23214	MAT 1:1	Yesu Kédisu King Dépidi u tii ńedê pini ngmê, ala u tii. Myenté yi Dépidi Epîlaham u tii ńedê pini.
23215	MAT 1:2	Epîlaham tp꞉oo Yisak, Yisak tp꞉oo Njakóp. Njakóp tp꞉oo yoo, Njuda mbwémi knî, yélini Yichip dnyen꞉aa ya.
23216	MAT 1:3	Njuda tp꞉oo dê Pedes mbwémi Seda. Yi pye u pi Tema. Pedes tp꞉oo Hesîdon, Hesîdon tp꞉oo Lamî.
23217	MAT 1:4	Lamî tp꞉oo Aminatap, Aminatap tp꞉oo Nason. Nason tp꞉oo Salîmon.
23218	MAT 1:5	Salîmon u tii ńedê pi ngmê chópu, u pi Mbówas, u pye Lahap. Mbówas tp꞉oo Opédi, u pye u pi Luti. Opédi tp꞉oo Njési,
23219	MAT 1:6	Njési tp꞉oo King Dépidi. Dépidi tp꞉oo Solomon, u pye pyópuni Dépidi ngê Yudaiya kwulo a pwââ.
23220	MAT 1:7	Solomon tp꞉oo Lehopówam, Lehopówam tp꞉oo Apaicha. Apaicha tp꞉oo Asa.
23221	MAT 1:8	Asa tp꞉oo Njehosîpat. Njehosîpat tp꞉oo Njódam, Njódam tp꞉oo Yusaiya.
23222	MAT 1:9	Yusaiya tp꞉oo Njótam, Njótam tp꞉oo Ehas. Ehas tp꞉oo Hesîkaiya.
23223	MAT 1:10	Hesîkaiya tp꞉oo Manasa. Manasa tp꞉oo Amon, Amon tp꞉oo Njósaiya.
23224	MAT 1:11	Njósaiya tp꞉oo yoo, Njekînaiya mbwémi knî. Yi dini ghi ngê Mbápilon tpémi y꞉oo Njedusalem a pw꞉oo ngópu, Yisîléli tpémi Mbápilon ńuw꞉o tumo.
23225	MAT 1:12	U kuwó dini ghi ngê Njekînaiya tp꞉oo Siyaltiyéli mî pyodo. Siyaltiyéli tp꞉oo Sedapapel. Sedapapel u dye ghi ngê, Yisîléli tpémi Njedusalem mê diyé dniye, p꞉aa mêmî l꞉âmo ngópu.
23226	MAT 1:13	Sedapapel tp꞉oo Apiyuda. Apiyuda tp꞉oo Elayakim, Elayakim tp꞉oo Asó.
23227	MAT 1:14	Asó tp꞉oo Sadóki, Sadóki tp꞉oo Akim. Akim tp꞉oo Eliyuda.
23228	MAT 1:15	Eliyuda tp꞉oo Eliyesa. Eliyesa tp꞉oo Matan, Matan tp꞉oo Njakóp.
23229	MAT 1:16	Njakóp tp꞉oo Njósép, pini n꞉ii Méli u moo. Yi Méli Yesu u pye, pini n꞉ii Chóó Lémi ngê a ngmidi ngê, nmî kada pini ngê a pyódu ngê.
23230	MAT 1:17	Pi dyêêdî y꞉a mê páádi mî loo, kn꞉ââ Epîlaham, nkoo Dépidi. Pi dyêêdî mê y꞉a mê páádi mî loo, kn꞉ââ Dépidi, nkoo Mbápilon tpémi y꞉oo Yisîléli tpémi Mbápilon u ngwo ńuw꞉o tumo. Pi dyêêdî mê y꞉a mê páádi mî loo, yed꞉oo Yesu Kédisu mî ta.
23231	MAT 1:18	Yesu Kédisu alanté ta. U pye Méli, Njósép u yémî p꞉uu yidoo kwo. Ghêlî daangê yéé knopwo, u lama yaa wo, apê, Chóó Lémi u Ghê Dmi ngê tp꞉ee a mênê ngmêdê kââ.
23232	MAT 1:19	U moo Njósép, pi mb꞉aa. U yi u ngwo dêpwo kwo, Méli u pi yoo vy꞉o nî dyênê, u yi u ngwo doo kwo, Méli tumutumu nî kpîpî.
23233	MAT 1:20	Yi kópu p꞉uu dpodombiy꞉e doo nuw꞉o, mgîdî ngmê ngê nmî Lémi u enjel ngma a wâdîvyîngo, kwo, Njósép, Dépidi u tii ńedê pini. Kwo, Kópuni Méli ngê pyodo, p꞉uu kidimê nuw꞉o. Kwo, Méli dpî nya ngi, ṉgmâm ngê dpî pyódu ngi. Kwo, Chóó Lémi u Ghê Dmi ngê tp꞉ee u mênê yinê dê kââ.
23234	MAT 1:21	Kwo, Tpémini wa tpyé, u pi dpî ntaa ngi, Yesu, mu kópu u dîy꞉o u yoo yinê wa ngee té, yi yikî dmi u pwo wa ghay. (Yesu u nt꞉u kópu, yoo yi Mbwámê.)
23235	MAT 1:22	Kópuni Chóó Lémi u komo kapî pyu ngmê ngê a d꞉êê ngê, Chóó Lémi ngê yinté a ntiye ngê. Yi kópu ala,
23236	MAT 1:23	Kwodo ngmê mbwili ngê wa ghê, tp꞉ee ngmêwa tpyé, u pi Imanuwel. (Imanuwel u nt꞉u kópu, Chóó Lémi nmî p꞉uu a t꞉a.)
23238	MAT 1:25	ngmênê kópu nongo daangmê mdo ngópu, u dî mî tpamê wo. Njósép ngê tp꞉ee u pi nt꞉ângo, Yesu.
23239	MAT 2:1	Yesu p꞉aani n꞉ii ta, u pi Petîlem, Njuda Wee u kwo p꞉aani ngmê. Yi dini ghi ngê Helodi king ngê doo ya. Kââdî kwéli dpo kee, mââwe ndîî knî ngmê y꞉i a ndê dniye, Njedusalem mî taa dniye. Pudu knî yi kakêmê chámêchámê yi tpóknî yi lama mb꞉aamb꞉aa ngê doo ya.
23240	MAT 2:2	Dini ghi n꞉ii ngê Njedusalem taa dniye, Nju tpémi yi kada pini knî ye póó dniye, yepê, Tpémini nmyi king ngê wa pyódu, ló y꞉i ta? Yepê, Dini ghi n꞉ii ngê a ta, u pudu nmî p꞉o kînmo módu. Yepê, Yi tpómu yidun꞉aa châpu, u l꞉êê dîy꞉o nmo lee dniye.
23241	MAT 2:3	King Helodi ngê dini ghi n꞉ii ngê yi kópu nyongo, ghê u mênê ghipé wo, u nuw꞉onuw꞉o u kópu ngê pyodo. Njedusalem tpémi yi nuw꞉onuw꞉o u kópu ngê mye pyodo.
23243	MAT 2:5	Kwo, Petîlem wa t꞉aa, Njuda Wee u kwo. Kwo, Chóó Lémi u kópu dyuu puku yedê alanté a kwo,
23244	MAT 2:6	Njuda Wee u kwo p꞉aani n꞉ii u pi têdê, Petîlem, dîyo u pi ndîî ngê wa pyódu, mu kópu u dîy꞉o dîyo yi p꞉aani pi ngmêwa t꞉aa, pini n꞉ii ngê a yoo Yisîléli tpémi adî y꞉enê dé.
23246	MAT 2:8	wod꞉oo Petîlem dy꞉ââ too, yepê, Yi tpémi mb꞉aamb꞉aa ngê dpîmo pyw꞉ee yó. Yepê, Dmyinên꞉aa pyw꞉ee knomomê, amêma a ka modo vyi yó, u nkwo wanî lê, an꞉uu châpu.
23247	MAT 2:9	Wod꞉oo kada a y꞉ee ngópu. Puduni yi p꞉o a m꞉uu ngópu, maa p꞉uu yi pudu mê m꞉uu ngópu, dnye yâmuyâmu. Yi gha dmi d꞉ud꞉umbiy꞉e mb꞉aamb꞉aa ngê pyodo. Tpómu kwéli doo a ya, yi pudu y꞉i mî ghê wo, yi tpémi u ngwo a pyw꞉ee ngópu.
23249	MAT 2:11	Ngomo k꞉oo yi kee dniye, apê, U pye vyââ mu tóó. Yi yi mbodo dmi ngê k꞉ame u kwo ghê dniye, u ngwo châpu ngópu. Yi péé dmi kpêmî ngópu, tpile mb꞉aa knî u kwo ngmê y꞉ee ngópu, nkól ngmê, pîdánkinsens myomo, mêê pyolo. Yi tpile knî yi pywuu dmi pââ ndîî dé.
23250	MAT 2:12	Dini ghi n꞉ii ngê yi p꞉o mêdnye diyédiyé, Chóó Lémi ngê wóó k꞉oo yepê, Helodi ka máádi nangê kwolo. Wod꞉oo kn꞉aa máádi m꞉uu kalê ngópu.
23251	MAT 2:13	Mââwe yoo yi lee dniye, Njósép ngê nmî Lémi u enjel wóó k꞉oo ngmê módu, kwo, A piidi. Kwo, Méli ghee yi k꞉ii mbêpê dmyeno, Yichip ńuw꞉o dé, y꞉i dmyinên꞉aa ya, u dî ṉga am꞉aa vyi. Kwo, Helodi ngê ye tpémi u nmy꞉uu kn꞉ââ daa kêmakêma a chapî. Kwo, Wa a pyw꞉ee knomomê, wa vy꞉a.
23252	MAT 2:14	Wod꞉oo yi mgîdî vy꞉o Njósép a pii wo, Méli ghee yi k꞉ii kada a y꞉ee ngópu, Yichip dîyo mî taa dniye.
23253	MAT 2:15	Y꞉i dnyen꞉aa ya, u dî Helodi mî pwene. Nmî Lémi ngê chóó u kópu u ngwo a ntiye ngê, kópuni puku yedê alanté a tóó, A tp꞉ee Yichip doon꞉aa ya, y꞉i u kwo nîmo mbwolo, u ngwo a loo.
23254	MAT 2:16	Helodi ghêlî daangê pwene, dini ghi n꞉ii ngê a w꞉ee ngê, apê, Wu pini knî y꞉oo até dê dóó nê, yi p꞉o maa diyé dmi, wod꞉oo d꞉ud꞉umbiy꞉e nod꞉e wo. Wéni n꞉ii mwiyé u kwo kêma ngópu, nuw꞉o kwólu, apê, Yi tpémi ngê m꞉ââ miyó doongê ndîî. U lede knî ye yepê, Petîlem dmyinê lêpî, tpémini kamî dê taa dmi, n꞉ii knî y꞉oo m꞉ââ miyó doongê ma ngópu, dp꞉uu vya tóó. Wod꞉oo lee dniye, yinté mî d꞉uu ngópu, Petîlem Wee u kwo tp꞉ee mââ kamî yintómu vya tumo.
23255	MAT 2:17	Kópuni Njedîmaiya ngê yi wee p꞉uu wunê a d꞉êê ngê, yi lede knî y꞉oo yi ngwo ntiye ngópu. Yi kópu ala,
23256	MAT 2:18	Laama Wee u kwo mbê ndîî ngê dê pyódu. Lechel u too pee yoo yi tp꞉ee yoo yi l꞉êê dîy꞉o ka mbê té. Ka mbê té. Doo u ntââ pi ngê yi nuw꞉o dmi daawa l꞉âmo, mu kópu u dîy꞉o yi tp꞉ee yoo yi ghê dmi daa pyede.
23257	MAT 2:19	Dini ghi n꞉ii ngê Helodi pwene, Njósép mupwoknî Yichip dnye ya. Njósép ngê u wóó k꞉oo nmî Lémi u enjel ngmê módu,
23258	MAT 2:20	kwo, A piidi, Méli ghee yi k꞉ii nmyi wee u kwo mê diyé dmyeno, Yisîléli. Kwo, N꞉ii ngê u yi doo kwo, Ye tpémi nî vy꞉a, kêdê pw꞉onu.
23259	MAT 2:21	Wod꞉oo Njósép a pii wo, Méli ghee yi k꞉ii kada a y꞉ee ngópu, yi wee u kwo mê diyé dniye.
23260	MAT 2:22	Dini ghi n꞉ii ngê nyongo, apê, Helodi tp꞉oo Akeleyas Helodi ngê u mî u d꞉aa kêdê kââdî, Njuda tpémi yi king ngê dê pyódu, Njósép nkîngê mbê wo, u yi u ngwo dêpwo kwo, Y꞉i nmîn꞉aa ya. U wóó k꞉oo nmî Lémi u enjel mê módu, kwo, Nkálili Wee u kwo dpî lee dmyeno, y꞉i dmyinên꞉aa ya.
23261	MAT 2:23	Wod꞉oo Nkálili Wee u kwo lee dniye, p꞉aa ngmê y꞉i dnyen꞉aa ya, u pi Nasalet. Kópuni Chóó Lémi u komo kapî pyu ngmê ngê wunê a d꞉êê ngê u ngwo ntiye ngê. Yi kópu ala, Pi knî y꞉oo u pi wa ntaa ngmê, Nasalet pi.
23262	MAT 3:1	Dini ghi n꞉ii ngê Yesu mââwe ngê pyodo, Nasalet doo ya. Yi ngwo Njon Baptist ngê u dpodo kn꞉ââ chópu. Njuda Wee u kwo w꞉amî mbêmê pi knî ye dpîmon꞉aa dêêpî.
23263	MAT 3:2	Yipu, Dini ghi n꞉ii nmo t꞉âât꞉ââ, Chóó Lémi ngê chóó u ngwo ada a y꞉enê nmo, yi dini ghi daa kêmakêma a dyimêdyimê. Yipu, Nmyi dono yilî kéé tóó, Chóó Lémi ka diyé dmyeno.
23264	MAT 3:3	Kópuni Yisaya ngê u puku yedê wunê a d꞉êê ngê, Njon ngê yi ngwo ntiye ngê. Yi kópu ala. W꞉amî mbêmê pi ngma adî kââ, yewo, Nmî Lémi u maa a yé yó, maa mb꞉aa yidó yé yó.
23265	MAT 3:4	Chóó Lémi u komo kapî pyu Ilacha ngê kpîdî gh꞉aagh꞉aa ntee dpîmo a t꞉emî, Njon ngê yinté kpîdî myedpîmo t꞉emî, kámêl gh꞉aa kpîdî. Pudumakó too pee u mbalêti ngê pyódu ngê, u paa vyîlo yidpîmo t꞉emî. Mty꞉aa ndâpu kpele numo u ch꞉ee dpîmo kuwo dê, mu kópu u dîy꞉o nté y꞉i dêpwo ya.
23267	MAT 3:6	Yi dono yilî yi yuu dmi Njon ka dnyimon꞉aa a y꞉emî dé, wod꞉oo mbwaa ndîî paa Njódan yinê dpîmo kmênêkmênê dé, mbápitisîm ye dpîmo yém, yi dono yilî u ngwo dpîmo ghêêghêê dé.
23268	MAT 3:7	Njon ngê yoo kwéli dpîmo mbápitisîm kîgha, yi kêlî ghê Pádisi yoo, Sadyusi yoo yilî u kwo mye loo, u yi y꞉e doo kwo, Nye mbápitisîm kalê nmîne. Njon ngê yi gha dmi módu, yepê, Nmyo k꞉omodanê pyu yoo. Yepê, Lukwe dîy꞉o nmyinê nmye, Mbápitisîm mbêmê Chóó Lémi ngê daawa kpada nmo. Yepê, Nmyi dono yilî mwiyé kéé tóó.
23270	MAT 3:9	Yepê, Ala kópu namê tpapê, Epîlaham nmî kn꞉ââ, Chóó Lémi ngê daawa kéé nmo, p꞉ee nmo ada a vyuwo. Yepê, Yi kópu ló dini mwo a vyu, ngmênê nmyi dono yilî yi l꞉êê dîy꞉o ntênê wa kéé nmyo. Yepê, Chóó Lémi u wêdêwêdê ndîî, u ntââ, ala chêêpî dyuu wa a ngî, pi ngê wa pyódu té, nmyi d꞉aa dmi y꞉oo wa a kââdî ngmê. Yepê, Vyîlo yi yéli ye ada a vyuwo.
23271	MAT 3:10	Yepê, Ala ngwo Chóó Lémi maadî kîyedê kwo, u myângo wumê mumu. Yepê, Yi myângo vy꞉o yini n꞉ii nt꞉u mb꞉aamb꞉aa ngê daa kelekele, wa kpono, pââ ndiya wa kéé.
23272	MAT 3:11	Yepê, N꞉ii ngê u dono yilî wa kéé té, yi pini mbwaa ngê wanî mbápitisîm kwolo, ngmênê pini n꞉ii a kuwó wunê kwo, yi pini ngê Chóó Lémi u Ghê Dmi ngê wa mbápitisîm kalê nmyo, ndyuw꞉e ngê wamye mbápitisîm kalê nmyo. Yepê, Pini n꞉ii a kuwó wunê kwo, u pi ndîî. Yepê, Nê têdê. Yepê, D꞉oo u ntââ, u nkîgh꞉ê daanî nî. Yepê, Nê tp꞉ee.
23273	MAT 3:12	Yepê, Pini n꞉ii wunê pwiyé knî, daa kêmakêma a taataa. Dini ghi n꞉ii ngê wa t꞉aa, nmyo yintómu daawa ngee nmyo, wa chámê nmyo. Yepê, N꞉ii yoo mb꞉aamb꞉aa dé, wa a ngî té, n꞉ii yoo dono dé, wa kéé té, ndê ngê wa ma té, yi ndyuw꞉e chedê ngê daawa pyódu.
23274	MAT 3:13	Yi dini ghi ngê Yesu ngê Nkálili Wee a kuwo ngê, Njódan mbwááni a ńuwo, Njon ka u ngwo loo, kwo, Mbápitisîm kalê nédi.
23275	MAT 3:14	Ngmênê Njon ngê kwo, P꞉ee wuchi mbápitisîm kalê nê. Kwo, Lukwe dîy꞉o m̱ápitisîm kîgha u pi a ka nye tpapê.
23276	MAT 3:15	Yesu ngê kwo, Ala ngwo yenté mwiyé mbápitisîm kalê nédi. Kwo, Kópu yilî yintómu Chóó Lémi ngê nye a vyi too, doo u ntââ yi wépi dmi daanyi puwâ. Wod꞉oo Njon ngê mbápitisîm kwólu.
23277	MAT 3:16	Yesu mbwaa lêê u mênê yedê pii wo, apê, Mbóó mêdê kpêmî. Myenté Chóó Lémi u Ghê Dmi vy꞉êmê k꞉ii ntee tpile ngê u pwo a ghêpê wo.
23278	MAT 3:17	Mbóó p꞉uu dnye ngmê ny꞉ee ngópu, yepê, Kî a tp꞉ee njini, u nuu ghi a nódo a tóó, dye ghi yintómu a nuu u kópu ye d꞉uud꞉uu too.
23279	MAT 4:1	Yi dini ghi ngê Chóó Lémi u Ghê Dmi ngê Yesu w꞉amî mbêmê ńuwo, apê, Setan ngê y꞉i pêdên꞉aa tókó ngê.
23280	MAT 4:2	Y꞉i doon꞉aa ya, wu podoy꞉a wo podoy꞉a nté dêpwo pîpî, dómu ndîî u ngwo yi kele.
23281	MAT 4:3	Wod꞉oo Setan u kwo loo, kwo, Mumdoo nyi Chóó Lémi Tp꞉oo, ye kî chêêpî knî ngma a ngini, nté ngê pyódu té, ma té.
23282	MAT 4:4	Yesu ngê kwo, Puku yedê alanté a tóó, Nté u mo doo u ntââ, pi u ngwo daa ya yédi. Nté daa nté njini, Chóó Lémi u kópu dyuu, yi nté njini.
23283	MAT 4:5	U kuwó dini ghi ngê Yesu ka ngmênê u kwo, Setan ngê Njedusalem dê ńuw꞉o nê, M꞉aa u ngomo pw꞉ono y꞉i d꞉uu kaa nê.
23284	MAT 4:6	Setan ngê kwo, Mumdoo nyi Chóó Lémi Tp꞉oo, mumdoo m̱î ngê amyedê ngee ngi, ye ala ngomo pw꞉ono a mbêka, mu kópu u dîy꞉o puku yedê alanté a tóó, Chóó Lémi ngê u enjel yoo wunê dyede té, a ngêêpî ngi. Kwo, Ala kópu puku yedê mye tóó, Enjel yoo yi kêê yedê anyi kwo, ṉyi dê chêêpî u mênê daanyinê dêê dê.
23285	MAT 4:7	Yesu ngê kwo, Doo u ntââ M꞉aa yinté daanê tókó, mu kópu u dîy꞉o puku yedê ala kópu mye tóó, Chóó Lémi nmî Yâpwo njini kidima a tókótókó.
23286	MAT 4:8	U kuwó dini ghi ngê Setan ngê mbu mbêmê kmungo, dyámê pee yintómu y꞉i u kwo mînê kêma too, yi kópu mb꞉aa yilî y꞉i u kwo myemînê kêma too.
23287	MAT 4:9	Setan ngê kwo, A dnye nye nyêmî knomomê, ṉyi mbodo dê y꞉e k꞉ame a ka nyinê wowo knomomê, ye kî tpile yintómu ṉga wanî kê.
23288	MAT 4:10	Yesu ngê kwo, Setan. Kwo, A nkîgh꞉ê a yumwe. Kwo, Puku yedê alanté a tóó, Chóó Lémi nmî Yâpwo njini chi chââchââ, kn꞉aa pini u dnye nangmê ny꞉oo.
23289	MAT 4:11	Setan ngê Yesu yedê kuwo ngê, wod꞉oo enjel yoo a lee dniye, Yesu mî ngee ngópu.
23290	MAT 4:12	U kuwó dini ghi ngê Njon ngê king Antipas Helodi ka u dono kópu yilî dpîmo kwódukwódu dé. Yi kwódu yé u l꞉êê dîy꞉o Helodi ngê Njon mbwa k꞉oo kmungo. Dini ghi n꞉ii ngê Yesu ngê yi kópu nyongo, Njuda Wee a kuwo ngê, Nkálili Wee u kwo loo.
23291	MAT 4:13	Nasalet myedê kuwo ngê, Kîpêêniyêm doon꞉aa ya. Yi p꞉aani Nkálili Kpéni Lêê u nkîgh꞉ê a tóó. Yi p꞉aani Sepulun mbwémi Napîtali yi yoo dê yi wee u kwo a tóó.
23292	MAT 4:14	Kópuni Yisaya ngê wunê a d꞉êê ngê, Yesu ngê yi ngwo ntiye ngê, yi wee u kwo doon꞉aa ya. Yi kópu ala.
23293	MAT 4:15	Sepulun mbwémi Napîtali yi yoo dê yi p꞉uu n꞉aa mbumu. Ntii kêpa máádi u nkîgh꞉ê yi yoo dê yi wee a tóó, Njódan mbwááni ntii yi kêlî ghê. Yi wee u pi mye Nkálili, yélini daa Nju tpémi yilî y꞉i a tóó.
23294	MAT 4:16	Yélini y꞉i a pyede, mgîdî vy꞉o a wee, ngmênê dîyo nmî Mbwámê u wuu ndîî wa m꞉uu ngmê. Yi yéli pwopwo u wee dnyimo a pyede, dîyo u wuu ndîî yi pwo wa kéé.
23295	MAT 4:17	Nyââ, yi dini ghi ngê Yesu ngê u dpodo kn꞉ââ y꞉i mî chópu, pi knî ye yipu, Chóó Lémi ngê u yoo y꞉enê kn꞉ââ daa kêmakêma a chapî. Yipu, Nmyi dono yilî kéé tóó, Chóó Lémi ka diyé dmyeno.
23296	MAT 4:18	Dini ghi n꞉ii ngê Yesu Nkálili Kpéni Lêê u nkîgh꞉ê doo m꞉ii, te yâmuyâmu pyu miyó módu, Saimon mbwémi Andru, apê, Mu vyuwó mo. (Yi Saimon u pi mye Pita.)
23297	MAT 4:19	Yesu ngê mgongo ye ngmê kwólu, yepê, A ngm꞉êê nódó. Yepê, Te u vyuwó ntee dpî lama a tóó, pi vyuwó yinté dpî lama n꞉aa kîgha. Yepê, Pi yilî Chóó Lémi ka wanmo ńuw꞉o.
23298	MAT 4:20	Yi ngwo dini ghi ngê yi pwoo a kuwo ngópu, Yesu ngm꞉êê ngópu.
23299	MAT 4:21	Até yidnye lêpî, mwada y꞉i myenté Yesu ngê pi mbwémi mê miyó até yi m꞉uu doo, Njems mbwémi Njon, Sepédi tp꞉oo dê. Yi mî Sepédi u k꞉ii dinki k꞉oo dnye kwo, yi pwoo dnye l꞉âmol꞉âmo. Dini ghi n꞉ii ngê Yesu ngê m꞉uu doo, yepê, A pwiyé cho. Yepê, A p꞉uu anyi kaa cho.
23300	MAT 4:22	Wod꞉oo yi mî dinki k꞉oo a kuwo ngópu, Yesu u kuwó ghê knopwo.
23301	MAT 4:23	Yesu p꞉uu Nkálili Wee u kwo p꞉aani p꞉aani lee dniye, yoo yi ngêpê ngomo knî yi k꞉oo dnyimon꞉aa koko. Yesu y꞉i ye dpîmon꞉aa dêêpî, kópu mb꞉aa p꞉uu ye dpîmon꞉aa mbumu, yipu, Chóó Lémi ngê chóó u yoo yi y꞉enê kn꞉ââ daa kêmakêma a chapî. Pwopwokopwe yilî mye pyi ngê. Mbii dyêêdî daa ngmidi yi p꞉uu doo ya, ngmênê Yesu ngê pyi too.
23302	MAT 4:24	Sidiya u wee yintómu knî yi kwo p꞉aani p꞉aani yi kópu yi ny꞉ee ngópu, wod꞉oo pi knî y꞉oo pwopwokopwe yilî u kwo a ńuw꞉o ngópu, mbii dyêêdî daa ngmidi yedoo ya. N꞉ii knî y꞉oo kópu dyêêdî daa ngmidi dnya a vyîmî, u kwo myedê ńuwo tumo, n꞉ii knî y꞉e yi kmêna dnye kwo, n꞉ii knî y꞉e nyuno pwopwo dpîmo kelekele, n꞉ii knî yi kpâlî dmi ntóó dé, u kwo myedê ńuw꞉o tumo, yi yéli yintómu Yesu ngê pyi ngê.
23303	MAT 4:25	Pi yintómu knî y꞉oo Yesu dnye yâmuyâmu, Nkálili Wee u kwo tpémi, P꞉aa Y꞉a knî yi Wee u kwo tpémi, Njedusalem tpémi, Njuda Wee u kwo tpémi, Pédiya Wee u kwo tpémi. Yi yéli daa wee ngmidi yi kwo a ndê dniye, u ngwo dnye yâmuyâmu.
23304	MAT 5:1	Yesu ngê yoo yi módu, wod꞉oo mbu mbêmê kee wo, y꞉i mbwódo mî yaa wo. P꞉uu ndiye pyu knî y꞉oo a yina ngópu,
23305	MAT 5:2	wod꞉oo doo ndiye kîgha dé.
23306	MAT 5:3	Yepê, Pinté knî y꞉oo u yi ntee a kwo, Pi knî y꞉oo dny꞉oo ngêêpî nmo, n꞉ii knî y꞉oo u yi yinté mye kwo, Chóó Lémi ngê choo a ngêêpî nmo, yi yéli yi gha dmi dny꞉oo pywelepywele, Chóó Lémi ngê kóó k꞉oo wa kaa té.
23307	MAT 5:4	Yepê, N꞉ii knî y꞉oo yi dono knî yi l꞉êê dîy꞉o tpéé kópu dpî vyi ngmê, mye mbê nyédi, yi gha dmi dny꞉oo pywelepywele, Chóó Lémi ngê yi dono yilî u kuwó wa kéé té, yi nuw꞉o dmi amê l꞉âmo té.
23308	MAT 5:5	Yepê, Yélini daa kadakada nyédi, yi gha dmi dny꞉oo pywelepywele, Chóó Lémi ngê kópuni u pi wunê a vyu, y꞉e wa d꞉uu, kóó k꞉oo wa kaa té.
23309	MAT 5:6	Yepê, N꞉ii knî ye kópu mb꞉aa d꞉uud꞉uu yi nté njini ngê a ya yédi, yi yéli yi gha dmi dny꞉oo pywelepywele, Chóó Lémi ngê pi mb꞉aa ngê wa pyódu té, yi ntini ngê wa pile dmi.
23310	MAT 5:7	Yepê, N꞉ii knî ye yoo dpî ch꞉anê dmi, yi gha dmi dny꞉oo pywelepywele, Chóó Lémi ka u nkwo wa ch꞉anê dmi.
23311	MAT 5:8	Yepê, N꞉ii knî y꞉oo yi nuw꞉o k꞉oo nuw꞉o ghi dono daa kîgha tumo, yi yéli yi gha dmi dny꞉oo pywelepywele, Chóó Lémi ngê kóó k꞉oo wa kaa té, nipi adnyin꞉aa ya kmaapî.
23312	MAT 5:9	Yepê, N꞉ii knî y꞉oo yoo wunê kââdîkââdî tumo, yi gha dmi dny꞉oo pywelepywele, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi ngê ye wa vyi, yewo, Nmyo a tp꞉ee dmââdîma. Yewo, Nê pi kââdîkââdî pyu, a nt꞉anê dmyi yaa dmi.
23313	MAT 5:10	Yepê, N꞉ii knî y꞉oo Chóó Lémi u l꞉êê dîy꞉o kópu mb꞉aa adnyi d꞉uud꞉uu dé, k꞉omo tpile mgîdî u yoo knî y꞉oo adnyi kpakakpaka dé, amyednyi vyee dé, ngmênê yi gha dmi dny꞉oo pywelepywele, Chóó Lémi ngê kóó k꞉oo wa kaa té.
23314	MAT 5:11	Yepê, A l꞉êê dîy꞉o pi knî ye wanmyi diya dmi, k꞉omodanê mbêmê kópu dono yilî nmyi p꞉uu adnyin꞉aa tpapê, amyednyi vyee nmyo.
23315	MAT 5:12	Yepê, Yi dono vy꞉o nmyi gha dmi dpî pywálî dniye, dono ngê kîngî pyaa dmi, mu kópu u dîy꞉o yi mgînî vyîmî u pywuu mb꞉aa wanmyimo ngee ngmê, mbóó p꞉uu. Yepê, Yi kópu daa nmyi mo nmye wa pyódu. Yepê, Yinté kópu knî yi kn꞉ââ knî y꞉oo Chóó Lémi u komo kapî pyu knî y꞉e wunê kîmyedê d꞉uu tumo. Yepê, Chóó Lémi ngê u komo kapî pyu yoo yi dpodo ntee wa pwila, yinté wamye pwila nmyo.
23316	MAT 5:13	Yesu ngê p꞉uu ndiye pyu knî ye mgongo ngmê kwólu, yepê, Ntii mb꞉aamb꞉aa. Yepê, Nté tpyópu u mênê ntii daanyi yé knomomê, ye u n꞉uu daadî ya, pwópwó ngê wa pyódu, nanê wa ma. Yepê, Wo yéli knî ye ntii ntee tpile ngê dmyinên꞉aa ya. Yepê, Ntii vy꞉êmî têdê nmyi tp꞉ee ngmanmyi dy꞉ââ knomomê, pye nkwodo ntii wa vy꞉êê knomomê, yini pwópwó, u n꞉uu daadî ya, ye lónté mb꞉aamb꞉aa ngê wa pyódu? Yepê, Doo u ntââ. Yepê, U dpodo daadî ya, wanmyi pii ngmê. Yepê, Ntii n꞉ii nmyi mênê a tóó, chedê ngê kîngê pyódu.
23317	MAT 5:14	Yesu ngê mgongo ye m꞉uu kwólu, yepê, Nmyo yoo wo yéli yi pywápê ntee tpile dé. Yepê, P꞉aani n꞉ii mbu mbêmê anyi gh꞉ii knomomê, doo u ntââ pi daawa ngmo.
23318	MAT 5:15	Yepê, Lam myenté. Yepê, Dini ghi n꞉ii ngê mgîdî dpo ghay, n꞉ii ngê lam dpo vyuwó, doo u ntââ tpile u pwo k꞉ame daawa kââ, mu kópu u dîy꞉o lukwe ngê mgîdî wa chaa? Yepê, Yi pini ngê lam dpo y꞉oo, ya nkwodo dpî kââ, yoo u ngwo dpî numo m꞉uu.
23319	MAT 5:16	Yepê, Nmyo mye ntee dé. Yepê, Nmyo yoo yi lam dé, mb꞉aamb꞉aa ngê dmyinê dnyednye, kópu ngmê ngê kîngê dyênê nmyo. Yepê, Kópu mb꞉aa n꞉ii anmyin꞉aa d꞉uud꞉uu dé, pi knî y꞉oo dny꞉oo mumu dé, yi kópu knî yi l꞉êê dîy꞉o nmyi Mî dny꞉oo chaa kîgha, pini n꞉ii mbóó p꞉uu wunê tóó.