23214	MAT 1:1	Eci ndi kitabu ca rikolo ra Insa Almasihi, ujukulu wa Daudi, ujukulu wa Iburahima. Eku ndi kufulatana ka rikolo rake:
23219	MAT 1:6	na Yese kampongola Daudi, ajire akiwa nfalume. Daudi kampongola Selemani, mwana wa muka wa Uriya.
23221	MAT 1:8	Asa kampongola Yehoshafati, Yehoshafati kampongola Yoramu, Yoramu kampongola Uziya,
23229	MAT 1:16	Yankubu kampongola Yusufu, nlume wa Mariyamu, ampongore Insa, etiwa Almasihi.
23231	MAT 1:18	Sambi, kupongoriwa ka Insa Almasihi kukuna javi: Mariyamu mamaye Insa, kâpofiwa na Yusufu, falakini saanamba kunlomba, Mariyamu kariwonerera emite kwa nguvu ya Roho Takatifu, we!
23232	MAT 1:19	Yusufu nlumake, kwa kuwa mukweli na kutowa kusaka kumwanziri, akanzimiya kumwasa kisiiri-siiri.
23233	MAT 1:20	Falakini iye, paakiwaza kutenda javire, kwa mpunde noure, laika wa Mola kanjira akilota, akimwambira javi: “Yusufu ujukulu wa Daudi! Usofeleye kunlomba Mariyamu nkawako, konta waasaka kupongola‑yo ampongola kwa uwezo wa Roho Takatifu.
23236	MAT 1:23	“Onani! Mwari mmoja wa bikira akuja kwimita, ampongola mwana nlume, na wamwita zina rake Emanueli, mana ake: ‘Mwenyezimungu kawa pamoja nofwe.’ ”
23237	MAT 1:24	Paasisimuke usingizi, Yusufu akitenda kamba vyaambiriwe na laika wa Mola ire, akimpokerera nkawake.
23239	MAT 2:1	Sambi, paapongoriwe Insa Betlehemu inti ya Yudeya, wakati Herodi wawere nfalume, kwa mpunde noure wafika Yerusalemu wataalamu wakilawa upande wa mashariki, wakamba:
23240	MAT 2:2	“Apongoriwe nfalume wa Mayahudi‑yo kandepi? Kamana tiwona nondwa yake paikiwala, ndimana tija kuntukuza.”
23241	MAT 2:3	Nfalume Herodi paasikire, kafazaika pakulu sana na wanu piya wa Yerusalemu wafazaika naye.
23244	MAT 2:6	‘Uwe! Betlehemu, inti ya Yudeya, auri ntoto fúti kati ya walongozi wa Yudeya, konta kati ya uwe alawirira nlongozi, akuja kusunga umati wangu Iziraeli.’ ”
23247	MAT 2:9	Pawansikire nfalume ire, wakúka. Ona, noire nondwa yawawonire ikiwala ire, ikiwalongoza mpaka mahala paakiwa toto ire, ikimira.
23248	MAT 2:10	Pawawonire nondwa ire, watenda radi na wafurahi pakulu sana.
23249	MAT 2:11	Nakufika nnyumba, wammona toto ire pamoja na Mariyamu mamaye, wakikokora mbere yake, wakintukuza. Kuno wakifungula mali awo, wakintuzira zawadi: oru, lubani na mafuta a nsandali.
23251	MAT 2:13	Ewo pawaludire, mpunde laika wa Mola akinjira Yusufu julu ya ruhuya, akimwambira akamba: “Lamuka, nsukure toto‑yo pamoja na mamaye, utire uke Miswiri, ukekare mpaka nukwambire, konta Herodi ansakula toto‑yo amuulaye.”
23253	MAT 2:15	Akikala nokure mpaka Herodi akifwa, ipate vitimiziwe vyaambire Mola julu ya nabii mmoja, akamba: “Kulawa Miswiri nimwita mwanangu.”
23254	MAT 2:16	Sambi, Herodi pejiwe kuwa katenviwa na wataalamu ware, kakimiwa pakulu futi. Akitumiza kuwolaya wasimana walume piya wa Betlehemu na wa kaya piya zíri karibu nawo, kwanza ka hirimu ya myaka miwiri na sawanamba kufika, kwa kutunza muda waawadairire wataalamu ware.
23257	MAT 2:19	Sambi, nakufwa Herodi, kwa mpunde laika wa Mola akinjira Yusufu Miswiri nokure julu ya ruhuya,
23258	MAT 2:20	akamba: “Lamuka, unsukure toto‑yo pamoja na mamaye, uke inti ya Iziraeli, konta wakisakula kumulaya‑wo wafwa.”
23261	MAT 2:23	Paafikire, akikala kaya ulu yakwitiwa Nazareti ipate vitimiziwe visemiwe na minabii kuwa: “Akwitiwa nNazareti.”
23263	MAT 3:2	akamba javi: “Tubiyani, kamana ufalume wa binguni uwa karibu!”
23264	MAT 3:3	Kamana javi ndi vyaambiwe na nabii Izaya, Yahaya paakamba javi: “Shauti ya munu yankufula uto nlanga: Ntengezereni Mola njira yake, molosereni barabara yake yaasaka kupita.”
23268	MAT 3:7	Yahaya paawawonire Mafarizeu na Masaduseu wengi wakija kwake woziwe, akiwambira: “Umwe kabila ya manyoka! Nani akushongezereni kutira kukimiwa kusaka kuja?
23271	MAT 3:10	Nepa katana ituriwa fúti panzipe wa muti. Ndimana, kila muti saupa visumo vyema usinjiwa, ukwefiwa pamoto.
23272	MAT 3:11	Omi‑pa nukozani na maji molote kutubiya. Fala ája bandi ya omi kanawo uwezo pakulu koliko omi, iye omi sifãi kusukula tamango zake. Noyo-noyoni akuja kukozani na Roho Takatifu na moto.
23273	MAT 3:12	Iye kisero ciwa mmakono mwake, akuja kumariza kupepeta, ataya mpunga wake nkikuti, fala membu akoca na moto sauzimika tena.”
23277	MAT 3:16	Insa, pesire koziwa, akilawa mmaji. Kwa mpunde nowo, akifunguririwa binguni wanzu, ng'waaa! Akimmona Roho wa Mwenyezimungu akimwisukira kamba pomba.
23279	MAT 4:1	Ikisa, Insa akitwariwa akukisiwa na Roho Takatifu palanga akayereriwe na Ibilisi.
23280	MAT 4:2	Pesire kufunga suku arubaini, usiku na nsana, mwinsho ikinkola njala.
23281	MAT 4:3	Cakúyerera ire akinfika karibu, akimwambira: “Kamba kuwa Mwana wa Mwenyezimungu, sowerera mawe‑ya ataduke mikate.”
23282	MAT 4:4	Fala iye akinjibu, akamba: “Vyandikiwa javi: ‘Binadamu aainshi julu ya mikate basi, fala ainshi julu ya kila masemo a Mwenyezimungu.’ ”
23283	MAT 4:5	Ikisa Ibilisi akintwala Insa, akuka naye Yerusalemu kaya takatifu, akintula julu mahala parefu pakulu pa Nyumba Takatifu,
23284	MAT 4:6	akimwambira: “Kamba kuwa Mwana wa Mwenyezimungu, refye pansi, kamana yandikiwa: ‘Awamuru malaika wake kuhusu uwe, wakupokerera mmakono mwawo, mawe asukulumize anta aba mulu wako.’ ”
23286	MAT 4:8	Ikisa Ibilisi akinsukula tena, akuka naye mpaka pamwango nrefu sana, akimolotera inti za ulumwengu piya na ubora wa utajiri wawo.
23289	MAT 4:11	Basi Ibilisi akimwasa. Mpunde noure malaika wakinfika karibu, wakintumika.
23290	MAT 4:12	Insa, paasikire kuwa Yahaya kafungiwa, akiludira inti ya Galileya.
23291	MAT 4:13	Akisama Nazareti, akuka akikala Kafarnaumu, kaya íri nanyenje ya tanda, upande wa inti ya Zabuloni na ya Naftali,
23293	MAT 4:15	“Inti ya Zabuloni na inti ya Naftali, nanyenje ya tanda, kupunda muto wa Yordani, Galileya ya mataifa!
23294	MAT 4:16	Wanu wari ngiza wawona nuru yakuwala pakulu sana, wekáre nkati ya inti na kati ya kinviri ca kifo, nuru iwazunguriza.”
23295	MAT 4:17	Kulawa noure wakati ure, Insa akanza kwereza, akamba: “Tubiyani, kamana ufalume wa binguni uwa karibu.”
23297	MAT 4:19	Akiwambira: “Nifulateni omi, nukutendani kuwa wavuwi-wanu.”
23298	MAT 4:20	Mpunde noure, nakwasa nyavu zire, wakinfulata.
23300	MAT 4:22	newo mpunde noure wakasa ngalawa na wawa yawo, wakinfulata.
23301	MAT 4:23	Insa akenenda piya inti ya Galileya, mmasinagoga mwawo kupita akifunda. Akereza Habari Ngema ya ufalume wa Mwenyezimungu, na akiponesa ulwere piya na maradi piya a wanu ware.
23302	MAT 4:24	Kusifiwa kwake kusikirikana piya inti ya Siriya. Wakija nawo kwake iye piya walwere wa kila namuna ya malwazo na kopepesiwa, wakuwa na mashetwani, wa visalasala na wakuremala, neye akiwaponesa.
23303	MAT 4:25	Wanu wengi wakinfulata, kulawa Galileya, Dekapoli, Yerusalemu, Yudeya pamoja na ng'ambu nyengine ya Yordani.
23304	MAT 5:1	Pawonire makundi a wanu, Insa akikwera pamwango, akikala. Na wanafunzi wake wakuka wakijumana naye.
23305	MAT 5:2	Akifungula kanywa, akanza kuwafunda akamba:
23306	MAT 5:3	“Heri ndi wenye kuriwona usikini roho zawo kamana ufalume wa binguni ndi wawo.
23311	MAT 5:8	Heri ndi wenye moyo swafi, kamana wakuja kummona Mwenyezimungu.
23313	MAT 5:10	Heri ndi wenye kuhudiwa kwa sababu ya haki, kamana ufalume wa binguni ndi wawo.
23316	MAT 5:13	Insa akizidi kusema javi: “Umwe ndi munyu mulumwengu‑mu! Munyu ukilamwa, cílungiriwa kinani? Auna nguvu tena, ila ukwefiwa kunundu, uluwatiwa na wanu.
23317	MAT 5:14	Umwe ndi nlangaza mulumwengu‑mu. Kaya yakujengiwa pajulu ya mwango aifisiwa.
23318	MAT 5:15	Hapana munu akoréza kandiyeru kufinika na tamboru, ila atula pajulu ya meza, iwamwarikire wanu piya wári nnyumba.
23319	MAT 5:16	Kwa namuna moja novyo, ulangare nlangaza wenu mbere ya wanu, ipate wawone vitendo vyenu vyema, wansifu Baba wenu ári mbinguni.”
23320	MAT 5:17	Cengine Insa kawambira kaamba: “Musidanizire kamba nija kufuja shariya za Taureti au vyawakifunda minabii. Sijire kuvunja, ila nija kutimiza.
23321	MAT 5:18	Nukwambirani kweli kuwa, mpaka kwisa ka bingu na ardhi, aipo fataha wala shada isaka kulaviwa nTaureti mpaka vinu piya vitimiziwe.
23322	MAT 5:19	Ndimana, munu afúja ezi ámuri‑zi, anta iwe noto moja tu basi, na kuwafunda wenziwe watende novyo, akuja kuwoniwa ntoto futi nkati ya ufalume wa binguni. Falakini afuláta ezi ámuri‑zi kuno akifunda, akuja kuwoniwa nkulu nkati ya ufalume wa binguni.
23323	MAT 5:20	Basi, nukwambirani kuwa shariya yenu, ikitowa kupunda haki ya wanlimu wa shariya na Mafarizeu, amwingira futi ufalume wa binguni.”
23328	MAT 5:25	Patana na aduwi wako upesi paúri naye munjira ipate asukupereke ka mwenyé kulamula, neye kukupereka ka amiri wa kalaboshu, wefyeriwe nomo.
23330	MAT 5:27	Insa kawafunda tena javi: “Musikira vyayâmbiwe, ‘Usizinge’.
23331	MAT 5:28	Falakini omi nukwambirani kuwa kila mwenyé kunnang'aníza mwanamuka ka kumperereza iye, kazinga futi.
23332	MAT 5:29	Basi sambi, kamba rikukosesa riso rako ra nkono nriro, kotopola, wefye baidi yako. Kamana, ndi fadari kwako kwefya kifingo kimoja ca mwiri wako, koliko mwiri wako nzima kwingira motoni.
23333	MAT 5:30	Na kamba ukukosesa nkono nriro wako, tupula nowo, wefye baidi yako. Basi, ndi fadari kwako kwasika kifingo cako kimojawapo, koliko mwiri wako nzima kwingira motoni.
23338	MAT 5:35	wala usilapire duniya, kamana ndi yaluwatira maulu ake, wala usilapire Yerusalemu kamana ndi kaya ya Nfalume Nkulu,