23214	MAT 1:1	Diꞌoraz kuwai idaꞌa kakuwaapa-karu Jesus Christ dokozu-daunnao sakadinan ikiꞌo dauꞌanaꞌo. Jesus Christ, uruu King David takaan-daun, naꞌiki David, uruu Abraham takaan-daun.
23219	MAT 1:6	Jesse dani uu King David. Aizii diꞌi Jesus Christ dokozu-daunnao dauꞌanaꞌo King David diꞌikiꞌo, atii patarubanao naꞌakan idaꞌati Israelitenao pawiizi iki Babylon iti: David dani uu Solomon (Solomon daro Uriah daiaro-daun);
23229	MAT 1:16	Jacob dani uu Joseph, uruu Mary daiaruz; Mary dani uu Jesus, Jesus uruu wuruꞌu dakota-kariwaiz Christ nii.
23231	MAT 1:18	Kaikapaꞌo daꞌi Jesus Christ shakatauzonuꞌu. Jesus daro Mary, Joseph taapaniꞌi naa pazaamatan niꞌo paudaiaro nii. Mazan ĩzaamataakan uaꞌii, Mary kaudanin naa. Wuruꞌu okaudaninuz Kaimanaꞌo Doronaa idaꞌanaꞌo.
23232	MAT 1:19	Aizii Joseph kaimanaꞌo pidan uruu, ukauꞌan aonaa ubaꞌazootin-kidaꞌazon Mary iribaꞌo pidan bii ii, udiꞌitinpan paꞌidaꞌa sodi naꞌapam nii pamarinaꞌatan pamazidaꞌazon otuma.
23233	MAT 1:20	Joseph daꞌawuꞌukan padiꞌitinpan puꞌu tuukii. Sariapa Tominkaru diꞌikiꞌo angel kaawan uꞌidaꞌati uzandaꞌawun ii. Naꞌiki ukian uꞌati, “Joseph, King David takaan-daun, aonaa putariaꞌanaꞌa pumazidan Mary tuma. Aonaa naꞌapaꞌoram idaꞌanaꞌo mani karikaonan wuruꞌu okaudaninuz, mazan Kaimanaꞌo Doronaa maꞌozakan idaꞌanaꞌo wuruꞌu okaudaninuz.
23234	MAT 1:21	Okaudanipan an, daonaioraꞌo nii odani nii. Naꞌiki Jesus kii paꞌi pudakota uꞌuu, ushaꞌapanum kauꞌan ukazannaatan nii papidanannao ĩꞌoian ai,” ukian uꞌati.
23235	MAT 1:22	Aizii wuruꞌu naꞌapaꞌoraz shaꞌapan, Tominkaru Paradan mishiinan ukianuz paprophetin idaꞌan:
23236	MAT 1:23	“Kainaꞌaꞌo nii baudaꞌapa paꞌinaꞌo zun, aonaꞌo zii okiitauzo-kao kaudanin nii daonaiora idi. Uruu Immanuel kii-karu nii udauꞌan, watumaꞌo Tominkaru kiaꞌo wuruꞌu kii-karuz.”
23237	MAT 1:24	Joseph pokodaꞌakan, sariapa umishidan Tominkaru diꞌikiꞌo angel paradan paꞌati. Uruu idi umazidan Mary tuma.
23238	MAT 1:25	Mazan aonaa naꞌapainim ukiaapauzon Mary, atii naꞌapa okaudanipan. Joseph kaꞌuutan naa wuruꞌu koraidaonaaz Jesus kii.
23239	MAT 2:1	Aizii Jesus shakatan dono Bethlehem ii, Judea Baara iaꞌoraz, naꞌapain Herod king nii naꞌii. Uruu dono munapoꞌo waoko ikiꞌo pidannao kaawan Jerusalem ati. Wuruꞌu ĩnaouz diꞌitapauzonao wizi.
23240	MAT 2:2	Sariapa ĩpishaan naꞌii sannao, ĩkian, “Naꞌiam dii koraidaonaa shakatan king niꞌoraz Jewnao ati? Watukapa ukainaaribinaa wizi aidinan waoko iki. Uruu idiꞌo wawaꞌatin wakodoruꞌukaꞌanan uꞌati unaobanain idi.”
23241	MAT 2:3	Aizii King Herod abata wuruꞌu ĩpishaanuz pidannao naꞌapa, aonaa unaudapanuz, tuukii utoꞌoraꞌakan. Aizii Jerusalem sannao naꞌapa kapam.
23242	MAT 2:4	Ukauꞌan King Herod baokopatan faadaanao zowaunaanao, naꞌiki tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu. Naꞌiaꞌa naa upishaan ĩdyaun, “Naꞌiam nii dii wuruꞌu naobanai niꞌoraz shakatan, Christ kii-kizaiz?”
23243	MAT 2:5	“Bethlehem ii, Judea Baara iaꞌoraz,” ĩkian uꞌati. “Naꞌapa Tominkaru dyuudan paprophetin saadan udauꞌan. Kaikapaꞌa ukianuꞌu:
23244	MAT 2:6	‘Pugaru Bethlehem, Judah Baara iaꞌoraz, umanawunuꞌo nii, baꞌoran wiizainao naꞌan kidaꞌo ai. Ushaꞌapanum idi puꞌidiꞌikiꞌo nii naobanai niꞌo tominan. Uruu taapaꞌo nii naꞌiki naꞌakapaꞌo nii kaimanaꞌo idaꞌan õpidanannao Israelitenaouz kaznizo taapiki kawan.’”
23245	MAT 2:7	Sariapa King Herod dapada-kidan wuruꞌu tawarainao aitapaabainaouz. Aonaa uaitapa-kao ukadakoinpan ĩtuma. Paꞌidiwaru sodi upishautan ĩdyaun, naꞌapaꞌoram naa ukotuꞌan ĩtukapan wuruꞌu wizi aidinan, naobanai shakatan kainaaribanaaz. Ukauꞌan ĩkowaada uꞌatiz.
23246	MAT 2:8	Udaunaꞌan udyuudan naa ĩdyaun Bethlehem iti. Ukian ĩꞌati, “Udorotankaꞌa naa wuruꞌu koraidaonaaz. Aizii uikodan donozu, ukowaada paꞌi õꞌati, õmakonaka kizi õkodoruꞌuka kizi uꞌati kapam unaobanain idi.”
23247	MAT 2:9	Paabatapaꞌakan daunaꞌan, naꞌapam King Herod kian paꞌati, ĩdobatan naa. Sariapa wuruꞌu ĩtukapauzoniaz wizi aidinan naa ĩꞌati koshan. Uruu idi ukauꞌan ĩkonaukian tuukii. Naꞌiki wuruꞌu wizi makon ĩꞌuaꞌati atii umashaadinan dokoꞌo koraidaonaa mashaapa-kizi kabaun paꞌinamun.
23249	MAT 2:11	Ĩkaawan kabaun idaꞌati, naꞌiki ĩmorotaꞌakan naa. Uruꞌu naa ĩtukapan naꞌii wuruꞌu koraidaonaaz, padaro Mary tuma. Sariapa ĩkodoruꞌukan ukanaapu ati unaobanain idi. Udaunaꞌan ĩsoꞌotaꞌakan naa panaꞌakapanii kida, gold naꞌiki frankincense naꞌiki myrrh, ĩtaan kidaz mawinipinaa-daun uꞌati.
23250	MAT 2:12	Udaunaꞌan ĩkiwan panaꞌanaꞌa naa pawaꞌati-kizi ai, aonaa ĩmakouaꞌakan King Herod idaꞌan. Ĩshaꞌapainapanuz kaikapaꞌa Tominkaru kakinaowan idiꞌo pazandaꞌawun ii ĩdyaun.
23251	MAT 2:13	Tawarainao kiwaꞌakan daunaꞌan, Tominkaru dyuudan angel kakuwaapaꞌanan Joseph ati uzandaꞌawun ii. Ukian uꞌati, “Pumako kai, punaꞌaka wuruꞌu koraidaonaaz padaro tuma, pukidoapa-kida ĩdyaun Egypt iti. Ushaꞌapanum kauꞌan Herod dorotapa-kidaꞌazon naa wuruꞌu koraidaonaaz naꞌiki uzowii-kidaꞌazoonuz. Punaꞌii paꞌi atii õdapada-kidan an zii pugaru powaa ati.”
23252	MAT 2:14	Joseph pokodaꞌakan, unaꞌakan naa wuruꞌu koraidaonaaz padaro tuma Egypt iti.
23253	MAT 2:15	Naꞌii ĩmashaapan atii Herod mawakan. Wuruꞌu naꞌapaꞌoraz shaꞌapan Tominkaru Paradan mishiinan, ukianuz paprophetin idaꞌan: “Õdapadan õDani Egypt iki.”
23254	MAT 2:16	Aizii Herod aitapankan naa naꞌapam tawarainao, waoko ikiinaouz mariidan paugaru, ĩmakiwakan idi powaa an paꞌidaꞌan, tuukii utoꞌoran. Uruu idi udyuudan pasoldyaannao zowian ipai daonaioranao sodi kida dyaꞌutam wunu kidainao naꞌiki awutapainao ĩwunun kida, ipai Bethlehem iainao naꞌiki maonapa kidaꞌo ĩmashaapan. Ushaꞌapainpan kaikapaꞌa, ushaꞌapanum kauꞌan aitapaabainao tawarainao waoko ikiinaouz kowaadan kawanaꞌatiꞌo naꞌapam ukotuꞌan naa ĩtukapan wuruꞌu wizi aidinanuz.
23256	MAT 2:18	“Ramah ii, pidannao waꞌidan abata-kao, ĩzaadinan naꞌiki ĩmuraapan diiwaꞌo idaꞌan. Rachel zaadinan paudainao dauꞌan, aonaa omishidauan pamashaata-kao paudainao mawakan idi.”
23257	MAT 2:19	Aizii King Herod mawakan daunaꞌan, Tominkaru diꞌikiꞌo angel aidinan Joseph ati uzandaꞌawun ii, Egypt ii.
23258	MAT 2:20	Angel kian uꞌati, “Mawakaꞌa naa aizii zowiaꞌazoinaouz wuruꞌu koraidaonaaz. Ukauꞌan punaꞌakaꞌa naazu padaro tuma powaa iti Israel iti.”
23259	MAT 2:21	Joseph pokodaꞌakan, unaꞌakan naa ĩdyaun powaa iti Israel iti.
23260	MAT 2:22	Mazan Joseph abatan idi King Herod dani Archelaus naobanai nii Judea Baara ii, ukauꞌan utarii pamakon naꞌiti. Mazan uzandaꞌawun ii Tominkaru kakinaowanuz, uruu idi ĩmakon Galilee Baara iti,
23262	MAT 3:1	Kotuaꞌiki uruu daunaꞌan John Chikaawunuupauzo sakadan pakaudinan pakakinaopan dauꞌu mapidantakaꞌo amazada ii aka, Judea Baara iaꞌoraz.
23263	MAT 3:2	Kaikapaꞌa ukakinaopauzonuꞌo: “Utanawatinaꞌa naa uꞌoian ai, ushaꞌapanum kauꞌan ataꞌazoo Tominkaru Naobanai-tinan pidannao ati.”
23264	MAT 3:3	Uruu John dauꞌatiꞌo, tawaruꞌu kotuaꞌoraz Tominkaru prophetin Isaiah saadanuz. Ukianuz. “Pidan kadakoinpan diiwa mapidantakaꞌo amazada ii aka. ‘Usaabaꞌa naa naobanai mako kizi nii, utoma uaꞌii sakitapaꞌo uponaa nii.’”
23265	MAT 3:4	John kamichan toma-kao camel idi idiꞌo, ukazadawutinpan wuzada-kariwai madai idiꞌo, naꞌiki uwanyukunuu nii manorunao naꞌiki maaba.
23266	MAT 3:5	Iriba pidannao waꞌatin John idaꞌati ĩabataꞌanan ukakuwaapan. Jerusalem, Judea Baaraꞌaꞌoraz donoi iki, naꞌiki ipai baꞌoran wiizai kida Judea Baaraꞌaꞌoraz diꞌiki, naꞌiki Jordan Waꞌo zaꞌanainao ĩmashaapan kida kaawan uꞌidaꞌati.
23267	MAT 3:6	Ĩkowaadan paꞌoian kida, uruu idi John chikaawunuuan ĩdyaun Jordan Waꞌo ii.
23268	MAT 3:7	Iriba Jewnao, ĩdakota-kao Phariseenao naꞌiki Sadduceenao kaawan John chikaawunuuapa-kizi ati. John tukapan ĩdyaun naꞌii, sariapa ukian ĩꞌati, “Unao kowazaznao! Kanom kowaada uꞌati turuu ukazannaatinan Tominkaru patakaꞌutaꞌazon ai unao?
23269	MAT 3:8	Ushaꞌapataꞌa naa kaiman kidaꞌo aimaakan, uaida kizi mishi utanawatinaꞌa uꞌoian ai.
23270	MAT 3:9	Aonaa uzauda-kidaꞌanaꞌa unao Abraham takaan-daunnaoun idaꞌanaꞌo nii mani ukazannaatinan uꞌoian ai. Õkowaadan nii uꞌati aizii, turuu Tominkaru toman Abraham takaan-daunnao nii diꞌoraz kuba kida idiꞌi.
23271	MAT 3:10	Kainaꞌa baro, minziiwapaꞌoraꞌa naa barotaꞌo nii atamun kida. Ipai atamun wuruꞌu aonaꞌoraz ukaakan kaiman naꞌiki wuruꞌu dikauda kidaꞌoraz uꞌaka kida, ipaiꞌo nii ubarota-kao, udaunaꞌan ukaboota-kao nii ipai tikazi wuꞌiti.”
23272	MAT 3:11	Udaunaꞌan John kian pidannao ati, “Õchikaawunuupan unao wunu idi utanawatinan dikin ii uꞌoian ai Tominkaru idaꞌati, mazan wuru daunaꞌanaꞌa, kainiꞌikiꞌo nii chikaawunuupaꞌo nii unao tikazi idi naꞌiki Kaimanaꞌo Doronaa idi paꞌan. Uruu kainaꞌiki uruu powaꞌaꞌo zii umanawunun õꞌai, aonaa õkaꞌiitan ukaudin-kizi. Upuꞌu zii aonaa õturuan õnaꞌakan udazkidi uꞌidaꞌati.
23273	MAT 3:12	Kainaꞌaꞌa naa unaꞌakapan pawidauapa-kinaa papaoriba aka kida. Ipaiꞌo nii uwidauan kaiman kidaꞌo papaoriba aka, naꞌapa zaishi widau-kao kawan pamada ai. Udaunaꞌan usaabaa-kao niꞌi naa kaiman padapunaa iti. Mazan wuruꞌu dikauda kidaꞌoraz, ipaiꞌo nii paꞌan ukaboota-kao tikazi aonaꞌo umakadauzon wuꞌiti.”
23274	MAT 3:13	Uruu dono Jesus kaawan Galilee Baara iki Jordan Waꞌo ati, uchikaawunuu-kidinaꞌanan John ati.
23275	MAT 3:14	Mazan aonaa John kaꞌiitan paabatan pashaꞌapatan naꞌapaꞌo uꞌati, ukauꞌan utiwaan papanaꞌadan Jesus nyukunuu. Ukian uꞌati, “Kanom nii puchikaawunuu-kidinaꞌazon õꞌati? Õgaru mishiꞌoraiman turuu puchikaawunuuan.”
23276	MAT 3:15	Mazan Jesus kian uꞌati, “Naꞌapaꞌo niꞌi naa paꞌan aizii washaꞌapatinan, ushaꞌapanum kauꞌan washaꞌapatinaꞌazon ipai Tominkaru aipan kawanaꞌati.” Uruu zii John naꞌapatan panyukunuu.
23277	MAT 3:16	Jesus koditaꞌakan daunaꞌan wunu diꞌiki pachikaawunuu-kao dono, sariapa aokazi daꞌata-kao uꞌati, naꞌiki utukapa Tominkaru Doronaa waꞌatin orid kawan, aokazi ikinapu. Taau, upakotan uꞌidaꞌati.
23278	MAT 3:17	Mashaꞌapakiaka parada-karu aokazi ikiꞌo kian, “Diꞌi õDaniꞌi, õmarainapanii manawun, shaꞌapatinaꞌo õnyukunuu kawanaꞌati.”
23279	MAT 4:1	Uruu daunaꞌan Kaimanaꞌo Doronaa naꞌakan Jesus mapidantakaꞌo amazada diꞌiti, Satan tiwaa-kidapa kizi uruu naꞌii.
23280	MAT 4:2	Aonaa kanom Jesus nikan 40 kamoo, ukauꞌan tuukii uzamazin.
23281	MAT 4:3	Uruꞌu naa Satan kaawan Jesus idaꞌati. Sariapa ukian uꞌati, “Tominkaru Danin an pugaru, pudyuuda diꞌoraz kuba kida tominan bread nii.”
23282	MAT 4:4	Mazan Jesus kian uꞌati, “Tominkaru Paradan saada-kariwaiz kian, ‘Aonaa pidan mashaapan soo bread idaꞌan mani karikaonan. Mazan aiapa-karu nii Tominkaru diꞌikiꞌoraz parada-karu mashaapa-kinai nii.’”
23283	MAT 4:5	Udaunaꞌan Satan naꞌakan Jesus Jerusalem kaimanaꞌoraz wiizai iti. Ukadishita-kidanuz dokoaꞌo Tominkaru Dapu dokoo-dinpan paawa ii manawun,
23284	MAT 4:6	naꞌiki ukian uꞌati, “Tominkaru Danin an pugaru, puzakaꞌuta diꞌikiꞌi imiꞌi baara iti. Ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru Paradan saadinpaꞌoraz kian, ‘Tominkaru awunuutapa-kidan nii pugaru paꞌangelinnao ati, ĩzaamatapan nii pugaru, aonaꞌo nii pukaziwan pukidiba puwaotan an kuba kida diꞌiti.’”
23285	MAT 4:7	Jesus kian uꞌati, “Mazan kaikapaꞌo shaꞌatii Tominkaru Paradan saadinpaꞌo kian kapam, ‘Manaꞌa putiwaa-kidapauzoꞌonaꞌa uNaobanaa Tominkaru.’”
23286	MAT 4:8	Udaunaꞌan Satan naꞌakan Jesus dokoaꞌo midukuo paawa iti, naꞌiki uaida-kida Jesus ati ipai umanawun naꞌiki konaunam kidaꞌo donoi, ipai amazada tokon iti.
23287	MAT 4:9	Ukian Jesus ati, “Ipaiꞌo nii õtaan puꞌati wuru kidaꞌa putaainan an õꞌati pukodoruꞌukan idaꞌan õkanaapu ati.”
23288	MAT 4:10	Sariapa Jesus kian uꞌati, “Pumako õꞌai, Satan! Tominkaru Paradan saadauzo-kariwaiz kian, ‘Pukodoruꞌuka soo baudaꞌapaꞌo Naobanai puTominkarun ati. Pushaꞌapatin soo uruu aipan kawanaꞌati.’”
23290	MAT 4:12	Jesus abatan daunaꞌan John taraa-kao, uruꞌu naa umakon powaa iti Galilee Baara itinapu, Nazareth iti.
23291	MAT 4:13	Mazan naꞌikiꞌo umakon umashaapaꞌanan Capernaum iti, wiizai maonapaꞌo Galilee Karishiiz ati. Naꞌanaꞌoraz Zebulun naꞌiki Naphtali takaan-daunnao wiizi baara an kidaꞌoraz.
23292	MAT 4:14	Aimaakan shaꞌapanuz naꞌapa, parada-karu mishiinan naa tawuruꞌu prophet Isaiah kianuz pakaaritan idaꞌa:
23293	MAT 4:15	“Pidannao mashaapainao Zebulun amazadati an, naꞌiki Naphtali amazadati an, naꞌiki dobaapa-kizai karishii an, atii tarauka Jordan Waꞌo, Galilee an kidaꞌo Gentilenao mashaapan. Puabata!
23294	MAT 4:16	Puabata pidannao mashaapainao naꞌiiꞌaka marutaꞌo biiꞌi, ĩtukapan nii umanawunuꞌo kanadaꞌo. Mashaapainao naꞌan kichanaꞌiki-kiaꞌo marutaꞌo bii ii, kanada-karu kanadapan nii ĩdyaun.”
23295	MAT 4:17	Naꞌapainiꞌi naa Jesus sakadan pakakuwaapan. Ukian, “Utanawatin uꞌoian ai, ushaꞌapanum kauꞌan ataꞌazoo Tominkaru naobanai-tinan pidannao ati.”
23296	MAT 4:18	Jesus makopan puꞌu maonapa Galilee Karishiiz danomata, utukapa dyaꞌutam kopautapauzonao, Simon, uruu Peter kiaꞌo udakotapa-kao, naꞌiki uꞌinawuzu Andrew. Ĩzaamaapan kopau karishii ii pasairon idaꞌan.
23297	MAT 4:19	Jesus kian ĩꞌati, “Uwaꞌati õtuma, õtominapa-kida kizi unao, uzaamaapan dauꞌu pidannao.”
23298	MAT 4:20	Sariapa ĩwaꞌakaꞌakan pasairon kida, naꞌiki ĩdaꞌanan naa uruu.
23299	MAT 4:21	Naꞌikiꞌo udobataꞌakan, utukapa dyaꞌutam pidannao koshan kanawa idaꞌa. Wuruꞌu ĩnaouz Zebedee dainao, James naꞌiki John. Ĩdaru Zebedee naꞌiaꞌo ĩtuma kapam, ĩminziiwatin-kidan pasairon kida. Jesus dapadan ĩdyaun.
23300	MAT 4:22	Sariapa ĩmakon Jesus tuma, ĩwaꞌakaꞌakan naa padaru pakanawan diꞌii.
23301	MAT 4:23	Jesus makon ipai Galilee Baara an kidaꞌo wiizai kawanaꞌati. Utominapa-kidan pidannao synagogue kida kawanaꞌati. Ukowaadapan Kaimanaꞌo Kuwai Tominkaru naobanai-tinan dauꞌu, naꞌiki ukakuda pidannao karinaapainao ipai pabiꞌinaaka kidaꞌo rinai idi.
23302	MAT 4:24	Uunamunaa abata-kao ipai Syria Baara ii aka. Uruu idi naꞌikinpuinao pidannao naꞌakan pairibannao karinainao pabiꞌinaakaꞌo ĩrinaa kida: kaziwainao, oiaꞌo doronai morotinniinao, mawakaziitapainao, naꞌiki machiꞌika-kainao; ipai Jesus kakudan ĩdyaun.
23303	MAT 4:25	Iriba pidannao daꞌananuzu Galilee Baara ikiinao, naꞌiki Decapolis Baara ikiinao, Jerusalem ikiinao, Judea Baara ikiinao, naꞌiki Jordon-waꞌo baza ikiinao.
23304	MAT 5:1	Aizii Jesus tukapan iriba pidannao kasabaꞌukinan paꞌidaꞌati, sariapa uzaidan naawazi daara iti. Naꞌiaꞌa naa usakanatan. Pidannao, utominapa-kidaniinaouz maonapadinan uꞌidaꞌati.
23306	MAT 5:3	“Konaukiaꞌo wunaouꞌu aitapainaouz aonaꞌo paturuan paaipan ati padoronaa ii, ĩnao kaduz atiꞌo wuruꞌu Tominkaru naobanai-tinapanuz.
23307	MAT 5:4	Konaukiaꞌo wunaouꞌu kashaꞌoratinainaouz ĩnyukunuu, Tominkaru saabaan nii ĩnyukunuu.
23308	MAT 5:5	Konaukiaꞌo wunaouꞌu aonaꞌoraz ĩatadinpauzon, Tominkaru taan nii ipai imiꞌi baara ĩꞌidiwau nii.
23309	MAT 5:6	Konaukiaꞌo wunaouꞌu tuukiaꞌoraz ĩtaan panyukunuu ati pashaꞌapataꞌazon Tominkaru aiapanii kida ushaꞌapata-kao, Tominkaru turuuda-kidan nii ĩdyaun kaimanaiman.
23310	MAT 5:7	Konaukiaꞌo wunaouꞌu kamunanbainaouz, Tominkaru kamunanun nii ĩꞌati.
23311	MAT 5:8	Konaukiaꞌo wunaouꞌu baudaꞌapatainaouz panyukunuu Tominkaru ati, ĩtukapan nii Tominkaru.
23312	MAT 5:9	Konaukiaꞌo wunaouꞌu kaudinainaouz pakaimanaaka-kidan dauꞌu pidannao, Tominkaru daniitan nii ĩdyaun.
23313	MAT 5:10	Konaukiaꞌo wunaouꞌu patakaꞌuta-kariwainaouz kaimanaꞌo mashaapa-karu Tominkaru atiꞌo dauꞌan, ĩnao atiꞌo nii wuruꞌu Tominkaru naobanai-tinapanuz.
23314	MAT 5:11	“Konaukiaꞌo nii unao, pidannao dakoopan an unao, naꞌiki ĩpatakaꞌutan an unao, naꞌiki ĩmariidinan an unao dauꞌu, soo õpidanannaoun idiꞌo unao.
23315	MAT 5:12	Ukonaukii tuukii manawun, ushaꞌapanum kauꞌan kainaꞌa umanawunuꞌu uwinipinaa niꞌo aokazi ii. Kotuaꞌa naa naꞌapaꞌo Tominkaru prophetinnao patakaꞌutauzo-kao kapam.
23316	MAT 5:13	“Duwu kawanuꞌo wuruꞌu unaouz daꞌaꞌa pidannao ati. Mazan duwu manaun anaꞌa naa, aonaꞌa naa naꞌapam ukuzuban powaꞌa. Aonaꞌa naa turuu ukaiwaapa-kao, mazan ukabootaꞌaka-kao niꞌi naa amazada iti. Uruꞌu naa dobaapainao naꞌiiꞌaka dakazatanuz.
23318	MAT 5:15	Aonaa naꞌiam zii pidan suuauzon lamp, udaunaꞌan utaratanuzu boon waranuꞌu. Mishiꞌoraiman lamp muuda-kao nii kaimanaꞌo pawiizi dokoaꞌo idaꞌa. Naꞌikiꞌo nii ukanadapan ipai kabaun nazo ainao.
23319	MAT 5:16	Naꞌapa paꞌi unao lamp kawan, upuꞌukapan kanada pidannao kanaapu ati, ĩtukapa kizi kaimanaꞌo ushaꞌapatanii. Uruu naꞌapaꞌo idaꞌanaꞌo nii ĩkonaukii-kidan uDaru Tominkaru aokazi iaꞌo umanawunun.
23320	MAT 5:17	“Aonaa uzauda-kidaꞌanaꞌa, õmarinaꞌata-kidaꞌanan mani kakinaorii Tominkaru taaniaz Moses idaꞌan kida, naꞌiki kotuaꞌo prophetnao saadanii kida, wuruꞌu õwaꞌatinuz daꞌatiꞌi. Õwaꞌatin aonaa õmarinaꞌata-kidaꞌanan mani ĩdyaun, mazan õmishiaꞌanan naa naꞌiki õshaꞌapataꞌanan naa naꞌapaꞌoram ĩkian kidaz.
23321	MAT 5:18	Õkakuwaapan mishiꞌo uꞌati, atii aokazi naꞌiki diꞌoraꞌa imiꞌi baara naꞌan kawanaꞌati, aonaꞌo nii baudaꞌapa kakinaorii paradannaa sodi marinaꞌata-kao, atii kaiman-daun kakinaorii mishiinan.
23322	MAT 5:19	Ukauꞌan kanom dikintapan an masakaudaꞌu sodiꞌo kakinaorii paradannaa, naꞌiki tominapa-kidaꞌo naꞌapa baokoinao, awutapa sodiꞌo nii umanawunun, Tominkaru naobanai-tinan diꞌii. Mazan kanom izoꞌatiꞌo, shaꞌapatatinaꞌo kakinaorii kawanaꞌati, naꞌiki tominapa-kidaꞌo naꞌapa baokoinao kapam, umanawunuꞌo kii-karu nii udauꞌan, Tominkaru naobanai-tinan diꞌii.
23323	MAT 5:20	Ukauꞌan õkian nii uꞌati, aonaꞌo nii umorotan Tominkaru naobanai-tinan diꞌiti, soo umashaapan an kaiman Tominkaru aipan kawanaꞌati powaꞌa zii wunao aiaꞌa, tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu naꞌiki Phariseenao ai.”
23324	MAT 5:21	Jesus kian koshan, “Uaitapanii shaꞌatii naꞌapam kiauzo-karu pidannao ati kotuaꞌa naa, ‘Manaꞌa puzowiaꞌanaꞌa pidan. Naꞌiaꞌoram pidan zowiaꞌo pidan, patakaꞌuta-karu niizu udikin ii.’
23325	MAT 5:22	Mazan aizii õkian nii uꞌati, naꞌiaꞌoram pidan toꞌoran an paꞌinawuzu ati, patakaꞌuta-karu niizu udikin ii. Naꞌiaꞌoram pidan kiaꞌo paꞌinawuzu ati ‘pugaru maturuaukaꞌo,’ naꞌaka-karu niizu kazowautapainao kanaapu ati, marii kizi upatakaꞌuta-kao naꞌii. Naꞌiki naꞌiaꞌoram dakoopaꞌo paꞌinawuzu, ‘yaakaru, maaitapin-kaꞌo!’ kii, kaboota-karu niizu Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti.
23326	MAT 5:23	“Ukauꞌan putaainaꞌanan dono Tominkaru ati, punaꞌakan idaꞌan aimaakan uꞌati altar uzai kawaodapa-kizinao diꞌiti, naꞌiki punyukunuiankan an kainaꞌaꞌo daꞌi pukasharutan puꞌinawuzu nyukunuu,
23327	MAT 5:24	puwaꞌakaꞌa naa zii wuruꞌu putaaꞌazooniaz altar dazabaꞌa, pumako puꞌinawuzu diꞌiti, pusaabaa-kidanaka punyukunuu utuma. Udaunaꞌan putaaꞌanan niꞌi naa wuruꞌu putaaꞌazooniaz Tominkaru ati.
23328	MAT 5:25	“Aizii pukasharutaakapan an pidan tuma. Uruu dikin ii unaꞌakan pugaru kootowapa-kizai iti. Mazan ukaawa-kidan uaꞌii pugaru naꞌiti, putiwaa pusaabaa-kidan puparadan utuma. Aonaan an pushaꞌapatinan naꞌapa, mishiꞌo nii unaꞌakan pugaru kootowapa-kizai iti, naꞌiki utaan nii pugaru kootowapa-kidauzo pidan ati. Udaunaꞌan kootowapa-kidauzo taan niꞌi naa pugaru police kaꞌu iti, uruꞌo niꞌi naa kaboota pugaru taraa-kizai diꞌiti.
23329	MAT 5:26	Õkian puꞌati, punaꞌian nii, aonaꞌo nii pukodita-kida-kao atii pukawinipinaatan anaꞌo nii zii ipai daunuudaꞌu aiapa-kariwai pukodita-kinaa nii.
23330	MAT 5:27	“Uaitapanii shaꞌatii naꞌapam Tominkaru kakinaorii kian, ‘Manaꞌa pubaꞌorantapaꞌanaꞌa.’
23331	MAT 5:28	Mazan aizii õkian nii uꞌati, kanom awunuutapan zun, naꞌiki unaꞌazootapanuzo, ubaꞌorantapaꞌakan naa wuruꞌu panyukunuu ii.
23332	MAT 5:29	Ukauꞌan pudiwaꞌora antanpuꞌo puawun shaꞌapata-kidan dono puꞌati oiaꞌo, pusoꞌota naꞌiki pukaboota puꞌaiaz. Kaimanaꞌo nii zii puwaziwaan baudaꞌapa karikaonan pushaꞌapauzin punanaa diꞌikiꞌo, pukaboota-kidan ai ipai daunuudaꞌu punanaa manawun Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti.
23333	MAT 5:30	Pudiwaꞌora antanpuꞌo pukaꞌu shaꞌapata-kidan dono puꞌati oiaꞌo, pudukuta naꞌiki pukaboota puꞌaiaz. Kaimanaꞌo nii zii puwaziwaan baudaꞌapaꞌo pukaꞌu karikaonan, pukaboota-kidan ai ipai daunuudaꞌu punanaa manawun Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti.”