẽ? —ñanagürü. Rü yexguma ga Ngechuchu rü ínarüda. Rü buanecü rü yuapena nachogü. Rü ínayachaxãchi ga buanecü, rü inayarüxo ga yuape, rü ínachaxanemare.
23441	MAT 8:27	Rü nümagü ga norü ngúexü̃gü rü nabèi̱xãchiãẽgü, rü nügümaã ñanagürügü: —¿Ṯacü ẽ́xna nixĩ i ñaã yatü rü ngẽmacèx woo ya buanecü rü yuape rü naga naxĩnüẽxü̃? —ñanagürügü.
23443	MAT 8:29	Rü yema taxre rü aita naxüe, rü ñanagürügü: —¿Tü̱xcüü̃ toxü̃ nuã cuyachixewe, Pa Ngechuchu ya Tupana Nane? ¿Ẽ́xna nuã cuxũ na toxü̃ ícuyawoxü̃xü̃cèx tauta nawa nanguyane na Tupana toxü̃ poxcuexü̃? —ñanagürügü.
23445	MAT 8:31	Rü yema ngoxogü rü Ngechuchuxü̃ nacèèxü̃gü, rü ñanagürügü: —Rü ngẽxguma toxü̃ ícuwoxü̃gu, ¡rü ngẽma cuchigügu toxü̃ nachocuxẽẽ! —ñanagürügü.
23446	MAT 8:32	Rü yexguma ga Ngechuchu, rü ñanagürü nüxü̃: —Ẽcü, ¡nge̱ma pexĩ! —ñanagürü. Rü yexguma ga yema ngoxogü rü ínachoxü̃ nawa ga yema taxre ga yatügü, rü yema cuchigügu nayachocu. Rü ñu̱xũchi guxü̃ma ga yema cuchigü rü inaxü̃ãchi, rü naxtaxacutüarü mèxpǘxü̃wa nayarüyuxgü, rü yexma nayi.
23447	MAT 8:33	—Rü yema cuchigüarü dauruü̃gü rü nabèi̱xãchiãẽgü, rü ĩãnecèx nibuxmü. Rü yexguma ĩãnewa nangugügu, rü nüxü̃ nixugügü ga guxü̃ma ga yema ngupetüxü̃ ga ñuxãcü naxcèx na yataanegüxü̃ ga yema taxre ga yatügü ga ngoxoã̱xgüxü̃.
23448	MAT 8:34	—Rü yexguma ga guxü̃ma ga yema ĩãnecü̱̃ã̱x ga duü̃xü̃gü, rü Ngechuchuxü̃tawa naxĩ. Rü yexguma Ngechuchuxü̃ nadaugügu, rü nüxü̃ nacèèxü̃gü na ínaxũxũxü̃cèx ga yema norü naãnewa.
23450	MAT 9:2	Rü yéma guma ĩãnewa rü duü̃xü̃gü rü Ngechuchuxü̃tawa nanangetaü̃gü ga wüxi ga yatü ga naw̱ãĩxãchicü. Rü yexguma Ngechuchu nüxü̃ dèu̱xgu ga ñuxãcü aixcüma na yaxõgüãxü̃ ga yema duü̃xü̃gü rü ñanagürü nüxü̃ ga guma iḏaawecü: —¡Nataãẽ, Pa Chaunex! Erü curü pecadugü rü marü cuxü̃́ nüxü̃ changechaü̃ —ñanagürü.
23451	MAT 9:3	Rü yéma nayexma ga ñuxre ga ngúexẽẽruü̃gü ga ore ga mugüwa ngu̱xẽẽtaegüxü̃. Rü nümagü rü naãxẽgüwa ñanagürügü: —¿Ñaã yatü rü ṯacü Tupanamaã nixugü? —ñanagürügü.
23452	MAT 9:4	Natürü ga Ngechuchu rü nüxü̃ nacuèxama ga yema naãẽwa nagu naxĩnüẽxü̃. Rü yemacèx ñanagürü nüxü̃: —¿Tü̱xcüü̃ chixexü̃gu perüxĩnüẽ?
23453	MAT 9:5	—¿Ṯacü nixĩ i ngẽma rütauxchamaẽxü̃ na namaã nüxü̃ ixuxü̃ ya daa naw̱ãĩxãchicü: “Rü curü pecadugü rü marü cuxü̃́ nüxü̃ changechaü̃”, rü ẽ́xna: “¡Inachi rü íixũ!” ñagüxü̃ nüxü̃?
23454	MAT 9:6	—Natürü i ñu̱xma rü tá pexü̃ nüxü̃ chadauxẽẽ na Chaunatü ya Tupana núma choxü̃ muxü̃ na duü̃xü̃güaxü̃́ nüxü̃ changechaü̃xü̃cèx i norü pecadugü —ñanagürü. Rü yexguma rü ñanagürü nüxü̃ ga guma naw̱ãĩxãchicü: —¡Inachi, rü nayaxu i curü caruü̃, rü cupatawa naxũ! —ñanagürü.
23455	MAT 9:7	—Rü yexgumatama ga guma naw̱ãĩxãchicü rü inachi, rü napatawa naxũ.
23456	MAT 9:8	Rü yexguma yemaxü̃ nadaugügu ga duü̃xü̃gü, rü poraãcü namuü̃ẽ. Rü Tupanaxü̃ nicuèxüü̃gü, rü ñanagürügü: —Moxẽ, Pa Tupanax, erü cunaporaxẽẽ i ñaã yatü na ngẽmaãcü mexü̃ toxcèx naxüxü̃cèx —ñanagürügü.
23457	MAT 9:9	Rü yexguma yéma inaxũãchigu ga Ngechuchu, rü yéma nüxü̃ nadau ga wüxi ga yatü ga Mateugu ãe̱gaxü̃ ga yéma rütoxü̃ ga ngextá Dumaãrü ãẽ̱xgacücèx dĩẽru ngĩxü̃ ínayauxgüxü̃wa yerü woetama yemawa napuracü. Rü Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —¡Chowe rüxũ! —ñanagürü. Rü yexguma ga Mateu rü inachi, rü nawe narüxũ.
23459	MAT 9:11	Natürü yexguma yemaxü̃ nadaugügu ga Parichéugü, rü Ngechuchuarü ngúexü̃güna nacagü, rü ñanagürügü: —¿Ñuxãcü i perü ngúexẽẽruü̃ rü namaã nachibü i ãẽ̱xgacüarü duü̃xü̃gü i dĩẽruarü yauxwa puracüexü̃, rü duü̃xü̃gü i pecaduã̱xgüxü̃? —ñanagürügü.
23460	MAT 9:12	Rü yexguma yemaxü̃ naxĩnügu ga Ngechuchu, rü ñanagürü nüxü̃ ga Parichéugü: —Ngẽma poraexü̃ rü tama nanaxwèxegü ya duturu, natürü ngẽma iḏaaweexü̃ nixĩ i naxwèxegüxü̃.
23461	MAT 9:13	—¡Rü ípixĩ, rü nawa pengúe i Tupanaãrü ore i ümatüxü̃ i ñaxü̃: “Choma rü tama chanaxwèxe i chauxcèx peyamèx i carnerugü, natürü chanaxwèxe i togü pexü̃́ nangechaü̃tümüü̃gü”, ñaxü̃! Rü ñanagürü ta ga Ngechuchu: —Choma rü tama mexü̃güna na chaxuxü̃cèx nixĩ i núma chaxũxü̃, natürü núma chaxũ na nüxna chaxuxü̃cèx i ngẽma pecaduã̱xgüxü̃ na ngẽmaãcü nüxü̃ naxoexü̃cèx i nacümagü i chixexü̃gü —ñanagürü.
23462	MAT 9:14	Rü yexguma ga Cuáü̃ ga baiü̃xẽẽruü̃ãrü ngúexü̃gü, rü Ngechuchucèx naxĩ, rü nüxna nacagüe, rü ñanagürügü: —Toma i Cuáü̃ãrü ngúexü̃gü na tixĩgüxü̃ rü nümagü i Parichéugü rü muẽ̱xpü̱xcüna tama tachibüeãcüma tayumü̃xẽgü. ¿Rü tü̱xcüü̃ i curü ngúexü̃gü rü tama toxrüü̃ tama nachibüãcüma nayumü̃xẽgü? —ñanagürügü.
23463	MAT 9:15	Rü Ngechuchu nanangãxü̃ rü ñanagürü: —¿Ẽ́xna wüxi i ngĩgüarü petawa rü pexcèx namexü̃ na nangechaü̃ẽxü̃ rü naxaureexü̃ i ngẽma nüxna naxugüxü̃ ega natanüwa nangẽxmagu i ngẽma yatü i ngexwacèx ãmaxü̃? Maneca tama nixĩ. Natürü wüxi i ngunexü̃gu rü ngẽma yatü i ngexwacèx ãmaxü̃ rü tá namücügüna nixũgachi. Rü ngẽma ngunexü̃gu tá nixĩ i aixcüma naxaureexü̃ i namücügü.
23464	MAT 9:16	—Rü taxúema tanapaita i wüxi i naxchiru i ngauxü̃ namaã i wüxi i natüchi i ngexwacaxü̃xü̃ i tauta nañaãchimüxü̃. Erü ngẽxguma nayau̱xgu i ngẽma naxchiru rü tá nügü ínanaxíraxãchi i ngẽma natüchi i ngexwacaxü̃xü̃, rü tá nanagauxẽẽ i ngẽma wexachiru. Rü noxriarü yexera tá nixĩ i na nagauxü̃.
23465	MAT 9:17	—Rü ngẽxgumarüü̃ ta rü taxúema ngexwacaxü̃cü ya binu rü nagu tayabacuchi i wüxi i naxchixü̃ i marü ngauxü̃ i naxchèxmünaxcèx. Erü ngẽxguma ngẽmaãcü naxü̱xgu rü yima binu ya ngexwacaxü̃cü rü narüngu, rü tá nayawã̱ĩ̱xẽẽ i ngẽma naxchixü̃ i ngauxü̃ i naxchèxmünaxcèx. Rü ngẽxma tá nayarütaxu ya binu rü ngẽma naxchixü̃ rü ta. Rü ngẽmacèx tanaxwèxe ya ngexwacaxü̃cü ya binu rü ngexwacaxü̃xü̃ i naxchixü̃gu tayabacuchi. Rü ngẽmaãcü tãũtáma inayarütaxu. [Rü chorü ngu̱xẽẽtae i ngexwacaxü̃xü̃ rü ngẽxgumarüü̃ ta nixĩ na taxucürüwama namaã nawüxiguxü̃ i ngẽma nuxcümaü̃xü̃ i pecümagü —ñanagürü ga Ngechuchu.]
23466	MAT 9:18	Rü yexguma yemaãcü ínangúexẽẽtaeyane ga Ngechuchu, rü naxü̃tawa nangu ga wüxi ga ãẽ̱xgacü ga Yudíugüarü. Rü Ngechuchupẽ́xegu nayacaxã́pü̱xü, rü ñanagürü nüxü̃: —Pa Corix, chauxacü rü ngexwacèx iyu. Natürü ngẽxguma chi nge̱ma cuxũxgu rü ngĩxü̃ quingõgügu, rü wena chixarü imaxü̃ —ñanagürü.
23470	MAT 9:22	Natürü nüma ga Ngechuchu rü nügü ínidau, rü ngĩxü̃ nadau ga yema nge. Rü ñanagürü ngĩxü̃: —¡Nataãẽ, Pa Chauxacüx! Marü cuxcèx nitaane, erü cuyaxõ —ñanagürü. Rü yexgumatama ngĩxcèx nitaane.
23472	MAT 9:24	Rü Ngechuchu ñanagürü nüxü̃ ga yema duü̃xü̃gü: —¡Ípechoxü̃ i nuã! Erü ngẽma bucü rü tama iyu. Rü ipemare —ñanagürü. Natürü nümagü ga duü̃xü̃gü rü Ngechuchuxü̃ nacugüeama.
23475	MAT 9:27	Rü yexguma yéma ínaxũũxgu ga Ngechuchu, rü taxre ga ngexetüxü̃ rü nawe nangẽgü. Rü tagaãcü ñanagürügü: —Pa Ngechuchux, Pa Dabítanüxü̃x, ¡cuxü̃́ tangechaü̃tümüü̃gü! —ñanagürügü.
23476	MAT 9:28	Rü yexguma Ngechuchu guma ĩ ga nagu napexü̃negu naxücuxgu, rü yema taxre ga ngexetüxü̃ rü naxcèx naxĩ. Rü Ngechuchu nüxna naca, rü ñanagürü: —¿Peyaxõgüxü̃ yiĩxü̃ na chaporaxü̃ na pexü̃ charümeẽxẽẽxü̃cèx? —ñanagürü. Rü nümagü nanangãxü̃gü, rü ñanagürügü: —Ngü̃, Pa Corix, tayaxõgü —ñanagürügü.
23477	MAT 9:29	Rü yexguma ga Ngechuchu rü naxẽtügügu ningõgü, rü ñanagürü nüxü̃: —¡Cü pexcèx yataane, erü peyaxõgü! —ñanagürü.
23481	MAT 9:33	Rü Ngechuchu ínanatèxüchi ga yema ngoxo. Rü yexgumatama inanaxügü ga na yadexaxü̃ ga guma yatü. Rü nümagü ga duü̃xü̃gü rü nabèi̱xãchiãẽgü. Rü ñanagürügü: —Taguma nüxü̃ tadau i nuã tachiü̃ãnewa i ṯacü i ñaãrüü̃ ixĩxü̃ —ñanagürügü.
23482	MAT 9:34	Natürü ga Parichéugü rü ñanagürügü: —Ñaã yatü rü ngoxogüarü ãẽ̱xgacü i Chatanáãrü poramaã nixĩ i ínawoxü̃ãxü̃ i ngoxogü —ñanagürügü.
23485	MAT 9:37	Rü yexguma ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃ ga norü ngúexü̃gü: —Aixcüma pemaã nüxü̃ chixu rü nangẽxma i muxũchixü̃ i duü̃xü̃gü i ímemaregüxü̃ na yaxõgüãxü̃ i Tupanaãrü ore. Natürü nanoxreẽ́xpü̱x i Tupanaãrü puracütanüxü̃ na namaã nüxü̃ yaxugüxü̃cèx i ngẽma ore.
23486	MAT 9:38	Rü ngẽmacèx name nixĩ i duü̃xü̃güarü yora ya Tupanana naxcèx peca i perü yumüxẽwa na yamugüãxü̃cèx i norü puracütanüxü̃ i orearü uruü̃gü na ngẽma duü̃xü̃gümaã nüxü̃ yaxugüxü̃cèx i norü ore i mexü̃ —ñanagürü ga Ngechuchu.
23491	MAT 10:5	Rü Ngechuchu nayamugü ga yema 12 ga norü ngúexü̃gü. Rü nüxna naxãga, rü ñanagürü: —¡Tãũtáma natanüwa pexĩ i ngẽma duü̃xü̃gü i tama Yudíugü ixĩgüxü̃! ¡Rü tãũtáma Chamáriacü̱̃ã̱x i duü̃xü̃güarü ĩãnegüwa pexĩ!
23492	MAT 10:6	—Natürü chanaxwèxe i ngẽma Yudíugü i carnerugürüü̃ iyarütauxexü̃tanüwa pexĩ.
23493	MAT 10:7	—¡Rü nge̱ma natanüwa nüxü̃ peyarüxu na marü yangaicaxü̃ ya Tupana na norü ãẽ̱xgacü yiĩxü̃!
23494	MAT 10:8	—¡Rü penameẽxẽẽ̱x i ngẽma duü̃xü̃gü i iḏaaweexü̃! ¡Rü wena penamaxẽxẽẽ̱x i ngẽma duü̃xü̃gü i marü yuexü̃! ¡Rü penameẽxẽẽ̱x i ngẽma duü̃xü̃gü i chaxünemaã iḏaaweexü̃! Rü ngẽma duü̃xü̃gü i ngoxogü nawa ngẽxmagüxü̃ ¡rü nüxü̃́ ípenawoxü̱̃x! Rü tama name i penaxãtanü ega texéxü̃ perümexẽẽxgu, erü pema rü pexü̃́ nangetanümare i ngẽma pora.
23495	MAT 10:9	—¡Rü tãũtáma ípingearü dĩẽruã̱xgü na perü ṯacücèx petaxegüxü̃cèx rü bai i perü choca i perü namawaü̃! ¡Rü wüxitama i pexchiru ípinge, rü bai i perü chapatu, rü bai ya perü caxü̃chigüxü̃ ya naĩxmenèxã ípinge! Rü pemaã nüxü̃ chixu rü wüxi i puracütanüxü̃ rü name nixĩ i ngẽma duü̃xü̃ i nüxü̃́ napuracǘü̃xü̃tawa nachibü.
23497	MAT 10:11	—Rü ngẽxguma wüxi ya ĩãnewa rü ẽ́xna wüxi ya ĩãnexãcüwa pengugügu i pemax, ¡rü naxcèx pedèu̱x i wüxi i duü̃xü̃ i mecümaxü̃! ¡Rü ngẽmaxü̃tagu perücho ñu̱xmatáta ipexĩãchi i ngẽma ĩãnewa!
23498	MAT 10:12	—Rü ngẽxguma yima ĩpatagu pechocugu, rü meã tá nüxü̃ perümoxẽgü i ngẽma duü̃xü̃gü i nge̱ma ngẽxmagüxü̃ rü: “¡Tupana pexü̃ rüngü̃xẽẽ̱x!” ñaperügügü tá nüxü̃.
23499	MAT 10:13	—Rü ngẽxguma ngẽma duü̃xü̃gü rü meã pexü̃ nayau̱xgu rü Tupana tá nüxü̃ narüngü̃xẽẽ. Natürü ngẽxguma tama meã pexü̃ nayau̱xgu i napatawa rü ñaperügügü tá nüxü̃: “Marü name i toxnamana taxĩ”, ñaperügügü tá.
23500	MAT 10:14	—Rü ngẽxguma wüxi ya ĩwa rü ẽ́xna wüxi ya ĩãnewa duü̃xü̃gü tama meã pexü̃ yauxgügu rü tama nüxü̃ naxĩnüẽchaü̃gu i perü ore, ¡rü ípechoxü̃! Rü ngẽxguma ípechoü̃xgu, ¡rü meã pegü ipepagücutü i perü üxaxü̃cutü, na ngẽmawa nüxü̃ nacuèxgüxü̃cèx na chixexü̃ na naxügüxü̃ i ngẽma duü̃xü̃gü!
23501	MAT 10:15	—Rü aixcüma pemaã nüxü̃ chixu rü ngẽma ngunexü̃ i nagu nagúxü̃ i naãne, rü Chodomacü̱̃ã̱x rü Gomoracü̱̃ã̱x i duü̃xü̃güarü yexera Tupana tá nanapoxcue i ngẽma duü̃xü̃gü i tama meã pexü̃ yauxgüxü̃.
23502	MAT 10:16	—Dücèx, ãũcümaxü̃wa pexü̃ chamugü, ngẽxgumarüü̃ i carnerugüxü̃ aigütanüwa imugüxü̃rüü̃. ¡Rü ngẽmacèx penaxwèxe i ãxtapegürüü̃ pexuãẽgü, natürü muxtucugürüü̃ taxuü̃ma i chixexü̃ pexügü!
23503	MAT 10:17	—¡Rü pegüna pedaugü! Erü duü̃xü̃gü rü tá pexü̃ ínayauxü̃, rü ãẽ̱xgacügüxü̃tawa tá pexü̃ nagagü na pexü̃ napoxcuexü̃cèx. Rü ngutaquẽ́xepataü̃gügu tá pexü̃ nic̱uaixgü.
23504	MAT 10:18	—Rü chaugagu tá ãẽ̱xgacügü ya tacügüpẽ́xewa pexü̃ nagagü. Rü ngẽmaãcü tá chauchigagu pidexagü napẽ́xewa i ngẽma ãẽ̱xgacügü rü napẽ́xewa i ngẽma duü̃xü̃gü i tama Yudíugü ixĩgüxü̃.