Wildebeest analysis examples for:   tue-tue   ,    February 25, 2023 at 01:24    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23214  MAT 1:1  Jesucristo ñecʉ̃sʉ̃mʉãye wãme ãno jóanoã. Jesucristo Abraham pãrãmi, teero biiri David pãrãmi niinʉnʉsegʉ niiyigʉ.
23215  MAT 1:2  Abraham Isaac pacʉ niiyigʉ. Isaac Jacob pacʉ niiyigʉ. Jacob Judá, cʉ̃ʉ̃ sõwʉ̃sʉ̃mʉã, cʉ̃ʉ̃ baira pacʉ niiyigʉ.
23216  MAT 1:3  Judá Fares pacʉ, teero biiri Zara pacʉ niiyigʉ. Cʉ̃́ã paco Tamar niiyigo. Fares Esrom pacʉ niiyigʉ. Esrom Aram pacʉ niiyigʉ.
23224  MAT 1:11  Josías Jeconías, teero biiri cʉ̃ʉ̃ baira pacʉ niiyigʉ. Cʉ̃́ã niiritabere Babilonia dita macãrã Israelya põna macãrãrẽ ñee, néewarucuyira cʉ̃́ãya dita Babiloniapʉ.
23225  MAT 1:12  Cʉ̃́ãrẽ néewari siro, Jeconías Salatiel pacʉ niiyigʉ. Salatiel Zorobabel pacʉ niiyigʉ.
23230  MAT 1:17  Teero tiiró, Abrahammena pʉʉtocʉti catorce põnarĩ macãrã basocáputiyira tée David bauáritomena. Too síro Daviména pʉʉtocʉti catorce põnarĩ macãrã basocáputinemoyira, tée Israelya põna macãrãrẽ Babilonia ditapʉ cʉ̃́ãrẽ ñeewari siro. Too síro cʉ̃́ãrẽ ñeewari siro, catorce põnarĩ macãrã basocáputinemoyira sũcã tée Cristo bauáritomena.
23231  MAT 1:18  Jesucristo bauárigue biiro wáayiro. María cʉ̃ʉ̃ paco Joseména manʉcʉtigodo tiiyígo. Cʉ̃́ã pʉarã́ niiãdari sʉguero, Espíritu Santo tutuaremena niipacó niitoayigo.
23232  MAT 1:19  José coo manʉ niigʉ̃dʉ coo niipacó niirére ĩñagʉ̃, “coore duujã́gʉ̃da” jĩĩ wãcũmiyigʉ. Cʉ̃ʉ̃ basocʉ́ ãñugʉ̃́ niijĩgʉ̃, basocá tʉocóropʉ wedesãdʉgariyigʉ. Teero tiigʉ́, “yayióro coore duujã́gʉ̃da” jĩĩ wãcũmiyigʉ.
23233  MAT 1:20  Cʉ̃ʉ̃ teero wãcũrĩ, quẽẽrṍpʉ ángele cʉ̃ʉ̃rẽ jĩĩyigʉ: —José, David pãrãmi niinʉnʉsegʉ, María ñañarõ tiiríwo. Boboré manirṍ coomena wãmosíaya. Espíritu Santo cʉ̃ʉ̃ tutuaremena coore niipacó wáari tiirígʉ niiwĩ.
23234  MAT 1:21  Coo wĩmagʉ̃rẽ apagodaco. Cʉ̃ʉ̃ wãmecʉtigʉdaqui Jesús. Cʉ̃ʉ̃ wãme “basocáre netõnégʉ̃” jĩĩdʉgaro tiia. Cʉ̃ʉ̃ basocá ñañaré tiiré wapare netõnégʉ̃daqui, jĩĩyigʉ ángele.
23236  MAT 1:23  Sĩcõ numiṍ ʉ̃mʉmena niiñaripaco, niipacó nii, põnacʉtígodaco. Cʉ̃ʉ̃ wãme Emanuel niiãdacu, jĩĩ jóadutiyigʉ. Emanuel “Cõãmacʉ̃ marĩmena niiĩ” jĩĩdʉgaro tiia.
23237  MAT 1:24  José wãcãgʉ̃́, ángele dutiariguere tiiyígʉ. Maríare cʉ̃ʉ̃ya wiipʉ néewayigʉ, nʉmocʉtigʉda jĩĩgʉ̃.
23238  MAT 1:25  Teero tiipacʉ́, coo wĩmagʉ̃ apaadari sʉguero, coomena niiñariyigʉ. Bauári siro, cʉ̃ʉ̃rẽ “Jesús wãmecʉtigʉdaqui” jĩĩyigʉ.
23239  MAT 2:1  Jesús Judea dita niirí macã Belénpʉ bauáyigʉ. Cʉ̃ʉ̃ bauárito, Herodes judíoaya dita õpʉ̃ niiyigʉ. Teebʉrecorire ʉ̃mʉã́ masĩrí basoca muĩpũ mʉãatirope macãrã Jerusalénpʉ jeayira.
23240  MAT 2:2  Toopʉ́ jeara, sãĩñáyira: —¿Judíoa õpʉ̃ niigʉ̃dʉ noopʉ́ bauáyiri? Ʉ̃sã pʉtopʉ muĩpũ mʉãatirope cʉ̃ʉ̃yagʉ ñocõãwʉ̃́rẽ ĩñawʉ̃. Teero tiirá, cʉ̃ʉ̃rẽ padeorá atiawʉ̃, jĩĩyira.
23241  MAT 2:3  Tee quetire tʉoríra Õpʉ̃ Herodere wedera jeayira. Teeré tʉogʉ́, bayiró wãcũpatiyigʉ. Niipetira Jerusalén macãrãcã teerora wãcũpatiyira.
23242  MAT 2:4  Herodes niipetira paiaré dutiráre, teero biiri Moisés jóarigue bueráre sʉocó, sãĩñáyigʉ: —¿Cõãmacʉ̃ beserigʉ noopʉ́ bauágʉdari? jĩĩyigʉ.
23244  MAT 2:6  Belén Judea ditapʉ niirí macã bʉ́ri niirí macã mee niiã atiditapʉ́re. Tiimacã macʉ̃ õpʉ̃ wáagʉdaqui. Cõãmacʉ̃yara Israelya põna macãrãrẽ cotegʉdʉ niigʉ̃daqui, jĩĩ jóarigʉ niiwĩ, jĩĩyira.
23245  MAT 2:7  Too síro Herodes yayióremena masĩrí basocare cʉ̃ʉ̃ pʉtopʉ sʉocó, cʉ̃́ãrẽ sãĩñáyigʉ: —¿Deero biiri peti ñocõãwʉ̃́ bauári? Ãñurõ wedeya mʉ́ãcã, jĩĩyigʉ.
23246  MAT 2:8  Wedeari siro, Belénpʉ ticoco, cʉ̃́ãrẽ jĩĩyigʉ: —Wĩmagʉ̃ bauárigʉre sãĩñárã wáaya. Cʉ̃ʉ̃rẽ bʉará, yʉʉcãrẽ wedera atiwa sũcã. Yʉʉcã cʉ̃ʉ̃rẽ padeogʉ́ wáagʉdʉ tiia, jĩĩmiyigʉ.
23247  MAT 2:9  Cʉ̃ʉ̃ cʉ̃́ãrẽ wedeari siro, netõjṍãyira sũcã. Maapʉ cʉ̃́ã wáari, ñocõãwʉ̃́ cʉ̃́ãya macãpʉ cʉ̃́ã ĩñarigʉra cʉ̃́ã sʉguero sʉguewayigʉ. Wĩmagʉ̃ niirṍ sotoapʉ jeagʉra, ñocõãwʉ̃́ pʉtʉánʉcãyigʉ.
23248  MAT 2:10  Teero tiirá, ñocõãwʉ̃́rẽ bayiró ʉseniyira.
23249  MAT 2:11  Tiiwiipʉ́ sããjeara, wĩmagʉ̃rẽ, cʉ̃ʉ̃ paco Maríamena niigʉ̃́rẽ ĩñayira. Ñicãcoberimena jeacũmu, cʉ̃ʉ̃rẽ padeoyíra. Too síro cʉ̃́ã néewaretibarire pã́õ, cʉ̃ʉ̃rẽ oro, sĩĩpẽbiro bauré sitiaãñúre, teero biiri apeyé sitiaãñúrecãrẽ “mirra” wãmecʉtirere ticoyira.
23250  MAT 2:12  Too síro Cõãmacʉ̃ cʉ̃́ãrẽ quẽẽrṍpʉre “Herodere ĩñarã cãmepʉtʉ́arijãña” jĩĩyigʉ. Teero tiirá, cʉ̃́ãya ditapʉ pʉtʉawara, apemapé pʉtʉajõãyira sáa.
23251  MAT 2:13  Masĩrí basoca pʉtʉawari siro, ángele quẽẽrṍpʉ Joseré jĩĩyigʉ sũcã: —Wãcãñá. Wĩmagʉ̃rẽ pacoménarã Egiptopʉ néedutiwaya. Toopʉ́ niijãrã wáaya ména. Yʉʉ “néepʉtʉaatiya” jĩĩrĩpʉ, néepʉtʉaatiwa sũcã. Herodes wĩmagʉ̃rẽ sĩãdʉgágʉ, ãmaãdutigʉdʉ tiii, jĩĩyigʉ.
23252  MAT 2:14  Cʉ̃ʉ̃ teero jĩĩrĩ tʉogʉ́, ñamirã wãcã, wĩmagʉ̃rẽ pacoménarã Egiptopʉ néedutiwayigʉ.
23253  MAT 2:15  Herodes catiró põõtẽ́õrõ niiyira toopʉ́re. Cʉ̃́ã teero tiiríguemena Cõãmacʉ̃ jĩĩrirobirora wáaro tiiyíro. Profetare ateré jóadutiyigʉ: “Yʉʉ macʉ̃ Egiptopʉ niimirigʉre sʉowitíwʉ”, jĩĩ jóadutiyigʉ.
23254  MAT 2:16  Too síro Herodes “masĩrí basoca yʉʉre jĩĩditojãya” jĩĩ, bayiró cúayigʉ. Teero tiigʉ́, ʉ̃mʉã́ wĩmarãrẽ Belénpʉ niirã́rẽ, tiimacã wesapʉ niirã́cãrẽ pʉacʉ̃má dʉaró cʉoráre sĩãcõã́petidutiyigʉ. Masĩrí basoca cʉ̃ʉ̃rẽ wederirobirora “nocõrõrã bʉcʉáqui” jĩĩ wãcũyigʉ.
23256  MAT 2:18  Ramá macãpʉre basocá booritua, bayiró utiri tʉonóyira. Raquel pãrãmérã niinʉnʉsera numiãpʉ cʉ̃́ã põnarẽ bayiró utiyira. Cʉ̃́ã põnarẽ sĩãrĩ́ ĩñarã, “wãcũtutuaya” jĩĩrĩ booríyira, jĩĩ jóarigʉ niiwĩ.
23257  MAT 2:19  Herodes diari, José Egiptopʉra niiyigʉ ména. Toopʉ́ ángele quẽẽrṍpʉ cʉ̃ʉ̃rẽ jĩĩyigʉ:
23258  MAT 2:20  —Wãcãñá. Wĩmagʉ̃rẽ pacoménarã Israel ditapʉ néepʉtʉawaya. Wĩmagʉ̃rẽ sĩãdʉgámirira diapetijõãwã, jĩĩyigʉ.
23259  MAT 2:21  Cʉ̃ʉ̃ teero jĩĩrĩ tʉogʉ́, wãcã, wĩmagʉ̃rẽ pacoménarã néepʉtʉaatiyigʉ Israel ditapʉ.
23260  MAT 2:22  Herodes macʉ̃ Arquelao cʉ̃ʉ̃ pacʉre Judea dita õpʉ̃ wasoyígʉ. José tee quetire tʉogʉ́, cuiyigʉ. Judeapʉre wáadʉgariyigʉ. Cõãmacʉ̃ quẽẽrṍpʉ wedenorigʉ niijĩgʉ̃, Galilea ditare netõjṍãyigʉ sáa.
23261  MAT 2:23  Toopʉ́ jeagʉ, Nazaret macãpʉ niigʉ̃ wáayigʉ. Jesús toopʉ́ niiriguemena profetas jóare diamacʉ̃́ wáaro tiiyíro. Ateré jóarira niiwã: “Basocá cʉ̃ʉ̃rẽ ‘Nazaret macʉ̃ niiĩ’ jĩĩãdacua”, jĩĩ jóarira niiwã.
23263  MAT 3:2  Ateré jĩĩyigʉ: —Cõãmacʉ̃ dutiré marĩpʉre niiãdare jeaadaropʉ tiia. Teero tiirá, mʉ́ã ñañaré tiirére wãcũpati, wasoyá, jĩĩyigʉ.
23264  MAT 3:3  Profeta Isaías Juan tiiádarere jóarigʉ niiwĩ: Sĩcʉ̃ yucʉ manirṍ, basocá manirṍpʉ bayiró bʉsʉrómena wedegʉdaqui: “Sĩcʉ̃ õpʉ̃ atiadarimarẽ quẽnarõ tiiróbiro, marĩ Õpʉ̃ atiadari sʉguero, mʉ́ã ñañaré tiirére duujã́, ãñurõ niiyueya”, jĩĩgʉ̃daqui, jĩĩ jóarigʉ niiwĩ.
23265  MAT 3:4  Juanyáro sutiró camello póarimena tiiríro niiyiro; cʉ̃ʉ̃ siatúrida wáicʉ caseroda niiyiro. Cʉ̃ʉ̃ yaaré yeseroa, macãnʉcʉ̃ macãrã mumiãoco niiyiro.
23266  MAT 3:5  Jerusalén macãrã, paʉ Judea dita macãrã, teero biiri paʉ día Jordán wesa macãrã cʉ̃ʉ̃ wederi tʉorá wáayira.
23267  MAT 3:6  Cʉ̃́ã ñañaré tiirére wedenetõãri siro, día Jordánpʉ cʉ̃́ãrẽ wãmeõtiyigʉ.
23268  MAT 3:7  Paʉ fariseo basoca, saduceo basoca wãmeõtidutira jeari ĩñagʉ̃, cʉ̃́ãrẽ jĩĩyigʉ: —¡Mʉ́ã tiiditórepira, jĩĩditorepira niiã! “Marĩ wãmeõtinorira dícʉ niirĩ, Cõãmacʉ̃ bayiró cúare marĩrẽ jearicu”, jĩĩ wãcũremena atimiãjĩyu mʉ́ã.
23269  MAT 3:8  Diamacʉ̃́rã mʉ́ã ñañaré tiirére wãcũpati, wasorá, mʉ́ã ãñurõ tiirécʉtiremena ẽñoñá.
23270  MAT 3:9  “Ʉ̃sã Abraham pãrãmerã niinʉnʉsera niijĩrã, Cõãmacʉ̃ ĩñacorore ãñurã́ niiã”, jĩĩ wãcũrijãña. Mʉ́ã wãcũrére wasohéri, Abraham pãrãmerã niiré wapamaníã. Cõãmacʉ̃ boogʉ́, ate ʉ̃tãperimenarã Abraham pãrãmerãrã cotowéomasĩqui.
23271  MAT 3:10  Mʉ́ã ñañaré tiidúheri ĩñagʉ̃, Cõãmacʉ̃ mʉ́ãrẽ cõãgʉ̃daqui. Sicagʉ́ yucʉgʉ ñañaré dʉcacʉtirigʉre cõmeãmena nʉcõrĩmenapʉra páata, pecamepʉ sóecõãrõ tiiróbiro mʉ́ãrẽ tiigʉ́daqui.
23272  MAT 3:11  ’Ñañaré tiirére wãcũpati, wasoríguere ẽñorã́rẽ wãmeõtia ocoména. Ãpĩ yʉʉ siro atiqui. Cʉ̃ʉ̃ yʉʉ nemorṍ tutuagʉ niiqui. Cʉ̃ʉ̃ ãñunetõgʉ̃ niiqui. Yʉʉpeja cʉ̃ʉ̃rẽ sĩcãrĩbíridojãcu. Cʉ̃ʉ̃peja nemorṍ ãñurõ tiigʉ́daqui mʉ́ãrẽ: Espíritu Santore ticodiocogʉdaqui, mʉ́ãmena niirucujããrõ jĩĩgʉ̃. Ñañarére sóecõãrõ tiiróbiro mʉ́ã ñañaré tiirére cõãgʉ̃daqui.
23273  MAT 3:12  Cʉ̃ʉ̃ trigore ĩñanogʉ̃dʉ tiiróbiro niiĩ. Teeperire merẽã, teesatirire merẽã cṹũgʉ̃daqui. Teeperire ĩñanogʉ̃daqui cʉ̃ʉ̃ye ĩñanori wiipʉ. Teesatirire sóejãgʉ̃daqui pecame yatiherimepʉ, jĩĩyigʉ Juan.
23276  MAT 3:15  Jesús yʉʉyigʉ: —Teero tiijã́ña ména. Niipetire Cõãmacʉ̃ marĩrẽ tiidutírobirora tiiró booa, jĩĩyigʉ. Juan “jáʉ” jĩĩ, cʉ̃ʉ̃rẽ wãmeõtiyigʉ.
23277  MAT 3:16  Wãmeõtitoaari siro, Jesús maajeánʉcãyigʉ. Wãcũña manirṍ ʉ̃mʉã́se pã́õjõãyiro. Jesús Espíritu Santo sĩcʉ̃ bua tiiróbiro baugʉ́ diiátiri ĩñayigʉ. Cʉ̃ʉ̃pʉre jeapeayigʉ.
23278  MAT 3:17  Teero wáari, ʉ̃mʉã́sepʉ wedeseri tʉoyíra: —Ãni yʉʉ macʉ̃ yʉʉ bayiró maĩgʉ̃́ niiĩ. Cʉ̃ʉ̃mena bayiró ʉseniã, jĩĩyigʉ.
23279  MAT 4:1  Too síro Espíritu Santo Jesuré basocá manirṍpʉ néewanetõyigʉ, wãtĩãrẽ dutigʉ́ jĩĩcõãsããrõ jĩĩgʉ̃.
23280  MAT 4:2  Toopʉ́re cuarenta bʉrecori, cuarenta ñamirĩ́ yaariyigʉ. Too síro jʉabóayigʉ.
23281  MAT 4:3  Wãtĩãrẽ dutigʉ́ Jesús pʉto wáa, cʉ̃ʉ̃rẽ jĩĩyigʉ: —Mʉʉ Cõãmacʉ̃ macʉ̃ niigʉ̃, atepá ʉ̃tãpáre pã cotowéoya, jĩĩmiyigʉ.
23282  MAT 4:4  Cʉ̃ʉ̃pe yʉʉyigʉ: —Cõãmacʉ̃ye queti jóaripũpʉ ate jóarigue niiã: “Yaaré dícʉ basocáre catiri tiiría. Niipetire Cõãmacʉ̃ye wedeserecã cʉ̃́ãrẽ catiri tiia”, jĩĩ jóarigue niiã, jĩĩyigʉ.
23283  MAT 4:5  Too síro wãtĩãrẽ dutigʉ́ cʉ̃ʉ̃rẽ Jerusalénpʉ “Cõãmacʉ̃ya macã” cʉ̃́ã jĩĩrí macãpʉ néewayigʉ. Toopʉ́re Cõãmacʉ̃wii sotoapʉ néemʉã,
23284  MAT 4:6  cʉ̃ʉ̃rẽ jĩĩmiyigʉ: —Mʉʉ Cõãmacʉ̃ macʉ̃ niigʉ̃, ãnopʉ́mena bupudíaya. Cõãmacʉ̃ye queti jóaripũpʉ ate jóarigue niiã: Cõãmacʉ̃ cʉ̃ʉ̃yara ángeleare mʉʉrẽ cotedutigʉdaqui. Mʉʉrẽ ʉ̃tãgãpʉ ñaapeari jĩĩrã, bocañeãdacua, jĩĩ jóarigue niiã, jĩĩmiyigʉ.
23285  MAT 4:7  Jesús cʉ̃ʉ̃rẽ jĩĩyigʉ: —Cõãmacʉ̃ye queti jóaripũpʉ ate jóarigue niiã: “Cõãmacʉ̃ mʉʉ Õpʉ̃ wedeserere ‘¿diamacʉ̃́rã niimiĩto?’ jĩĩrã, cʉ̃ʉ̃rẽ tiiẽ́ñodutirijãña”, jĩĩ jóarigue niiã, jĩĩyigʉ.
23286  MAT 4:8  Too síro ʉ̃tãgʉ̃́ ʉ̃mʉã́netõrigʉpʉ néemʉãyigʉ sũcã. Toopʉ́ niipetire atibʉ́reco maquẽ macãrĩrẽ́, teero biiri teemacãrĩ cʉorére ẽñopetíjãyigʉ.
23287  MAT 4:9  Cʉ̃ʉ̃rẽ jĩĩmiyigʉ: —Mʉʉ yʉʉre ñicãcoberimena jeacũmu, “mʉʉ yʉʉ õpʉ̃ niiã” jĩĩ padeorí, ate niipetire mʉʉrẽ ticogʉda, jĩĩmiyigʉ.
23288  MAT 4:10  Jesús cʉ̃ʉ̃rẽ jĩĩyigʉ: —Wáagʉa, Satanás. Cõãmacʉ̃ye queti jóaripũpʉ ate jóarigue niiã: “Cõãmacʉ̃ mʉʉ Õpʉ̃ sĩcʉ̃rẽna padeoyá. Cʉ̃ʉ̃ dutiré dícʉre tiiyá”, jĩĩ jóarigue niiã, jĩĩyigʉ.
23290  MAT 4:12  Jesús “Juanrẽ́ peresu sõnecoayira” jĩĩrére tʉoyígʉ. Teero tiigʉ́, Galilea ditapʉ wáayigʉ.
23291  MAT 4:13  Nazaret macãrẽ netõwá, Capernaumpe niigʉ̃ wáayigʉ. Capernaum Galileataro wesa, Zabulónya dita, teero biiri Neftalíya dita wesapʉ niiã.
23292  MAT 4:14  Cʉ̃ʉ̃ toopʉ́ wáari, profeta Isaías jóarirobirora wáaro tiiyíro. Ateré jóarigʉ niiwĩ:
23293  MAT 4:15  Zabulón, teero biiri Neftalícãya dita macãrã, día pairímaa wesa macãrã, día Jordán apeniñapʉ́ macãrã, teero biiri Galilea dita macãrã judíoa niihẽrã
23294  MAT 4:16  mʉ́ã naĩtĩãrõpʉ niirã́biro Cõãmacʉ̃yere tʉomasĩ́ricu; ãñurõ bóere ĩñarã́ tiiróbiro mʉ́ãrẽ netõnégʉ̃dʉre ĩñaãdacu. Diarira tiiróbiro niirã́ bóaneõrã niicu; mʉ́ã bóebatere ĩñarã́ tiiróbiro cʉ̃ʉ̃rẽ ĩñarã, ʉseniãdacu, jĩĩ jóarigʉ niiwĩ.
23295  MAT 4:17  Jesús toopʉ́ jeagʉ, basocáre buenʉcãyigʉ. “Cõãmacʉ̃ dutiré mʉ́ãpʉre niiãdare jeaadaropʉ tiia. Teero tiirá, mʉ́ã ñañaré tiirére wãcũpati, wasoyá”, jĩĩyigʉ.
23296  MAT 4:18  Jesús Galileataro wesapʉ wáayigʉ. Toopʉ́ wáagʉ, sĩcʉ̃põna pʉarã́rẽ bʉajeáyigʉ. Simón, apetóre Pedro sʉonógʉ̃, cʉ̃ʉ̃ bai Andrés niiyira. Wai wasarí basoca niijĩrã, bapigʉ cõãño, wai wasara tiiyíra.
23297  MAT 4:19  Jesús jĩĩyigʉ cʉ̃́ãrẽ: —Jãmʉ yʉʉmena. Mʉ́ã mecʉ̃tígãrẽ wai wasarí basoca niiã; too síropʉre mʉ́ã basocáre yée quetire ãñurõ wederí basoca wáaadacu sáa. Teeré wederi, paʉ padeoádacua, jĩĩyigʉ.
23298  MAT 4:20  Teeré tʉorá, máata cʉ̃́ãye bapiyucʉre toorá cṹũjã, Jesuména wáajõãyira.
23299  MAT 4:21  Too netõwá, ãpẽrã́ pʉarã́ sĩcʉ̃põnarẽ ĩñayigʉ. Zebedeo põna Santiago, cʉ̃ʉ̃ bai Juan niiyira. Cʉ̃́ã pacʉmena dooríwʉpʉ bapiyucʉre jeesãñáyira. Jesús cʉ̃́ãcãrẽ “jãmʉ” jĩĩyigʉ.
23300  MAT 4:22  Cʉ̃ʉ̃ teero jĩĩrĩ tʉorá, máata tiiwʉré, cʉ̃́ã pacʉre cṹũ, wáajõãyira Jesuména.
23301  MAT 4:23  Jesús niipetiro Galilea ditapʉ judíoa neãré wiseripʉ buewarucuyigʉ. Ãñuré queti “Cõãmacʉ̃ dutiré mʉ́ãpʉre niiãdare jeaadaro tiia” jĩĩrére wedeyigʉ. Niipetire cʉ̃́ã diarecʉtire, cʉ̃́ãrẽ õpʉ̃ʉ̃rĩ pũniré netõnéyigʉ.
23302  MAT 4:24  Cʉ̃ʉ̃ teero tiiré quetire niipetira Siria dita macãrã masĩpetijõãyira. Teero tiirá, niipetira diarecʉtirare cʉ̃ʉ̃ pʉtopʉ néewayira. Ãpẽrã́ merẽã biiré diarecʉtira, ãpẽrã́ õpʉ̃ʉ̃rĩ pũniré cʉoráre néewayira. Wãtĩã sããnorirare, ñamadiare cʉoráre, wáamasĩhẽrãrẽ néewayira. Jesús cʉ̃́ãrẽ netõnéyigʉ.
23303  MAT 4:25  Paʉ Galilea dita macãrã, Decápolis macãrĩ macãrã, Jerusalén macãrã, Judea dita macãrã, día Jordán apeniñapʉ́ macãrã cʉ̃ʉ̃rẽ nʉnʉyíra.
23304  MAT 5:1  Jesús paʉ nʉnʉrĩ́ ĩñagʉ̃, ʉ̃tãgʉ̃pʉ́ mʉãwawi. Toopʉ́ cʉ̃ʉ̃ jeanuãrĩ, ʉ̃sã cʉ̃ʉ̃ buerá cʉ̃ʉ̃ pʉto neãwʉ̃.
23309  MAT 5:6  ’Diamacʉ̃́ maquẽ, teero biiri ãñurére bayiró tiidʉgárano ʉseniya. Cõãmacʉ̃ tiiápuremena cʉ̃ʉ̃ boorére tiimasĩ́ãdacua.
23314  MAT 5:11  ’Mʉ́ã yʉʉre padeoré wapa ãpẽrã́ mʉ́ãrẽ ñañarõ jĩĩ, ñañarõ netõrĩ́ tiiádacua. Noo ñañarõ niiré jĩĩditoadacua mʉ́ãrẽ. Cʉ̃́ã teero tiirí, mʉ́ã ʉseniãdacu.
23315  MAT 5:12  Too síropʉre mʉ́ã ʉ̃mʉã́sepʉ pairó wapatáre bʉaádacu. Teero tiirá, bayiró ʉseniña. Mʉ́ãrẽ tiiróbirora ñañarõ tiiáperucuyira mʉ́ã sʉguero niiriracãrẽ profetare.
23316  MAT 5:13  ’Marĩ yaaré poaaro jĩĩrã, móãrẽ sã́ãã. Mʉ́ã móãbiro niiã atibʉ́recopʉre. Móã ocare petirí, ocanemorĩ tiimasĩ́ña manicú. Tee deero tiiádare mee niicu. Teero tiirá, teeré sopepʉtópʉ cõãjãcu. Basocá cʉtadiyócua.
23318  MAT 5:15  Basocá sĩãwócorigare sĩãã́ri siro, moocṹriya. Teero tiiróno tiirá, ʉ̃mʉã́rõpe péoya, niipetira tiiwiipʉ́ niirã́rẽ bóebatecoaro jĩĩrã.
23319  MAT 5:16  Tiigá sĩãwócorobirora mʉ́ãcã basocá ĩñacoropʉre ãñurõ tiirécʉtiya. Mʉ́ã ãñurõ tiirí ĩñarã, ãpẽrãcã́ mʉ́ã Pacʉ ʉ̃mʉã́sepʉ niigʉ̃́rẽ “ãñunetõjõãgʉ̃ niiqui” jĩĩãdacua.
23320  MAT 5:17  ’Biiro wãcũrijãña yʉʉre: “Moisére dutiré cṹũrigue, teero biiri profetas jóariguere cõãgʉ̃ atigʉ tiiájĩyi”, jĩĩ wãcũrijãña. Teeré cõãgʉ̃ mee atiwʉ. Teeré “diamacʉ̃́rã biirope niiã” jĩĩgʉ̃ atiwʉ.
23321  MAT 5:18  Yʉʉ ateréja diamacʉ̃́rã jĩĩã: Ʉ̃mʉã́se, atibʉ́reco niiritabere Cõãmacʉ̃ péerogã tee dutirére cõãriqui. Niipetire cʉ̃ʉ̃ “biiro wáaadacu” jĩĩrigue diamacʉ̃́ wáaro tiiádacu.
23322  MAT 5:19  Tee dutirére péerogã netõnʉcã́gʉ̃no bʉ́ri niigʉ̃́ niigʉ̃daqui Cõãmacʉ̃ Õpʉ̃ niirṍpʉre. Ãpẽrãrẽ́ netõnʉcã́rĩ tiigʉ́nocã teerora biigʉdaqui. Ãpĩ tee dutirére diamacʉ̃́ tiigʉ́nope, ãpẽrãrẽ́ teeré tiidutígʉnope õpʉ̃ tiiróbiro niigʉ̃daqui Cõãmacʉ̃ Õpʉ̃ niirṍpʉre.
23323  MAT 5:20  Mʉ́ãrẽ ate wedea: Moisés jóarigue buerá, teero biiri fariseo basoca “ʉ̃sã Cõãmacʉ̃ boorére ãñurõ tiia” jĩĩmiya. Mʉ́ã cʉ̃́ã nemorṍ Cõãmacʉ̃ boorépere tiihéra, Cõãmacʉ̃ pʉtopʉ wáaricu.
23324  MAT 5:21  ’Tʉojĩ́yu mʉ́ã ñecʉ̃sʉ̃mʉãrẽ wederiguere: “Basocáre sĩãríjãña. Sĩãgʉ̃́no queti beserí basocʉ pʉtopʉ néewa, wedesãnogʉ̃daqui”.
23325  MAT 5:22  Yʉʉpeja mʉ́ãrẽ ateré wedea: Cʉ̃ʉ̃ya wedegʉmena cúagʉno besegʉ́ pʉtopʉ néewa, wedesãnogʉ̃daqui. Cʉ̃ʉ̃ya wedegʉre “mʉʉ wapamanígʉ̃ niiã” jĩĩ buijã́gʉ̃no Judíoare Dutirá Peti pʉtopʉ néewa, wedesãnogʉ̃daqui. Cʉ̃ʉ̃ya wedegʉre “wáicʉ tiiróbiro wãcũré cʉoa mʉʉjã” jĩĩgʉ̃́norẽ pecamepʉ sóecõãrĩquio niiã.
23326  MAT 5:23  ’Teero tiigʉ́, mʉʉ Cõãmacʉ̃wiipʉ Cõãmacʉ̃rẽ padeogʉ́, apeyenó ticogʉdʉ tiicú. Ticoadari sʉguerogã, wãcũbʉacu: “Yáa wedegʉ cúa niiqui yʉʉmena; yʉʉ cʉ̃ʉ̃rẽ ñañarõ tiiátʉ”, jĩĩ wãcũcu.
23327  MAT 5:24  Mʉʉ ticoadarere duupéo, cʉ̃ʉ̃rẽ acabóre sãĩsʉguégʉ wáaya. Teero tiiári siro, “Cõãmacʉ̃rẽ ticogʉda” jĩĩãriguere ticoya sáa.
23328  MAT 5:25  ’Mʉʉrẽ wedesãrigʉmena queti beserópʉ wáarara, boyeromena quẽnosʉguéya. Quẽnosʉguéheri, mʉʉrẽ besegʉ́pʉre ticojãgʉ̃daqui. Cʉ̃ʉ̃ surarapʉre ticojãgʉ̃daqui sáa. Cʉ̃́ãpʉra peresuwiipʉ sõnecoadacua sáa.
23329  MAT 5:26  Yʉʉ mʉʉrẽ ateréja diamacʉ̃́rã jĩĩã: Mʉʉ wapatípetihegʉ, witiricu, jĩĩwĩ Jesús.
23332  MAT 5:29  ’Diamacʉ̃́ macã capea ĩñaré mʉ́ãrẽ ñañarére tiirí tiibócu. Teero wáari, tiigaré odewecõãjãña. Teero tiiró, sicaróra mʉ́ãya õpʉ̃ʉ̃ macãrõ cõõrĩ́, ãñujãã. Niipetiri õpʉ̃ʉ̃ pecamepʉ cõõrĩ́peja, ñañanetõjõãcu.
23333  MAT 5:30  Diamacʉ̃́ macã wãmo mʉ́ãrẽ ñañarére tiirí tiibócu. Teero wáari, tiiwãmorẽ páatacõãjãña. Teero tiiró, sicaróra mʉ́ãya õpʉ̃ʉ̃ macãrõ cõõrĩ́, ãñujãã. Niipetiri õpʉ̃ʉ̃ pecamepʉ cõõrĩ́peja, ñañanetõjõãcu.
23334  MAT 5:31  ’Mʉ́ã atecã́rẽ tʉojĩ́yu: “Nʉmorẽ́ cõãgʉ̃, ‘atewapá mʉʉrẽ cõãã’ jĩĩrípũrẽ jóa, coore ticoro booa”.
23335  MAT 5:32  Yʉʉpeja ateré diamacʉ̃́rã jĩĩã: Sĩcʉ̃ cʉ̃ʉ̃ nʉmo ãpĩména ñeeaperipacari, coore cõãgʉ̃, coore ʉ̃mʉã́mena ñeeapearigo tiiróbiro pʉtʉári tiiquí. Sĩcʉ̃ cõãnorigomena nʉmocʉtigʉcã ãpĩ nʉmoména ñañarõ ñeeapegʉ tiiróbiro pʉtʉáqui.
23337  MAT 5:34  Yʉʉpeja ateré diamacʉ̃́rã jĩĩã: Mʉ́ã ãpẽrãrẽ́ “teerora tiigʉ́da” jĩĩrã, Cõãmacʉ̃ wãmemena jĩĩrijãña. “Ʉ̃mʉã́semena diamacʉ̃́rã jĩĩã”, jĩĩrijãña. Ʉ̃mʉã́sepʉ Cõãmacʉ̃ dutiduiqui.
23338  MAT 5:35  “Atibʉ́recomena diamacʉ̃́rã jĩĩã”, jĩĩrijãña. Atibʉ́recocã Cõãmacʉ̃ye dʉpori pesaró tiiróbiro niirõ tiia. “Jerusalénmenacãrẽ diamacʉ̃́rã jĩĩã”, jĩĩrijãña. Tiimacãcã marĩ Õpʉ̃ tutuagʉya macã niiã.
23339  MAT 5:36  “Yáa dupumena diamacʉ̃́rã jĩĩã”, jĩĩrijãña. Mʉ́ã teero jĩĩrémena sicadá póadare ñíirida o butirída wáari tiimasĩ́ricu.
23340  MAT 5:37  Mʉ́ã tiiádara, “teerora tiiáda” jĩĩña; tiiríadara, “tiirícu” jĩĩjãña. Mʉ́ã jĩĩnemocorepʉja wãtĩ wãcũré niibocu.
23341  MAT 5:38  ’Mʉ́ã ate wederiguere tʉojĩ́yu: “Sĩcʉ̃ mʉʉrẽ capea páawari, mʉʉcã teerora cʉ̃ʉ̃rẽ páawacãmeña. Upire páaperi, teerora cʉ̃ʉ̃rẽ páapecãmeña”.
23342  MAT 5:39  Yʉʉpeja ateré diamacʉ̃́rã jĩĩã: Mʉʉrẽ ñañarõ tiigʉ́norẽ teero ĩñajãña. Cãmeríjãña. Sĩcʉ̃ mʉʉrẽ wasopúro diamacʉ̃́pere páari, apeniñapécãrẽ páaaro.
23343  MAT 5:40  Sĩcʉ̃ mʉʉrẽ queti beserí basocʉ pʉtopʉ néewa, besegʉ́re “cʉ̃ʉ̃ yʉʉre ñañarõ tiirígue wapa cʉ̃ʉ̃yaro camisare ticodutiya” jĩĩboqui. Cʉ̃ʉ̃ teero jĩĩrĩ, sotoá macãrõ mʉʉ sãñarṍcãrẽ ticojãña, tooré cʉ̃ʉ̃ booátã.