23214	MAT 1:1	Eci ndi kitabu ca rikolo ra Insa Almasihi, ujukulu wa Daudi, ujukulu wa Iburahima. Eku ndi kufulatana ka rikolo rake:
23215	MAT 1:2	Iburahima kampongola Izaki, Izaki kampongola Yankubu, Yankubu kampongola Yuda pamoja na wanduze,
23217	MAT 1:4	Arama kampongola Aminadabu, Aminadabu kampongola Nashoni, Nashoni kampongola Salmoni,
23218	MAT 1:5	Salmoni kampongola Bowazi, mwana wa Rahabu; Bowazi kampongola Obedi, mwana wa Ruti; Obedi kampongola Yese,
23220	MAT 1:7	Selemani kampongola Rehoboyamu, Rehoboyamu kampongola Abiya, Abiya kampongola Asa,
23221	MAT 1:8	Asa kampongola Yehoshafati, Yehoshafati kampongola Yoramu, Yoramu kampongola Uziya,
23222	MAT 1:9	Uziya kampongola Yotamu, Yotamu kampongola Ahazi, Ahazi kampongola Hezekiya,
23225	MAT 1:12	Bandi yakusamisiwa kuka Babiloniya, Yekoniya kampongola Shealtiyeli, Shealtiyeli kampongola Zerubabeli,
23226	MAT 1:13	Zerubabeli kampongola Abihudi, Abihudi kampongola Eliyakimu, Eliyakimu kampongola Azori,
23227	MAT 1:14	Azori kampongola Zadoki, Zadoki kampongola Akimu, Akimu kampongola Elihudi,
23228	MAT 1:15	Elihudi kampongola Eleazari, Eleazari kampongola Matani, Matani kampongola Yankubu,
23229	MAT 1:16	Yankubu kampongola Yusufu, nlume wa Mariyamu, ampongore Insa, etiwa Almasihi.
23230	MAT 1:17	Basi vizazi piya mwanzo wa Iburahima mpaka Daudi vipita vizazi kumi na vine. Mwanzo wa Daudi mpaka kusamisiwa kuperekiwa Babiloniya vipita vizazi kumi na vine. Na tangu ka kusamisiwa kuperekiwa Babiloniya mpaka wakati wa Almasihi vipita vizazi kumi na vine.
23231	MAT 1:18	Sambi, kupongoriwa ka Insa Almasihi kukuna javi: Mariyamu mamaye Insa, kâpofiwa na Yusufu, falakini saanamba kunlomba, Mariyamu kariwonerera emite kwa nguvu ya Roho Takatifu, we!
23233	MAT 1:20	Falakini iye, paakiwaza kutenda javire, kwa mpunde noure, laika wa Mola kanjira akilota, akimwambira javi: “Yusufu ujukulu wa Daudi! Usofeleye kunlomba Mariyamu nkawako, konta waasaka kupongola‑yo ampongola kwa uwezo wa Roho Takatifu.
23234	MAT 1:21	Iye ampongola mwana nlume na ujuzi umwite zina rake Insa, konta iye awavusha wanu wake nkati ya madambi awo.”
23239	MAT 2:1	Sambi, paapongoriwe Insa Betlehemu inti ya Yudeya, wakati Herodi wawere nfalume, kwa mpunde noure wafika Yerusalemu wataalamu wakilawa upande wa mashariki, wakamba:
23240	MAT 2:2	“Apongoriwe nfalume wa Mayahudi‑yo kandepi? Kamana tiwona nondwa yake paikiwala, ndimana tija kuntukuza.”
23242	MAT 2:4	Akiwajumanisa piya walongozi wa dini na wanlimu wa shariya wákiwatumikira wanu, akiwadairi: “Almasihi akuja kupongoriwa ndepi?”
23243	MAT 2:5	Ewo wakinjibu: “Betlehemu inti ya Yudeya, konta vyandikiwa na nabii mmoja javi:
23244	MAT 2:6	‘Uwe! Betlehemu, inti ya Yudeya, auri ntoto fúti kati ya walongozi wa Yudeya, konta kati ya uwe alawirira nlongozi, akuja kusunga umati wangu Iziraeli.’ ”
23246	MAT 2:8	Ikisa akiwapereka Betlehemu akamba: “Ukani, mukadadishi sana-sana kuhusu toto‑yo. Mukimmonerera, tumizani kunambira ipate nomi nije nintukuze.”
23247	MAT 2:9	Pawansikire nfalume ire, wakúka. Ona, noire nondwa yawawonire ikiwala ire, ikiwalongoza mpaka mahala paakiwa toto ire, ikimira.
23248	MAT 2:10	Pawawonire nondwa ire, watenda radi na wafurahi pakulu sana.
23250	MAT 2:12	Noparepare iwesukira ruhuya wasiludire ka Herodi kure. Basi, kwa njira nyengine, wakiludira kwawo.
23251	MAT 2:13	Ewo pawaludire, mpunde laika wa Mola akinjira Yusufu julu ya ruhuya, akimwambira akamba: “Lamuka, nsukure toto‑yo pamoja na mamaye, utire uke Miswiri, ukekare mpaka nukwambire, konta Herodi ansakula toto‑yo amuulaye.”
23254	MAT 2:16	Sambi, Herodi pejiwe kuwa katenviwa na wataalamu ware, kakimiwa pakulu futi. Akitumiza kuwolaya wasimana walume piya wa Betlehemu na wa kaya piya zíri karibu nawo, kwanza ka hirimu ya myaka miwiri na sawanamba kufika, kwa kutunza muda waawadairire wataalamu ware.
23256	MAT 2:18	“Shauti isikirika Rama, kiriro na shuku pakulu, Rakeli awaririra wanawe, aasaka kunyamaziwa, kamana awapo.”
23257	MAT 2:19	Sambi, nakufwa Herodi, kwa mpunde laika wa Mola akinjira Yusufu Miswiri nokure julu ya ruhuya,
23262	MAT 3:1	Nowo wakati‑wo, kalawirira Yahaya mwenyé Koza akihubiri nlanga ra Yudeya,
23264	MAT 3:3	Kamana javi ndi vyaambiwe na nabii Izaya, Yahaya paakamba javi: “Shauti ya munu yankufula uto nlanga: Ntengezereni Mola njira yake, molosereni barabara yake yaasaka kupita.”
23265	MAT 3:4	Sambi, Yahaya mavazi ake ákiwa a mabururu a ngamiya, ákivalanga ukanda wa sambala nkiuno, na cakurya cake cíkiwa mazorombe na ansali.
23268	MAT 3:7	Yahaya paawawonire Mafarizeu na Masaduseu wengi wakija kwake woziwe, akiwambira: “Umwe kabila ya manyoka! Nani akushongezereni kutira kukimiwa kusaka kuja?
23270	MAT 3:9	Musiwaze watupu kwamba: ‘Tanawo baba, ndi Iburahima.’ Konta nukwambirani kuwa Mwenyezimungu kanawo uwezo wakupindula eya mawe‑ya kuwa wajukulu wa Iburahima.
23272	MAT 3:11	Omi‑pa nukozani na maji molote kutubiya. Fala ája bandi ya omi kanawo uwezo pakulu koliko omi, iye omi sifãi kusukula tamango zake. Noyo-noyoni akuja kukozani na Roho Takatifu na moto.
23274	MAT 3:13	Sambi, Insa akilawa Galileya, akuka ka Yahaya muto wa Yordani akoziwe.
23275	MAT 3:14	Fala Yahaya akinkataza, akamba: “Omi ndi nisakula koziwa nowe, sambi ujaja nukoze omi?”
23276	MAT 3:15	Insa akinjibu: “Kubali novyo sambi‑pa! Kamana ndi vyavitijuzi ipate titimize piya shariya.” Ndimana, akinkubali.
23277	MAT 3:16	Insa, pesire koziwa, akilawa mmaji. Kwa mpunde nowo, akifunguririwa binguni wanzu, ng'waaa! Akimmona Roho wa Mwenyezimungu akimwisukira kamba pomba.
23278	MAT 3:17	Apa! Na shauti ya kulawa binguni ikisema: “Eyu ndi Mwanangu wanimpenda, niwa radi naye.”
23279	MAT 4:1	Ikisa, Insa akitwariwa akukisiwa na Roho Takatifu palanga akayereriwe na Ibilisi.
23280	MAT 4:2	Pesire kufunga suku arubaini, usiku na nsana, mwinsho ikinkola njala.
23282	MAT 4:4	Fala iye akinjibu, akamba: “Vyandikiwa javi: ‘Binadamu aainshi julu ya mikate basi, fala ainshi julu ya kila masemo a Mwenyezimungu.’ ”
23283	MAT 4:5	Ikisa Ibilisi akintwala Insa, akuka naye Yerusalemu kaya takatifu, akintula julu mahala parefu pakulu pa Nyumba Takatifu,
23284	MAT 4:6	akimwambira: “Kamba kuwa Mwana wa Mwenyezimungu, refye pansi, kamana yandikiwa: ‘Awamuru malaika wake kuhusu uwe, wakupokerera mmakono mwawo, mawe asukulumize anta aba mulu wako.’ ”
23288	MAT 4:10	Insa akimwambira akamba: “Lawa‑pa, uka vyako, uwe Shetwani, konta yandikiwa javi: ‘Mola Nlungu wako, iye ndi waujuzi kuntukuza, kuntumika iye yeka yake tu basi.’ ”
23290	MAT 4:12	Insa, paasikire kuwa Yahaya kafungiwa, akiludira inti ya Galileya.
23299	MAT 4:21	Nakuka mbere, akiwawona wanu wengine, munu na nduye: Yakobu mwana wa Zebedeyu, pamoja na Yahaya, nduye Yakobu. Wákiwa mungalawa na wawa yawo Zebedeyu, wakiwanza nyavu zawo. Insa akiweta,
23302	MAT 4:24	Kusifiwa kwake kusikirikana piya inti ya Siriya. Wakija nawo kwake iye piya walwere wa kila namuna ya malwazo na kopepesiwa, wakuwa na mashetwani, wa visalasala na wakuremala, neye akiwaponesa.
23306	MAT 5:3	“Heri ndi wenye kuriwona usikini roho zawo kamana ufalume wa binguni ndi wawo.
23308	MAT 5:5	Heri ndi wenye kurinyenyekeya, kamana wakuja kuwa wenye ardhi.
23309	MAT 5:6	Heri ndi wenye njala na nyotwa ya shariya, kamana wakuja kwikutisiwa.
23313	MAT 5:10	Heri ndi wenye kuhudiwa kwa sababu ya haki, kamana ufalume wa binguni ndi wawo.
23315	MAT 5:12	Furahini na muwe radi pakulu, kamana thawabu yenu ndi ulu mbinguni. Kamana novyo ndi vyawandibiwe minabii wapitire kábula ya umwe.”
23320	MAT 5:17	Cengine Insa kawambira kaamba: “Musidanizire kamba nija kufuja shariya za Taureti au vyawakifunda minabii. Sijire kuvunja, ila nija kutimiza.
23321	MAT 5:18	Nukwambirani kweli kuwa, mpaka kwisa ka bingu na ardhi, aipo fataha wala shada isaka kulaviwa nTaureti mpaka vinu piya vitimiziwe.
23323	MAT 5:20	Basi, nukwambirani kuwa shariya yenu, ikitowa kupunda haki ya wanlimu wa shariya na Mafarizeu, amwingira futi ufalume wa binguni.”
23324	MAT 5:21	Kawambira tena javi: “Musikira vyawambiriwe wámida, ‘Usiulaye. Olaya onse, imbidi ahukumiwe.’
23325	MAT 5:22	Falakini omi nukwambirani kuwa piya-mwe mwenyé kunkimwira mwenziwe, imbidi ahukumiwe. Mwenyé kunkejeli mwenziwe, imbidi oke kumilandu. Mwenyé kumwita mwenziwe ‘zozo’, imbidi oke motoni.
23328	MAT 5:25	Patana na aduwi wako upesi paúri naye munjira ipate asukupereke ka mwenyé kulamula, neye kukupereka ka amiri wa kalaboshu, wefyeriwe nomo.
23342	MAT 5:39	Fala omi nukwambirani kuwa musishindane na wenye kukutendani ubaya. Kwasa javyo, ikiwa munu kakwibiya langu ra nkono nriro, zungunuka umpe langu ra upande mwengine.
23343	MAT 5:40	Ikiwa munu kakukeshari atware anzu yako, kazaku rako nero mwasire.
23344	MAT 5:41	Munu akukulazimisha kusukula kinu kilometuru moja, uka naye mpaka mbiri.
23345	MAT 5:42	Munu akukulebela kinu kimojawapo, mpe, na munu akija kukukopa, nkopeshe usinture minyongo.”
23348	MAT 5:45	ipate muwe wana wa Baba wenu ári binguni. Kamana awarisa juwa rake ka wema na wabaya, anyesa nvula ka wenye shariya na sawana shariya.
23349	MAT 5:46	Kamana mukiwapenda wenye kukupendani, thawabuni yamupata? Sinovyo vyawatenda anta wenye kuripisa nsoko?
23350	MAT 5:47	Mukiwadairi habari wenzenu basi, camutendire ndi cepi? Sinovyo vyawatenda anta wanu sawamwijiwa Mwenyezimungu?
23352	MAT 6:1	Insa kasowera tena javi: “Onani! Musitende shariya yenu mbere ya wanu kuwóniwa. Mukitenda javyo, amupata thawabu ka Baba wenu ári binguni.
23353	MAT 6:2	Ndimana, paulavya zaka, mbere yako usibiye umambi, kamba wanafiki vyawatenda kusinagoga na munjira, wasifiwe na wanu. Nukwambirani kweli kuwa wesa kupata futi thawabu zawo.
23356	MAT 6:5	Insa kazidi kuwambira kaamba: “Pamulebela duwa, musitende kamba vyawatenda wanafiki. Kamana ewo kuwajibu kwimira kulebela duwa mmasinagoga na mmamembe ipate wawoniwe na wanu. Nukwambirani kweli kuwa wapata futi thawabu zawo.
23364	MAT 6:13	Usitase kutingira ushetwani, fala tinusuru mmakono mwa Mbaya.’
23367	MAT 6:16	Ikisa kawambira javi: “Pamufunga, musiwalande manafiki wafunga wajii, kamana wanyatisa kumaso kwawo ipate wawoniwe na wanu kuwa wafunga. Omi nukwambirani kweli kuwa ewo wesa kupokerera thawabu zawo.
23371	MAT 6:20	Fala riturireni mali enu mbinguni, mahala savyaribika na uswa wala na ange, wala wevi sawavunja nryango wakitowa kwiwa,
23376	MAT 6:25	Ndimana omi nukwambirani javi: Musishugulike na mainsha enu, camusaka kurya wala kunywa wala mwiri wenu camusaka kuvala. Mainsha sibora zaida ya cakurya? Na mwiri sibora zaida ya mavazi?
23378	MAT 6:27	Nani kati yenu ashugúlika kakidiri kongeza ora moja ya uhai wake?
23379	MAT 6:28	Na mavazi, sababuni umwe kushugulikira? Tunzani maluwa a nnundu, namuna vyaakula. Aakola kazi wala aapakasa nguwo.
23381	MAT 6:30	Basi, ikiwa Mwenyezimungu avaza minyani ya nnundu iripo rero, yakuwa makeshamungu ilungula moto, futi aazidi kukuvazani umwe, wenye kwamini aba?
23382	MAT 6:31	Basi, musishugulike kwamba: ‘Tiryani?’ au ‘Tinywani?’ au ‘Tivalani?’