4	GEN 1:4	Se Kaem nikim aratam mu arigam yawarakala. Aking balam se nikim kigilik nama sanamaram, se tiromorom kigilik nama sanamaram.
10	GEN 1:10	Se sor marakam ale ali aratam mu Kaem nup beteram “ali” mam, se yu nama kuwim suanta bolala aram mu nup beteram “gagi” mam. Ale Kaem mel aratam mu arigam yawarakala.
11	GEN 1:11	Se Kaem balam, “Ali lilim la awote sirsir duap duap, mayang duap duap, se tam duap duap nunguning kapa se sor irokko mu aratamonko,” mam. Se balam mu uwutata aratam.
12	GEN 1:12	Ali awote tammanga nunguning sisik warukko mu ali lilimaram. Se Kaem mel aratam mu arigam yawarakala.
15	GEN 1:15	Ale nononga nikinang ali lilim la tumonko.” Se balam mu uwutata aratam.
16	GEN 1:16	Kaem nikim bibiya ilagala balam se arataman: biya nunguningkiri mu worem, mu arkalal nikim tuokko, se ko gotek nuam sige mu tirom nikim tuokko. Ale balam se baras agotala arataman.
18	GEN 1:18	Ale arkalal tirom nikim kapa se, tirom kigilik bita se woremkalal kigilik betemonko. Se Kaem mel aratam mu arigam yawarakala.
21	GEN 1:21	Buta se Kaem gagi se yu ningi wal bibiya se wal gotektek se anapeya mel duap duap yu ningi karangasan mu nunga beteram. Ale ali awote inangnang duap duap ago nunga beteram. Ale nu mel aratam mu arigam yawarakala.
24	GEN 1:24	Se Kaem balam, “Ali ko mel duap duap aratamonko, wonong ko mel lila mu ta se giarum ko mel diwang dugu karo geragasan mu aratu namamonko.” Se butata aratam.
26	GEN 1:26	Se Kaem balam, “Ana nangata nanga nanimi nadera te kariimet nunga nungurnakko. Nuna yu gagi ko mel suen la se, anapeya luman karogo kualala bengesan geragasan mu se, anapeya mel ali awote aolak ilu geragasan, mu suen la nunga bitarmonko.”
28	GEN 1:28	Ale marak nungaru se balam, “Nina kuriang iluwal, se gue kaparuk sor magaruk, ale sor suen biya te dagi namamon ale mel suen biya mu bitarmonko. Nina yu gagi ko mel suen la se, anapeya luman karogo kualala bengesan geragasan mu se, anapeya mel ali awote aolak ilu geragasan, mu suen la nunga bitualko.”
29	GEN 1:29	Nu iwita nunga maonam, “Ikialko. Ani ali imi te tam muguri sisik karogo mu se, tam nunguning kaposo mu suen biya nenenga na ko nalko ningarsam.
30	GEN 1:30	Ale melmasak suen biya marak bagasan, mel bibiya se gotektek ali awote aolak ilu geragasan mu se, inangnang mel kualala bengesan, mu tam gawa sirsir mel mu nunga inang ko nungarsam.” Se butata aratam.
34	GEN 2:3	Ale nu day 7 mu marak tuam, ale balam day imi laili mam. Mu awuk, nu mel suen biya bita saparam ale kam mu te noman saparam.
40	GEN 2:9	Ale balam se tam duap duap yawara yawara, namotam barasa karogo se inang ningo karogo, mu ningam ningi barasaman. Ningam mu ko kusumuri tam ilagala bangawakasan. Bo mu no ale marak ningo toko. Se bo mu no ale ikia sinararuk se munan ningo se memek mu ko ikiko.
45	GEN 2:14	Se yu suring bo tala mu Tigris masan; mu ko luan Assyria ko koma worem bausa te mu ningi geragam dalelaram. Se yu suring bo mu Euphrates masan.
47	GEN 2:16	Ale kari mu maonam, “Ni tam nunguning suen la ningam imi ningi am noko.
49	GEN 2:18	Asele Kaem Yawe balam, “Kari kota mu me terong. Ani ko bo, nu turantala, bitirik se ilak wete baga se sangukko.”
50	GEN 2:19	Kaem Yawe ali gege giam ale melmasak ali awote aolak ilusan mu se, inangnang kualala bengesan mu suen biya nunga nungam. Ale nongorak kari kote nunup nungarukko namaram. Se kari aguwaya nunga nunup balam mu nononga nunup aram.
51	GEN 2:20	Nu wonong ko anapeya bibiya lila mu se, inangnang kualala bengesan mu se, giarum ko mel diwang suen la nunup nungaram. Bare Adam mu kumik ko bo nu turantala ilak bagarukko mu mena.
52	GEN 2:21	Buta se Kaem Yawe negeram se kari mu aniram kueram. Aniwaram se ko worogorak sokel bo kutuwuram, ale aking ko kuwim mu nungam se sisiram.
53	GEN 2:22	Asele nu kari mu ko worogorak tam mu te imet nungam. Ale ilak nama kari mu tuam.
54	GEN 2:23	Se kari mu balam, “Ese! Aitak imi asele aninga angimik sokel te aratam, ale aninga angimik nunguning te aratam; buta se ani aurik ‘imet’ maikko, mu awuk, nu aninga angimik sokel te aratam,” mam.
58	GEN 3:2	Se imet mot maonam, “Ana tam suen biya ningam ningi anisan mu ko nunguning am nanakko.
62	GEN 3:6	Se imet tam nunguning mu arigam, mu nana ko yawara, se ko ariga mu namotam barasa karogo, se ikia sinar ningo te ta ko yawara tala. Se nu tam mu ko nunguning bo tam ale nam. Ale sang kuari ilak bagaram mu tuam se nu agotala nam.
63	GEN 3:7	Asele nunga ikia nama sinararam, se nunumi arigiman mu nuna nunguning la bagasan, buta se tam fig ko gawa giman ale nunumi te ereman.
66	GEN 3:10	Se kari koma balam, “Ani ni ningam ningi aolak iluwem se kimik nirung ikiem, ale ani nunguning la, se nguangerem ale yumuwasam,” mam.
67	GEN 3:11	Se Yawe isuam, “Ni awuk ko ikiem ni nunguning la bagasam? Agi ni tam nunguning ani me noko balem wore ni naem agila?” mam.
73	GEN 3:17	Se aking Yawe Adam iwita maonam, “Ni ka niwus ko kuring karem ale tam nunguning ani me noko balem wore ni naem. Buta se, ali imi na inang ninguru me te kaparukko; ni ura kowar bita se kimik sail yaman ikiok asele na aratuk se no se lagerko.
75	GEN 3:19	Nika ura kowar te inang aratuk se to noko, se ura kowar la bita laga ali ningi namarko. Ani ali gege te nika nungem; buta se ni piler ali ningi namarko.”
76	GEN 3:20	Adam ko nuwus nup beteram Eve mam, mu awuk, nu kariimet suen la nunga nunam gira nunguningkiri bagarukko.
77	GEN 3:21	Se Kaem Yawe sipsip mel saki nunga guang te guang sang nungam, ale Adam Eve ilak mu nungaram se kataman.
78	GEN 3:22	Asele balam, “Aitak kari ko ikia sinararam se ningo memek mu ko ikiam, ale ana iwitatala aratam. Buta se nu tam ko nunguning nasan ale marak pempem bagasan mu me tauk ale naukko,” mam.
79	GEN 3:23	Ale Yawe kariimet ilagala ningam Eden ningi bagaman mu nunga kaoram se arataman. Yawe ali gege te kari nungam, ale aitak kari kaoram se ali mu te ura to naukko namaram.
80	GEN 3:24	Tom kaoram se aratam mu engel cherubim mu ningam Eden mu ko koma worem bausa mu te nunga awuram se bagakasan. Ale kariimet bo marak nungara ko tam wore duap ningi namaruk bore ko, baenat bo, tama kuamili ago, koma mu te karogo beteram se nama pilawakaso.
81	GEN 4:1	Adam nuwus Eve ilak bagaram se tuagu aratam se kuriang Cain iluwam. Ale balam, “Yawe aninga saongam se kuriang kari iluwem,” mam.
82	GEN 4:2	Udagi te kuriang bo tala iluwam, Abel. Udagi Abel mu nu sipsip nunga bitarukaso, se Cain mu nu ningam ura ilukaso ale na inang asurukaso.
84	GEN 4:4	Se Abel betela mu sipsip gotek gira bilangara mu sikina nunga giam ale nunga moram se kueman, se nunguning welang ago mu la giam ale ago nama nup sapa Yawe tuam. Se Yawe Abel ko amilmilaram, ale ko munan beteram mu ago ko amilmilaram.
88	GEN 4:8	Udagi te Cain ko uria Abel maonam, “Tair se namanak geraganakko,” mam. Se nuna ilagala namaman geragawa, Cain barasam ko uria moram se kueram.
89	GEN 4:9	Kam me maiyam se Yawe Cain isuam, “Nika uria Abel apoko ya?” mam. Se Cain balam, “Ani me ko ikisam,” mam. “Awuk, ani aga uria ko bitua kari e?”
92	GEN 4:12	Ni ningam ura ilup ale na inang asuru, bare nunguning me kaparukko. Ale keta ka kiwim nunguning bo mena, se am ngual ngual geraga se lagerko,” mam.
95	GEN 4:15	Bare Yawe iwita nu maonam, “Mena. Kari bo ka moruk se kuar, mu ani koma biyala nu tuekko.” Ale nu Cain kumik te kawilis bo beteram, se kari awiriya Cain arigimon, bare kawilis mu arigimon ale me momonko.
99	GEN 4:19	Lamech imet ilagala nunga giam, bo Adah, se bo Zillah.
100	GEN 4:20	Se nuwus Adah tuagu te mu Jabal aratam. Jabal mu kariimet sel sapara ale ningi baga se bulmakau nunga bitua ko kariimet nunga girigir.
103	GEN 4:23	Lamech ko nuwusari ilagala iwita nunga maonam, “Adah se Zillah, agiring ikialko; nina Lamech ko nuwusari, den balik ewere ikialko. Ani kari bo morem se kueram, kari kulak bo lot aisam se morem se kueram.
105	GEN 4:25	Udagi te Adam ko nuwus ilak bagaram se kuriang kari bo tala iluwam ale nup beteram Seth i mam. Ale balam, “Kaem ani kuriang bo, Abel, Cain moram se kueram, wore ko kuwim te aking aisam,” mam.
107	GEN 5:1	Imi kariimet Adam ko gue te kapaman. Tom Kaem kari nungam mu nu kota numi dora te nungam.
108	GEN 5:2	Nu kari nungam, imet nungam, ale marak nungaram. Ale nunga balam “kariimet” mam.
109	GEN 5:3	Adam ko yia tom 130 asele noko kuriang bo noko turantala aratam. Se nu nup beteram Seth i mam.
110	GEN 5:4	Adam 800 yia tala bagaram. Se yia luan umu ningi mu noko kuriang sang kari se imet mu agotala bilangaman.
111	GEN 5:5	Adam ko yia tom ali imi te bagaram mu 930.
141	GEN 6:3	Se Yawe balam, “Ani ali kariimet ko angimik gagoraram. Ani bo karogo me yaman kua se lagarikko. Nuna ali ko kariimet, kua namamonko. Buta se ani nunga marak bagara ko tom mu batagem se kapa ko tom 120 yia iwita.”
144	GEN 6:6	Se nu nungarkam ale gomang motam yaman iram. Ale nu kariimet ali imi te nunga beteram mu ko, kota numi ko me amilmilakaso.
145	GEN 6:7	Buta se Yawe balam, “Ani kariimet ali imi te nunga nungem mu suen la nunga menawurikko, kariimet ta, se melmasak bibiya gotektek ta ali imi te aolak ilusan ale karanga geragawasan, se inangnang kualala bengesan mu suen la nunga menawurikko. Ani mel to ya ko nunga nungem!”
151	GEN 6:13	Se Kaem Noah maonam, “Ani kariimet suen la nunga menawurikko. Mu awuk, nuna te se ali kager daong karogo terong mam. Buta se ani kariimet ta se ali karogo la menawurikko,” mam.
152	GEN 6:14	“Buta se ni tam ningo se aora mu gi ale dal biya bo kaloko. Ale ningi galung gotektek awu awu karogo namarko. Ale tam kiri gi ale te ningi mu palunguru nunguru karogo namar ale matangi mu gogong te bagu bagu karogo namarko.
154	GEN 6:16	Ni dal ko gul kalo, bare ko komal mu kaparuk dal norogen me kau tauk, am awar nuam 44 centimetre iwita bagarukko. Ni dal naung lilim la ningi barim bibiya ilagala suan kaloko, bo aliti, bo ko awote, se bo tala ko awote. Ale dal ko kuring biya suanta nunguruko.
155	GEN 6:17	Ani balik se lom biyala ali imi te aratuk ale mel suen la marak anisan mu nunga maguwu saparukko. Mel suen biya ali te mu am kua sapamonko.
157	GEN 6:19	Ale iwita bitarko. Ni melmasak marak bagasan mu koma koma te, imet kari imet kari nunga gi nongorak nama dal ningi nunga awur se ni kerak ningo la bagamonko.
159	GEN 6:21	Ale na inang duap duap, nenenga mu se, buruk kausik inangnang nunga, mu karogotala gi ale ilu biguwur ale galung bo ningi tugumko.”
161	GEN 7:1	Se udagi te Yawe iwita Noah maonam, “Ani ni karkem mu ni keta kariimet ningi ka bagara aolak diram. Buta se ni ka imet kuriang se iton karogo dal ningi nama naguralko.
163	GEN 7:3	Ale inangnang suen la nunga ningi kari 7 ta se imet 7 tala nunga gi gi ago namarko. Ni suwuta bitar mu me mena namamonko, udagi te nononga gue paguk ale ali imi te sor terong maukko.
175	GEN 7:15	Anapeya mel bibiya gotektek marak bagasan mu Noah kote taiman ale dal ningi kapaman.
176	GEN 7:16	Se mel suen la marak bagasan mu imet kari, imet kari, dal ningi kapakasan, Kaem Noah maonam butata. Asele Yawe kota dal kuring baguram.
182	GEN 7:22	Ali te mel suen la marak bagara mu kua muruwuman.
186	GEN 8:2	Aliti yu kuring kaolam, ale kualala tuwik kuring kaolam, tuwik me kaparukko balam.
188	GEN 8:4	se sige 7 ko day 17 mu te dal nama duruk bibiya Ararat mu te soraram ale sanamaram.
191	GEN 8:7	Ale inangnang sengkasik bo beteram se aratam namaram. Bare yu me marakakaso se am binga lagakaso, me peleram tairam.
199	GEN 8:15	Asele Kaem Noah maonam,
204	GEN 8:20	Asele Noah tama bita Yawe tua ko kuwim nungam, ale melmasak sang se inangnang sang Yawe motam te ningo mu suan suan nunga giam, ale tama bita Yawe tuam.
205	GEN 8:21	Se Yawe Noah ko tama mu ko amilmilaram, ale gomang motam ningi balam, “Ani ikisam, ali kariimet mu ikia memek mu gotektek la karogo lagasan nama kariimet asan. Owore te se, ani udagi kariimet nunga kilek memek umu ko ali sor me maguwurikko. Ani melmasak suen la marak bagasan mu nunga menawurem iwita mu udagi me bitirikko.
209	GEN 9:3	Nina melmasak suen la marak baga se nama taiwasan mu inang ko am nalko. Ani sume galuk nina nalko ningarem iwitatala, aitak ani mel suen biya ningarsam, mu nina am nalko.
211	GEN 9:5	Awiriya, bo moruk se kueruk ale kumik gue kaparuk, mu koma ikup taukko. Se anapeya mel diwang bo kariimet bo moruk se kueruk ale kumik gue kaparuk, mu koma memek tualko.
212	GEN 9:6	“Ani Kaem, se agata aga aimi adera ari se kariimet nungem; buta se awiriya kari bo moruk se kueruk mu nu betelatala kari kuting te kuerukko.
215	GEN 9:9	“Aitak ani ni se ka kuriang imas taleng girigir alo mu nengerak den imi kalosam,
217	GEN 9:11	Den nengerak kalosam mu iwita: mel marak anisan mu udagi tuwik lom biya me ta nunga maguwurokko. Aking udagi lom biya sor me maguwurokko tala.”
218	GEN 9:12	Ale Kaem balam, “Ikialko. Ani den nengerak kalosam imi ko kausa bo betesam, kausa imi arigal mu den ani nina nengerak kalem, kumik menara mena, mu ko ningamin ares maukko.
223	GEN 9:17	Kaem udagi tala Noah maonam, “Aninga den nina se mel suen biyala marak bagasan nengerak kalem mu magulep te la ko ikialko,” mam.
231	GEN 9:25	Ale nu kuriang umu ko den iwita balam: “Canaan mu ikup biya nunguningkiri irokko! Nu noko launuria nunga dungan kari ko bagarukko.”
232	GEN 9:26	Ale aking balam, “Yawe nup biya, Shem ko Kaem! Canaan nu Shem ko ura dungan kari ko bagarukko.
233	GEN 9:27	Aninga angamang mu Kaem baluk se Japheth ko gue paguk ulalaruk, ale nuna Shem ko gue te mu nongorak nongorak bagamonko; se Canaan noko ura dungan kari bagarukko,” mam.
234	GEN 9:28	Tom yu lom duap beteram mu Noah ko yia tom mu 600. Ale yu lom buring ko mu 350 yia tala iwita bagaram.
238	GEN 10:3	Se Gomer tuagu te mu Ashkenaz, Riphath, se Togarmah.
245	GEN 10:10	Nimrod giram ali sor Shinar (Babylonia) bitarukaso, se ko wonong bibiya mu Babylon, Uruk, Akkad se Kalneh.
246	GEN 10:11	Nu Shinar bitaruwa se udagi Assyria agotala bitarukaso. Ale mu te ko wonong bibiya, Nineveh, Rehoboth-Ir, Calah,
248	GEN 10:13	Ham tuagu te Egypt ko gue te ko kariimet mu Lydia, Anam, Lehab, Naphtuh,
251	GEN 10:16	se Jebua alo, se Amor, Girgash,
252	GEN 10:17	Hivi, Arki, Sini,
253	GEN 10:18	Arvad, Zemar, se Hamath alo. Udagi te Canaan ko gue te ko kariimet mu parasaman.