23233	MAT 1:20	Məto nian nɨkin təmatəht məmə in otol nətəlɨgən əh, kən nagelo kit rəha Iərəmərə təmuwa ron e napɨlaiirən mən-ipən kəm in məmə, “Josep, mipɨ Tefɨt rat. Onəkəsəgɨnən məmə onakit Meri məmə in rəham pətan, məto-inu suakəku əh tətatɨg lan, in təmɨsɨ-pən əm o Narmɨn Rəha Uhgɨn.
23234	MAT 1:21	Kən in otɨləs nətɨn kit iərman, kən onəkaun-in nərgɨn məmə Iesu məto-inu in otosmegəh rəhan mɨn netəmim e nolən tərat mɨn rəhalat.”
23236	MAT 1:23	“Pətan əkəku kit itəm iərman təsuwɨnən əh ron, otəpəs məwɨg, kən panɨləs nətɨn kit iərman, kən okaun-in nərgɨn məmə Emanuel,” inu nɨpətɨn təmə, “Uhgɨn tətatɨg kitat min.”
23240	MAT 2:2	“?Suakəku u in hiə, itəm in təmaiir məmə in kig rəha netəm Isrel? Emotehm rəhan məhau təmər əpəh par, kən ekoatuwa məmə ekotos-ipən nɨsiaiiən kəm in.”
23242	MAT 2:4	Kən təmargəfɨmɨn pris asol mɨn ne iəgətun mɨn rəha Lou rəha nəfakən rəha netəm Isrel, kən matətapəh olat məmə, “?Kristo itəm Uhgɨn tɨnəmən rəkɨs məmə otahl-ipa, in otaiir hiə?”
23243	MAT 2:5	Kən kəmotən-ipən kəm in məmə, “In otaiir əpəh taon Petlehem e nɨtən rəha Jutia. Məto-inu ien kit rəha Uhgɨn aupən, təməte tol min-nulan məmə,
23244	MAT 2:6	‘Ik Petlehem əpəh e nɨtən Juta, okol kəsənən məmə ik nat əpnapɨn e netəm-iasol mɨn əpəh ikɨn Juta, məto-inu etəm-iasol kit otɨsɨ-pən lam, kən in otatehm wɨr rəhak mɨn netəm Isrel tahmen-pən e etəm tatehm wɨr rəhan sipsip mɨn.’”
23246	MAT 2:8	Kən in təmən-ipən kəm ilat məmə, “Otuwɨn Petlehem motegəs-in wɨr suakəku. Nian onəkotehm un, kən nakotos nəghatən lan motuwa məmə io mɨn ekuwɨn mos-ipən nɨsiaiiən kəm in.”
23251	MAT 2:13	Nian netəm kotenatɨg wɨr mɨn u kəmotiet rəkɨs mɨnoatuwɨn, kən nagelo kit rəha Uhgɨn təmuwa miet-arəpa o Josep e napɨlaiirən matən-ipən kəm in məmə, “Ətul uəhai, mɨləs suakəku ilau rəhan mama, onəkəhlagɨm məhaluwɨn əpəh Ijip. Kən onatəhlatɨg əh-ikɨn mətoarus-pən io əm ekən-ipɨnə mɨn kəm ik məmə onəkəhalɨtəlɨg-pa mɨn, məto-inu otəsuwəhən, Kig Herot Asol team-in suakəku u məmə otohamnu.”
23253	MAT 2:15	Kən kəmətəhlatɨg e nɨməptən əh mətoarus-pən Kig Herot Asol otɨmɨs. Nat u tɨnuwa məmə otol nɨpahrienən e nəghatən itəm Iərəmərə təmən rəkɨs aupən e nəghatən rəha ien kit tatən min-nulan məmə, “Emaun-in nətɨk iərman məmə otiet rəkɨs Ijip.”
23256	MAT 2:18	“Netəm Rama kəmotəto pətan kit tətasək tətasək məto-inu tatəto tərat agɨn. Pətan əh in Rejel, in tətasək o rəhan nɨsualkələh. Kən məsolkeikeən məmə suah kit otuwa məghat mɨləs-ipər mɨn rəhan nətəlɨgən məto-inu rəhan mɨn nɨsualkələh kɨnotɨmɨs rafin.”
23258	MAT 2:20	“Josep. Ətul mɨləs suakəku ne rəhan mama kən məhalɨtəlɨg-pən e nəptən əh Isrel, məto-inu netəm mɨn u kəmotolkeike məmə okotohamnu suakəku, ilat kɨnotɨmɨs rəkɨs.”
23261	MAT 2:23	Kən kəməhaluwɨn mətəhlatɨg nɨtən əh Kalili e taon kit, nərgɨn u Nasaret, məmə otol nəghatən rəha ien mɨn rəha Uhgɨn aupən otuwa mol nɨpahrienən. Ilat kəmotən-ipən məmə, “Okotən məmə in etəm Nasaret.”
23263	MAT 3:2	matən məmə, “Otəuhlin itəmat e rəhatəmat nolən rat mɨn, kən motuwɨn o Uhgɨn, məto-inu, nian itəm Uhgɨn otərəmərə e netəmim rafin tɨnatuwa iuəhkɨr.”
23264	MAT 3:3	Jon Baptais u, itəm Aesea, ien rəha Uhgɨn aupən, təmatəghat-in məmə, “Suah kit tətaun əpəh ikɨn taruən-aruən ikɨn matən məmə, ‘Itəmat, otol əpen-əpenə rəha Iərəmərə, kən motol rəhan suatɨp tətuatɨp.’”
23268	MAT 3:7	Məto nian Jon təməplan məmə Farisi mɨn ne Satusi mɨn tepət kəmotuwa məmə otol baptais elat, kən təmən-ipən kəm ilat məmə, “!Itəmat nəkotahmen e təgəluə mɨn! Rəhatəmat nolən teko-eko. ?Nɨkitəmat təht məmə okəmə nəkoatol əm baptais u, kən onəkotagɨm tənin nalpɨnən ne neməha rəha Uhgɨn itəm otuwa? !Kəp!
23270	MAT 3:9	“Kən sotən atɨpən kəm itəmat e nausitən məmə itəmat nəkotətuatɨp əm məto-inu itəmat noanol mɨn rəha Epraham. !Kəp! Inu nat əpnapɨn əm. Iatən kəm itəmat məmə nat əpnapɨn kəpiel mɨn əm, məto Uhgɨn tɨtun nəuhlinən ilat kotuwa noanol mɨn rəha Epraham.
23272	MAT 3:11	“Roiu, iatol baptais etəmat e nəhau məto-inu, itəmat nəmotəuhlin rəhatəmat nətəlɨgən o nolən rat mɨn rəhatəmat. Məto etəmim kit otuwa itəm rəhan nəsanənən ne nepətən taprəkɨs-in io. Kən io ləhau agɨn, esahmen-pənən məmə ekɨləs rəhan put tahmen e rəhan iolwək. Kən suah əh, in otol baptais etəmat e Narmɨn Rəha Uhgɨn ne nɨgəm.
23273	MAT 3:12	In tatətul matɨp o nakilən nolən rəha netəmim məmə otoor netəmim, tahmen-pən e etəm tətasum matoor nagwənən təwɨr ne nagwənən tərat. Tatos nagwənən təwɨr matuwɨn latuənu. Məto tatərakin-pən nagwənən tərat e nɨgəm asol itəm tatuəp namnun tɨkə.”
23275	MAT 3:14	Məto Jon tatən-iəhau əskasɨk in mən-ipən məmə, “Tətuatɨp əm məmə ik onəkol baptais lak. ?Tahro natuwa məmə ekol baptais lam?”
23276	MAT 3:15	Məto Iesu təmən-ipən kəm in məmə, “Kəp. Pəs otol nəhlan roiu. E nolən əh, kilau okioal nat kit itəm Uhgɨn tolkeike.” Kən Jon təmegəhan-in.
23278	MAT 3:17	Kən nəwia Uhgɨn təmɨsɨ-pən e neai matən məmə, “Inu nətɨk keike itəm iakolkeike pɨk, kən nɨkik tagien pɨk ron.”
23281	MAT 4:3	Kən Setan təmuwa mɨnatos-ipən-os-ipən kəm Iesu mən-ipən kəm in məmə, “Okəmə ik Nətɨ Uhgɨn, ən-ipən kəm kəpiel mɨn pəs kotəuhlin ilat motuwa motol pɨret lan.”
23282	MAT 4:4	Məto Iesu təmuhalpɨn nəghatən rəha Setan məmə, “Kəməte e Naoa Rəha Uhgɨn məmə, ‘Netəmim okol kəsotatɨgən e nagwənən əm, məto okotatɨg e nəghatən mɨn rafin itəm tatɨsɨ-pən o Uhgɨn.’”
23284	MAT 4:6	kən mən-ipən kəm Iesu məmə, “Okəmə ik Nətɨ Uhgɨn, ətɨpən əpəh ləhau e nɨsɨp, məto-inu Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə, ‘Uhgɨn otən-ipən kəm rəhan nagelo mɨn məmə okoatehm wɨr ik, kən motɨləs əm ik ilɨs e nelmɨlat məmə nəkəsorinən nelkəm məsɨn ne e kəpiel.’”
23285	MAT 4:7	Kən Iesu təmuhalpɨn nəghatən rəha Setan məmə, “Naoa Rəha Uhgɨn tatən mɨn məmə, ‘Okol nəkəsotos-ipən-os-ipənən kəm rəhatəmat Iərəmərə Uhgɨn məmə otol nat kit, kən məmə onəkotəplan məmə in tətatɨg itəmat min, o kəp.’”
23287	MAT 4:9	kən təmən-ipən kəm Iesu məmə, “Natɨmnat rafin mɨn əh, oekos-ipɨnə kəm ik məmə onatərəmərə olat, okəmə nəkɨsin-pa nulɨm kən məfak-pa kəm io.”
23288	MAT 4:10	Kən Iesu təmuhalpɨn rəhan nəghatən məmə, “!Uwɨn isəu, Setan! Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə, ‘Onəkotəfak əm kəm rəhatəmat Iərəmərə Uhgɨn, kən in əm, onəkotol əm rəhan nətəlɨgən.’”
23293	MAT 4:15	“Nəptən rəha noanol rəha Sepulun, ne nəptən rəha noanol rəha Naptali tatəməhl e suatɨp tatuwɨn e lek Kalili, entənɨpən-pən e nəhau Jotan. Inu nɨtən asol Kalili, ima Iaihluə mɨn.
23294	MAT 4:16	Netəm ikɨn kəmotatɨg e napinəpən, məto kəmotəplan nəhag-əhagən asol kit. Kən tɨnatian, kən nəhag-əhagən asol təmasiəgəpɨn ilat itəm kəmotatɨg e napinəpən rəha nɨmɨsən u tatəfətain ilat nian rafin.”
23295	MAT 4:17	Kən mətuoun e nian əh, Iesu təmatən-iarəp nəghatən rəha Uhgɨn matən məmə, “Otəuhlin itəmat e rəhatəmat nolən rat mɨn, kən motɨtəlɨg-pən o Uhgɨn, məto-inu nərəmərəən rəha Uhgɨn tɨnatuwa iuəhkɨr.”
23297	MAT 4:19	Kən təmən-ipən kəm ilau məmə, “Uea, mətəu-pa io, muea rəhak etəmim mil, kən io ekol itəmlau nakuea etəmim mil rəha niuwən netəmim məmə okotuwa rəhak mɨn netəmim.”
23306	MAT 5:3	“Nakoatatɨg e nəwɨrən pahrien nian nəkoatɨləs-iəhau itəmat, moatən e nɨkitəmat məmə nakoatəkul-pən əm e Uhgɨn. In nəwɨrən pahrien məto-inu, itəmat netəmim rəha Uhgɨn, kən in tatərəmərə etəmat.
23314	MAT 5:11	“Nakoatatɨg e nəwɨrən pahrien nian netəmim koatol natɨmnat mɨn tərat kəm itəmat məto-inu itəmat netəmim rəhak, inəh koatən rat itəmat, kən moatərəkɨn itəmat, kən moateiuə-in itəmat moatən nəghatən tərat mɨn moatərəkɨn itəmat lan.
23316	MAT 5:13	“Itəmat nəkotahmen e sol kəm netəmim rafin e nətueintən. ?Məto okəmə rəhan nətehenən tɨnɨkə, otahro muwa mətehen mɨn? Təsəwɨr mɨnən o nat kit mɨn, okərakin, kən netəmim kotaliwək lan.
23319	MAT 5:16	Kən e nolən ahmen mɨn əm, otol rəhatəmat lait e nəmegəhən rəhatəmat tasiə məmə netəmim okotəplan wək wɨr mɨn itəm itəmat nəkoatol, kən ilat okotɨləs-ipər nərgɨ tata Uhgɨn itəm tətatɨg e nego e neai.”
23320	MAT 5:17	Kən Iesu təmatəkəike matən-ipən kəm ilat məmə, “Təsəwɨrən məmə nɨkitəmat otəht məmə emuwa məmə ekərakin Lou itəm Uhgɨn təmos-ipən kəm Moses ne ien mɨn aupən. !Kəp! Eməsuwamən məmə ekərakin ilat, məto emuwa məmə ekol nɨpətɨ nəghatən mɨn əh okotuwa motol nɨpahrienən.
23323	MAT 5:20	Iatən nəhlan kəm itəmat məto-inu, rəhatəmat nolən otəkəike mətuatɨp wɨr agɨn e nɨganəmtɨ Uhgɨn, taprəkɨs-in nolən mɨn rəha Farisi mɨn ne iəgətun mɨn rəha Lou itəm nɨkilat əm təht məmə kotətuatɨp wɨr. Okəmə rəham nolən təsətuatɨp wɨrən nəhlan, kən okol nəsuwɨnən matɨg ahgin nərəmərəən rəha Uhgɨn.”
23324	MAT 5:21	Kən Iesu təmən mɨn məmə, “Itəmat nəmotəto rəkɨs nəghatən itəm iəgətun mɨn kəmotən kəm pipi rat mɨn rəhatəmat aupən. Ilat kəmotən məmə, ‘Əsotohamnuən etəmim,’ kən ‘Etəmim itəm təmohamnu itəm, otəkəike mətul e nɨganəmtɨ kot mos nalpɨnən.’
23326	MAT 5:23	“Kən o nat əh inəh, okəmə nian natuwɨn e olta e Nimə Rəha Uhgɨn məmə onəkos-ipən nat kit kəm Uhgɨn, məto ikɨn əh, nɨkim tɨnəht piam itəm tatol neməha kəm ik o nat kit nəmol kəm in itəm təsahmenən,
23328	MAT 5:25	“Kən okəmə nəmol nat kit təsahmenən e etəmim kit, kən etəmim un tolkeike məmə otɨləs ik muwɨn e kot, təwɨr məmə nakuwɨn uəhai əm, nian nəsianən əh e kot, kən muəg-ətuatɨp-in nɨpəgnəmtɨn rəhatəlau pitən. Okəmə nakapəs, etəmim un otɨləs-ipən ik e nelmɨ etəm tətakil nəghatən, kən etəm tətakil nəghatən otos-ipən ik e nelmɨ polis, kən polis otɨləs-ipən ik e kalapus.
23329	MAT 5:26	Nɨpahrienən iatən kəm itəmat məmə, okəmə tol nəhlan, okol nəsietən e kalapus mətoarus nakətou rafin agɨn nalpɨnən rəham.”
23330	MAT 5:27	Kən Iesu tatəkəike matən-ipən kəm ilat məmə, “Itəmat nəmotəto rəkɨs nəghatən u məmə, ‘Itəmat itəm nəmotol marɨt rəkɨs, nəsotakləh-inən nɨpɨtan pɨsɨn mɨn.’
23333	MAT 5:30	Kən okəmə nelməm tol ik natol təfagə, kən təwɨr məmə nakətatɨp rəkɨs mərakin. Təməwɨr məmə nɨpətɨm məsɨn tɨkə, taprəkɨs-in nɨpətɨm rafin okərakin-pən e nɨgəm asol namnun tɨkə.”
23334	MAT 5:31	Kən Iesu təmən mɨn məmə, “Itəmat nəmotəto rəkɨs nəghatən u məmə, ‘Etəmim itəm otapəs rəhan pətan, in otəkəike mos-ipən naoa kit kəm in itəm tatəgətun məmə in tɨnapəs in.’
23335	MAT 5:32	Məto io, io iatən kəm itəmat məmə, okəmə pətan kit itəm təmol marɨt təsuwɨnən mehm suah pɨsɨn kit, məto rəhan iərman tatol tifos mətapəs in, kən suah un tatol təfagə rat. Kən okəmə pətan əh tatətəu-pən suah pɨsɨn, kən pətan əh tatol təfagə, məto nəmkakiəhən rəha iərman rəhan aupən. Kən suah u itəm tatit pətan əh, in mɨn tatol təfagə.”
23336	MAT 5:33	Kən Iesu təmən mɨn məmə, “Nəmotəto rəkɨs nəghatən kit mɨn itəm iəgətun mɨn kəmotən kəm rəhatat pipi mɨn aupən məmə, ‘Nəsotətgəhlən noanawɨl mɨn rəhatəmat itəm nəmotos, məto nəkotəkəike motol nat naka itəm nəmotos noanawɨl lan kəm Uhgɨn məmə nəkotol.’
23340	MAT 5:37	Məto apəs rəhatəmat nəghatən nian rafin otən əm nɨpahrienən. Kən okəmə rəhatəmat nətəlɨgən e nat kit in ‘əwəh,’ kən nakotən əm məmə, ‘əwəh.’ Kən okəmə rəhatəmat nətəlɨgən e nat kit in ‘kəpə,’ kən nakotən əm məmə, ‘kəpə.’ Nəghatən mɨn itəm kotaprəkɨs-in ‘əwəh’ o ‘kəpə,’ koatɨsɨ-pən e Setan.”
23341	MAT 5:38	Kən Iesu təmatəkəike matən məmə, “Nəmotəto rəkɨs nəghatən kit məmə, ‘Okəmə suah kit tərəkɨn nɨganəmtɨm kit, kən netəmim okotərəkɨn mɨn nɨganəmtɨn kit. Kən okəmə suah kit tərəkɨn nəluəm kit, kən netəmim okotərəkɨn mɨn nəluɨn kit.’
23345	MAT 5:42	Okəmə suah kit tateasiə-in ron ik, kən ik nakəkəike mos-ipən kəm in. Kən okəmə suah kit tolkeike məmə in otos rəham nat kit muwɨn kənu mos mɨtəlɨg mɨn muwa, kən nəsənən məmə nakapəs, nakəkəike mos-ipən.”
23346	MAT 5:43	Kən Iesu təmən mɨn məmə, “Nəmotəto rəkɨs məmə, ‘Onəkotolkeike rəhatəmat mɨn, kən motetəhau tɨkɨmɨr mɨn rəhatəmat.’
23351	MAT 5:48	Tol nəhlan, itəmat nenətɨ Uhgɨn, nəkotəkəike motol nolən itəm in təwɨr mətuatɨp nian rafin, tahmen-pən əm məmə rəhatəmat Tata Uhgɨn in tatol.”
23352	MAT 6:1	Kən Iesu təmən mɨn məmə, “Sotolən məmə nəkotol nolən mɨn itəm təwɨr kəm Uhgɨn məmə netəmim okotəplan itəmat ron. Okəmə nəkotol məmə netəmim okotəplan, kən Uhgɨn əpəh e nego e neai otəsətouən itəmat ron.
23353	MAT 6:2	“Tol nəhlan, okəmə nakotos-ipən nat kit kəm ian-rat mɨn məmə nakotasitu elat, nəsotolən e nolən rəha netəmim itəm rəhalat nənən təwɨr, məto nɨkilat tamkɨmɨk. Nian ilat kotasitu e ian-rat mɨn, rəhalat iolwək mɨn koatahl təwi moatol-arəp e nimə rəha nuəfɨmɨnən ne ihluə e suatɨp asol məmə netəmim okotɨtun. Koatol nəhlan məmə netəmim okotɨsiai-in ilat. Nɨpahrienən iatən kəm itəmat məmə, ilat kɨnotos rəkɨs nətouən rəhalat, inəh nɨsiaiiən rəha netəmim.
23355	MAT 6:4	Otol nəhlan məmə netəmim okotəruru rəhatəmat nolən wɨr mɨn, kən rəhatəmat Tata itəm tatəplan rəhatəmat nolən anion mɨn, in otətou itəmat o rəhatəmat nolən wɨr mɨn.”
23356	MAT 6:5	Kən Iesu təmatəkəike matən məmə, “Nian nakotəghat kəm Uhgɨn e nəfakən, kən sotolən e nolən rəha netəmim itəm rəhalat nənən təwɨr, məto nɨkilat tamkɨmɨk. Netəm mɨn əh, ilat kotolkeike məmə okotətul əpəh e nimə rəha nuəfɨmɨnən, ne ihluə e suatɨp asol, kən motəfak məmə netəmim okotəplan motəto ilat. Nɨpahrienən iatən kəm itəmat məmə ilat kɨnotos rəkɨs nətouən rəhalat, inəh nɨsiaiiən rəha netəmim.
23358	MAT 6:7	“Kən nian nakotəghat kəm Uhgɨn e nəfakən, sotargətainən nəghatən mɨn tepət tepət u nɨpətɨn tɨkə, tahmen e netəm kotəruru Uhgɨn. Nɨkilat təht məmə rəhalat uhgɨn mɨn okotəto ilat o nəghatən mɨn tepət itəm koatəfak moatən.
23360	MAT 6:9	“Kən tol min-nəhlan, nian nakotəghat kəm Uhgɨn e nəfakən, kən otəfak mihin nulan: ‘Tata rəhatɨmat itəm nətatɨg e nego e neai, pəs netəmim kotɨsiai-in ik.
23364	MAT 6:13	Kən segəhan-inən itɨmat ekotuwɨn ima nos-ipən-os-ipənən, ikɨn itəm məta oekotakiə motol nolən rat, məto os-irəkɨs itɨmat e nelmɨ Setan.’
23365	MAT 6:14	“Okəmə itəmat nəkotaluin, məsotaskəlɨm-iəkɨsən e nɨkitəmat nolən rat mɨn rəha netəmim itəm koatol kəm itəmat, kən rəhatəmat Tata Uhgɨn e nego e neai, in otaluin məsalpɨnən, rəhatəmat nolən rat mɨn.
23366	MAT 6:15	Məto okəmə itəmat nəsotaluinən, motaskəlɨm-iəkɨs e nɨkitəmat nolən rat mɨn rəha netəmim itəm koatol kəm itəmat, kən okol rəhatəmat Tata Uhgɨn otəsaluinən kən malpɨn nolən rat mɨn rəhatəmat.”
23367	MAT 6:16	Kən Iesu təmatən mɨn məmə, “Nian nakotətuakəm motapəs nagwənən motəfak kəm Uhgɨn, sotolən nɨganəmtɨtəmat təpou tahmen-pən e netəm mɨn u itəm rəhatəmat nənən təwɨr, məto nɨkilat tamkɨmɨk. Ilat koatol nɨganəmtɨlat tol pɨsɨn, məmə netəmim okotəplan ilat məmə nəumɨs tɨnus ilat, kən netəmim okotɨsiai-in ilat. Nɨpahrienən iatən kəm itəmat məmə ilat kɨnotos rəkɨs nətouən rəhalat, inəh nɨsiaiiən rəha netəmim.
23369	MAT 6:18	məmə netəmim okəsotəplanən məmə nakotətuakəm motapəs nagwənən moatəfak kəm Uhgɨn, kən rəhatəmat Tata itəm tatəplan rəhatəmat nolən anion mɨn, in otətou itəmat o rəhatəmat nolən wɨr mɨn.”
23370	MAT 6:19	Kən Iesu təmatən mɨn məmə, “Təsəwɨrən məmə nəkotuargətain rəhatəmat nat wɨr mɨn e nətueintən u məmə rəhatəmat nautə otepət, məto-inu e nətueintən u, wɨn mɨn kotɨtun nunən, kən namtəən tɨtun nərəkɨnən natɨmnat mɨn əh, kən iakləh mɨn kotɨtun nəhapən rəhatəmat nimə motuwɨn imə kakləh-in rəhatəmat natɨmnat.
23373	MAT 6:22	“Nɨganəmtɨm in tahmen e lait itəm tatos-ipən nəhag-əhagən kəm nɨpətɨm. Okəmə nɨganəmtɨm mil kuəwɨr, tahmen əm məmə nɨpətɨm tərioah e nəhag-əhagən.
23375	MAT 6:24	“Etəmim tɨkə itəm tɨtun nuwamən in slef rəha etəm-iasol kəiu. Okəmə in tətalkut məmə otol nəhlan, kən otolkeike kit mol nəwian, kən metəhau kit məsolən nəwian. Okol nəsolən slef rəha Uhgɨn ne məni e nian kitiəh əm.”
23376	MAT 6:25	Kən Iesu təmən məmə, “Kən o natɨmnat mɨn əh, io iatən kəm itəmat məmə, təsəwɨrən məmə nakotətəlɨg-in pɨk rəhatətmat nəmegəhən məmə onəkotun naka, kən motənɨm naka. Kən təsəwɨrən məmə nakotətəlɨg-in pɨk nɨpətɨtəmat məmə onəkotos hiə rəhatəmat napən. ?Nəukətɨ nəmegəhən rəhatɨmat tatəmegəh əm e nagwənən, o kəp? Kəp. ?Kən naka in nat asol o nɨpətɨtat, napən, o kəp? Kəp.
23379	MAT 6:28	“?Kən təhrol nɨkitəmat tatəht pɨk napən onəkotuwɨn lan? Nɨkitəmat təht-tu nəguɨ nɨg mɨn itəm koatəwiə əpnapɨn əm. Ilat kəsotol pɨkən wək o nəhlən rəhalat napən.
23382	MAT 6:31	“Tol nəhlan, təsəwɨrən məmə itəmat nakotətəlɨg-in pɨk məmə, ‘?Ekotun naka?’ o ‘?Ekotənɨm naka?’ o ‘?Ekotos hiə napən motuwɨn-in?’
23389	MAT 7:4	?Kən tahro nakoatən məmə, ‘Ei piak, pəs ekos-irəkɨs nɨmɨsmɨsɨ nɨg e nɨganəmtɨm,’ məto nəsotəplanən nɨg asol e nɨganəmtɨtəmat?
23391	MAT 7:6	“Sotos-ipənən natɨmnat rəha Uhgɨn kəm kuri mɨn, kən sotərakin-pənən rəhatəmat nat wɨr mɨn kəm pɨkəs mɨn. Okəmə nəkotol nəhlan, kən ilat okotaliwək lan kən moteirair motus itəmat.”
23392	MAT 7:7	Kən Iesu təmatəkəike matən məmə, “Ekən kəm itəmat məmə, otətapəh-in kəm Uhgɨn o natɨmnat, kən in otos-ipɨnə kəm itəmat. Kən otegəs-in pəs nakotehm. Kən otəht-əht toa pəs toa oterəh otəmat.
23394	MAT 7:9	“?Itəmat pah, nian nətɨn tatətapəh-in pɨret, məto in tatos-ipən kəpiel? !Kəp!
23397	MAT 7:12	Kən tol nəhlan, otol təwɨr kəm netəmim rafin e nolən mɨn rafin itəm nakotolkeike məmə netəmim okotol min kəm itəmat. Inu nɨpətɨ Lou itəm Uhgɨn təmos-ipən kəm Moses, ne nəukətɨ nəghatən itəm təmos-ipən kəm ien mɨn aupən.”
23398	MAT 7:13	Iesu təmən mɨn məmə, “Itəmat onəkotəkəike motuwɨn-pən e nafiluə itəm təkəku, məto-inu nafiluə itəm iahgin ne suatɨp itəm tɨmətɨg əm tatuwɨn o nərəkɨnən, kən netəmim tepət koatuwɨn-pən e nafiluə əh.
23399	MAT 7:14	Məto nafiluə itəm təkəku, ne suatɨp itəm tiəkɨs tatuwɨn o nəmegəhən, kən netəmim noan məsɨn əm okotəplan.”
23400	MAT 7:15	Kən Iesu təmən məmə, “Oatəto wɨr itəmat o ien eiueiuə mɨn. Ilat koatuwa moatəghat mətɨg e nolən əpou tahmen e sipsip, məto əpəh imə e nɨkilat, ilat kotahmen e kuri iarupɨn.
23406	MAT 7:21	“Sənəmə netəmim rafin itəm kotaun-in io motən məmə, ‘Iərəmərə, Iərəmərə,’ itəm ilat kotɨtun nuwɨnən motatɨg ahgin nərəmərəən rəha Uhgɨn məto ilat mɨn əm u itəm koatol nəwia rəhak Tata itəm tətatɨg e nego e neai.
23407	MAT 7:22	E nian Uhgɨn otakil netəmim rafin, netəmim tepət okotən kəm in məmə, ‘!Iərəmərə, Iərəmərə! ?Tahro? ?Nəkɨtun o kəp məmə, itɨmat emotən-iarəp nəghatən rəham itəm nəmos-ipa kəm itɨmat, kən motəhg-iarəp narmɨn rat mɨn e nərgəm, kən motol natɨmnat pɨspɨs mɨn e nərgəm?’
23408	MAT 7:23	Kən oekən-ipən ətuatɨp kəm ilat məmə, ‘Aupən ekəruru itəmat, kən u-roiu mɨn ekəruru itəmat. !Otuwɨn isəu ron io, itəmat netəm noatol nolən tərat!’”
23409	MAT 7:24	Kən Iesu təmol namnun rəhan nəghatən məmə, “Okəmə itəmat u itəm nəmotəto nəghatən mɨn u rəhak kən moatol, kən onəkotahmen e etəmim itəm tenatɨg, in təmiləkɨn-pən nəukətɨ rəhan nimə e kəpiel.
23412	MAT 7:27	Kən nuhuən təməfɨk, kən naruəh taiu, kən nɨmətag asol telel moh nimə. Kən nimə təmiet, kən nian təmiet, məto təmərat agɨn.”
23416	MAT 8:2	Kən suah kit nɨmɨsən u leprosi təmol təmuwa ron, mɨsin-pən nulɨn o Iesu, kən mən məmə, “Iərəmərə, okəmə nakolkeike, kən nəkɨtun nol-wɨrən io kən mafəl rəkɨs namkɨmɨkən lak.”
23417	MAT 8:3	Kən Iesu təməg-əfəməh-in nelmɨn mələhəu-pən lan, mən məmə, “Əwəh. Iakolkeike. Əwɨr-ta.” Kən roiu agɨn-əh, nɨmɨsən leprosi təmagɨm mɨkə lan.
23418	MAT 8:4	Kən Iesu təmən-ipən kəm in məmə, “Əsən-iarəpən natɨmnat mɨn u kəm netəmim, məto uwɨn əm mehm pris kit pəs in tehm məmə nɨpətɨm tɨnol min-nulan, kən os-ipən kəm in nat u itəm Lou rəha Moses təmən o suah kit itəm rəhan leprosi tɨnɨkə, kən netəmim okotɨtun məmə nɨpahrienən nɨnəwɨr, kən rəham namkɨmɨkən tɨnɨkə.”
23420	MAT 8:6	“Iərəmərə, rəhak iolwək tatɨmɨs, kən mətapɨl əpəh e nimə rəhak, nɨpətɨn rafin təmɨmɨs, kən tatəto tərat pɨk.”
23421	MAT 8:7	Kən Iesu təmən-ipən kəm in məmə, “Oekɨmnə mol in təwɨr mɨn.”
23422	MAT 8:8	Kən etəm-iasol rəha mopael mɨn təmən-ipən kəm in məmə, “Iərəmərə, io etəmim kit itəm esətuatɨpən, kən esahmenən məmə ik onəkuwa e rəhak nɨpəgnoa nimə. Ən əm nəghatən kit, kən ekɨtun məmə in otəto təwɨr mɨn.
23423	MAT 8:9	Ekɨtun məmə nɨmɨsən əh otəkəike mol nəwiam, məto-inu io mɨn, rəhak netəm-iasol mɨn kotərəmərə lak, kən iatol nəwialat, kən mopael mɨn neen əh-ikɨn itəm io ekərəmərə elat. Okəmə ekən kəm kit məmə, ‘Uwɨn,’ kən tuwɨn. Kən okəmə ekən kəm kit məmə, ‘Wa,’ kən tuwa. Kən okəmə ekən kəm rəhak slef məmə, ‘Ol nat u,’ kən tol nat əh.”
23424	MAT 8:10	Nian Iesu təməto nəghatən əh, kən narmɨn təmiwɨg pɨk ron, kən təmən-ipən kəm netəmim itəm koatuarisɨg-in məmə, “Nɨpahrienən iakatən kəm itəmat məmə, suah u sənəmə in etəm Isrel. Kən nat əpnapɨn noanol mɨn rəha Isrel, məto esehmən ilat kit itəm rəhan nahatətəən təskasɨk tahmen-pən lan.
23426	MAT 8:12	Məto itəmat noanol rəha Isrel itəm Uhgɨn təmaupən mɨtəpun itəmat məmə in otərəmərə etəmat, in otərakin-pən itəmat ihluə e napinəpən, kən ikɨn əh, netəmim okotasək kən moatəto tərat, kən moatəgətain nəluɨlat mɨn.”
23427	MAT 8:13	Kən Iesu təmən-ipən kəm etəm-iasol rəha mopael mɨn məmə, “Atuwɨn. Rəham iolwək otəwɨr tol əm məmə inu ne nəmahatətə məmə Uhgɨn otol mihin.” Kən e nian ətuatɨp əh, nɨpətɨ iolwək rəha etəm-iasol rəha mopael mɨn təmuwa məwɨr mɨn.
23431	MAT 8:17	Natɨmnat mɨn əh təmol nəhlan məmə otol nəghatən rəha ien Aesea tuwa mol nɨpahrienən lan, itəm təmən aupən ikɨn məmə, “In təmos-irəkɨs nɨmɨsən mɨn rəhatat, kən mol nɨpətɨtat mɨn itəm kotahmə, kotəwɨr.”
23433	MAT 8:19	Kən iəgətun kit rəha Lou təmuwa mən-ipən kəm in məmə, “Iəgətun. Hiə ikɨn onakatuwɨn-pən ikɨn, oekətəu-pən ik.”
23434	MAT 8:20	Məto Iesu təmən-ipən kəm in məmə, “Kuri iarupɨn mɨn, rəhalat nɨpəg tatɨg o napɨlən, kən mənɨg mɨn nimaalat tatɨg o napɨlən. Məto Nətɨ Etəmim, in rəhan nimə rəha napɨlən tɨkə məmə otuwɨn mapɨl ikɨn.”
23435	MAT 8:21	Kən etəmim kit mɨn rəha Iesu təmuwa mən-ipən kəm in məmə, “Iərəmərə. Oekətəu-pən ik məto, pəs ekuwɨn pitən mɨtənɨm rəhak tata.”
23436	MAT 8:22	Məto Iesu təmən-ipən kəm in məmə, “Ətəu-pa io. Netəmim itəm kəsotolən nəwia Uhgɨn, in tahmen əm məmə ilat kɨnotɨmɨs rəkɨs. Pəs ilat okotuwɨn motɨtənɨm rəhalat netəmim itəm kəmotɨmɨs.”
23439	MAT 8:25	Kən kəmotuwɨn motəhgaiir e Iesu motən-ipən məmə, “!Iərəmərə! !Osmegəh kitat! !Otəsuwəhən kotamnɨm!”
23440	MAT 8:26	Kən Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “?Tahro nakotəgɨn pɨk? Rəhatəmat nahatətəən təkəku agɨn.” Kən təmətul mən-iəhau nɨmətag ne peau-peau asol mɨn. Kən nɨmətag təmurahl nelmɨn, kən tɨnəməlinu tɨnəməlinu.
23441	MAT 8:27	Kən netəmim rəha Iesu narmɨlat təmiwɨg pɨk moatən məmə, “!Ei! ?Etəmim naka u? Nat əpnapɨn nɨmətag ne nəhau, məto ilau kətioal nəwian.”
23443	MAT 8:29	Kən əmun narmɨn rat mɨn itəm kotatɨg elau kəmotaget əfəməh motən məmə, “!Ik Nətɨ Uhgɨn! ?Nəmuwa məmə nakahrol itɨmat? ?Nəmuwa məmə nakol nalpɨnən kəm itɨmat itəm təsolən əh nian rəhan?”
23445	MAT 8:31	kən narmɨn rat mɨn kotasək-pən o Iesu motən məmə, “Okəmə nəkəhg-iarəp itɨmat, ahl-ipən itɨmat ekotuwɨn e pɨkəs mɨn əh.”
23446	MAT 8:32	Kən Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “Otuwɨn.” Kən narmɨn rat mɨn kəmotiet elau, motaiu motuwɨn e pɨkəs mɨn, kən əmun pɨkəs mɨn ilat rafin kəmotaiu moteiuaiu ikɨn təkul-əkul ikɨn, kən motiet-pən e lek motamnɨm.
23450	MAT 9:2	Kən netəmim neen kəmotɨləs etəmim kit motuwa ron. Nɨpətɨn məsɨn təmɨmɨs, kən mətapɨl e rəhan nɨmɨtiwɨn. Kən nian Iesu təməplan rəhalat nahatətəən, kən təmən-ipən kəm etəm tatɨmɨs un məmə, “Nətɨk, əsəgɨnən. Rəham nolən rat mɨn emos-irəkɨs rəkɨs.”
23451	MAT 9:3	Kən nian kəmotəto nəghatən əh, iəgətun mɨn neen rəha Lou kotən-ipən kəm ilat mɨn məmə, “Nəghatən əh tərat. Suah əh tatəghat məmə otol məmə in Uhgɨn.”
23452	MAT 9:4	Məto Iesu tɨtun nətəlɨgən rəhalat kən təmən-ipən kəm ilat məmə, “?Tahro itəmat nakoatos nətəlɨgən itəm tərat min-nulan?
23453	MAT 9:5	?In pəhruən tɨmətɨg məmə oekən, məmə, ‘Emafəl rəkɨs rəham nolən rat mɨn,’ o ‘Ətul maliwək’?
23454	MAT 9:6	Kən roiu ekol nat kit məmə nəkotɨtun məmə Nətɨ Etəmim tatos nepətən ikɨn-u e nətueintən məmə otafəl rəkɨs təfagə rat mɨn.” Kən in təmən-ipən kəm suah əh tatɨmɨs məmə, “Ətul mɨləs rəham nɨmɨtiwɨn maliwək matuwɨn latuənu.”
23457	MAT 9:9	Kən Iesu təmaliwək muwɨn məsɨn mɨn, məplan suah kit, nərgɨn u Matiu. In etəmim itəm tatos məni rəha takɨs, kən tatəpələh ikɨn katətou-pən takɨs ikɨn. Kən Iesu təmən-ipən kəm in məmə, “Uarisɨg-in io, muwa etəmim rəhak.” Kən in təmətul muarisɨg-in Iesu.
23459	MAT 9:11	Kən nian Farisi mɨn kəmotəplan nat əh, kən kotən-ipən kəm netəm rəha Iesu məmə, “?Tahro rəhatəmat iəgətun tətagwən kələh ilat netəm koatos məni rəha takɨs ne netəm koatol təfagə?”
23460	MAT 9:12	Məto Iesu təməto rəhalat nəghatən kən təmən-ipən kəm ilat məmə, “Etəmim itəm təsɨmɨsən təsuwɨnən məplan tokita. Məto etəmim u itəm tatɨmɨs, in otəkəike muwɨn məplan tokita.
23461	MAT 9:13	Otuwɨn motegəs-in motol nɨpətɨ nəghatən u pahrien itəm Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə, ‘Nat kit tatol nɨkik tətagien, inu məmə onəkotasəkitun netəmim, məto sənəmə rəhatəmat sakrifais mɨn itəm nəkoatol moatos-ipa kəm io itəm tatol nɨkik tətagien.’ Iatən tol min-nulan məto-inu eməsuwamən məmə ekaun-in netəm mɨn u itəm nɨkilat təht məmə kɨnotətuatɨp rəkɨs məmə okotuarisɨg-in io, məto emuwa məmə ekaun-in netəm mɨn u, netəm nol təfagə məmə okotuarisɨg-in io.”
23462	MAT 9:14	Kən netəmim rəha Jon Baptais kəmotuwa motəplan Iesu motən-ipən kəm in məmə, “Əplan-tu. Itɨmat ekotətuakəm motapəs nagwənən motəfak kəm Uhgɨn, kən Farisi mɨn, ilat mɨn koatol mihin. ?Məto təhrol e rəham netəmim kəsotolən nəhlan?”
23463	MAT 9:15	Kən Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “?Nian netəmim koatol marɨt rəha suah kit, kən in tətatɨg e nagwənən rəhan ilat in mɨn neen, nɨkitəmat təht məmə in mɨn neen okotasək? !Kəp! Məto nian əh-ikɨn itəm tatuwa məmə netəmim okotɨləs-irəkɨs etəmim itəm katol nagwənən rəhan. Kən e nian əh, in mɨn neen kotɨtun napəsən nagwənən.
23464	MAT 9:16	“Kən etəmim kit tɨkə məmə otos nɨmɨsmɨsɨ nɨməhan wi kit, kən məhlətain-pən e nɨməhan oas rəhan itəm təməhap, məto-inu okəmə tol nəhlan, kən nɨmɨsmɨsɨ nɨməhan wi tɨtun nəhapən nɨməhan oas, kən ikɨn təməhap ikɨn aupən tɨtun nuwamən mol iahgin pɨk agɨn.
23465	MAT 9:17	“Kən etəmim kit tɨkə məmə otos wain itəm kəmol wi, kən miuw-pən e pətəl oas u təskasɨk itəm kəmol e nuwigɨ nəni. Okəmə tol nəhlan, kən wain otahləpɨk, kən pətəl otəhap, kən wain otəhtəg, kən pətəl otərat. Məto wain itəm kəmol wi okəkəike kiuw-pən e pətəl itəm kəmol wi tɨmətmətɨg, kən wain ne pətəl katuəməhl wɨr.”
23466	MAT 9:18	Nian Iesu tatən-ipən natɨmnat mɨn əh kəm ilat, etəm-iasol kit tuwa mɨsin-pən nulɨn o Iesu məmə, “Nətɨk pətan əkəku təmɨmɨs roiu əm. Məto wa, mələhəu-pən nelməm lan, kən otəmegəh mɨn.”
23469	MAT 9:21	təmol nəhlan məto-inu tatən atɨp kəm in məmə, “Okəmə ekek əm rəhan kot, kən rəhak nɨmɨsən otol namnun.”
23470	MAT 9:22	Kən Iesu təmeirair məplan pətan əh, kən mən-ipən kəm in məmə, “Nətɨk pətan, əsəgɨnən. Rəham nahatətəən təmol ik nɨnəwɨr mɨn.” Kən e nian əh, rəhan nɨmɨsən təmɨkə.
23472	MAT 9:24	Kən Iesu təmən-ipən məmə, “Otiet motuwɨn isəu, məto-inu pətan əkəku un təsɨmɨsən, məto in tətapɨl əm.” Kən ilat kəmotalah e Iesu.
23475	MAT 9:27	Kən nian Iesu təmiet ikɨn əh, məto iganəmtɨn rat mil kəiu kəmuətəu-pən in, kən mətuagət əfəməh məmə, “!Mipɨ Kig Tefɨt, asəkitun itɨmlau!”
23476	MAT 9:28	Nian Iesu tɨnuwɨn əpəh imə, kən iganəmtɨn rat mil kuea ron. Kən Iesu təmən-ipən kəm ilau məmə, “?Itəlau nətuahatətə məmə ekɨtun nol-wɨrən nɨganəmtɨtəlau, o kəp?” Kən ilau kuən-ipən məmə, “Əwəh, Iərəmərə.”
23477	MAT 9:29	Kən Iesu təmələhəu-pən nelmɨn e nɨganəmtɨlau mən-ipən məmə, “Uhgɨn otol-wɨr nɨganəmtɨtəlau məto-inu nəmuahatətə lan.”
23478	MAT 9:30	Kən nɨganəmtɨlau tɨnəwɨr kən kɨnatuəplan nat. Kən Iesu təmən-ipən əskasɨk kəm ilau məmə, “Onəsuən-iarəpən natɨmnat mɨn u kəm netəmim.”
23481	MAT 9:33	Kən Iesu təməhg-iarəp narmɨn rat e suah əh, kən tɨnatəghat. Kən nɨmanin netəmim narmɨlat təmiwɨg pɨk ron, kən motən məmə, “Suah kit təsəplanən nat kit tol nulan əpəh Isrel nian kit ne.”
23482	MAT 9:34	Məto Farisi mɨn kəmotən məmə, “Tatos nəsanənən o etəm-iasol rəha narmɨn rat mɨn məmə otəhg-iarəp narmɨn rat mɨn.”
23485	MAT 9:37	Kən Iesu təmən-ipən kəm rəhan mɨn netəmim məmə, “!Otəplan-tu! Nagwənən tepət əpəh e nasumən itəm kɨnotɨmətə, məto iolwək mɨn noan məsɨn əm kotəulək-in.
23486	MAT 9:38	Kən otəfak-pən o etəm-iasol rəha nasumən məmə otahl-ipa iolwək mɨn tepət məmə okotuwɨn kəulək-in nasumən rəhan.”
23491	MAT 10:5	Kən nian Iesu təmahl-iarəp rəhan netəmim tuelef məmə okotuwɨn motol wək rəhan, təmaupən məghat kəm ilat məmə, “Itəmat onəsotuwɨnən o netəm mɨn un sənəmə noanol mɨn rəha Isrel, kən məsotuwɨnən e taon kit rəha netəm Sameria,
23493	MAT 10:7	Kən nian nakotuwɨn, nəkotəkəike motən-iarəp məmə, ‘Nian itəm Uhgɨn otərəmərə e netəmim rafin lan, tɨnatuwa iuəhkɨr.’
23494	MAT 10:8	“Kən itəmat nəkotəkəike motol netəm koatɨmɨs kotəwɨr mɨn. Kən itəmat nəkotəkəike motol netəm kəmotɨmɨs kotəmegəh mɨn. Kən netəmim itəm leprosi tatol ilat, nəkotəkəike motol nɨpətɨlat tuwa məwɨr mɨn. Kən netəmim itəm narmɨn rat tətatɨg elat, itəmat nəkotəkəike matəhg-iarəp narmɨn rat mɨn kotuwɨn isəu olat. Kən nəsanənən itəm nəmotos, nəməsotosən nəmtɨn. Kən onəkotəkəike motol wək əm, netəmim okəsətouən itəmat lan.
23497	MAT 10:11	“Nian nakotuwɨn e taon kit o latuənu kit, nəkotəkəike motehm etəmim kit itəm nɨkin tagien məmə nakotuwɨn mətatɨg itəmat min, kən nakoatatɨg ikɨn əh mətoarus-pən nian nakotiet mɨn.
23498	MAT 10:12	Nian nakotuwɨn kətatɨg e nimə kit, nəkotəkəike kəghat wɨr kəm ilat məmə, ‘Nəməlinuən tətatɨg otəmat.’
23500	MAT 10:14	“Kən okəmə netəmim neen kəsotolkeikeən məmə okotit itəmat nakotuwɨn e rəhalat nɨpəgnoa nimə, o kəsotətəlɨg-inən rəhatəmat nəghatən, kən nian nəkoatiet e nimə rəhalat, o rəhalat latuənu, nəkotəkəike motohapɨspɨs rəkɨs nɨsɨp e nelkɨtəmat məmə ilat okotɨtun məmə nəmotəuhlin-pən məntaatəmat olat.
23501	MAT 10:15	Nɨpahrienən iatən kəm itəmat, e nian itəm Uhgɨn otakil netəmim, nalpɨnən rəha netəm mɨn əh in otəskasɨk pɨk maprəkɨs-in nalpɨnən rəha netəm kotərat aupən e taon mil əh, Sotom ne Komora.”
23502	MAT 10:16	Kən Iesu təmatəkəike matən məmə, “Otətəlɨg-in-tu. Etahl-ipən itəmat nakoatuwɨn tahmen e sipsip mɨn itəm kəmotuwɨn ilugɨn e kuri iarupɨn mɨn. Onəkotəkəike motenatɨg wɨr tahmen e malɨkɨm, kən itəmat motan mətɨg tahmen e mənɨg mak.
23504	MAT 10:18	“Kən məto-inu itəmat netəmim rəhak, okotewkəkan itəmat nakotuwɨn motətul e nɨganəmtɨ etəm-iasol mɨn rəha kapman mɨn, ne kig mɨn məmə onəkotən-iarəp nəghatən təwɨr rəhak e nɨganəmtɨlat, kən e nɨganəmtɨ Iaihluə mɨn.
23507	MAT 10:21	“Netəmim okotegəhan-in-pən pialat ətuatɨp mɨn kəm rəhalat tɨkɨmɨr mɨn məmə okotohamnu ilat, kən tata mɨn okotol mihin mɨn kəm nenətɨlat ətuatɨp mɨn, kən nɨsualkələh okotətul motol nolən ahmen mɨn əm kəm rəhalat tata mɨn ne mama mɨn məmə okotohamnu ilat.
23510	MAT 10:24	“Netəmim itəm koatətəlɨg-in, okol kəsotaprəkɨs-inən rəhalat iəgətun, kən iolwək mɨn, okol kəsotaprəkɨs-inən rəhalat etəm-iasol.
23511	MAT 10:25	Netəm katəgətun ilat, kotəkəike motagien məmə okotuwa motahmen e iəgətun rəhalat, kən iolwək mɨn kotəkəike motagien məmə okotuwa motahmen e etəm-iasol rəhalat. Io, io etəm-iasol rəha nimə. Okəmə netəmim neen kotən rat io məmə io Pielsepul, u nərgɨn kit rəha Setan, kən okol tahmen mɨn əm e iolwək mɨn rəha nimə rəhak.”
23512	MAT 10:26	Kən Iesu təmən məmə, “Tol nəhlan, əsotəginən netəmim. Natɨmat itəm netəmim koatəfətain, Uhgɨn otɨləs-iarəpa ikɨn tagəhag ikɨn, kən natɨmnat itəm netəmim koatəhluaig-in, Uhgɨn otɨləs-iarəpa, netəmim rafin kotəplan.
23514	MAT 10:28	“Sotəginən netəmim itəm kotɨtun nohamnuən nɨpətɨtəmat, məto okol kəsotohamnuən narmɨtəmat. Məto nəkotəgin Uhgɨn itəm tɨtun nərəkɨnən nɨpətɨtəmat ne narmɨtəmat e nɨgəm asol.
23518	MAT 10:32	“Tol nəhlan, okəmə etəmim otən-iarəp nərgək e nɨganəmtɨ netəmim, kən io mɨn iatən-iarəp nərgɨn e nɨganəmtɨ rəhak Tata e nego e neai.
23520	MAT 10:34	“Nɨkitəmat təsəhtən məmə emuwa məmə ekələhəu nəməlinuən e nətueintən. Eməsuwamən məmə ekələhəu nəməlinuən, məto emuwa məmə ekol netəmim kotəmou.
23523	MAT 10:37	“Kən etəmim itəm tolkeike pɨk rəhan tata ne mama taprəkɨs-in io, in təsahmenən məmə otuwa rəhak etəmim. Kən etəmim itəm tolkeike pɨk netɨn iərman o pətan taprəkɨs-in io, in təsahmenən məmə otuwa rəhak etəmim.
23526	MAT 10:40	“Kən etəmim itəm tatos itəmat e nɨkin agien, kən tahmen əm məmə tatos io e nɨkin agien. Kən etəmim itəm tatos io e nɨkin agien, kən tahmen əm məmə tatos etəm u itəm təmahl-ipa io.
23528	MAT 10:42	Kən etəmim itəm tatos-ipən nəhau ətəp noan-məsɨn əm kəm rəhak etəmim, məto-inu in tɨtun məmə rəhak etəmim, nat əpnapɨn rəhak etəmim in ləhau agɨn, nɨpahrienən iatən kəm itəmat məmə, okol təsəmkarəpənən e rəhan nətouən.”
23531	MAT 11:3	“?Tahro? ?Ik u etəm kəmatən aupən məmə suah kit otuwa, o itɨmat ekoatəsahgin etəmim kit mɨn məmə otəpanuwa mɨn?”
23532	MAT 11:4	Kən Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “Otuwɨn motəplan Jon motən-ipən nat naka itəm nəmotuwa motəto kən motəplan:
23534	MAT 11:6	Etəmim otatɨg e nəwɨrən pahrien okəmə in təsəhlmanən rəhan nahatətəən lak o natɨmnat itəm io ekol.”
23535	MAT 11:7	Nian netəmim rəha Jon koatɨtəlɨg, kən Iesu tɨnətuoun matəghat-in Jon kəm netəm mɨn u koatəpələh əh-ikɨn, matən məmə, “?Aupən, nəmotuwɨn ikɨn taruən-aruən ikɨn məmə nəkotəplan naka? ?Nəmotuwɨn məmə nəkotəplan suah kit tahmen e nuwig itəm nɨmətag tətahləpɨk-ahləpɨk əpnapɨn əm? Kəp.
23538	MAT 11:10	Inu etəm Naoa Rəha Uhgɨn təmatəghat-in nian Uhgɨn təmən məmə, ‘Otəplan-tu. Iatahl-ipɨnə rəhak iahləpis itəm otos rəhak nəghatən. In otaupən-in ik məmə otol əpen-əpenə e rəham suatɨp.’
23544	MAT 11:16	“?Netəm mɨn u itəm koatatɨg roiu, ilat kotəhrol nulan? Ilat kotahmen e nɨsualkələh itəm koatəpələh ikɨn katol maket ikɨn moatakuhl motaun-in ilat mɨn neen məmə,
23545	MAT 11:17	‘Itɨmat emotahl nau kəm itəmat məmə onakoatol danis rəha nagienən lan, məto itəmat nəkəsotolən danis. Kən itɨmat emoatasək eiuə rəha nɨmɨsən, məto nəsotasəkən kitat min itɨmat.’
23546	MAT 11:18	Iatən nəhlan məto-inu Jon təmuwa, kən matətuakəm mətapəs nagwənən matəfak kəm Uhgɨn, kən məsənɨmən wain. Kən netəmim kotən məmə, ‘Suah əh, narmɨn rat kit tətatɨg lan.’
23547	MAT 11:19	Məto nian io, Nətɨ Etəmim, emuwa kən mətagwən kən matənɨm wain, kən netəmim kotən məmə, ‘Otəplan-tu, suah əh in etəmim rəha nagwən pɨkən ne etəmim rəha napɨsən, kən motan kələh ilat netəmim rəha nosən məni e takɨs, ne netəmim itəm nol təfagə.’ Məto netəmim itəm koatətəu-pən nɨtunən rəha Uhgɨn koatol wək wɨr mɨn. Kən wək wɨr mɨn əh koatəgətun məmə nɨtunən rəha Uhgɨn in nɨpahrienən.”
23549	MAT 11:21	Təmən məmə, “!Itəmat netəm Korasin, kəsi, nahməən asol otuwa otəmat! !Itəmat netəm Petsaeta, kəsi, nahməən asol otuwa otəmat! Məto-inu emol pap nat pɨspɨs tepət e taon rəhatəmat! Kən okəmə emol natɨmnat mɨn əh əpəh Taea ne Saeton aupən, okol netəmim əh-ikɨn əh kəmotəuhlin rəhalat nətəlɨgən e nolən rat mɨn, kən ilat kəmotuwɨn e natɨmnat rat motuwɨn moatəpələh e nəmtap e nɨgəm motəgətun məmə koatəto tərat agɨn o rəhalat nolən rat mɨn.
23551	MAT 11:23	“?Kən itəmat netəm Kapaneam, nɨkitəmat təht məmə Uhgɨn otɨləs-ipər itəmat e ikɨn rəha nɨsiaiiən əpəh e nego e neai? !Kəp! Məto Uhgɨn otəhlman itəmat nakotuwɨn ləhau agɨn, imə naulɨsən, məto-inu emol nat pɨspɨs tepət e taon rəhatəmat. Kən okəmə emol natɨmnat mɨn əh əpəh Sotom, kən netəm ikɨn kəmotəuhlin rəhalat nətəlɨgən, kən okol Uhgɨn təməsərəkɨnən Sotom, kən təmətatɨg əm mətoarus-pa u-roiu.
23552	MAT 11:24	Məto iatən kəm itəmat məmə e nian əh itəm Uhgɨn otol nalpɨnən kəm netəmim, nalpɨnən rəhatəmat in otəskasɨk, taprəkɨs-in nalpɨnən rəha netəm Sotom aupən ikɨn.”
23553	MAT 11:25	Kən e nian əh, Iesu təməfak matən məmə, “Tata Uhgɨn, ik Iərəmərə rəha natɨmnat rafin ilɨs e neai ne ləhau e nətueintən. Iatənwiwi ik məto-inu nəməhluaig-in nɨpətɨ natɨmnat mɨn u e nɨganəmtɨ netəmim itəm kotenatɨg motɨtun wɨr nat. Kən nəmol-arəp kəm netəmim itəm kotahmen-pən əm e nɨsualkələh məmə okotɨtun wɨr.
23554	MAT 11:26	Əwəh, Tata, inu nat kit itəm nakolkeike.”
23555	MAT 11:27	Kən Iesu təmatəkəike matən kəm ilat məmə, “Rəhak Tata təmos-ipa nɨtunən rafin agɨn kəm io. Kən suah kit tɨkə itəm tɨtun wɨr io u Nətɨ Uhgɨn, məmə io pah ətuatɨp. Məto Tata Uhgɨn əm tɨtun. Kən suah kit tɨkə itəm tɨtun wɨr Uhgɨn, məto io pɨsɨn əm u Nətɨ Uhgɨn, ekɨtun, ne netəmim itəm io emɨtəpun məmə ekol-arəp Tata Uhgɨn kəm ilat.
23556	MAT 11:28	“Otuwa ron io, itəmat itəm nəkotol pɨk wək kən nɨnotəpou o natipa-inən katipa əfɨgəm mɨn, kən ekos-ipɨnə namegən.
23558	MAT 11:30	Tol nəhlan məto-inu rəhak wək ekos-ipɨnə kəm itəmat in tɨmətɨg, kən rəhak katipa in toigoig.”
23560	MAT 12:2	Məto nian Farisi mɨn kəmotəplan ilat, kən kəmotən-ipən kəm Iesu məmə, “!Ei, əplan-tu! Rəham netəmim koatol nat kit itəm koatətgəhl Lou rəha Sapat.”
23561	MAT 12:3	Kən Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “?Nəmotafin o kəp, nat naka itəm Kig Tefɨt təmol aupən, nian in ne rəhan mɨn netəmim nəumɨs təmus ilat?
23565	MAT 12:7	E Naoa Rəha Uhgɨn, in tatən məmə, ‘Nat kit tatol nɨkik tətagien, inu məmə onəkotasəkitun netəmim, məto sənəmə rəhatəmat sakrifais mɨn itəm nəkoatol moatos-ipa kəm io itəm tatol nɨkik tətagien.’ Okəmə nəkotɨtun nɨpətɨ nəghatən u, kən netəm mɨn u itəm kotətuatɨp, okol nəsotakilən ilat motən məmə ilat koatol nolən rat.
23566	MAT 12:8	Iatən nəhlan məto-inu io, Nətɨ Etəmim, io Iərəmərə rəha Sapat.”
23568	MAT 12:10	Kən əmun ikɨn əh, suah kit əh-ikɨn nelmɨn təmɨmɨs, təsəg-ətuatɨp-inən. Kən kəmotətapəh o Iesu məmə, “?Tahro? ?In tətuatɨp e Lou məmə e Sapat, etəmim tɨtun nol-wɨrən etəmim itəm tatɨmɨs?” Ilat kəmotətapəh ron məto-inu koategəs-in nat tərat kit rəha Iesu itəm ilat okotɨləs-ipən in e kot ron.
23569	MAT 12:11	Kən Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “?Okəmə itəmat kit rəhan kit sipsip, kən sipsip un tiwɨg-pən e noakɨmɨl e Sapat, nɨkitəmat təht məmə suah əh otuwɨn miuw-pər-pa mɨn? !Əwəh! Otəkəike muwɨn miuw-pər.
23570	MAT 12:12	!Məto etəmim, in nat keike taprəkɨs-in sipsip! Kənu, in tətuatɨp əm e Lou məmə natol nat itəm təwɨr e Sapat.”
23571	MAT 12:13	Kən təmən-ipən kəm etəm nelmɨn təmɨmɨs məmə, “Əg-ətuatɨp-in-tu nelməm.” Kən təməg-ətuatɨp-in nelmɨn, kən nelmɨn tɨnuwa mɨnəwɨr agɨn mɨn, tɨnahmen e nelmɨn kit mɨn.
23576	MAT 12:18	“Inu iolwək rəhak itəm io enɨtəpun rəkɨs, iakolkeike pɨk in, kən nɨkik tagien pɨk ron. Kən io oekol məmə Narmɨn Rəhak otuwa mərioah lan. Kən in otən-iarəp nolən ətuatɨp rəhak ne nosmegəhən rəhak e nɨganəmtɨ netəmim e nəptən pɨsɨn pɨsɨn mɨn.
23579	MAT 12:21	Kən netəm u sənəmə noanol mɨn rəha Isrel, ilat okotələhəu-pən əskasɨk rəhalat nətəlɨgən tətatɨg lan, məmə in otosmegəh ilat.”
23581	MAT 12:23	Kən netəmim rafin narmɨlat təmiwɨg motən məmə, “?Okəmə naka suah u in Mipɨ Kig Tefɨt itəm Uhgɨn təmən məmə otahl-ipa?”
23582	MAT 12:24	Kən nian Farisi mɨn kəmotəto nat əh ne nəghatən lan, kən kəmotən məmə, “Suah əh tatəhg-iarəp narmɨn rat mɨn e nəsanənən əm rəha Pielsepul u etəm-iasol rəha narmɨn rat mɨn.”
23583	MAT 12:25	Məto Iesu tɨtun nətəlɨgən rəhalat, kən təmən-ipən kəm ilat məmə, “Okəmə netəmim e kantri kit koatoor ilat mɨn, kən okotərəkɨn rəhalat kantri. Kən tahmen-pən əm e taon kit o latuənu kit, okəmə netəmim kotoor ilat mɨn, kən okotərəkɨn taon un o latuənu un.
23584	MAT 12:26	“Kən okəmə Setan tatəhg-iarəp narmɨn rat mɨn rəhan e netəmim, kən tatol atɨp əm tɨkɨmɨr kəm in. ?Kən otahro nulan, rəhan nərəmərəən otətul?
23587	MAT 12:29	“Kən ekən e suatɨp kit mɨn tol nulan məmə, etəmim kit tɨkə məmə tɨtun nuwɨnən e nimə rəha etəmim kit itəm təsanən məmə otəmɨk rəhan natɨmnat. Məto otaupən məlis ətain etəm u itəm təsanən, uarisɨg təpanuwɨn imə məmki-rəkɨs rəhan natɨmnat.
23588	MAT 12:30	“Etəm u itəm təsuarisɨg-inən io, in rəhak tɨkɨmɨr. Kən etəm u itəm təsargətainən sipsip mɨn, in tatoor ilat kotagɨm atit.
23591	MAT 12:33	“Okəmə nɨg in təwɨr, kən noan in təwɨr, okəmə nɨg in tərat, kən noan in tərat. Tol nəhlan məto-inu itəmat nəkotəplan əm e noa nɨg məmə nɨg in təwɨr o nɨg in tərat.
23595	MAT 12:37	Tol nəhlan, in otakil rafin nəghatən pɨsɨn mɨn rəhatəmat, məmə itəmat netəm kotətuatɨp o netəm kotərat.”
23596	MAT 12:38	Kən iəgətun mɨn neen rəha Lou ne Farisi mɨn kəmotən-ipən kəm in məmə, “Iəgətun. Ekotolkeike məmə ekotəplan nəmtətin kit itəm tapɨspɨs itəm ik onəkol.”;
23597	MAT 12:39	Məto təmən-ipən kəm ilat məmə, “Itəmat netəm roiu ne, nakotərat, nəmotapəs rəhatəmat nahatətəən o Uhgɨn, tahmen e pətan kit tapəs rəhan iərman matətəu-pən suah pɨsɨn. Kən roiu nakotolkeike məmə ekol nəmtətin kit itəm otəgətun məmə emɨsɨ-pən o Uhgɨn. Məto Uhgɨn otos-ipən əm nəmtətin kitiəh əm, kən inəh nəmtətin rəha ien əh Jona.
23599	MAT 12:41	“E nian əh itəm Uhgɨn otakil netəmim rafin, kən netəm Nineva aupən, ilat okotətul motən-iarəp məmə itəmat noanol rəha Isrel nakotərat. Okotɨtun nənən nəhlan məto-inu nian ilat kəmotəto nəghatən rəha ien əh Jona, ilat kəmotəuhlin rəhalat nətəlɨgən o rəhalat nolən rat mɨn. Kən otəplan-tu, suah kit itəm ilɨs taprəkɨs-in Jona tɨnuwa.
23601	MAT 12:43	“Nian narmɨn rat tiet e etəmim, kən in otuwɨn maliwək mətan əpəh ikɨn nɨg ne niamɨtə tɨkə ikɨn, kən nəhau tɨkə ikɨn, mategəs-in ikɨn otatɨg mameg ikɨn, məto təsəplanən.
23602	MAT 12:44	Kən tən atɨp əm kəm in məmə, ‘Ekɨtəlɨg-pən e rəhak nimə itəm emɨsɨ-pən ikɨn.’ Kən nian tuwa məplan nimə, etəmim tɨkə ikɨn, kən kəmafəl, kən məlɨn wɨr natɨmnat.
23603	MAT 12:45	Kən tuwɨn mit narmɨn rat sepɨn mɨn itəm kotərat pɨk taprəkɨs-in in, kən motuwɨn imə motatɨg, kən natɨgən rəha suah əh roiu tərat pɨk taprəkɨs-in rəhan natɨgən itəm aupən. Kən kotahmen əm e itəmat netəm kotərat itəm nəkotatɨg roiu.”
23605	MAT 12:47	Kən etəmim kit təmən-ipən kəm Iesu məmə, “Rəham mama ne piam mɨn əpəh ihluə koatətul. Ilat kotolkeike məmə okotəghat kəm ik.”
23606	MAT 12:48	Kən Iesu təmən-ipən kəm suah əh itəm təmən-iarəp məmə, “?Pah u rəhak mama, kən pah u piak mɨn?”
23607	MAT 12:49	Kən məg-ətuatɨp-in-pən nelmɨn məgətun-pən rəhan netəmim, kən mən məmə, “!Inu rəhak mama ne piak mɨn!
23608	MAT 12:50	Iatən nəhlan məto-inu pah u tatol nəwia rəhak Tata əpəh ilɨs e nego e neai, in piak, ne wɨnɨk, ne rəhak mama.”
23611	MAT 13:3	Kən in təmən-ipən natɨmnat tepət kəm ilat e nimaa nəghatən mɨn. Təmən məmə, “Etəmim kit təmuwɨn məmə oteatəgtəg rəhan nɨkuti wit əpəh e rəhan nasumən.
23617	MAT 13:9	Etəm matəlgɨn tatɨg, təwɨr məmə in otətəlɨg-in wɨr kən mɨtun nəghatən mɨn u.”
23618	MAT 13:10	Kən netəm rəha Iesu kəmotuwa motətapəh ron məmə, “?Tahro natəghat kəm netəmim e nimaa nəghatən mɨn?”
23619	MAT 13:11	Kən Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “Iatən nəhlan məto-inu itəmat un, Uhgɨn təmerəh e suatɨp otəmat məmə itəmat onəkotɨtun nəghatən anion mɨn rəha nərəmərəən rəha Uhgɨn. Məto ilat əh, Uhgɨn təməserəhən e suatɨp nulan olat.
23622	MAT 13:14	Nəmegəhən rəhalat tatol nəghatən rəha ien Aesea tatuwa matol nɨpahrienən lan. In təmən məmə, ‘Okoatəto, moatəto, moatəto, məto okol kəsotɨtunən. Kən okoatəplan, moatəplan, moatəplan, məto okol kəsotɨtunən nian kit.
23623	MAT 13:15	Tol nəhlan məto-inu nɨkilat tɨnuwa məskasɨk, kən kɨnotəpou-in nətəlɨg-inən, kən motahtosɨg-in nɨganəmtɨlat. Okəmə təsolən nəhlan, okəm-naka ilat okotəplan e nɨganəmtɨlat, kən ilat okotətəlɨg-in e matəlgɨlat, kən nɨkilat otəmət-mətɨg, kən okotɨtun, kən okotəuhlin-pa ilat ron io məmə ekosmegəh ilat.’
23625	MAT 13:17	Nɨpahrienən iatən kəm itəmat məmə, ien mɨn tepət ne netəm ətuatɨp mɨn tepət kəmotolkeike pɨk məmə okotəplan nat naka itəm nakoatəplan, məto kəsotəplanən. Kən motolkeike pɨk məmə okotəto nat naka itəm nakoatəto, məto kəsotətoən.”
23626	MAT 13:18	Kən Iesu təmatəkəike matən məmə, “Itəmat otətəlɨg-in wɨr-tu məmə nəkotɨtun nɨpətɨ nimaa nəghatən rəha etəm u itəm təmərakin nɨkuti wit.