23223	MAT 1:10	kən Hesekia in tata rəha Manase, kən Manase in tata rəha Amon, kən Amon in tata rəha Josaea,
23228	MAT 1:15	kən Eliut, in tata rəha Eleasar, kən Eleasar in tata rəha Matan, kən Matan in tata rəha Jekop,
23229	MAT 1:16	kən Jekop in tata rəha Josep u iərman rəha Meri. Kən Meri təmɨləs Iesu, kən kətaun-in məmə Kristo itəm Uhgɨn təmən məmə otahl-ipa.
23231	MAT 1:18	Inu namnusən rəha naiirən rəha Iesu Kristo. Mama rəha Iesu, nərgɨn u Meri, kɨnən rəkɨs məmə okos rəhan kətɨm kan məmə otətəu-pən suah kit, nərgɨn u Josep. Məto e nian kəsueamən əh muatɨg kitiəh, kən Josep təsuwɨnən əh mehm, məto Narmɨn Rəha Uhgɨn tɨnol məmə Meri tɨnəpək-əpək rəkɨs.
23232	MAT 1:19	Kən rəhan iaguɨhl Josep in etəm ətuatɨp, kən tatətəlɨg-in məmə otapəs Meri, məto in təsolkeikeən məmə otol Meri taulɨs, kən nɨkin təht məmə otəsən-iarəpən kəm netəmim.
23233	MAT 1:20	Məto nian nɨkin təmatəht məmə in otol nətəlɨgən əh, kən nagelo kit rəha Iərəmərə təmuwa ron e napɨlaiirən mən-ipən kəm in məmə, “Josep, mipɨ Tefɨt rat. Onəkəsəgɨnən məmə onakit Meri məmə in rəham pətan, məto-inu suakəku əh tətatɨg lan, in təmɨsɨ-pən əm o Narmɨn Rəha Uhgɨn.
23237	MAT 1:24	Kən nian Josep təmaiir, kən təmətəu-pən əm nəghatən rəha nagelo rəha Iərəmərə. Kən təmuwɨn mit Meri muwa e rəhan latuənu məmə rəhan pətan,
23238	MAT 1:25	məto in təməsuwɨnən əh mehm matuwɨn matuwɨn mətoarus-pən Meri tɨləs nətɨn iərman. Kən Josep təmaun-in nərgɨn məmə Iesu.
23243	MAT 2:5	Kən kəmotən-ipən kəm in məmə, “In otaiir əpəh taon Petlehem e nɨtən rəha Jutia. Məto-inu ien kit rəha Uhgɨn aupən, təməte tol min-nulan məmə,
23249	MAT 2:11	Kən kəmotuwɨn əh imə, motehm suakəku ilau rəhan mama Meri. Kən kəmotɨsin nulɨlat moatos-ipən nɨsiaiiən kəm suakəku əh. Kən kəmotielɨg nautə e rəhalat kətɨm mɨn itəm nəmtɨlat tiəkɨs, moatos-ipən kəm in. Kəmoatos-ipən iaen u kol tatɨpɨt-ɨpɨt, ne nat kit mɨn itəm nəmiəwɨn təwɨr nian katuwan e nɨgəm, nərgɨn u frankinsens, ne fomat itəm nəmiəwɨn təwɨr, nərgɨn u mɨr.
23257	MAT 2:19	Uarisɨg e nian Kig Herot Asol təmɨmɨs, məto Josep ne Meri ne suakəku katəhlatɨg əh əpəh Ijip, kən nagelo kit rəha Uhgɨn təmuwa o Josep e napɨlaiirən kit matən-ipən kəm in məmə,
23260	MAT 2:22	Məto nian Josep təməto məmə Akeleas təmos nəme rəhan tata Kig Herot Asol matərəmərə e Jutia, kən in təməgin nɨtəlɨg-pənən Jutia. Kən Uhgɨn təməghat kəm Josep e napɨlaiirən kit mɨn məmə in otəsuwɨnən Jutia, kən təmiet muwɨn ikɨn pɨsɨn e nɨtən asol Kalili.
23268	MAT 3:7	Məto nian Jon təməplan məmə Farisi mɨn ne Satusi mɨn tepət kəmotuwa məmə otol baptais elat, kən təmən-ipən kəm ilat məmə, “!Itəmat nəkotahmen e təgəluə mɨn! Rəhatəmat nolən teko-eko. ?Nɨkitəmat təht məmə okəmə nəkoatol əm baptais u, kən onəkotagɨm tənin nalpɨnən ne neməha rəha Uhgɨn itəm otuwa? !Kəp!
23271	MAT 3:10	Məto-inu roiu ne, Uhgɨn tɨnətul matɨp rəkɨs məmə otahtɨl-pən nɨg əpəh e nəukətɨn. Kən okəmə nɨg kit təsoe-inən noan itəm təwɨr, kən in otahtɨl mərakin-pən e nɨgəm.
23272	MAT 3:11	“Roiu, iatol baptais etəmat e nəhau məto-inu, itəmat nəmotəuhlin rəhatəmat nətəlɨgən o nolən rat mɨn rəhatəmat. Məto etəmim kit otuwa itəm rəhan nəsanənən ne nepətən taprəkɨs-in io. Kən io ləhau agɨn, esahmen-pənən məmə ekɨləs rəhan put tahmen e rəhan iolwək. Kən suah əh, in otol baptais etəmat e Narmɨn Rəha Uhgɨn ne nɨgəm.
23273	MAT 3:12	In tatətul matɨp o nakilən nolən rəha netəmim məmə otoor netəmim, tahmen-pən e etəm tətasum matoor nagwənən təwɨr ne nagwənən tərat. Tatos nagwənən təwɨr matuwɨn latuənu. Məto tatərakin-pən nagwənən tərat e nɨgəm asol itəm tatuəp namnun tɨkə.”
23275	MAT 3:14	Məto Jon tatən-iəhau əskasɨk in mən-ipən məmə, “Tətuatɨp əm məmə ik onəkol baptais lak. ?Tahro natuwa məmə ekol baptais lam?”
23276	MAT 3:15	Məto Iesu təmən-ipən kəm in məmə, “Kəp. Pəs otol nəhlan roiu. E nolən əh, kilau okioal nat kit itəm Uhgɨn tolkeike.” Kən Jon təmegəhan-in.
23282	MAT 4:4	Məto Iesu təmuhalpɨn nəghatən rəha Setan məmə, “Kəməte e Naoa Rəha Uhgɨn məmə, ‘Netəmim okol kəsotatɨgən e nagwənən əm, məto okotatɨg e nəghatən mɨn rafin itəm tatɨsɨ-pən o Uhgɨn.’”
23302	MAT 4:24	Kən namnusən e Iesu təmɨtəlau rafin e profens ikɨn Siria, kən netəmim kəmotəmɨk netəmim rafin itəm koatɨmɨs motuwa o Iesu, rəhalat nɨmɨsən tol min-nulan: neen koatɨmɨs, neen nɨpətɨlat tɨtahmə, neen narmɨn rat tətatɨg elat, neen koatos nɨmɨsən rəha mənɨg moataut, kən neen nɨpətɨlat məsɨn təmɨmɨs. Məto Iesu təmol-wɨr ilat.
23316	MAT 5:13	“Itəmat nəkotahmen e sol kəm netəmim rafin e nətueintən. ?Məto okəmə rəhan nətehenən tɨnɨkə, otahro muwa mətehen mɨn? Təsəwɨr mɨnən o nat kit mɨn, okərakin, kən netəmim kotaliwək lan.
23320	MAT 5:17	Kən Iesu təmatəkəike matən-ipən kəm ilat məmə, “Təsəwɨrən məmə nɨkitəmat otəht məmə emuwa məmə ekərakin Lou itəm Uhgɨn təmos-ipən kəm Moses ne ien mɨn aupən. !Kəp! Eməsuwamən məmə ekərakin ilat, məto emuwa məmə ekol nɨpətɨ nəghatən mɨn əh okotuwa motol nɨpahrienən.
23322	MAT 5:19	Kən, o nat əh inəh, suah kit itəm tapəs Lou matəgətun netəmim mɨn məmə ilat mɨn okotapəs, nat əpnapɨn in Lou kit ləhau agɨn, kən okotaun-in suah əh məmə in ləhau agɨn e nərəmərəən rəha Uhgɨn. Məto suah kit itəm tatol Lou mɨn əh, matəgətun netəmim lan, kən okotaun-in suah əh məmə in ilɨs agɨn e nərəmərəən rəha Uhgɨn.
23325	MAT 5:22	Məto io iatən kəm itəmat məmə, okəmə suah kit neməha tatol o nat kit pian təmol, kən tətuatɨp məmə suah əh itəm neməha təmol, otətul e nɨganəmtɨ kot. Kən okəmə suah kit tatən rat pian, kən tətuatɨp məmə in otətul e nɨganəmtɨ kaonsel asol. Kən okəmə suah kit tətau-iərmɨs-in suah kit, kən tətuatɨp məmə etəm təmən nəghatən əh otuwɨn e nɨgəm asol.
23331	MAT 5:28	Məto io, io iatən kəm itəmat məmə nian suah kit itəm tɨnol marɨt rəkɨs tatəplan pətan pɨsɨn kit matolkeike məmə otakləh-in, kən in tɨnol rəkɨs təfagə rat e nɨkin, tahmen əm məmə in tɨnakləh-in pahrien.
23335	MAT 5:32	Məto io, io iatən kəm itəmat məmə, okəmə pətan kit itəm təmol marɨt təsuwɨnən mehm suah pɨsɨn kit, məto rəhan iərman tatol tifos mətapəs in, kən suah un tatol təfagə rat. Kən okəmə pətan əh tatətəu-pən suah pɨsɨn, kən pətan əh tatol təfagə, məto nəmkakiəhən rəha iərman rəhan aupən. Kən suah u itəm tatit pətan əh, in mɨn tatol təfagə.”
23337	MAT 5:34	Məto io, io iatən kəm itəmat məmə, sotos əmən noanawɨl o nat kit məmə otol rəhatəmat nəghatən təskasɨk. Sotosən noanawɨl o nego e neai məto-inu ikɨn əh Uhgɨn tatərəmərə lan, kən nolən əh tahmen məmə noatos noanawɨl o Uhgɨn.
23340	MAT 5:37	Məto apəs rəhatəmat nəghatən nian rafin otən əm nɨpahrienən. Kən okəmə rəhatəmat nətəlɨgən e nat kit in ‘əwəh,’ kən nakotən əm məmə, ‘əwəh.’ Kən okəmə rəhatəmat nətəlɨgən e nat kit in ‘kəpə,’ kən nakotən əm məmə, ‘kəpə.’ Nəghatən mɨn itəm kotaprəkɨs-in ‘əwəh’ o ‘kəpə,’ koatɨsɨ-pən e Setan.”
23342	MAT 5:39	Məto io, io iatən kəm itəmat məmə, nəsalpɨnən nəratən kəm etəmim itəm təmol tərat kəm ik. Okəmə suah kit təhai ik mem nɨkapɨm matɨp, kən nakəkəike maləlin-pən mɨn nɨkapɨm mol pəs tem mɨn.
23347	MAT 5:44	Məto io, io iatən kəm itəmat məmə onəkotolkeike rəhatəmat tɨkɨmɨr mɨn, kən motəfak o netəm mɨn u itəm koatol nəratən kəm itəmat,
23354	MAT 6:3	Məto itəmat, okəmə nakotos-ipən nat kit kəm ian-rat mɨn məmə nakotasitu elat, nəkotəkəike motol məmə netəmim okəsotəplanən, nat əpnapɨn rəhatəmat mɨn netəmim.
23357	MAT 6:6	Məto nian nakotəghat kəm Uhgɨn e nəfakən, nakotuwɨn əpəh e nɨpəgnoa nimə rəhatəmat, kən motahtosɨg e toa, kən motəfak kəm Uhgɨn itəm tətatɨg ikɨn əh itəm netəmim kəsotəplanən itəmat. Kən rəhatəmat Tata itəm tatəplan rəhatəmat nolən anion mɨn, in otətou itəmat o rəhatəmat nolən wɨr mɨn.
23366	MAT 6:15	Məto okəmə itəmat nəsotaluinən, motaskəlɨm-iəkɨs e nɨkitəmat nolən rat mɨn rəha netəmim itəm koatol kəm itəmat, kən okol rəhatəmat Tata Uhgɨn otəsaluinən kən malpɨn nolən rat mɨn rəhatəmat.”
23368	MAT 6:17	Məto nian nakotətuakəm motapəs nagwənən moatəfak kəm Uhgɨn, onəkotaikuas e nɨganəmtɨtəmat, kən motol-pən oel etəmat,
23371	MAT 6:20	Məto təwɨr məmə nəkotuargətain rəhatəmat nat wɨr mɨn əpəh e nego e neai. Ikɨn əh wɨn mɨn kəsotunən, kən namtəən okol təsərəkɨnən natɨmnat mɨn əh, kən iakləh mɨn okol kəsotakləh-inən.
23374	MAT 6:23	Məto okəmə nɨganəmtɨm mil kuərat, tahmen əm məmə nɨpətɨm in tərioah e nalugɨnən. !Kən okəmə nəhag-əhagən e nɨpətɨm in napinəp əmən, tahmen əm məmə ik nəkətatɨg e napinəpən asol agɨn-əh!
23380	MAT 6:29	Məto ekən kəm itəmat məmə Kig Solomon, in etəmim rəhan nautə tepət, kən rəhan napən itəm tatuwɨn-in, ilat kotəwɨr motaprəkɨs. Məto nəguɨ nɨg əpnapɨn mɨn kotəwɨr taprəkɨs-in rəhan napən.
23381	MAT 6:30	Uhgɨn təmol manuwɨhl əpnapɨn əm təwɨr pɨk e nəguɨ nɨg mɨn əh. Məto manuwɨhl əh in rəha nian kitiəh əm, kən olawɨg kuwan e nɨgəm. ?Kən okəmə Uhgɨn tatol-wɨr manuwɨhl əh, kən nɨkitəmat təht məmə Uhgɨn otos-ipɨnə napən itəm nəkotəkəike motuwɨn lan? !Əwəh! In otol nəhlan. !Ei, rəhatəmat nahatətəən in təkəku agɨn!
23383	MAT 6:32	Sotətəlɨg-in pɨkən. Netəm itəm kotəruru Uhgɨn, ilat koatətəlɨg-in pɨk natɨmnat itəm tol nəhlan. Məto itəmat nenətɨ Uhgɨn mɨn, kən rəhatəmat Tata əpəh e nego e neai, in tɨtun məmə nəkotəkəike motos natɨmnat mɨn əh.
23384	MAT 6:33	Məto pəs onəkotol nərəmərəən rəha Uhgɨn, ne nəmegəhən ətuatɨp itəm Uhgɨn tolkeike, ilau okuətul aupən e nəmegəhən rəhatəmat. Nian nəkotol nəhlan, kən Uhgɨn otos-ipɨnə mɨn natɨmnat mɨn əh kəm itəmat.
23387	MAT 7:2	Tol nəhlan məto-inu, nəghatən əskasɨk itəm nakoatən məmə suah kit in etəm rat, kən Uhgɨn otətəu-pən əm o nənən rəhatəmat nolən rat mɨn. Okəmə nakotakil etəmim e nolən itəm tətuatɨp, kən Uhgɨn otakil itəmat e nolən itəm tətuatɨp. Məto okəmə nakotakil rat netəmim e nolən əskasɨk, kən Uhgɨn otakil itəmat e nolən ahmen mɨn əm.
23396	MAT 7:11	Nat əpnapɨn itəmat netəmim rəha nətueintən nakotərat, məto nakoatos-ipən natɨmnat wɨr mɨn kəm nenətɨtəmat mɨn. !Məto Tata Uhgɨn e nego e neai, nolən rəhan in təwɨr pɨk maprəkɨs-in nolən rəhatəmat, kən nɨpahrienən, in otos-ipən natɨmnat wɨr mɨn kəm netəm mɨn u itəm koatətapəh-in ron!
23397	MAT 7:12	Kən tol nəhlan, otol təwɨr kəm netəmim rafin e nolən mɨn rafin itəm nakotolkeike məmə netəmim okotol min kəm itəmat. Inu nɨpətɨ Lou itəm Uhgɨn təmos-ipən kəm Moses, ne nəukətɨ nəghatən itəm təmos-ipən kəm ien mɨn aupən.”
23399	MAT 7:14	Məto nafiluə itəm təkəku, ne suatɨp itəm tiəkɨs tatuwɨn o nəmegəhən, kən netəmim noan məsɨn əm okotəplan.”
23410	MAT 7:25	Kən nuhuən təməfɨk, kən naruəh taiu, kən nɨmətag asol telel moh nimə. Məto nimə təsietən məto-inu kəmiləkɨn-pən nəukətɨn e kəpiel.
23418	MAT 8:4	Kən Iesu təmən-ipən kəm in məmə, “Əsən-iarəpən natɨmnat mɨn u kəm netəmim, məto uwɨn əm mehm pris kit pəs in tehm məmə nɨpətɨm tɨnol min-nulan, kən os-ipən kəm in nat u itəm Lou rəha Moses təmən o suah kit itəm rəhan leprosi tɨnɨkə, kən netəmim okotɨtun məmə nɨpahrienən nɨnəwɨr, kən rəham namkɨmɨkən tɨnɨkə.”
23426	MAT 8:12	Məto itəmat noanol rəha Isrel itəm Uhgɨn təmaupən mɨtəpun itəmat məmə in otərəmərə etəmat, in otərakin-pən itəmat ihluə e napinəpən, kən ikɨn əh, netəmim okotasək kən moatəto tərat, kən moatəgətain nəluɨlat mɨn.”
23434	MAT 8:20	Məto Iesu təmən-ipən kəm in məmə, “Kuri iarupɨn mɨn, rəhalat nɨpəg tatɨg o napɨlən, kən mənɨg mɨn nimaalat tatɨg o napɨlən. Məto Nətɨ Etəmim, in rəhan nimə rəha napɨlən tɨkə məmə otuwɨn mapɨl ikɨn.”
23436	MAT 8:22	Məto Iesu təmən-ipən kəm in məmə, “Ətəu-pa io. Netəmim itəm kəsotolən nəwia Uhgɨn, in tahmen əm məmə ilat kɨnotɨmɨs rəkɨs. Pəs ilat okotuwɨn motɨtənɨm rəhalat netəmim itəm kəmotɨmɨs.”
23452	MAT 9:4	Məto Iesu tɨtun nətəlɨgən rəhalat kən təmən-ipən kəm ilat məmə, “?Tahro itəmat nakoatos nətəlɨgən itəm tərat min-nulan?
23457	MAT 9:9	Kən Iesu təmaliwək muwɨn məsɨn mɨn, məplan suah kit, nərgɨn u Matiu. In etəmim itəm tatos məni rəha takɨs, kən tatəpələh ikɨn katətou-pən takɨs ikɨn. Kən Iesu təmən-ipən kəm in məmə, “Uarisɨg-in io, muwa etəmim rəhak.” Kən in təmətul muarisɨg-in Iesu.
23458	MAT 9:10	Kən Iesu təmuwɨn mətagwən e nimə rəha Matiu, kən netəmim tepət rəha nosən məni rəha takɨs kəmotuwa, kən netəmim tepət itəm koatol təfagə rat kəmotuwa, kən ilat kəmotuwa motəpələh motagwən ilat Iesu ne rəhan netəmim.
23460	MAT 9:12	Məto Iesu təməto rəhalat nəghatən kən təmən-ipən kəm ilat məmə, “Etəmim itəm təsɨmɨsən təsuwɨnən məplan tokita. Məto etəmim u itəm tatɨmɨs, in otəkəike muwɨn məplan tokita.
23462	MAT 9:14	Kən netəmim rəha Jon Baptais kəmotuwa motəplan Iesu motən-ipən kəm in məmə, “Əplan-tu. Itɨmat ekotətuakəm motapəs nagwənən motəfak kəm Uhgɨn, kən Farisi mɨn, ilat mɨn koatol mihin. ?Məto təhrol e rəham netəmim kəsotolən nəhlan?”
23463	MAT 9:15	Kən Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “?Nian netəmim koatol marɨt rəha suah kit, kən in tətatɨg e nagwənən rəhan ilat in mɨn neen, nɨkitəmat təht məmə in mɨn neen okotasək? !Kəp! Məto nian əh-ikɨn itəm tatuwa məmə netəmim okotɨləs-irəkɨs etəmim itəm katol nagwənən rəhan. Kən e nian əh, in mɨn neen kotɨtun napəsən nagwənən.
23465	MAT 9:17	“Kən etəmim kit tɨkə məmə otos wain itəm kəmol wi, kən miuw-pən e pətəl oas u təskasɨk itəm kəmol e nuwigɨ nəni. Okəmə tol nəhlan, kən wain otahləpɨk, kən pətəl otəhap, kən wain otəhtəg, kən pətəl otərat. Məto wain itəm kəmol wi okəkəike kiuw-pən e pətəl itəm kəmol wi tɨmətmətɨg, kən wain ne pətəl katuəməhl wɨr.”
23466	MAT 9:18	Nian Iesu tatən-ipən natɨmnat mɨn əh kəm ilat, etəm-iasol kit tuwa mɨsin-pən nulɨn o Iesu məmə, “Nətɨk pətan əkəku təmɨmɨs roiu əm. Məto wa, mələhəu-pən nelməm lan, kən otəmegəh mɨn.”
23473	MAT 9:25	Məto nian netəmim kəmotiet motuwɨn ihluə, kən tuwɨn imə, maskəlɨm nelmɨ pətan əkəku, kən pətan əkəku un təmətul.
23475	MAT 9:27	Kən nian Iesu təmiet ikɨn əh, məto iganəmtɨn rat mil kəiu kəmuətəu-pən in, kən mətuagət əfəməh məmə, “!Mipɨ Kig Tefɨt, asəkitun itɨmlau!”
23479	MAT 9:31	Məto ilau kəmiaiet mian, kən muən-iarəp namnusən rəha Iesu tuwɨn mɨtəlau e ikɨn mɨn rafin e nəptən u.
23482	MAT 9:34	Məto Farisi mɨn kəmotən məmə, “Tatos nəsanənən o etəm-iasol rəha narmɨn rat mɨn məmə otəhg-iarəp narmɨn rat mɨn.”
23489	MAT 10:3	ne Filip ne Patolomiu; ne Tomas ne Matiu, etəmim rəha nosən məni rəha takɨs; ne Jemes nətɨ Alfeas; ne Tateas;
23499	MAT 10:13	Kən okəmə netəmim e nɨpəgnoa nimə u, nɨkilat tagien məmə okotos itəmat, kən pəs rəhatəmat nəghatən rəha nəməlinuən tətatɨg olat. Məto okəmə nɨkilat təsagienən otəmat, nəkotəkəike motos nəghatən rəha nəməlinuən moatuwɨn.
23508	MAT 10:22	Netəmim rafin okotetəhau itəmat o nərgək. Məto etəm otətul əskasɨk mətoarus-pən natɨmnat mɨn un okotol namnun, kən Uhgɨn otosmegəh.
23514	MAT 10:28	“Sotəginən netəmim itəm kotɨtun nohamnuən nɨpətɨtəmat, məto okol kəsotohamnuən narmɨtəmat. Məto nəkotəgin Uhgɨn itəm tɨtun nərəkɨnən nɨpətɨtəmat ne narmɨtəmat e nɨgəm asol.
23515	MAT 10:29	Otəplan-tu. Mənɨg əlkələh mɨn, netəmim koatol-salɨm-in məni əkəku əm. Məto okəmə rəhatəmat Tata Uhgɨn təsegəhan-inən ilat, okol kit təsɨmɨsən.
23519	MAT 10:33	Məto okəmə etəmim otən-iarəp e nɨganəmtɨ netəmim məmə in sənəmə rəhak, kən ekən-iarəp e nɨganəmtɨ rəhak Tata e nego e neai məmə in sənəmə rəhak.
23525	MAT 10:39	Kən etəmim itəm tatol pɨk wək əm məmə rəhan nəmegəhən e nətueintən u in otəwɨr, otəmkarəpən e nəmegəhən pahrien. Məto etəmim itəm otɨmɨs o nərgək, in otos nəmegəhən lilɨn.
23541	MAT 11:13	Iatən nəhlan məto-inu, aupən agɨn mətoarus-pa nian rəha Jon, nəghatən mɨn rəha Lou itəm Uhgɨn təmos-ipən kəm Moses, ne nəghatən mɨn rəha ien mɨn rəha Uhgɨn, koatən-iarəp nərəmərəən rəha Uhgɨn.
23547	MAT 11:19	Məto nian io, Nətɨ Etəmim, emuwa kən mətagwən kən matənɨm wain, kən netəmim kotən məmə, ‘Otəplan-tu, suah əh in etəmim rəha nagwən pɨkən ne etəmim rəha napɨsən, kən motan kələh ilat netəmim rəha nosən məni e takɨs, ne netəmim itəm nol təfagə.’ Məto netəmim itəm koatətəu-pən nɨtunən rəha Uhgɨn koatol wək wɨr mɨn. Kən wək wɨr mɨn əh koatəgətun məmə nɨtunən rəha Uhgɨn in nɨpahrienən.”
23549	MAT 11:21	Təmən məmə, “!Itəmat netəm Korasin, kəsi, nahməən asol otuwa otəmat! !Itəmat netəm Petsaeta, kəsi, nahməən asol otuwa otəmat! Məto-inu emol pap nat pɨspɨs tepət e taon rəhatəmat! Kən okəmə emol natɨmnat mɨn əh əpəh Taea ne Saeton aupən, okol netəmim əh-ikɨn əh kəmotəuhlin rəhalat nətəlɨgən e nolən rat mɨn, kən ilat kəmotuwɨn e natɨmnat rat motuwɨn moatəpələh e nəmtap e nɨgəm motəgətun məmə koatəto tərat agɨn o rəhalat nolən rat mɨn.
23550	MAT 11:22	Məto iatən kəm itəmat məmə e nian əh itəm Uhgɨn otol nalpɨnən kəm netəmim, nalpɨnən rəhatəmat in otəskasɨk, maprəkɨs-in nalpɨnən rəha netəm Taea ne Saeton aupən ikɨn.
23551	MAT 11:23	“?Kən itəmat netəm Kapaneam, nɨkitəmat təht məmə Uhgɨn otɨləs-ipər itəmat e ikɨn rəha nɨsiaiiən əpəh e nego e neai? !Kəp! Məto Uhgɨn otəhlman itəmat nakotuwɨn ləhau agɨn, imə naulɨsən, məto-inu emol nat pɨspɨs tepət e taon rəhatəmat. Kən okəmə emol natɨmnat mɨn əh əpəh Sotom, kən netəm ikɨn kəmotəuhlin rəhalat nətəlɨgən, kən okol Uhgɨn təməsərəkɨnən Sotom, kən təmətatɨg əm mətoarus-pa u-roiu.
23552	MAT 11:24	Məto iatən kəm itəmat məmə e nian əh itəm Uhgɨn otol nalpɨnən kəm netəmim, nalpɨnən rəhatəmat in otəskasɨk, taprəkɨs-in nalpɨnən rəha netəm Sotom aupən ikɨn.”
23555	MAT 11:27	Kən Iesu təmatəkəike matən kəm ilat məmə, “Rəhak Tata təmos-ipa nɨtunən rafin agɨn kəm io. Kən suah kit tɨkə itəm tɨtun wɨr io u Nətɨ Uhgɨn, məmə io pah ətuatɨp. Məto Tata Uhgɨn əm tɨtun. Kən suah kit tɨkə itəm tɨtun wɨr Uhgɨn, məto io pɨsɨn əm u Nətɨ Uhgɨn, ekɨtun, ne netəmim itəm io emɨtəpun məmə ekol-arəp Tata Uhgɨn kəm ilat.
23560	MAT 12:2	Məto nian Farisi mɨn kəmotəplan ilat, kən kəmotən-ipən kəm Iesu məmə, “!Ei, əplan-tu! Rəham netəmim koatol nat kit itəm koatətgəhl Lou rəha Sapat.”
23563	MAT 12:5	?Kən nəmotafin e Lou o kəp, məmə nian rafin e Sapat, pris mɨn əpəh e Nimə Rəha Uhgɨn, ilat koatol wək rəhalat itəm tatətgəhl Lou rəha Sapat? Məto Uhgɨn tatəplan məmə nat əh in tətuatɨp əm.
23564	MAT 12:6	Məto iatən kəm itəmat məmə suah kit u ikɨn-u in ilɨs taprəkɨs-in Nimə Rəha Uhgɨn.
23570	MAT 12:12	!Məto etəmim, in nat keike taprəkɨs-in sipsip! Kənu, in tətuatɨp əm e Lou məmə natol nat itəm təwɨr e Sapat.”
23572	MAT 12:14	Məto Farisi mɨn kəmotiet motuwɨn ihluə mɨnoatəte noa ron məmə okotohamnu Iesu.
23581	MAT 12:23	Kən netəmim rafin narmɨlat təmiwɨg motən məmə, “?Okəmə naka suah u in Mipɨ Kig Tefɨt itəm Uhgɨn təmən məmə otahl-ipa?”
23583	MAT 12:25	Məto Iesu tɨtun nətəlɨgən rəhalat, kən təmən-ipən kəm ilat məmə, “Okəmə netəmim e kantri kit koatoor ilat mɨn, kən okotərəkɨn rəhalat kantri. Kən tahmen-pən əm e taon kit o latuənu kit, okəmə netəmim kotoor ilat mɨn, kən okotərəkɨn taon un o latuənu un.
23586	MAT 12:28	Məto okəmə iatəhg-iarəp narmɨn rat mɨn e nəsanənən rəha Narmɨn Rəha Uhgɨn, kən nərəmərəən rəha Uhgɨn tɨnuwa rəkɨs otəmat.
23587	MAT 12:29	“Kən ekən e suatɨp kit mɨn tol nulan məmə, etəmim kit tɨkə məmə tɨtun nuwɨnən e nimə rəha etəmim kit itəm təsanən məmə otəmɨk rəhan natɨmnat. Məto otaupən məlis ətain etəm u itəm təsanən, uarisɨg təpanuwɨn imə məmki-rəkɨs rəhan natɨmnat.
23590	MAT 12:32	Kən okəmə etəmim tatən rat io, Nətɨ Etəmim, kən Uhgɨn otaluin kən məsalpɨnən. Məto etəmim itəm tatən rat Narmɨn Rəha Uhgɨn, Uhgɨn okol təsaluinən nian kit, e nətueintən u, ne e nian itəm tatuwa.
23597	MAT 12:39	Məto təmən-ipən kəm ilat məmə, “Itəmat netəm roiu ne, nakotərat, nəmotapəs rəhatəmat nahatətəən o Uhgɨn, tahmen e pətan kit tapəs rəhan iərman matətəu-pən suah pɨsɨn. Kən roiu nakotolkeike məmə ekol nəmtətin kit itəm otəgətun məmə emɨsɨ-pən o Uhgɨn. Məto Uhgɨn otos-ipən əm nəmtətin kitiəh əm, kən inəh nəmtətin rəha ien əh Jona.
23610	MAT 13:2	Məto-inu netəmim tepət kəmotuwa kətul kɨtəlau in, kən in təmuwɨn e bot kit matəpələh. Kən netəmim kəmoatətul ipar.
23614	MAT 13:6	Məto nian mɨtgar tər, kən məhg ilat koatauke-auke məto-inu nokɨlat təseiuaiu pɨkən.
23619	MAT 13:11	Kən Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “Iatən nəhlan məto-inu itəmat un, Uhgɨn təmerəh e suatɨp otəmat məmə itəmat onəkotɨtun nəghatən anion mɨn rəha nərəmərəən rəha Uhgɨn. Məto ilat əh, Uhgɨn təməserəhən e suatɨp nulan olat.
23620	MAT 13:12	Tol nəhlan məto-inu, etəm u itəm rəhan əh-ikɨn nɨtunən, Uhgɨn otos-ipən mɨn nɨtunən kəm in, kən rəhan nɨtunən in otepət pɨk. Məto etəm u itəm rəhan nɨtunən tɨkə, Uhgɨn otos-irəkɨs rafin rəhan nɨtunən itəm nɨkin təht məmə in tatos.
23624	MAT 13:16	Məto itəmat u, Uhgɨn təmawte-in rəhan nəwɨrən kəm itəmat, kən nian nəkotəplan, nəkotɨtun, kən nian nakotəto, nəkotɨtun.
23631	MAT 13:23	“Məto nɨkuti wit itəm təmɨsas-pən e nəptən wɨr, in tahmen e etəmim itəm təto nəghatən rəha Uhgɨn kən mɨtun nɨpətɨn. Kən e nəmegəhən rəhan, in otoe-in noan, nian neen noan wan-hanrɨt, nian neen noan sikiste, kən nian neen noan tate.”
23633	MAT 13:25	Məto nian in ne rəhan mɨn netəmim kəmoatapɨl, rəhan kit tɨkɨmɨr təmuwɨn mərakin nɨkuti manuwɨhl rat mɨn e rəhan nasumən, kən magɨm.
23634	MAT 13:26	Kən nɨkuti wit wɨr mɨn kəmotəwiə motol iahgin motol noalat. Məto e nian əh, nɨkuti manuwɨhl rat mɨn kəmotər mɨn motuwa motol iahgin.
23635	MAT 13:27	“Kən slef mɨn rəha etəmim əh, kəmotuwa motəplan in, motən məmə, ‘Etəm-iasol. ?Nɨkuti wit mɨn itəm nəmərakin e rəham nasumən, ilat nɨkuti wit wɨr mɨn əm, o kəp? ?Məto tahro nɨkuti manuwɨhl rat mɨn kɨnotər?’
23636	MAT 13:28	Kən təmən-ipən kəm ilat məmə, ‘Tɨkɨmɨr kit təmol nat əh.’ “Kən rəhan slef mɨn kotən-ipən kəm in məmə, ‘?Məto tahro? ?Nakolkeike məmə itɨmat ekotuwɨn kew rəkɨs manuwɨhl rat mɨn əh?’