23219	MAT 1:6	Ti Davide, ja' ti totil ajvalile, ja' stot ti Isaíe. Ti Salomone ja' stot ti Davide, ja' ti totil ajvalile. Ja' sme' ti yajnil ti Uríase.
23229	MAT 1:16	Ti Josee ja' stot ti Jacobe. Laj yic' yajnil ti Josee. María sbi ti yajnile. I'an yol ti Maríae. Jesús sbi ti yole, ja' ti Cristo x'utate.
23230	MAT 1:17	Lajchavo' i'ech' ox ti balumil ti totiletique ja' ti yelnich'nabtac ti Abrahame c'alal ihul ti Davide. Ja' chanlajunvo' xchi'uc ti Abrahame xchi'uc ti Davide. C'alal ic'bil ibatic ti Babilonia, chanlajunvo' i'ech' ox ti balumil ti totiletique ja' ti yelnich'nabtac ti Davide. C'alal i'an ti Cristoe, ja' its'aqui yan chanlajunvo' ti totiletique xchi'uc ti Cristoe.
23233	MAT 1:20	C'alal hech snopoj ti yo'nton ti Josee, ivachaj. Ti svaich laj sq'uel xch'ul abat ti Cajvaltic Diose. Hech i'albat yu'un ti ch'ul abate: ―José, yelnich'onot David, mu xaxi'. Ic'o ti Maríae. Mu snich'onuc vinic ti slicoje. Ja' slicoj yol yu'un ti Ch'ul Espíritue.
23236	MAT 1:23	Ch-alaj jun soltera tseb. Querem chac'. Ch-ac'bat sbi Emanuel, xchi. Ja' Dios jchi'uctic, xchi sjam sbi ti bats'ic'op.
23237	MAT 1:24	C'alal icux yo'nton ti vayel ti Josee, lic spas hech chaj c'u che'el i'albat yu'un ti xch'ul abat ti Cajvaltic Diose. Laj yic' ti Maríae.
23238	MAT 1:25	Muc xchi'in sbaic ja'to c'alal i'an ti sba yol ti Maríae. Querem laj yac'. Ti Josee, Jesús laj yac'be sbi ti olole.
23239	MAT 2:1	C'alal i'an ti Jesuse te ti jteclum Belén te ti estado Judea, ja' ochem ti ajvalil jun vinic, Herodes sbi. Ti yan c'ac'al ic'otic ti jteclum Jerusalén p'ijil viniquetic liquemic tal ti sloq'ueb c'ac'al.
23240	MAT 2:2	Hech c'ot sjaq'uic: ―¿Bu oy ti ajvalil avu'unic ti anem xae, ho'oxuc ti judiooxuque? Ti jna'tutic ti i'an xae yu'un laj quilbetutic ti sc'anale ti bu nacaluntutique te ti sloq'ueb c'ac'al. Hech yu'un tal jquejan jbatutic ti stojol ―xchiic ti p'ijil viniquetique.
23241	MAT 2:3	C'alal laj ya'yic ti ajvalile, ja' ti Herodese, xchi'uc scotol ti jchi'iltique ti te nacajtic ti Jerusalene, toj xi'el ic'otic.
23242	MAT 2:4	Ti Herodese laj yic' tal scotol ti totil paleetic cu'untique xchi'uc ti much'utic chixchanubtasucutic ti smantal ti Diose ti scuyoj sbaique, ja' ti jchi'iltique ti co'ol judioucutic xchi'uque. Laj sjac'beic bu jteclumal sc'opilal ch-an ti Cristoe.
23244	MAT 2:6	Manchuc mi biq'uit no'ox jteclum ti Belene te ti estado Judea, ja' pasbil ti muc' ti much'utic te nacajtique yu'un te chloc' tal jun ajvalil, ja' ti chaspasoxuc ti mantal, ho'oxuc ti yelnich'onoxuc ti Israele. Ho'oxuc t'ujbiloxuc cu'un, xchi ti Diose, xchi ti j'alc'ope ―xchiic ti much'utic chixchanubtasucutic ti smantal ti Diose ti scuyoj sbaique.
23246	MAT 2:8	Laj stac batel ti Belén. Hech laj yalbe batel: ―Batanic ti Belén. Ba sa'ic ti olole. C'alal mi laj ataique, xtal avalbun yu'un chba jquejan jba ti stojol uc ―xchi ti Herodese. Ti hech laj yale, yac'o yal.
23247	MAT 2:9	Ti p'ijil viniquetique c'alal laj ya'ibeic sc'op ti Herodese, hech ibatic. Te oy to ti c'anale ti laj yilic te ti sloq'ueb c'ac'ale ibaej batel yu'unic yan vuelta. C'alal laj yilic yan vuelta ti c'anale, hech nichim no'ox yo'ntonic ti p'ijil viniquetique. Laj sts'acliic batel. Ti c'anale te cajal ic'ot ti na ti yo' bu oy ti olole. Te icom.
23250	MAT 2:12	Yu'un mu laj sna'ic mi chlo'laat yu'un ti Herodese, hech yu'un hech i'albatic ti svaichic yu'un ti Diose: ―Mu me xasutic xa batel yo' bu ti Herodese ―x'utatic. Hech yu'un c'alal isutic batel ti slumal, yan be laj stamic batel.
23251	MAT 2:13	C'alal batem xa ti p'ijil viniquetique, ivachaj ti Josee. Ivinaj ti svaich xch'ul abat ti Cajvaltic Diose. Hech i'albat: ―Lican, ic'o batel ti olole xchi'uc ti sme'e. Batanic ti anil ti slumal Egipto. Teanic te ti Egipto. Ja'to mi chacalbote, ja'to chasutic talel. Yu'un tsa' ti olole ti Herodese yu'un tsc'an tsmil ―xchi ti xch'ul abat ti Cajvaltic Diose.
23253	MAT 2:15	Te ihalejic ja'to icham ti Herodese. Hech ic'ot ti pasel yu'un tsts'aqui ti c'usi laj yal ti j'alc'op yu'un ti Cajvaltic Diose ti vo'one: “Ti slumal Egipto chquic' loq'uel ti Jnich'one”, xchi ti Diose, xchi ti j'alc'ope.
23254	MAT 2:16	C'alal laj sna' ti Herodese ti ilabanat yu'un ti p'ijil viniquetique, xtec'tun no'ox i'ilin. Laj spas mantal yu'un ac'o smilic scotol biq'uit queremotic te ti Belén xchi'uc ti sjoylejal Belén. Tsmil ti much'u mu to bu tsts'aqui oxib habil yu'un sna' ti Herodese ti c'usi ora laj yil ti c'anale ti p'ijil viniquetique.
23255	MAT 2:17	Hech ic'ot sc'op ti Jeremíase, ja' ti j'alc'op yu'un ti Diose ti vo'one. Hech laj yal:
23256	MAT 2:18	C'alal ti jteclum Ramá tsots chlic oc'uc ti antsetique, ja' ti achi'iltaque. Ep chich'ic mul, choc'taic ti yolique. Mu xmuc'ub yo'ntonic yu'un ti imilbat xa ti yolique, xchi ti Diose, xchi ti Jeremíase.
23257	MAT 2:19	C'alal icham xa ti Herodese, ivachaj ti Josee te ti Egipto. Ti svaich ic'oponat yu'un xch'ul abat ti Cajvaltic Diose.
23260	MAT 2:22	Te ti estado Judea ochem xa ti ajvalil ti snich'on ti Herodese. Arquelao sbi ti snich'one. C'alal laj ya'i ti Josee, ixi'. Hech muc sc'an ch-och ti Judea ti Josee. Hech yu'un i'albat yu'un ti Diose ti svaich ti ac'o ba nacluc ti estado Galilea.
23261	MAT 2:23	Te c'ot nacluc ti jteclum, Nazaret sbi. Hech its'aqui ti sc'op ti Diose hech chaj c'u che'el laj yal ti j'alc'opetic yu'un ti Diose ti vo'one: “Ja' liquem tal ti Nazaret, xchiic ti crixchanoetique. Ja' sc'opilal ti Cajvaltique”, xchiic ti j'alc'opetique.
23262	MAT 3:1	C'alal te nacal ti Nazaret ti Jesuse, laj sta yorail lic abtejuc ti Juane, ja' ti much'u laj yac' ich'ho'e. Lic xchol ti sc'op ti Diose te ti xocol balumil te ti estado Judea.
23263	MAT 3:2	Hech laj yal ti Juane: ―Suteso me avo'ntonic yu'un amulic, yu'un po'ot xa chtal sventaimbucutic co'ntontic ti Diose ―xchi.
23264	MAT 3:3	Ti Juane ja' albil sc'opilal yu'un ti Isaíase, ja' ti j'alc'op yu'un ti Diose ti vo'one. Hech laj yal ti Isaíase: Chlic jun jchi'iltic, tsots chc'opoj ti xocol balumil. Hech chal: “Chtal xa ti Cajvaltique, hech yu'un comesic ti c'usi chasbolibtasoxuque”, chlic yut ti xchi'iltaque, xchi ti Isaíase.
23268	MAT 3:7	Laj yil ti Juane ti ep chtal uc ti fariseoetique xchi'uc ti saduceoetique, ja' ti jchi'iltique. (Ti fariseoetique ja' tsots sc'opilal c'otem yu'unic tscuyic ti smantal ti Diose. Ja'uc ti saduceoetique ja' chch'unic ti mu'yuc much'u chcha'cuxie.) Italic yu'un tsc'an chich'ic ho' uc. Hech yu'un hech i'albatic yu'un ti Juane: ―Ti ho'oxuque hech chaj c'u che'el ti orachone mi chtal c'oc' cha'i, chjatav. Hech un ja' no'ox hech ti ho'oxuque, ¿mi yu'un chava'yic ti ta ono'ox xavich'ic vocol yu'un ti Diose yu'un ti natalic ti anil yu'un tal ac'anic ich'ho' ti jtojol ti ho'oxuque?
23270	MAT 3:9	Mu me hechuc chanop ti avo'ntonic: “Ja' jtatamoltic ti Abrahame, hech yu'un chijcolucutic”, mu me xachiic. Melel ti c'usi chacalbee, ti Diose xu' tsc'atajes ti yelnich'on Abraham avi ton li'to.
23271	MAT 3:10	Ti ho'oxuque hech chaj c'u che'el ti te'etique ti mu xac' lec sate, hech yu'un te xa oy eq'uel ti yoc. Ja' chich' ts'etel. Patil chtenat ochel ti c'oc'.
23272	MAT 3:11	’Ho'oni ja' no'ox cabtel chcac'be yich' ho' ti much'u sutemic xa yo'ntonic yu'un smulic. Ti much'u patil chtale ja' tsots yabtel yich'oj. Ho'oni mu tsotsuc cabtel quich'oj. Ma mi sjitumbeluc yaq'uil sempat, mu'yuc c'usi xu' ti jcolta mi jutuc. Ja' chayac'boxuc avich'ic ti Ch'ul Espíritue xchi'uc c'oc' yu'un hech chloc' scotol ti sbolil avo'ntonique.
23273	MAT 3:12	Jun to stsacoj ti sc'ob ti sjorquetae yu'un chic'a strigo. C'alal chlaj yo'nton laj yic'a strigo, tsmes ti yelae. Tstsob ochel ti sna ti strigoe. Ti spaxaq'uil trigoe chchic' ti c'oc' ti bu mu stac' tup'ele ―xchi ti Juane.
23277	MAT 3:16	C'alal laj yich' ho' ti Jesuse, iloc' ti yut uc'um. Ti ora ijam ti vinajele. Ti Jesuse sq'ueloj iyal tal ti sba ti Espíritu yu'un ti Diose. Jun to culajte x'elan ti c'alal iyal tal ti sbae. Te icom.
23281	MAT 4:3	Ti totil pucuje, ja' ti mero jlo'lavaneje, lic sc'opon ti Jesuse. Hech laj yalbe: ―Mi ho'ot snich'onot ti Diose, paso mantal ac'o pasuc ti vaj avi ton li'to, hech chata ave'el ―xut.
23284	MAT 4:6	Hech laj yalbe: ―Mi ho'ot snich'onot ti Diose, teno aba yalel li'i. Yu'un hech ts'ibabil: Chastacbot talel xch'ul abat yu'un chaxchabiot. Chastsacot ti sc'ob ti xch'ul abate chayic' batel yu'un hech mu xyaj avacan ti ton, xchi ts'ibabil ―x'utat ti Jesuse.
23285	MAT 4:7	Hech itac'av ti Jesuse: ―Mi ti jten jba yalel li'i, ti jpasbe proval yo'nton ti Diose yu'un ti jq'uel mi chiscoltaun. Hech ts'ibabil ti sc'op ti Diose: “Mu me xapasbe proval yo'nton ti Cajvaltic Diose, ja' ti Dios cu'untique”, xchi ts'ibabil ―x'utat ti totil pucuje yu'un ti Jesuse.
23287	MAT 4:9	Ti totil pucuje hech laj yalbe ti Jesuse: ―Mi chaquejan aba ti jtojol, mi chapasun ti muq'ue, ja' avu'un scotol ti avac'oj aba chaq'uel avi li'to ―x'utat ti Jesuse yu'un ti totil pucuje. Yu'un mi chch'un ti Jesuse, jun chc'otic xchi'uc o.
23288	MAT 4:10	Hech itac'av ti Jesuse: ―Batan, Satanás, mu stac' ti jch'un amantal. Yu'un hech ts'ibabil: “Ja' chapasic ti muc' stuc ti Cajvaltic Diose, ja' ti Dios cu'untique. Ja' chach'umbeic smantal stuc”, ti xchie. Hech ts'ibabil ―xchi ti Jesuse.
23289	MAT 4:11	C'alal laj yo'nton ti totil pucuje ti muc xch'un ti Jesuse, hech ibat ti totil pucuje. Ital ch'ul abatetic, tal scoltael ti Jesuse.
23290	MAT 4:12	C'alal laj ya'i ti Jesuse ti chucul xa ti Juane, isut batel. Te ba sq'uej sba ti estado Galilea.
23291	MAT 4:13	Laj scomes o ti jteclum Nazaret ti bu ich'ie. Ba nacluc ti jteclum, Capernaum sbi. Ti Capernaume te oy ti ti'nab te ti slum ti jtatamoltique, ja' ti Zabulone xchi'uc ti Neftalime.
23292	MAT 4:14	Hech its'aqui ti c'usi laj yal comel ti Isaíase, ja' ti j'alc'op yu'un ti Diose ti vo'one. Hech laj yal:
23294	MAT 4:16	Scotol ti much'utic oyic ti vocol te o, ti oyic ti xi'el yu'un mu sna'ic mi chcolic, nichim no'ox yo'ntonic ti patil yu'un te chc'ot ti stojolic ti Jcoltavaneje, xchi ti Diose, xchi ti Isaíase.
23298	MAT 4:20	Ti ora laj scomesic ti slebique, laj xchi'inic batel ti Jesuse.
23299	MAT 4:21	Ixanavic batel. Ti Jesuse laj yil yan cha'vo' jchi'iltic. Yermano sbaic uc ti xcha'va'alique. Ja' xnich'nab ti Zebedeoe. Jacobo sbi ti jun snich'one. Juan sbi ti its'inale. Te tic'ajtic ti barco xchi'uc stot, ja' ti Zebedeoe. Tsmeltsanic slebic. Ti Jesuse laj yic' ti xcha'va'alique.
23314	MAT 5:11	’Jun no'ox yutsil chc'ot ti aventaic mi ho'on ti jventa chayutoxuc ti crixchanoetique, chayilbajinoxuc, chasnopboxuc amulic.
23315	MAT 5:12	Nichimuc me avo'ntonic yu'un. Mu me xavich'ic mul yu'un. Yu'un chc'o avich'ic ep amotonic te ti vinajel. Hech ono'ox laj yich'ic ilbajinel ti j'alc'opetic yu'un ti Diose, ja' ti much'u i'ayic ti balumil ti vo'onee.
23320	MAT 5:17	’Mu me xacuyic ti nital yu'un ti jch'aybe ti smantal ti Diose ti laj yal ti Moisese xchi'uc ti c'utic laj yal ti yan j'alc'opetic yu'un ti Diose. Mu yu'unuc tal jch'aybe smantal, tal jts'acubtasbe.
23321	MAT 5:18	Melel ti c'usi chacalbeique, c'alal oy to ti vinajele ti balumile, mu xlaj sc'opilal ti smantal ti Diose ti laj yal ti Moisese ja'to mi ic'ot ti pasel scotol. Manchuc mi tscuyic ti oy bu mu tsotsuc sc'opilal, chc'ot ti pasel scotol.
23322	MAT 5:19	Hech yu'un ti much'u tspec'tsambe sc'opilal ti smantal ti Diose ti laj yal ti Moisese, manchuc mi jun no'ox tspec'tsambe sc'opilale, mi hech chac'be snop ti crixchanoetique, ja' mu lum lequil abatuc ch-ilat yu'un ti Diose ti much'u hech tspase. Ja'uc ti much'u chch'umbe scotol smantal ti Diose, mi hech chchanubtas ti crixchanoetique, ja' lequil abat ch-ilat yu'un ti Diose.
23323	MAT 5:20	Chacalbeic, tscuyic ti oy yutsil yo'ntonic ti much'utic chchanubtasvanic ti smantal ti Diose ti scuyoj sbaique xchi'uc ti fariseoetique. Ti ho'oxuque mu me xanopic hech. Ho'oxuque jelavenuc me yutsil avo'ntonic ti mero melel. Yu'un mi hech avo'ntonic hech chaj c'u che'el ti much'u chcale, mu stac' chasventaimboxuc avo'ntonic ti Diose.
23325	MAT 5:22	Ho'oni chacalbeic, ti much'u ch-ilin ti stojol ti yermanoe, ti mu'yuc stu chil ti yermanoe, ti chixtalc'opta ti yermanoe, ja' imilvan xa hech chaj c'u che'el ti much'u imilvane. Co'ol chba yich'ic castigo ti c'atimbac xchi'uc ti jmilvaneje.
23326	MAT 5:23	’Ja' tsots sc'opilal ti oy yutsil avo'ntonic ti stojol ti avermanoe. Hech yu'un mi oy avich'oj talel smoton Dios ti chavac'be yo' bu tscajambeic ti smoton ti Diose, mi te chana' ti oy amul ti stojol ti avermanoe, te chavac' comel bu nopol tscajambeic smoton ti Diose ti smoton Dios ti avich'oj tale. Jbael chba bic'tajan ti stojol ti avermanoe. Patil chtal avac'be smoton ti Diose.
23328	MAT 5:25	’Mi oy ataoj amul ti stojol avermano, ba lequilc'opono ti ora. Mo'oje, quechel to amul ti stojol ti Diose.
23329	MAT 5:26	Melel ti c'usi chacalbeique, mi mu hechuc chapasique, ts'acal chayac'bot atoj ti Diose.
23331	MAT 5:28	Ho'oni chacalbeic, scotol ti much'u tsc'upin ti antse imulav xa c'otem obi.
23334	MAT 5:31	’Hech albil comel uc ti antiguoetic ti vo'onee: “Scotol ti much'u tsutes ti yajnile, ac'o sp'ejan ti hun ac'o yac'be ti yajnile ti c'usi sventailuc ti tsutese”, x'utatic.
23335	MAT 5:32	Ho'oni chacalbeic, scotol ti much'u tsutes ti yajnile, mi mu scojuc ti imulav ti yajnile ti tsutese, ja' chac' mulivajuc ti yajnile. Scotol ti much'u chic' yu'un chajnilin ti much'u sutesbil yu'un ti smalale, ja' chmulav chc'ot.
23337	MAT 5:34	Ho'oni chacalbeic, mi jutuc mu me xava'anic rextico. Mu me xava'an ti rextico ti vinajele yu'un ja' smuc'ta nacleb ti Diose yo' bu tspas mantal.
23338	MAT 5:35	Mu me xava'an ti rextico ti balumile yu'un ja' scajleb yacan ti Diose. Mu me xava'an ti rextico ti Jerusalene yu'un ja' slum ti Diose, ja' ti mero Totil Ajvalile.
23339	MAT 5:36	Mu me xava'an ti rextico ti stojol Dios ti ajole. Yu'un ti stsotsil ajole mu stac' xac'atajes ti sac, mu stac' xac'atajes ti ic'.
23341	MAT 5:38	’Ava'yojic xa uc ti hech albil comel ti antiguoetic ti vo'onee: “Mi chatup'be jp'ej sat yan, ja' chatup'bat jp'ej asat uc. Mi chapejbe jp'ej ye yan, ja' chapejbat jp'ej ave uc”, x'utatic.
23342	MAT 5:39	Ho'oni chacalbeic, mu me xapacbeic sutel. Mi oy much'u chasmajot ti jech asate yu'un oy amul tscuy, ac'o smajot ti xcha'jechel uc.
23343	MAT 5:40	Mi oy much'u ti hovil chastic'bot amul ti stojol ti jueze, mi tsc'an chaspojbot ac'u', ac'o yich' batel achij uc.
23344	MAT 5:41	Ti much'u oy yabtele mi chasujot ti icatsil jun reva, cuchbo batel chib reva.
23345	MAT 5:42	Mi oy c'usi chasc'ambot avermano yu'un oy amul tscuy, ac'bo batel. Mi oy much'u tsc'an chch'amun ti c'usi oy avu'une, mu me xamac ti c'op.
23346	MAT 5:43	’Ava'yojic xa uc ti hech albil comel ti antiguoetic ti vo'onee: “C'uxubino avecino, ilintao avajcontra”, x'utatic.
23347	MAT 5:44	Ho'oni chacalbeic, c'uxubinic ti avajcontraique. C'ambeic bendición ti stojol ti much'u chayixtalc'optae. Ac'o ti q'uelel yutsil avo'ntonic ti stojol ti much'u chayilintae. C'opombeic Dios ti stojolic ti much'u chasmajoxuque xchi'uc ti much'u chayilbajinoxuque.
23348	MAT 5:45	Mi hech chapasique, hech chvinaj ti yol snich'onoxuc ti Jtotique ti te oy ti vinajele. Ti Jtotique ti te oy ti vinajele, co'ol chac' quevanuc c'ac'al ti stojol ti much'utic mu xtun yo'ntonique xchi'uc ti much'utic lec yo'ntonique. Co'ol chac' taluc ho' ti stojol ti much'utic toj yo'ntonique xchi'uc ti much'utic mu tojuc ti yo'ntonique.
23352	MAT 6:1	’P'ijanic me, ti c'alal chana'ic ti Diose ti chvinaj ti chapasic ti muq'ue, mu me ja'uc chapasic yu'un chac'an ti lec chayiloxuc ti crixchanoetique. Mi hech chapasique mu xayac'boxuc amotonic ti Jtotique ti te oy ti vinajele.
23353	MAT 6:2	Hech yu'un ti c'alal chavaq'uic ti motonil ataq'uin, mu me xavalbe yan ti hech chapase hech chaj c'u che'el tspasic ti jlo'lavanetique te ti temploetic xchi'uc ti plazaetic. Hech tspasic yu'un tsc'an tspasatic ti muc' yu'un ti crixchanoetique. Melel ti c'usi chacalbeique, mu'yuc stu chil ti Diose ti hech tspasique.
23356	MAT 6:5	’Ti c'alal chac'oponic ti Diose mu me hechuc chapasic hech chaj c'u che'el tspasic ti jlo'lavanejetique. Va'ajtic ti temploetic xchi'uc ti esquinaetic lec cha'yic chac' sbaic ti q'uelel ti stojol ti crixchanoetique ti tsc'oponic ti Diose. Melel ti c'usi chacalbeique, mu'yuc stu chil ti Diose ti hech tspasique.
23357	MAT 6:6	Ho'oxuque c'alal chac'oponic ti Diose, mu me hechuc avo'ntonic ti ac'o yilot yan. Q'uejo aba atuc, c'opono ti Jtotique. Ti Jtotique ja' chil ti hech chapasique. Ja' chayac'boxuc bendición yu'un ti hech chapasique. Ti bendición ti chayac'boxuque ti stojol scotol crixchanoetic chvinaj.
23358	MAT 6:7	’Ti c'alal chac'oponic ti Diose, mu me co'oluc chac'opon hech chaj c'u che'el tsc'opon ti yajsantoic ti much'utic mu xojtiquinic ti Diose. Co'ol no'ox chalilambe ti jujun vuelta tsc'opone yu'un tscuyic ti hech ch-a'ibat sc'opique.
23360	MAT 6:9	Ho'oxuque hech chac'oponic ti Diose: Jtotic Dios, te oyot ti vinajel. Ac'o xajpasotutic ti muc'.
23364	MAT 6:13	Mu me xibatutic yo' bu chisujat ti mulil. Coltauntutic me hech mu xistsaluntutic ti pucuje. Ho'ot aventa chapas mantal sbatel osil. Ho'ot jelaven ap'ijil atuc sbatel osil. Ho'ot chapasat ti muc' sbatel osil. Jun yutsil ti hech chc'ot ti pasel, hech chavutic ti stojol.
23367	MAT 6:16	’Ti c'alal chavipan abaic, mu me hechuc chapasic hech chaj c'u che'el tspasic ti jlo'lavanejetique ti tsbon satique yu'un hech chaq'uic ti q'uelel ti chich'ic mul yu'un ti smulique tscuyique. Melel ti c'usi chacalbeique, mu'yuc stu chil ti Diose ti hech tspasique yu'un mu hechuc ti yut yo'ntonic.
23368	MAT 6:17	Ho'oxuque c'alal chavipan abaic, tuso me ajolic, poco asatic.
23370	MAT 6:19	’Mu me xatsobic ac'ulejalic li' ti balumile yo' bu tsep chon, yo' bu stsaqui ti cux, yo' bu tsjam na j'eleq'uetic yu'un ch-elc'ajic.
23371	MAT 6:20	Ho'oxuque tsobic ac'ulejalic ti vinajel yo' bu mu'yuc chon, yo' bu mu stsaqui ti cux, yo' bu mu'yuc j'eleq'uetic mu'yuc much'u ch-elc'ajic.
23373	MAT 6:22	’Hech chaj c'u che'el lámpara chac' squeval yu'un chtun yu'un yan, ja' no'ox hech ti jsatique ja' chtun yu'un ti jq'ueltic much'u chich' vocol yu'un hech ti jq'uelambetic ti c'utic oy cu'untique. Yu'un mi ti jq'uelambetic ti c'utic oy cu'untique, lec co'ntontic, lec jvinquileltic, lec oyucutic.
23375	MAT 6:24	’Mu xtun mi oy cha'vo' avajval. Ti june chavilinta. Ti yane ja' chac'uxubin. Jun no'ox avo'nton ti stojol ti june, mu xtun chavil ti yane. Mu xu' chatun yu'un ti Diose mi ja' chavajvalin ti ataq'uine.
23376	MAT 6:25	’Hech yu'un chacalbeic, mu me xlo'laj avo'ntonic yu'un ti c'u che'el chacuxiic li' ti balumile, yu'un ti c'usi chave'ic, c'usi chavuch'ic. Mu me xlo'laj avo'ntonic yu'un ti c'u che'el chata ac'u'ic. Ja' ti Diose laj yac'boxuc abec'talic, acuxlejalic. Hech yu'un chayac'boxuc uc ac'u'ic ave'elic.
23380	MAT 6:29	Chacalbeic, ti Salomone manchuc mi ep sc'ulejal stuc muc xco'olaj ti sc'u'e hech chaj c'u che'el yutsil ti nichime.
23381	MAT 6:30	Ti vomole t'ujum yox xa. Patil ti yan chib oxib c'ac'al chtaquij, hech chtun yu'un tsq'uixna orno bu chta'aj caxlan vaj. Manchuc mi j'oc' no'ox li'oy ti balumile, t'ujum pasbil yu'un ti Diose ti vomole. Ti ho'oxuque jelaven chayac'boxuc ac'u'ic. Mu to chach'unic ti lec.
23384	MAT 6:33	Mi toyol avo'ntonic yu'un chasventaimboxuc avo'ntonic ti Diose yu'un hech chapasic ti c'usi lec chil ti Diose, hech yu'un scotol chayac'boxuc ti c'utic chtun avu'unique.
23387	MAT 7:2	Mi ep laj asa'beic smul yan, ep no'ox chc'ot yich'bot ac'opic. Mi jutuc no'ox laj asa'beic smul yan, jutuc no'ox chc'ot yich'bot ac'opic. Mi lec ti c'usi chapasique, lec chaspasbeic uc. Mi mu lecuc ti c'usi chapasique, mu lecuc chaspasbeic uc.
23391	MAT 7:6	’Ja'uc ti much'utic j'ech'el perroique ti mu sc'an xch'umbeic sc'op ti Diose ti ja' no'ox batem yo'ntonic chcontrainvanique, mu xa me xacha'alilambeic ti sc'op ti Diose ti ja' jelaven yutsile, ti ja' chacuxi sbatel osil yu'une. Hech chaj c'u che'el ti ts'i' ti mu xa'i pajesel ti chti'vane, ja' hechic ti much'utic mu sc'an cha'i ti sc'op Diose. Hech chaj c'u che'el ti chitome ti ch-ech' stec' ti nats'ile ti bu toyol stojole, ja' hechic ti much'utic mu xch'unic ti jelaven yutsil ti motonil ti chich'ique.
23397	MAT 7:12	’Hech yu'un mi chac'an ti lec chaspasboxuc ti yan crixchanoetique, lec chapasbeic uc. Hech chal ti smantal ti Diose ti laj yal ti Moisese. Hech chal uc ti sun ti j'alc'opetic yu'un ti Diose ti vo'one.
23400	MAT 7:15	’P'ijanic me, oy nopbilal j'alc'opetic. Chtal sva'an sbaic ti atojolic. Manso x'elan hech chaj c'u che'el carnero. Ti yo'ntone hech chaj c'u che'el bolom chti'van.
23404	MAT 7:19	Scotol te' ti bu mu xtun ti sate, ja' chich' p'asel. Ja' chtenat ochel ti c'oc'. Ja' no'ox hech uc ti nopbilal j'alc'ope, ja' chtenat ochel ti c'oc'.
23405	MAT 7:20	Hech yu'un mi chopol ti yabtelique, hech chavojtiquinic ti ja' nopbilal j'alc'opetic.
23406	MAT 7:21	’Ti much'u “Cajval, Cajval”, xiyutune, mu scotoluc ventaimbil yo'nton yu'un ti Diose. Ja' no'ox ventaimbilic yo'ntonic ti much'u tspas ti c'usi tsc'an yo'nton ti Jtote ti te oy ti vinajele.
23408	MAT 7:23	Hech jamal chcalbe: “Muc bu laj cojtiquinoxuc. Batanic, muc xapasic ti c'usi laj jc'ane. Atuc laj apas abaic ti mantal”, chcut.
23409	MAT 7:24	’Ti much'u chiya'ibun jc'ope, mi tspas ti c'usi chcale, ja' hech chaj c'u che'el jun vinic lec p'ij. Laj smeltsan sna ti ba ton.
23411	MAT 7:26	Ti much'u chiya'ibun jc'ope, mi mu spas ti c'usi chcale, ja' hech chaj c'u che'el jun vinic mu p'ijuc. Laj smeltsan sna ti hi'tic.
23413	MAT 7:28	Hech laj yo'nton c'opojuc ti Jesuse. C'alal laj ya'ibeic sc'op ti Jesuse, ich'ay yo'ntonic ti jchi'iltique.
23415	MAT 8:1	C'alal iyal tal ti vits ti Jesuse, ep ti jyalel ti jchi'iltique laj sts'acliic batel.
23418	MAT 8:4	Ti Jesuse hech laj yalbe: ―A'yo' me ava'i, mu me much'u chavalbe ya'i. Batan, ba ac'o aba ti q'uelel ti stojol ti palee. Ac'bo smoton ti Diose hech chaj c'u che'el laj yal ti Moisese. Hech tsna'ic ti jchi'iltique ti nacol xae ―xut.
23424	MAT 8:10	Nichim no'ox yo'nton ti Jesuse yu'un ti hech laj yal ti vinique. Ti Jesuse hech laj yalbe ti much'utic xchi'inoje: ―Melel ti c'usi chacalbeique, mu to bu jtaoj junuc hech ti jchi'iltique, ho'ucutic ti yelnich'onucutic ti Israele, ti hech chch'un hech chaj c'u che'el chch'un ti yanlum vinic li'to.
23426	MAT 8:12	Ti much'utic ja' jtot ti Abrahame, hech yu'un xu' chi'och yo' bu tspas mantal ti Diose, ti xchiique, ja' mu x'ochic. Ja' chtenatic ochel ti ic' osil. Te chc'ot yoc'ta sbaic o. Te xjep'et yeic o yu'un ep ti vocole ―x'utatic yu'un ti Jesuse.