23214	MAT 1:1	Naay nan kaibagaan din alal-apon Jesu Kristo. Siya nan apon din si Ali David ay apon abes din si Abraham.
23215	MAT 1:2	Si Abraham et siya nan aman din si Isaac. Si Isaac et aman Jacob. Si Jacob et aman din si Juda ya nan bebsatna.
23216	MAT 1:3	Si Juda et aman da Pares ken Zara et din si Tamal nan inada. Si Pares et aman Esrom ya si Esrom et aman Aram.
23217	MAT 1:4	Si Aram et aman Aminadab ya si Aminadab et aman Naason ya si Naason et aman Salmon.
23218	MAT 1:5	Si Salmon et aman Booz et si Rahab nan inana. Si Booz et aman Obed et si Ruth nan inana. Si Obed et aman Jesse.
23219	MAT 1:6	Si Jesse et aman Ali David. Si David et aman Solomon. Nan inana et din asawan din si Urias.
23220	MAT 1:7	Si Solomon et aman Roboam. Si Roboam et aman Abias. Si Abias et aman Asa.
23221	MAT 1:8	Si Asa et aman Josafat. Si Josafat et aman Joram. Si Joram et aman Ozias.
23222	MAT 1:9	Si Ozias et aman Joatam. Si Joatam et aman Acaz. Si Acaz et aman Ezekias.
23223	MAT 1:10	Si Ezekias et aman Manases. Si Manases et aman Amon. Si Amon et aman Josias.
23224	MAT 1:11	Si Josias et aman Jeconias ya nan bebsatna et issan deey ay timpo nan nang-alaan nan iBabilonia isnan Judio ay baa daida.
23225	MAT 1:12	Isdin kad-an nan Judio id Babilonia et naiyanak si Salatiel ay si Jeconias nan amana. Si Salatiel et aman Zorobabel.
23226	MAT 1:13	Si Zorobabel et aman Abiud. Si Abiud et aman Eliakim. Si Eliakim et aman Azor.
23227	MAT 1:14	Si Azor et aman Sadoc. Si Sadoc et aman Akim. Si Akim et aman Eliud.
23228	MAT 1:15	Si Eliud et aman Eleazar. Si Eleazar et aman Matan. Si Matan et aman Jacob.
23229	MAT 1:16	Si Jacob et siya nan aman Jose ay nang-asawa ken Maria ay nangiyanak ken Jesus ay makwani en Kristo ay inbaan Apo Dios ay mangisalakan ken datako.
23230	MAT 1:17	Isonga simpoo ya epat nan kaap-owan ay nagapo ken Abraham enggana ken David. Ya wada abes nan simpoo ya epat ay kaap-owan ay nagapo ken David enggana isdin nang-alaan nan iBabilonia isnan Judio. Ya wada abes nan simpoo ya epat ay kaap-owan ay ninlogi isdin ninteanda id Babilonia enggana ay naiyanak nan Kristo.
23231	MAT 1:18	Siya na nan inommat isnan naiyanakan Jesu Kristo. Si Maria ay awnit mangiyanak ken Jesus et naitoya ay makiasawa ken Jose. Ngem sadapay mentipon et naliton si Maria gapo isnan kabaelan nan Ispirito Santo.
23232	MAT 1:19	Si Jose et nalinteg ay ipogaw ngem adina layden ay maibabain si Maria isonga adina kayten ay mangidalom ken siya nodi kanana en apedna isiyan si Maria ay maid mangtek.
23233	MAT 1:20	Ngem idi nemnemnemena pay nan ikkana dat menpaila ken siya isnan iitawna nan anghel ay nagapo ken Apo Dios ay mangwani en, “Jose, ay apon Ali David, adika madanagan ay mang-asawa ken Maria tay nan malitonana et gapo isnan kabaelan nan Ispirito Santo.
23234	MAT 1:21	Awnit omanak siya is lalaki dakayot ngadnan siya is Jesus tay siya nan awnit mangisalakan isnan kaipoipogaw ta adida kadosdosa gapo isnan basbasolda.”
23236	MAT 1:23	“Awnit maliton nan babai dapay maid nangiseyseyep ken siya et awnit omanak is lalaki ay mangadanan is Emmanuel. Nan kanan nan naay ay ngadan et wada si Apo Dios ken datako.”
23237	MAT 1:24	Magido pay si Jose danat tongpalen san kinwanin san anghel ken siya ay asawaena si Maria.
23238	MAT 1:25	Ngem egayna inid-idlen si Maria engganay binmala nan anakna. Dat ngadnan Jose siya is Jesus.
23239	MAT 2:1	Isdin kaalin Herod et siya nan naiyanakan Jesus id Betlehem ay esay ili isnan probinsiya ay Judea. Issan deey ay timpo et inmey id Jerusalem nan mamasilib ay aamam-a ay nagapo isnan balaan di agew. Daida nan mang-ad-adal isnan maipanggep nan talaw. Omdanda pay dadat sooten,
23240	MAT 2:2	“Into nan onga ay naiyanak ay awnit men-ali isnan Judio? Tay isnan kad-anmi isnan balaan di agew et inilami nan talaw ay nangipagtek ken dakami isnan naiyanakana isonga inmali kami ay mangdayaw ken siya.”
23241	MAT 2:3	Issan nangdengngan Ali Herod issan kinwanida dat pilmi nan egyatna tay kanana en waay awnit masokatan siya ay ali ya madanaganda abes nan kailiyana id Jerusalem isnan awnit ommat.
23242	MAT 2:4	Danat padagop nan menkangangato ay papadi ya nan men-is-isolo isnan linteg Apo Dios et sootena ken daida mo into nan maiyanakan nan makwani en Kristo ay insolat din mamadton Apo Dios.
23244	MAT 2:6	‘Nan ili ay Betlehem isnan probinsiya ay Judea et awnit siya nan kadadayawan isnan am-in ay ili isnan Judea tay isdi nan awnit maiyanakan nan mentolay isnan ipogawko ay Judio et siya nan mang-ay-ayowan ken daida.’”
23245	MAT 2:7	Dinngen pay Herod di danat ayagan san bisita ay mamasilib ay aamam-a et sootena ken daida ay maiwed mangdedenge no ngan nan timpo ay binmalaan nan talaw.
23246	MAT 2:8	Idi gintek Herod danat ibaa daida id Betlehem danapay ibaga ken daida en, “Anapenyo ay gawis san onga. No das-anyo siya dakayot somagong isna ta ipagtekyo ken sak-en tapno omeyak abes ay mangdayaw ken siya.”
23247	MAT 2:9	Dadat menlobwat ay omey id Betlehem. Issan mendad-aananda dadat ilaen kasin san talaw isonga palalo nan gasingda. Dat ipangpangon san talaw daida engganay inomdanda isnan kad-an san onga.
23249	MAT 2:11	Omdanda pay dadat songgep isnan baey et ilaenda san onga ya si Maria ay inana. Dadat menpalintomeng ay mangdayaw issan onga dadapay ited ken siya nan ninkangingina ay sagotda ay balitok ya nan menbango ay insinso ya mira.
23250	MAT 2:12	Nakwas di dat ipaiitaw Apo Dios issan mamasilib ay adida somagsagong isnan baey Herod. Isonga dadat idaan isnan teken ay daan ay somaa isnan ilida.
23251	MAT 2:13	Idi kinmaan san mamasilib dat kasin menpaila nan anghel Apo Dios isnan iitaw Jose ay mangwani ken siya en, “Bomangonka ta eyeymo ay dagos nan onga yas inana id Egipto dakayot mentee isdi engganay ibagak en somagong kayo kasin. Tay ipaan-anap Herod nan onga ta ipapateyna.”
23252	MAT 2:14	Dat bomangon si Jose isnan tengan di labi et ilobwatna san onga ya si inana et omeyda id Egipto.
23253	MAT 2:15	Dadat mentee isdi engganay natey si Ali Herod et siya nan natongpalan din inpasolat Apo Dios isnan mamadtona en, “Awnit ayagak nan Anakko ay magapo id Egipto.”
23254	MAT 2:16	Issan nanggetkan Herod ay sinikapan san mamasilib ay aamam-a siya dat dadama nan ligetna isonga danat ibilin ay mapatey am-in ay oongong-a ay lalaki id Betlehem ya isnan am-in ay ili ay sag-ena. Pinateyda am-in ay lalalaki ay kabalbala engganay mentew-en is dowa tay doway tew-en san nallos issan nang-ilaan san mamasilib ay aamam-a issan talaw.
23256	MAT 2:18	“Adoado nan men-ag-aga isnan ili id Rama. Men-ag-aga nan iin-a ay aap-on Rakel tay natey nan an-akda. Et adida polos maliwliwa tay epdas natey nan an-akda.”
23258	MAT 2:20	“Bomangonka ta isaam nan onga ya si inana id Israel tay nateyda et nan mangwani en mangpatey isnan onga.”
23259	MAT 2:21	Bomangon pay si Jose danat eyey san onga ya si inana id Israel.
23260	MAT 2:22	Ngem dat dengngen Jose ay si Arkelao ay anak Herod nan mentolay id Judea isonga dat omegyat siya ay somagong isdi. Ngem dat kasin menpaiitaw si Apo Dios ken siya et ibagana en omeyda isnan probinsiya ay Galilea ta isdi nan menteanda.
23261	MAT 2:23	Dadat omey mentee isnan esa ay ili ay makwani en Nazaret. Et siya nan natongpalan nan kinwanin din deeyday mamadto id kasin maipanggep ken Jesus en, “Awnit kananda en siya nan iNazaret.”
23263	MAT 3:2	“Ibabawiyo nan ngawi ay ik-ikkanyo tay nganngani ay omali nan mentolayan Apo Dios.”
23264	MAT 3:3	Si Juan et siya nan inbagan din mamadto id sang-adom ay si Isaias ay mangwani en, “Wada isnan bilbilig nan mangibogbogaw en, ‘Isaganayo nan daanen nan Apo tako ay awnit omali. Pagawisenyo nan daan ay mendaanana.’”
23265	MAT 3:4	Nan badon Juan et inabe ay dotdot di camel ay badon di kodo ya kodil nan balikesna ya nan menkatagona et dodon ya dilo.
23266	MAT 3:5	Adoado nan om-omey isnan kad-ana tapno dengngenda nan it-itdona. Wadada nan nagapo id Jerusalem ya isnan probinsiya ay Judea ya isnan kailiili ay sag-en nan ginawang ay Jordan.
23267	MAT 3:6	Dadat ibabawi nan basbasolda tapno mapakawanda ken Apo Dios dadapay menpabonyag ken Juan isnan ginawang ay Jordan.
23269	MAT 3:8	Ngem adi kayo aped mabonyagan mo adiyo dokogan nan ngawi ay ogaliyo tay masapol ay ipailayo ay tet-ewa ay inbabawiyo nan basbasolyo.
23270	MAT 3:9	Et adiyo kanan en mailisi kayo isnan dosan Apo Dios gapo tay apoyo din si Abraham ay nangtongtongpal ken Apo Dios. Ngem baken di is mangilisi ken dakayo tay olay nan bato ay naay et mabalin ay menbalinen Apo Dios is ap-on Abraham.”
23271	MAT 3:10	Dat itoloy Juan ay mangwani en, “Nan awnit idosan Apo Dios et siya nan kaneg nan wasay ay naisasagana ay mangpoyo isnan kaiw. Am-in ay kaiw ay adi bomgas is gawis et mapoyo dat mapoowan. Et dakayo nan kaneg nan kaiw ay adi bomgas.”
23272	MAT 3:11	Danat itoloy ay mangwani en, “Danom nan ibonyagko ken dakayo ay mangipagtek en inbabawiyo nan basbasolyo. Ngem wada nan wedweda mo sak-en ay omon-onod et gapo isnan kawedwedana et adiyak maibilang ay mangkaan isnan sapatosna. Siya nan awnit mangibonyag ken dakayo isnan Ispirito Santo ya nan apoy.
23273	MAT 3:12	No omali siya awnitna mensiyanen nan mamati ken siya isnan adi mamati et kaneg waday ligao ay mangtap-ana isnan pagey danat idolin isnan agamang nan mabgas danapay igwa nan kipit isnan apoy ay adi katkatkatey.”
23274	MAT 3:13	Daan ay menbonbonyag si Juan isnan ginawang ay Jordan dat omdan si Jesus ay nagapo id Galilea ay menpabonyag ken siya.
23276	MAT 3:15	Ngem dat kanan Jesus, “Olay, tay gawis no ikkanta nan layden Apo Dios.” Isonga dat bonyagan Juan si Jesus.
23277	MAT 3:16	Nabonyagan pay si Jesus daet domaka isnan ginawang daet mapewak id daya danat ilaen nan Ispirito Santo ay lomayog ken siya ay kaneg kalapati et pomatong ken siya.
23278	MAT 3:17	Dat wada nan kali ay nagapo id daya ay mangwani en, “Si tona nan Anakko ay laylaydek. Men-galalasingak gapo ken siya.”
23279	MAT 4:1	Nakwas pay di dat ipangon nan Ispirito Santo si Jesus isnan bilbilig tapno dologen Satanas siya.
23280	MAT 4:2	Epatpoo ay agewna isdi ay egay nangnangan isonga naowaowat siya.
23282	MAT 4:4	Dat songbatan Jesus ay mangwani en, “Kanan nan naisolat ay kalin Apo Dios en baken makan et kedeng di katagowan di ipogaw nodi masapol ay patiyenda am-in nan kankanan Apo Dios.”
23284	MAT 4:6	danat kanan ken siya, “No tet-ewa ay Anak Apo Dios sik-a kadya lomabtokka isna. Tay kanan nan naisolat ay kalin Apo Dios en bilinena nan aanghelna ta ayowananda ay mangtapaya ken sik-a ta adi masogatan nan dapanmo isnan bato.”
23285	MAT 4:7	Ngem dat songbatan Jesus siya ay mangwani en, “Nan naisolat ay kalin Apo Dios et kanana gedan en adiyo dologen si Apo Dios ay Apoyo.”
23286	MAT 4:8	Nakwas di dat ipangon kasin Satanas si Jesus isnan ataatakdag ay bilig et ipailana nan am-in ay ili isnan batawa ya nan kinabaknangda.
23287	MAT 4:9	Danat kanan, “Idyak am-in dana ken sik-a no menpalintomengka ay mangdayaw ken sak-en.”
23288	MAT 4:10	Dat kanan Jesus, “Komaanka Satanas tay kanan nan naisolat ay kalin Apo Dios en sak-en ay Diosyo nan daydayawenyo ya mensilsilbiyanyo et kedeng.”
23289	MAT 4:11	Dat komaan si Satanas dapay domateng nan aanghel Apo Dios et badanganda si Jesus.
23290	MAT 4:12	Idi dinngen Jesus ay naibalod si Juan ay Menbonbonyag, sinmagong siya isnan probinsiya ay Galilea ay men-isolo.
23291	MAT 4:13	Ngem egay nintee id Nazaret ay ilina nodi inmey id Capernaum ay esay ili isnan benget di baybay ay Galilea isnan sakopen nan dagan Zabulon ya dagan Neftali.
23293	MAT 4:15	“Id Galilea isnan dagan da Zabulon ken da Neftali isnan benget di baybay ya isnan bas-ang di ginawang ay Jordan et siya gedan nan kad-an di baken Judio.
23294	MAT 4:16	Nan ipogaw isdi et menbolinget nan nemnemda isonga kanegda natey tay adida getken si Apo Dios. Ngem awnit isdi nan mentanggewan nan silaw tay omey nan mangisolo ken daida et awnit matanggewan nan nemnemda.”
23295	MAT 4:17	Natongpal san deey ay kali tay isnan deey ay timpo inlogin Jesus ay men-isolo ay mangmangwani en, “Ibabawiyo nan basbasolyo tay nganngani ay omali nan mentolayan Apo Dios.”
23296	MAT 4:18	Isnan esa ay agew ay mendad-aan si Jesus isnan benget di baybay ay Galilea danat ilaen nan doway sin-agi ay da Simon ay makwani en Pedro ya si Andres. Mensidsidokda isnan baybay tay siya nan oblada.
23297	MAT 4:19	Dat kanan Jesus ken daida en, “Akayo ta maitapi kayo ken sak-en. Id kawni ninsidok kayo is ikan ngem id wani isolok abes nan ikkanyo ay mensidok is ipogaw ta maitapida isnan mentolayan Apo Dios.”
23298	MAT 4:20	Dadat taynan nan sidokda et ikamoda ay omonod ken siya.
23299	MAT 4:21	Idi mendad-aanda dat ilaen Jesus da Santiago ken Juan yas amada ay Zebedeo ay mangitotokdo isnan bangkada ay mang-es-eset isnan sidokda. Dat ayagan Jesus da Santiago ken Juan ta maitapida abes ken siya.
23300	MAT 4:22	Dadat taynan abes nan bangkada yas amada et ikamoda ay omonod ken siya.
23301	MAT 4:23	Inmey si Jesus isnan il-ili isnan probinsiya ay Galilea et men-is-isolo isnan kasinasinagoga. Inpagpagtekna nan gawis ay damag ay maipanggep isnan mentolayan Apo Dios ya pinagawisna nan natkenatken ay saksakit di ipogaw.
23302	MAT 4:24	Nindinamag nan inikkan Jesus isnan am-in ay ili ay sakop nan Siria isonga dadat eyey ken siya nan ipogaw ay wada nan sakitda ay kaneg nan kinapet di anito ya nan menkedas ya nan napilay et inpagawisna am-in daida.
23303	MAT 4:25	Isonga inmonod nan adoado ay ipogaw ken siya. Wadada nan nagapo isnan probinsiya ay Galilea ya Judea ya wadada gedan nan nagapo id Jerusalem ya Decapolis ya isnan bas-ang nan ginawang ay Jordan.
23304	MAT 5:1	Inilan Jesus nan adoado ay ipogaw ay omey ken siya dat tomikid isnan bilig danat itokdo et somag-en nan papasolotna ken siya.
23306	MAT 5:3	“Nagasat nan mangtek ay kolang nan kabaelana ay mang-ikkan isnan layden Apo Dios tay daida nan awnit maitapi isnan mentolayana.
23307	MAT 5:4	Nagasat nan menseseg-ang gapo isnan basbasolda tay awnit liwliwaen Apo Dios daida.
23308	MAT 5:5	Nagasat nan mangipabababa isnan nemnemda tay awnit ited Apo Dios nan am-in ay inkalina ken daida.
23309	MAT 5:6	Nagasat nan manglaylayad ay mang-ikkan isnan layden Apo Dios tay awnit mapnekda.
23310	MAT 5:7	Nagasat nan managseg-ang isnan iib-ada tay awnit seg-angan Apo Dios daida.
23311	MAT 5:8	Nagasat nan ipogaw ay kedeng nan layden Apo Dios is nemnemnemenda ay ikkan tay awnitda ilaen siya.
23312	MAT 5:9	Nagasat nan mang-ol-olnos isnan iib-ada tay awnitda maibilang ay an-ak Apo Dios.
23313	MAT 5:10	Nagasat nan mang-it-itpe isnan ligat gapo isnan mang-ik-ikkananda isnan layden Apo Dios tay awnitda maitapi isnan mentolayana id daya.
23314	MAT 5:11	Nagasat kayo no aamisen di ipogaw dakayo ya palpaligatenda dakayo dadapay kanan am-in nan ngawi maipanggep ken dakayo gapo isnan mangpatpatiyanyo ken sak-en.
23315	MAT 5:12	Men-gasing kayo od tay olay no adoado nan ligatyo id wani et awnit dakkel nan ganabenyo ay idyan Apo Dios ken dakayo ay insaganana id daya. Tay nan ikkanda id wani ken dakayo et siya gedan nan inik-ikkan din alal-apoda id sang-adom isdin mamadton Apo Dios isonga men-galalasing kayo isnan maiyisowanyo ken daida.”
23316	MAT 5:13	Dat itoloy Jesus ay men-isolo et kanana, “Gawis nan asin ay os-osalen tako tay pagawisena nan makan. Et dakayo ay mamati ken sak-en et kaneg dakayo nan asin di kaipoipogaw isnan batawa tay nan mangisolsolowanyo ken daida et pagawisenyo nan ogalida. Ngem no epdas tinmamnay nan asin et adi mabalin ay makaasin ya maid silbina nodi maiwasit ay gatgatinan nan ipogaw.”
23317	MAT 5:14	Dat kasin kanan Jesus, “Nan ili isnan bilig et adi polos maigago. Siya nan kanegyo tay dakayo nan kaneg silaw ay mangtanggew isnan nemnem di ipogaw.
23318	MAT 5:15	Maid mangpasged is silaw danat salinan is timba tasiyay adi kaila nan silangna nodi ipatangna tapno masilawan am-in nan baey.
23319	MAT 5:16	Et siya abes nan masapol ay ikkanyo ta adiyo igagago nan mangsolsolotanyo ken Apo Dios nodi ipailayo tapno getken nan kaipoipogaw nan gawis ay ogaliyo dadat mendayaw ken Amayo id daya.”
23320	MAT 5:17	Dat kanan Jesus en, “Adiyo nemnemnemen ay inmaliyak ay mangpamaid isnan linteg Moses ya nan insolsolon nan mamadto nodi inmaliyak tapno tongpalek nan am-in ay inbagbagada.
23321	MAT 5:18	Ibagak ken dakayo nan tet-ewa ay engganay wada pay laeng nan batawa ya nan daya et adi polos mabalin ay mamaid nan linteg Apo Dios is olay bassit engganay matongpal nan am-in.
23322	MAT 5:19	Et nan ipogaw ay adi mangtongpal isnan olay teeteen ay linteg Apo Dios ya mangisolo isnan iib-ana tapno makiikkanda abes ken daida et awnit siya nan kababaan isnan mentolayan Apo Dios. Ngem nan ipogaw ay mangtongpal isnan linteg Apo Dios ya mangisolo isnan iib-ana tapno tongpalenda abes et awnit siya nan kaaamedan isnan mentolayan Apo Dios.
23323	MAT 5:20	Isonga ibagak ken dakayo en adi kabalin ay maitapi kayo isnan mentolayan Apo Dios no baken napaspasnek nan ikkanyo ay mangtongpal isnan laydena mo nan ik-ikkan nan Fariseo ya nan men-is-isolo is linteg.”
23324	MAT 5:21	Intoloy Jesus ay mangwani, “Getkenyo nan naibaga isnan linteg id sang-adom ay adi kayo menpatpatey tay nan ipogaw ay menpatey et maiyeyda isnan pagbistaan.
23325	MAT 5:22	Ngem ibagak ken dakayo ay nan ipogaw ay makaliget isnan ib-ana et awnit maiyeyda isnan pagbistaan. Ya nan ipogaw ay mangiiyaw isnan ib-ana et awnit maiyeyda isnan nangatngato pay ay pagbistaan. Ya nan ipogaw ay mangbab-aos isnan ib-ana et awnit omey isnan kad-an di apoy ay adi katkatey.