23215	MAT 1:2	Ja rAbraham, tatixel rxin Isaac. Ja rIsaac, tatixel rxin Jacob. Ja Jacob, tatixel rxin Judá e rachbil ja rch'alal.
23231	MAT 1:18	Ja Jesucristo tok xalaxi quewa' rbanic ri'. Ja María ja rute' arja' rya'on chic ruchi' tre ja José chi nc'ule' ruq'uin. Pro ja tok maja'n tiquec'am qui' chaka jalal tok xotakixi chi yawa' chic ja María chi nq'ueje' jun ti ral. Pro rmal ja rEspíritu Santo samaji chewi' tok queri' xuban.
23232	MAT 1:19	Ja c'a José ja xajalal maja'n toc rchajil arja' utzlaj achi chewi' tok xpokonaj xuya' ta ruq'uix ja María. Rmalc'ari' tok xuch'ob chi pan ekal nuyoj ja c'ulbic.
23236	MAT 1:23	—Bien tec'waxaj ja wari', c'o jun k'apoj xtan nyawaj na in rmalari' tok nq'ueje'e jun ti ral tala'. Jari' tala' Emanuel xtibina'ax tre. Queri' ja tz'ibtal can. Emanuel tibij tzij Dios c'o kuq'uin.
23239	MAT 2:1	Ja c'a Jesús, chipan ja tinamit Belén xalax wi' ja c'o pa rcuenta Judea. Jari' tiempo ja Herodes arja' ocnak rey. C'ac'ari' ec'o ca'i' oxi' achi'i' epenak chipan jun nación ja c'o pan oriente, eje'e' xe'urkaj chipan ja tinamit Jerusalén. Jari' achi'i' e magos neche'xi. Eje'e' quemaj rc'axaxic chique ja winak:
23240	MAT 2:2	—¿Bar c'o wi' ja yaqui' ja c'a xalaxi ja Rey ewxin ja rix aj Israel? Como ja rajoj c'o jun ch'umil katz'atonto pan oriente ja nk'alasan rxin in camic okpenak chi nurkaya'a' ruk'ij, xeche'e.
23245	MAT 2:7	C'ac'ari' ja Herodes arja' xutak quisiq'uixic ja magos. Ja c'a tok xe'ekaj ruq'uin xuc'ot quechi' chi utz, xc'axaj chique nak k'ij kas winakari ja ch'umil.
23249	MAT 2:11	C'ac'ari' xe'oc chipan ja jay in quetz'at ja tac'al rachbil ja María ja rute'. Xexuque' chwach ja tac'al, quemaj rya'ic ruk'ij. C'ac'ari' quiwasajto ja quic'amonel ja nimak rjil in c'oli quisipaj tre. Ja quisipaj tre, oro in nakun je'e ja qui' rxula' cani' tre incienso in mirra.
23250	MAT 2:12	C'ac'ari' xebe chic chipan ja quitinamit pro como bix chique pan achic' chi maquemeloj chic ruq'uin ja Herodes chewi' tok junwi' chic bey quec'amel.
23253	MAT 2:15	Tri' c'a xeq'ueje' wi' chijutij, c'a tokori' xemelojpi chic ja tok cami ja Herodes. Ja queban, ma chaka ta queban, rumac chi tri' bantaj wi' cumplir ja rbin can ja kajaw Dios ja tz'ibtal can rmal ja profeta quewari': —Pan Egipto xintak wi' rsiq'uixic ja nc'ajol, ne'e.
23256	MAT 2:18	—C'o jun kulaj c'axax chipan ja tinamit Ramá, janila jun nimlaj bis jun nimlaj ok'ej nuban nc'axaxi. Jari' kulaj rxin ja Raquel nerok'ej ja tak ral. Congana chi ok'ej nuban, ni ma xbochitaj ta wi' rumac chi xecami ja tak ral, ne'e.
23265	MAT 3:4	Ja c'a Juan puro rsamal camello ocnak ja rtziak rcojon in c'o jun cincha rcojon xerupan. Ja rocnak rq'uexwach rway, sac' nerutij in raxcab chakaja' ncanoj pa tak k'ayis.
23269	MAT 3:8	Ja kas mero rubey chi neban tiwachini ja rutzil pa tak ewanma, nijawari' yatal chewij chi neban ja wi katzij chi eq'uexon chic ja rena'oj.
23270	MAT 3:9	In maxta quewa' tech'ob kaj pa tak ewanma ri': —Ajoj ok riy rumam can ja rAbraham rmalari' ok rtinamit Dios, maxta quixche'e. Queri' nbij chewe como ja Dios ni ma c'ayew ta tre nerwinakarsaj jule' riy rumam ja rAbraham trela' jule' abaj le'.
23277	MAT 3:16	Ja Jesús tok chaka maril bantaj bautizar xelto pa ya' in chaka jalal tok jaktaji ja caj. C'ac'ari' xutz'at ja rEspíritu Santo xin Dios cani' jun ajsakaxic' kajto ruq'uin.
23282	MAT 4:4	Ja c'a Jesús xbij tre: —Tz'ibtal can chipan ja rtzobal Dios chi ja winak ma ruyon ta way nc'atzin chique tre ja quic'aslemal pro nojel ja rtzobal Dios jari' nc'atzin chique chakaja', ne'e.
23297	MAT 4:19	in quewa' bix chique rmal ri': —Jo' quixtre' chwij, anin nya' na jun samaj chewe pro ma chapoj ch'u' chi ta ja neban, winak chic ne'ecanoj, xeche'xi.
23299	MAT 4:21	Kas quimajon binem ja Jesús ja tok ec'o chic e ca'i' achi'i' xeruwil, chakaja' e alaxic, jun rbina'an Jacobo in jun chic Juan rubi', e rc'ajol Zebedeo, ec'o pa jun lancha cachbil ja quitata', quimajon rc'ojoxic ja quec'am. Xesiq'uix pon rmal ja Jesús.
23304	MAT 5:1	Ja c'a Jesús tok xutz'at chi congana e q'uiy ja winak arja' be, jote' chwach jun jayu', xuwil jun lugar in tri' tz'abe' wi'. Ja c'a rdiscípulo eje'e' xe'ekaj ruq'uin.
23308	MAT 5:5	Congana qui'il chique ja winak tok c'oli nquewil chipan ja quic'aslemal in eje'e' ni pa ruk'a' Dios wi' nquejach wi', congana qui'il chique como chique nyataj wi' jun herencia. Ja herencia ja nyataj chique jari' ja rwach'ulew.
23317	MAT 5:14	Ja rixix ix cani' luz, nesakirsaj quebey ja winak chiquewach wawe' chwach'ulew. Cani' tre jun tinamit parwi' jayu' c'o wi' mta moda ja maquita ntz'attaji.
23327	MAT 5:24	mejor, ma tetzujuj ta na ja rofrenda, teya'a' can tri' ja bar c'o wi' ja raltar, jix jechomij na ewi' nabey ruq'uin ja rewach'alal. Ja tok xquixchomtaj ruq'uin quixmelojto, c'a tokori' c'a utz chic netzujuj ja rofrenda.
23332	MAT 5:29	Ja c'a panewach ja c'o pan ewiquik'a' wi xa rmal tok nixkaj chipan il mac mejor, tec'oto'el in tech'akijel. Queri' nbij chewe como más na utz netz'ila' jun panewach chwach ja nbe ja recuerpo chi jun pa k'ak'.
23339	MAT 5:36	in nixtac'a nenataj ta ewí' chakaja' chi rbanic jurar como ja rixix maquixcowini xteq'uex ta rcoloril jun ti chirwach rsamal ewí' xteban ta sak tre owi k'ek.
23340	MAT 5:37	Ja tok wi c'o je'e nebij ni tebij rubi', wi can, can quixche'e, nowi ma can ta, ma can ta quixche'e. Ja c'a wi c'o jule' chic tzij nebij ja wi ma ja tari' ja can owi ma can ta jari' jule' tzij xa ruq'uin diablo penak wi'.
23352	MAT 6:1	Ec'oli winak tok c'o je'e nqueban ja chi ya'bal ruk'ij ja Dios nqueban pro xa chiquewach winak nqueban wi' utzc'a chi nya̱' quek'ij cumal ja winak nquech'ob. Pro ja rixix tebana' cuenta, maxta teban queri', nowi queri' neban ni majun rtojbalil nyataj chewe rmal ja Tatixel ja c'o chila' chicaj.
23354	MAT 6:3	Pro ja c'a rixix tok c'o jun ti ayuda nesipaj mejor ja neban, majun rbixic newasaj, nixtac'a ncotakij ta ja rec'oloc ewq'uin.
23357	MAT 6:6	Pro ja c'a rixix tok neban oración quixoc chipan ja tak ewochoch chejujunal in tetz'apij ewi' chipan in quixtzijon ruq'uin ja Tatixel ewxin ja matitz'attaji. Ja wi queri' neban ja Tatixel ewxin ja nutz'at nojelal masqui awatal chiquewach winak, arja' nuya' chewe jun rtojbalil pro ni chiquewach winak tok nuya' chewe.
23369	MAT 6:18	utzc'a chi ja winak ma cotak ta chi ayuno ja remajon rbanic, xa jun otakyon jari' ja Tatixel ewxin ja matitz'attaji. Ja wi queri' neban ja Tatixel ewxin ja nutz'at nojelal masqui awatal chiquewach winak, arja' nuya' jun rtojbalil chewe pro ni chiquewach winak tok nuya' chewe.
23370	MAT 6:19	Maxta xa ja' tibe ec'u'x ruq'uin ja q'uiyirsan meba'il wawe' chwach'ulew como ja meba'il xin rwach'ulew xa ma c'ayew ta nti̱j cumal chicop owi nk'uxari in ma c'ayew ta chakaja' ja ralak'oma' nquejok' chi'jay in nquilak'ajel.
23375	MAT 6:24	Jun winak xa nak ta chi winakil ni majun moda xqueq'ueje' ta ca'i' rpatrón, ja queri' jun nrajo' in jun xa itzel nutz'at owi jun nnimaj in jun matinimaj. In queri' c'a tre chakaja' mta moda xtiyuke' ta ec'u'x ruq'uin Dios in xtiyuke' chi ta ec'u'x ruq'uin ja meba'il xin rwach'ulew.
23376	MAT 6:25	Rmalc'ari' ja tok nbij chewe, maxta tek'isaj ewi' tre ja rec'aslemal: —¿Nak nkatij chi c'awa'? maxta quixche'e, in nixtac'a ja nc'atzin tre ja recuerpo chakaja': —¿Nak nkacoj chi c'awa'? maxta quixche'e. Ja Dios arja' nuya' nojelal ja nc'atzin tre ja rec'aslemal in tre ja recuerpo ¿la matuya' c'ari' chewe chakaja' ja netij in ja necoj?
23379	MAT 6:28	In tre ja tziak ¿nak c'a tre tok nek'isaj ewi' rmal ja necoj? Tewasaj mpe' ena'oj trij ja cotz'i'j nak nuban tok nq'uiyi pa tak k'ayis pro matisamaji in matik'inoni.
23390	MAT 7:5	Ja queri' xa caca' epalaj ja neban. Ja wi newajo' neya' consejo tre ja rewach'alal rjawaxic nabey chi neya' can ja ritzelal ja c'o chipan ja rec'aslemal ixix utzc'a chi nixcowini neya' utzlaj tak consejo tre ja rewach'alal.
23426	MAT 8:12	Pro ja c'a ralc'walaxela' ja tzujux chique ja gobierno xin chila' chicaj nabey eje'e' xa neq'uia̱kel chipan ja nimlaj k'ekumal. Ja c'a winak janila chi ok'ej xtiqueban chipan ari' lugar in xtiquicach'ach'ej cak'. Queri' xbij ja Jesús chique ja winak ja retran trij.
23428	MAT 8:14	C'ac'ari' be ja Jesús chi rochoch ja Pedro. Ja c'a tok xekaji xoc pa jay in xutz'at ja rji'te' ja Pedro c'o chwa ch'at yawa', majtajnak rmal c'atan.
23429	MAT 8:15	Xuchap chi ruk'a' in xeli ja c'atan. Yictaji ja rixok in xumaj quilixic ja Jesús.
23431	MAT 8:17	Queri' xuban utzc'a chi tri' bantaj wi' cumplir ja bitajnak can rmal ja profeta Isaías quewari': —Arja' xrijkajel ja nokti'on je'e rmal in xoc chuxe' ja kayobilal, ne'e.
23434	MAT 8:20	In bix tre rmal ja Jesús: —Ja rutiwa' c'o quic'olibal ja bar newar wi' in chakaja' ja tak tz'iquin c'o quesoc pro ja chwe anin ja rin Alc'walaxel ja xinoc alaxic cuq'uin ja winak mta wochoch ja ni ta wxin wi' anin ninwar wi', ne'xi.
23436	MAT 8:22	In bix tre rmal ja Jesús: —Jo' cattre' chwij, ja c'a re camnaki' chwach Dios eje'e' na quemuku quixin ja necam je'e chique, ne'xi.
23441	MAT 8:27	Ja c'a rdiscípulo congana c'asc'o'i quetz'at ja bantaji in quemaj rbixic chibil tak qui': —¿Nak rbanic c'ala' ja rachi le'? nnimax taka'an rmal ja ik', nnimax taka'an rmal ja ya' chakaja', xeche'e.
23444	MAT 8:30	Ec'o pon c'a jule' ak congana e q'uiy quimajon wa'im.
23451	MAT 9:3	Ec'o c'a jule' maestro ja netijon quixin ja winak tre ja ley xin Dios, ja tok chaka maril quic'axaj ja xbij ja Jesús quewa' quibij pa tak canma ri': —Ja xbij ja rachi le' jala' xa ofensa rc'amonto tre ja Dios, xeche'e.
23456	MAT 9:8	Ja c'a winak eje'e' congana c'asc'o'i quetz'at ja xuban ja Jesús in quemaj rya'ic ruk'ij ja Dios rmal. Como ja Dios arja' pa ruk'a' jun winak rya'on wi' jawa' nimlaj poder ja quetz'at ri' chewi' tok queya' ruk'ij.
23458	MAT 9:10	Ja c'a Jesús arja' c'o pa jay, tz'ubul pa mesa tok chaka jalal e q'uiy ja molol tak impuesto xe'ekaj ruq'uin e cachbil jule' chic aj'il ajmaqui' neche'xi. Eje'e' xetz'abe' ruq'uin ja Jesús pa mesa e rachbil ja rdiscípulo.
23461	MAT 9:13	Jix, mejor ja neban, tetijoj ewi' trewa' ja jun rtzobal Dios ja xtinbij chewe ri': —Ja kas nwajo' chewe chi neban, tepokonaj quewach ja winak, jari' más chi na nc'atzini chwach ja netzujuj jule' sacrificio chinwach, queri' nbij ja Dios. Jawa' tzij xinbij chewe como anin inpenak chi ne'uncanoj ja raj'il ajmaqui' utzc'a chi nqueya' can ja quil quemac, ma eje'e' ta ja ch'ajch'oji' chic ja ne'uncanoj. Queri' xbij ja Jesús chique.
23465	MAT 9:17	In chakaja' cani' tre vino c'ac'a matic'ol pa tzabuklaj tak c'olbal. Ja wixta queri' nbani ja c'ac'a vino nurak ja c'olbal in ntixi in ntz'iloxi ja c'olbal chakaja'. Pro ja nbani, ja c'ac'a vino nc'oli chipan c'ac'a tak c'olbal in nuto' ri' chi ca'i', nixtac'a vino in nixtac'a c'olbal ntz'ilox ta. Queri' xbij ja Jesús chique tre ja c'ac'a tijonem ja rc'amonto.
23468	MAT 9:20	Chaka c'a jalal tok c'o jun ixok yawa' xekaj ruq'uin. Ja nti'on tre ja rixok tuban cablajuj juna' ni c'o wi' je'e quic' nel tre. Ja c'a xuban ja rixok xa jani' tiloc más trij ja Jesús. Ja c'a tok xekaj ruq'uin xuchapoc jutz'it ruchi' ja rtziak.
23476	MAT 9:28	Ja Jesús arja' xoc pa jay in xe'ekaji ja moya' ruq'uin in bix chique rmal: —¿La nenimaj chi anin nincowini nixntzursaj? xeche'xi. —Can Kajaw, kotak chi natcowini nokatzursaj, xeche' tre.
23481	MAT 9:33	Ja c'a Jesús xlasajel ja ritzel espíritu tre ja rachi in ni jari' hora xumaj tzij. Ja c'a winak congana c'asc'o'i quetz'at in quewa' quibij ri': —Ni majutij bantajnak ta ja quewari' chipan ja katinamit Israel, xeche'e.
23482	MAT 9:34	Pro ja c'a fariseo eje'e' quewa' quibij ri': —Xa poder rxin ja jefe quixin ja ritzel tak espíritu xa jari' nucoj chi quilasaxic ja ritzel tak espíritu, xeche'e.
23494	MAT 10:8	Que'etzursaj yawa'i' in que'etzursaj ja c'o itzel tak ch'a'c chiquij chakaja', que'eyica' camnaki' chipan ja camíc in que'ewasajel itzel tak espíritu chique ja winak. Como ja poder xinya' chewe ri' xa xecochij chwe rmalc'ari' nbij chewe, maxta tec'utuj pwok chique winak tok necoj ja poder chi quito'ic.
23499	MAT 10:13	Ja winak wi yatal chiquij chi nixq'ueje' cuq'uin xtiq'ueje' ta cuq'uin ja quicotemal xin Dios ja rec'amonel chique. Nowi ma yatal ta chiquij chi nixq'ueje' cuq'uin matiq'ueje' c'ari' chakaja' ja quicotemal xin Dios cuq'uin.
23517	MAT 10:31	Rmalc'ari' nbij chewe, ma texbej ta ewi', más na ix vale chiquewach jun nimlaj moc tz'iquin.
23520	MAT 10:34	Maxta tech'ob chwij chi anin xa quicotemal nc'amonto wawe' chwach'ulew. Mni, ma rmal tari' tok inpenak. Ma rmal ta chi xa xquequicoti ja winak chibil tak qui' tok inpenak pro rmal chi nqueban ch'a'oj mwal.
23526	MAT 10:40	Ja winak ja nec'ulu ewxin, anin c'ari' ja ninquec'ul in ja winak ja nec'ulu wxin, Nata' c'ari' ja takyonto wxin ja nquec'ul.
23533	MAT 11:5	Ja moya' neca'y chic. Ja maquecowini nebini nebin chic. Ja rec'o itzel tak ch'a'c chiquij xetzuri. Ja tacona' nquic'axaj chi tzij. Ja camnaki' xec'astaji. Ja meba'i' majtajnak rbixic chique ja utzlaj tzij xin totajem ja rtakonto ja Dios.
23544	MAT 11:16	¿Bar c'a nenjunsaj wawa' ja winak ja tinamit Israel? Cuq'uin ca'i' moc ac'ala' nenjunsaj wi' ja quimajon tz'anem pa tak c'aybal. Jun moc nquerak quechi' chiquij ja jun moc chic:
23549	MAT 11:21	—Congana lawulo' chewe ixix ja rix aj Corazín in congana lawulo' chewe ixix chakaja' ja rix aj Betsaida. Queri' nbij chewe como congana nimak tak milagro xinban chewach pro ni ma xeq'uex ta wi' ja rena'oj. Ja nimak tak milagro xinban chewach wixta ban chiquewach ja ritzel tak winak ja raj Tiro in ja raj Sidón ojer queq'uex ta c'ari' ja quina'oj in queya' can ta c'ari' ja ritzelal, queban ta c'ari' ja nquic'utbej qui' chi nti'on chique ja ritzelal ja quibanon chipan ja quic'aslemal.
23551	MAT 11:23	In ixix chakaja' ja rix aj Capernaum, ja nech'ob ixix chi nixbe chila' chicaj chi congana nya̱' ek'ij pro ja neban, xa nixkaji, ja bar ec'o wi' ja camnaki' c'a tri' nixekaj wi'. Queri' nbij chewe como congana nimak tak milagro xinban chewach pro ni ma xeq'uex ta wi' ja rena'oj. Ja nimak tak milagro xinban chewach wixta ban chiquewach ja ritzel tak winak ja raj Sodoma ojer c'o ta c'ari' camic ja quitinamit, maquita c'ati.
23556	MAT 11:28	Ewanojel ja congana nixel c'ay chi rbanic cumplir ja rereligión ja wi cani' cosnak chic ja rewí' ewanma chuxe' jun nimlaj ijka'm nena' kaj, ja wi queri' ebanon mejor ja neban, quixajo' in tiyuke' ec'u'x wq'uin. Ja wi nyuke' ec'u'x wq'uin, anin nya' chewe chi nxula'ni ja rewí' ewanma.
23557	MAT 11:29	C'oli nya' anin chi ekul, ja tari' newijkaj in tetijoj ewi' trij ja nc'ut anin chewach como anin c'o npaciencia in c'o jun ch'uch'ujlaj anma wc'an. Ja c'a wi newijkaj ja nya' anin chi ekul jari' nxula'ni ja rewí' ewanma rmal.
23558	MAT 11:30	Queri' nbij chewe como ja nya' anin chi ekul mta cosem rc'amonto chewe in ja rijka'm wxin nya' chewij ma al ta rc'axic. Queri' xbij ja Jesús.
23565	MAT 12:7	C'o jun tzij rbin can ja Dios quewari': —Ja kas nwajo' chewe chi neban, tepokonaj quewach ja winak, jari' más chi na nc'atzini chwach ja netzujuj jule' sacrificio chinwach, ne'e. Ja wixta ch'obtajnak emwal ja nbij ja tzij ri' maquita xebij ari' chi xajan ja queban ja ndiscípulo tok ma xajan ta.
23566	MAT 12:8	Queri' nbij chewe como ja ranin ja rin Alc'walaxel ja xinoc alaxic cuq'uin ja winak, pa nuk'a' anin c'o wi' ja nbani chipan ja xula'nbal tak k'ij. Queri' xbij ja Jesús chique.
23570	MAT 12:12	Pro jun winak más chi na nim ruk'ij chwach jun carnelo rmalc'ari' nbij chewe chi ja ley nuya' lugar chake chi nkaban ja rutzil pa tak xula'nbal k'ij, xeche'xi.
23578	MAT 12:20	Ja winak ja congana lawulo' quibanon in capujnak quec'u'x rmal, arja' maqueruyoj más, neruyic in neruto'. Niquirwari' xtuban in rmal arja' tok xtoqui ja rbey Dios pro chijutij xtoqui in nij arja' wi' ja nch'ocmaji.
23581	MAT 12:23	Ja c'a winak kas c'asc'o'i quetz'at pro ni canojel in quewa' quibij ri': —¿La maxta jala' ja Cristo ja Ralc'wal can ja rojer rey David? xeche'e.
23582	MAT 12:24	Ja c'a fariseo eje'e' quic'axaj ja quibij ja winak in quewa' quibij ri': —Jala' rachi le' ja tok nerlasaj itzel tak espíritu chique ja winak xa poder xin Beelzebú nucoj ja jefe quixin ja ritzel tak espíritu, xeche'e.
23583	MAT 12:25	Pro ja c'a Jesús arja' bien rotak ja quimajon rch'obic ja fariseo in xbij chique: —Ja gobierno xa nak ta chi gobierno'il, wi xa división nuban chibil ri' jari' xa nyojtaji. In queri' tre jun tinamit chakaja' in chique jule' winak ec'o pa jun jay, wi xa división nqueban chibil tak qui' jari' xa neq'uisi.
23591	MAT 12:33	Ja c'a wi nebij tre jun che' chi xa itzel che' ¿nak c'a tre tok matebij tre chi xa itzel rwach chakaja'? In wi nebij tre jun che' chi utzlaj che' tebij c'a tre chakaja' chi utz ja rwach nuya'. Queri' nbij chewe como ja jun mocaj che', rumac ja rwach nuya' chewi' tok notakixi nak chi che'al.
23602	MAT 12:44	in quewa' nbij ri': —Ninmeloj chic jutij chipan ja wochoch ja bar inelnakto wi' nabey, ne'e. Ja c'a tok nekaj chic jutij ruq'uin ja rachi nutz'at ja ranma cani' jun jay congana talani, josk'in rpan in wekon chi utz.
23604	MAT 12:46	Ja Jesús c'a rmajon na tzij cuq'uin ja winak, ja c'a rute' in ja re rch'alal ec'o chwa jay in ncajo' netzijon ruq'uin.
23605	MAT 12:47	In bix tre ja Jesús: —Pakasa' rate' in ja re awach'alal ec'o chwa jay in ncajo' netzijon awq'uin, ne'xi.
23607	MAT 12:49	C'ac'ari' xeruc'ut ja rdiscípulo in xbij: —Eje'e' c'awa' e'ocnak nute' in e'ocnak wach'alal.
23608	MAT 12:50	Queri' nbij chawe como xa nak ta ja nbanowi rvoluntad ja Nata' ja c'o chila' chicaj arja' c'ari' ocnak nuchak' owi wana' owi nute', ne'e.
23612	MAT 13:4	Ja c'a tok xekaji xumaj rchicaxic ja rija'tz. C'o c'a kaj pa bey in xepeti ja tz'iquin, quetij.
23614	MAT 13:6	Pro ja tok xelto ja k'ij, xc'atsaj in tok q'uiswani chakij rmal como mta más ja rc'amal.
23615	MAT 13:7	C'o chic jule' kaj pa tak q'uix in tok q'uiswani q'uiyi ja q'uix, xcamsaj ja tijco'm.
23620	MAT 13:12	Queri' nbij chewe como ja winak ja c'o je'e yatajnak chique eje'e' nyataj na más chique in tok nq'uiswani nuban q'uiy cuq'uin. Pro ja c'a winak ja mta yatajnak chique pro nquech'ob chi c'oli jari' nlasax chique.
23622	MAT 13:14	Ja netajini nqueban jari' nbantaj cumplir ja rbin can ja Dios cani' bitajnak can ojer rmal ja profeta Isaías quewari': —Ruq'uin ewxquin nec'waxaj na pro ni matich'obtaj wi' emwal in ruq'uin ewach netz'at na pro ni mta wi' nak ta newasaj trij, ne'e. In jun chic xbij quewari':
23630	MAT 13:22	Ja c'a rija'tz ja kaj pa tak q'uix jari' tibij tzij ja winak ja nquic'axaj ja utzlaj tzij pro tok nq'uiswani xa ja' nquibisoj chic ja xin rwach'ulew in xa neba̱n engañar rmal ja meba'il. Rmalc'ari' tok xa ncami ja utzlaj tzij ja c'o pa tak canma, mta rwach nuya'.
23634	MAT 13:26	Ja c'a trigo xumaj q'uiyem in tok xumaj k'enaric ja rwach tri' xotakix wi' chakaja' ja jule' chic ja ticon chicojol chi xa itzel tijco'm.
23636	MAT 13:28	In bix chique: —Jari' c'o jun nc'ulel ticowi, xeche'xi. Ja c'a rajsamajela' eje'e' quibij chic jutij tre: —¿La matawajo' c'a nokbe camic nekaboko'? xeche' tre.
23646	MAT 13:38	Ja chenoj jari' ja rwach'ulew. Ja utzlaj ija'tz jari' ja rec'o pa rcuenta ja gobierno xin chila' chicaj. Ja ritzel tijco'm jari' ja rec'o pa rcuenta ja diablo.
23648	MAT 13:40	Cani' nba̱n tre ja ritzel tijco'm nmo̱l ruchi' in nporox pa k'ak' queri' c'a xtibantaj chique ja winak chakaja' chipan ja q'uisbal tak k'ij.
23652	MAT 13:44	In jun chic, ja gobierno xin chila' chicaj queri' rbanic cani' jun nimlaj meba'il wawan, mukun chipan jun chenoj in chaka jalal tok xiltaj rmal jun achi. Ja c'a rachi xumuk can chic jutij, nmeloji, congana nquicoti, nojel ja c'o ruq'uin nc'ayij in nulok' ja chenoj ja bar c'o wi' ja nimlaj meba'il.
23656	MAT 13:48	Ja c'a tok xenoji ja ch'u' chipan lasaxto chiya'. Ja c'a xewasanto eje'e' xetz'abe'e, quemaj quicha'ic ja ch'u'. Ja buen tak ch'u' jari' xequec'ol pro ja mta ne'oc wi' xa xequich'akijel.
23666	MAT 13:58	In xa ma nim ta ja milagro xuban tri' rumac ja ma xyuke' ta quec'u'x ruq'uin.
23669	MAT 14:3	Queri' xbij como bien rotak chi arja' camsan rxin ja Juan Bautista tokori' tok xutak rchapic, baq'ui in coj pa che'. Queri' xuban tre rumac ja bix tre rmal ja Juan Bautista chi: —Ma rubey ta abanon chi ac'amon ja rawixnam, ne'xi. Como ja Herodes arja' rc'amon ja rixnam rbina'an Herodías, rxjayil jun rch'alal rbina'an Felipe.
23671	MAT 14:5	Ja xuban ja Herodes nabey tok maja'n ticamsaj ja Juan Bautista ni c'o wi' rgana ncamsaj pro xa nxbej ri' chiquewach ja winak como ja nquibij ja winak chi ja Juan Bautista arja' jun profeta xin Dios, neche'e.
23675	MAT 14:9	Pro ja c'a rey Herodes congana junwi' xuna' pro como rbanon chic jurar chiquewach ja rec'o ruq'uin pa mesa chewi' tok xuya' orden chi nya̱' tre ja xtan ja xc'utuj.
23680	MAT 14:14	Ja c'a Jesús tok xelto chipan ja lancha xerutz'at ja winak chi congana e q'uiy. Arja' xpokonaj quewach in xertzursaj ja yawa'i' chique.
23692	MAT 14:26	Ja c'a rdiscípulo tok quetz'at chi rmajon binem parwi' ya' congana quixbej qui' rmal in congana capuj quec'u'x: —C'o taka'an jun xbinel, xeche'e, in quemaj rakic quechi' rmal ja xbeben ri'il.
23706	MAT 15:4	Queri' nbij chewe como ja Dios c'o jun mandamiento rya'on chewe, quewa' nbij ri': —Lok' que'ana'a' ja ratata' ate', ne'e. In jun chic mandamiento rya'on chewe quewa' nbij ri': —Ja wi c'o jun xa itzel ntzijon tre ja rtata' owi rute' jari' puersa ncamsaxi, ne'e.
23708	MAT 15:6	jari' ma rjawaxic chi ta chi nato' tre ja c'o rjawaxic tre, nixche'e. Queri' ebanon, ja mandamiento xin Dios, ixix ebanon tre ni mta pro xa rumac ja recostumbre.
23724	MAT 15:22	Ja c'a tok xekaji chaka jalal tok c'o jun ixok xekaj ruq'uin. Ja rixok cananea ne'xi, in tri' c'o wi' chipan ja lugar ja xekaj wi' ja Jesús. Arja' xurak ruchi' trij ja Jesús in quewa' xbij tre ri': —Wajaw, atat ja rat Ralc'wal can ja rojer rey David, tapokonaj jutz'it nwach, c'o jun wal ocnak jun itzel espíritu tre in congana lawulo' nba̱n tre rmal, ne' tre.
23730	MAT 15:28	In bix chic jutij tre rmal ja Jesús: —Ixok, congana taka'an nim ja yukulbal ac'u'x wq'uin. Camic ntzuri ja rawal ja cani' xac'utuj chwe, ne'xi rmal, in ni jari' hora tzuri ja ral.
23737	MAT 15:35	Ja c'a Jesús xbij chique ja winak chi netz'abe' kaj pa tok'ulew.
23743	MAT 16:2	In bix chique rmal: —C'oli neban je'e tok noc ak'a' quewa' nebij ri': —Camic buena ja tiempo penak, ja caj nc'utuwi, congana quiak, nixche'e.