1 | GEN 1:1 | Miamun bingan ugu, gubuꞌ Anutu tanginda gunungun da intap, |
2 | GEN 1:2 | da intap imingꞌ utaꞌ angu. Da nam mimindan tringtringan ibuafir mpui tsiraꞌ sib, da Anutu Marapayaman imingꞌ wagungꞌ gin ifa iba. |
3 | GEN 1:3 | Da Anutu ini, “Nam dzidziwandan nawaꞌ,” da nam dzidziwandan iwaꞌ. |
4 | GEN 1:4 | Da itsangan nam dzidziwandan igi iwaꞌ bini i maranggan, da itsaf nam dzidziwandan i nam mimindan. |
6 | GEN 1:6 | Da Anutu ini, “Nam papanifan tsiraꞌ bingan dzara bida umpiꞌ nawaꞌ namunti wasaꞌ i mpui da natsaf mpui i mpui.” |
9 | GEN 1:9 | Da Anutu ini, “Mpui mingꞌa maranguntung warangꞌ nasiri ruan nampruꞌ namunti rugan da intap tsaraꞌ nawaꞌ.” Da nam igi iwaꞌ ibinigi. |
11 | GEN 1:11 | Da Anutu ini, “Nam mara maran ntapan santan nantap intap, gai kapa nidzun da nam yaba bida sai da kapa nidzun mara maran bida dzangkum. Da yamunggan nantap nautus i ruan nabinigi.” Da nam igi iwaꞌ ibinigi. |
14 | GEN 1:14 | Da Anutu ini, “Nam puatsadan nawaꞌ namingꞌ maranguntung wasaꞌ i tsafa gubuꞌ i idziang da santingꞌa gubuꞌ da udzuf da gan gubuꞌ gan mararam mara maran mingꞌa wasaꞌ gin, |
16 | GEN 1:16 | Ibinigi da Anutu itangin nam puatsadan tsiraꞌ iruꞌrun, gubuꞌ i mpada tayangꞌ gubuꞌ pisan da ukam i mpada tayangꞌ idziang. Da itangin ngantam narun impruꞌ ibinigi angu. |
17 | GEN 1:17 | Anutu itangin nam puatsadan sib angu igi imingꞌ maranguntung i arida intap sib, |
18 | GEN 1:18 | da mpada tayangꞌ gubuꞌ da idziang, da tsafa dzidziwandan i nam mimin. Da arangan itsanga nam igi iwaꞌ bini i maranggan. |
20 | GEN 1:20 | Da Anutu ini, “Mpui nasisungꞌ i apu marantaꞌan mara maran, da maranguntung nasisungꞌ i apu mara maran dzufan.” |
21 | GEN 1:21 | Ibinigi da Anutu itangin apu marantaꞌan mingꞌa uruts, tsiraꞌ tsiraꞌ impruꞌ da mara maran sib angu, da itangin apu mara maran dzufan. Da arangan itsanga nam igi iwaꞌ bini i maranggan. |
22 | GEN 1:22 | Da Anutu ifinti da ini, “Wasisungꞌ namingꞌ uruts da apu dzuf nasisungꞌ namingꞌ intap.” |
24 | GEN 1:24 | Da Anutu ini, “Apu mara maran nawaꞌ intap, marapagraꞌ da buman, tsiraꞌ da isiꞌ, yungan da afafan.” Da nam igi iwaꞌ ibinigi. |
25 | GEN 1:25 | Anutu itangin apu mara maran buman da pagraꞌ, tsiraꞌ da isiꞌ, santan imingꞌ intap. Da arangan itsanga nam igi iwaꞌ bini i maranggan. |
26 | GEN 1:26 | Da Anutu ini, “Agi natip garam gar nasangꞌ maraganunggangꞌ da natangin i suda rinun i mpada tayangꞌ yafas mpada uruts, da apu dzuf dzufa wagungꞌ, da apu yunga intap mpruꞌan da intap santan.” |
28 | GEN 1:28 | Anutu ifinti ribarangan da ini ibiani, “Agam warim narum ruas nayus i mpada sangꞌa intap da intap da suda rinun da mpada tayangꞌ i yafas mpada uruts da apu dzufa wagungꞌ da apu yunga intap mpruꞌan da nam santan.” |
29 | GEN 1:29 | Da Anutu ini, “Watsangan! Dzi tangin nam santan ntapan kapa nidzun mara maran da gai kapa nidzun mara maran isu agam nanggam gadan. |
33 | GEN 2:2 | Anutu intsup gum santan nangan ugu sib, da waꞌa gubuꞌ 7 da arangan impa asap i gan guman santan arangan tangindan ugu. Ibinigi da ifinti gubuꞌ 7 da iraga isu gubuꞌ mararam. |
36 | GEN 2:5 | da waufwauf ma nam ntapan fain wantap intap u, i Anutu Yawe warim gamiꞌ u da watangin garam gar mangan i rafa gum i intap u. Imaꞌ. |
40 | GEN 2:9 | Anutu Yawe inang da gai mara maran dauman iyab intap, gai maran aridagin da nidzun dauman i gadan. Da mingꞌa gum igi wasaꞌ gan, arangan itangin gai rima marantaꞌan ntingan angu da gai kupisa uwayant i nam bini da nam maisan. |
41 | GEN 2:10 | Da mpui maran mangan intuap iwaꞌ Iden da irunt imingꞌ wasaꞌ i gum igi i rima rangarang rutin, da ibatsaf isu mpui bangin iruꞌ da iruꞌ. |
42 | GEN 2:11 | Mpui miamun bingangan Pison, da irunt inguangꞌ inguangꞌ imingꞌ wasaꞌ i garam Hawila intapan, da intap igi gol imingꞌ gin. |
43 | GEN 2:12 | (Da gol mingꞌa intap igi ngarubini bingan iyus, da gai gurun gauntan waꞌa bini da tauf griꞌgriꞌan imingꞌ nigi impruꞌ.) |
44 | GEN 2:13 | Mpui bangin mangan suda iruꞌrun gin bingangan Gihon, irunt inguangꞌ inguangꞌ imingꞌ wasaꞌ intap Kus. |
45 | GEN 2:14 | Mpui bangin mangan suda iruꞌ da bits bingangan Taigris, irunt gamp Asur marafain gan mingꞌa bida gubuꞌ yaban. Da mpui bangin mangan suda iruꞌ da iruꞌ binganggan Yufretis. |
47 | GEN 2:16 | Da ifai nan i arangan ini ibiani, “Gai nidzun mingꞌa gum ani sib angu da u bungꞌ ayu da wagan, |
48 | GEN 2:17 | da bitsintaꞌ gai bits rima uwayant i nam bini da maisan, agu anungꞌ gada i nidzunggan u, i gubuꞌ aru u gadan igi da u bungꞌ amamp.” |
49 | GEN 2:18 | Da Anutu Yawe ini i unggan ini binaꞌ, “Anungꞌ bini i garam runtaꞌ angu mpadan u. Dzi bungꞌ atip i gan sarimpan gan mangan sangꞌa i rima arangan sib.” |
50 | GEN 2:19 | Ibinigi da Arangan iyu intap da itip apu yunga intap da dzufan sib angu gin da iyu iba da garam i tsanganda garam rima bingan bida anungꞌ gin. Da bingan idzuwai arangan nuꞌa gin, da nigi isu i binganggan. |
51 | GEN 2:20 | Ibinigi da garam irim bingan da apu dzuf da apu buman da marapagraꞌ mingꞌa intap sib angu, da bitsintaꞌ apu igi gan bits anungꞌ ifasangꞌ i sarimpa garam igi da rima arangan sib u. |
52 | GEN 2:21 | Ibinigi da Anutu Yawe inang da garam igingꞌ marampruꞌ funub da itus arangan dzabaran bits da irim iwaꞌ ifan, da itip yamits arangan riniubit sib. |
54 | GEN 2:23 | Gubuꞌ garam tsangandan da itsauꞌ tsiraꞌ angu da ini, “Mai! Aruani da dzi gangꞌ mangan sangꞌa dzi iwaꞌ. Urungunggan iwaꞌ imingꞌ dzi urungunggangꞌ; paiꞌ gan iwaꞌ imingꞌ dzi paiꞌ gangꞌ. Anutu itip arangan iwaꞌ imingꞌ garamin, ibinigi da dzi nafaringꞌ arangan nabi ‘sagat.’” |
57 | GEN 3:1 | Apu buman santan Anutu Yawe tangindan ugu da mur isu apu mararuru tsiraꞌ i nan umpur iyuꞌan. Gubuꞌ mangan da mur iwaꞌ da sagat da igutin, “Amaꞌ! Nan nidzun i Anutu nidan da agam i anungꞌ gada gai nidzun santan mingꞌa gum ani?” |
58 | GEN 3:2 | Da sagat ini mur nifunggan mungaꞌ ibiani, “Imaꞌ, aga sangꞌ i gada gai sib angu muntida gum wasaꞌ ani nidzunggan, |
59 | GEN 3:3 | da bitsintaꞌ Anutu ifai nan babampafan i agai i gai bits muntida wasaꞌ i gum ani aga anungꞌ gadan ma ngifan u, bida aga nanga bida nigi da aga bungꞌ amamp.” |
60 | GEN 3:4 | Da mur ini binaꞌ, “Imaꞌ! Nan umpur! Agam wasangꞌ i mampan u. |
62 | GEN 3:6 | Sagat itsangan gai nidzun igi iwaꞌ ngarubini bingan i maranggan da idaum angu i gadan da uda mararuru. Ibinigi da arangan ipis fain da igan, ida imus rima fain da gabunggan igan impruꞌ ibinigi. |
65 | GEN 3:9 | Da Anutu Yawe inuꞌ garam, “U mpa aruanungꞌ?” |
66 | GEN 3:10 | Da garam inuꞌ ini Anutu Yawe nifunggan mungaꞌ ba, “Dzi ringant i u yunga gum wasaꞌ badan, ibinigi da dzi rat da dzi kup, i dzi mpa ragi dangunt.” |
67 | GEN 3:11 | Da Anutu igutin, “Manga ni da agu i u danguntan? U maga gai nidzun dzi paꞌa agu gin ugu, ma?” |
68 | GEN 3:12 | Da garam itip ini Anutu Yawe nifunggan mungaꞌ ibiani, “Sagat u tangindan da dzi ugu irim gai igi nidzunggan fain da dzi da dzi gan.” |
69 | GEN 3:13 | Da Anutu Yawe igut i sagat ini binaꞌ, “U bunang ibinigi iyaꞌ?” Da sagat ini Anutu Yawe nifunggan mungaꞌ ibiani, “Mur isu umpur da dzi da dzi gan.” |
70 | GEN 3:14 | Ibinigi da Anutu Yawe ini da mur ini binaꞌ, “U nang nam bida ani da dzi bungꞌ apupuarap da agu namingꞌ wasaꞌ i apu marapagraꞌ da buman santan, agu bungꞌ asruak i wangum da waga ngaruntsuaf da gubuꞌ sib angu nasangꞌ u gubuꞌ gam mampan. |
71 | GEN 3:15 | Dzi bungꞌ atangin agu da sagat narim ipiap i ruam da namingꞌ wasaꞌ i agu yanginggam da sagat yanginggan. Da arangan yanginggan bungꞌ ayab i u gudzum, da u bungꞌ agara arangan yanginggan faga mutun.” |
72 | GEN 3:16 | Da ini da sagat ini binaꞌ, “Dzi bungꞌ autus u barabin gam da agu nabiani: u bungꞌ awaꞌ da nam tsakiadan tsiraꞌ bingan da gubuꞌ u rima narum. U maram bungꞌ ari i suda wain i gabunggam da bitsintaꞌ u gabunggam bungꞌ asu gudzun i agu.” |
73 | GEN 3:17 | Da itip ini da garam ini binaꞌ, “U ringant i fininggam nan gan da u ga gai nidzun dzi paꞌa agu gin ugu, da intap bungꞌ asu mais da agu. U bungꞌ anang gum tsiraꞌ bingan i waꞌa da nanggam gadan da gubuꞌ santan nasangꞌ u nanggam mampan. |
74 | GEN 3:18 | Sai titipu da gantsuats maradantang bungꞌ antap da nari u gumam sib da u bungꞌ aga nam ntapa puatsi. Da u bungꞌ anang gum uwats uwats tsiraꞌ i waꞌa da nam gadan gam, nasangꞌ u tipa fadan da intap aru dzi tipa agu gin ugu. I dzi tip agu i intap da gubuꞌ u mampan da u bungꞌ atip nafan da intap.” |
78 | GEN 3:22 | Da Anutu Yawe ini ibiani, “Watsangan! Garam ugu ibasangꞌ agi mangan sib, isruꞌ i nam bini da nam maisan sib wa. Agi anungꞌ rungꞌ tusa marangꞌ i arangan da uda gai rima marantaꞌan nidzunggan da gadan u, i ribarangan bungꞌ ampa ratar nanting i!” |
81 | GEN 4:1 | Adam irut fininggan Ifa impai da arangan fininggan iwangun da yapingꞌ Kein. Da Ifa ini, “Yawe irim dzi sib da dzi yapingꞌ narungꞌ marub.” |
82 | GEN 4:2 | Raiyi da Ifa itip irim Kein rainggan Abel. Gubuꞌ Abel yingꞌa sib da inang guman mpada tayangꞌ dumpa da nuning, da Kein inang guman rafa gum. |
84 | GEN 4:4 | Da Abel ibinigi iyu apu bini imingꞌ dumpa gan fain narun miamun gin da isaf da iyu nagaran bini da irim isu dangki ifan da Yawe. Yawe nugun inuf nidzun angu i Abel impruꞌ da gan dangki gan, |
86 | GEN 4:6 | Da Yawe igut i Kein, “Wain idzuwai da u nugum itsakia? Wain idzuwai da u gurungur? |
87 | GEN 4:7 | Bida u nanga nam bini da u nugum bungꞌ atsiaꞌ. Da bitsintaꞌ bida u nanga nam maisan da nam maisan itapatip sib u muantsi nifunggam i prutsan da garada u funub. Ini suda wain i agu, da bitsintaꞌ wamunti babampafan i rasudan.” |
88 | GEN 4:8 | Da Kein ini da rainggan Abel ini binaꞌ, “Abel, agi yunga rai rai angu waꞌa gum.” Gubuꞌ ribarangan waꞌa sib gum, da Kein yitam i ruan da yis rainggan funub. |
89 | GEN 4:9 | Raiyi da Yawe igut i Kein ini binaꞌ, “Da u rainggam Abel anungꞌ?” Da arangan ini, “Dzi wasruꞌgin u. Mai! Dzi masu wain i mpada tayangꞌ rainggangꞌ?” |
90 | GEN 4:10 | Da Yawe ini, “Ibi anungꞌ da u bunang sanab maisan ibiani i rainggam? U rainggam Abel biꞌgan nifunggan nuꞌan mingꞌa intap iwaꞌ da dzi ibi nifun nuꞌan i nanga nam mungaꞌ. |
93 | GEN 4:13 | Kein ini da Yawe ini binaꞌ, “Dzi asubangꞌ mungaꞌ gan u riman da dzi ani tsiraꞌ bingan iyus dzi. |
94 | GEN 4:14 | Da waringantin! Aruani da u wat dzi rai i intap gum da gam maranggam. Da dzi bungꞌ asu garam kupa i asub rampan angu yungan, da bida manga tsanganda dzi da bungꞌ ais dzi funub.” |
95 | GEN 4:15 | Da bitsintaꞌ Yawe ini, “Imaꞌ. Bida manga isa agu funub da bungꞌ abuaringꞌ barabin mungaꞌ maisan angu nasangꞌ 7 nayus agu i mungaꞌ gan.” Ibinigi da Yawe irim ampap mangan iyab i Kein i garam tsangandan ma waꞌan da arangan anungꞌ isangꞌ isa arangan funub u. |
99 | GEN 4:19 | Lamek iyu sagat iruꞌrun, Ada da Tsila. |
103 | GEN 4:23 | Gubuꞌ mangan da Lamek itsarif runggan da finin rusan ibiani, “Ada da Tsila, waringant i gabunggam dzi, Lamek, nan gangꞌ! Dzi bungꞌ ais garam mangan funub bida rima biꞌ da dzi. Da bungꞌ abinigi angu bida mamaꞌ rinifaꞌ mangan intingꞌa dzi. |
104 | GEN 4:24 | Bida garam mangan isa Kein funub da arangan bungꞌ abuaringꞌ barabin nayus 7. Da bida manga nanga bangin yaba i dzi, Lamek, da arangan bungꞌ abuaringꞌ barabin tsiraꞌ angu nayus 77.” |
105 | GEN 4:25 | Raiyi da Adam itip irut fininggan Ifa impai da fininggan iwangun da irim narun marub, da ifaringꞌ arangan binganggan Set (wainggan ibi irim) da ini, “Anutu irim mamaꞌ narun mangan da dzi i uda Abel faganggan aru Kein isa funub ugu.” |
109 | GEN 5:3 | Gubuꞌ Adam mpada udzufan basangꞌa 130, da irim narun marub isangꞌ runggan maraganunggan, da ifaringꞌ arangan binganggan Set. |
110 | GEN 5:4 | Gubuꞌ Set waꞌa sib, da Adam itip impa udzuf 800 da irim narun rusan marub da finam fain. |
112 | GEN 5:6 | Gubuꞌ Set mpada udzufan basangꞌa 105, da arangan irim narunggan Inos. |
113 | GEN 5:7 | Da gubuꞌ Inos waꞌa sib, da Set itip impai udzuf 807 da irim narun rusan marub da finam fain. |
115 | GEN 5:9 | Gubuꞌ Inos mpada udzufan basangꞌa 90, da irim narunggan Kenan. |
116 | GEN 5:10 | Da gubuꞌ Kenan waꞌa sib, da Inos itip impai udzuf 815 da irim narun rusan marub da finam fain. |
118 | GEN 5:12 | Gubuꞌ Kenan mpada udzufan basangꞌa 70, da irim narunggan Mahalalel. |
119 | GEN 5:13 | Da gubuꞌ Mahalalel waꞌa sib, da Kenan itip impai udzuf 840, da irim narun rusan marub da finam fain. |
121 | GEN 5:15 | Gubuꞌ Mahalalel mpada udzufan basangꞌa 65, da irim narunggan Dzaret. |
122 | GEN 5:16 | Gubuꞌ Dzaret waꞌa sib, da Mahalalel itip impai udzuf 830, da irim narun rusan marub da finam fain. |
124 | GEN 5:18 | Gubuꞌ Dzaret mpada udzufan basangꞌa 162, da arangan irim narunggan Inok. |
125 | GEN 5:19 | Gubuꞌ Inok waꞌa sib, da Dzaret itip impai udzuf 800, da irim narun rusan marub da finam fain. |
126 | GEN 5:20 | Mpruꞌa Dzaret udzufan mpada marataꞌ rutin da isangꞌ 962, da arangan imamp. |
127 | GEN 5:21 | Gubuꞌ Inok mpada udzufan basangꞌa 65, da arangan irim Metusela. |
128 | GEN 5:22 | Gubuꞌ Metusela waꞌa sib, da Inok itsuwir Anutu i sanaban isangꞌ udzuf 300, da irim narun rusan marub da finam fain. |
130 | GEN 5:24 | Inok itsuwir Anutu i sanaban isangꞌ gubuꞌ gan santan, da watip itsanga arangan u, i Anutu iyu arangan. |
131 | GEN 5:25 | Gubuꞌ Metusela mpada udzufan basangꞌa 187, da arangan irim narunggan Lamek. |
132 | GEN 5:26 | Gubuꞌ Lamek waꞌa sib, da Metusela itip impai udzuf 782, da irim narun rusan marub da finam fain. |
133 | GEN 5:27 | Mpruꞌa Metusela udzufan mpada marataꞌ rutin da isangꞌ 969, da arangan imamp. |
134 | GEN 5:28 | Gubuꞌ Lamek mpada udzufan basangꞌa 182, da irim narunggan marub mangan. |
135 | GEN 5:29 | Da ifaringꞌ i binganggan Noa (wainggan ibi asap) da ini, “Arangan bungꞌ arim asap da agi i gum nam gadan agi nanga uwats uwats gin mingꞌa intap aru Yawe pupuarapa rutin ugu.” |
136 | GEN 5:30 | Gubuꞌ Noa waꞌa sib, da Lamek itip impai udzuf 595, da irim narun rusan marub da finam fain. |
137 | GEN 5:31 | Mpruꞌa Lamek udzufan mpada marataꞌ rutin da isangꞌ 777, da arangan imamp. |
138 | GEN 5:32 | Gubuꞌ Noa mpada udzufan basangꞌa 500, da irim narun rusan iruꞌ da bits— Sem, Ham, da Yafet. |
139 | GEN 6:1 | Gubuꞌ garam gar yusan da dzarangan mpada sangꞌa intap santan da rima narun ruas finam yusan, |
141 | GEN 6:3 | Da Yawe itsangan da ini ibiani, “Dzi nifu pauꞌ gangꞌ marantaꞌan wasangꞌ i mingꞌa da garam gar ntingan u, i ribarangan garam gar intap angu. Da gan udzufan mpadan wasangꞌ i fayusa 120 u.” |
144 | GEN 6:6 | Da Yawe nugun ibarabin nidzun bingan angu da maran ifur, “Dzi damami tipa garam gar mpada intap da madadaum.” |
145 | GEN 6:7 | Ibinigi da Arangan ini, “Dzi bungꞌ asiat garam gar santan dzi tangindan rai sinungꞌ intap, garam gar da apu marantaꞌan santan mpada intap da dzufan. Dzi wangungꞌ ibarabin i dzi tangin ribarangan.” |
147 | GEN 6:9 | Noa nan gan ani. Noa runtaꞌ garam rururungan imingꞌ wasaꞌ i garam santan da gan gubuꞌ gan mpadan da garam watsanga sanab asub mangan wayab i arangan, da arangan itsuwir Anutu i sanaban mararam. |
151 | GEN 6:13 | Ibinigi da Anutu ini da Noa ibiani, “Dzi marangꞌ ifur i siata garam gar santan rai, i ribarangan isu gudzu uris i ruan iyus. Hai, nan nidzun! Dzi bungꞌ asiat garam gar da nam santan mingꞌa intap nampruꞌ. |
152 | GEN 6:14 | Ibinigi da watip madzung i runggam i gai riniurun bini, da wasi kolta i wasaꞌ da manaꞌ. Da watip madzung igi guntiꞌ gan nasangꞌ 140 mitas da maradza gan 23 mitas da yaban gan 14 mitas. Warim i gudzun sib da warim pangꞌ wasaꞌ i gudzun da ringampa gan nasangꞌ 45 sentimitas. Wais tiriang farab nasangꞌ iruꞌ da bits, manga warangꞌ da wasaꞌ da wagungꞌ. Da wais mumai igi wasaꞌ farab farab in i apu mpada gin. Da warim muantsi namingꞌ i ringampa gan. |
156 | GEN 6:18 | Da bitsintaꞌ dzi bungꞌ autus i nan utusa i ruan gin da agu. Nabiani, warut fininggam da narum rusam da gan finin rusan natangꞌ madzung. |
157 | GEN 6:19 | Da apu santan marantaꞌan mara maran sib angu iruꞌrun, arapuꞌ da rinan, naba da agu da natangꞌ madzung nampruꞌ i mpada marataꞌ. |
161 | GEN 7:1 | Gubuꞌ ibasu uts da Yawe ini da Noa ini binaꞌ, “Dzi tsanga agu runtaꞌ angu garam rururungan imingꞌ wasaꞌ i garam gar sib angu mpadan da gubuꞌ aruani. Ibinigi da u bungꞌ au utupam da warut watangꞌ madzung. |
162 | GEN 7:2 | Wau apu Dzi marangꞌ aridagin i tsaradan suda dangki maran ruga rugan arapuꞌ 7 da rinan 7 da apu bubumpuadan i Dzi maranggangꞌ iruꞌrun, rinan da arapuꞌ. |