23233	MAT 1:20	Ngulo mle xaa xgab le xaa sbaa, zee ngunii tub mandad cheen Xaa Nabeyy lo xaa lo tub mkaal, nu nzhé lo xaa: —Che, lu nak xaa dii cheen rey David, nazhebt lu chelya lu Mari, nel mbeyyxiin me kwent cheen Mbi Naban.
23236	MAT 1:23	Lee tub ngwnaa, me zer chaal kwaan tub xaabyi, weyyxiin me nu zan me tub xgann me, xaa role Emanuel, (wdizh ne nii: “Dios nzo kwaan be”). [Is. 7:14]
23240	MAT 2:2	Nu mnabdizh xaa: —¿Pa nzho Rey cheen re xaa Israel, mad ngol nal? Nel ngune nu lo mbal cheen mad leezha mzo nu xkyizhyo nu, naz pa nlen mbizh, zee nze nu gool nu lo mad.
23243	MAT 2:5	Re xaa nzhé: —Gal xaa Belén pa nabeyy Judea; nel sbaa mkee xaa mzaa kwent kwaan nzhé Dios lo lee xaa yilo:
23246	MAT 2:8	Zee mxaal xaa re xaa Belén, nu nzhé xaa lo re xaa: —Gwa gu, gwakwaan gu madoo, nu gorna yizhal mad lo gu, zee yaad gu nu né guya lo na zee noka na yiyoll lo mad.
23251	MAT 2:13	Gorna lee re xaa mseed lo mbal yiba nya, lee tub mandad cheen Xaa Nabeyy, ngunii lo Che lo tub mkaal stub welt, nzhé lo xaa: —Guxche, nu be rop xnaa mad, nu broo zyaa naz yizhyo Egipto. Nu baa yoka lu zee, axta gorna nii naya, nel lee rey Herod kwaan mad gut xaa mad.
23253	MAT 2:15	pa ngu xaa axta ngut Herod. Kwaane mded zee mbarlo kwaan nzhé Xaa Nabeyy lo xaa mzaa kwent kwaan nzhé Dios lo lee xaa yilo: “Axta yizhyo Egipto mrezh na xgaan na”. [Os. 11:1]
23258	MAT 2:20	—Guxche, nu be rop xnaa mad, nu bare naz yizhyo Israel, nel ngulola ngut re xaa nzhekla gut mad.
23261	MAT 2:23	Gorna mzhin xaa zee, nya xaa ngu xaa tub yezh kwaan le Nazaret. Nu kwaane ngok zee mbarlo kwaan nzhé xaa mzaa kwent kwaan nzhé Dios lo lee xaa yilo: “Lee Jesús role Xaa Nazaret”.
23263	MAT 3:2	Nu nzhé xaa: —¡Blaa gu naletra gu kwaan nawent nu wii gu lo Dios nel mbizh kwaan nabeyy Dios mzhin gaxla!
23264	MAT 3:3	Juan nak xaa mzaa Chay kwent leezha nzhé xaa: Tub xaa nzho naz wen nii dublegan: “Bdexkwaa gu xnaz Xaa Nabeyy; bxal gu tub naz nali ze xaa”. [Is. 40:3]
23268	MAT 3:7	Per gorna ngune Juan zyen doo xaa fariseo nu xaa saduceo nzha rubnis, zee nzhé Juan lo re xaa ba: —¡Gu nak mod dii cheen mball wiz! ¿Cho né lo re gu xonn gu lo yalnayii kwaan né Dios yaad?
23270	MAT 3:9	Nu natot gu yalxwa nu yé gu: “Lee be nak dii cheen Abraham”; nel wlipa na nii na lo gu, Dios nzho mod le axta noka re ke ne gaka dii cheen Abraham.
23275	MAT 3:14	Per Juan nanzheklat chubnis Jesús zee nzhé Juan lo xaa: —Na nzhaal rubnis lo lu, ¿chozhiin leel lu nze lo na?
23276	MAT 3:15	Jesús mkeb nzhé: —Nkin chubnis lu na, nel be nkin le kwaan né Dios. Juan mbin wdizh ne nu mchubnis xaa Jesús.
23278	MAT 3:17	Zee mbin xaa tub bos kwaan nze naz yiba kwaan nzhé: —Xaa ne nak xgaan na, xaa nkedoola na, xaa nyakdoo lextoo na wii na lo.
23281	MAT 4:3	Nu lee Maxuu mbii gax lo Jesús zee kiil Maxuu Jesús, nu nzhé Maxuu: —Chelee lu wlipa lu nak lu Xgann Dios guzh lu lo re ke ne zee gaka pan.
23282	MAT 4:4	Per Jesús mkeb nzhé: —Lo Xkyech Dios nkee: “Nanebt pan nle zee mban re myet, nel noka re wdizh kwaan nroo roo Dios nle zee mban re myet”. [Dt. 8:3]
23284	MAT 4:6	nu nzhé Maxuu lo xaa: —Chelee lu wlipa lu nak lu Xgann Dios, brenzeb naz xan naz lo yo; nel nkeela lo Xkyech Dios nzhé: “Dios xaal mandad cheen xaa zee zenyaa xaa lu, zee nalat nii lu lo ke”. [Sal. 91:11]
23285	MAT 4:7	Jesús mkeb nzhé: —Noka nkee lo Xkyech Dios nzhé: “Nanzhaalt kiil lu Xdios lu, Xaa Nabeyy lo lu”. [Dt. 6:16]
23287	MAT 4:9	Nu nzhé Maxuu: —Na za rese kwaane ka lu chelee lu kichxub lu lo na nu gool lu lo na.
23288	MAT 4:10	Jesús mkeb nzhé: —Bachii lo na Maxuu, nel lo Xkyech Dios nkee: “Nzhaal gool lu nebse lo Xdios lu Xaa Nabeyy lo lu, nu nebse lo lee xaa nzhaal kee lu zhiin”. [Dt. 6:13]
23295	MAT 4:17	Gorzee lee Jesús mzelo mzaa kwent cheen wdizh chul nu nzhé xaa: —Blaa gu naletra gu re kwaan nawent nu wii gu lo Dios, nel mzhin gaxla mbizh gorna nabeyy Dios lo rese myet.
23297	MAT 4:19	Jesús nzhé lo rop xaa: —Breke rop gu tich na, zee le na gu xaa zere myet lo Dios, kwentaxa nzen gu mbal.
23306	MAT 5:3	—Wen re gu, xaa nzeen nkin Dios, nel lee pa nabeyy Dios gak xcheen re gu.
23307	MAT 5:4	’Wen re gu, xaa nzhonn nal, nel Dios seleyy re gu.
23308	MAT 5:5	’Wen re gu, xaa nadoo nak lextoo, nel lee re gu kayaa yizhyo kwaan zaa Dios.
23309	MAT 5:6	’Wen re gu, xaa nak mod tub xaa nlaan nu nzhek lextoo nle kwaan nali, nel Dios zle yudar gu.
23310	MAT 5:7	’Wen re gu, xaa nlesla ne wechxinn, nel Dios lesla ne re gu.
23311	MAT 5:8	’Wen re gu, xaa ngok nzhul lextoo, nel re gu ne lo Dios.
23312	MAT 5:9	’Wen re gu, xaa nkwaan ne xomod kwi wen re wechxinn, nel lee Dios né: “Re gu nak xiin na”.
23313	MAT 5:10	’Wen re gu, xaa mded bid nel nle gu kwaan nali kwaan né Dios, nel lee pa nabeyy Dios gak xcheen re gu.
23314	MAT 5:11	’Wen re gu, leezha nii nawent re myet lo gu, leezha nrenal xaa gu, leezha ngaazh xaa re kwaan namlet gu tich gu, nel ngwii gu lo na.
23316	MAT 5:13	’Re gu nak mod zed lo yizhyo ne, per chelee zed nagaknzhigt, nyent mod gaknzhiga stub welt. Naletra sirb zee kobi xaaya naz leen naz pa nded re myet zee taazh nii re myet ticha.
23317	MAT 5:14	’Re gu nak mod xni lo yizhyo ne. Lee tub yezh kwaan nzhi axta yek tub yi nyent mod le xaa zee nayunta.
23320	MAT 5:17	’Nalet re gu xgab lee na nzhal lux ley, nu nzhal na lux na re kwaan mlu re xaa mzaa kwent kwaan nzhé Dios lo lee xaa yilo; nanzhalt na lux naya, lee na nzhal le re kwaan nkee lo ley zee gak re kwaan mzaa re xaa kwent, kwaan nzhé Dios lo re xaa yilo.
23324	MAT 5:21	’Re be mbin kwaan nzhé re xey be xaa yilo leezha né xaa: “Naguta lu, nel re xaa nzhut naab jwes kwent lo xaa”.
23325	MAT 5:22	Per lee na nii: Loka cho xaa kwaan yii lo wechxinn noka naab jwes kwent lo xaa, nu loka xaa yé lo wechxinn “Xaa ned” noka naab re xaa nak zhiin kwent lo xaa, nu loka xaa yé lo wechxinn “Bxen” nya xaa lo ki kwaan tira nanyuyyt.
23326	MAT 5:23	’Kwaanzee chelee lu nzhazaala lu gon cheen lu lo Dios, nu mselazh lu lee wechxinn lu nayii ne lu,
23328	MAT 5:25	’Chelee tub xaa nayii ne lu nu nzhekla xaa kwezh xaa lu lo xaa nak zhiin, mas wen kwaan mod zee kwi wen rop gu xaa, nel chelee xaa ya xaa lo xaa nak zhiin zee gaazh xaa tub kwaan tich lu, zee napa kazaa xaa nak zhiin lu lo xaa nkanap roo lozhyib zee napa kago xaa lu lozhyib.
23330	MAT 5:27	’Re be mbin kwaan nzhé re xey be xaa yilo, leezha né xaa: “Nanzhaalt chaal lu stub ngwnaa”.
23334	MAT 5:31	’Re be mbin kwaan nzhé re xey be xaa yilo leezha né xaa: “Loka xaa nlaa xngwnaa, nzhaal zaa xaa tub yech kwaan nzhé lee xaa nawiitra lo me”.
23336	MAT 5:33	’Re be mbin kwaan nzhé re xey be xaa yilo leezha né xaa: “Ble re kwaan nzhé lu kwaan ncheroo lu lo Xaa Nabeyy”.
23340	MAT 5:37	Nebse yé gu: “Le naya”, o “Nalet naya”. Nu nacheroot gu nel kwaane nak tub kwaan nroo lo Maxuu.
23341	MAT 5:38	’Re be mbin kwaan nzhé re xey be xaa yilo leezha né xaa: “Chelee tub xaa kich zaalo stub xaa, noka zaalo xaa zee yech. Nu chelee tub xaa kiib leyy stub xaa, noka leyy xaa zee yiib.”
23344	MAT 5:41	Chelee tub soldad né lo gu: “Be xcheenta tub mil metr yirol”, be guya tub chon mil metr.
23345	MAT 5:42	Chelee tub xaa naab kwaan lo gu, zaa guya lo xaa, nu nyent mod yé gu lo xaa: “Nazaat naya”.
23346	MAT 5:43	’Re be mbin kwaan nzhé re xey be xaa yilo leezha né xaa: “Kela lu xaa nyenn lu, nu byii ne xaa nayii ne lu”.
23349	MAT 5:46	Nel chelee gu kela gu nebse xaa nkela gu, ¿xana kwaan wen le gu gan? Nu axta re xaa ntop demi kwaan nya naz Roma snee nle.
23350	MAT 5:47	Nu chelee gu nebse lo re wech gu nii gu “dix”, ¿xana kwaan wen kale gu? Noka re xaa nanakt xaa Israel sbaa nle.
23352	MAT 6:1	’Nalet gu kwaan wen zee nebse wii re myet lo gu; chelee gu sbaa le gu, lee Xuz be, xaa nzob naz yiba, nik tub kwaan nazaat xaa lo gu.
23353	MAT 6:2	’Kwaanzee nii na lo gu, gorna zaa gu tub kwaan lo tub xaa nkin kwaan, nayét gu lo rese xaa: “Wii gu lo na, lee na zaa kwaan kin xaa ne”, snee nle re xaa nkade nu nanlet kwaan wen. Nel sbaa nle re xaa ne, pa nkasa be nseed be xtizh Dios, nu noka nle xaaya leen naz, zee nii wen re myet lo xaa. Wlipa na nii na lo gu, nkanola re xaa ne kwaan le xaa gan.
23356	MAT 6:5	’Kwaanzee nii na lo gu, gorna wdizhno gu Dios, nalet gu mod nle re xaa nkade, xaa nanlet kwaan wen. Re xaa ne nzhedizhno Dios pa nseed re be xtizh Dios nu noka nzhedizhno xaa Dios leen naz, zee wii re myet lo xaa. Wlipa na nii na lo gu, nkanola re xaa ne kwaan le xaa gan.
23358	MAT 6:7	’Nu gorna wdizhno gu Dios nazeret gu tub lanaka wdizh zyen doo welt, modxa nle re xaa nanakt xaa Israel. Nle xaa xgab zere xaa tub lanaka wdizh zyen doo welt zee lee Dios mas gon xtizh xaa, nzak xaa.
23365	MAT 6:14	’Per chelee gu yenlazh gu re jwalt kwaan mle re wechxinn gu lo gu, noka Xuz be xaa nzob naz yiba chee re jwalt cheen gu.
23367	MAT 6:16	’Kwaanzee nii na lo gu, gorna kwan gu leezha nagawt gu nik tub kwaan, nalet gu mod tub xaa nales doo nzhak, modxa nle re xaa nkade nu nanlet kwaan wen. Nales doo nle xaa zee ne re myet lee xaa kakwan. Wlipa na nii na lo gu, nkanola re xaa ne kwaan le xaa gan.
23370	MAT 6:19	’Natopt gu zyen doo kwaan lo yizhyo ne, nel nzho mod kee mbaza nu nzho mod kee chena nu nzho mod lewann xaaya.
23373	MAT 6:22	’Zaalo xaa nak mod xni kwaan nzeni lo xaa. Seeka chelee zaalo xaa wen nyani zee dubse xaa nak xni.
23375	MAT 6:24	’Nik tub mos nyent mod kano chop patron xaa kee xaa zhiin lo, nel yii xaa ne xaa tub xaa nu stub xaa kela xaa, nel tub xaa gon xaa xtizh nu stub xaa nagont xaa xtizh. Nyent mod kee gu zhiin lo Dios nu kee gu zhiin kwaan gu re kwaan yizhyo ne.
23376	MAT 6:25	’Kwaanzee nii na lo re gu: Nalet gu xgab re kwaan gaw gu nu kwaan go gu zee ban gu yee, nixa nalet gu xgab xana ler gak gu yee. ¿Che nonra yalnaban cheen gu lo kwaan gaw gu, nu lo kwaan gak gu?
23379	MAT 6:28	’Noka nalet re gu xgab xana gak gu. Bwii gu lo re yeey, xomod nxeen yeey kwaan nzeb wen. Nankeet yeey zhiin nu nixa nangaxkwaat yeey ler.
23381	MAT 6:30	Nu chelee Dios chul mle re yeey kwaan nzeb wen nalzhe, nu yee choog xaaya nu zek xaaya lo ki, telisa sbaaka zaa Dios rese kwaan chul kwaan nkin gu. ¿Chozhiin chepse ngwii gu lo xaa?
23382	MAT 6:31	Nu sbaa nalet gu xgab yé gu: “¿Cho kwaan gaw be, nu cho kwaan go be, nu cho kwaan gak be?”
23386	MAT 7:1	’Nanaabt gu kwent lo stub xaa zee noka Dios nanaabt kwent lo gu.
23388	MAT 7:3	¿Chozhiin ngwii lu lo paj kwaan nzho mbeelo stub wechxinn lu, nu nangwiit lu lo yag kwaan nzho mbeelo lu? Nu chelee lu nanzeent lu nzho yag mbeelo lu,
23389	MAT 7:4	¿xomod le lu ryez yé lu lo wechxinn lu: “Laa ko na paj kwaan nzho leen mbeelo lu”?
23390	MAT 7:5	¡Gu nak xaa nkade nu nanlet gu kwaan wen! Yilotlaka bloo yag kwaan nzho leen mbeelo lu, zee nzho mod wii wen lu, zee koo lu paj kwaan nzho leen mbeelo wechxinn lu.
23391	MAT 7:6	’Nazaat gu kwaan nambey lo mbak, nel napa lee ma kabare kayii lo gu nu kachaz ma gu. Nu nixa nazaat gu tub perla, kwaan non doo demi, lo kuch, nel nanonta lo ma zee luux maya leen ban.
23392	MAT 7:7	’Kwaanzee nii na lo gu: gunaab guya, zee lee Xaa Nabeyy zaaya lo gu; Bkwaan guya, zee yizhala lo gu; bkwezh gu roo yoo, zee lee xaa xal roo yoo.
23394	MAT 7:9	’Chelee xinn gu naab cha pan lo gu, ¿che zaa gu tub ke lo mad? Telisa nazaat guya.
23395	MAT 7:10	Nu chelee mad naab mad tub mbal lo gu, ¿che zaa gu tub mball wiz lo mad? Telisa nazaat guya.
23396	MAT 7:11	Nu chelee re gu, xaa nakap nak, nzaa gu kwaan wen lo xinn gu, ¡lee Xuz be xaa nzob naz yiba telisa mas wenra nak xaa, nu zaa xaa kwaan wen lo rese xaa naaba lo xaa!
23397	MAT 7:12	’Mod nzhekla gu le xaa lo gu, sbaaka ble gu lo xaa; nel kwaane nak kwaan nzhé ley nu re kwaan mkee re xaa mzaa kwent kwaan nzhé Dios lo lee xaa yilo.
23398	MAT 7:13	’Zeeb gu pwert kwaan nanyag. Nel pwert kwaan naxen nu naz kwaan naxen nzhe xaa pa lux xaa. Nu zyen doo xaa nzen naz naxen ne.
23400	MAT 7:15	’Kanap gu gu lo re xaa nkade mbezh snee: “Na nza kwent kwaan né Dios lo na”. Nze xaa lo gu nu nlu xaa mod mbakxiil, per lextoo xaa nzhak mod lextoo lob, ma nayii.
23406	MAT 7:21	’Naret xaa kwaan né lo na: “Xaa Nabeyy, Xaa Nabeyy”, zeeb pa nabeyy Dios, sinka nebse re xaa kwaan nle kwaan nzhekla Xuz na, xaa nzob naz yiba, zeeb pa nabeyy Dios.
23407	MAT 7:22	Mbizh zee, zyen doo xaa yé lo na: “Xaa Nabeyy, re nu mzaa kwent kwaan né Dios lo nu, nu kwaan yalnabeyy cheen lu mloo nu mbi mal, nu kwaan yalnabeyy cheen lu mle nu zyen doo kwaan gro”.
23408	MAT 7:23	Per zee keb na lo xaa: “¡Tira namlabeyyt na lu, bachii lo na xaa nzeb jwalt!”
23409	MAT 7:24	’Seeka re myet, xaa nzhon xtizh na nu nle xaa kwaan nii na, nak xaa list, mod xaa mza li lo ke.
23416	MAT 8:2	Lo re myet ba mroo tub xaa nyall cho, nu mbii xaa lo Jesús nu mkichxub xaa nu mkichyek xaa axta lo yo, zee nzhé xaa lo Jesús: —Xaa Nabeyy, chelee lu nzhekla lu nzho mod sekwen lu na lo yalyizh ne.
23417	MAT 8:3	Jesús mzhib yaa cho xaa nu nzhé lo xaa: —Nzhekla na, gakwen lu. Nu leeka gorzee ngokwen xaa lo yalyizh kwaan nyall cho xaa.
23418	MAT 8:4	Jesús nzhé lo xaa: —Wii, nik tub lo nayét luya. Zyaa nu gwa lo ngwleyy nu zaa gon cheen lu modxa mnabeyy Ches, zee ne ngwleyy lee lu ngokwen lo yalyizh kwaan nzak lu.
23420	MAT 8:6	nzhé xaa: —Xaa Nabeyy, lee xmos na xaa nkee zhiin lo na, ne doo nzak xaa nu nyent mod gun xaa nu nayetra xaa lo yalne.
23421	MAT 8:7	Jesús mkeb nzhé: —Yasekwen na xaa.
23422	MAT 8:8	Lee xaa nabeyy lo tub gayoo soldad nzhé: —Xaa Nabeyy, nalet lu xgab yé lu zeeb leen li na, nebse nabeyy zee gakwen xmos na.
23423	MAT 8:9	Nel nzho tub xaa nabeyy lo na, nu noka na nkano na soldad xaa nabeey na lo. Chelee na yé na lo tub xaa: “Gwa”, zee ya xaa; nu gorna mbezh na lo stub xaa: “Te”, zee nyiid xaa lo na; gorna mbezh na lo xmos na: “Ble kwaane”, nle xaaya.
23424	MAT 8:10	Jesús mdedyall doo gorna mbin xaa kwaane, nu nzhé xaa lo re xaa nzhake tich xaa: —Wlipa na nii na lo gu, ¡nik tub sawlazh be nangwiit lo Dios modxa ngwii xaabyi ne lo Dios!
23427	MAT 8:13	Zee lee Jesús nzhé lo xaa nabeyy lo tub gayoo soldad: —Zyaa, nel ngwii lu lo Dios, zee ngokwen xmos lu. Leeka gorzee lee xmos xaa ngokwen.
23431	MAT 8:17	Kwaane ngok, zee mbarlo kwaan mkee Chay, xaa mzaa kwent kwaan nzhé Dios lo lee xaa yilo, leezha nzhé xaa: “Lee xaa wee re yalyizh cheen be nu re yalne cheen be”. [Is. 53:4]
23433	MAT 8:19	Zee mbii tub maestr xaa nlu xtizh Dios, nzhé lo xaa: —Maestr, nzhekla na reke na tich lu rese pa ya lu.
23434	MAT 8:20	Jesús nzhé: —Lee re mbaz nkano ma yeer pa nzho ma, nu lee re mbyin nkano ma xlaaz ma; per lee na, Xaa Mzhin Ngok Myet, nankanot na mer li na.
23435	MAT 8:21	Stub xaa mreke tich Jesús nzhé lo Jesús: —Xaa Nabeyy, laa nebse kach na xuz na.
23436	MAT 8:22	Jesús mkeb nzhé: —Reke tich na, laa kach re xaa nak mod xaa ngut re xaa ngut. Lu, gwa nu bzaa kwent cheen pa nabeyy Dios.
23439	MAT 8:25	Zee lee re xaa mseed lo xaa mloo mkaal lo xaa, nu nzhé xaa lo xaa: —Xaa Nabeyy, nalaat lu lux be, nel nzhala xkano be leen nistoo.
23440	MAT 8:26	Jesús mkeb nzhé: —¿Chozhiin tant nzheb gu? ¿Chozhiin chepse ngwii gu lo Dios? Gorna nzhé xaa kwaane, nu mzoli xaa nu mgalno xaa mbi nu nistoo, zee zheta ngok mbi nu nistoo.
23441	MAT 8:27	Re xaa mseed lo xaa mdedyall, nu nabdizh xaa lo wechxinn xaa: —¿Cho nak xaa ne, axta mbi nu nistoo nzhon xtizh xaa?
23443	MAT 8:29	Nu mbazhe xaa nu mbezh xaa: —¿Chozhiin nze lu lo nu, Jesús Xgann Dios? ¡Naab na lo lu nateed lu nu bid, nel zer zhin mbizh ted lu nu bid!
23445	MAT 8:31	Nu lee re mbi mal ngunaab jabor lo Jesús nu nzhé: —Chelee lu koo lu nu, laa zeeb nu lextoo re kuch ba.
23446	MAT 8:32	Jesús nzhé: —¡Gwa gu! Nu lee re mbi mal mroo lextoo rop xaa, nu mzeeb xaa lextoo re kuch. Nu leeka gorzee mzelo re kuch mrexonn mkato naz yat nu mla axta leen nistoo. Nu ngwep re ma nis zee tira ngut ma.
23450	MAT 9:2	Baa mbidno re xaa tub mdeen nax lo tub yag lo Jesús. Nu lee Jesús nzhé lo mdeen: —Gok nix lextoo lu nel lee re jwalt cheen lu ngulola mzhe.
23451	MAT 9:3	Lak maestr xaa nlu xtizh Dios nle xgab: —Lee kwaan nii Jesús nak jwalt lo Dios, nel nzhekla xaa gak lal xaa kwaan Dios.
23452	MAT 9:4	Per nela Jesús cho xgab nle xaa, zee ngunabdizh Jesús lo xaa: —¿Chozhiin tant nawent nle gu xgab?
23453	MAT 9:5	¿Cho kwaan nzak gu? ¿Cho kwaan mas nanagant yé na lo xaa ne nzak: “Ngulola mzhe re jwalt cheen lu”, o sekwen na xaa ne nzak nu yé na lo xaa: “Guxche, bzen xkyag lu nu zyaa”?
23454	MAT 9:6	Le na kwaane lo gu, zee wii gu lee na nkano yalnabeyy chee re jwalt, nel na nak Xaa Mzhin Ngok Myet. Kwaanzee nzhé xaa lo mdeen: —Guxche nu bzen xkyag lu, zyaa garli lu.
23457	MAT 9:9	Gorna mroo Jesús baa ngune xaa lo tub xaa le Teo, xaa ne nak na. Katop na demi kwaan nya naz Roma, nu nzob na pa ntop xaa demi. Jesús né lo na: —Reke tich na. Zee nguxso na nu mreke na tich xaa.
23459	MAT 9:11	Gorna ngune re fariseo kwaane nzhé xaa lo re xaa kaseed lo Jesús: —¿Chozhiin nzhaw xmaestr gu kwaan re xaa ntop demi kwaan nya naz Roma nu kwaan re xaa nle kwaan nawent?
23460	MAT 9:12	Jesús mbin kwaane zee nzhé xaa: —Xaa nanet nzak, nankint xaa zee doktor, per re xaa ne nzak, xaa zee nkin doktor.
23461	MAT 9:13	Zyaa gu nu seed gu nen cho kwaan nak kwaan né Dios ne: “Kwaan nzhekla na nak blesla gu ne gu sa myet gu, nu nanzheklat na teed gu ma lo na”. [Hos. 6:6] Nel nanzhalt na kwezh na re xaa wen, lee na nzhal kwezh re xaa nzeb jwalt.
23462	MAT 9:14	Lee re xaa nzhake tich Juan Xaa Nchubnis, mbii lo Jesús nu nzhé: —Re nu, nu re fariseo nkwan gorna nanzhawt nu nik tik kwaan. ¿Chozhiin lee re xaa kaseed lo lu nankwant?
23463	MAT 9:15	Jesús mkeb nzhé: —Ble gu xgab kwaane. Nyent mod le gu zee kwan re xaa nzho tub jondang zee nagawt xaa, gorna lee xaa kachelya nzoka lo re xaa. Per zhin tub mbizh wee xaa xaa kwaan kachelya, nu gorna zhin mbizh ba, zeesi lee re xaa nzhaal kwan.
23464	MAT 9:16	’Nik tub xaa nakobdet tub lee ler kub cho tub lee ler gox, nel lee ler kub ndop zee chaza ler gox, zee nyentra mod le xchiina.
23466	MAT 9:18	Gorna lee Jesús kanii lee tub xaa mzhin lo xaa, xaa ne nak tub xaa nabeyy pa nkasa be nseed be xtizh Dios, nu mkichxub xaa lo Jesús nu nzhé xaa: —Lee xchap na ngulola ngut. Per chelee lu yiid lu zhib lu yaa lu yek mad, zroban mad stub welt.
23469	MAT 9:21	Nel mle me xgab: “Chelee na nebse gal na cho xab xaa gakwen na”.
23470	MAT 9:22	Per lee Jesús myek zee ngune xaa lo me, nu nzhé xaa: —Xchap na. Gok nix lextoo lu, nel mwii lu lo Dios, zee ngokwen lu. Nu leeka gorzee ngokwen me.
23472	MAT 9:24	Zee nzhé Jesús: —Broo re gu nee, nel nanguta mad, nebse naxna mad. Nu lee re myet mxizhno Jesús.
23475	MAT 9:27	Gorna mroo Jesús baa, chop syeg mreke tich xaa, nzhé lo xaa: —¡Xaa dii cheen David, blesla lu ne lu nu!
23476	MAT 9:28	Gorna lee Jesús mzeeb leen yoo, lee rop syeg mbii gax lo xaa, zee lee Jesús mnabdizh nzhé lo xaa: —¿Che nle gu xgab nzho mod le na kwaane? —Xaa Nabeyy, nzho mod le luya —nzhé xaa.
23477	MAT 9:29	Zee lee Jesús mgal zaalo xaa, nu nzhé: —Nel ngwii gu lo Dios, zee gakwen gu.
23478	MAT 9:30	Nu gorzee nguni zaalo xaa, zee nzhé Jesús lo xaa: —Nik tub lo nayét guya.
23481	MAT 9:33	Nu gorna mroo mbi mal lextoo xaa muud gorzee mzelo xaa mdizh xaa. Lee re myet mdedyall nu nzhé: —¡Nik tub welt nanet be tub kwaan snee lo re xaa lazh be!
23482	MAT 9:34	Per lee re fariseo nzhé: —Maxuu mzaa diizh zee ngoo xaa ne mbi mal, nel Maxuu nak xaa nabeyy lo rese mbi mal.
23485	MAT 9:37	Zee né xaa lo re nu, xaa mseed lo xaa: —Wlipa na nii na lo gu, nzho doo xchiin Xaa Nabeyy per lee xaa nkee zhiin nazyent.
23491	MAT 10:5	Jesús mxaal chiibchop nu, nu mnabeyy xaa nu, nu né xaa lo re nu: —Nayat gu yizhyo cheen re xaa nanakt xaa sawlazh be, nixa re yezh cheen xaa Samaria.
23495	MAT 10:9	’Nik tub gaay naweet gu.
23497	MAT 10:11	’Gorna zhin gu tub yezh o tub rench, kwaan gu garli tub xaa wen nak, xaa nzhekla kwaz gu garli xaa, nu kwaz gu baa axta gorna roo gu yezh ba.
23502	MAT 10:16	’¡Wii re gu! Na xaal re gu mod mbakxiil lo re lob, kwaanzee list gok gu mod mball wiz nu gok nadoo gu mod tub palom.
23507	MAT 10:21	’Nu leeka wech xaa yilaa wech xaa lo re xaa gut wech xaa, nu sbaaka le xuz xaa lo xinn xaa. Nu re xinn xaa yii ne xuz xaa nu xnaa xaa, nu zaa xaa xaa lo re xaa nzhekla gut xaa.
23510	MAT 10:24	’Nik tub xaa nseed nonra lo xmaestr, nu nik tub xaa nkee zhiin nonra lo xaa nkee xaa zhiin lo.
23511	MAT 10:25	Nik tub xaa nseed nyent mod gakra lo xmaestr xaa, nu nik tub xaa nkee zhiin nyent mod gakra lo xaa nkee xaa zhiin. Chelee nii re xaa lo ngwzan xaa nabeyy yoo: “Lu nak Beelzebú, xaa nak mer Maxuu”, noka re xinn xaa, xaa nzho yoo nii re xaa lo sbaa.
23512	MAT 10:26	’Kwaanzee nazhebt gu ne gu re myet. Nel mod nii xaa: “Nik tub kwaan xlaan nyent mod nalut, nixa tub kwaan nzholaan nyent mod nanet re xaa loya”.
23515	MAT 10:29	’Wii, nto xaa chop myaa kwaan tubka rel. Per na nii lo gu, nik tub myaa nalat naz yizhyo chelee Xuz be, xaa nzob naz yiba, nazaat diizh.
23518	MAT 10:32	’Chelee tub xaa yé lo re myet lee xaa nak xaa na, noka na yé naya lo Xuz na, xaa nzob naz yiba lee xaa nak xaa na.
23520	MAT 10:34	’Nalet gu xgab lee na nzhal zee kwi wen re xaa yizhyo ne. Nanzhalt na zee gaka sbaa, sinka lee na nzeno tub spad kwaan le zee dil re xaa.
23523	MAT 10:37	’Nu loka xaa mas nkela xuz nu xnaa, nanzhaalt gak xaa zee xaa na, nu loka xaa mas nkela xgann nu xchap, nanzhaalt gak xaa zee xaa na.
23526	MAT 10:40	’Xaa kwaan nkayaa re gu, noka nkayaa xaa na. Nu xaa kwaan nkayaa na, noka nkayaa xaa xaa mxaal na.
23532	MAT 11:4	Jesús mkeb lo xaa nzhé: —Zyaa gu, nu guzh gu lo Juan re kwaan ngune gu nu re kwaan mbin gu.
23533	MAT 11:5	Guzh gu lo xaa: “Lee syeg, ngwii; nu lee xaa mdeen, nze; nu lee xaa nyall cho, ngokwen; nu lee xaa nkwee, mxal nzha; nu lee re xaa ngut, nroban; nu lee re xaa prob, nzhon wdizh chul cheen Dios.
23534	MAT 11:6	¡Wen re myet, xaa nanzeret tich lo na nu nantont ne na!”
23535	MAT 11:7	Gorna lee xaa mxaal Juan nya, lee Jesús mzelo mzaa kwent cheen Juan lo re xaa, nu nzhé xaa: —Leezha ngwasewii gu lo Juan naz wen, ¿cho nak xaa nzak gu? ¿Che nzak gu lee xaa nak kwenta tub nit kwaan nkun mbi?
23536	MAT 11:8	Nu chelee xaa ngwasewii gu lo nanakt kwenta nit, ¿cho kwaan ngwasewii gu lo leezha mroo gu nzha gu naz wen? ¿Che tub xaa nak ler chul ngwasewii gu lo? Re gu ne, lee xaa nzhak ler chul, nak xaa nzob leen li re rey.
23537	MAT 11:9	Per né gu lo na, ¿cho kwaan ngwasewii gu lo? ¿Che tub xaa nzaa kwent kwaan nzhé Dios lo lee xaa ngwasewii gu lo? Wlipa na nii na lo gu, xaa ne nak xaa mas non lo re xaa mzaa kwent kwaan nzhé Dios lo lee xaa yilo.
23540	MAT 11:12	’Axta gorna myaad Juan nu axta nal lee pa nabeyy Dios nded dil, nel nzhekla xaa kwaan dil gaka.
23543	MAT 11:15	¡Loka xaa nzob nzha, nzhaal gon kwaane!
23544	MAT 11:16	’Nal nii na lo gu xomod nzhak re myet xaa nzhi nal. Nzhak xaa mod re madwin, mad ngit lo xbi, nu mbazhe xaa lo re wechxinn xaa:
23545	MAT 11:17	“Mbill nu bzhik per lee re gu namkaniit, mbill nu kwaan nales nzholl per lee re gu nambinnt”.
23547	MAT 11:19	Nu nal, nzhal na Xaa Mzhin Ngok Myet, nzhaw na nu nzho na re kwaan, nu lee re gu né na nak tub xaa nzhaw doo nu tub xaa nzho doo xis ub, nu nak na xmig re xaa ntop demi kwaan nya naz Roma nu noka nak na xmig re xaa nle re kwaan nawent. Mod nii re xaa: “Lee yalnzhak cheen Dios luu klar lo re xaa nzho yek”.
23549	MAT 11:21	—¡Ay proob re gu xaa yezh Corazín! ¡Ay proob re gu xaa yezh Betsaida! Chol rop yezh Tiro nu Sidón ngak re kwaan gro ne, kwaan ngok lo re gu, nzhala mbizh nglaa xaa re kwaan nawent kwaan mle xaa nu ngwii xaa lo Dios nu ngak xaa ler nadox, nu ngzob xaa lo xkade kwaan lu lee xaa nales doo nzhak lextoo kwent cheen re jwalt cheen xaa.
23551	MAT 11:23	Nu lee gu xaa yezh Capernaum, ¿che nle gu xgab nya gu naz yiba? ¡Nawlit kwaane, lee gu nya axta xan lo Hades pa nzho re xaa ngut! Nel chol lo yezh Sodoma ngak re kwaan gro ne kwaan ngok lazh gu, lee re xaa yezh Sodoma ngzhika axta mbizh nal.
23553	MAT 11:25	Nu leeka gorzee lee Jesús nzhé: —Goll na lo lu Xuz na, Xaa Nabeyy yiba nu yizhyo nel mkaxlaan lu re kwaane lo re xaa nzhak doo nu mlu luya lo re xaa nagakt.
23555	MAT 11:27	’Lee Xuz na mzaa rese kwaan lo na. Nu nik tub nanet cho nak na, xaa nak Xgann xaa, nebse Xuz na ne cho nak na. Nu nik stub xaa nanet cho nak Xuz na, nebse na xaa nak Xgann xaa ne cho nak xaa, nu re xaa nzhekla na zaa na kwent lo.
23560	MAT 12:2	Nu ngune re fariseo kwaane zee nzhé xaa lo Jesús: —Wii lee re xaa kaseed lo lu kale kwaan nanzhaalt le be zhe sab.
23561	MAT 12:3	Lee Jesús mkeb nzhé: —¿Che zer lab gu Xkyech Dios, kwaan mle David tub welt leezha ngok nlaan re xmig xaa?
23563	MAT 12:5	Nu, ¿che zer lab gu ley cheen Ches, lee re ngwleyy nanlet nik tub jwalt nixa tubka nkee xaa zhiin dub zhe sab lo xkyidoo Dios?
23565	MAT 12:7	Re gu nanet nen cho kwaan nzaa Xkyech Dios kwent leezha nzhé Dios: “Kwaan nzhekla na nak blesla gu ne gu sa myet gu, nu nanzheklat na teed gu ma lo na”. [Hos. 6:6] Chol mlaya yek gu nazhibt gu jwalt tich xaa kwaan nle kwaan wen.
23568	MAT 12:10	Nu nzob tub xaa mbizh yaa lo re xaa ba. Nu nkwaan re xaa mod gaazh xaa kwaan tich Jesús zee nzhé xaa: —¿Che nakladiizh sekwen xaa tub myet zhe sab, zhe kwaan nzholl be lo Dios?
23569	MAT 12:11	Jesús mkeb nzhé: —Chelee tub gu nkano tub mbakxiil nu la ma leen pos zhe sab, ¿cho nayat gu koo gu ma?
23571	MAT 12:13	Zee nzhé xaa lo xaa mbizh yaa: —Bseli yaa lu. Zee mseli xaa yaa xaa, zee ngokwen yaa xaa mod nak stub lad.
23581	MAT 12:23	Mdedyall doo re myet nu nabdizh xaa: —¿Che lee xaa dii cheen rey David nak xaa ne?
23582	MAT 12:24	Per gorna mbin re fariseo kwaane, nzhé xaa: —Beelzebú, xaa nak mer Maxuu, mzaa yalnabeyy lo xaa zee nabeyy xaa lo rese mbi mal.
23583	MAT 12:25	Jesús nela cho kwaan nle re xaa xgab, zee nzhé xaa: —Rese yezh naro nu rese yezh chut nu axta tub yoo kwaan nzhak chop tant, telisa luxa.
23585	MAT 12:27	Re gu né, lee na ngoo mbi mal kwaan yalnabeyy cheen Beelzebú, per cheleeya see naka, ¿cho mzaa yalnabeyy lo re xaa mseed lo gu zee koo xaa mbi mal? Kwaanzee leeka re xaa ne nlu re kwaan ngunii gu nawlit nak.
23587	MAT 12:29	’¿Xomod zeeb tub xaa leen li tub xaa ngezh doo, nu kiib xaa re xcheen xaa, chelee xaa nakadot xaa xaa yilo? Nebse sbaa nzho mod kiib xaa kwaan nkano xaa.
23589	MAT 12:31	’Kwaanzee nii na lo gu, Dios chee re jwalt cheen gu, nu re kwaan nge gu lo Dios, per nacheet xaa jwalt cheen re gu, xaa nge lo Mbi Naban.
23591	MAT 12:33	’Tub yag wen, nzaa xle wen; nu tub yag nawent, nzaa xle nawent; nel lee yag nzhakbeyy kwaan xle nzaaya.
23592	MAT 12:34	¡Gu nak dii cheen mball wiz! Gu nak xaa nawent, kwaanzee nyent mod nii gu kwaan wen; nel re kwaan nzho lextoo xaa, nroo roo xaa.
23596	MAT 12:38	Zee lee lak fariseo nu lak maestr xaa nlu xtizh Dios nzhé lo Jesús: —Nzhekla nu wii nu le lu tub nseyn gro doo, kwaan nyent mod le re myet yizhyo ne.
23597	MAT 12:39	Jesús mkeb nzhé: —Rese xaa mbizh nalzhe nakap doo nak, nel nzhekla xaa tub nseyn gro doo, per nik tub nseyn nalut lo re xaa, nebse yun nseyn cheen Jonás lo xaa.
23601	MAT 12:43	’Gorna lee mbi mal nroo lextoo tub xaa, zee nyanze mbi mal tub pa nabizh zee nkwaan mbi mal tub pa chul kwaz mbi mal, nu nayizhalt mbi mal pa kwaz mbi mal, zee lee mbi mal nle xgab:
23602	MAT 12:44	“Bare na paro mroo na”. Nu gorna mbare mbi mal stub welt, yizhal xaa zee lo mbi mal, nu xaa zee nak mod tub yoo kwaan nyent xaa leen, tub yoo kwaan wen wen mlob leen nu chul nzhak.
23605	MAT 12:47	Zee nzhé tub xaa lo Jesús: —Xnaa lu nu re wech lu mkambaz lu naz jwer nu nzhekla xaa nii xaa lo lu.
23606	MAT 12:48	Per lee Jesús nzhé lo xaa ba: —¿Cho nak xnaa na nu wech na?
23607	MAT 12:49	Zee mlu Jesús re xaa mseed lo xaa, nu nzhé xaa: —Wii gu, re xaa ne nak wech na nu xnaa na. Nel re xaa nle kwaan nzhekla Xuz na, xaa nzob naz yiba, xaa baa nak wech na nu bzan na nu xnaa na.
23611	MAT 13:3	Nu ngunii xaa zyen doo kwaan kwaan kwent nabix. Nu nzhé xaa: —Nal za na tub kwent lo gu cheen tub xaa nchech nzhobxtil lo yo.
23617	MAT 13:9	¡Loka xaa nzob nzha, nzhaal gon kwaane!
23618	MAT 13:10	Zee lee re nu, xaa mseed lo xaa, mbii gax lo xaa nu nzhé nu lo xaa: —¿Chozhiin duzna kwent nabix nii lu lo re xaa?
23619	MAT 13:11	Jesús mkeb nzhé: —Dios mzaa yek re gu zee ne gu xomod nak re kwaan nanyunt cheen pa nabeyy Dios; per lo stub naz xaa namzaat xaa diizh labeyy xaaya.
23624	MAT 13:16	’Per byakla re gu, xaa nkano zaalo nu nyani, nu xaa nzob nzha nzhon re kwaan.
23626	MAT 13:18	’Kenzha gu zee ne gu xomod nak kwent nabix cheen xaa nchech nzhobxtil lo yo.
23632	MAT 13:24	Jesús mzaa stub kwent nabix lo re xaa nu nzhé xaa: —Lee na za stub kwent. Lee pa nabeyy Dios nak mod tub xaa nchech nzhobxtil chul lo yo.
23635	MAT 13:27	Zee lee re xaa nkee zhiin lo xaa nak cheen nzhobxtil nzhéya lo xaa: “¡At ben wen mloo be lo yo! ¿Pa mroo yixbal kwaan mlen leena?”
23636	MAT 13:28	Lee xaa nak cheen nzhobxtil nzhé: “Tub xaa nayii ne na mle kwaane”. Lee re xaa nkee zhiin lo xaa mnabdizh nu nzhé xaa: “¿Che nzhekla lu yakiib nu yixbal?”
23637	MAT 13:29	Per lee xaa nzhé: “Laa, nayakiibt guya. Nel chelee gu yakiib gu yixbal napaka kakiib gu nzhobxtil.
23638	MAT 13:30	Mas wen blaa gu xen reya tubka, axta gorna top na nzhobxtil. Zee xaal na xaa top re yixbal, nu gorna yilo top xaa re yixbal nu kado xaa leena zee zek naya, nu lee nzhobxtil top xaa, zee koo naya pa ngozhaw na re xoob na.”
23639	MAT 13:31	Jesús mzaa stub kwent nabix lo xaa nu nzhé: —Nal lee na za stub kwent lo re gu. Lee pa nabeyy Dios nak mod tub bizh cheen mostas kwaan mxen tub xaa xleyo xaa.
23641	MAT 13:33	Noka nzhé xaa: —Lee na za stub kwent lo re gu. Lee pa nabeyy Dios nak mod lebadur kwaan mlo tub ngwnaa leen chon medid arin zee yixooba.
23644	MAT 13:36	Jesús mlaa re myet nu mzeeb xaa leen tub yoo. Leen yoo ba lee re nu, xaa mseed lo xaa, mnabdizh lo xaa: —¿Xomod nak kwent kwaan mzaa lu cheen nzhobxtil rop yixbal?
23645	MAT 13:37	Jesús mkeb nzhé: —Lee xaa kwaan mchech nzhobxtil wen nak na, Xaa Mzhin Ngok Myet.
23651	MAT 13:43	Zee lee xaa nali nak lo Dios la xni pa nabeyy Xuz na, modxa nla xni mbizh. ¡Loka xaa nzob nzha, nzhaal gon kwaane!
23652	MAT 13:44	’Lee pa nabeyy Dios nak mod zyen doo or kwaan nzholaan leen tub lee leyo. Tub xaa nzha nu nguzhal or ne, nu mbare xaa mlolaan xaaya stub welt leeka lugar zee. Nu nyakdoola xaa nya xaa mto xaa rese kwaan nkano xaa, zee zii xaa leyo pa nguzhal xaa or.
23653	MAT 13:45	’Lee pa nabeyy Dios nak mod tub xaa nzi perla kwaan non doo.
23655	MAT 13:47	’Noka pa nabeyy Dios nak mod yeez, kwaan nchep xaa leen nistoo zee zen xaa re lota mbal.
23659	MAT 13:51	Jesús mnabdizh: —¿Che mla re kwaane yek re gu? Lee re nu mkeb nzhé: —Mlaya yek nu.
23660	MAT 13:52	Zee lee Jesús né lo re nu: —Gorna lee tub maestr, xaa nlu xtizh Dios, nlabeyy xomod nak pa nabeyy Dios, mod tub ngwzan nle xaa, xaa nabeyy garli. Nu nzhekla xaa luu xaa rese kwaan chul nu rese kwaan non kwaan ngozhaw xaa leen li xaa, re kwaan gox nu re kwaan kub.
23662	MAT 13:54	nu mzhin xaa mer lazh xaa. Zee mseed xaa re myet pa nkasa re be, xaa Israel nseed be xtizh Dios. Lee re myet ndedyall ngwii lo xaa nu mbezh re xaa: —¿Pa mseed xaa ne re kwaan nzhak xaa? ¿Xomod nzho mod nle xaa re kwaan gro ne?
23663	MAT 13:55	¡Lee xaa ne nak xgann Che karpinter nu lee xnaa xaa nak Mari, nu re wech xaa nak Chag, Che, Simón nu Judas!
23664	MAT 13:56	Nu leeka nee nzho re bzan xaa. ¿Pa naz nguxii xaa re kwaan nzhak xaa?
23665	MAT 13:57	Kwaanzee nanlet re xaa kas xaa. Per lee Jesús nzhé: —Nik tub xaa mzaa kwent kwaan nzhé Dios lo lee xaa yilo namkayaawent re sawlazh xaa xaa nu re sawlizh xaa xaa.
23668	MAT 14:2	Zee nzhé xaa lo re xaa nkee zhiin lo xaa: —Xaa ne nak Juan xaa mchubnis nu mroban xaa stub welt, zee nle xaa re kwaan gro ne.
23670	MAT 14:4	Sbaa mle Herod nel Juan nzhé lo Herod: —Nawent kano lu me mod xngwnaa lu.
23673	MAT 14:7	zee mcheroo xaa lo me nu nzhé xaa lo me: —Naab loka kwaan nzhekla lu lo na, na zaaya.