23214	MAT 1:1	Ñaã nixĩ ga yema nuxcümaxü̃güxü̃ ga duü̃xü̃gü ga Ngechuchu ya Cristu natanüwa ngóxü̃. Rü yematanüwa rü Dabí nixĩ ga wüxi, rü Abráü̃ nixĩ ga to.
23215	MAT 1:2	Rü Abráü̃ rü Ichaánatü nixĩ. Rü nüma ga Ichaá rü Acóbunatü nixĩ. Rü nüma ga Acóbo rü Yudánatü rü naẽneẽgünatü nixĩ.
23216	MAT 1:3	Rü Yudá rü Fárenatü rü Záranatü nixĩ. Rü Támara iyixĩ ga norü mamá. Rü nüma ga Fáre rü Eróü̃natü nixĩ. Rü nüma ga Eróü̃ rü Aráü̃natü nixĩ.
23217	MAT 1:4	Rü Aráü̃ rü Aminadánatü nixĩ. Rü nüma ga Aminadá rü Nachóü̃natü nixĩ. Rü nüma ga Nachóü̃ rü Charmóü̃natü nixĩ.
23218	MAT 1:5	Rü Charmóü̃ rü Boónatü nixĩ, rü Raá iyixĩ ga naẽ. Rü nüma ga Boó rü Obénatü nixĩ, rü nae rü Rux iyixĩ. Rü nüma ga Obé rü Ichaxínatü nixĩ.
23220	MAT 1:7	Rü Charomóü̃ rü Roboáü̃natü nixĩ. Rü nüma ga Roboáü̃ rü Abíanatü nixĩ. Rü nüma ga Abía rü Achánatü nixĩ.
23221	MAT 1:8	Rü Achá rü Yochapánatü nixĩ. Rü Yochapá rü Yoráü̃natü nixĩ. Rü nüma ga Yoráü̃ rü Uchíanatü nixĩ.
23222	MAT 1:9	Rü Uchía rü Yotáü̃natü nixĩ. Rü Yotáü̃ rü Acánatü nixĩ. Rü nüma ga Acá rü Echequíanatü nixĩ.
23228	MAT 1:15	Rü Eriú rü Ereachánatü nixĩ. Rü Ereachá rü Matáü̃natü nixĩ. Rü nüma ga Matáü̃ rü Acóbunatü nixĩ.
23230	MAT 1:17	Rü yemaãcü Abráü̃wa inaxügü ga yema duü̃xü̃gü rü 14 nixĩ ñu̱xmata Dabíwa nangu. Rü yemawena to ga 14 inaxügü ga Dabíwa rü ñu̱xmata Babiróniãcü̱̃ã̱x ga churaragü Yudíugüxü̃ íyauü̃xguwa nangu. Rü yemawena to ga 14 inaxügü ga yexguma Yudíugüxü̃ ínayauü̃xguwena rü ñu̱xmata Cristu buxguwa nangu.
23232	MAT 1:19	Rü Yúche ga María ngĩtechaü̃ ixĩcü rü wüxi ga mecü nixĩ. Rü yemacèx tama nanango̱xẽẽchaü̃ ga yema na naxãxãcüxü̃ ga María. Rü nagu narüxĩnü ga bexmamare ngĩxü̃ na ínatáxü̃.
23234	MAT 1:21	—Rü ngĩma tá ngĩxü̃́ nangẽxma ya wüxi ya ngine, rü cuma rü tá Ngechuchugu cunaxüéga. Rü ngẽma nae̱ga rü ‘maxẽẽruxü̃’ ñaxüchiga nixĩ, erü nüma tá norü pecadugüwa ínananguxü̃xẽẽ i norü duü̃xü̃gü —ñanagürü.
23236	MAT 1:23	“Rü tá tauemacü ngĩxü̃ inayarütaxu i ngẽma nge i taguma yatüxü̃ cuèxcü. Rü tá nayatü. Rü Emanue̱ tá nixĩ i nae̱ga. Rü ngẽma nae̱ga rü ‘Tupana tatanüwa nangu’, ñaxü̃chiga nixĩ”, ñanagürü.
23240	MAT 2:2	Rü duü̃xü̃güna nacagüe, rü ñanagürügü: —¿Ngextá nixĩ i nangẽxmaxü̃ ya yima Yudíugüarü ãẽ̱xgacü ya ngexwacèx bucü? Toma rü yéama tochiü̃ãnewa nüxü̃ tadau ya norü woramacuri rü ngẽmacèx núma taxĩ na nüxü̃ tayarücuèxüü̃güxü̃cèx —ñanagürügü.
23243	MAT 2:5	Rü nümagü nanangãxü̃gü, rü ñanagürügü: —Nuã Yudéaanewa ngẽxmane ya ĩãne ya Beréü̃gu tá nixĩ i nabuxü̃. Yerü nuxcümaü̃cü ga Tupanaãrü orearü uruü̃ rü nachiga nanaxümatü, rü ñanagürü ga yema ore:
23244	MAT 2:6	“Rü Beréü̃ ya ĩãne ya Yudéaanewa ngẽxmane, rü yima rü tama wüxi ya ngexnerüǘnemare ya ĩãne nixĩ, erü nagu tá nabu i ngẽma ãẽ̱xgacü i taxü̃ i Cristu. Rü nüma tá nüxna nadau i guxü̃ma i Tupanaãrü duü̃xü̃gü i Yudíugü”, ñanagürü.
23251	MAT 2:13	Rü yexguma marü íyaxĩxguwena ga yema yatügü rü wüxi ga daxũcü̱̃ã̱x ga Tupanaãrü orearü ngeruü̃, rü nanegüwa Yúchecèx nango̱x, rü ñanagürü nüxü̃: —¡Nabèi̱xãchi rü írüda! ¡Rü ínaxũxũ namaã ya yima bucü rü naẽ rü Equituanewa naxũ! ¡Rü nge̱ma pengẽxmagü ñu̱xmatáta choma cumaã nüxü̃ chixu na ñuxgu tá cutaeguxü̃! Erü ãẽ̱xgacü i Erode rü yima bucücèx tá nadau na yamáãxü̃cèx —ñanagürü nüxü̃.
23256	MAT 2:18	“Rü Ramáwa nüxü̃ taxĩnüẽ i wüxi i naga i poraãcü ngechaü̃gaãcüma auxexü̃. Rü Raquera iyixĩ i ngĩxãcügücèx poraãcü auxcü. Rü taxuacüma ngĩxü̃ tataãẽxẽẽe̱ga, erü nayue i ngĩxãcügü”, ñanagürü ga yema ore.
23260	MAT 2:22	Natürü yexguma Yúche nüxü̃ cuáchigagu na Aqueránu ãẽ̱xgacüxü̃ ingucuchixü̃ nanatü ga Erodechicüü ga Yudéaanewa, rü namuü̃ ga Yúche ga yéma na naxũxü̃. Yerü wüxi ga daxũcü̱̃ã̱x ga Tupanaãrü orearü ngeruü̃ nanegüwa nanaxucu̱xẽ na tama yéma Yudéaanewa na naxũxü̃cèx. Rü yemacèx Gariréaanewa naxũ.
23261	MAT 2:23	Rü yexguma Gariréaanewa nangugügu, rü ĩãne ga Nacharétuwa naxĩ, rü yexma naxãchiü̃gü. Rü yemaãcü nangupetü na yanguxü̃cèx ga yema ore ga nuxcümaü̃güxü̃ ga Tupanaãrü orearü uruü̃gü nüxü̃ ixugüxü̃ ga ñaxü̃: “Ngechuchu ya Cristu rü Nacharétucü̱̃ã̱xmaã tá nanaxugü”, ñaxü̃.
23262	MAT 3:1	Rü yexguma Nacharétuwa nayexmagu ga Ngechuchu, rü Cuáü̃ ga baiü̃xẽẽruü̃ inanaxügü ga Tupanaãrü orexü̃ na yaxuxü̃ ga Yudéaanewa ga dauxchitawa ngextá taxúema íxãpataxü̃wa. Rü duü̃xü̃gümaã nüxü̃ nixu rü ñanagürü: —¡Nüxü̃ perüxoe i pecüma i chixexü̃! Erü marü ningaica na perü ãẽ̱xgacü na yiĩxü̃ ya Tupana —ñanagürü.
23264	MAT 3:3	Rü guma Cuáü̃ ga baiü̃xẽẽruü̃chiga nixĩ ga naxümatüãxü̃ ga nuxcümaü̃cü ga Tupanaãrü orearü uruü̃ ga Ichaxía ga yexguma ñaxgu: “Rü dauxchitawa i ngextá taxúema íxãpataxü̃wa tá nangẽxma i wüxi i duü̃xü̃ i nge̱ma tagaãcü ñaxü̃: ‘¡Pegü pemexẽẽ̱x naxcèx ya Cori! ¡Rü naxcèx ipeyanawẽ́xãchixẽẽ̱x i perü maxü̃!’ ” ñaxü̃.
23265	MAT 3:4	Rü naxchiru ga Cuáü̃ rü cameyutèxanaxcèx nixĩ, rü norü goyexü̃ rü naxchèxmünaxcèx nixĩ. Rü beruremaã rü munümaã naxãwemü.
23266	MAT 3:5	Rü yéma Cuáü̃xü̃tawa inayarüxĩnüẽgüxü̃ ga duü̃xü̃gü ga Yerucharéü̃cü̱̃ã̱x, rü duü̃xü̃gü ga guxü̃ ga Yudéaanewa ne ĩxü̃, rü duü̃xü̃gü ga natü ga Yudáü̃ãrü ngaicamagu ãchiü̃güxü̃.
23267	MAT 3:6	Rü guxema duü̃xẽgü ga nüxü̃ ixugüexe ga tümaãrü pecadugü, rü Cuáü̃ rü tüxü̃ ínabaiü̃xẽẽ ga natü ga Yudáü̃wa.
23268	MAT 3:7	Natürü yexguma Cuáü̃ nüxü̃ dèu̱xgu ga naxü̃tawa na nangugüxü̃ ga muxü̃ma ga ãẽ̱xgacügü ga Parichéugü rü Chaduchéugü na ínabaiü̃xẽẽãxü̃cèx, rü Cuáü̃ ñanagürü nüxü̃: —Pa Ãxtapearü Duü̃xü̃güx, ¿rü texé pemaã nüxü̃ tixu na naxchaxwa pibuxmüxü̃cèx i ngẽma Tupanaãrü poxcu i ãũcümaxü̃ i marü ingaicaxü̃?
23270	MAT 3:9	—Erü Tupanapẽ́xewa rü taxuwama name na pegü pixuxü̃ na Abráü̃tanüxü̃ i Yudíugü pixĩgüxü̃ erü tama ngẽmacèx nixĩ ya Tupana i duü̃xü̃güxü̃ nayaxuxü̃. Rü pemaã nüxü̃ chixu rü ngẽxguma Tupana naxwèxegu, rü tama nüxü̃́ naguxcha na daa nutawa Abráü̃tanüxü̃ nanguxü̃xẽẽxü̃.
23271	MAT 3:10	—Rü Tupanaãrü yuema rü marü íimemare na nadaxü̃xü̃cèx i ngẽma nanetügü i tama mexü̃. Rü guxü̃ma i nanetügü i chixearü õṍxü̃ rü tá nadaxü̃, rü ñu̱xũchi tá ínagu —ñanagürü.
23272	MAT 3:11	Rü ñanagürü ta ga Cuáü̃: —Choma rü aixcüma dexáwamare pexü̃ íchabaiü̃xẽẽ na togü i duü̃xü̃gü nüxü̃ cuáxü̃cèx na aixcüma marü nüxü̃ perüxoexü̃ i pecüma i chixexü̃. Natürü choweama tá ínangu i to i Tupanaãrü orearü uruü̃. Rü nüma tá pexü̃tawa nanamu i Tupanaãẽ i üünexü̃ na naporaexẽẽãxü̃ i ngẽma Tupanawe rüxĩxü̃, rü nüma tá nanapoxcue i ngẽma Tupanaxü̃ oexü̃. Erü nüma rü poraãcü choxü̃ narüyexera na ãẽ̱xgacü yiĩxü̃. Rü choma rü napẽ́xewa rü taxuwama chame rü bai i norü chapatuarü ngewaxüra chame.
23273	MAT 3:12	—Rü nüma rü marü ínamemare na ñoma i naãnewa yadexechiãxü̃cèx i norü duü̃xü̃gü ñoma wüxi i yatü trigu naã́tüna idexechixü̃rüü̃. Rü ngẽmaãcü tá nayadexechi i ngẽma noxrü ixĩgüxü̃ na naxü̃tawa nangẽxmagüxü̃cèx, natürü ngẽma tama noxrü ixĩgüxü̃ rü tá ínanagu nawa ya yima üxü ya taguma ixoxü̃ne —ñanagürü ga Cuáü̃.
23274	MAT 3:13	Rü yexguma nixĩ ga Gariréaanewa ne naxũxü̃ ga Ngechuchu. Rü Cuáü̃xü̃tawa nanguxü̃ ga Yudáü̃ ga natüwa, na Cuáü̃ ínabaiexẽẽxü̃cèx.
23275	MAT 3:14	Rü noxri rü tama Ngechuchuxü̃ ínabaiexẽẽchaü̃ ga Cuáü̃. Rü ñanagürü nüxü̃: —Choxü̃ waxi nixĩ i namexü̃ na ícubaiexẽẽxü̃. ¿Rü ñuxãcü i cuma i chauxü̃tawa cuxũxü̃ na choma cuxü̃ íchabaiexẽẽxü̃cèx? —ñanagürü.
23276	MAT 3:15	Natürü ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —Name nixĩ i choxü̃ ícubaiexẽẽ i ñu̱xmax. Erü name nixĩ i tanaxü i guxü̃ma i ngẽma Tupana tüxü̃ muxü̃ —ñanagürü. Rü yexguma ga Cuáü̃ rü: —Ngü̃ —ñanagürü.
23277	MAT 3:16	Rü yexguma marü Cuáü̃ Ngechuchuxü̃ íbaiexẽẽguwena, rü dexáwa ínaxü̃ãchigu ga Ngechuchu. Rü yexgumatama niwãxna ga daxũguxü̃ ga naãne, rü Ngechuchu nüxü̃ nadau ga Tupanaãẽ i Üünexü̃ ga wüxi ga muxtucurüü̃ na inagoxü̃ rü nüxna na nanguxü̃.
23279	MAT 4:1	Rü yemawena rü Tupanaãẽ i Üünexü̃ rü wüxi ga nachica ga ngextá taxúema íxãpataxü̃wa Ngechuchuxü̃ naga na yéma Chataná nüxü̃ üxü̃cèx.
23281	MAT 4:3	Rü yexguma ga ngoxo ga Chataná rü Ngechuchuxü̃tawa nangu, na nüxü̃ naxüxü̃cèx. Rü ñanagürü nüxü̃: —Ega aixcüma Tupana Nane quixĩgu, ¡rü daa nutagüxü̃ namu na pãũxü̃ nanguxü̃xü̃cèx! —ñanagürü ga Chataná.
23282	MAT 4:4	Natürü Ngechuchu nanangãxü̃, rü ñanagürü: —Tupanaãrü ore i ümatüxü̃ rü ñanagürü: “Tãũtáma pãũxĩca nanamaxẽxẽẽ i duü̃xü̃gü, natürü guxü̃ma i ore i Tupana nüxü̃ ixuxü̃ nixĩ i duü̃xü̃güxü̃ maxẽxẽẽxü̃”, ñanagürü.
23283	MAT 4:5	Rü yexguma ga ngoxo ga Chataná rü guma ĩãne ga üünene ga Yerucharéü̃wa nanaga. Rü tupauca ga taxü̃netapẽ́xegu nanamunagü.
23284	MAT 4:6	Rü ñanagürü nüxü̃: —Ega aixcüma Tupana Nane quixĩgu, ¡rü nuã cugü rütáe! Erü Tupanaãrü ore i ümatüxü̃wa rü ñanagürü: “Tupana tá nanamu i norü orearü ngeruü̃gü i daxũcü̱̃ã̱x na cuxna nadaugüxü̃cèx. Rü naxmẽ́xmaã tá cuxü̃ niyauxgü na tama ṯacü rü nutagu cunguxü̃cèx”, ñanagürü.
23286	MAT 4:8	Rü yexguma wenaxãrü ga ngoxo ga Chataná rü wüxi ga mèxpǘne ga máxpü̱xüchinetapẽ́xewa nanaga. Rü yéma Ngechuchuxü̃ nanawẽ́x ga guxü̃ma ga nachiü̃ãnegü na ñuxãcü yamexẽchixü̃.
23287	MAT 4:9	Rü Chataná rü ñanagürü nüxü̃: —Choma chi cuxna chanaxã i guxü̃ma i ñaã cuxü̃ chawéxü̃ i ngẽxguma chi chopẽ́xegu cucaxã́pü̱xügu rü choxü̃ quicuèxüü̃gu —ñanagürü.
23288	MAT 4:10	Rü yexguma ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —¡Choxna ixũgachi, Pa Chatanáx! Erü Tupanaãrü ore i ümatüxü̃ rü ñanagürü: “¡Nüxü̃ icuèxüü̃ ya Cori ya curü Tupana, rü yimaãxü̃́xĩcatama napuracü!” ñanagürü.
23289	MAT 4:11	Rü yexguma ga ngoxo ga Chataná rü Ngechuchuna nixũgachi. Rü Ngechuchuxü̃tawa nangugü ga daxũcü̱̃ã̱x ga Tupanaãrü orearü ngeruü̃gü. Rü Ngechuchuxü̃ narüngü̃xẽẽgü rü nüxna nadaugü.
23290	MAT 4:12	Rü yexguma Ngechuchu nüxü̃ ĩnügu ga na napoxcuxü̃ ga Cuáü̃ ga baiü̃xẽẽruü̃, rü Gariréaanewa naxũ.
23291	MAT 4:13	Natürü tama ĩãne ga Nacharétugu narüxã̱ũ̱x, rü ĩãne ga Capernáũwa naxũ na yexma yaxãchiü̃xü̃cèx. Rü guma ĩãne rü naxtaxa ga Gariréacutüwa nayexma ga Chaburã́ũtanüxü̃ rü Netarítanüxü̃ ga duü̃xü̃gü ixãchiü̃güxü̃wa.
23293	MAT 4:15	“Rü duü̃xü̃gücèx tá nango̱x i wüxi i ngóonexẽẽruü̃ i Chaburã́ũãrü naãnewa, rü Netaríarü naãnewa, rü Yudáü̃ãrü tocutüwa rü ngẽma nama i taxtücutüwa nadaxü̃wa, rü Gariréaanewa i ngextá duü̃xü̃gü i tama Yudíugü ixĩgüxü̃ ixãchiü̃güxü̃wa. Rü ngẽmaãcü i ngẽma duü̃xü̃gü ga noxri ẽãnexü̃wa yexmagüxü̃, rü tá nüxü̃ nadaugü i wüxi i taxü̃ i ngóonexẽẽruü̃. Rü ngẽma duü̃xü̃gü ga noxri yutüü̃wa yexmagüxü̃ rü tá nüxü̃ nabaxi i ngẽma ngóonexẽẽruü̃”, ñanagürü ga yema Ichaxíaarü ore.
23296	MAT 4:18	Rü yexguma naxtaxa ga Gariréaanacügu yaxũxgu ga Ngechuchu, rü yéma nüxü̃ nadau ga taxre ga yatü ga nügüeneẽgü ixĩgüxü̃. Rü wüxi rü Chimáũ ga Pedrugu ãe̱gaxü̃ nixĩ. Rü to rü Aü̃drégu ãe̱gaxü̃ nixĩ. Rü nümagü rü ínapüchaegü, yerü woetama püchaetanüxü̃ nixĩgü.
23297	MAT 4:19	Rü yexguma ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —¡Chowe perüxĩ! Rü chorü puracüwa tá pexü̃ chamugü na chauxü̃tawa penagagüxü̃cèx i duü̃xü̃gü —ñanagürü.
23299	MAT 4:21	Rü yéamaxü̃ra naxũ ga Ngechuchu, rü yéma nüxü̃ nadau ga to ga taxre ga nügüeneẽgü. Rü Acobu nixĩ ga wüxi, rü Cuáü̃ nixĩ ga to. Rü Zebedéu nanegü nixĩ ga nümagü. Rü nanatümaã wüxi ga nguewa nayexmagü. Rü yéma ínanangáitagü ga norü püchagü. Rü Ngechuchu naxcèx naca.
23302	MAT 4:24	Rü Ngechuchuxü̃ nacuáchigagü ga guxü̃ma ga duü̃xü̃gü ga Chíriaanecü̱̃ã̱x. Rü naxü̃tawa nanagagü ga nagúxü̃raü̃xü̃ ga ḏaxweanemaã iḏaaweexü̃. Rü yematanüwa nayexma ga duü̃xü̃gü ga ngúanemaã iḏaaweexü̃, rü duü̃xü̃gü ga poraãcü naxü̃newa nangúxü̃, rü duü̃xü̃gü ga ngoxo nawa yexmaxü̃, rü duü̃xü̃gü ga óxwaã̱xgüxü̃, rü duü̃xü̃gü ga naw̱ãĩxãchigüxü̃. Rü Ngechuchu nanameẽxẽẽ ga guxü̃ma ga yema.
23303	MAT 4:25	Rü Ngechuchuwe narüxĩ ga muxü̃ma ga duü̃xü̃gü ga Gariréaanecü̱̃ã̱x, rü Decaporíchiuanecü̱̃ã̱x rü Yerucharéü̃cü̱̃ã̱x, rü Yudéaanecü̱̃ã̱x, rü natü ga Yudáü̃ãrü tocutücü̱̃ã̱x.
23307	MAT 5:4	—Tataãẽgü ya yíxema ngechaü̃güxe, erü Tupana tá tüxü̃ nataãẽxẽẽ.
23308	MAT 5:5	—Tataãẽgü ya yíxema tama tügü icuèxüxü̃güxe, erü tá tanayauxgü i ñoma i naãne i Tupana tümamaã ixunetaxü̃.
23309	MAT 5:6	—Tataãẽgü ya yíxema poraãcü tüxü̃́ nangúchaü̃xẽ na Tupanapẽ́xewa meã tamaxẽxü̃, erü Tupana tá tüxna nanaxã i ngẽma maxü̃ i mexü̃ i naxcèx tadaugüxü̃.
23310	MAT 5:7	—Tataãẽgü ya yíxema togü i duü̃xü̃gü tüxü̃́ ngechaü̃tümüü̃güxe, erü tümagü rü tá ta Tupanaãxü̃́ tangechaü̃tümüü̃gü.
23311	MAT 5:8	—Tataãẽgü ya yíxema tama chixexü̃gu rüxĩnüẽxẽ i tümaãẽwa, erü yíxemagü tá tixĩgü ya Tupanaxü̃ daugüxe.