23217	MAT 1:4	Aram na, ngòc xud Aminadab. Aminadab na, ngòc xud Naasón. Naasón na, ngòc xud Salmón.
23218	MAT 1:5	Le' Salmón na, mblo xin' Rahab, xa'got Salmón. Ngóol thìb mbyòo co' ngro' lèe Booz. Booz na, mblo xin' Rut, xa'got Booz. Sya, ngóol thìb mbyòo co' ngro' lèe Obed. Obed na, ngòc xud thìb mbyòo co' ngro' lèe Isaí.
23219	MAT 1:6	Isaia na, ngòc xud thìb mbyòo co' ngro' lèe David co' ngòc rey póla. David co' ngòc reya mque noque' thìb xa'got co' ngòc sa'l thìb mbi' co' ngro' lèe Uri. Ale mxan xa'gota thìb xgan' David. Xgan' Davida ngro' lèe Salomón. Ale ngòc David con xa'gota xud no xna' Salomón.
23220	MAT 1:7	Salomón na, ngòc xud thìb mbyòo co' ngro' lèe Roboam. Roboam na, ngòc xud thìb mbyòo co' ngro' lèe Abi. Abi na, ngòc xud thìb mbyòo co' ngro' lèe As.
23225	MAT 1:12	Ngolo nguri'th tiemp co'se' ngòc mèn nación Israel xal moz loo mèn nación Babiloñ, Jeconi ngòc xud thìb mbyòo co' ngro' lèe Salatiel. Salatiel na, ngòc xud thìb mbyòo co' ngro' lèe Zorobabel.
23227	MAT 1:14	Azor na, ngòc xud thìb mbyòo co' ngro' lèe Sadoc. Sadoc na, ngòc xud thìb mbyòo co' ngro' lèe Aquim. Aquim na, ngòc xud thìb mbyòo co' ngro' lèe Eliud.
23242	MAT 2:4	Sya, mbli Herod mandad. Ndye'th ryete mèn co' ngòc jef co' más mnibe' loo nguley' no mèn co' ngòc maistr co' ndlu' cón che'n ley co' mxo'f Moisés loo mèn nación Israel tiempa. Mnibdi's Herod loo mèna. Ndxab Herod: ―¿Ché' non gu' pá gàc co'te' gáal Crist, à'?
23245	MAT 2:7	Sya, xexte ngurez rey Herod mèn co' ndxáca par huen huen ñibdi's Herod loo mèna par ta' mèna cuent loo Herod pól mtlo ngòc gunèe mèna mbyú' loo mbèelhui' loo mèna.
23247	MAT 2:9	Co'se' ngolo mbìn mèna di's co' ndxab rey, mxen mèna ned, nda mèna. Láth ndoo mèna ned, nda mèna par yèez Belén, mbere mbèelhui', mbyú' loo mbèelhui' loo mèna tedib vez, leque mbèelhui' co' mbyú' loo loo mèna co'se' mdoo mèna ned ndoore', nde mèna par ned ndlyen huiz. Co'se' gunèe mèn co' ndxáca mbèelhui'a, anze'f mdyac tín' lezo' mèna axta plóthe. Le' mbèelhui'a na, xèegà xèegà nda nerte loo mèna tedib vez axtaque' mblu' mbèelhui' loo mèna co'te' ngo mbed. Sya, xèe ngo too mbèelhui'a gáp yéc yòo co'te' ngo mbed, xgan' Mari.
23249	MAT 2:11	Sya, ngòo mèna loo lue' co'te' ngòc liz mèn co'te' ngo xna' mbed con mbed. Texal gunèe mèna mbed con xna' mbed co' ngro' lèe Mari, ale mdub xib mèna loo mbed no mcòo' mèna yéc mèna loo mbed no ndxab mèna loo Diox: ―¡Ay, Dio's! Mbi' roo no mbi' xèn gàc mbed ndxè'. Ngoloa, mxal' mèna caj mèna co'te' ndxosua' tesor. Angmda'la's mèna tesor càa xna' mbed, co' gàc che'npe' mbed yiloa. Tesora nac or, no thìb xla' co' ndlya' xal zen yal', no thìb xla' co' ndlya' xal perfum co' lèe mirr.
23250	MAT 2:12	Ngolo mbli mèna con'a, mda' Diox cuent loo mèn co' ndxáca làth mcal' le'n huiza ne'berede mèna leque ned nde mèna par ne'ri'thte mèna co'te' nac liz rey Herod. Sya, mxen mèna tedib ned, ndyàa mèna par làaz mèna.
23252	MAT 2:14	Sya, ngro' mcal' loo Chè. Ngo che Chè. Ndxab Chè loo Mari: ―Mari, jer goo che. Nda no na' mbed par ned le'n nación mèn egipt nalle'. Mbe' Chè mbed no xna' mbed yál'a. Mxon' no Chè ryop Mari par ned le'n nación mèn egipt.
23254	MAT 2:16	Co'se' mden' rey Herod ya ne'ngri'thte mèn co' ndxáca liz rey Herod tedib vez, syare' mda' rey Herod cuent cón che'n mbed no cón che'n mèna le' mèn co' ndxáca mxìis no Herod. Sya, ngocloo tín' Herod. Ale de xyàn mnibe' Herod loo solndad par ya yuth solndad ryete myen' bix co' nac ante myen'bi' co' nzo ban le'n yèez Belén no le'n rye yèezya' co' ñibe' yèez Belén, myen' bix co' nzo chop lin' par xàn', co' nee di's, xal nda tee tiemp co' mda' mèn co' ndxáca cuent loo Herod par bel'que' yigaa mbed xin' Mari loo solndad làtha.
23259	MAT 2:21	Sya, co'se' ngo nìi izlyo' tedib huiz co' nde nquea, mthop mtaa Chè rye con' co' ngòc che'n Chè. Sya, ndxab Chè loo Mari: ―Ndyàa no na' mbed par ned le'n yèezya' che'n làaz mèn nación Israel.
23260	MAT 2:22	Láth ndoo Chè ned con Mari no mbed, nda zin Chè le'n yèezya' che'n làaz mèn nación Israel, mbìn Chè le' Arquela, xgan' rey Herod, nacle' gobernador loo mèn gulàaz Jude lugar che'n Herod, xud Arquela. Sya, mzyeb Chè bii Chè par ned le'n yèezya' co' nac làaz mèn jude. Tya, mbere Diox, mdoodi's no Diox Chè làth mcal' xá mod li Chè. Ngoloa, mxen Chè ned con Mari co' nac xa'got Chè no con mbed co' nac Jesús. Ndyàa Chè le'n thìb yèez chu'th co' nac yèezya' che'n làaz mèn galile.
23264	MAT 3:3	Cón che'n Juàna ngòc di's co' mque' Sayi ye's, di's co' ndxab Diox loo Sayi. Taandxè' mbez di's loo ye's: Ndxèn thìb di's che'n thìb mbi' co' mbez yèe cabii co'te' nagán co'se' ngo mbi' yalbàn. Mbez mbi': Bli nab gu' gu' loo cón che'n con' ndac. Fse' gu' ryethe mod ye'rsin' co' ndxàp gu' loo Diox par gàc nab gu' co'se' yi'th ñibe' Tad Diox gu' loo gu'.
23268	MAT 3:7	Látha, ñèe Juàn nde huax mèn co' nac mèn xley' farise no co' nac mèn xley' saduce loo Juàn. Mèna nde loo Juàn par li Juàn bautizar mèna. Sya, ndxab Juàn loo mèna: ―¡Aa mèn xley' farise, no mèn xley' saduce, mèn co' nayi' co' nac xal mbel' co' lèe huid! Leque gu' ndlu' loo xtàa gu' nado' nac gu'. Per par le'n lezo' gu' nzo con' ye'rsin'. ¿Chó mblu' loo gu' par lyá' gu' loo con' ye'rsin' co' gàc loo gu' co'se' gàc tiemp co'se' yecloo Diox loo gu' axta plóthe, à'?
23276	MAT 3:15	Ndxab Jesús loo Juàn: ―Lìcque' nac di's co' ngolo guneel ba'. Yende cón niin lool. Per mastale' nden'l ndxàal lin bautizar lùu, bli co' ñibe'en lool. Bli bautizar daa tac taandxè'que' ndxàal li na' par tyaaque', no gàcque', no tyubque' di's xal mnibe' Diox par gàca. Syare', mdyal Juàn. Mbli Juàn bautizar Jesús.
23277	MAT 3:16	Per texal ngulàa Jesús le'n nít par ngòc bautizar Jesús le'n nít, no ngro' Jesús le'n nít, chàa, mxyal' loo bé'. Látha, gunèe Jesús Xpii Natú' che'n Diox co' ñaa xal thìb palomxtil' hora co' nde làa loo bé' loo Jesús. Sangmbyan' Xpii Natú' loo Jesús. No ngo no Xpii Natú' Jesús thidtene.
23289	MAT 4:11	Sya, xexte mxen Mebizya ned. Ndyàa Mebizya. Mblá' Mebizya Jesús. Ngoloa, mzin angl che'n Diox loo Jesús. Mbli angl mandad loo Jesús.
23292	MAT 4:14	Tataa ngòc con'a loo Jesús par ngòcque', no mdyaaque', no mdubque' di's co' mque' Sayi ye's, Sayi co' mde'th di's che'n Diox. Sayi ndxab:
23297	MAT 4:19	Sya, ndxab Jesús loo Pedr no loo Ndech: ―Ya' gu' nda na'. Ftoo nque gu' xísen. Daa li le' ryop gu' gàc mbi' co' lu' loo mèn cón che'n Diox par yòo mèn loo cón che'n Diox xal ndxàc co'se' ndyen gu' mbèel con yex gu'.
23316	MAT 5:13	Tolo ndxab Jesús loo myen' xin' mté'th Jesús: Nde niin thìb con' loo gu': Neeque' gu' le' ted ndli par ne'yiza'de chol nít yèth o bél' co' ngo mèn ted loo, ¿lé'? Chele' teda alithe nzo'f di's nac ted co' inaziide par ne'yiza'de con' co' ngo mèn ted, sya, ya yende cón ntac ted. No cobii mèn ted par loo tub mèn loo ted. Tataa mod, ne, gu' nzo làth mèn co' alithe nque tee ban loo chol con' ye'rsin' par càba loo mèna le' mèna ne'tolode cua'n mod gàc mèna mèn ye'rsin' axta plóthe. Per chele' gu' ne'que tee ban ndacte loo mèn ye'rsin'a, càba le' mèna tolo li con' ye'rsin' axta plóthe no yende cón ntac gu' loo Diox. Sya, gàca loo gu' co' xà' Diox gu' loo zin' che'n Diox xal co'se' mblobii mèn teda.
23327	MAT 5:24	sya, lá' gu' ofrend gu'a loo mes par ner ya gu', ya tàl gu' loo di's no loo cuent loo chol hues gu' no loo chol xtàa gu' co' ndxàc con' ye'rsin' loo. Sya, bere gu', ye'th gu' co'te' ndoo mes. No gab gu' loo Diox: Ofrend nu' ndxè', Tad Diox.
23329	MAT 5:26	Lìcpe' ba'i, daa nii loo gu': Tya nzo gu'. Ne'ryo'de gu' lezi'f axtaque' zib gu' tmi co' nac mult gu'. Sya, co' juez o xcal gu' lezi'f.
23353	MAT 6:2	Ngue niin loo gu', ne: Ne'tubte gu' arid ruid loo mèn par cuez mèn trompet loo mèn xal ndli mèn co' anze'f ntembìi ro no co' anze'f ntembìi xti's le'n sinagog no le'n yèez par ned ndxè' par ned ba'. Ale tataa ndli mèna par gab chol mèn: Susque' huen nac mèn ba', yoo. Lìcpe' ba'i, daa ngue nii loo gu': Por gust co' nda' mèna lezo' mèna, ale leque mèna ndli par guneei loo mèna. No yende chó con' co' gàc che'n mèna gàp mèna loo Diox.
23369	MAT 6:18	par tataa mod ne'ten'te lezo' mèn le' gu' nzi xlat. Ndxe'leque', ante xud gu' Diox co' nzo no gu' non no nanee cón che'n gu'. Sya, xud gu' Diox li anggàc con' ndac loo gu'.
23373	MAT 6:22	Con ngudloo mèn ngüi' mèn chol con', ¿lé'? Per chele' mèn indyubte yo'f lezo' loo con' ngüi' mèn, mastale' ngüi' mèn loo chol con' ngüi' mèn, no chele' mèn inda'de lugar li mèn con' ye'rsin' por cón che'n con' co' ngüi' mèn, sya, nambìique' ndoo mèn no huen nque tee mèn loo Diox. Sya, ne' ne' inac ngudloo mèn co' ncua'n xquin mèn loo mèn.
23380	MAT 6:29	Per na ngue nii loo gu': Ne' Salomón co' ngòc rey póla ne'ngoc xabte xal ye' madalen, mastale' mque no Salomón huax xab Salomón co' nabe's natoxcua'.
23390	MAT 7:5	Aa, que ndxác gu' ntembìi gu' ro gu' no ntembìi gu' xti's gu', ndee gu'. Ner blo' gu' yix co' nac más naroo co' nzo ngudloo gu' ba'. Le' yiloa na, gu' nee xá mod co' gu' yix chu'th co' nzo ngudloo hues xtàa gu' ba', co' nee di's, blá' gu'. Ya ne'tolode li gu' huax con' ye'rsin' co' ndli gu'. Sya, tataa mod gàp gu' razon co'x gu' loo xtàa gu' cón che'n ndxepte con' ye'rsin' co' ngue li hues xtàa gu'.
23417	MAT 8:3	Sya, mbuàal Jesús lad mbi'. Ndxab Jesús: ―Ndlyat lezon ñèenl. Teyaquenl no tembìin ladl. Ngolo ndxab Jesús di'sa, ale chàa, ngro xbiiz lad mbi'. No mbembìi mbi' loo yíiza.
23422	MAT 8:8	Sya, mcàb capitán loo Jesús. Ndxab capitán: ―Tad, indxàalte daa par yòo U' le'n nyòo lizen. Más huen, ante ñibe' U' loo yíiz. Daa ndxelasque' biiche yíiz loo moz daa.
23427	MAT 8:13	Sya, mbere Jesús, ndxab Jesús loo capitana: ―Byàa, ey. Texalque' nac co' ndxela'sl no co' nda'l cuent loon nacl, tataaque' gàca lool. No ale leque hora mbyac moz capitana.
23429	MAT 8:15	Per ale ante mxo'f Jesús ya' Jesús lad xna'zap Pedr, ngro xlé' xna'zap Pedr. Sya, ngo che xna'zap Pedr. Mbli xna'zap Pedr mandad loo mèna. No mbli xna'zap Pedr cas mèna.
23431	MAT 8:17	Tataa mbli Jesús par ngòcque', no mdyaaque', no mdubque' di's co' gunii Sayi co' mde'th di's co' ndxab Diox. Sayi ndxab: Yub xa' mteche ryethe yíiz na' co' mden' na' no co' mque no na'. No mden' xa' ryethe yalnè cón che'n na' lad xa'.
23439	MAT 8:25	Sya, yende izlyo' ngua myen' xin' mté'th Jesús co'te' nax Jesús. Mblo' myen' mcal' loo Jesús. Ndxab myen' loo Jesús: ―Tad, jer goo che U'. Blo' U' mcal' loo U'. Hui' U' ñeene' xá mod li U' par lyá' na' loo con' ryes. Yòoyaa na' ngue dep le'n nít.
23440	MAT 8:26	Mcàb Jesús. Ndxab Jesús loo myen': ―¡Aa, mèn izlyo'! Susque' nzyeb gu', yey. Ndxepte ndxela's gu'. No ndxepte ndxàp gu' yalxla's loo Diox, ¿lé'? Sya, ngo che Jesús. Ale ante gunii Jesús loo mbiidó'a no ante gunii Jesús loo nít. Xèegà nguled mxyo'f mbiidó'a. No xèegà nguled ndxetoo nít che'n níttó' loo lagun.
23441	MAT 8:27	Sya, ryete mèn co' ngua no Jesús, ante mbui' no ante gunaa mèna loo con' ngòc. Ndxab mèna: ―¿Chó mbi' nac mbi' ba'? ¿Chonon tua'te ndxab mbi'? No ale xèegà nguled nxyo'f mbii. No xèegà nguled ndxetoo nít loo lagun.
23445	MAT 8:31	Sya, mbii che'n xpii ye'rsin'a mbli par nalyat ndxab ryop mbi'a loo Jesús: ―Chele' U' co' nu' trè', bla' U' yòo nu' loo partid nguch co' nzi tee go'.
23446	MAT 8:32	Sya, ndxab Jesús loo xpii ye'rsin'a: ―Gro' gu'. Huàa yòo gu' loo nguch, tá. Hora ngro xpii ye'rsin'a loo ryop xa'bi'a. Ngua yòo xpii ye'rsin'a loo partid nguch. Ngoloa ale ryete ngucha mquée mbii. Ale mbyùub nguch lad yii co'te' nzi tee yuhua nguch. Ngulàa ryete ngucha axta le'n lagun. Nguap nguch nít. Ale nguth ryete nguch.
23448	MAT 8:34	Sya, ryete mèn yèeza ngro'. Mbi'th mèna co'te' nzo Jesús. Texal gunèe mèna Jesús, ale mna'b mèna di's loo Jesús. Ndxab mèna: ―Más huen gro' trè'. Byàa ned, ndeel.
23449	MAT 9:1	Sya, ngòo Jesús loo thìb yòoyaa. Mdoo Jesús loo nít loo lagun. Mbii Jesús tya axta ngro xo'f Jesús tedib lad ro lagun. Mzin Jesús yèez co'te' nac làazpe' Jesús.
23454	MAT 9:6	Per hui' gu' nexa. Daa lu' loo gu' le' daa, co' mbal yáal loo izlyo' xalque' ndxáal chol mèn, daa ndxàp con' roo no con' xèn la's niin no la's yan loo izlyo' par ton'en xquin mèn no xtol mèn loo izlyo'. Sya, mbere Jesús ndxab Jesús loo mbi' co' mtequech mbii: ―Goo che. Fthùuz dáa co' ngo'thl. Bye' dáa. No tee càal ned. Byàa par lizl.
23455	MAT 9:7	Sya, ale ngo too mbi' co' mtequech mbiia. Mxen mbi' ned. Ndyàa mbi' par liz mbi'.
23465	MAT 9:17	Tolo ndxab Jesús loo mèna: Yende chó mèn nzo co' co mezcal co' diz ngro' palenc le'n thìb garrafón gox co' nalé'le', ne, ¿lé'? Tac chele' mèn co mezcal co' diz ngro' palenc le'n thìb garrafón gox co' nalé'le', le' sya, le'le' lyé' garrafón goxa no xyo mezcala. Ngòc perdid ryop con'a. Por cona, más huen co mèn mezcal co' diz ngro' palenc le'n thìb garrafón cub. Sya, tataa mod nabe'ste quenap mèn ryop con'a.
23467	MAT 9:19	Sya, mxen Jesús ned con myen' xin' mté'th Jesús. Nda no Jesús mbi' co' nac jefa par liz mbi'.
23474	MAT 9:26	Syase, por derech, mxyo'f lèe mxyo'f xti's Jesús por cón che'n con' co' mbli Jesús loo mza'a le'n ryete yèezya' co' nziri' par neda.
23478	MAT 9:30	Sya, chàa, ndxe'sleque' mbui' ryop xa'bi' sieua. Ngoloa, negadi's mnibe' Jesús loo ryop xa'bi' sieua. Ndxab Jesús: ―Yende chó loo gabte gu' cón che'n con' mbli non gu'.
23480	MAT 9:32	Sete ngolo mbii ryop xa'bi' sieua, mbi'th no taandxep mèn thìb mbi' mud co' mque no thìb xpii ye'rsin' loo Jesús.
23485	MAT 9:37	Sya, ndxab Jesús loo myen' xin' mté'th Jesús: ―Lìcpe' ba'i, anze'f huax mèn nzo co' ndxàal gòn cón che'n di's ndac par lyá' mèn loo ryethe co' nac con' ryes xal co'se' ndláp mèn cosech par ne'yiza'de cosech no par ne'tyuhuante cosech. Per yende huax mèn co' ya te'th no co' ya lo yalbàn cón che'n di's ndac loo mèn.
23491	MAT 10:5	Jesús mtel' ryete si' fchop myen'a. Mnibe' Jesús loo myen'a. Ndxab Jesús: ―Ne'yade gu' làaz mèn co' inacte mèn nación Israel. Ne' ne' yòo gu' co'te' nac làaz mèn nación Samari.
23501	MAT 10:15	No tolo tyub quìi tyub bèel lezo' mèn ciudaa no mèn yèeza axta co'se' gàc huiz co'se' tub rez Diox cón che'n mèna. Lìcpe' ba'i, na nii loo gu': Co'se' gàc huiz co'se' tub rez Diox cón che'n mèna, más nè gàc yaltìi co' gàc loo mèna huiza leque yaltìi co' gàc loo mèn ciuda Sodom no loo mèn ciuda Gomor.
23530	MAT 11:2	Nde nxon', le'pe' ngue Juàn Bautist lezi'f le'n huiza, mbìn Juàn cón che'n co' ngue tee li Jesús. Sya, mtel' Juàn chop myen' xin' mté'th Juàn loo Jesús
23547	MAT 11:19	Ngoloa, ndalen, daa co' mbal yáal loo izlyo' ndxè' xal ndxáal chol mèn. Daa ndxuhua. Daa ndxu. Per co'se' ñèe gu' tataa ndxuhuan no tataa ndxun, ale mbez gu': Susque' ndxuhuacho' mbi' ba', yoo. No ale mbez gu': Susque' ndxòo lezo' mbi' ndxu mbi' vin. No ale mbez gu': Ndxàc amiu mbi' con mèn co' ndli cobrar cón che'n contribución no con mèn co' ndxàp xtol. Mastale' tataa mbez gu' nac daa, daa nii loo gu': Yende chó mport nzo lezon cón che'n con' ndli gu' xtùuz cón che'n Juàn no cón chenen tac mèn co' ndxácpe', mèna nonque' no naneeque' mèna le' con' co' ngue li Diox por cón che'n Juàn no por cón chenen nac con' ndac co' ncàb loo co' ndxác ryop nu' Juàn.
23548	MAT 11:20	Sya, mtlo Jesús, mbyoo Jesús rye mèn co' nac che'n rye yèez co'te' mblile' Jesús huax yalguzye' tac ne'nglàade yéc mèna no ne'nglàade lezo' mèna. Ndxab Jesús loo mèna:
23549	MAT 11:21	―Ay, prob gu' izlyo', mèn yèez Corazín. Ay, prob gu' izlyo', mèn yèez Betsaid. Tac chele' le'n yèez Tir no le'n yèez Sidón ngàc ryethe yalguzye' ndxè' xal ndxàca loo gu' nalle', mèna nglàa yéc no nglàa lezo' mèna, no ngoc mèna lar' lut por cón che'n yalnaxi co' ngòc loo mèna.
23550	MAT 11:22	Por cona, daa ngue nii loo gu', mèn yèez Corazín no mèn yèez Betsaid: Le' loo mèn yèez Tir no loo mèn yèez Sidón más xhuite gàc yaltìi le'n huiz co'se' tub rez Diox cón che'n mèna leque co'se' tub rez Diox cón che'n gu'.
23552	MAT 11:24	Por cona, daa ngue nii loo gu', mèn yèez Capernaum: Co'se' gàc huiz co'se' tub rez Diox cón che'n mèn, más nè gàc yaltìi loo gu' leque loo mèn co' ngure ban ned nziri' yèez Sodom.
23568	MAT 12:10	Làth mèna ngo thìb mbi' co' nayíiz sa ya'. Ya' mbi'a yende mod huin. No yende mod ga'. Sya, asembli mèna, mnibdi's mèna loo Jesús cón che'n mbi'a par cua'n mèna mod quexù' mèna Jesús. Ndxab mèna loo Jesús: ―Mbi', ¿ché' nzo mod teyac mèn thìb mèn yíiz nalze co' nac huiz descans, à'?
23572	MAT 12:14	Sya, ngro' mèn xley' farise. Mdoodi's mèna con xtàa mèna xá mod guthxù' mèna Jesús.
23575	MAT 12:17	Tataa mnibe' Jesús loo mèna par ngòcque', no mdyaaque', no mdubque' di's co' mde'th Sayi co' mde'th di's co' ndxab Diox. Sayi ndxab:
23591	MAT 12:33	Angab na'i, chele' gu' too thìb xan' yaa xlè co' ta' xlè ndac, yaa xlèa ta' xlè ndac. No chele' gu' too thìb xan' yaa xlè ye'rsin', yaa xlèa ta' xlè ye'rsin'. Sya, mèn libe' no ta' mèn cuent cón che'n yaa xlèa por thìb loo thìb loo xlè co' nda' yaa xlèa. Tataa ndxàc be' mèn, ne.
23596	MAT 12:38	Sya, plá mèn xley' farise no plá mèn co' ndlu' cón che'n ley co' mxo'f Moisés loo mèn, ndxab mèna loo Jesús: ―Maistr, nu' ndlya's ñèe le' lùu li thìb con' co' gàc thìb yalguzye' loo nu'.
23600	MAT 12:42	Lomisque' ne, thìb xa'got co' ngòc rein loo nación co' ngure par ned sur tiempa, xa'gota, ne, ryo' too loo mèn co'se' gàc huiz co' tub rez Diox cón che'n mèn co' nziri' tiemp ndxè' par tolo quexù' xa'gota mèn co' nziri' tiemp ndxè' loo Diox. Tac xa'gota ngro' làaz xa' co' ngureri' tedib lad ro izlyo' co'te' ngòc más tith tiempa par mbi'th yòn xa'gota di's co' ngòc di's co' ngóc Salomón co' ngòc rey tiempa. No nalle' na nii loo gu': Trè' nzo thìb mbi', co' nac daa, co' nac más mbi' roo mbi' xèn leque Salomón.
23603	MAT 12:45	Sya, bere xpiia, ya xpiia, ya xi xpii taagaz xpii co' nac más xpii ye'rsin' leque xpiia. Sya, yòo rye xpiia loo prob mbi'a. Le' sya, por lult más nazab tyen mbii mbi'a no quée mbii loo mbi'a leque co'se' ner vez ngòo xpii loo mbi'a. Tataa gàca loo mèn co' nac bin ye'rsin' co' nziri' tiemp ndxè'.
23605	MAT 12:47	Sya, thìb xa' co' ndoo xì'tha xexte ndxab loo Jesús: ―Xna' U' no myen' huespe' U' nzi fuer ba'. No ndlya's xa' tyoodi's no xa' U', Tad.
23607	MAT 12:49	Sya, mblu' Jesús myen' xin' mté'th Jesús loo xa'a no loo mèn co' nziri'a. Ndxab Jesús: ―Myen' ba' nac xal xnan no myen' ba' nac xal huespe'en, ne, ey.
23610	MAT 13:2	Huiza, anze'f thìb mèn mqueltàa co'te' mdub Jesús. Sya, ngo too Jesús. Ngua tub Jesús le'n thìb yòoyaa loo lagun. Le' mèna na, ngure loo yux ro lagun loo Jesús.
23611	MAT 13:3	Sya, mtlo Jesús. Alithe mtetac Jesús huax con' loo mèna. Ndxab Jesús loo mèna: ―Nde niin thìb con' loo gu': Ngo thìb mbi' co' ngo bin.
23613	MAT 13:5	Le' taandxep biz bina na, ngulàa loo yòo quèe co'te' xite yòo nzi'f loo quèe. Setilte ngulen biz bina tac inacha'de nzi'f yòo loo quèea.
23618	MAT 13:10	Sya, mbii gax myen' xin' mté'th Jesús loo Jesús. Ndxab myen' loo Jesús: ―Tad, ¿chonon tatua' ndyoodi's U' loo mèn ba' con di's co' alithe mtetac U' ba', à'?
23622	MAT 13:14	No nalle' ndxàcque' con' loo mèna xal nac di's co' ndxab Sayi co' mde'th di's co' ndxab Diox. Ndxab Sayi: Lìcpe' ba'i, mèn gòn di's co' tyoodizen. Per ne'yaa'dte mèna di'sa. Lìcpe' ba'i, mèn hui' loo con' lin. Per ne'ta'de mèn cuent cón ngue lin.
23623	MAT 13:15	Tac lezo' mèna no xtùuz mèna ngòc naad no ngòc nguud. Anze'f nazab ndxòn mèna di's no nden' mèna di's co' ndyoodizen. Loo cón che'n Diox nac mèna xal mèn sieu. No nac mèna xal mèn co' nathath ngüi' loo cón che'n Diox. Ale ryethe con'a ndxàc loo mèna par ne'ta'de mèna cuent no par ne'gònte mèna cón che'n Diox ne' ne' yaa'd di'sa le'n xtùuz mèna no le'n lezo' mèna. Rye con'a ncàb loo mèna par ne'tyalte mèna lyàa yéc mèna no lyàa lezo' mèna. Ne' ne' tyal mèna par zye' mod co' ndxàp mèna par telá'en mèna loo con' ryes. Cona, tataa ndxàca loo mèna xal gunii Sayi cón che'n mèna póla.
23635	MAT 13:27	Sya, ngua nee moza loo mbi' co' ngòc patrón moz. Ndxab moz loo mbi': ―Tad, chele' U' ngua lo ante nzob bin triu ndac loo xyòn U', ¿pá ned ngro' biz huan co' ñaa xal ñaa triu le'n ña' sya, Tad? ¿Xá mod ngulen biz bina le'n ña', ne, Tad?
23636	MAT 13:28	Patrón mcàb loo moz. Ndxab patrón: ―Nzo chó mbi' co' ndxecloo ñèe daa ngua li con'a loo xyònen. Sya, mnibdi's moz loo patrón. Ndxab moz: ―¿Ché' ndlya's U' ya quib nu' huan co' ñaa xal ñaa ña', cà'?
23638	MAT 13:30	La'a thidte ryoo triu huana con ña' triu más huen axta co'se' gàc tiemp lyáp ña'. Sya, por derech, tel'en moz co' ya li zin' par quib moz huan ye'rsin'a no, yiloa, tedó' moz huana por manoj par tec moz huana loo quìi. Le' nzob triu ndaca na, cosua' moz le'n sac co'se' yilo láp moz triu ndaca.
23651	MAT 13:43	Sya, mèn co' mdyal, mèn co' mbli co' mnibe'pe' Diox loo mèn, loo mèna quée xnìi xal co'se' ndxa'x xnìi huiz co'se' gàc tiemp co' ñibe'pe' Diox xud gu' loo ryethe con'. Gu' co' nden' co' nee di's co' ngue niin loo gu' ndxè', fta' gu' lugar yaa'd di's ndxè' le'n lezo' gu'. No gola's gu' loo di's co' ngue niin loo gu' ndxè'.
23654	MAT 13:46	Co'se' mzyal mbi' perl co' anze'f náp ntac, mbere mbi', ndye'th mbi' par liz mbi' par tho' mbi' rye con' ndxàp mbi' par ryo' tmi loo con' ndxàp mbi'. Sya, bere mbi', ya mbi' par ti' mbi' perl co' anze'f ntac. Tataa mod nden' mèn co' ndyal ñibe'pe' Diox loo mèn tac anze'f thìb con' ndac no con' huen ndli Diox loo mèna tataa.
23657	MAT 13:49	Tataaque' gàca co'se' zin huiz no zin ze co'se' ñibe' Diox lyux izlyo' no lith no izlyo'. Sya, ryo' angl. No co' xà' angl mèn ye'rsin' làth mèn nalì no làth mèn nambìi.
23659	MAT 13:51	Sya, mnibdi's Jesús loo myen' xin' mté'th Jesús. Ndxab Jesús loo myen': ―¿Ché' ndxaa'd ryethe di's ndxè' le'n quèe yéc gu' no le'n lezo' gu', à'? Myen' xin' mté'th Jesús ndxab: ―Aa, Tad. Ndxaa'dque' di's ba' le'n quèe yéc nu' no le'n lezo' nu'.
23660	MAT 13:52	Sya, ndxab Jesús loo myen' xin' mté'th Jesús: ―Co'se' huen huen mté'th thìb mbi' cón che'n ley co' mxo'f Moisés loo mèn no yiloa mtlo mbi', huen huen mtéth mbi'a cón che'n xá mod ñibe'pe' Diox loo mèn nalle', ndxàc loo mbi'a xal loo thìb patrón co' ngo' con' cub no con' gox le'n cuart co'te' ngocsua' patrona rye con' ndac che'n patrón.
23665	MAT 13:57	Por xtùuz co' mbli mèna cón che'n Jesús no cón che'n mèn guliz Jesús, ale tataa mod leque mèna mbli par ngo tac lezo' mèna con Jesús. No mden' mèna ngòc nguàal di's cón che'n Jesús. Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Huax mèn ndli ndyu' thìb mbi' co' nde'th di's co' ndxab Diox. No ndli mèn cas mbi'a. Per mèn co' nac mèn gulizpe' mbi'a no mèn co' nac mèn gulàazpe' mbi'a, ¡pà li mèna cas mbi'a!
23668	MAT 14:2	Sya, ndxab Herod loo mèn co' ngòc moz Herod co' ngo no Herod: ―Peser Juàn Bautist nac mbi'a. Thìb descuid pá ngro xban Juàn làth mèn nguth cona ndxàp mbi'a con' la's nii mbi' no la's ya' mbi' par ndli mbi' chol yalguzye'.
23676	MAT 14:10	Sya, que nzo ne' ñee lezo' Herod, mtel' Herod solndad par ngua cho' solndad yéc Juàn le'n lezi'f.
23679	MAT 14:13	Co'se' mbìn Jesús con' ngòc loo Juàn, mbii Jesús tya. Ngòo thidte Jesús le'n thìb yòoyaa con myen' xin' mté'th Jesús par ya Jesús xà'le' tedib lugar. Per mèn co' ngure no Jesús tya mbìn le' Jesús ndale' loo nít loo lagun. Sya, ngro' tee rye mèn co' nzo ban par neda angnzo ro lagun. Nda nque mèna xís Jesús.
23682	MAT 14:16	Sya, mcàb Jesús loo myen'. Ndxab Jesús: ―Inquinte bii mèn, yey. ¿Máa yob yéc gu', na? Fta' gu' con' hua mèn.
23685	MAT 14:19	Sya, gunii Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: Nabe'ste gure tub gu' loo huan ba', ey. Ngoloa, mxen Jesús ga'y pana no chop mbèela. Mbui' Jesús loo bé'. Ndxab Jesús: Ay, Dio's. Diox quix U', Diox, por pan ndxè' no por mbèel ndxè'. Sya, mchì'x Jesús pana no mbèela. No mbli Jesús par mbyar' pana no mbèela. Mda' Jesús pana no mbèela loo myen' xin' mté'th Jesús. Le' myen' xin' mté'th Jesús na, mbli'tha loo mèna.
23694	MAT 14:28	Sya, ndxab Pedr loo Jesús: ―Tad, chele'i U', bli U' par teniin loo nít par galen loo U' axta co'te' ndoo U' ba'.
23695	MAT 14:29	Sya, ndxab Jesús loo Pedr: ―Neeca. Que de, tá. Sya, ngulàa Pedr loo yòoyaa. Mtlo Pedr, mdee nii Pedr loo nít par ya Pedr co'te' ndoo Jesús.
23703	MAT 15:1	Sya, mbii gax plá mèn xley' farise no plá mèn co' ngòc maistr co' ndlu' cón che'n ley co' mxo'f Moisés loo mèn loo Jesús. Mèna nde par ned ciuda Jerusalén par asembli mèna mnibdi's mèna di's loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús:
23709	MAT 15:7	Aa, mèn xley' farise. Aa, mèn co' nac maistr che'n ley co' mxo'f Moisés loo mèn. Aa, que ndxác gu' ntembìi gu' ro gu' no ntembìi gu' xti's gu' loon, ¿lé'? Bien lal ro Sayi co' mde'th di's co' ndxab Diox co'se' mque' Sayi ye's cón che'n gu'. Sayi ndxab:
23712	MAT 15:10	Sya, ngurez Jesús rye mèn co' mqueltàa loo Jesús, co' nziri' loo Jesús. Ndxab Jesús loo mèna: ―Ndlyazen gòn gu' di's ndxè'. No ndlyazen ta' gu' cuent cón che'n di's ndxè'. No ndlyazen ta' gu' lugar yaa'd di's ndxè' le'n xtùuz gu' no le'n lezo' gu'.
23714	MAT 15:12	Sya, mbii gax myen' xin' mté'th Jesús loo Jesús. Ndxab myen' loo Jesús: ―Tad, ¿ché' ne'nda'de U' cuent le' mèn xley' farise no mèn co' nac maistr co' ndlu' cón che'n ley co' mxo'f Moisés loo mèn, nazab nden' mèna di's co'se' mbìn mèna di's co' ndxab U'? Mbli mèna cuent le' di'sa ngòc di's co' guñii yèe U' no co' guñii tìi U' cón che'n mèna. No mbli mèna cuent le' di'sa ngòc ngòc nguàal di's co' gunii U' cón che'n mèna.
23717	MAT 15:15	Sya, mcàb Pedr. Ndxab Pedr loo Jesús: ―Tad, fta' U' cuent loo nu' cón che'n di's co' mtetac U' loo mèna.
23723	MAT 15:21	Ngoloa, ngro' Jesús tya. Mxen Jesús ned. Nda Jesús par ned le'n rye yèezya' che'n làaz mèn ciuda Tir no le'n rye yèezya' che'n làaz mèn ciuda Sidón.
23725	MAT 15:23	Per Jesús yende chó di's mcàb loo xa'gota. Sya, mbi'th myen' xin' mté'th Jesús loo Jesús. Mna'b myen' di's loo Jesús. Ndxab myen' loo Jesús: ―Tad, guuz U' loo xa'got ba' bii xa' tac anze'f nazab mbez yèe xa' ned xís na'.
23730	MAT 15:28	Sya, ndxab Jesús loo xa'gota: ―Ngot, nase ngolo guneen, lìcque', ndxela'sque'l loo cón chenen, ndee. Liquen con' ndlya'sl, ndee, ey. Texal ngolo ndxab Jesús di'sa loo xa'gota, leque hora mbyac rsap xa'gota. No mbiiche mbii co' mzib yéc rsap xa'gota. No mdyub xnìi yéc rsap xa'gota no mdyub xnìi lezo' rsap xa'gota loo mbii co' mquée yéc rsap xa'gota.
23734	MAT 15:32	Sya, ngurez Jesús myen' xin' mté'th Jesús. Ndxab Jesús loo myen': ―Anze'f ndlyat' lezon ñèen prob mèn ba'. Tac ndxàcle' son huiz nzo mèn ba' trè' con daa. No yende cón nde no mèn par hua mèn. Indlyasten tel'en mèn par bii mèn liz mèn no làaz mèn tac daa nanee le' mèn ba' nzi lan'. No nzo ryes guu's mèn no lyàa fuerz mèn ned bii mèn.