23214	MAT 1:1	Ngel evi naul ne metka se Iesu Kristo metka se Devet, ko metka se Epram.
23215	MAT 1:2	Ko nise jinibb nir re metka nen: Epram womu jer. Ko Epram evesi Aesak, ko Aesak evesi Jekop, ko Jekop evesi Juta ko niaken sen nir.
23216	MAT 1:3	Ko Juta evesi Peres ko Sera, nuru ko tasu se nuru ko Tamar; ko Peres evesi Esron, ko Esron evesi Ram.
23222	MAT 1:9	Ko Usia evesi Jotam, ko Jotam evesi Eas, ko Eas evesi Esekia.
23223	MAT 1:10	Ko Esekia evesi Manasa, ko Manasa evesi Amon, ko Amon evesi Josia.
23226	MAT 1:13	Ko Serupapel evesi Apiut, ko Apiut evesi Eliakim, ko Eliakim evesi Asor.
23227	MAT 1:14	Ko Asor evesi Satok, ko Satok evesi Akim, ko Akim evesi Eliut.
23228	MAT 1:15	Ko Eliut evesi Eliesar, ko Eliesar evesi Matan, ko Matan evesi Jekop.
23230	MAT 1:17	M̃itipatun re metka renge Epram, musuwsuw re Numal Devet, evi metka esngavöl drromon ivij (14). Ko m̃itipatun kele renge Devet, musuwsuw re daron nga marteka twenir van re Bapilon, evi metka esngavöl drromon ivij kele. Ko m̃itipatun kele renge daron nga marteka twenir van Bapilon mijpari daron nga Kristo m̃iak e, evi metka esngavöl drromon ivij kele.
23236	MAT 1:23	“Nesen m̃elakel osloi bipi mian ko pia-wosi natun norman san, ko para-lingi nisen piwajie Emanuel.” Ko nais nen arieni erpel: “Atua eptevi kerr.”
23239	MAT 2:1	Iesu eak renge Betliem ne Jutia, ko renge daron nen, Erot evi batu numal. Ko sete epriv, ko jinibb sopor nga norongwosien ser milep arivel re vanu m̃inij san nga muto ngasu renge Is, ko arini Jerusalem e.
23241	MAT 2:3	Daron nga numal Erot murnge nanu ngel e ko eririr elep, ko erpok kele re m̃eri Jerusalem kele nir aririr elep kele.
23242	MAT 2:4	Ko Erot everus kortoni jinibb nga marlelep ne sulsulen nir ko jinibb nevisvisenien ne nale nesesreien nir, ko osusi tevir owra “Nibeni lat nga Mesaea p̃iak ren?”
23245	MAT 2:7	Mian ko vitunen vajin numal Erot everus silveni bbonge jinibb nen nir ne Is vini ji ni, ko osusi tevir owra “Moju nen eplari re daron sev?”
23246	MAT 2:8	Arwera suri jile tevi, ko Erot ekrekrasir owrai tevir, “Erres, kapan kappej bipi wel nen p̃irres, ko poro kaplesi ni, ko kaploli inu borongwose; ko inu kele ban bolotoe ni.” Ko Erot okoni twenir arivel van Betliem e.
23250	MAT 2:12	Mian ko vitunen vajin arlesi bori san nga Atua ewer orer sete parkali lweni ji Erot e. Ko arkali lweni re sel m̃inij e van renge vanu ser e.
23251	MAT 2:13	Ko daron nga lartul nga norongwosien ser milep marivel e vajin, ko anglo san se Atua eplari ji Josep renge bori san ko owrai tevi owra “Kuptur imare kupwosi bipi wolok ko tasu sen, kapwolu van Ijip mun e. Ko kaplik iok pijpari daron nga bea-wera lweni nale tevim. Suri Erot owra pirevji pini, ko otomori pa pipej.”
23253	MAT 2:15	Ko arlik iok ejpari nga Erot mimij. Ngok eplari osorsan tevi nale se Atua nga propet sen san muwrai wowomu pae tuwi, “Inu beveruse natuk piplari Ijip ko vini.”
23254	MAT 2:16	Mian ko vitunen vajin Erot orongwose jinibb ne Is nen arkerkerasi, ko ololar lengleng. Ko okoni jinibb ne nuval sen parevji pini bipi norman nir re Betliem ko rrale p̃etp̃eti Betliem, nga sia ser ejpari eru ko sia ser mulwi vitan. Ngel osorsan tevi daron nga jinibb ne Is marwerai tevi.
23257	MAT 2:19	Mian ko Erot emij vajin, ko anglo se Atua eplari kele ji Josep renge bori san renge Ijip ko owrai tevi, owra
23260	MAT 2:22	Mian ko Josep ornge kele nga Arkelaos ela wani milnge tata sen Erot, evi numal ne Jutia. Murnge ko emtutu pian iok e. Mimtutu pian iok e, ko elesi bori san kele nga Atua ewer ore sete pian, ko arwolu van re vanu ne Galili e.
23265	MAT 3:4	Jon sunsun sen erpe propet Elaeja tuwi. Ori nevlu kamel, ko netatuw sen arloli nevlu buluk e. Ko re devjen nga re nanen sen e, elai nato nga mok-rowrow re mösmös ko narrlu sukabak nga m̃ierri orivi nanen sen.
23270	MAT 3:9	Sete kapwerwerai tevi kami: ‘Epram evi metka se kerr, ko ngok rramivi pa jinibb se Atua ko.’ Nu nuwrai tevi kami: Atua orongwos p̃ilai nevöt nawon ngel nir ko p̃irienir parivi metka se Epram.
23275	MAT 3:14	Ko Jon owra p̃iwer ore ni, owra “Erpese nik kuvini jik nga inu b̃epaptaese nik? Erres ma poro nik kuppaptaese inu.”
23281	MAT 4:3	Ko Demij, nga mok-rrowrrowe jinibb, evini jin, owra puloli Iesu pivitan. Ko owrai tevi ni: “E, nik kuvi pa Atua natun, ko numer ajim. Kupwerai tevi nevöt nawon ngel nir, parivi niv.”
23282	MAT 4:4	Ko ni erij weli ni, owrai tevi ni, “Ejki, sete bololi, suri aruli erpel renge Nale On se Atua, ‘Jinibb sete orongwose pimaur kis e niv kobbong; pimaur e nale jile ngok nga miplari renge jingo Atua.’”
23284	MAT 4:6	ko owrai tevi, “E, nik kuvi pa Atua natun. Kuprow jubbul vitan. Suri aruli erpel renge Nale On se Atua: ‘Atua pia-koni anglo sen nir, parwosinik renge nevrer mare, suri nik tukjilaklak wos b̃elam renge nevöt.’”
23285	MAT 4:7	Ko Iesu owrai tevi: “Ejki, sete bololi, suri aruli kele erpel renge Nale On se Atua: ‘Nik sete kuprrowrrowe Numal Atua som te, pijki.’”
23316	MAT 5:13	“Murru kami nga m̃irres arirpe sol se jinibb jijle nir nga marok-lingi re nanen ser. Ko poro nga sol dilten nga m̃irres pivel lingi jijle, ko p̃irres luwi pirpese ko? Erres re parlai ko parsor tweni, ko jinibb parivivel ren parbbötbböt ren vajin.
23332	MAT 5:29	Ko poro nga metem rres puloli nik kupvitan pirpok, ko kupla tweni re nik, kupwirre. Erres p̃elak kobbong re metem devjen pijkie, evi nanu nga welili kobbong, renge poro nga parwirre nibem totoklai pian renge lat ne nejijkien.
23333	MAT 5:30	Ko poro nga nevrem rres puloli nik kupvitan pirpok, ko kupta tweni re nik ko kupwirre. Erres p̃elak kobbong re nik nevrem devjen pijkie, evi nanu nga welili kobbong, renge poro nga nibem totoklai pian renge lat ne nejijkien.
23353	MAT 6:2	“Erpok, daron nga nik kumlai nevöt tevi b̃eres, sete kupsup̃sup̃e kele tevi jinibb nir, pirpe lartul nga marivel re sel eru marok-loli re naim gortien nir ko renge sel nir, nga marwera jinibb parsurövir. Nuwretun nuwrai tevi kami, nir arlai pa nowlir ko osuw.
23375	MAT 6:24	“Sete jinibb san orongwos p̃imajing se numal p̃ieru pivesane. Poro pirpok, ko tungasi nuru tuwen, ko timrreni nuru tuwen nen. Erpok ko, sete Atua orongwos pukonim re majingen sen poro nevöt mukonim pa renge majingen sen. Suri sete kurongwos kupmajing se nuru korti pivesane.
23378	MAT 6:27	Kaprrorrmi ta m̃er nga murrorrmi p̃elake mauren nga mumrrol. Orongwos puloli kele mauren sen pipriv kele renge sel ngok? Ejki rres nawon!
23395	MAT 7:10	Ko poro nga natun pungoni mesal, ko rreknga ni pia-la num̃et tevi? Ejki rres nawon, sete orongwos puloli pirpok.
23402	MAT 7:17	Erpok, nai jijle nga marres parwen kele wenen nga marres, ko nai jijle nga marsij parwen wenen nga marsij.
23405	MAT 7:20	Erpok, kaplesi wose nir renge wenen nga miplari re mauren ser.
23407	MAT 7:22	Erpok, renge nabong nga vitunen, nir elep parwera tevi inu, ‘Numal, numal, sete kurrorrmi wos nga kem namsup̃e nosp̃en som re nisem, ko nga kem namoji tweni demij nir renge nisem, ko nga kem namloli majingen nga marterter marlelep marres nir renge nisem?’
23420	MAT 8:6	ko ongoni ni, owra “Wurru, numal, nanwarreng weli ne majingen suk emsi, ematur renge naim. Emsi mesien nga niber mokmijmij e, ko ornge esij p̃elak.”
23425	MAT 8:11	Nuwrai tevi kami, nir pilep nga para-ivel re Is ko re Wes ko ngatan jijle vini, para-lik ngatan tevi Epram ko Aesak ko Jekop renge batun vanu ne melrin, ko para-aani nanen.
23436	MAT 8:22	Ko Iesu owrai tevi, “Ejki, kupvijuri inu, ko kuplinglingi nir nga sete marla mauren ko pa partevni lartul nga marmij.”
23437	MAT 8:23	Erij jile erpok musuw, ko ean esa renge drrav se nir, ko jinibb sen arsa tevi ni. Ko ni evan, ematur lolo drrav. Ko drrav owlu.
23440	MAT 8:26	Ko ni owra tevi nir: “Erpese kami kammetutu? Nosurien se kami ewelili jer.” Ko otur mera, ko ewer ore ling ko daptap ne nuwi, ko ormol kem̃kam̃e.
23453	MAT 9:5	Evi nanu nga m̃isisarow bbong nga bowrai tevi m̃erel, ‘Nololien som nutlasi tweni pa,’ suri si p̃ilesi poro nuwretun rrek nukrekris kobbong? Ko evi nanu nga m̃iterter kele wor asi ngok nga poro bowra ‘Kuptur imare kupla milngom ko kupiel van renge naim som e,’ suri jinibb jijle parlesi lelingen poro piplari pirpe nga mowrai ngok. Ko bololi vajin nanu nga m̃iterter nen, puloli kaprongwose kele nga inu Jinibb Mawos derteren suk otoe renge iel ngatan nga b̃etlasi tweni nololien.” Ko ni owrai tevi m̃er nga devje niben mimij, owra “Nuwrai tevi nik, Kuptur imare kuplai maling som kupwosi, ko kupiel van renge naim som e.”
23459	MAT 9:11	Ko Parasi nir marlesi ko arwerai tevi jinibb sen nir, “Erpese numal se kami m̃iaan tevi lartul ngok nga marok-loli nanu nga m̃isij?”
23462	MAT 9:14	Ko vitunen vajin jinibb se Jon Baptaes nir arini ji Iesu, ko arsusi tevi ni: “Erpese kem ko Parasi nir namlingi tweni nanen nga nablot van ji Atua, ko jinibb som nir sete arloli erpok?”
23516	MAT 10:30	Ko kami, kamlelep lingi nir wor ji Tata se kami. Erpe kami kamrrorrmi rao batu kami evi nanu nga welili kobbong; ko suri kamlelep p̃elak ji Tata se kami, ni orongwose jijle rao batu kami nir.
23531	MAT 11:3	Ko arsusi tevi, “Erpese? Nik kuvi ni nga kem m̃eri Isrel nir namok-teravi, rreknga ejki, nabtiriv m̃inij malum?”
23535	MAT 11:7	Ko daron nga nir marivel e vajin, ko Iesu etipatun nga puwrai tevi delung nir suri Jon, owra “Sev ko kamiel tweni van kaplesi re lolo merwer bonevis? Kamiel tweni kaplesi jinibb san nga mirpe mavir nga ling mok-uwi sarrsarre? Ejki.
23536	MAT 11:8	Ko suri sev kamiel? Kaman tweni kamlesi jinibb san nga muri sunsun nga mimau m̃irres? Ejki, nir nga maruri sunsun nga mirpok arlik re naim se numal nga marlelep nir.
23542	MAT 11:14	Ko nanu nga bowrai rreknga p̃iterter nga parosuri le, ko Jon le evi Elaeja nga nir marsup̃e wowomue nga pia-luwi vini.
23551	MAT 11:23	Ko kami, m̃eri Kapaneam, kamok-rrorrmi nga kapa-van mare re melrin, a? Ejki, ko kapa-van ngatan jer re lat ne mijen. Poro nga san puloli majingen nga marlelep ngel nir nga mololi ji kami renge Sotom tuwi, ko nolor pulululwi, ko Atua sete pusli ngaim ser, puto p̃irres pijpari lelingenok.
23554	MAT 11:26	Erpok, emawos re nik, Tata, nelesien som.
23560	MAT 12:2	Ko daron nga Parasi marlesi, ko arlesi esij, suri evi nabong ne Sapat. Ko arwerai tevi Iesu: “E, kuplesi, jinibb som nir artor otvi nesesreien ne nabong ne Sapat!”
23568	MAT 12:10	Ko jinibb san nga nevren mimij elik iok. Ko Parasi nir armerreni parloli Iesu puloli nanu san nga nosp̃en nen putoe. Ko arsusi tevi, arwera “Erpese? Evi nanu nga m̃irres nga parloli jinibb p̃irres luwi re nabong ne Sapat, rreknga ejki?”
23569	MAT 12:11	Ko ni owrai lweni tevir, “Poro nga kami san sipsip sen san otoe, ko sipsip nen pivitan re bbulwil san re nabong ne Sapat, ko ni sete mia-van mia-rrul ren ko pirvei tweni, ko p̃ilngi kurtweni kobbong, puto iok? Ejki, pian ko wor, pirvei tweni.
23585	MAT 12:27	Ko poro nga pivi weretunen nga inu nomok-lai derteren suk nga boji tweni demij e nir ji Bielsepal, ko pirpese kele re jinibb se kami nir? Suri nir kele arok-ojoji demij nir. Ko arok-lai derteren ser ngabe ko? Erres nir parlesi suri nale se kami nga kamwerair ngok.
23587	MAT 12:29	Ko erpok kele, sete jinibb san orongwos pian nawon lolo naim se jinibb nga m̃iterter san ko p̃ila nijor sen nir. Ejki, pian puwomu ko p̃isre totoni m̃ernen, ko vitunen vajin pia-lai p̃etp̃eti nijor sen jile nir. Ko m̃ernen erpe Demij, nga Nem̃in On esre totoni pa osuw.
23597	MAT 12:39	Ko ni owra lweni tevir, “Kamivi dul nga m̃isij, kamok-loli esij tevi Atua erpe nesevin san nga mok-loli m̃isij tevi diwen sen. Erpese kammerreni beviseni nelesien san tevi kami kaplesi? Kapa-lesi kobbong nelesien p̃isan, nga pusorsan tevi nelesien se propet Jona nga miplari tuwi.
23598	MAT 12:40	Erpe Jona elik nutrin itul ko nutpong itul renge depai nai nga milep nen, pirpok ko inu Jinibb Mawos bea-lik nutrin p̃itul ko nutpong p̃itul renge lolo dan.
23603	MAT 12:45	Elesi jile naim sen musuw, ko olwi van ko elesi nem̃in ebut kele nga marsij asie ni, ko nir jijle aran loloim ko arlik iok. Ko morok vajin nga nem̃in nga marsij marsilvi elik esij easi re nga m̃ilik womu. Ko pirpok kele ko tevi kami nga kamivi dul nga kamsij.”
23610	MAT 13:2	Elik, ko delung nga milep sopor arini arkorti rrale ni. Ko suri nir elep p̃elak, ni otur imare ko esa van renge drrav san ko esakel rengen. Ko delung jile artur jer ngaut.
23633	MAT 13:25	Ejijreni jijle osuw, ko daron nga jinibb marmatur e, ko ni devje nuval sen evini ko ejijreni jelangin nga m̃isij oto tevi wit nen, ko evel.
23637	MAT 13:29	Ko ni owra ‘Ejki, pijki, daron nga poro kaprrangi mösmös nga m̃isij e, takrrangi tweni wit nga m̃irres tuto tevir.
23662	MAT 13:54	ko olwi vajin vini re ngaim sen e. Ko evisviseni jinibb nir re naim gortien ser; ko jinibb nen nir bbösa elair e, ko arwera “E, m̃erel ela norongwosien ko derteren ngel ngabe?
23667	MAT 14:1	Renge daron nen, Erot natun san nga marveruse Erot Antipas, ornge nosp̃en nga marsup̃e Iesu e.
23669	MAT 14:3	Owrai erpok suri nanu san nga miplari seveling nga, erpel: Erot etka luwe Erotias, nesen se tuwan Pilip. Ko Jon owra tevi Erot, “Sete evi nesesreien nga mimawos nga nik kupteka luwe nesen se tuwam.” Daron nga muwrai mirpok, ko Erot orrul totkoni ni ko esre totkoni, ko elngi ni van re naim ne nekaien, suri Erotias sete emrreni Jon p̃irij pirpok.
23671	MAT 14:5	Ko Erot owra pirevji pini Jon, ko emtutue delung nir, suri nir arwera ni evi propet san.
23672	MAT 14:6	Mian ko vitunen vajin, nir arloli nabong san suri sia se Erot ejpijp̃et. Ko Erotias natun nesevin m̃elakel esew re no nir, ko Erot elesi erres.
23675	MAT 14:9	Ko Erot ornge esij e; ko suri m̃irijrij pa ko nir nga marini maraan tevi marunge pa, ko ololi owra nale tevi jinibb sen nir nga parlai tevi nesen m̃elakel nen.
23704	MAT 15:2	“Erpese jinibb som nir martor otvi nale se b̃irterawarreng nir? Suri sete arjejavöl daron nga maraan e.”
23705	MAT 15:3	Ko ni erij weli lweni nir owra “Erpese kami kele kamtor otvi nale nesesreien se Atua nga kamok-vijuri nale se b̃irterawarreng se kami nir?
23708	MAT 15:6	erij erres, ko sete mia-osuri mun tata sen ko tasu sen renge nanu ngok.’ Erpok nale se kami owra nale m̃inij re nale se Atua, nga setemun parvijuri.
23729	MAT 15:27	Ko vin nga owra “Ewretun, numal, ko guli nir arok-urroi ko wor bebje nanen nga marvitvitan re numal ser tep sen.”
23736	MAT 15:34	Ko Iesu owrai tevir, “Kamtori niv evis?” Ko nir arwera “Ebut, ko nai wowarreng sopor.”
23744	MAT 16:3	Ko daron nga nial pimraej, ko kami kapok-wera ‘Lelingen naus puto tevi ling, suri rramlesi nabor arsongsong ko armotmote.’ Erpese kamlesi wose nabor nir ko kamrongwose nat nga pirpese nga piplari suri, ko kami sete kamrongwose nabong se inu nga meplari ren?
23745	MAT 16:4	Kamivi dul nga m̃isij, kamok-loli esij tevi Atua erpe nesevin san nga mok-loli m̃isij tevi diwen sen! Erpese kammerreni beviseni nelesien san tevi kami kaplesi? Kapa-lesi kobbong nelesien p̃isan, nga pusorsan tevi nelesien se propet Jona nga miplari tuwi.” Ko daron nga Iesu m̃irij jijle mirpok tevir, ko evel lingir.
23752	MAT 16:11	Erpese sete kamrongwose nga inu sete nusp̃e suri niv? Kapmetmet renge is se Parasi nir ko Satusi nir.”
23755	MAT 16:14	Ko nir arwera “Sopor arwera nik kuvi Jon Baptaes, sopor arwera nik kuvi Elaeja, ko nir sopon kele arwera Jeremaea, rreknga propet san ne tuwi.”
23762	MAT 16:21	Etipatun re daron ngok ko Iesu ok-wera suri tevi jinibb sen nir nga ni pian renge Jerusalem ko wor, ko b̃irterawarreng nir ko jinibb nga marlelep re sulsulen nir ko jinibb nevisvisenien ne nale nesesreien nir para-loli p̃isij tevi re nanu pilep, niben pia-runge p̃isij e, ko para-revji pini; ko nabong p̃itul ko Atua pia-loli ni pia-tur imare kele.
23772	MAT 17:3	Ko artaol arvesane ko arlesi Moses ko Elaeja kele orpelari jin, orjiljilwer tevi.
23773	MAT 17:4	Ko Pita erij van ji Iesu, “O, numal, erres kem namlik pa iel. Poro kumarong, inu b̃eli gorkoraim p̃itul iel, san pivi se nik, san pivi se Moses, ko san pivi se Elaeja.”
23779	MAT 17:10	Ko jinibb sen nir arsusi rongornge tevi ni arwera “Erpese jinibb nevisvisenien ne nale nesesreien nir marwera Elaeja pia-vini womu ko wor?”
23780	MAT 17:11	Ko Iesu erij welir, owra “Arweretun nga marwerai Elaeja pia-vini ko wor ko pia-loli nanu jijle pia-sorsan.
23781	MAT 17:12	Ko inu nuwrai tevi kami, Elaeja evini pa osuw; ko nir sete arosuri, ko arloli wor sev nga m̃isij nga marmerreni tevi ni. Pirpok kele kobbong nir para-loli p̃isij tevi inu Jinibb Mawos, nibek purnge p̃isij.”
23782	MAT 17:13	Daron nga m̃irij mirpok ko jinibb sen nir arongwose vajin nga ni sete osp̃e suri Elaeja weretun, ko osp̃e suri Jon Baptaes tevi nir.
23788	MAT 17:19	Ko vitunen, jinibb se Iesu nir arsan arini jin, ko arwera “Erpese kem sete namrongwose naboji tweni demij ngok?”
23803	MAT 18:7	Esij wor elep niko re jinibb ne iel ngatan ngel nir suri nanu jijle nga marok-loli jinibb nir parvitan. Nanu ngok nir parini ko wor, ko esij elep niko re jinibb nga m̃ilai nanu ngok san vini.
23804	MAT 18:8	“Ko pirpel ko, poro nga nevrem rreknga b̃elam porloli kupvitan renge nosurien som, erres ma kupta tweni nuru kupsor tweni nuru van ngasue nik. Evi nanu nga m̃irres renge nik poro kupan renge mauren tevi nevrem p̃isansan rreknga b̃elam p̃isansan, easi re poro nevrem korti nuru ko b̃elam korti nuru, ko parwirre nik van re nabb nga p̃in tuwi ngok vini.
23805	MAT 18:9	Ko poro nga metem puloli kupvitan, kupla tweni ko kupwirre van ngasue nik. Evi nanu nga m̃irres renge nik poro kupan renge mauren tevi metem p̃isan, easi re poro metem korti nuru ko parwirre nik van re nabb ne norongen nga m̃isij.
23810	MAT 18:14	Erpok kele, sete evi marongen se Tata se kami nga m̃ilik re melrin nga san nga welili ngel pijijki.
23834	MAT 19:3	Ko Parasi kele nir arini jin, arwera parrowrrowe ni. Ko arsusi, “Erpese? Evi nanu nga m̃irres nga jinibb p̃ilngi kurtweni nesevin sen suri nanu jijle?”