Wildebeest analysis examples for:   agg-agg   GENERAL_PUNCTUATION    February 11, 2023 at 17:50    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23233  MAT 1:20  Sosep ai ranɨmbo dɨbo hohoanɨmoyu-ane asu Adükarɨndɨ sünambeahɨndɨ nendɨ ranai ahamboso yafogoadɨnambo tüküfi hoafɨyundühɨ yahuya, Sosep, Defitɨndɨ amoao, se Maria sɨhafɨ nɨmorehɨmbofe semɨndɨmbo yɨhɨmbondamboyafɨ. Yifiafɨ Aboedɨndɨ hoafɨ süŋguane Maria ai fi masemɨndo.
23234  MAT 1:21  Nɨmorehɨ ranai nindowenihɨ nɨmorɨ nderɨmɨndɨmboe. Asu se ndürɨ Sisas ra kaboadɨworɨ nɨmboe sapo ai anɨmbo ahandɨ nindou ranaheimbo ahei moaruwai hohoanɨmo ranambeahɨndɨ aboedambondearümbui, mehundo.
23236  MAT 1:23  E, nɨmorehɨ mamɨ ai nindowenihɨ dɨbo hokoatendowohü ai fi ndemɨndɨ haya asu nindowenihɨ nɨmorɨ nderɨmɨndɨmboe. Rananɨmbo asu ahambo ndürɨ ra kaboadɨhorühɨ Emanuer mbɨsahündomboyei, mehu ra. Ranɨ hoafɨ ranahandɨ nɨmɨndɨ hoafɨ ana God ai sɨhɨrɨ babɨdɨmbo anüŋguane.
23240  MAT 2:2  Ai düduyafundühɨ yahomoya, Nɨmorɨ sɨmborɨ masahorɨmɨndei sapo Suda-yafe bogorɨmayu ra nüŋgufiyua? Ro hoeirɨhundanɨ ahandɨ mupui ranai hüfɨhamɨndɨ süfuanɨ tüküfe mamaroamboanefɨ asu ro ahambo hohoanɨmoyondowohü ŋgusüfo pefimbohünda masühifɨ, mehomondamboyu.
23242  MAT 2:4  Ranɨyu asu Herot ai Godɨmbo sesɨ sɨhou-rundeimbɨ bogorɨ nindou-memo ranɨyomo asu ahɨnümbɨ hohoanɨmo fɨfɨrundeimbɨ nindou-memo ranɨyomo muŋguambo ahamumbo mamühɨ gugureapurɨ mbura düdufipurühɨ yahuya, Krais ranahambo ŋgoafɨ nahü mandahorɨmɨndeia? yahu düdumefipuramboemo.
23243  MAT 2:5  Asu sɨmborɨ ai ahambo yahomoya, Betrehem ŋgoafɨhü Sudia hɨfambe. Sapo horombo God ai ahandɨ hoafɨ hoafɨyu-randeimbɨ nindou ahandɨ süŋgu hoafɨ ra ndahuraiyu yare sürü pare masɨhendɨ. Ai Bukambe yare hoafɨyuhü yahuya,
23244  MAT 2:6  Betrehemɨhündɨ, se Sudia hɨfambe-anei anɨboadei ra awi se Sudiambo hɨfandundeimbɨ bogorɨ ŋgoafɨ ranahamundɨ daboadanɨpoedɨ hamɨndɨyeipoanɨ, ŋga wanɨ. Sɨhei ŋgoafɨ mbusümodɨdɨ anɨmbo nindou adükarɨ mamɨ ai tükündüfi haya wandɨ Israer nindou ranaheimbo hɨbadarümbui, mehu.
23245  MAT 2:7  Ranɨyu asu Herot ai sapo nindou hüfɨhamɨndɨ süfuanɨpoedɨ ndüfosi nendɨ masɨfomo ranahamumbo dɨbo mborai yahupurɨ hürühepurɨ haya yahuya, Nɨnɨ sɨmboanɨ hondü hamɨndɨyo mupui ra tüküfe mamaro? yahu haya düdu düdumefipurɨ.
23246  MAT 2:8  Ranɨyu ai nindou memo ranahamumbo Betrehemɨnambo koamarɨhepurɨ ndanɨ süŋgundafundɨ yahuhaya hoafɨyupurühɨ yahuya, Se ŋgɨfomo moanɨ ndondu nɨmorɨ ranahambo nahi ai ahambo masahorɨmɨndei ranahambo kokondurü. Ŋga asu hoeindurühɨ ana, asu se wambo ranühɨ mbɨsɨmo hoafɨndɨmondanɨ anɨmbo asu ro-amboanɨ dügɨ ahambo hohoanɨmondahandowohü ŋgusüfo pandɨhinɨmboane, yahu koamarɨhepurɨ.
23250  MAT 2:12  Nindou ranahamumbo God ai yafogoadɨ-namboya, Se Herot nɨmaru nafɨ ŋgomboemo, mehupuramboemo. Asu süŋgunambo ai ranɨnafɨ hɨnɨŋgɨru hou ŋgorü nafɨ ahamundɨ hɨfɨna mahomo.
23251  MAT 2:13  Nindou ranai ndaweyafundane ranɨ-sɨmboanɨ Adükarɨndɨ nendɨ ranai Sosepɨmbo yafogoadɨnambo tükümefiyu. Asu ai hoafɨyundühɨ yahuya, Botɨndafo, nɨmorɨ ranani asu ahandɨ hondane ra ndowapɨndɨfɨ hawa Isip hɨfɨna feboehi ŋgei ranühɨ nɨmboeianɨ asu ro hombo hoafɨndahanɨ anɨmbo ŋgoründühɨ ŋgei. Nɨmboe Herot ai nɨmorɨ ranahambo hɨfokoefimbo kokondürɨ wakɨndirümbui, yahu hoafɨmenduamboyu.
23253  MAT 2:15  Hɨfɨ ranühanɨmbo ai nɨmboeianɨ Herot ai yɨfɨndümbui. Adükarɨ ai ahandɨ hoafɨyu-randeimbɨ ahandɨ yafambe süŋgure haya hoafɨyuhüya, Ro wandɨ Nɨmorɨ Isip hɨfambeahɨndɨ mborai masahando, mehu. Hoafɨ ra moanɨ anɨhondü hondü tükündɨfemboe yaho hayamboyo ranɨ moatükunɨ ranai yare yahurai tükümefeyo.
23256  MAT 2:18  Sapo ai yare hoafɨyuhü yahuya, Ramahündɨ ai yasɨmondɨ mamɨ hɨmborɨyei. Aranɨ hoafɨ afɨndɨ puküna asu aranɨ hoafɨ yambohai tükɨfeyowa hɨmborayei. Reser ai ahandɨ amoao mamɨ Israerɨhündɨ nɨmorɨ ranaheimbo aranɨnamborandüra asu muŋguambo nindou ranai ŋgɨrɨ ahambo dɨdɨboadondɨhindɨ ahandɨ ŋgusüfoambe farɨhefembo. Nɨmboe sapo ahandɨ nɨmorɨ ranai nɨŋgokoatemayeiambo wambo, mehu ranɨ-süŋgumbo.
23257  MAT 2:19  Süŋgunambo Herot ai yɨfɨyuane asu Adükarɨndɨ nendɨ ranai yafogoadambe Sosepɨmbo Isip hɨfɨhü tüküfi hoafɨyundühɨ yahuya, Se amborɨ ndowapɨndɨfɨ hawa hɨhɨrɨndafo Israerɨnambo ŋgafɨ. Nindou sapo nɨmorɨ ranahambo hɨfokoefimbo hohoanɨmomemo ranai ana yɨfɨmemo, mehundoamboyu.
23261  MAT 2:23  Ranɨyu asu ai hu ŋgoafɨ mamɨ ahandɨ ndürɨ Nasaret ranühɨ manüŋgu. Sapo mamɨ ranɨ-süŋgumbo anɨmbo God ai ahandɨ hoafɨyomo rundeimbɨ süŋgu hoafɨyomondühɨya, Nindou ranahambo Nasaretɨhündɨ nindou mbɨseimboyei, mehomo yahurai anɨhondü tüküfembohündamboyo yahurai tükümefeyo.
23263  MAT 3:2  Ranɨyu asu ai yare hoafɨyuhü yahuya, Awi, se sɨhei moaruwai hohoanɨmo ranahambo daboadanambondɨhindɨ, ŋga God ŋgɨnɨndɨ hɨfandarandɨ ra ndeara moanɨ akɨmane, mehu.
23264  MAT 3:3  Sapo Son ranahamboyu God ahandɨ hoafɨ hoafɨyu randeimbɨ nindou Aisaia ranahandɨ yafambe süŋgure hoafɨyuhüya, Nindou mamɨ ai nɨmɨ wohɨ furɨkoatereandühɨ muŋgɨyuhü yare hoafɨyuhüya, Adükarɨndɨ nafɨ se dɨdɨboadondɨhindɨ. Ai hombo-memo nafɨ ra ndondondɨhi hɨnɨŋgɨndɨhindɨ, mehu ra, mehu.
23268  MAT 3:7  Ŋga Son ai hoeireapurane Farisi asu Sadyusi afɨndɨ ranai ahamboya, Yɨhoefombo ai hɨmonɨ hundürümbɨramunɨ, yahomo houmbo ahambo sowana mahomonda hoeimareapurɨ. Ranɨyu asu ai ahamumbo hoafɨyupurühɨ yahuya, Awi seana amoasɨrɨndɨ nɨmor-anemo! God ai sɨhamumbo ŋgɨnɨndɨnduhɨ moaruwaimbo ndeapurɨmbui. Se nüŋgundafu mafebou?
23273  MAT 3:12  Rananɨmbo ai fok warambe ndemündɨ haya ranambo wit hɨpɨrɨ ra futɨnde fɨndamündɨ pindendambui. Asu ai wit safɨ aboedɨ ranɨ-yaŋgɨrɨ ndemündɨ ahandɨ wit sɨhefembo worɨ-mayo ranambe dɨgembui. Ŋga asu hɨpɨrɨ moaruwai moanɨ yaŋgorombo rananɨmbo ai ndemündɨ sapo hai dɨkɨrɨfekoate moanɨ yare koadürümbo koadürümbo horoweimbɨ ranambe pütindɨfimbui, mehu.
23275  MAT 3:14  Ŋga asu Son ai ahambo ŋgorü hohoanɨmonambo yare hoafɨyundowohü yahuya, Seanɨmbo wambo hundürüyondɨrɨmbo-mayafɨ asu sɨmborɨ se wambo-sowana asɨnɨfɨ ro sɨhambo hundürüyonɨnɨmbo, mehundoamboyu.
23276  MAT 3:15  Asu Sisas ai sɨmborɨ ahambo hoafɨyundühɨ yahuya, I ambe, ŋga hapondanɨ ana moanɨ ro hoafayahɨ süŋgu randowandɨ. Se randowandanɨ moanɨ ranɨ süŋgu mbumundɨ hohoanɨmo muŋgu sɨhɨrɨ nafɨndɨhumɨndefomboane, ŋga ra aboedane, mehundoamboyu. Asu Son ai hɨmborɨyu haya refembo-ane mehu.
23278  MAT 3:17  Ranɨyo asu yasɨmondɨ mamɨ ranai sünambeahɨndɨ kosowohü yare hoafɨyowohü yahoya, Nindou ranana wandɨ nɨmorani, ŋga moanɨ ro ŋgusüfo parɨhineimbani. Ahamboane Ro wambo ŋgusüfoambe siaoweheandɨ, meho.
23281  MAT 4:3  Asu Satan, nindou sɨsɨnda-randeimbɨ ai ahambo-so tüküfi hoafɨyundühɨ yahuya, Se Godɨndɨ Nɨmorayafɨ ana, nɨmoei kurayo ndanahambo hoafɨndafanɨ sesɨmbofe tükümbɨfeyowamboane, mehundoamboyu.
23282  MAT 4:4  Asu sɨmborɨ Sisas ai hoafɨyuhü yahuya, Godɨndɨ Bukambe yahoya, Sesɨ yaŋgɨrɨ ana ai ŋgɨrɨ nindoundɨ yaŋgɨrɨ nɨŋgombo ndendɨ. Nindou ai yaŋgɨrɨ nɨŋgombo sahümündi arɨhündɨ ra muŋgu hoafɨ Godɨndɨ yafambeahündɨ süŋgu mbɨsahümündi, meho, mehu.
23284  MAT 4:6  Ranɨyu asu ai Sisasɨmbo hoafɨyundühɨ yahuya, Asu se Godɨndɨ Nɨmorayafɨ ana, nɨmoamo ndanɨ-wamɨnɨndɨ hɨfɨnɨ horɨpɨndafo pɨndafɨ. Sapo Baiborambe yare hoafɨyowohü yahoya, God ai sɨhambo ahandɨ sünambeahɨndɨ nendɨ ranahamumbo hoafɨnduanɨ asu ai sɨhambo ahamundɨ warɨnambo mbundɨndɨnɨnɨmboemo asu ŋgɨrɨ nɨmoei hoarehɨ kurayo ranai sɨhambo futɨndeanɨnɨ, meho, mehundoamboyu.
23285  MAT 4:7  Asu Sisas ai ahambo yahuya, Ŋga awi Baiborambe hoafɨ ranamboanɨ ai yare hoafɨyowohü yahoya, Se Adükarɨ sapo sɨhafɨ God ranahambo rando hoeindorɨmboyafɨ, ŋga yowanɨ, meho, mehundoamboyu.
23287  MAT 4:9  Ranɨyu asu Satan ai hoafɨyundühɨ yahuya, Asu se yirɨ yimbu pusɨrowandühɨ wambo hohoanɨmoyafɨndɨrühɨ ŋgusüfo pararowandɨrɨ ana, asu ro sɨhambo muŋgu moatükunɨ nafuimehanɨnɨ ra ndahanɨnɨmboyahɨ, mehundoamboyu.
23288  MAT 4:10  Asu Sisas ai ahambo hoafɨyundühɨ yahuya, E! Satan, se andai ragu ŋgafɨ! Baiborambe hoafɨ ranai yare hoafɨyowohü yahoya, Adükarɨ sapo sɨhafɨ Godɨmayu ranahambo yaŋgɨranɨmbo se hohoanɨmondafɨ ŋgusüfo pandoworühɨ asu ahandɨ ratüpurɨ yaŋgɨrɨ ratüpurɨndafɨ, meho, mehundo-amboyu.
23292  MAT 4:14  Sapo God ai ahandɨ hoafɨ hoafɨyu-randeimbɨ nindou Aisaiandɨ yasɨmondɨ süŋgu yare hoafɨyuhüya, Seburun hɨfɨ, Naptari hɨfɨ, Gariri hoe nafɨ howanɨ gogu ra, Sodan hoe gogoanɨnɨ ra nindou Sudayafe ndɨfoyei Gariri hɨfane.
23294  MAT 4:16  Nindou dɨdɨyei ai nɨmbɨ nɨmaroambe anɨmboei ranai ana si adükarɨ ra hoeirɨhimboanei. Yɨfɨyorambo hɨfɨ ranambe nɨmbɨ nɨmaroanɨ nindou anɨmboei ranaheimbo ana si ranai boakɨfoareandürɨmboane, mehu, ŋga ranɨ-sɨmoŋgorühümboyo ranɨ-moatükunɨ ra yahurai tükümefeyo.
23295  MAT 4:17  Ranɨyu asu ranɨ-sɨmboanɨ piyu haya Sisas ai ahandɨ hoafɨ ra bokarɨhendühɨ yahuya, Awi se sɨhei moaruwai hohoanɨmo ranahambo daboadanambondɨhindɨ, nɨmboe sapo God ŋgɨnɨndɨ hɨfandarandɨ eŋgoro ranai ndeara akɨmɨ tüküfembo yaŋgɨrane, mehu.
23297  MAT 4:19  Ranɨyu asu Sisas ai hoafɨyupɨrühɨ yahuya, Se mborai wandɨ süŋgu sɨnɨfandanɨ anɨmbo asu ro sɨhafanɨmbo nindou semɨndɨmbo se kinɨ rawarɨneandɨ nou nafuindahapɨrɨmboyahɨ, mehupɨramboyafanɨ.
23306  MAT 5:3  Ranɨyu ai ahamumbo yare hoafɨyupurühɨ yahuya, Nindou dɨdɨyei ai rarɨhi hoafɨyeihüya, Roana Godɨndɨ aboedɨ sürühoeimbɨ hohoanɨmo ra mbonɨmborɨ humɨndefɨ-mboanefɨ, asei ana, nindou ranai hɨhɨfɨ-hɨhɨfɨmbeyei-amboane, ŋga God ŋgɨnɨndɨ hɨfandarandɨ ranɨ hoarehɨ anɨboadei.
23315  MAT 5:12  Asu se ŋgusüfoambe aboedɨ kündundühɨ afɨndɨ hɨhɨfɨ-hɨhɨfɨna nɨŋgomo sapo adükarɨ moatükunɨ takɨnɨ ra ai sünambe mbeŋgorɨpurɨ. Sapo Godɨndɨ hoafɨ hoafɨyomo-rundeimbɨ se nɨŋgomondɨ daboadanɨ manɨŋgomo ranahamumbo amboanɨ nindou ai rarɨhi yahurai moaruwaimbo marɨhipurɨ.
23316  MAT 5:13  Seana hɨfɨnɨndɨ nindou ranahei aparümbɨ namɨ nahurai-anemo. Ŋga asu namɨ ranai ahandɨ aparɨ ra hɨnɨŋgɨreandühɨ wanayo ana, asu namɨ ra budesowanɨ aparɨ-koatendoanɨ ŋgɨrɨ ahandɨ aparɨ ra koadürü koadüründɨfe hɨnɨŋgɨndɨfeyo, ŋga wanɨ. Ranana ranɨ moatükunɨ ranai ndeara moaruwaimayoa nindou ai ŋgɨrɨ ndahümündi ranambo ranɨmbondɨhindɨ, ŋga pifeyoanɨ nindou ai pütapɨyeihanei.
23319  MAT 5:16  Moanɨ mamɨ ranɨ-süŋgumbo anɨmbo sɨhamundɨ si ranamboanɨ nindou ranahei hɨmboahü si boakɨboadeandüranɨ, asu ai nɨne aboedɨ moatükunɨ rawarundɨ ra hoeindɨhindühɨ rananɨmbo asu ai sɨhamundɨ Ape sünambe amaru ranahambo aboedani mbɨsei-amboane.
23320  MAT 5:17  Ro masɨnɨhɨ nda sapo Godɨndɨ hoafɨ hoafɨyomo rundeimbɨ yomondɨ hoafɨ meŋgoro asu Mosesɨndɨ ahɨnümbɨ hohoanɨmo ra raguanambofembo sɨnɨmboyahɨpoanɨ, ŋga asu se randu hohoanɨmondɨmboemo, ŋga wanɨ. Ŋga roana ranɨ hoafɨmayo ranɨfihɨ sɨmoŋgorɨyɨmɨndɨmboyahɨ masɨnɨhɨ.
23323  MAT 5:20  Ro sɨhamumbo nda hoafehapurɨ, sɨhamundɨ mbumundɨ hohoanɨmo ranai ahɨnümbɨ hohoanɨmo yamundu-rundeimbɨ nindou-anemo asu Farisi nindou-anemo ranahamundɨ mbumundɨ hohoanɨmo ranahambo ŋgasündɨfekoateayo ana, se ŋgɨrɨ God ŋgɨnɨndɨ hɨfandarandɨ ranɨ-hoarehɨ nɨmandɨmo, ŋga wanɨ.
23324  MAT 5:21  Se hɨmborɨyomombo-anemo horombo sɨhamundɨ amoao ai hoafɨ ra masowandümo. Yare hoafɨyohü yahoya, Se yowanɨ nindou hɨfokoefepoanɨ. Nindou düdi ai ŋgorümbo hɨfokoararirɨ ana, ahambo nindou yɨbobore-randeimbɨ-mayu ranahandɨ hɨmboahü semündü homboani, mehomo ra.
23329  MAT 5:26  Ro sɨhambo anɨhondümbo-anahɨ hoafehanɨnɨ. Asu se sɨhafɨ papɨ hoafɨ ranahambo kakɨ sɨhefekoateayafɨ ana, asu se ŋgɨrɨ karabus ra hɨnɨŋgɨndo hawa aboedambondafoandɨ, ŋga wanɨ. Ŋga se moanɨ rando karabus ranambe nɨmboamboyafɨ.
23330  MAT 5:27  Se hɨmborɨyomombo-anemo horombo yaru hoafɨyomondühɨ yahomoya, Se yowanɨ nɨmorehɨ sɨsɨhɨmo asu nindowenihɨ bɨrabɨrɨpoanɨ, mehomo.
23333  MAT 5:30  Asu sɨhafɨ warɨ mamɨ ranai randeanɨnanɨ se moaruwai hohoanɨmondafanɨ ana, warɨ ra kandandɨfɨ pindowandɨ. Warɨ mamɨ ranahambo yaŋgɨrɨ ragu moenda pife ranane aboedayo, ŋga asu muŋguambo fi ra haiambe ho ana, aboedɨ hamɨndɨyopoanɨ.
23334  MAT 5:31  Asükaiyo horombo hoafɨ ra yare hoafɨyowohü yahoya, Nindou düdi ai ahandɨ nɨmorehɨ ranahambo moei yahuhɨ hɨnɨŋgɨfembo mbüsuhɨ ana, ai nɨmorehɨ ranahambo hɨnɨŋgɨfe hoafɨ pepafihɨ sürü papɨndandühɨ anɨmboya, Ro nɨmorehɨ ndanahambo hɨnɨŋgɨfembo anahɨ, mbüsu, mehomo.
23335  MAT 5:32  Ŋga asu ro hapo sɨhamumbo hoafehapurɨ nda, nɨmorehɨ ranai nindou ŋgorü-dɨbo hokoateyowanɨ, asu ahandɨ nindowenihɨ ai moei yahuhü hɨnɨŋgɨreanda asu ai nindowenihɨ ŋgorü aserɨmɨndo ana, nindou ranai nɨmorehɨ semɨndɨ ahɨnɨ ra gogonɨmbo-foareandühani.
23336  MAT 5:33  Asükaiyomo se hɨmborɨyomombo-anemo, horombo sɨhamundɨ amoao ranahamumbo yare hoafɨyowohü yahoya, Se tɨkando hawa hoafɨndafühɨ nɨmoamo nda mbɨsamboyafɨ. Ŋga asu se nɨnɨ moatükunɨmbo dabarɨfihɨ nɨmoamo nda yahombo mbɨsafombo ana, se moanɨ anɨhondümbo mamanɨmbo randowadühɨ amboanɨ Adükarɨndɨ hɨmboahü yahurai dabarɨndafoandɨ, meho.
23340  MAT 5:37  Se yɨnɨ ehomo ana, yɨnɨ yaŋgɨrɨ yɨnɨ mbɨsɨmo. Se wanɨ ehomo ana, wanɨ yaŋgɨrɨ wanɨ mbɨsɨmo. Ranɨ-hoafɨ ra moanɨ ndearane. Ŋga nɨne-hoafɨ ranɨfihɨ türe haya aho ranahambo se hoafemo ranana Satanɨndɨ-mayo hohoanɨmoane.
23341  MAT 5:38  Se hɨmborɨyomombo-anemo hoafɨ ra yare hoafɨyowohü yahoya, Nindou ŋgorü ai sɨhafɨ hɨmboarɨ nɨkondeandanɨ sɨmborɨ amboanɨ ahandɨ nɨkondowandɨ. Asu ai sɨhafɨ yahafɨ kaboadeandanɨ sɨmborɨ amboanɨ ahandɨ kaboadowandɨ, meho.
23345  MAT 5:42  Nindou ŋgorü ai sɨhambo nɨnɨ moatükunɨmboyu düdundüfinɨnanɨ moanɨ ahambo dabado. Asu nindou düdi ai sɨhafɨ-mayo nɨnɨ-moatükunɨmboyu semɨndɨ mburumbo saimbo mbüsüwanɨ ŋgɨrɨ ahambo daboadɨ hɨhɨndɨworɨ.
23346  MAT 5:43  Se hɨmborɨyomombo-anemo hoafɨ ra yare hoafɨyowohü yahoya, Se sɨhafɨ ŋgunindambürɨ ranaheimbo hohoanɨmo pandowandürɨ asu sɨhafɨ hürütümbɨ nendɨ-mayei ranaheimbo moaruwai moaruwaimbo ndoandürɨ, meho.
23351  MAT 5:48  Ranɨmboane asu se moanɨ mbumundɨ hamɨndɨ hondü nɨŋgomo sapo sɨhamundɨ Ape sünambe moanɨ mbumundɨ hamɨndɨ hondü anüŋgu nou.
23352  MAT 6:1  Sisas yahuya, Se hɨbadümbo! Se sɨhamundɨ aboedɨ ratüpurɨ ra nindou hɨmboahü randundanɨ asu nindou ai hoeindɨhimboyei, ŋga yowanɨ. Se ra süŋgu yaru randundanɨ ana, asu se ŋgɨrɨ aboedɨ takɨnɨ moatükunɨ sɨhamundɨ Ape sünambe amarundɨ-mayo ra ndowandümo, ŋga wanɨ.
23355  MAT 6:4  Ranɨmboane asu sɨhafɨ saimbo hohoanɨmo ra dɨbo yaŋgoromboane. Rananɨmbo asu sɨhafɨ Ape sapo nɨnɨ-moatükunɨ dɨbo eŋgoro ra hoeireandeimbɨmayu ranai sɨmborɨ sɨhambo takɨnɨ masɨhendɨ-mayo ra daganɨnɨmbui.
23356  MAT 6:5  Se Godɨmbo dɨdɨbafɨndafundühɨ sapo yimbu yafambe hoafümbɨ nindou rawefundɨ nou randafumboemo. Ranɨ nindou ana muŋguambo nindou ai yɨhoefɨmbo hoeimbɨrɨhimuna yahomo houmbo-anemo. Suda-yafe rotu worɨ muŋguambo asu nafɨ tüküfihɨ aho ra botɨyafu weindahɨ nɨŋgomombo Godɨmbo dɨdɨbafɨmbo hohoanɨmoyomondühanemo. Ro sɨhamumbo anɨhondümbo-anahɨ hoafayahɨ, nindou ranai ana takɨnɨ ahamundɨ ra ai ndeara hɨfɨ ndanühünda sowandümombo-anemo.
23360  MAT 6:9  Se dɨdɨbafɨfembo mbɨsɨmombo ana, ndandu houmbo anɨmbo dɨdɨbafɨndafundɨ, Yɨhoefɨ Ape sünambe amarɨfɨ, sɨhafɨ ndürɨ ranahambo moanɨ ahɨnümbɨ hamɨndɨmbeyowamboane.
23364  MAT 6:13  Se yɨhoefɨmbo refe hoefimunɨ moatükunɨ ranambe ndowandɨfɨmunɨ ŋgamboyafɨ, ŋga se yɨhoefɨmbo moaruwai nendɨ ahandɨ warambeahɨndɨ aboedühɨ ndowandɨfɨ hɨnɨŋgɨndowamunɨ, mbɨsɨmo.
23366  MAT 6:15  Ŋga asu se nindou ŋgorümbo ranahambo amboawi yahokoateyomo ana, asu sɨhamundɨ Ape sünambe amaru ranai amboanɨ ŋgɨrɨ se nɨne-moatükunɨ moaruwai rarumboemo ranahambo amboawi mbüsu, ŋga wanɨ.
23367  MAT 6:16  Asu se nɨnɨmbo sesɨ wehɨndɨmondühɨ ana, se ŋgusümboarɨ sɨhamundɨ ra amomoŋgo-amomoŋgondɨmondühɨ wembombofi ndɨmboemo yimbu yafambeimbɨ nindou rawefundɨ nou, ŋga yowanɨ. Nindou ranai wembombofiayomo houmbo ai nindou hɨmboahü hoahoaŋgomondühanemo nindou ai ahamumboya ai ana sesɨ wehɨyomondühanemo, mbɨseiya yahomo houmbo. Ro sɨhamumbo anɨhondümbo-anahɨ hoafehapurɨ, nindou ahamumbo aboedanemo asei ana, ai ranɨhünda ahamundɨ takɨnɨ sowandümombo-anemo.
23369  MAT 6:18  Rananɨmbo nindou amurɨ ai ŋgɨrɨ sɨhambo fɨfɨrɨndɨhinɨnɨ se sesɨ wehayafɨ ranahambo. Ŋga sɨhafɨ Ape sapo dɨbo anüŋgu ai yaŋgɨrɨ anɨmbo fɨfɨrɨndeanɨnɨmbui. Rananɨmbo asu sɨhafɨ Ape sapo nɨne-moatükunɨ dɨbo eŋgoro ra hoeireandeimbɨ-mayu ranai sɨhambo takɨnɨ masɨhendɨ-mayo ra daganɨnɨmbui.
23370  MAT 6:19  Se hɨfɨ ndanühɨ nɨŋgomombo moanɨ ŋgɨnɨndɨ napo ra sɨhamumbo püpindu gafomboemo. Hɨfɨ ndanühɨ ana nɨne-moatükunɨ eŋgoro ra kɨdaboarɨ ai taparühɨ, sami ai sesɨ, asu hümbuhünɨ nendɨ ai worɨ bɨrɨhehi sahümündi raraorɨhündühanei.
23372  MAT 6:21  Ŋga sɨhafɨ aboedɨ napo ra püpira hafo yaŋgorowohü ranühɨ anɨmbo sɨhafɨ ŋgusüfo amboanɨ kündarɨmboe.
23373  MAT 6:22  Hɨmboarɨ ranana sɨhafɨ fi muŋguambo ranahandɨ ram hai nouane. Sɨhafɨ hɨmboarɨ ranai sürarɨhoayo ana, asu hohoanɨmo sɨhafɨ fiambe muŋguambo ranai si nahuraindɨmboe.
23374  MAT 6:23  Ŋga sɨhafɨ hɨmboarɨ ranai moaruwaiayo ana, asu hohoanɨmo sɨhafɨ fiambe muŋguambo ranai nɨmbɨ nɨmandɨmboe. Asu si sɨhafɨ fiambe amaro ranai nɨmbɨ nouayo ana, nɨmbɨ ra moaruwai hamɨndɨndɨmboe!
23375  MAT 6:24  Nindou ŋgorü ai ŋgɨrɨ yimbu bogorɨ nindouyafandɨ ratüpurɨyu randeimbɨ nüŋgu. Ŋga nindou ranai ana bogorɨ ŋgorü ranahambo moaruwaimbondirühɨ asu ŋgorü bogorɨ ranahambo dɨboadondirümbui. Ai ŋgoründɨ hoafɨ yaŋgɨrɨ süŋgundeandühɨ asu ŋgoründɨ hoafɨ daboadanambo-ndeambui. Se ŋgɨrɨ God asu kakɨ mamɨ ŋgusüfoambe hohoanɨmo pandowapɨrɨ.
23376  MAT 6:25  Ranɨmboanahɨ ro sɨhamumbo hoafehapurɨ nda, se sɨhamundɨ yaŋgɨrɨ nɨŋgombo ranahambo afɨndɨ hohoanɨmo-ndɨmboemo. Se yaru hoafɨyomondühɨya, Sɨhɨrɨ nɨnɨ-moatükunɨ madagüdifɨ? asu Sɨhɨrɨ nɨnɨmoatükunɨ mandɨmɨndefɨ? mbɨsɨmboemo. Asu sɨhamundɨ fi ranahambo ŋgɨrɨ afɨndɨ hohoanɨmo-ndɨmondühɨya, Sɨhɨrɨ nɨnɨ moatükunɨ magüdühu? mbɨsɨmboemo, ŋga wanɨ. Yaŋgɨrɨ nɨŋgombo ra ai sesɨ moatükunɨ yaŋgɨrɨyopoanɨ. Asu fi ra ai yihuru moatükunɨ yaŋgɨrɨyopoanɨ.
23385  MAT 6:34  Ranɨmboane asu se nɨnɨ-moatükunɨ sümbo tüküfemboayo ranahambo afɨndɨ hohoanɨmondɨmboemo. Nɨnɨ-moatükunɨ sümbo tüküfemboayo sümbo se ranahambo hohoanɨmondɨmo. Mamamɨ si ranai moanɨ ahandɨ tɨŋɨrɨfo ranɨ-sɨmboanɨ ndearane, mehu.
23386  MAT 7:1  Sisas yahuya, Se nindou ŋgorümbo yɨbobo-ndundürɨmboemo. Hɨbadümbo, ŋga sɨhamumbo asükai hɨhɨndɨfe yɨbobo-ndeapurɨmboe.
23391  MAT 7:6  Se Godɨndɨ moatükunɨ ra yaforɨ moaruwaimbo dɨgoemboemo, ŋga asu ai hɨhɨrɨndahindühɨ sɨhamumbo kündarimboyei. Asu sɨhamundɨ nɨne-moatükunɨ aboedɨ-mayo ra moateiyei wagabe pindumboemo, ŋga asu ai tɨŋarɨnambo anümɨ boagɨndühɨ dɨgegimboyei.
23392  MAT 7:7  Se düduyafu arundɨ ana, dagapurümbui. Se kokoru arundɨ ana, hoeindumboemo. Se pɨrako pɨrako arundɨ ana, yipurɨ sɨhamumbo sübüdühepurɨmboe. Asu düdi ai pɨrako pɨrako arandɨ ana, ahambo yipurɨ sübüdühoemboe.
23397  MAT 7:12  Muŋguambo moatükunɨ hohoanɨmo ra nindou amurɨ ai sɨhamumbo yahurai rambɨrɨhimunɨ ayahomo yahurai hamɨndɨ anɨmbo se moanɨ aheimbo randundürɨ. Ranɨ-moatükunɨ hohoanɨmo ranana Mosesɨndɨ ahɨnümbɨ hohoanɨmo asu Godɨndɨ hoafɨ hoafɨyomo-rundeimbɨ-yomondɨ yamundɨfe hoafɨmayo ranahandɨ nɨmɨndane.
23398  MAT 7:13  Nafɨtambe akɨdou ranɨ nafanɨmbo se kebou ŋgomo. Sapo nafɨtambe adükarɨ ahandɨ nafɨ fuiriyandeimbɨ ranana moaruwaimbo ŋgoafɨnamboane aho. Ŋga nindou afɨndɨ ai nafɨ ranɨ-süŋgu hei rɨhündühanei.
23399  MAT 7:14  Ŋga yipurɨ nafɨtambe hɨhɨforeandeimbɨ ranai akɨdouyo haya asu ahandɨ nafɨ tɨŋümbane. Ŋga nafɨ ra yaŋgɨrɨ koadürümbo nɨŋgombo nafane aho, ŋga ranane asu nindou yimbu mamɨ yaŋgɨranei ai nafɨ ranahambo hoeirɨhindühɨ ranɨ-süŋgu ahei.
23400  MAT 7:15  Godɨndɨ hoafɨ tɨkai hoafɨyomo-rundeimbɨ nindou ranahamumbo awi se hɨbadümbo. Moanambühɨ sipsip hɨmboarɨ hoafendɨ hɨmboemo nahurai sɨhamumbo sowana asɨfomo, ŋga asu wagabe ragu ana nɨmambeahɨndɨ yaforanemo.
23407  MAT 7:22  Ŋga asu yɨbobofembo si ranai tüküfeyoambe anɨmbo nindou afɨndɨ ai dükandɨhindɨrɨ hoafɨndeihɨ anɨmboya, Adükarɨ, Adükarɨ, sɨhafɨ ndürɨnamboyefɨ Godɨndɨ hoafɨ ra hefɨ wataporɨmbo-rɨhundühɨ bokarɨhehu marɨhundɨ. Sɨhafɨ ndürɨnamboyefɨ moaruwai nendɨ nindouyei fiambeahɨndɨ raguanambo-rɨhundühɨ hepünɨfeimbɨ moatükunɨ rarɨhu marɨhundɨ, mbɨseimboyei.
23408  MAT 7:23  Rananɨmbo asu ro hoafɨndahühɨ anɨmboya, Ro moai sɨheimbo fɨfɨrɨhearü. Moaruwai hohoanɨmo ratüpurɨyei rühündeimbɨ nindou-anei. Wambo sowana ndühɨ sɨnɨpoanɨ, ŋga andai ragu ŋgei! mbɨsamboyahɨ.
23409  MAT 7:24  Asu, nindou düdi ai wandɨmayo hoafɨyaheimbɨ hoafɨ ranahambo hɨmborɨyu mburambo asu ai ranɨ-süŋguareandɨ ana, nindou ranai sapo fɨfɨreandeimbɨ nindou ai ahandɨ worɨ kambohoanɨ ŋgɨnɨndɨ ranɨwamɨ worɨmboarandɨ nahurai-ani.
23412  MAT 7:27  Hoe afɨndɨ ranai hoeyo, hohoambu afɨndɨ ranai hohoambuyo, asu werɨ afɨndɨ ranai worɨ ranahambo fandɨhenda asu worɨ ranai bɨrefoai peyowohane ranɨ-moatükunɨ ranambo. Worɨ ra bɨrefoendɨ ranana moanɨ moaruwai hamɨndɨ hondane! mehu.
23416  MAT 8:2  Ranɨyu asu nindou mɨmanɨhoeimbɨ-mayu ranai Sisasɨmboso tüküfi Adükarani yahu hohoanɨmoyuhü yirɨ yimbu pusɨreapɨrɨ ahandɨ fikɨmɨ piyu nɨmarühɨ hoafɨyundowohü yahuya, Adükarɨ, se refembo hohoanɨmondafühɨ ana, wambo aboedɨndowandɨrɨ, mehundo-amboyu.
23417  MAT 8:3  Asu Sisas ai warɨfi hu nindou-mayu ahambo sündirühɨ hoafɨyuhü yahuya, Yɨnɨ, ro randɨheamboyahɨsɨ. Ŋga se haponda aboedɨ tüküyafo, mehuamboyu. Asu moanɨ mamɨharɨ ranɨ-sɨmboanɨ nindou ranai mɨmanɨhoeimbɨ-mayuhündɨ aboedɨmefiyu.
23418  MAT 8:4  Ranɨyu asu Sisas ai ahambo hoafɨyundühɨ yahuya, E, Se ndühɨ hɨmborɨyafɨ! Ndanɨ-moatükunɨ ndanahambo se nindou amurambo hoafɨndamboyafɨ. Ŋga se moanɨ ŋgafɨ Godɨmbo sɨhai-randeimbɨ nindou-mayu ranahambo anɨmbo sɨhafɨ fi ra nafuindafɨ. Asu Godɨmbo sɨhefembo moatükunɨ Moses refemboane mehu ra randowandɨ ai hoafɨ-mayu süŋgu. Ranɨmboane sɨhafɨ fi hoearɨ aŋgünɨ ra muŋgumayo mbɨsei-amboane, mehundo.
23420  MAT 8:6  Ai yare hoafɨyundühɨ yahuya, Nindou Adükarɨ, wandɨ ratüpurɨyu-randeimbɨ nindou ranai aŋgünɨmbo worambe mbeŋgurɨ. Ai ahandɨ tɨŋarɨ yɨfɨyo haya asübusɨ afɨndɨ semündü haya mbeŋgurɨ, mehundo-amboyu.
23421  MAT 8:7  Asu Sisas ai hoafɨyundühɨ yahuya, Awi ro ŋga ahambo aboedɨndɨhinɨmboyahɨ, mehundo-amboyu.
23422  MAT 8:8  Asu sɨmborɨ ai hoafɨyundühɨ yahuya, Nindou adükarɨ, ŋgɨrɨ se randafoandɨ. Ro ndearɨ hamɨndɨyahɨ anɨmbo se wandɨ worambe keboao maŋgüfɨ. Ŋga se moanɨ hoafɨ yaŋgɨrɨ anɨmbo hoafɨndafanɨ amboanɨ asu wandɨ ratüpurɨyu-randeimbɨ ranai aboedɨmbiyu-wamboane.
23423  MAT 8:9  Ro-amboanɨ wambo hɨfandɨyɨndɨrɨmbo nindou ami bogorɨ adükarɨ nüŋguwanɨ anahɨ asu ami bɨdɨfɨrɨ ai wandɨ hoarehanemo anɨŋgomo. Rananahɨ asu ro nindou ndanahambo, Se hafɨ, asahando ra ai huhani, asu nindou ŋgorü ranahambo, Se sühüfɨ, asahɨ ra ai süfuhani. Asu nindou wandɨ ratüpurɨyu-randeimbɨ ranahambo, Se ranɨ-moatükunɨ raro, asahɨ ra ai moanɨ rareandühani, mehundo-amboyu.
23424  MAT 8:10  Asu Sisas ai ranɨ hoafɨ ranahambo hɨmborɨyu haya, hepünüfihɨ nindou afɨndɨ ahandɨ süŋgu tümareandɨ ranaheimbo hoafɨyundürühɨ yahuya, Ro sɨheimbo hoafehandürɨ, horombo ro moai nindou mamɨ Israer ŋgoafɨ-hündɨ ndahurai anɨhondümbo-reandeimbɨ nüŋgua hoeirɨhinɨ.
23426  MAT 8:12  Ŋga asu sapo hɨfandarandɨ ranambeahɨndɨ nendɨ-mayei ranaheimbo anɨmbo nɨmbɨ nɨmarɨwanɨ ndemündündürɨ pindeiranɨ ranühɨ ai hasɨheindeihɨ ahei yahafɨ hɨtɨhümboyei, mehundürɨ.
23427  MAT 8:13  Ranɨyu asu Sisas ai ami-yomondɨ bogorɨ ranahambo hoafɨyundühɨ yahuya, Se ŋgoafɨnambo ŋgafɨ, ŋga asu se nɨne-hohoanɨmo raro anɨhondümbo-arowandɨ ranɨ-süŋgu anɨmbo sɨhambo randeanɨnɨmboe, mehundoamboyu. Asu moanɨ hoafɨ nɨŋgoambe ami-yomondɨ bogorɨndɨ ratüpurɨyu-randeimbɨ nindou ranai aboedɨmefiyu.
23431  MAT 8:17  Sisas ai ranɨ-moatükunɨ ramareandɨ ra, sapo Godɨndɨ hoafɨ hoafɨyu randeimbɨ Aisaia ai yare hoafɨyuhü yahuya, Ai ahandɨhoarɨ aŋgünɨ moaruwai sɨhefɨ ra ndemündühɨ asu sɨhefɨ ranɨ-moatükunɨ ra raguanambo-mareandɨ, mehu ranɨ sɨmogodühɨ tüküfemboyo ramareandɨ.
23433  MAT 8:19  Ranɨyu asu ahɨnümbɨ hohoanɨmo yamunde-randeimbɨ-mayu ranai Sisasɨmbo-so tüküfi hoafɨyundühɨ yahuya, Yamundo-randeimbɨ, se nahanɨnɨyo ahafɨ ra roana sɨhafɨ süŋgu hombo yaŋgɨranahɨ, mehundo-amboyu.
23434  MAT 8:20  Asu ai sɨmborɨ hoafɨyundühɨ yahuya, Koko ai ahei nɨmarɨ rambo ambe mbanɨŋgondürɨ, asu ndu ai-amboanɨ ahei apo rambo ŋgerɨ mbanɨŋgondürɨ. Ŋga Nindou Hondü ro nɨmarɨ apo rambo fondɨ-koate anahɨ, mehuamboyu.
23435  MAT 8:21  Ranɨyu asu Sisasɨmbo süŋgurürɨ-randeimbɨ ŋgorü ahambo hoafɨyundühɨ yahuya, Adükarɨ, awi ro hɨhɨrɨndahe, ŋga wandɨ apembo boatei hɨfɨ kandɨhinɨ heheambo anɨmbo, mehundo-amboyu.
23436  MAT 8:22  Asu Sisas ai sɨmborɨ hoafɨyundühɨ yahuya, Wambo mborai se süŋgundandɨrɨ dɨdɨfɨ, ŋga nindou yɨfɨyeimbɨ aheihoarɨ yɨfɨ nɨmoko hɨfɨ kambɨreand-amboane, mehundo.
23439  MAT 8:25  Ranɨyomo ahambo süŋgururü-rundeimbɨ ranai ahambo hɨfomo yaŋgɨrüwurɨ hoafɨyomondühɨ yahomoya, Adükarɨ, yɨhoefɨmbo farɨhawamunɨ. Sɨhɨrɨ ana ndeara yɨfombo yaŋgɨranefɨ, mehomondamboyu.
23440  MAT 8:26  Asu sɨmborɨ ai hoafɨyupurühɨ yahuya, Se ra nɨmboe moanɨ yahurai yɨhɨmboemo rana? Awi se akɨdou hamɨndɨ anɨhondümboru-rundeimbanemo, yahupurɨ haya, botɨfi hoewerɨyo asu hoe ranai fɨfɨmɨyowohü hanɨ hafo marandɨ ranahambo rühɨ safɨ kɨkɨndandɨfɨ mehua asu hoafɨ nɨŋgoambe muŋguambo moatükunɨ ranai afure pɨmayo.
23441  MAT 8:27  Muŋguambo botambe mamarɨmo ranai hepünafundühɨ yaru hoafɨyomondühɨ yahomoya, Nindou ndahurai nda nɨnɨ nindouyu yahuraia? Asu hoewerɨ hoe hanɨ hafo marandɨ ranai moanɨ ahandɨ hoafɨ hɨmborɨyondo haya afurɨmareandɨ, mehomo.
23443  MAT 8:29  Ranɨyafanɨ asu ai puküna heiyafandühɨ hoafɨyafandühɨ safanɨya, Godɨndɨ Nɨmorɨ, se yɨhoehɨmbo nüŋgufemunɨmboyafɨ? Yɨhoehɨmbo tɨŋɨrɨfo semunɨmbo safomboyafɨ sapo refembo si ranai awi moai tüküfeyo, ŋga asu se yɨhoehɨmbo nüŋgufemunɨmboyafɨ? safanɨ düdumefɨneando.
23445  MAT 8:31  Ranɨyei asu moaruwai nendɨ nindou yimbuyafandɨ fiambe mamarei ranai Sisasɨmbo düduyahihündühɨ hoafɨyohündowohü seiya, Se yɨhoefɨmbo nindou yimbu ranahafandɨ fiambeahɨndɨ hefoefemunɨmbo mbɨsafombo ana, moatei afɨndɨ burayei ranaheimbo sowana ahei fiambefembo koandɨhawamunɨ, masahündoamboyu.
23446  MAT 8:32  Asu Sisas ai moaruwai nendɨ ranaheimbo yare hoafɨyundürühɨ yahuya, Se andai hei, mehundüramboyei. Asu ai nindou yimbumbo hɨnɨŋgɨrɨhipɨrɨ hehi moatei burɨmayei ranahei fiambemehindɨ. Ranɨyei asu moatei afɨndɨ burɨmayei ranai hɨrɨpɨnɨnɨ pɨpɨyeihanei hɨmonɨ pütapɨyei hoe karühüsihü yɨfɨsafɨmayei.
23450  MAT 9:2  Nindou bɨdɨfɨrɨ ai Sisas sowana nindou tɨŋarɨ moaruwaimbü fondɨwamɨ manaŋguwa sahorɨmɨndei mahei. Sisas ai nindou ranahei anɨhondümbofe ra hoeire haya asu nindou tɨŋarɨ moaruwaimbü-mayu ranahambo hoafɨyundühɨ yahuya, Wandɨ nɨmorɨ, ŋgusüfoambe afurɨndo kündowandɨ. Sɨhafɨ moaruwai hohoanɨmo ranahambo amboawi sambo-anahɨ, mehu.
23451  MAT 9:3  Ranɨyomo asu ahɨnümbɨ hohoanɨmo yamundu-rundeimbɨ ranai moanɨ ahamundɨhoarɨ sɨmborɨ hoafɨyomondühɨ yahomoya, Nindou ndanai ana Godɨmbo moaruwaimbofe hoafɨ hoafɨmayu, yahomo dɨbo hoafɨmemo.
23452  MAT 9:4  Sisas ai fɨfɨreandɨ nɨne-moatükunɨ nindou ranai ahamundɨ hohoanɨmoambe wataporɨmboarundɨ ranɨmbo. Ranɨyu asu ai ahamumbo hoafɨyuhü yahuya, Nɨmboe se hohoanɨmo moaruwai ra yahurai yaru ŋgusüfoambe hohoanɨmoemo rana?
23453  MAT 9:5  Ro hoafɨyahühɨ sahɨya Sɨhafɨ moaruwai hohoanɨmo ranahambo amboawi, asahɨyo asu Botɨyafo hawa hafɨ, asahɨyo, yimbu ra hoafɨmbo ro ŋgɨnɨndeimbanahɨ. Asu yimbu hoafɨ ra hoafɨmbo nahanɨyo hɨnɨŋgɨrouayo asu nahanɨyo tɨŋümbayo? Yɨbobo ro hoafɨndahanɨ anɨhondümbo tükündɨfemboe.
23454  MAT 9:6  Ŋga Nindou Hondü hɨfɨ ndanühɨ moaruwai hohoanɨmo ranahambo amboawi yaho hoafɨ ra ŋgɨnɨndɨ hɨfandamboayu ranahambo ra anɨhondümbo nafuindamboyahɨ, mehupurɨ. Ranɨyu asu ai nindou tɨŋarɨ moaruwaimbü-mayu ranahambo hoafɨyundühɨ yahuya, Se botɨyafo sɨhafɨ fondɨ ra sowandɨfɨ hawa worɨnambo ŋgafɨ, mehundo-amboyu.
23457  MAT 9:9  Sisas ai ranɨhünda botɨfi haya nafɨnɨ huhündamboyu, nindou mamɨ ahandɨ ndürɨ Matyu takis kakɨ semündü-randeimbɨ ranai ahandɨ ratüpurɨ worambe mamaruwa hoeimarirɨ. Ranɨyu Sisas ai yahuya, Se wambo süŋgurandɨrɨ, mehundu-amboyu. Asu ai botɨfi haya ahandɨ süŋgu ndamefiyu.
23459  MAT 9:11  Ranɨyomo Farisi nindou ai ranɨ-moatükunɨ ranahambo hoeirunda mayoa, asu Sisasɨmbo süŋgururü-rundeimbɨ-memo ranahamumbo düduyafupurühɨ yahomoya, Nɨmboe sɨhamundɨ yamunde-randeimbɨ ranai yahurai nindou babɨdɨmbo mamɨ nɨmarɨmombo asesu rana? mehomondamboyu.
23460  MAT 9:12  Asu Sisas ai hoafɨ ra hɨmborɨyu haya, sɨmborɨ hoafɨyupurühɨ yahuya, Nindou aŋgünɨ-koate ana, dokta sowana moai hei rɨhündɨ, ŋga nindou aŋgüneimbanei dokta sowanambo hei arɨhündɨ.
23461  MAT 9:13  Awi se ŋgomo Bukambe hoafɨ ndare hoafɨmayo ranahambo türüboadundɨ. Hoafɨ ranai ndare hoafɨyowohü yahoya, Hɨpoambofe hohoanɨmo ranɨmbo-anahɨ ro yifirayahɨ, ŋga sesɨ moanɨ sɨhefe hohoanɨmo ranɨmboyahɨpoanɨ, God ra-mehu. Ro tükümeheandɨ nda nindou aheihoarɨmbo mbumundɨ hohoanɨmoyefeimbanefɨ asei ranaheimbo mborai yahomboyahɨpoanɨ, ŋga moaruwai hohoanɨmoyeimbɨ nindou ranaheimbo mborai yahomboyahɨ tükümeheandɨ, mehu.
23462  MAT 9:14  Asu Son hundürɨrarü-randeimbɨmbo süŋgururü-rundeimbɨ nindou ai Sisasɨmbo-so tüküyafu düdururühɨ yahomoya, Nɨmboe Farisi nindou babɨdɨmbo ro sesɨ ra wehɨsaoayefɨ, ŋga asu sɨhambo süŋgurunɨnɨ-rundeimbɨ nindou aiana moai wehɨsaoyomo rundɨ? mehomo.
23463  MAT 9:15  Sisas ai ahamumbo yare hoafɨyupurühɨ yahuya, Nindou mamɨ ai nɨmorehɨ sɨmborɨ ndemündü haya asu ahandɨ ŋgunindɨ sesesɨyeihɨ ranɨ-babɨdɨmbo nɨboadei-ambe ranai nindou ranahambo afɨndɨ hohoanɨmo-mandahünduyo? Awi ra ai ŋgɨrɨ randahindɨ, ŋga wanɨ. Ŋga ŋgorü nindou ranai sesɨ ranambeahɨndɨ ndowarɨndümo ŋgorünambonduranɨ ranɨ-sɨmboanɨ anɨmbo ahandɨ ŋgunindɨ-mayei ranai sesɨ wehɨsaondeimboyei.
23465  MAT 9:17  Asu nindou ai sɨmborɨ wain hoe ra wamɨndafɨ wain hoe nɨnɨhondɨ hoearɨ hɨpɨrɨ ranambe karareandɨ ana, asu hɨpɨrɨ ranai tɨpondɨfeyowohü asu wain hoe ranai keboendühɨ hɨpɨrɨ ranai moaruwaimbo-ndɨfemboe. Ŋga sɨmborɨ wain hoe ranana sɨmborɨ hɨpɨrambe anɨmbo kefeyoanɨ amboanɨ asu yɨboboambo moanɨ aboedɨ nɨmboamboyafe, mehu.
23466  MAT 9:18  Sisas ai ranɨ hoafɨ ra hoafɨyuhü nüŋgu ane, Suda-yomondɨ bogorɨ nindou mamɨ ahambo-so sünɨ yirɨ yimbu pusɨre nɨmarümbo ahandɨ haŋgɨfoanɨ hoafɨyundühɨ yahuya, Wandɨ nɨmorɨ ai ndeara yɨfɨyo haya mbeŋgorɨ. Ŋga asu se sɨnɨfɨ sɨhafɨ warɨ ahandɨ wamɨ nandowandanɨ anɨmbo asu ai aboedɨ yaŋgɨrɨ botɨfe mbɨnɨŋgo-wamboane, mehundu-amboyu.
23469  MAT 9:21  Ai ahandɨ hohoanɨmonambo yaŋgɨrɨ yare hoafɨyowohü yahoya, Ro moanɨ ahandɨ hoearɨ ranɨ-yaŋgɨrɨ asündɨheandɨ amboanɨ aboedɨndaheamboyahɨ, meho.
23470  MAT 9:22  Sisas ai hɨhɨrɨfihɨ hoeireandühɨ hoafɨyuhü yahuya, Wandɨ nɨmorɨ, se moanɨ ŋgusüfo afurɨndo kündowandɨ. Sɨhafɨ anɨhondümbofe ranambo aboedɨreanɨnɨ-mboane, mehundo-amboyo. Asu moanɨ mamɨ ranɨ sɨmboanɨ hamɨndɨ nɨmorehɨ ranai aboedɨmayo.
23472  MAT 9:24  Ranɨyu asu ai aheimbo hoafɨyundürühɨ yahuya, Muŋguambo nindou se ragu andai! Nɨmorɨ akɨdou ndanana moai yɨfeyo, ŋga ai moanɨ apomboane ana, mehu-amboyei. Asu muŋguambo nindou ranai ahambo tɨkɨfɨnambo-marɨhorɨ.
23475  MAT 9:27  Sisas ai ranɨhünda botɨfi haya nafɨnɨ hu ane, nindou yimbu hɨmboatɨharɨ ranai ahambo süŋgumarɨnɨrɨ hafanɨ. Ai hafanɨ Sisas ranahambo puküna hoafɨyafɨnandowohü safanɨya, Defitɨndɨ nɨmorɨ, yɨhoehɨmbo se hɨpoambondowamunɨ, masafɨnando.
23476  MAT 9:28  Sisas ai worambe kefuai hüfu ane hɨmboatɨharɨ nindou yimbumefanɨ ai ahambo-so tükümefɨneanda, asu ai ahafanɨmbo düdureapɨrühɨ yahuya, Se wamboya, Ai yɨhoehɨmbo aboedɨndeamunümbui safanɨ hena anɨhondümbo-rɨneandai? mehupɨramboyafanɨ. Asu ai hoafɨyafandühɨ safanɨya, Yɨnɨ, Adükarɨ, masafandamboyu.
23477  MAT 9:29  Asu Sisas ai ahafandɨ hɨmboarɨ ra sündeapɨrühɨ hoafɨyuhü yahuya, Se sɨhafandɨ anɨhondümbofe ranɨmbohünda ranɨ-moatükunɨ ranai sɨhafanɨmbo aboedɨmbeyopɨramboane, mehupɨrɨ.
23478  MAT 9:30  Ranɨyo asu ahafandɨ hɨmboarɨ ranai bɨrɨmarɨhoepɨrɨ. Ranɨyu asu Sisas ai ahafanɨmbo ahɨnɨ hoafɨyupɨrühɨ yahuya, Se ndanɨ-moatükunɨ ndanahambo nindou amurambo weindahɨ hoafɨndamboyafanɨ, mehupɨrɨyosɨ.
23481  MAT 9:33  Sisas ai nindou ranahandɨ fiambeahɨndɨ moaruwai nendɨ ra raguanambo-mareanda asu moanɨ mamɨ ranɨ-sɨmboanɨ nindou ranai hoafɨ wataporɨmayua muŋguambo nindou ranai mahepünehindɨ. Ai rarɨhi hoafɨyeihɨ seiya, Ro moai Israer hɨfambe yahurai moatükunɨ horombo tüküfeyoanɨ hoeirɨhundɨ, masei.
23482  MAT 9:34  Ŋga asu Farisi nindou ai yaru hoafɨyomondühɨ yahomoya, Moaruwai nendɨ-yafe bogorani ai ahandɨ ŋgɨnɨndɨ ranambo moaruwai nendɨ ranaheimbo hemafoarearü, mehomo.
23485  MAT 9:37  Ranɨyu ai ahambo süŋgururü-rundeimbɨ-memo ranahamumbo hoafɨyuhü yahuya, Sesɨ ra yimuŋgurɨ yɨmɨndɨmbo ranana afɨndane anɨŋgo, ŋga asu yimuŋgurɨ yɨmɨndɨ nindou ranana moanɨ yɨkoarɨfo-ane.
23486  MAT 9:38  Yimuŋgurɨ Aharambürɨ ahambo dɨdɨbafɨfeyoanɨ anɨmbo asu ai yimuŋgurɨ yɨmɨndɨmbo nindou bɨdɨfɨrɨ koandɨhenda ahandɨ yimuŋgurɨ ra yimuŋgurɨhümündi mbüsühüsi-amboane, mehupurɨ.
23491  MAT 10:5  Sisas ai nindou 12 ranahamumbo randafu-randafu ndundɨ yahuhaya hoafɨ sagapurɨ mbura koarɨhepurühɨ yahuya, Se nindou ŋgorü sɨrɨhündɨyei hɨfambe-ane asu bɨdɨfɨrɨ Samariayei ŋgoafɨ ranambe-ane ra ŋgomboemo, ŋga yowanɨ.
23498  MAT 10:12  Se nindouyei worambe fandafundühɨ ana, nindou ranɨ worambeahɨndɨ-mayei ranaheimbo hoafɨndɨmondühɨ anɨmboya, God ai sɨheimbo aboedɨ aboedɨ-mbɨreandüramboane, mbɨsɨmondürɨ.
23501  MAT 10:15  Ro sɨhamumbo anɨhondümbo-anahɨ nda hoafehapurɨ, Yɨbobofe si ra tüküfeyoambe ana, Sodom Gomora ŋgoafɨhündɨ nindou ranaheimbo tɨŋɨrɨfo afɨndɨ tükündɨfemboesɨ, ŋga nindou sɨhamumbo worɨnɨfepurɨ-koatendeianɨ, nindou ranɨ ŋgoafambe amarei ranaheimbo tɨŋɨrɨfo afɨndɨ safɨ tükündɨfemboe.
23502  MAT 10:16  Se hɨmborɨyomo. Sɨhamumbo ro sipsip nou nɨmambeahɨndɨ yaforɨ afɨndɨ burɨyei-ambe koararɨheheapurɨ. Ŋga se moanɨ sapo amoasɨrɨ rawefeyo nou hohoanɨmo-ndɨmondühɨ hɨbadundɨ. Asu ndu wupufo rawefeyo nou yahurai hɨmboarɨ hoafendühɨ nɨmandɨmo.
23511  MAT 10:25  Ŋga yamundɨhindeimbɨ nindou ranai anɨmbo ahandɨ yamunde-randeimbɨ nindou ranɨ sɨmogodühɨ tükefiyu ana, hɨhɨfɨ-hɨhɨfɨiyu-wamboane. Asu yahurai anɨmbo nindou ŋgoründɨ ratüpurɨyu-randeimbɨ ai-amboanɨ ahandɨ bogorɨ nindou ranɨ sɨmogodühɨ tükefiyu ana, ranai hɨhɨfɨ hɨhɨfɨiyu-wamboane. Worɨ aharambürɨ-mayu ranahambo ndürɨ moaruwai dükarɨhorühɨ Bersebur asahündo ana, nindou mamɨ ranɨ worambe amarei ranaheimbo amboanɨ moanɨ moaruwai hamɨndɨ ndürɨ hondü anɨmbo dükandɨhindürɨmboyei.
23512  MAT 10:26  Ranɨmboane asu se nindoumbo yɨhɨmbo sɨsɨrɨfepoanɨ. Nɨne-moatükunɨ hapondanambe gabudambe eŋgoro ranana asu süŋgunambo weindahɨ gabudɨwamɨ nɨmoamo yagodomboe. Nɨne-moatükunɨ muŋguambo dɨbo meŋgoro ranai weindahɨ fɨfɨnde-fɨfɨndendamboe.
23517  MAT 10:31  Se Godɨndɨ hɨmboahü adükaranei, ŋga ndu afɨndɨ akɨdou ane. Ranɨmbohündambo anɨmbo se nɨnɨ-moatükunɨmbo yɨhɨmbondɨmboemo.
23518  MAT 10:32  Nindou düdi ai wandɨ ndürɨ ranahambo nindou hɨmboahü weindahareandürɨ ana, asu sɨmborɨ nindou ranahandɨ ndürɨ wandɨ Ape sünambe amaru ranahandɨ hɨmboahü weindahɨndɨheamboyahɨ.
23519  MAT 10:33  Ŋga asu nindou düdi ai wandɨ ndürɨ ranahambo nindou hɨmboahü weindahɨfe wataporɨmbo moei ehu ana, asu sɨmborɨ amboanɨ ranahandɨ ndürɨ ranahambo wandɨ Ape sünambe amaru ranahandɨ hɨmboahü weindahɨfembo moei mbɨsamboyahɨ.
23520  MAT 10:34  Se wambo randɨhi hohoanɨmondeihɨya, Ai yifiarɨ-yifiarɨ hɨfɨ ndanühɨ eŋgoro ra kɨkɨfembo makusu-ane mbɨseimboyei, ŋga wanɨ. Ro moai yifiarɨ-yifiarɨ ranahambo kɨkɨfemboyahɨpoanɨ makosahɨ, ŋga roana pisao yihɨmɨndɨ nahurai sahamɨndɨ heheamboyahɨ makosahɨ.
23525  MAT 10:39  Nindou düdi ai ahandɨ yaŋgɨrɨ nɨŋgo ranahambo kɨkɨharɨmündu ana, ranɨ-moatükunɨ ra ai awarɨndɨhoemboe, ŋga asu nindou düdi ai wambohündambo ahandɨ yaŋgɨrɨ nɨŋgo ranahambo hɨnɨŋgareandɨ ana, nindou ranai ahandɨ yaŋgɨrɨ nɨŋgo hondü ra ndemündümbui.
23526  MAT 10:40  Nindou düdi sɨhamumbo aboedɨ ndɨndoareapurɨ ranai ana, wambo kameihɨ ndɨndoreandɨrühani. Asu ai wambo ndɨndoareandɨrɨ ana, Nindou sapo wambo koamarɨhendɨra makosahɨ ranahambo amboanɨ ndɨndorirühani.
23528  MAT 10:42  Ro nda sɨhamumbo anɨhondümbo-anahɨ hoafehapurɨ, nindou mamɨ ai-amboanɨ ahambo horirühɨ awi ai Sisasɨmbo süŋgurirɨ-randeimbɨ nindou-ani nda, ŋga ro ahambo hoe ŋgɨsɨharɨ fuihando ehu ana, nindou ranahandɨ takɨnɨ ra ŋgɨrɨ awandɨhoayo, mehu.
23531  MAT 11:3  Ai homo Sisasɨmbo düduyafundowohü yahomoya, Se yɨhoefɨmbo hoafɨyafɨmunɨ. Son ai hoafɨyuhüya, Awi nindou wandɨ süŋgu düdümbui, mehu ranɨyafɨ se ndane asu ro nindou ŋgorümbo tükündüfimbui mbɨsefɨ hoahu hɨmbomandefɨyo? mehomondamboyu.
23532  MAT 11:4  Asu Sisas ai sɨmborɨ hoafɨyupurühɨ yahuya, Se nɨnɨ-moatükunɨyo hɨmborayomo-ane asu hoeiarundɨ ranane ranɨ-moatükunɨ ranahambo hɨhɨrɨndafu ŋgomo Sonɨmbo hoafɨndɨmondo.
23534  MAT 11:6  Nindou ai wambo yimbu hohoanɨmo-koatendühɨ ana, nindou ranai hɨhɨfɨ-hɨhɨfɨiyu-wamboane, mehu.
23535  MAT 11:7  Sonɨndɨ süŋgururü-rundeimbɨ ranai ndamefundamboyu mamɨ ranɨ-sɨmboanɨ Sisas ai nindou afɨndɨ burɨmayei ranaheimbo Sonɨmbohünda hoafɨyundürühɨ yahuya, Sapo se nɨmɨ wohɨ furɨ-koateyoweimbɨ hɨfɨhü Son sowana mahei ra nɨnɨ-moatükunɨmboyei tüküfeyoanɨ hoeifemboane maseia? Awi se werɨnambo boabodarɨ momoaŋgorü-marandamboyo hoeifembo maheia?
23538  MAT 11:10  Ŋga Son ranahamboyo Baiborambe God ai hoafɨyuhü yahuya, Ro wandɨ hoafɨ semɨndɨ hombo nindou ranahambo boatei horombo sɨhafɨ nafɨ dɨboadɨfembo koandɨhehinɨmboyahɨ, mehu.
23547  MAT 11:19  Asu Nindou Hondü ai tüküfi sesɨ ra sesü asu wain hoe ra sümündɨ raraomarandamboyei, asu muŋguambo nindou ranai hoafɨyeihɨ seiya, Awi se nindou ndanahambo hoeirɨhorɨ! Nindou ndanai ana sesɨ afɨndeimbɨyu, asu wain hoe sɨmɨndɨ afɨndeimbani. Aiana takis kakɨ sowandümo-rundeimbɨ nindou-anemo asu moaruwai hohoanɨmoyomo-rundeimbɨ nindou-anemo ranahamundɨ ŋgunindani, masei. Ŋga asu God ai dɨboadore fɨfɨrɨre haya rareandanɨ aboedɨ moatükunɨ tükefeyo ranühündambo nindou ai ranɨ-moatükunɨ anɨhondane mbɨsei fɨfɨrɨndɨhimboyei, mehu.
23549  MAT 11:21  Ai yare aheimbo hoafɨyuhü yahuya, Korasin se hɨpoanɨmbembou-anei! Betsaida se hɨpoanɨmbembou-anei! Sɨheimbo tɨŋɨrɨfo adükarɨ safɨ tükündɨfendürɨmboe! Nindou ŋgorü ai Tair Saidon ŋgoafambe hepünɨfeimbɨ moatükunɨ rambarea-mbonana sapo ro sɨhei ŋgoafambe ramarɨheandɨ nou, ranana asu Tair, Saidon ranai horombo hasüfɨ parɨhi sɨso sɨsoweimbɨ hoearɨ güdühi hehi nɨmarei ahei moaruwai hohoanɨmo daboadanambo-fembo nafuimbohünda.
23552  MAT 11:24  Ŋga ro sɨheimbo hoafehandürɨ nda, Godɨndɨ yɨbobofe si tüküfeyo-ambe ana Sodom ŋgoafɨhündɨ nindou ranaheimbo tɨŋɨrɨfo tükündɨfemboesɨ, ŋga sɨheimbo ana moanɨ adükarɨ hamɨndɨ tɨŋɨrɨfo anɨmbo tükündɨfemboe, mehu.
23553  MAT 11:25  Mamɨ ranɨ-sɨmboanɨ Sisas ai yare hoafɨyuhü yahuya, Ape, sünü hɨfɨ ranahandɨ Adükarɨ bogorɨ, ro sɨhambo hɨhɨfarɨhanɨnɨ. Sapo se sɨhafɨ hohoanɨmo ra nindou hohoanɨmo fɨfɨrɨhindeimbɨ-mayei ranahei hɨmboahü dɨbonapɨro mbura asu nɨmorɨ akɨdɨbou ranaheimbo nafuiyafɨndürɨ-mboanafɨ.
23558  MAT 11:30  Ŋga nɨmɨ ro sɨheimbo segodürɨmboyahɨ ranana tɨŋümbɨyopoanɨ, ŋga ro sɨheimbo semɨndɨmbo asahandürɨ ranana ai nɨmboreimbɨyopoanɨ, mehu.
23560  MAT 12:2  Asu Farisi ai ra hoeiru houmbo Sisasɨmbo hoafɨyomondühɨ yahomoya, Awi se rando hoeindowandɨ, sɨhafɨ süŋgurunɨnɨ-rundeimbɨ ai ranɨ-moatükunɨ rarawarundɨ ra yɨhoefɨ moanɨ nɨmarɨmbo si ahɨnümbɨ hohoanɨmo ranahambo gogonɨmbo-foarundühanemo! mehomondamboyu.
23561  MAT 12:3  Asu Sisas ai sɨmborɨ hoafɨyupurühɨ yahuya Asu se Bukambe moai hoeirundɨyo, sapo nɨne-moatükunɨ Defit ai ahandɨ nendɨ bɨdɨfɨrɨ ra babɨdɨmbo wembomboyomondühɨ ramareandɨ rana?
23565  MAT 12:7  Baiborambe yare hoafɨyowohü yahoya Hɨpoambo hohoanɨmo ranahambo roana yifirayahɨ, ŋga asu nɨnɨhondɨ hɨfokoefe sɨhefe hohoanɨmo ranahambo ana moai yifirɨyahɨ, meho. Asu se ranɨ hoafɨ ra nɨnɨ nɨmɨndɨhündɨmboyo yare hoafɨmayo ranahambo fɨfɨrɨhi-mbonana, asu nindou ai nɨne-moatükunɨ hüti refe-koatemayomo se ŋgɨrɨ ranahamumbo papɨ-hoafɨndüpurɨ.
23566  MAT 12:8  Nindou Hondü ranai ana moanɨ nɨmarɨmbo si ranahandɨ aharambürani, mehu.
23568  MAT 12:10  Ranühɨ nindou mamɨ watɨŋarɨ moaruwaimbü ranai mamaru. Asu nindou bɨdɨfɨrɨ ai Sisasɨmbo papɨ-hoafɨyumbo yahomo houmbo mamarɨmo, ai ahambo düduyafundowohü yahomoya, Moanɨ nɨmarɨmbo sihɨ nindou ai aboedɨfembo ratüpurɨ ratüpurayu ana, asu ai yɨhoefɨ ahɨnümbɨ hohoanɨmo gogonɨmbɨfoareandühɨyo wanɨyo? mehomondamboyu.
23569  MAT 12:11  Asu Sisas ai ahamumbo sɨmborɨ hoafɨyuhü yahuya, Asu sehündɨ nindou mamɨ ai sipsip ra moaŋguirandanɨ nɨŋgo haya asu moanɨ nɨmarɨmbo sihɨ hɨfambe ambe pɨrayo ra ai nüŋgumandea? Nindou ranai si ranɨfihɨ ahandɨ sipsip ranahambo hɨfambe ambeahɨndɨ nɨmoamo hündamündɨ tükümandüfiyo wanɨyo?
23570  MAT 12:12  Nindouyei nɨŋgo ranana sipsipɨyei nɨŋgo ranahambo ŋgasünde haya adükarɨ moatükunɨ ane! Ranɨmayomboane nindou moanɨ nɨmarɨmbo sihɨ nindoumbo farɨhefembo hohoanɨmo ra waŋgeiayo, mehu.
23571  MAT 12:13  Ranɨyu asu Sisas ai nindou watɨŋarɨ moaruwaimbü-mayu ranahambo hoafɨyunduwohü yahuya, Se sɨhafɨ watɨŋarɨ ra ŋgurɨhoefɨ, mehundu-amboyu. Ranɨyu asu nindou-mayu ranai watɨŋarɨ ahandɨ ra ŋgurɨmarɨhenda asu ŋgorü rahurai aboedɨmayo.
23574  MAT 12:16  Ai hoafɨyundürühɨ yahuya, Se nindou amurambo wandɨ ndürɨ hoafɨndei-anɨ fɨfɨrɨndɨhindɨrɨmboyei, mehu.
23576  MAT 12:18  Sapo Aisaia ai yare hoafɨyuhü yahuya, Wandɨ ratüpurɨyu-randeimbɨ nda kafoarɨhinɨ hɨnɨŋgɨmarɨhinɨ. Asu ro ahambo ŋgusüfo parɨhinühɨ siaowehinɨ. Ro wandɨ Yifiafɨ ahandɨ fiambe hɨnɨŋgɨndɨheandomboyahɨ asu ai wandɨ mbumundɨ hohoanɨmo ranahambo muŋguambo nindou ŋgorü sɨrambeahɨndɨ ranaheimbo bokandɨhendürümbui.
23579  MAT 12:21  Rananɨmbo asu nindou ŋgorü sɨrambeahɨndɨ muŋgu ranai ahambo yaŋgɨrɨ anɨhondümbo-ndɨhorɨ ŋgeihɨ ahambo hɨmbondeimboyei, mehu.
23581  MAT 12:23  Ranɨyei asu nindou afɨndɨ ranai nɨnɨ-moatükunɨyo Sisas ramareandɨ ranɨmbo hoeirɨhi hehi mahepünehindɨ. Ranɨyei asu ai rarɨhi hoafɨyeihɨ seiya, Awi nindou nda Defitɨndɨ nɨmorɨmbeyu? masei.
23582  MAT 12:24  Farisi nendɨ ai ranɨ hoafɨ hɨmborɨyomo houmbo sɨmborɨ hoafɨyomondühɨ yahomoya, Sisas ai moaruwai nendɨ raguanambore arandɨ ra sapo Bersebur moaruwai nendɨ-yafe bogorɨ ranai ŋgɨnɨndɨ sagadowan-ani ai ranahandɨ ŋgɨnɨndɨnambo ranɨ-moatükunɨ ra yare arandɨ, mehomo.
23583  MAT 12:25  Sisas ai fɨfɨreandɨ Farisi ai nɨnɨmboyo hohoanɨmoemo ranɨmbo. Ranɨyu asu ai ahamumbo hoafɨyuhü yahuya, Ŋgorü bɨdɨfɨrɨ hɨfɨ ranai ahafehoarɨ ŋgorügoanɨnɨ, yɨbobore ŋgorügoanɨnɨ yɨbobore haya sɨmborɨ yifiarɨ, sɨmborɨ yifiarayo ana, hɨfɨ ra ŋgɨrɨ amɨtata yikürübɨnde pɨndowohü awarɨndɨhoeyo. Asu bɨdɨfɨrɨ ŋgoafɨyo mamɨ ranɨ worambeahɨndɨyo ranai ahafehoarɨ yɨbobore ŋgorügoanɨnɨ, yɨbobore ŋgorügoanɨnɨ yɨbobore haya sɨmborɨ yifiarayo ana, ŋgɨrɨ gedambo nɨŋgo.
23595  MAT 12:37  Sɨhamundɨ hoafɨ ranɨ-süŋgumbo anɨmbo God ai türüboade yɨbobondeapurühɨ nindou moaruwai hohoanɨmomayafɨ mbüsü asu nindou mbumundɨ hohoanɨmomayafɨ mbüsündambui, mehupurɨ.
23596  MAT 12:38  Ranɨyomo ranɨ-sɨmboanɨ ahɨnümbɨ hohoanɨmo yamundu-rundeimbɨyomo asu Farisi nindouyomo ai hoafɨyomondühɨ yahomoya, Yamundo-randeimbɨ nindou, se hepünɨfeimbɨ moatükunɨ rarowanda hoeindɨhu sefombo-anefɨ, mehomondamboyu.
23597  MAT 12:39  Asu ai ahamumbo sɨmborɨ hoafɨyupurühɨ yahuya, Godɨmbo hohoanɨmo-koateyeimbɨ nindou moaruwai hamɨndɨ hapondanambe anɨmboei se wamboya, Ai hepünɨfeimbɨ moatükunɨ nafuimbiyu, yahomo houmbo-anemo. Ŋga asu ro ŋgɨrɨ ranɨ-moatükunɨ nafuindahɨ. Sapo Sona Godɨndɨ hoafɨ hoafɨyu-randeimbɨ nindou-mayu ranahandɨ hepünɨfeimbɨ moatükunɨ yaŋgɨrɨ anɨmbo nafuindahanɨ se hoeindɨhimboyei.
23600  MAT 12:42  Yɨbobofe si tüküfeyo-ambe ana, Siba-yafe bogorɨ nɨmorehɨ ŋgorügoanɨnɨ-poedɨ ranai nindou hapondanambe anɨmboei sɨheimbo botɨndɨfe nɨŋgombo papɨ-hoafɨndandürɨmboe. Nɨmboe sapo ai adükarɨ bogorɨ Soromonɨndɨ fɨfɨrɨfeimbɨ hoafɨ ranɨ hɨmborɨmbo aŋgunɨ-poedɨ sɨfo hayambo-hündɨwambo. Ŋga awi ro sɨhamumbo hoafehapurɨ, nindou mamɨ bogorɨ Soromonɨmbo ŋgasündireimbɨ ndanüŋgu!
23601  MAT 12:43  Moaruwai nendɨ nindou ranahambo hɨnɨŋgareandɨ ana, asu ai hoe-koatereandɨ hɨfɨhü warɨ hefe nɨmarɨmbo kokora howohane, ŋga ai fondɨ ra moai horeandɨ.
23603  MAT 12:45  Rananɨmbo asu ai ŋgo moaruwai nendɨ 7 bɨdɨfɨrɨ ranaheimbo fihɨndamündündürɨ haya ŋgei worɨ ranambe nɨmandeimboyei. Weaŋgurühɨdɨdɨ-mayo ranahambo ŋgasündɨhi hehi 7 bɨdɨfɨrɨ ranai ana moanɨ muŋguna moaruwai hamɨndanɨmbondeimboyei. Moaruwai nendɨ ranai nindou ranahandɨ fiambe nafɨndühümündi nɨmandei-anɨ anɨmbo asu nindou ranai muŋguna moaruwai hɨmbondu haya nɨmandümbui horombo rasafɨ mamaru yahurai nɨmarɨ-koate. Moaruwai hohoanɨmoyeimbɨ nindou hapondanambe anɨmboei aheimbo amboanɨ yahurai-anɨmbo tüküfendɨndürɨmboe, mehu.
23605  MAT 12:47  Ranɨyei asu nindou mamɨ ranambeahɨndɨ ai Sisasɨmbo hoafɨyundowohü yahuya, Se ndühɨ hɨmboyafɨ, sɨhafɨ me ai amondɨ mamɨ babɨdɨmbo hɨfɨnɨ anɨmboei ra ai sedɨbo wataporɨmbo seimboanei, mehundo.
23606  MAT 12:48  Ŋga Sisas ai sɨmborɨ hoafɨyuhü yahuya, Dɨde wandɨ me rana? Dɨdemo wandɨ akohoandɨ rana? mehu.
23607  MAT 12:49  Ranɨyu asu ai ahambo süŋgururü-rundeimbɨ-memo ranahamumbo warɨ nümbuirapurühɨ hoafɨyuhü yahuya, Ndühɨ hɨmboyei, ndananemo wandɨ me, wandɨ akohoandɨyomo!
23608  MAT 12:50  Nindou düdi ai wandɨ Ape sünambe amaru ranai refembo hohoanɨmoayu ranɨ-süŋgu rawareandɨ ana, ai wandɨ rehane, wandɨ akɨdani, wandɨ meane, mehu.
23611  MAT 13:3  Ranɨyu asu ai afɨndɨ kafoefe hoafɨ ranambo aheimbo hoafɨmayu. Ranɨyu ai aheimbo yare hoafɨyuhü yahuya, Nindou mamɨ ai mamɨmbo sesɨ ahurɨ bubumbo ahandɨ nümbürɨna mahu.
23616  MAT 13:8  Asu ahurɨ bɨdɨfɨrɨ ai hɨfɨ aboedambe safɨ pütapɨyowohü ai aboedɨ hɨsɨmayo. Nɨmɨndɨ mamɨ ranahandambo bɨdɨfɨrɨ ai 100 hɨsɨyo, bɨdɨfɨrɨ ai 60 hɨsɨyo, asu bɨdɨfɨrɨ ai 30 hɨsɨyo marandɨ, mehu.
23617  MAT 13:9  Sisas ai hoafɨ moendɨfembo yahumbo hoafɨyuhü yahuya, Hɨmboambeimbɨndeihɨ ana, hɨmborɨmbeyei-amboane mehundürɨ.
23618  MAT 13:10  Ranɨyomo asu Sisasɨmbo süŋgururü-rundeimbɨ ai Sisas sowana sɨfomo ahambo düdururühɨ yahomoya, Nɨmboyafɨ se nindou ranaheimbo wataporɨmborarühɨ kafoefe hoafɨmefɨndüra? mehomondo-amboyu.
23619  MAT 13:11  Asu sɨmborɨ Sisas ai ahamumbo hoafɨyupurühɨ yahuya, God ŋgɨnɨndɨ hɨfandarandɨ ranahandɨ hoafɨ dɨbo eŋgoro ahandɨ nɨmɨndɨ ranahambo sɨhamumboyo masayo, ŋga asu nindou ranaheimbo moai sayo.
23622  MAT 13:14  Nindou ranaheimboyo Godɨndɨ hoafɨ hoafɨyu-randeimbɨ nindou Aisaia hoafɨmayu hoafɨ ra hapoana anɨhondü tükümefeyo. Hoafɨ ranai yare hoafɨyowohü yahoya, Se hoafɨ ranahambo afɨndɨmbo hɨmborɨndeimboyei, ŋga asu se ŋgɨrɨ fɨfɨrɨndɨhindɨ. Se afɨndɨmbo hɨmboapondeimboyei, ŋga ŋgɨrɨ hoeindɨhindɨ.
23623  MAT 13:15  Sapo nindou ranai ahei hohoanɨmo ra tapɨhamɨyondürɨ, asu ai ahei hɨmboambe ra güre papɨreandürɨ asu ahei hɨmboarɨ ra tütümondeandürɨ hayambo wambo. Ŋga asu refe-koatembeyei-mbonana ahei hɨmboarɨnambo hoeirɨhi, ahei hɨmboambenambo hɨmborɨyeihɨ hohoanɨmo ra fɨfɨrɨhi mburɨhümbo asu wambo sowana sɨneihɨ ro dɨdɨboado-rɨheandüranɨ aboedɨyei, mehu.
23625  MAT 13:17  Ro sɨhamumbo anɨhondümbo-anahɨ nda hoafehapurɨ. Horombo Godɨndɨ hoafɨ hoafɨyomo-rundeimbɨ nindou afɨndɨ asu mbumundɨ nindou afɨndɨ ai nɨne-moatükunɨ se hoeiarundɨ ranahambo hoeifembo masei, ŋga asu ai moai hoeirɨhindɨ. Asu se nɨne-moatükunɨ hoafɨ hɨmborayei ranɨ hoafɨ ra hɨmborɨmbo masei, ŋga asu ai moai hɨmborɨyei.
23626  MAT 13:18  Se ndühɨ hɨmborɨndei. Nindou sesɨ ahurɨ bubumarandɨ kafoefe hoafɨ ranahandɨ nɨmɨndɨ ra türüboadɨhindɨ.
23631  MAT 13:23  Ŋga asu sesɨ ahurɨ hɨfɨ aboedambe bubumayoa aboedɨ tükümefeyo ranana, sapo nindou düdi ai hoafɨ ra hɨmborɨyu haya asu ai hoafɨ ranahambo fɨfɨreandühɨ tümafoareandɨ nahurai-ane. Ranɨyo ai hɨsɨ aboedɨ hɨsɨmayo. Bɨdɨfɨrɨ ai 100 hɨsɨmayo, bɨdɨfɨrɨ ai 60 hɨsɨmayo asu bɨdɨfɨrɨ ai 30 hɨsɨmayo, mehu.
23632  MAT 13:24  Sisas ai aheimbo ŋgorü kafoefe hoafɨ hoafɨyuhü yahuya, God ŋgɨnɨndɨ hɨfandarandɨ ranana nindou ai aboedɨ sesɨ ahurɨ ahandɨ nümbürambe bubuarandɨ nahurai-ane.
23635  MAT 13:27  Nümbürɨ aharambürɨ-mayu ranahandɨ ratüpurɨyomo-rundeimbɨ-memo ranai nindou ahambo-so tüküyafu hoafɨyomondühɨya, Nindou adükarɨ, se sapo sesɨ ahurɨ ra moaruwaiyopoanɨ, ŋga aboedɨyo sɨhafɨ nümbürambe bubumarandɨsɨ. Asu dagüda wohɨ ra tüküfemboyo furayo rana? mehomondamboyu.
23636  MAT 13:28  Asu nindoumayu ranai sɨmborɨ ahamumbo hoafɨyuhüya, Nindou hürütümbɨ ai dɨbo tüküfi wohɨ ahurɨ ra bubumarandane furayo, mehu-amboemo. Asu ai sɨmborɨ ahambo düdurüwurühɨ yahomoya, Ro wohɨ ra ho wohɨrɨhefembo se hohoanɨmoyafai? mehomondamboyu.
23637  MAT 13:29  Asu sɨmborɨ ai ahamumbo hoafɨyuhüya, Yowanɨ refepoanɨ! Se wohɨ dɨgoundühɨ wit maŋgɨrɨ ra wohɨ bɨtapɨndu fɨrɨbadɨgoumboemo, ŋga ambe.
23638  MAT 13:30  Wohɨ ranai moanɨ rande wit bɨtapɨnde mamɨ tütükɨndo ŋgombo asu sesɨ ra yimuŋgurɨyɨmɨnd-ambe fɨrɨbadhefemboane. Ra-sɨmboanɨ ro nindou yimuŋgurɨndümo-rundeimbɨ ranahamumbo wohɨ ra boatei wohɨ dɨgau mbundu hüputüpundu haiambe fufusɨndundühɨ, asu moanɨ wit safɨ ranɨ yaŋgɨrɨ gururɨndu wandɨ sesɨ sɨhefe worambe kurɨndundɨ mbɨsamboyahɨ! mehupurɨ, mehu.
23639  MAT 13:31  Sisas ai ŋgorü kafoefe hoafɨ hoafɨmayundürɨ. Ai yahuya, God ŋgɨnɨndɨ hɨfandarandɨ ranana ndahurai-ane. Nindou ai mastet hoarɨ hambomo nahurai ra semündü haya ahandɨ nümbürambe hɨfɨ karirühani.
23640  MAT 13:32  Hoarɨ ra ai moanɨ moaruwai akɨdou tɨkaimboanisɨ, ŋga asu ai hɨfambeahɨndɨ tüküfe nɨmoamo ahafo ranana moanɨ ŋgasündeandeimbɨ moatükunɨ ane, asu muŋguambo ndu ranai tükündahi nɨmɨ düdüdü ranɨwamɨ ŋgerɨ ahei ŋgerambo-ndühümboyei, mehu.
23641  MAT 13:33  Sisas ai kafoefe hoafɨ ŋgorü hoafɨmayu. Ai hoafɨyuhü yahuya, God ŋgɨnɨndɨ hɨfandarandɨ ranana ndahurai-ane. Nɨmorehɨ ai bret mandɨfembo yahombo ana, ai sapo fufudɨgoyo-randeimbɨ moatükunɨ, ahandɨ ndürɨ yis, ra akɨdou yaŋgɨrɨ praua adükarɨ ranambe bubufoare haya fande yamunderandanɨ muŋguambo praua ranai nɨmoamo fufudɨgoyo hafohane.
23643  MAT 13:35  Horombo, Godɨndɨ hoafɨ hoafɨyu-randeimbɨ nindou ai hoafɨmayu ranɨ sɨmogodühɨ yahurai tüküfemboyu Sisas ai yare kafoare hoafɨmayu ra. Sapo nindou ranai yare hoafɨyuhü yahuya, Ro aheimbo wataporɨmboarɨhandürɨ ana, kafoefe hoafɨnambo wataporɨndamboyahɨ. Ro muŋgu moatükunɨ dɨbo eŋgoro hɨfɨ asu muŋgu moatükunɨ nafɨ-koateyo-ambe ho hombo hapondanambe fɨfɨrɨfe-koatemayo ra aheimbo hoafɨndaharümboyahɨ, mehu.
23644  MAT 13:36  Ranɨyu Sisas ai nindou afɨndɨ ranaheimbo ranühɨ yare hɨnɨŋgɨrearü haya worambe kefuai mahüfu. Ranɨyomo asu ahambo süŋgururü-rundeimbɨ ai ahambo-so kefoau hɨfomo hoafɨyomondowohü yahomoya, Se yɨhoefɨmbo nümbürambe wohɨ tükümefeyo ranahandɨ kafoefe hoafɨ nɨmɨndɨ ranahambo türüfoaro hoafɨyafɨmunɨ, mehomondamboyu.
23645  MAT 13:37  Asu Sisas ai ahamumbo sɨmborɨ hoafɨyuhü yahuya, Nindou düdi ai sapo sesɨ ahurɨ aboedɨ nümbürambe bubumarandɨ ranana Nindou Hondü ranani.
23652  MAT 13:44  God ŋgɨnɨndɨ hɨfandarandɨ ranana ndahurai-ane. Nindou ai ŋgɨnɨndɨ napo dɨbo hɨfambe samboeroa hoeireandühɨ ana, asu ai dɨbo yare gabude sɨhendüh-ani. Ranani asu ai ranɨmbo hɨhɨfɨ-hɨhɨfɨfi haya asu hu muŋgu moatükunɨ ai masɨhendɨ ra nindou ŋgorümbo fufusendühɨ ranɨhündɨ kakɨ semündü haya asu ai hɨhɨrɨfi hu ŋgɨnɨndɨ napo yaŋgoroweimbɨ hɨfɨ ra pemɨmayu.
23653  MAT 13:45  Asu God ŋgɨnɨndɨ hɨfandarandɨ ra ndahurai ane. Nindou ai moanɨ ŋgɨnɨndɨ moatükunɨ boagɨrɨ kakɨ nahurai ranahambo kokora randühani.
23654  MAT 13:46  Asu ai ranɨ-moatükunɨ ra moanɨ aboedɨ hamɨndɨ hoeireandühɨ anɨmbo asu ai hu muŋgu moatükunɨ ai masɨhendɨ ra nindou ŋgorümbo fufusendühɨ ranɨhündɨ kakɨ semündü haya asu kakɨ ra pemɨmayu.
23655  MAT 13:47  Asu God ŋgɨnɨndɨ hɨfandarandɨ ra ndahurai-ane. Nindou bɨdɨfɨrɨ kinɨ wowarɨyomo-rundeimbɨ ai ahamundɨ andürɨ ranambo hɨmonɨ safoarundühɨ mamɨkarambo kinɨ gümarüwurɨ.
23658  MAT 13:50  Rananɨmbo aheimbo hai hüfɨ afɨndɨ ranambe pinduwuranɨ ai ahei yahafɨ hɨtɨhündühɨ hasɨheindeimboyei.
23659  MAT 13:51  Sisas ai ahamumbo düdufipurühɨ yahuya, Se ndanɨ-moatükunɨ ranahambo fɨfɨru türüfoarundai? mehuamboemo. Asu ai hoafɨyomondühɨ yahomoya, Yɨnɨ, ro fɨfɨrɨhumboanefɨ, mehomondamboyu.
23660  MAT 13:52  Asu asükaiyu ahamumbo yahuya, Ranɨ-mboane asu muŋguambo nindou ahɨnümbɨ hohoanɨmo yamundu-rundeimbɨ-memo ai God ŋgɨnɨndɨ hɨfandarandɨ ranahambo ndoru fɨfɨrarundɨ ranai worɨ aharambürɨ nahurai anemo. Ai kefuai hüfu ahandɨ napo worɨ-mayo ranambeahɨndɨ sɨmborɨ napo asu wamɨndafɨ napo fufuaramündu nahurai anemo.
23662  MAT 13:54  Ai hafu ahei rotu worɨ ranambe hoafɨ yamundɨ-mareandüra nindou ahandɨ hoafɨ hɨmborɨmayei ranai ranɨmbo mahepünehindɨ. Ai düduyahindühɨ seiya, Ai dagüdamboe fɨfɨrɨfe ra yahurai masemündu-a? Asu ahandɨ hepünɨfeimbɨ moatükunɨ ranambo-ana?
23664  MAT 13:56  Awi ahandɨ muŋguambo rehɨhoandɨ ranai ndanühɨ nɨmboeiai? Asu ai dagüdamboe muŋguambo ranɨ-moatükunɨ ra masemündu rana? rarɨhi hoafɨmayei.
23665  MAT 13:57  Ranɨyei asu ai Sisas ahambo yɨboaruko-marɨhorɨ. Ranɨyu asu Sisas ai hoafɨyundürühɨ yahuya, Godɨndɨ hoafɨ hoafɨyu-randeimbɨ nindou ranahambo muŋguambo nindou ai ahambo hɨhɨfɨ-hɨhɨfɨyeihɨ nindou adükar-ani sahündo arɨhündɨ, ŋga asu ahandɨ ŋgoafɨhündɨ ai ana wanɨ, mehu.
23668  MAT 14:2  Ranɨyu asu ai ahandɨ hoarehɨ nindou bɨdɨfɨrɨ ratüpurɨyomo-rundeimbɨ ranahamumbo hoafɨyupurühɨ yahuya, Ai ana sapo Son nindou hundürüra-randeimbɨmayu ranai ana yɨfɨhündɨ botɨfimboani. Ranɨmbo ani anasɨ ai ranɨ ŋgɨnɨndɨ ra semündü haya ranambo hepünɨfeimbɨ moatükunɨ rawareandɨ, mehupurɨ.