23215	MAT 1:2	Abraham guc shtadë Isaac. Hia na gubani Isaac gúquiꞌ shtadë Jacob. Hia lë́ꞌiꞌ gúquiꞌ shtadë Judá con ra bë́chiꞌ.
23218	MAT 1:5	Salmón guc shtadë Booz; shniꞌa Booz guc Rahab; Booz guc shtadë Obed; shniꞌa Obed guc Rut. Obed guc shtadë Isaí.
23219	MAT 1:6	Isaí guc shtadë rëy David. Hia rëy David guc shtadë Salomón nu shniꞌa Salomón guc tseꞌlë tëgulë Urías.
23237	MAT 1:24	Iurë lëꞌë José gubani lu mbëcaꞌldë, bë́ꞌniꞌ tal cumë guniꞌi ianglë lúhiꞌ. Bë́ꞌniꞌ recibir María cumë ziquë tséꞌliꞌ.
23238	MAT 1:25	Perë adë guquëréldëdiꞌi raiꞌ ziquë tséꞌliꞌ hashtë iurë lëꞌë shini María bëdchini lu guë́ꞌdchiliu. Iurní bëdëꞌë José lë meꞌdë; bërulë́hiꞌ Jesús.
23239	MAT 2:1	Iurë Jesús gulë guëꞌdchi Belén, tubi guëꞌdchi shtë Judea, lëꞌë Herodes na rëy naquëgnibëꞌa guëdubi lugar ni. Iurní bëdchini ra rëy mago hashtë ciudá Jerusalén. Zeꞌdë raiꞌ de nezë guiaꞌa zitu.
23241	MAT 2:3	Iurë lëꞌë rëy Herodes bini ra diꞌdzë ni, adë bëdzélëdiꞌi pë gúnëll; adë gurëdchídiꞌi ldúꞌull. Nu grë́tëꞌ mënë shtë Jerusalén guzac rall zni.
23242	MAT 2:4	Iurní lëꞌë rëy gunaꞌbë grë ra jëfë shtë ra bëshuzi nu grë ra narluaꞌa lëy nabëquëꞌë Moisés entrë ra mënë israelitë. Gunaꞌbë diꞌdzë rëy: ―¿Ca galë Cristo?
23245	MAT 2:7	Iurní lëꞌë Herodes gunaꞌbë lëꞌë rëy mago guitsë guitsë. Nu gunaꞌbë díꞌdzëll tubi tiempë namás ecsactë guc bëluaꞌalú mbelëguiꞌi lu raiꞌ.
23246	MAT 2:8	Iurní guniꞌi Herodes lu ra mago tsa raiꞌ Belén nu répill: ―Gulë tsagná ndë nu gulë tsagnaꞌbë diꞌdzë zaꞌquë zaꞌquë shcuendë meꞌdë. Iurë lëꞌë të guëdzelë të meꞌdë, iurní gulë bëꞌnë visi na purquë rac shtuaꞌa tsaguëna adorar lë́ꞌiꞌ.
23248	MAT 2:10	Iurë lëꞌë mago guná lu mbelëguiꞌi guzudchí, nalë́ bëquitë lduꞌu raiꞌ con lëgrë ruꞌbë laꞌni lduꞌu raiꞌ.
23249	MAT 2:11	Iurë guatë́ raiꞌ laꞌni hiuꞌu, guná raiꞌ lu meꞌdë nu María, shniꞌa meꞌdë. Iurní bëzullibi ra rëy; bëꞌnë raiꞌ adorar lëꞌë meꞌdë. Lueguë bëshaꞌlë raiꞌ cajë nanuaꞌa raiꞌ parë bëzëlaaꞌdchi raiꞌ orë, gushialë nu mirra.
23252	MAT 2:14	Iurní guashtë́ José; bëruꞌunú raiꞌ meꞌdë laꞌni gueꞌlë parë Egipto.
23254	MAT 2:16	Iurë lëꞌë Herodes bëdëꞌë cuendë de quë lëꞌë ra mago guluguë́ rall lëꞌë rëy, iurní nalë́ bëdchini llanë laꞌni ldúꞌull. Nu gunibë́ꞌall gati grë ra ngulëꞌnë nanapë chupë izë parë guetë naquëreldë Belén, con ra meꞌdë nananú guëdubi alrededurë lugar ni. Zni bëꞌnë rëy según tiempë ecsactë naguniꞌi ra mago bëluaꞌalú mbelëguiꞌi lu raiꞌ.
23258	MAT 2:20	―Guashtë́; gudëdchi meꞌdë; gulë gua con shniꞌa meꞌdë të guëabrí të naciuni Israel stubi. Hia lëꞌë mënë naguc shtuꞌu quini lëꞌë meꞌdë, guti rall.
23259	MAT 2:21	Iurní José guashtë́. Biáꞌaiꞌ meꞌdë con shniꞌa meꞌdë parë regiuni Israel.
23260	MAT 2:22	Iurë José bini de quë Arquelao quëgnibëꞌa Judea shlugar shtádëll Herodes, bëdzëbë José niáhiꞌ ndë, perë lu mbëcaꞌldë gua tubi visi de quë guëgzë́hiꞌ regiuni shtë Galilea.
23261	MAT 2:23	Iurë bëdchini raiꞌ ngaꞌli, iurní guquëreldë raiꞌ guëꞌdchi Nazaret. Zndë guzac parë guc cumplir lo quë naguniꞌi ra muzë shtë Dios guahietë: “Guërulë́ më Nazareno”.
23264	MAT 3:3	Lëꞌë Juan na el quë naguniꞌi Isaías, muzë shtë Dios. Bëquë́ꞌëiꞌ shtiꞌdzë Dios manërë rëꞌ: Guini të tubi bë shtë tubi mënë narniꞌi fuertë lu tubi shlatë ruꞌbë: “Gulë bëꞌnë preparar nezë shtënë Dadë. Gulë bëꞌnë preparar laꞌni lduꞌu të ziquë nezë ldi parë iurë guëdchini Dadë. Gulë gubani tubi vidë zaꞌquë.”
23266	MAT 3:5	Iurní glli glli rdchini ra mënë shtë ciudá Jerusalén con ra mënë shtë guëꞌdchi shtë Judea con ra naquëreldë lugar guëlladchi Jordán; rdchini rall parë guëquë́ diaguë rall shtiꞌdzë Juan.
23267	MAT 3:6	Iurë lëꞌë ra mënë rshubë duldë rall duldë shtë rall lu Dios, Juan bëchuꞌbë nisë lëꞌë rall laꞌni guëëꞌgu Jordán.
23274	MAT 3:13	Iurní Jesús bëdchini de Galilea hashtë ruaꞌ guëëꞌgu Jordán catë nanú Juan të parë guëchuꞌbë nisë Juan lëꞌë më.
23276	MAT 3:15	Perë Jesús guniꞌi: ―Bëneꞌe sí iurneꞌ purquë zni gac të parë guëdë́ꞌnaꞌa cumplir grë cusë zaꞌquë naquëgnibëꞌa Dios. Iurní lëꞌë Juan gunë́
23277	MAT 3:16	nu bëchuꞌbë nísiꞌ lëꞌë Jesús. Iurë Jesús gualú bëriubë nísiꞌ, lueguë bërúꞌuiꞌ laꞌni nisë; lueguë lueguë bëllaꞌlë lu gubeꞌe hashtë guná më lugar catë quëbezë Dios nu guná Jesús lu Espíritu Santo shtë Dios; bëdchíniꞌ ziquë tubi palumë. Gulezënúhiꞌ lëꞌë Jesús.
23278	MAT 3:17	Iurní bini më tubi bë, tubi voz nabëruꞌu lu gubeꞌe naguniꞌi: ―Ndëꞌë lëꞌë shinia. Nalë́ rac shtuaꞌa lë́ꞌiꞌ. Nalë́ rquitë lduaꞌa rnahia lúhiꞌ.
23283	MAT 4:5	Iurní lëꞌë mëdzabë biaꞌa lëꞌë më ciudá Jerusalén. Güeꞌpinull lëꞌë më guëc iáduꞌu tubi partë más guiaꞌa.
23284	MAT 4:6	Iurní répill: ―Si talë gualdí rníꞌil nal shini Dios, bëruꞌldë lë́ꞌël hashtë lu guiuꞌu purquë Sagradas Escrituras rniꞌi: Dios guënibëꞌa lëꞌë ra ianglë të parë gapë raiꞌ lë́ꞌël nu guëldisë raiꞌ lë́ꞌël con guiaꞌa raiꞌ të parë ni tubi guëꞌë gunënë́diꞌi guëaꞌl.
23288	MAT 4:10	Iurní Jesús repi: ―Guabsú lua, Satanás, purquë Sagradas Escrituras rniꞌi: “Sulë Dios Shtadë të gúnël adorar. Sulë lëꞌë më guëzuꞌbë diáguël shtíꞌdziꞌ.”
23289	MAT 4:11	Iurní mëdzabë bësaꞌnë Jesús. Lueguë bëdchini ra ianglë. Bëꞌnë raiꞌ sirvë lu Jesús.
23290	MAT 4:12	Iurë Jesús bini de quë Juan nanú lachiguiꞌbë, iurní ziaꞌa më parë regiuni shtë Galilea.
23292	MAT 4:14	Zndë guzac parë guc cumplir lo quë nabëquëꞌë muzë shtë më guahietë; lë́hiꞌ Isaías. Naescritë zndëꞌë:
23297	MAT 4:19	Iurní Jesús repi: ―Gulë gudeꞌe naldë na të guna lëꞌë të pescadurë shtë ra nguiu; gueꞌdënú të mënë lua.
23304	MAT 5:1	Iurë Jesús guná lu ra mënë zihani, güeꞌpi më lu lumë shtë dani. Guzubë më ngaꞌli. Iurní shini gusëꞌdë më bëdëá raiꞌ rdondë raiꞌ catë zúbëgaꞌa më.
23356	MAT 6:5	’Iurë lëꞌë të gunë të orar, adë rúnëdiꞌi të ziquë runë ra mënë naná falsë. Rquitë lduꞌu rall gunë rall orar të guëná mënë lu rall; rzuldí rall laꞌni iáduꞌu nu rzu rall shquini shtë nezë të parë guëná ra mënë lo quë naquëhunë rall. Guldía rniaꞌa lu të, hia napë rall lúniquë premi nagunë rall recibir.
23358	MAT 6:7	’Iurë gúnël orar, adë rúnëdiꞌi të oraciuni zihani vueltë ziquë runë ra mënë nanádiꞌi më israelitë. Runë rall llgabë guini Dios diꞌdzë shtë rall por ruadiꞌdzë rall zihani diꞌdzë.
23367	MAT 6:16	’Iurë lëꞌë të gunë të ayunë, adë rëáꞌnëdiꞌi të tristë cumë ziquë runë ra mënë naná falsë purquë lëꞌë rall rzu rall tristë; runë rall seri no más parë guëná ra mënë de quë quëhunë rall ayunë. Guldía rniaꞌa lu të, hia napë rall grë lo quë nagunë rall recibir ziquë premi.
23407	MAT 7:22	Iurë lëꞌë iurë guëgaꞌa, dzë ni cantidá mënë guëniꞌi rall lua: “Dadë, lëꞌë naꞌa biadiꞌdzë naꞌa shtíꞌdzël nu por lël gulú naꞌa mëdzabë nananú laꞌni lduꞌu mënë. Bëdëꞌnë naꞌa zihani milagrë iurë guniꞌi naꞌa lël.”
23413	MAT 7:28	Iurë Jesús gualú biadiꞌdzë më lu ra mënë, nalë́ bëdzëguëëꞌ lduꞌu rall nu guasë́ lduꞌu rall por ldaiꞌ shtë më.
23415	MAT 8:1	Iurë bietë Jesús lu dani, cantidá mënë zianaldë rall lëꞌë më.
23416	MAT 8:2	Iurní guabiꞌguë tubi nguiu narac lluꞌu galguidzë naruꞌdzë ládiꞌ. Bëzullíbill lu më. Répill: ―Dadë, si talë rac shtúꞌul, nápël pudërë gunëáquël na; guëzunël ladia.
23417	MAT 8:3	Iurní Jesús bëdchiꞌbë më guiaꞌa më guë́quëll nu guniꞌi më: ―Rac shtuaꞌa, sunë́ ládil. Iurë lëꞌë më guniꞌi zndëꞌë, grë galguidzë ruꞌdzë bëac.
23419	MAT 8:5	Iurë guatë́ Jesús guëꞌdchi Capernaun, tubi capitán rumanë guabíꞌguëll lu më nu bë́ꞌnëll ruëguë.
23423	MAT 8:9	Mizmë na runa lo quë narniꞌi ra narnibëꞌa na, nu napa suldadë bajo ordë shtëna. Iurë rniaꞌa lu tubi suldadë, tsall; pues riall. Iurë rniaꞌa guídëll, pues lueguë rídëll. Iurë rnibë́ꞌahia tubi shmuza tsaguë́ꞌnëll lo quë narac shtuaꞌa, rzuꞌbë diáguëll shtiꞌdza.
23424	MAT 8:10	Iurë Jesús bini diꞌdzë ni, nalë́ guasë́ lduꞌu më. Guniꞌi më lu ra nazianaldë lëꞌë më: ―Guldía rniaꞌa lu të, guëdubi naciuni Israel nunquë bëdzaꞌguëlúdiaꞌa tubi nguiu narialdí lduꞌi shtiꞌdza ziquë nguiu rëꞌ.
23425	MAT 8:11	Rniaꞌa, cantidá mënë guëruꞌu rall de grë ladë shtë guë́ꞌdchiliu. Guidë rall të parë subënú rall Abraham nu Isaac nu Jacob parë gaunú rall mënë ni catë rnibëꞌa Dios gubeꞌe.
23427	MAT 8:13	Iurní Jesús guníꞌiꞌ lu capitán: ―Bëagzë́ lídchil; hia shmúzël bëac tal ziquë gualdí ldúꞌul. Lëꞌë muzë ni bëáquiꞌ mizmë iurë ni.
23429	MAT 8:15	Iurní gunaꞌzi më guiaꞌa naꞌa. Lueguë bëruꞌu shldi. Iurní suëgrë Pedro guashtë́hiꞌ nu bë́ꞌniꞌ sirvë lu raiꞌ. Bëdë́ꞌëiꞌ nagáu raiꞌ.
23430	MAT 8:16	Iurë gueꞌlë guꞌ, beꞌdënú mënë zihani saꞌ rall lu Jesús. Beꞌdënú rall ra nanapë mëdzabë laꞌni lduꞌu rall; con tubsë diꞌdzë rgu më grë́tëꞌ ra mëdzabë. Nu zac bëꞌnë më rumëdi grë́tëꞌ ra nanapë galguidzë.
23431	MAT 8:17	Zndë guzac parë gac cumplir lo quë nabëquëꞌë muzë shtë Dios guahietë. Guniꞌi Isaías: “Lëꞌë më biaꞌa më galguidzë shtë́naꞌa nu lëꞌë më biaꞌa më grë́tëꞌ debilidá shtë́naꞌa”.
23432	MAT 8:18	Iurë guná Jesús cantidá mënë bëdëá rdondë catë zubë më, gunibëꞌa më parë tëdë ra shini gusëꞌdë më stubi tëchi nisë.
23437	MAT 8:23	Iurní guatë́ Jesús laꞌni barcu con ra shini gusëꞌdë më
23439	MAT 8:25	Iurní ra shini gusëꞌdë më guacuaꞌñi raiꞌ lëꞌë më nu repi raiꞌ: ―Dadë, bëlá lëꞌë naꞌa. Aquë zátiaꞌa iurneꞌ.
23440	MAT 8:26	Lëꞌë më guníꞌiꞌ lu raiꞌ: ―¿Pëzielú nalë́ rdzëbë të? ¿Pë hia adë rialdídiꞌi lduꞌu të na? Iurní guashtë́ më nu guniꞌi më guëc mbë nu guëc nisë ruꞌbë. Lueguë gurëdchí nisë.
23442	MAT 8:28	Iurë Jesús bëdchini stubi ladë ruaꞌ nisë, ladzë ra më gadareno, chupë nguiu bëruꞌu laꞌni catë bëgaꞌchi tëgulë. Guabiꞌguë rall lu më. Guërupë rall napë rall mëdzabë laꞌni lduꞌu rall. Nalë́ nadushë rall. Ni tubi adë chu ráquëdiꞌi rdëdë nezë catë nanú rall.
23443	MAT 8:29	Iurní guzublú gurushtiá rall fuertë: ―¿Pëzielú riutël con lëꞌë naꞌa, Jesús shini Dios? ¿Gu bëdchínil ndëꞌë parë guëzac zil lëꞌë naꞌa antsë guëgaꞌa tiempë?
23446	MAT 8:32	Iurní Jesús repi: ―Gulë gua. Lueguë bëruꞌu mëdzabë laꞌni ra nguiu ni. Guatë́ rall laꞌni guchi. Lueguë grë́tëꞌ ra guchi ziaꞌa guëlluꞌnë nasesë; gulaguë ra ma catë rlaguë guiuꞌu ruaꞌ nisë ruꞌbë. Guatë́ ma laꞌni nisë. Bëldaꞌu nisë ra ma; lueguë guti ra ma.
23448	MAT 8:34	Iurní grë mënë shtë guëꞌdchi bëruꞌu rall; guagná rall catë quëbezë Jesús. Iurë guná rall lu më, bëꞌnë rall ruëguë de quë guëruꞌu më ladzë rall.
23449	MAT 9:1	Iurní Jesús guatë́ laꞌni barcu parë tëdë më stubi tëchi nisë. Iurní bëdchini më guëꞌdchi shtë më.
23450	MAT 9:2	Ngaꞌli bëdchininú mënë tubi narac lluꞌu galguidzë llunguë. Nagáꞌall lu daaꞌ. Iurë Jesús guná rialdí lduꞌu rall, repi më lu narac lluꞌu: ―Lë́ꞌël, adë riádiꞌi ldúꞌul. Naperdunë duldë shtë́nël.
23451	MAT 9:3	Iurní bëldá mësë narluaꞌa lëy guniꞌi rall laꞌni lduꞌu rall: “Hiumbrë rëꞌ blac diꞌdzë dzabë ruadíꞌdzëll cuntrë Dios”.
23452	MAT 9:4	Perë guc bëꞌa Jesús pë llgabë quëbezënú rall. Iurní repi më: ―¿Pëzielú runë të llgabë mal?
23454	MAT 9:6	Parë gac bëꞌa të nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu, nu parë gac bëꞌa të napa pudërë parë guna perdunë duldë shtë mënë. Iurní repi më lu narac lluꞌu: ―Guashtë́; bëtëá shtaaꞌl nu bëagzë́ lídchil.
23457	MAT 9:9	Jesús bëruꞌu më ngaꞌli. Guná më lu tubi nguiu lë Mateo. Zúbëgaꞌall lugar catë rúnëll cubrë impuestë. Iurní repi më: ―Gudeꞌe naldë na. Iurní Mateo guasuldí nu guanáldëll lëꞌë Jesús.
23462	MAT 9:14	Iurní ra nazianaldë lëꞌë Juan Bautista, guabiꞌguë rall lu Jesús nu gunaꞌbë diꞌdzë rall: ―¿Pëzielú lëꞌë naꞌa nu ra fariseo rdëꞌnë naꞌa ayunë zihani vueltë perë ra shmë́nël adë rúnëdiꞌi rall ayunë?
23464	MAT 9:16	’Ni tubi adë chu rúnëdiꞌi rumiendë lu tubi lari gushë con lari nardëá purquë si talë guëguëuꞌl lari nardëá lu lari gushë, más nasesë rcheꞌzë lari cubi lëꞌë lari gushë. Iurní más fier rluaꞌa lari.
23465	MAT 9:17	Ni tubi adë rgutsaꞌu vini cubi laꞌni bulsë gushë purquë adë gúnëdiꞌi gan bulsë gushë la fuersë shtë vini cubi. Rieꞌzë bulsë gushë nu lëꞌë vini guëllëꞌë lu guiuꞌu, nu gullini ra bulsë. Por ni rquiꞌni tsutsaꞌu vini cubi laꞌni bulsë cubi. Iurní lëꞌë vini nu ra bulsë adë guënítidiꞌin. Shtiꞌdza adë rgáꞌadiꞌi con custumbrë shtënë të.
23468	MAT 9:20	Iurë guanaldë më lë́ꞌëll, tubi naꞌa narac lluꞌu rllëꞌë rë́niꞌ; guabíꞌguëll lu Jesús. Guc chiꞌbë chupë izë rac llúꞌull. Iurní guabíꞌguëll lu Jesús nezë tëchi më. Gunáꞌzill ruaꞌ shabë më.
23471	MAT 9:23	Iurë Jesús bëdchíniꞌ lidchi më importantë; guná më lu narëtaꞌ nu guná më lu ra musiquë. Ra mënë ruꞌnë rall nu ruidë bëꞌnë rall.
23472	MAT 9:24	Iurní repi Jesús: ―Gulë bëruꞌu ndëꞌë purquë lëꞌë lliguënaꞌa rëꞌ adë gútidiꞌiꞌ sino nagáꞌsiꞌ. Perë ra mënë bëllidchinú rall lëꞌë më.
23473	MAT 9:25	Jesús guníꞌiꞌ de quë guëruꞌu rall. Iurní guatë́ më laꞌni hiuꞌu nu gunaꞌzi më guiaꞌa tëgulë. Iurní guashtë́ tëgulë ngaꞌli.
23476	MAT 9:28	Iurë Jesús guatë́ laꞌni hiuꞌu, bëdchini ra ciegu lu më; repi më lu rall: ―¿Gu rialdí lduꞌu të de quë zac gunëaca lëꞌë të? Lëꞌë rall bëquebi rall: ―Rialdí lduꞌu naꞌa, Dadë.
23477	MAT 9:29	Iurní Jesús bëshá guiaꞌa slu rall nu repi më: ―Gaquin según fe nanapë të.
23478	MAT 9:30	Hia slu ra mënë ni bëaquin. Iurní Jesús gunibë́ꞌaiꞌ con ordë lu rall, ni tubi adë chu gac bë́ꞌadiꞌi lo quë nabë́ꞌniꞌ.
23480	MAT 9:32	Iurë Jesús con ra shini gusëꞌdë më ziagruꞌu raiꞌ ngaꞌli, bëldá ra mënë beꞌdënú rall tubi guꞌpë nanapë mëdzabë laꞌni lduꞌi.
23481	MAT 9:33	Lueguë Jesús gulú hiaꞌldë lëꞌë mëdzabë ni; hia lëꞌë guꞌpë guzublú biadíꞌdzëll. Nalë́ bëdzëguëëꞌ lduꞌu ra mënë. Guniꞌi rall: ―Nunquë laꞌdi gunádiꞌiaꞌa guëdubi mënë shtë Israel saꞌ ra cusë ziquë quëhunë më.
23484	MAT 9:36	Iurë guná më ra mënë zihani, bëgaꞌa lduꞌu më lëꞌë rall purquë nalë́ rzac zi rall nu adë rbedchídiꞌi lduꞌu rall. Na rall ziquë lliꞌli nanápëdiꞌi vëquërë.
23485	MAT 9:37	Iurní repi më lu ra shini gusëꞌdë më: ―Guldía rniaꞌa, nanú zihani cusechë perë duꞌpsë na rall parë gunë rall dchiꞌni perë rniaꞌa lu të,
23487	MAT 10:1	Iurní Jesús gunaꞌbë chiꞌbë chupë shini gusëꞌdë më nu bëdëꞌë më autoridá nu pudërë parë guëgú raiꞌ ra mëdzabë laꞌni lduꞌu ra mënë nu parë gunëac raiꞌ grë ra narunë sufrir galguidzë nu dulurë.
23490	MAT 10:4	Gunaꞌbë më Simón naná miembrë shtë partidë cananista, nu gunaꞌbë më Judas Iscariote el quë nabëꞌnë intriegu lëꞌë Jesús.
23492	MAT 10:6	Más bien tsa të lu ra mënë naná ziquë lliꞌli naguniti, quiere decir, naciuni Israel.
23497	MAT 10:11	’Iurë lëꞌë të guëdchini të tubi guëꞌdchi u tubi ranchi, gulë quili ngaꞌli tubi mënë naná runë tucarë guëquë́ diaguë shtiꞌdza. Hia ngaꞌli guëaꞌnë të lídchill hashtë iurë lëꞌë të guëbiꞌ të.
23498	MAT 10:12	Iurë lëꞌë të tsutë́ të lidchi mënë ni, gulë bëꞌnë saludar lë́ꞌiꞌ con tubi dizaꞌquë.
23500	MAT 10:14	Si talë në́diꞌi mënë ni gunë recibir dizaꞌquë nu në́diꞌill guëquë́ diáguëll shtiꞌdzë të, iurní gulë bëruꞌu hiuꞌu ni u guëꞌdchi ni. Iurní gulë guëdchibi gushëguiuꞌu nadchiꞌbë guëaꞌ të ziquë sëñi de quë adë gualdídiꞌi lduꞌu rall.
23509	MAT 10:23	Iurë lëꞌë mënë guëzunaldë rall lëꞌë të cualquier tubi guëꞌdchi catë guëdchini të, gulë bëruꞌu ngaꞌli; gulë bëlluꞌnë hashtë stubi guëꞌdchi purquë guldía rniaꞌa, lëꞌë nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu guëdchíniꞌ antsë quë lëꞌë të guadiꞌdzënú të dizaꞌquë lu mënë guëdubi guëꞌdchi shtë Israel.
23529	MAT 11:1	Iurë Jesús gualú guniꞌi më lla mudë guziaꞌa ra chiꞌbë chupë shini gusëꞌdë më, bëruꞌu më ngaꞌli parë ziaꞌa më. Bëluaꞌa më dizaꞌquë lu ra mënë guëꞌdchi narëtaꞌ guëlladchi.
23530	MAT 11:2	Juan nanú lachiguiꞌbë perë bíniꞌ lo quë naquëhunë Cristo. Iurní bëshéꞌldiꞌ bëldá shmë́niꞌ; tsagná rall lëꞌë Jesús
23535	MAT 11:7	Iurë lëꞌë shmënë Juan zëagzë́, iurní Jesús guzublú quëadiꞌdzë më shcuendë Juan. Repi më lu ra mënë: ―¿Pë guagná të lu shlatë; tubi ziquë guiꞌlli narniꞌbi mbë?
23548	MAT 11:20	Iurní lëꞌë Jesús guzublú quëgniꞌi më lu ra mënë guëꞌdchi catë bëꞌnë më más milagrë ruꞌbë purquë ra mënë ni, adë bëabrídiꞌi lduꞌu rall con Dios. Iurní guniꞌi më:
23559	MAT 12:1	Laꞌni ra dzë ni Jesús ziáꞌaiꞌ nezë shtënë më catë rgabní trigu. Tubi dzë narziꞌi lduꞌu mënë, ra shini gusëꞌdë më bëdchini galërldiaꞌnë lduꞌu raiꞌ. Iurní guzublú caniashi raiꞌ duꞌu shtë trigu parë quëháu raiꞌ bëꞌdchi trigu.
23560	MAT 12:2	Iurë lëꞌë ra fariseo guná rall lo quë nabëꞌnë raiꞌ, repi rall lu Jesús: ―Guná, ra shini gusë́ꞌdël quëhunë rall lo quë naprovidë según lëy. Caniashi rall duꞌu dzë narziꞌi lduꞌu mënë.