Wildebeest analysis examples for:   ubu-ubu-andelale   Word,    February 25, 2023 at 01:26    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23216  MAT 1:3  Judane Péresi kinia Sera kinia merimu, kanu yetolonga anumu Tema; Péresini Esirono merimu; Esironone Ramo merimu;
23218  MAT 1:5  Sallimonone Boasi merimu, Boasi yunga anumu Reyapo; Boasini Opete merimu, Opete yunga anumu Rute; Opetene Jesi merimu;
23231  MAT 1:18  Yesusi, Pulu Yemone “Ono nokopa kondomba ye se lipu mundumbu.” nimba u nimba taltorumu ye nokoli Karasimu, yu meringi semanemo i-sipa: Yunga anumu Marianga pulu lierimu yombomane “Maria Josepone lipili.” ningu koronga niringi-na-kolo u Josepo pea seluna naa peangili Mini Kake Sélimuni Maria yunga olona bolango se mondondorumumu Maria yuyu pilierimu.
23233  MAT 1:20  Josepo aku sipa konopu kimbu sipa molopili Ye-Awilimunga angello sene Josepo uru kaima se sipa nimbale: “Josepo, ye nokoli kingi Depitini kalopa liltimu yemo, Mini Kake Sélimuni Maria ungu se serimu-kulu yu olo mondolemo kene nuni yu linindu pipili naa kolko, li.” ⸤nirimu.⸥
23234  MAT 1:21  “Yu kango kanopa limba. Kanu kangomone yunga yomboma ‘Ononga konopuna ulu-pulu-kiri selemelema pepili molkole mindili nonge.’ nimba ono lipa tapondopa, mindili nolemolá aulkana wendo lipa, yu-kinia pea molko kondonge aulkana lipa mondomba kene yunga imbi siku “Yesusi” nieni.” nirimu.
23239  MAT 2:1  Erote kolea Judia disiriki yombomanga ye nokoli kingimu molopili Mariane kolea Judia, Betellieme taonona Yesusi merimu. Kanu walemanga ena wendo oli koleana pilipa kondoli peli ye pokore alieli ‘ulu mare wendo okomonje piliamili.’ ningu kombokandima mimi siku kanoko moloringi yema kolea-awili Jerusalleme ongo ninguli:
23240  MAT 2:2  “Juda yombomanga ye nokoli kingimu molomba kango meringimu sena molemoye? Olio ena wendo olemo koleana molopole ye se ye nokoli kingimu molomba meringimu lipa ora sili kombokandi se pulu-pulu wendo omba gilierimu kanopole nirimulumuni, yu popo topo imbi ambolopo paka tondomolondo okomolo.” niringi.
23241  MAT 2:3  Ye nokoli kingi Erote i ungumu pilipale ‘Ye se yu kolali sepa kingimu molomba lepomo.’ nimba pilipale yu mini-wale mundupa, Jerusalleme yomboma pali mini-walela mundoringi.
23242  MAT 2:4  Kanu-kinia yuni Juda yombomanga Pulu Yemo popo tondoringi ye awilima pali kinia, Pulu Yemonga ungu-manemanga puluma pilku mane siringi yema pali kinia, “Sukundu waa.” nimbale ono mangilipa pilipa nimbale: “Pulu Yemone “Ono nokopa kondomba ye se lipu mundumbu.” nimba, nimba taltorumu ye nokoli Karasimu sena mengemondo niringiye?” nirimu.
23244  MAT 2:6  “Betellieme, Juda koleana sukundu lemó kolea se, yu kolea Juda sukundu kolea-awilimanga yu kolea mania se mólo. Yunga sukundu ye nokoli awili se wendo ombá, aku yemone nanga Isirele yombomanga sipisipi tapu-yemo molopa ono nokomba.” nirimu kanumu.” niringi.
23245  MAT 2:7  Kanu-kinia we-yomboma naa kanoko naa pilku molangi Erotene pilipa kondoli peli yema “Waa.” nimba kombokandimu pulu-pulu wendo omba gilierimu walemo mangilipa pilipale nirimumuni, yundu ningu siringi kinia
23249  MAT 2:11  Ulkana sukundu punguli kangomo kinia anumu Maria kinia moloringilina pungu kanoko lenderingi. Kanokole kangomonga kumbikerena komorongo toko pondoko ma kanokole yu popo toko imbi ambolko paka tondoringi. Paka tondokole ono wale peanga mengo oringima apisiku méle peangama wendo liku yu siringi. Kou-gollo kinia, paura kalolemele kinia muna paa toli paura se kinia, wambola muna paa toli se kinia, aku mélema yu siringi.
23250  MAT 2:12  Kanu-kinia Pulu Yemone ono uru-kaima sipa onondo nimbale: “Ono Erote molemona kelko pu naa pangi, mólo.” nirimu kinia pilkuli ono aulka senga lupa ongole ulkando puringi.
23251  MAT 2:13  Kanu-kinia pilipa kondoli peli yema kelko puringi kinia Ye-Awilimunga angello sene Josepo uru-kaima sipa nimbale: “Ye nokoli kingi Erotene nondopa yunga ami-yemando “Kangomo koroko toko kondo-paa!” nimbá kene nu ola molkole kangomo kinia anumu kinia liku mengo kolea Isipindu kowa pungu molo-payo. Ne anju molkole ningímuni, pe nane “Kelko yando waa.” nimbú kinia wangi. U mólo.” nirimu.
23254  MAT 2:16  Kanu-kinia anumu lapatolo Yesusi pea Isipi pungu molangi, pilipa kondoli peli yemane Erote yu liku peke tondoringi kinia pilipale Erote yuni mumindili paa awili sepa kolorumu. Mumindili kolopale ami-ye marendo nimbale: “Betellieme taono kinia Betellieme nondopa lemó koleama kinia kanumanga pungu kango kalia-ingi talo omba puli kangoma kinia kalia-ingi talo naa pora nili kangoma kinia koroko toko kondo-paa!” nirimu. Kombokandi kanoko pilipa kondoli peli yemane kombokandimu pulu polopa wendo omba gilierimu walemo yundu ningu siringi mele pilipale kalia-ingi aku sipa nirimu.
23256  MAT 2:18  Yuni nimbale: “Ono kolea Rama sukundu ungu se pilieringi; kola seringi pilku, yombo kololemele kinia kola selemele mele kola aku siku seringi pilieringi. Ambo Reselene yunga bolangomanga kola serimu. Yu ‘Konopu pe nipili.’ ninguli seringi-na-kolo yunga bolangoma naa moloringi-kulu yu kondo kolopa mindi molorumu.” nimba Jeremayane u aku nirimu kanumu.
23265  MAT 3:4  Jono yu kongi kemelenga indimuni seli wale se pakopa, kongi kangimuni seli kako se topale, kuli-kulkumba kinia pilimu-no kinia aku langitolo mindi nomba molorumu.
23266  MAT 3:5  Kanu-kinia kolea-awili Jerusalleme yomboma kinia Jerusalleme lierimu kolea Judia disiriki pali yomboma kinia kolea Jodane pali yomboma kinia kanu yemo molorumuna punguli niringimuni,
23268  MAT 3:7  Yuni ⸤Juda yombomanga ye awili⸥ Parisima kinia Sadusima kinia awisili no lingíndu oringi kanopale nirimumuni, ono iri topa nimbale: “Kolo topa yomboma sepa kinjeli wambiyemonga waloma, Pulu Yemo mumindili kolomba walemonga nawene “Ono talopa leko paa.” nimu kinia ono ‘Pulu Yemone naa sepa kinjepili.’ ningu ‘No liemili.’ ningu okomeleye?
23269  MAT 3:8  Ono sumbi siku molko, ulu peangama mindi seko molonge kinia ono ulu-pulu-kiri seringima paa sika munduku kelko konopu topele tonge mele mona lemba.
23272  MAT 3:11  Nane ulu-pulu-kirima siye kolko konopu topele tolemele yomboma sika no lindiliu. Aku-na-kolo ye se akilepa ombámo yuni ⸤Pulu Yemonga⸥ Mini Kake Sélimu kinia sepemo kinia ono lindimba ⸤lingí⸥. I nanga bulkundu akilepa ombá yemo yunga tondolomo paa olandopa, nanga tondolomo paa maniandopa. Na yu-kinia manda mólo. Yombo awilimanga kongono kiri seli kendemande-yombomane sika ononga yombo awilimanga kongono kiri sendengendo kimbu-su wendo lindilimili-na-kolo nanga akilepa ombá yemonga kimbu-su wendo lindimbu kanu kongonomo paa olandopa mele nane sendembo manda naa selka, ⸤na ye paa kiri⸥.
23273  MAT 3:12  “Yuni yunga rasi-witi apuroli apulu-pokomo ambolopale yunga rasi-witi mongoma kinia rasi-witi kiluma kinia apurumbando molemo. Yunga rasi-witi apuroli polomo sepa wamombando rasi-witi pali ‘wendo liembo.’ nimba apurupale mongoma lipa rasi-witi taltolemo mingina ‘Liepili.’ nimba taltombando mingi topa, pe kiluma lipa maku topa sepe naa kumbulupa nomba pepa mindi pulimúna kalomba.” nirimu.
23274  MAT 3:13  Jonone yomboma no lindipa molopili Yesusi kolea Gallilli disiriki mundupa kelepale nirimumuni, ‘Jonone na no lindepili.’ nimba Jono no Jodane molorumuna yu purumu.
23277  MAT 3:16  Yesusi no lipa pora sipale nona sumbi sipa wendo orumu. Wendo ombá orumu kinia mulúmu kengeya lepa anju yando purumu, Pulu Yemonga Minimu, kera waembono mele, mania omba Yesusi molorumuna pumba kangina ola molorumu kanorumu.
23278  MAT 3:17  Kanu-kinia muluna ola ungu se wendo ombale, “I nanga konopu mondolio kangomo. Yu-kinia konopu sipu molio.” nirimu.
23283  MAT 4:5  Kanu-kinia depelemone Yesusi lipa kolea-awili Jerusalleme, akumundu ‘kolea-awili kake seli’ nílimu, akuna memba pumba Pulu Yemo popo toko kaloringi ulka-tembelena memba, paa ola imuna pumba anjipale nirimumuni,
23286  MAT 4:8  Kelepa depelemone yu lipa mulu se paa olandopa lierimuna ola memba pumba anjipale, yu ma-koleama pali kinia koleamanga méle peangama pea lipa ora sipa
23288  MAT 4:10  Kanu-kinia Yesusini yundu nimbale: “Setene, nu anju pa! Pulu Yemonga bokumuni nimbale: ‘Pulu Yemo ononga Ye-Awilimu manjiku popo toko imbi ambolko paka tondoko, yunga kongonoma manjiku sendeko molangi.’ nimba molemo kanumu.” nirimu.
23291  MAT 4:13  Nasarete taonona ombale nirimumuni, pe aku taonomo mundupa kelepa Kapeniame taono, nomu Gallilli kelona lierimu, akuna pumba ‘Kiniá i koleamo nanga kamu molombo koleamo liepili.’ nimba akuna molorumu. Kapeniame ye Sepullano kinia Napatallaitolone kalko liltingili yomboma u moloringi koleana lierimu.
23293  MAT 4:15  “Sepullanone kalopa liltimu yomboma pelemele koleamo kinia, Napatallaini kalopa liltimu yomboma pelemele koleamo kinia, nomuna pulimú aulkamo no Jodane nekendo lemó koleamo kinia, kolea Gallilli wikindu yombo-lupa awisili molemele koleamo kinia, aku koleamanga molemele yomboma ⸤paa simbulu tolina molemele⸥.
23296  MAT 4:18  Yesusi nomu Gallilli kelona andopale genungulu talo kanorumu, akutolo Saimono kinia genu Enderutolo oma lili wale se nomuna toko munduku moloringili kanorumu. Pe Saimononga imbi se Pita niringila. Oma liltingili akumu olonga kou-kongono seringili kanumu.
23297  MAT 4:19  Aku siku seko moloringili kanopa nimbale: “Na lombili wangili. Oma lingilindu oma lili wale se liku nona mania mundulimbili kinia omama walena omba pelemo mele, pe ‘nanga kongonomo sengelendo nanga ungumu pilku ningu siliku andongele kinia yomboma nanga talapena sukundu ongo molangi.’ nimbu ‘Olo na lombili wale.’ nikiru.” nirimu.
23299  MAT 4:21  Kanu-kinia yu kanga-kolte wiltu pumbale genungulu talo lupa kanorumu, akutolo Seperi malo Jemisi kinia Jemisi genu Jonotolo, lapa Seperi kinia ononga nona andoli sipina sukundu oma lili walema toko tandoko moloringi kanopale olo mangilipale “Na lombili wale.” nirimu.
23301  MAT 4:23  Kanu-kinia Yesusi kolea Gallilli disiriki sukundu koleamanga pali andopa, yomboma maku toko Pulu Yemonga ungumu pilieringi ulkamanga yomboma ungu-mane sipa, Pulu Yemo nondopa ye nokoli kingimu molopa nokomba mele semane peangamo topa sipa, yombo kuru lupa-lupa torumuma kinia kangina ulu awisili serimuma sepa peanga sirimu.
23302  MAT 4:24  Yuni serimu mele semanemo kolea Siria poropinji koleamanga pali anju anju purumu pilkuli ononga yombo kuru lupa-lupa torumu yomboma kinia, mindili lupa-lupa nongo moloringi yomboma kinia, yombomanga konopumanga kuru molko amboloringi yomboma kinia, amu toringi yomboma kinia, kimbu ki kukorumu yomboma ⸤pali⸥, yu molorumuna mengo oringi kinia yuni ono sepa peanga sirimu.
23303  MAT 4:25  Yombo paa awisili yu lombili puringi. Kolea Gallilli disiriki yomboma kinia, ‘Kolea-Awili Rureponga Talo’ niringi kolea yomboma kinia, kolea Judia disiriki lierimu kolea-awili Jerusalleme yomboma kinia, kolea Judia sukundu lierimu we-koleamanga moloringi yomboma kinia, no Jodane nekendo koleamanga yomboma kinia, paa awisili yu lombili puringi.
23314  MAT 5:11  “Na pilku molemele yomboma, ono nanga yomboma molemelemonga we-yombomane ono ungu-taka tondoko mindili siku, ungu kiri lupa lupama ononga bulkundu kolo toko nindingí kinia ono “Konopu peanga pepili molko kondangi.” nilimú aulkana molemele.
23318  MAT 5:15  Yombomane sepe-llame kandokole mingina sukundu naa panjilimili. ‘Mélema kanangi, ulka sukundu pa sepili.’ ningu polo senga ola taltolemele.
23319  MAT 5:16  Aku sipa mele ‘Olione ulu peangama selemolo mele yombomane kanokole olionga Lapa, mulu-koleana molemomo, kape niengi.’ ningu ononga pa selemomone yomboma kanangi, pa sendangi.” ⸤nirimu.⸥
23322  MAT 5:19  Akumunga, yombo sene kanu ungu-manemanga ungu-mane kanga se kepe pulua topa, yombo lupama mane sipale “Pulua tangi.” nimbá yombomo Pulu Yemo ye nokoli kingimu molopa nokolemo koleana yunga imbi paa mania molomba. Aku-na-kolo yombo sene kanu ungu-manema pilipa lipa sengena panjipa molopa, yombo lupama mane simba yombomo Pulu Yemo ye nokoli kingimu molopa nokolemo koleana yunga imbi paa olandopa molomba.
23323  MAT 5:20  Nane ono nimbu sikiru: “Parisima kinia Pulu Yemonga ungu-manemanga puluma pilku mane silimili yema kinia onone ulu sumbi nilima selemele ungumanga olandopa ono we-yombomane naa sengi liemu, Pulu Yemo ye nokoli kingimu molopa yombo nokolemo talapena sukundu ono paa naa pungu molonge.” nikiru. ⸤Kanu yemane ungu-manema pilkuli selemele mele lupa. Pulu Yemone kanopa ulu sumbi nilima nimba kanolemo mele lupa.⸥” ⸤nirimu.⸥
23326  MAT 5:23  “Aku siku senge yomboma umbuna menge kene nuni ‘Pulu Yemone na kanopa peanga piliepili.’ ningu yunga mélema sepena kaloli polona Pulu Yemo kongi molo kera popo toko kalko sinindu mengo ongole nu genane nu-kinia we mumindili se kolomba pilkuli ninimuni,
23328  MAT 5:25  “Nu kote sendemba sembá yombomo ‘Konopu seluna pupili manda molambili ungu se sambo.’ ninguli welea sani. Aku naa senu liemu nu kote sendemba yombomone nunga kote pilieli yemo molombana memba pumba simbanje. Pe kote pilieli yemone nu ka-ulka nokoli yemo lipa simba, yuni nu ka-ulkana lipa mundumba.
23330  MAT 5:27  “⸤U Mosisini⸥ ungu-mane se sirimumu ono pilielemele. Kanu ungu-manemo i-sipa: ‘Ambo ye pulima ye lupama kinia wa ulu-kirinale naa seko, ye ambo lilima ambo lupama kinia wa ulu-kirinale naa sangi.’ nirimu kanumu.
23336  MAT 5:33  “Koro-u ⸤Mosisini⸥ anda-kolepalimando ungu-mane se pea sirimumu ono pilielemele. Kanu ungu-manemo i-sipa: ’ “Paa sika sembó.” ningu, ningu panjiku mi lenge ungumu pulua naa tangi. Awilimundu “Paa sika sembó.” ningu, ningu panjiku mi lenge mele paa sika aku siku sangi.’ nirimu kanumu.
23342  MAT 5:39  Aku-na-kolo kiniá nane ono nimbu sikiru: “Ono sepa kinjimba yombomo anju unguri naa seko, ‘We sepa kinjepili.’ niengi. Yombo sene nunga kumbikere ekendonga laruwa tomba kinia topele toko ‘Ekendonga kamu laruwa topili.’ nieni.” nikiru.
23346  MAT 5:43  “⸤U Mosisini⸥ ungu-mane se sirimumu ono pilielemele. Kanu ungu-manemo i-sipa: “Opa-geramemo konopu mondoko, opa-toumu kanoko kiri piliani.” nirimu kanumu.
23347  MAT 5:44  Aku-na-kolo kiniá nane ono nimbu sikiru: “Onone ononga opa-touma konopu mondoko, ono seko kinjilimili yomboma ‘Pulu Yemone sepa kondopili.’ ningu Pulu Yemo ononga ningu mawa sendangi.
23350  MAT 5:47  Onone ononga pulu lemó yombomando mindi “Ono manda molemeleye?” nilimili kinia we-yombomane selemele mele maniandopa, onone selemele mele olandopaye? Ultukundu yombomane aku sikula naa selemeleye?
23352  MAT 6:1  ⸤Yesusini ungu mare nimba molopale nirimumuni, ungu mare pea nimbale:⸥ “‘Yombomane ‘Olio yombo paa peangama. Uluma paa sepo kondolemolo.’ ningu kanangi.’ ningu yomboma kanoko molangi ononga ulu peangama paa naa sangi. Aku siku senge kinia yombomane ono kape ningí. Kanu kape ningí unguma ononga méle kalólimu lingímunga ononga mulu-koleana molemo Lapamone ono méle naa kalomba.
23353  MAT 6:2  “⸤Ononga mulu-koleana molemo Lapamone aku siku senge yomboma méle naa kalomba⸥ kene onone yombo koropa pulima kondo kolko ‘Lipu tapondamili.’ ningu kou-mone se singíndu ‘Semolo mele yombomane kanangi.’ ningu, ru ningu mélse naa siengi. Topele-mapele toli yemane ‘Na yombomane kape niengi.’ ningu yomboma maku toko Pulu Yemonga ungumu pilieli ulkamanga kinia aulkamanga kinia we-yombo awisilini mongone kanangi yombo koropama liku tapondolemele. Aku yemane selemele mele onone aku siku naa sangi. Nane onondo paa sika nimbu sikiru: “Aku selemelemonga ono yombomane kape nilimili unguma ononga méle kalólimu koronga limili.” nikiru.
23354  MAT 6:3  “Aku-sipa na-kolo onone yombo koropama kondo kolko mélse singíndu ‘Yombomane paa naa kanangi. Yombo se pea kopu sepo andolembolomone kepe naa kanopili, lopi sepo kiyongo nimbu lipu tapondambo.’ niengi.
23355  MAT 6:4  Kanu-kinia yombomane naa kanangi, senge mele yombo se naa ningu sikuli koropa puli yombo se liku tapondonge kinia ononga ⸤mulu-koleana molemo⸥ Lapamone lopi seko selemele uluma kanolemomone ono méle kalomba.” ⸤nirimu.⸥
23360  MAT 6:9  “Ono Pulu Yemo kinia ungu ningíndu i-siku niengi: “Olionga mulu-koleana moleno Tata, yombomane ‘Nu imbi ola molopa ye kake seli peangamo moleno.’ ningu molangi.
23364  MAT 6:13  Olio ‘Ulu sene kondi topili.’ naa ningu ulu-kirimanga pali ulu-pulumu pelemo ⸤kuru⸥muni ‘olio naa ambolopili.’ ningu yunga kína wendo liyo. ⸤Nu koleama kinia mélemanga pali ye nokoli kingimu molko, tondolo olandopamo nu-kinia pepa, nu imbi paa olandopa molopa nu-kinia pa tondolo sepa pepili alieli molko mindi pulinu kene aku sipa sepili.⸥” ningu aku siku Pulu Yemo kinia ungu niengi.
23370  MAT 6:19  “Ya ma-koleana méle taltolemelema urolo topa koka molo lurinia melemane ongo seko kinjiku, wa lili yema ongo mélema wa limili kene ‘⸤ya mana⸥ kamako molopo méle kande-kandema lipu taltamili.’ ni naa niengi.
23371  MAT 6:20  Aku naa sekole mulu-koleana mélema urolo naa topa koka molo lurinia mélsene omba sepa naa kinjipa, wa lili yema ongo wa naa limili kene ono mulu-koleana ⸤pe pungímunga⸥ ‘méle kande-kande pe limulúma u liepili.’ ningu ya ma-koleana ulu peangama seko molangi.
23375  MAT 6:24  “Yombo sene ye awili talonga kongono lipa sere lepa manda naa sendemba. Ye awili se konopu kiri panjipa, se yakala kolomba. Molo aku naa semu liemu ye awili senga ungu nimbáma paa konopu sipa pilipa lipa kongono nimbáma tondolo mundupa sendepa, se konopu kiri panjipa yunga ungu nimbáma naa pilipa semba. Yombomane Pulu Yemonga kongonomo kinia Kou-Monemonga kongonomo-tolo liku sere leko manda naa sendenge.
23379  MAT 6:28  “Ono pakonge mélemanga konopu awisili nambi semu-na kimbu silimiliye? Pellawa-sindima mana olemo mele ono naa kanolemeleye? Pellawa-sindimane kongono kála seko naa seko, mulu-maminia se seko naa wamolemele-na-kolo pellawa-sindima molemele mele olandopa, ⸤ye nokoli kingi⸥ Sollomono kongono awisili sepale wale paa peangama pakopa au nirimu mele maniandopa.
23381  MAT 6:30  Era sindi tolemoma kiniá-mele molemo, opali-mele poroko sepena kalolemelema Pulu Yemone aku sipa nokopa kondolemo liemu ono ‘Pulu Yemone olio manda nokombanje.’ ningu kanga-kolte mindi pilku kuru mondolemele yomboma pakonge mélemanga yuni manda lipa naa tapondombaye? Ono paa sika lipa tapondomba.
23385  MAT 6:34  Yuni aku sembá kene ‘Opali nambi sembonje?’ ningu kiniá konopu awisili kimbu naa siengi. Opalimunga kere-langi molo mélema aku opali, kiniámonga kere-langi molo mélema kinia, opalimunga kinia, liku sere leko naa piliangi. Enamanga yu-mele-mele umbunama pelemo pembama kanu enamanga, mindi. Kiniá umbuna wendo ombáma kinia opali talu umbuna wendo ombámanga kinia sere leko konopu kimbu naa siengi.” ⸤nirimu.⸥
23390  MAT 7:5  Topele-mapele toli yombomo, nuni nunga mongona lemó unju-kaliu awilimu u wendo likuli pe kanoko kondoko genanga mongona lemó norupulumu manda wendo lindení.” ⸤nirimu.⸥
23397  MAT 7:12  Akumunga, ‘Yombomane nu-kinia sangi.’ konopu leno mele nuni anju yomboma aku siku sani. ‘Aku sangi.’ nikinu ulumuni Mosisini Pulu Yemonga ungu-mane sirimu bokuna torumumanga pulumu kinia, Pulu Yemone ungu-umbu tondorumuma pilku yomboma ningu siringi yemane bokuna toringi ungumanga pulumu kinia, lipa sere lepa nilimú kene aku siku anju yando yomboma-kinia seko kondangi.” ⸤nirimu.⸥
23398  MAT 7:13  “Ono pala kere-pingiya kangamonga paa pangi. Kolea kirina pulimú kere-pingiyamo paa awilimu, akuna pulimú aulkamo paa anju yando pumba paa pará lemó akuna yombo awisili kala naa seko we pulimili.
23399  MAT 7:14  Aku-na-kolo alieli konde molopa kondopa mindi puli koleana pulimú kere-pingiyamo paa kanga, yunga aulkamo paa sengepea seli kangamo lemó-kolo yomboma akuna pungíndu kala selemelemonga yombo selu selu ningu mindi aku aulkamo kanokole pulimili. Aku selemele kene ono kanu kere-pingiya kangamonga pangi.” ⸤nirimu.⸥
23401  MAT 7:16  Kanu kolo toli yomboma ongo ulu sengema kanokole, ‘Ono sika kolo tolima.’ ningu kanonge. ‘Amu namili.’ ningu takeme manda olko toko nolemoláye? Molo ‘Ipono se namili.’ ningu silipu manda akuku nolemoláye? Paa mólo. ‘Amu lupa, takeme lupala; ipono lupa, silipu lupala.’ ningu kanolemele. ⸤Aku siku mele Pulu Yemone sika ungu-umbu tondolima pilku yomboma sika ningu silimili mele lupa, Pulu Yemone ungu-umbu naa tondolima yomboma kolo toko ningu silimili mele lupala ningu kanonge.⸥ Unjuma mongo tolemo kinia kanokole ‘Ima nomolo lémo. Ima naa nomolo lémo.’ ningu kanoko imbi silimili kanumu.
23405  MAT 7:20  Unjuma mongo tolemo kinia kanokole, “Imu peanga, imu kiri.” ningu apurulimili mele, onge yombo kanumane senge uluma onone kanokole yomboma molemele mele sika aku siku kanonge.
23418  MAT 8:4  Kanu-kinia Yesusini yundu kelepa nimbale: “Nuni ya ulu sekeromo yombo selurindu kepe paa naa ni. Sumbi siku pungu Pulu Yemo popo tondoli yemo nunga kangimu liku ora siku, ‘Na kelepo kangi peanga liepili molkoro kene.’ ningu Mosisini “Sei.” nimba panjerimu mele pilku liku senindu “Pulu Yemo popo toko kalko sie.” nirimu mélemo liku Pulu Yemo popo tondoli yemondo “Kalondou.” ningu yu sieni. Pe yombomane nu kanokole ‘Yu sika kangi peanga liepili molemo.’ ningu piliangi kene nikiru mele iseli-u se-pu.” nirimu. ⸤“Aku siku sení kinia yombomane nu kanoko kiri naa pilingí, nu kelko we-yomboma molemelena manda seluna pungu moloni.” nirimu.⸥
23422  MAT 8:8  ⸤Aku nirimu kinia pilipale⸥ ami-ye wane anderete nokorumu yemone yundu pundu topa nimbale: “Ye-Awilimu, na ye kirimu mele molio, nu nanga ulkana oni kinia manda naa sembá. Na ye sene kepe nokopa molemo, yunga ungumu pilipu lipu selio. Nane kepe ami-ye mare nokopo molio. Kanu yemanga sendo “Pu.” niliu kinia yu pulimú. Molo sendo “Ou.” niliu kinia yu olemo. Molo nanga kongono sendeli kendemande-yombo sendo “I-siku sei.” niliu kinia yu aku sipa selemo kanumu. Aku sipala, nuni ungu se we nini kinia nanga kendemande-yemo konde pumbá kene nuni we ni.” nirimu.
23424  MAT 8:10  Yesusini yu nirimu mele pilipale yu konopu awisili kimbu sipa yu lombili oringi yombomando nimbale: “Nane onondo paa sika nimbu sikirumu: “I Isirele yombomanga talapena ultu mololi yemone na ungumuni mindi manda sembó mele nimba olandopa tondolo mundupa kuru mondolemo mele koleamanga pali, Isirele koleana sukundu kepe, yombo selurini kepe aku siku ningu pilieringi mele paa naa kanorundu.” nikiru.
23428  MAT 8:14  ⸤Kanu-kinia⸥ Yesusi Pitanga ulkana sukundu pumbale Pitanga kolepa-ambomo kuru topa kangi norumu-kulu aniembo lierimu kanopale,
23431  MAT 8:17  Aku sipa serimumunga koronga-u Pulu Yemone ungu-umbu tondorumuma pilipa yomboma nimba sirimu ye Aisayane ulu se pe wendo ombá u nirimu mele kamu wendo orumu. Aisayane nimbale: “Yuni yuyu olio kuru torumuma makoropa, olio aniembo lierimulu kuruma lipa ultu mundorumu.” nirimu.
23432  MAT 8:18  ⸤Walte⸥ Yesusi ⸤Gallilli nomu kelona molopili⸥ yombo awisili liku maku toko yu liku makapu seko moloringi kanopale nirimumuni, ⸤lombili andolimando⸥ “Nomuna nekendo pamili waa.” nirimu.
23433  MAT 8:19  ⸤Aku-na-kolo u naa pumba we giliepili⸥ Pulu Yemonga ungu-manemanga puluma pilipa mane sirimu ye se yu gilierimuna omba yundu nimbale: “Ungu Mane Sílimu, nu puni koleamanga pali nu lombili ombó.” nirimu.
23434  MAT 8:20  ⸤Aku nirimu kinia⸥ Yesusini yundu nimbale: “Pílie! Owá-palakoma ulka pelemelemanga pelemele; kerama ononga ulka takolemelemanga pelemele, aku-na-kolo Mania Omba Mana-Ye Au Lierimu Yemonga pelemo kolea se naa lemó ⸤kene, nu ‘Yu lombili pumbuli manda naa molombo.’ ningu pilkuli na lombili wani. We naa wani.⸥” nirimu.
23440  MAT 8:26  Yu ⸤makilipa⸥ onondo nimbale: “‘Pulu Yemone olio nokomba.’ ningu paa kanga seko mindi kuru mondoli yema, ono nambi semu-na mini-wale mundukumiliye?” nirimu. Aku nimbale ola molopa poporomemo kinia nomumu-tolo iri torumu. Kanu-kinia poporomemo topa kelepa nomumu lope naa sepa paa we lierimu.
23442  MAT 8:28  Kanu-kinia yu ⸤lombili andolima kinia pea⸥ nomu nekendo pumba kolea Gadara puringi kinia kanu kolea Gadara ye talo, konopuna kuru molorumu yetolo, yombo-óno-koleana wendo ongo yu molorumuna oringili. Olo paa enge ningu yomboma tongele seringilimunga we-yomboma olo peringili koleana ‘Olone ono tongele.’ ningu aulkana ongo naa puringi.
23443  MAT 8:29  Yesusi kanokole tondolo munduku mangilku ninguli: “Pulu Yemonga Malo, olio-kinia ungu nambolka unguri senindu onuye? Olio mindili lipa simba walemo u wendo naa opili nuni iseli-u olio mindili liku sini okonoye?” niringili.
23447  MAT 8:33  ⸤Ungu akuma wendo orumu kinia kanokole⸥ kongi tapu seko moloringi yema kowa punguli niringimuni, taonona pungu akuna moloringi yomboma ononga kongima serimu mele kepe kuruma konopuna moloringi yetolo serimu mele kepe semane toko siringi.
23449  MAT 9:1  Kanu-kinia Yesusi kelepa nona andoli sipi senga sukundu pumbale nirimumuni, nomu ⸤Gallilli⸥ yakondo omba yunga kolea ⸤Kapeniame taono⸥ orumu.
23450  MAT 9:2  Yu ⸤Kapeniame kelepa⸥ omba molorumuna ye marene kimbu ki kolopa pora sirimu ye se taropola seko mengo oringi. Onone ‘Yesusini i yemo manda sepa peanga simba.’ ningu kuru mondokole yu mengo oringi Yesusini kanopa pilipale kimbu ki kolopa pora sirimu yemondo nimbale: “Nanga kangomo, nunga konopu peanga liepili. Nunga konopuna ulu-pulu-kiri serinu pelemoma mania pupili, mundupu kelkero.” nirimu.
23451  MAT 9:3  Aku nirimu kinia pilkuli Pulu Yemonga ungu-manemanga puluma pilku mane siringi ye marene onono konopumane pilkuli, ‘I yemone Pulu Yemo marake sekemo.’ ningu pilieringi.
23453  MAT 9:5  I yemondo “Nunga ulu-pulu-kirima mania pupili, siye kolkoro.” nimbú kinia ono ulu se naa kanokole ‘Pe nilse nikimu.’ konopu lengeye? Molo “Ola gilku nunga kunungumu liku mengo kimbu-kongono seko andou.” nimbú kinia yu ola gilimbane naa gilimbanje mona lemba manda kanokole ‘Aku sipa kála sepa nikimunje?’ konopu lengeye?
23454  MAT 9:6  Aku-na-kolo ‘ ‘Mania Omba Mana-Ye Au Lierimu Yemo tondolo pelemomone ya ma-koleana yombomanga ulu-pulu-kirima “Mania pupili, siye kolkoro.” manda nimbá.’ ningu piliangi.’ nimbu aku sipu nindu.” nirimu. Aku nimbale kimbu ki kolopa pora sili yemondo nimbale: “Nu ola gilku nunga kunungumu liku mengo ulkando pu.” nirimu.
23456  MAT 9:8  Yombo awisili akuna maku toko moloringimane yuni aku serimu kanoko mini-wale mundukuli, mana-yomboma ulu-tondolo aku mele senge tondolomo sirimu Pulu Yemonga imbi ambolko paka tondoko kape niringi.
23457  MAT 9:9  Kanu-kinia Yesusi pumbá pumbale nirimumuni, kou-takisi lipa molorumu ye se, yunga imbi Mateyu, kanopale yundu “Na-kinia pea pambili lombili ou.” nirimu. Kanu-kinia Mateyu yu ola gilipa yu lombili purumu.
23458  MAT 9:10  Pe Yesusi Mateyunga ulkana kere-langi nomba molorumu kinia kou-takisi lili yema kinia, ⸤Juda ye awilimane⸥ “ulu-pulu-kirima seli ye” ⸤niringi⸥ wema kinia awisili ongo Yesusi kinia yu lombili andoli yema kinia ono pea mania molko kere-langi noringi.
23463  MAT 9:15  ⸤Aku siku niringi kinia pilipale⸥ Yesusini pundu topa onondo ⸤ungu-iku se topa yu toko kondonge kolombamonga ungu se nimba⸥ nimbale: “Ambo limba ye se yunga pulu lemó yema kinia molemo kinia ono konopu sikuli “Kola sepo kere-langi naa namili.” manda ningíye? Manda naa ningí. Pe mindi, ambo limba yemo ono molongena ongo wendo lingí kinia kanu walemanga sika ⸤konopu kiri panjiku⸥ kere-langi naa nongendo mi lenge. ⸤Iseli-u mólo.⸥
23464  MAT 9:16  “Mulu-maminia u se sungu nilimú kinia olione mulu-maminia paa konde senga se kopisipu lipu, sungu nilimúmunga naa topo tandolemolo kanumu. Yombo sene aku sipa topa tandolkanje kanu mulu-maminiamo nona panjilka kinia mulu-maminia konde kopiselimu kanga lepa lli nimbale mulu-maminia umu kelepa kamu awili sepa sungu nilka.
23468  MAT 9:20  Kanu-kinia ambo se molorumu kanumunga pena perimu walema pora naa nirimu. Yu pena mindi pepili kalia-ingi engaki-rurepo omba purumu. Kanu ambomone ‘Yunga wale-pakolimu mindi ambolondu liemu na peanga lemba.’ nimba pilipale Yesusi pumbá purumu kinia bulkundu omba, yunga wale-pakolimunga pundumu ambolorumu.
23471  MAT 9:23  Kanu-kinia Yesusi ⸤Juda yomboma maku toko Pulu Yemonga ungumu pilieringi ulkamo⸥ nokoli yemonga ulkana sukundu ombale yombo awisili molko kondo kolko, kolape-mingi toko pondoko, kola awili-seko seko moloringi kanopale yuni nimbale:
23475  MAT 9:27  Yesusi kanu koleamo mundupa kelepa pumbá purumu kinia mongo kiri lierimu ye talo yu lombili ongo mangilku ninguli: “⸤Ye Nokoli Kingi⸥ Depitini Kalopa Liltimu Yemo, nu olto kondo kolou.” ningu wale awisili niliku oringili.
23477  MAT 9:29  Kanu-kinia yuni olonga mongotolonga ambolopa nimbale: “Nane ‘manda sembá.’ konopu lekembele mele aku sipa wendo opili.” nirimu kinia olonga mongotolo peanga lierimu, mélema kelko kanoringili. Yesusini olo tondolo mundupa mane sipa nimbale: “Olone i ulu wendo okomomo yombo seluri kepe paa naa piliangi, naa ningu siele!” nirimu.
23483  MAT 9:35  Yesusi kolea-awilimanga kinia kolea-kangamanga pelepa andopale nirimumuni, Juda yomboma maku toko Pulu Yemonga ungumu pilieringi ulkamanga pumba ungu-mane sipa; Pulu Yemo ye nokoli kingimu molopa yomboma nokolemo nokomba ungu-pulumunga semane peangama topa sipa; kuru lupa-lupama torumu yomboma sepa peanga sirimula.
23484  MAT 9:36  Yombo paa awisili yu molorumuna ongo liku maku toko moloringima kanopale ono umbu-konopu naa pepili andoko, kangima enge naa perimu-kulu ono onono manda liku naa tapondoko molkole ono kongi sipisipima ononga tapu-ye se naa molorumumunga we moloringi mele ono aku siku moloringi-kulu kanopale ono paa kondo kolorumu.
23487  MAT 10:1  Yesusini yu lombili andoli ye engaki rurepondo “Yando waa.” nimbale onone yombomanga konopuna kuru molemoma “Ongo wendo paa.” ningu toko makoronge tondolomo sipale, yombo kuru tolima kinia kangi pange-mange selima kinia “Peanga liepili.” ningí engemo sirimu.
23488  MAT 10:2  Yuni “Nanga kongonomo sende-paa.” nimba lipa mundorumu ye engaki rureponga imbima i-sipa: U Saimono, yunga imbi se ‘Pita’ niringila, yu keme yunga genu Enderu keme, Jeperinga malo Jemisi keme Jemisi yunga genu Jono keme,
23489  MAT 10:3  Pillipu, Batollomiu keme, Tomasi keme kou-takisi liltimu ye Mateyu keme, Allapiasinga malo Jemisi keme Tadiasi keme,
23490  MAT 10:4  “Olio Juda yomboma oliolio gapomano molamili.” niringi talape ye Saimono keme, Yesusi pe lipa opa-touma sirimu ye Judasi Isikeriote keme, akuma.
23493  MAT 10:7  Ono molemelena pungí punguli, onondo “Pulu Yemo ye nokoli kingimu molopa yomboma nokomba walemo nondopa wendo ombá sekemo.” niliku pangi.