23214	MAT 1:1	Yesus Kristusi mani weriria na ne werengno Mananu Dauti tuti na ne werengno Abrahami ma. Ne ririafoi mani sonina:
23215	MAT 1:2	Abrahami dawingno Isaki, Isaki dawingno Yakupi, Yakupi dawingno Yehudai, tuti kaisung suraya mansiari fosa kontai.
23217	MAT 1:4	Rami dawingno Aminadapi, Aminadapi dawingno Nahasoni, Nahasoni dawingno Salmoni,
23220	MAT 1:7	Salomoi dawingno Rahabiami, Rahabiami dawingno Abiai, Abiai dawingno Asai,
23221	MAT 1:8	Asai dawingno Yosafati, Yosafati dawingno Yorami, Yorami dawingno Usiai,
23222	MAT 1:9	Usiai dawingno Yotami, Yotami dawingno Ahasi, Ahasi dawingno Hiskiai,
23223	MAT 1:10	Hiskiai dawingno Menaseri, Menaseri dawingno Amoni, Amoni dawingno Yosiai.
23226	MAT 1:13	Zerubabeli dawingno Abihuti, Abihuti dawingno Eliakimi, Eliakimi dawingno Asori,
23227	MAT 1:14	Asori dawingno Zadoki, Zadoki dawingno Akimi, Akimi dawingno Elihuti,
23230	MAT 1:17	Ampafe na Abrahami paria sobu Dauti mani, ne ririafoi suraya boa. Na Dauti paria sobu kaiwasa Israeli foi sawai to nu Babeli foi mani ne ririafoi kontai suraya boa toyari ne. Na rabuang bo Mananu Babeli kia kaiwasa Israeli foi to warang rorong fo paria sobu Kristusi Mananu Mampariri foi saubaunungfo kontaio ne ririafoi da suraya boa.
23234	MAT 1:21	Ampafe i ambori minohi tuti kaisung manei, tuti kaisung nani bohoni wonong fino Yesusi, weo i ambori feriri ne kaiwasanei weru ene sasarinei ki.”
23236	MAT 1:23	“Kadawing sowaworua manei, ambori wearikang tuti minohi tuti kaisung manei. Kaisung nani esahui weo Imanueli.” (Imanueli mani kaiwo Iberani fine, dotu tono, “Allai weriria tata.”)
23240	MAT 2:2	Na nanai etutang mai kaiwasafosa we arikangfoi, eteyo, “Arikangno arahi saubaunung we ambori wemananu we Yahudinesa fi didoni? Weo amewati ne awaha bei na do wanang murang foi, deinawiai we amea, dohona mani amera ma we amesomi wei.”
23242	MAT 2:4	Mayeai demi imami baba fosa tuti mantaunau Hukumi Musai soi fosa, efanduhisa ma ainanaya dutansa deyo, “Na katai bodoni dino Mananu Mampariri Allai dereri foi saubaunung nai ne?”
23245	MAT 2:7	Ainanaya Mananu Herodesi sahu inontaraifosa ma, dutang berasa na mamunggasai we na rahida fiani ewati awahafoi ne. [Weo enerorong we miung Mananu weworu nani.]
23246	MAT 2:8	Ampafe demisa era to Betlehemi deyo, “Mera wa metutang sauarai we arikangwai na mai. Masino mesobui mani, mera aha ma, metei kaririai we yau, ambori yau kontai ira wa isomi wei.”
23249	MAT 2:11	Esuai to munufoi afui, ewati arikangfoi tuti inang Mariai. Ainanaya etisangkapa eawemibukafo tuti esomi wei. Tuti etaio fianggeng eha we etohonai wei fo, amani emasi, tuti fianggeng mirarebanaio niunsai mampori, ahui we kemenyani tuti muri fo.
23250	MAT 2:12	Mayeai Sempaisi denawiai na amiai rorong wesa, we wiro era wa we eteisaharai we Herodesi ahang fanai. Ampafe ehidori na rang siai rowei to ene nufoi aha.
23251	MAT 2:13	Ainanaya inontaraifosa era wa, mayeai Sempaisi ne wewai manei medu we Yusupi na amiai rorong fo, deyo, “Herodesi enerorong we sera we arikangwai we miuni. Ampafe boabari wau, ka arikangwai tuti inana, muntowawu to Mesiri. Muntonayai na wanai paria imadu we wau aha.”
23253	MAT 2:15	Itonayai na wanai pariao Herodesi mireha. Ampafe fianai aino Sempaisi medurai ria ne nabifi kawariai kaririaia, deyo, “Isahu nehu Kaisungnei da to boriai weru nu Mesiri foi.”
23254	MAT 2:16	Rabuang bo Herodesi deitawanai we inontarai esawai etato awaha fosa etofari nanai, kesoua dang wawerahi. Ainanaya demi ne rai mamuna fosa na tapapa deyo, “Arikang mangno ene defuina boru to kofa na Betlehemi tantenang tuti munue wa ruramai na nana fosa mani, memunsa weruai.” Herodesi dohong kaiwo tonanai, weo titua kariri kaiwo mano esawai etato awaha fosa emadurai kariri rahida bo awahafoi kiawaria fo.
23258	MAT 2:20	Medu deyo, “Inontaraio eteyo emungno arikangwai nanisa emarareha ampa. Ampafe boa ka arikangwai tuti inanai, muntorarabera muntoru to nu Israeli foi aha.”
23259	MAT 2:21	Ampafe Yusupifo doabariri, kia arikangfoi tuti inanai itora to nu Israeli foi.
23260	MAT 2:22	Wape mayeai taraoai we Herodesi antungno Arkelausi dautai aha yiwang tamanaifa we wemananu na nu Yudea foi, ampafe mitai we da to wanaia. Manamo Sempaisi dohong kaiwo wei na amiai rorong aha, ampafe da to nu Galilea foia.
23261	MAT 2:23	Na wanai niayai na bendari wonong fino Nazareti. Ampafe na tonanane kaiwo nabifosa emadu kariri Mananu Mampariri foi kawariai na mai, amani, “I ambori ahui we inontarai Nazareti dine.”
23268	MAT 3:7	Inontarai eweFarisi tuti Saduki bitoya kontai era weia ambori webaptisisa. Wape Yohanesi detisa nanafo, medu wesa deyo, “E, inontarai mewarami aipaya di mea, mene tarai toyari tawai memuna, dohona menemitituai we mera ma iwebaptisi mea terai tonanai ambori mekaharai weru Seng Allai ne aiboi katu ma da ma fo fe?
23270	MAT 3:9	Dohonao meteyo mea mani mene wereng di Abrahami ampafe ambori mekaharai weru Allai ne aiboifo fe. Mearomioai we Seng Allai mani mawa arora wei we niari riria Abrahami na kamamieinei kontai.
23271	MAT 3:10	Tamangfoi meinenang na ai newafoi we robani. Ampafe ai bodoni dino webong kaha mani, robani tuti kabioi to adia rorong fo.
23272	MAT 3:11	Iwebaptisi mea na mereha we fiainawiai we metarabera mea weru mene sasarifi ampa, wape mano da tua yau ma foi fiebai sewa yau tuti we irehu ne wai sapatu fo terai ki, wiro imai we inari finana kaha. Andino ambori webaptisi mea na Nuaninu Mirarebanai foi tuti na adia, amani niari mea memararebanai tarai.
23276	MAT 3:15	Manamo Yesusi yoa wei deyo, “Towea kaha, weo na rang toninai turohong kariri fianai aino Allai dawi wea fo na mai.” Ainanaya webaptisi Yesusia.
23277	MAT 3:16	Webaptisi ia kai nanai, Yesusi dautai weru mereha rorong fo ayai. Na kutu siari nanai kontai rorafaisi tifai, tuti deti Allai Nuaninufoi ne tarai we muntung manei sea meu minohi sauwi.
23278	MAT 3:17	Mayeai tarao Allai raofuifoi medu na rorafaisi meu deyo, “Nehu Kaisung enehuwawuti fi dinani, kia enehurorongnei.”
23279	MAT 4:1	Mayeai Allai Nuaninufoi wiwiaing Yesusi to katai wekamamiei minano feai, we ambori Saminseni weanggariri.
23281	MAT 4:3	Na nanai mano Weanggari foi da ma weanggariri, medu wei deyo, “Taraie, Allai ne Kaisung di wau mani, bemi kamamieiwa wefiang we bang.”
23282	MAT 4:4	Manamo Yesusi yoa wei aha deyo, “Na Sempaisi ne Kaiwofo dotu tonina: ‘Inontarai eminohi etarang fo, na fiangfo titou kaha, mae na ohong kariri Seng Allai ne Kaiwo kiai ne kontai.’”
23284	MAT 4:6	Mayeai medu wei deyo, “Taraie Seng Allai ne Kaisung di wau mani, tawing wau tawai na ninai aweu, ambori wewaifosa esoru wau wori, tau aweu, mureha kaha. Weo Sempaisi ne Kaiwone rabuang bei dotu kariri wau tonina: ‘Allai ambori demi ne wewaifosa etamang we wau,’ tuti, ‘Etamang we wau na ewaramifo, ampafe tau kofafea kaha.’”
23285	MAT 4:7	Wape Yesusi yoa wei aha deyo, “Na Sengnei ne Kaiwone medurai kontai tonina: ‘Wiro meweanggari mene Mananu Seng Allai fanai.’”
23288	MAT 4:10	Yesusi yoa wei aha deyo, “Saminseni, ro weru yau. Weo na Sempaisi ne Kaiwone dotu tonina: ‘Mesomi terai we Allai mene Sengfoi tuti metohong kariri ne Kaiwofo terai.’”
23289	MAT 4:11	Ainanaya Saminsenifo pisuhirai weru Yesusi tuti wewai rabuangfoi da ma fiatari na fi dohong wea fo toyari fi we dang fo tonanai.
23295	MAT 4:17	Na rahida nanaifa aino Yesusi fioai borong medu deyo, “Metarabera mea weru mene sasariwa, weo Allai da ma we weMananu fe kikeu ampa.”
23296	MAT 4:18	Rahida bo Yesusi da na nafareng na ruru Galilea foi nani, detio manggaerang mandu, mambetahatui suruine, amani Simoni mano ahui kontai we Petrusi foi tuti ne tahatuio Andareasi. Umung erang na rurufoi.
23301	MAT 4:23	Yesusi da wari nu Galilea foi tuti deunau na munu agama Yahudi fo. Deiriri Kaiwo Mahikai fo kariri todoni Allai ambori weMananu ki. Kontai niari kaiwasa emaninang fosa ebeng weru maninang bodoni konta foi.
23306	MAT 5:3	“Mano enumiruainso ene fieai ahang kaha tuti enemitawang te Allai fosa mani, esobu ne maifo ampa weo eaino eminohi we Seng Allai ne inontaraifosa na ne Mananu rorong fo ne.
23307	MAT 5:4	Mano esaia etaidu fosa mani, esobu ne maifo weo Seng Allai ambori dufi euremikurufo ki.
23308	MAT 5:5	Mano enemirorong tewawa fosa mani esobu ne maifo, weo Allai ambori dohong nunei wesa ki, kariri ne kaiwo arera fo.
23309	MAT 5:6	Mano etohong weai paria we enemirorong mesi na Allai urengrea fosa mani, esobu ne maifo, we Allai ambori dohong kariri fi etohong weai nanai wesa ki, amani dohonsa enemirorong mesi kaririai.
23310	MAT 5:7	Mano earomio inontarai siai fo mani, esobu ne maifo, weo eaino ambori Allai arosa kontai ki.
23311	MAT 5:8	Mano enemirorong mirarebanai fosa, esobu ne maifo, weo ambori ewati Allai ki.
23312	MAT 5:9	Mano eha manang we kaiwasao emamuna wawerasa fosa fo mani, esobu ne maifo, weo Allai ambori yoa wesa we ne arikang ki.
23313	MAT 5:10	Mano kaiwasa enari kangganisa weo enemirorong mesi kariri Allai ne Kaiwone fosa, ea kontai esobu ne maifo, weo Allai mioansa weo eaino eminohi we Seng Allai ne inontaraifosa na ne weMananu rorong fo ne.
23322	MAT 5:19	Ampafe mandoni dino deiaya hukumi fo bei na Kaiwo Musai soi fo, masino hukumi nani ketui todoni ki, tuti deunau inontarai siai we ea kontai eteiaya hukumifoi kontai tonana mani, ambori atori we inontarai tewawa pari dine na Allai ne weMananu rorong fo. Mae mandoni dino yoa weai, dohong kaririai tuti deunau inontarai siai we etohong kaririai konta mani, ambori atori we inontarai fuba na ne weMananu rorong fo ki.
23323	MAT 5:20	Ampafe yeisaharai we mea, weo wiro menemirorong mesi sewa mantaunau Kaiwo Musai soi fosa tuti Farisifosa kaha mani, todoni kontaio mesuai to Allai ne weMananu rorong fo kaha rai.”
23324	MAT 5:21	“Metaramioai ampa kariri fianai aino Allai medurai we tane werengfosara fo, amani deyo, ‘Memung inontarai funoma fanai, mandoni dino miung inontarai mani ambori sodai aiboifo ria Allai ki.’
23325	MAT 5:22	Wape ninaia mani imadu mau yeyo, mandoni dino kesisou ne inontarai doroi manei mani, ambori sodai aiboifo ria Allai ki. Tuti mandoni dino deibera ne doroi manei mani, ambori kari to Majelisi Agama fosa we ehutu kaiwo kariri ki. Tuti mandoni dino kesou deibera inontarai siai manei deyo, ‘Weinggowui’ mani, wenani waramipari to Sorohao Adia Rorong foi.
23326	MAT 5:23	Ampafe masino manei na mea boyo bohong nemu korbani we Allai, wape aromuoai we nemu doroifoi enerorong pirahai we wau,
23327	MAT 5:24	nana mani tawingno nemu korbani nani wiatai na mesbao ohong korbani nai foi, mae ro wa weboyari ria nemu doroifoi akawuru wo, ambori barabera wau ma we bohong nemu korbanifoi we Allai ki.
23334	MAT 5:31	“Aunaufo weai kontai dotu toninai: ‘Mandoni dino dira ne wiwingfoi mani todoni kontaio niari surati bei kariri dirarifo tuti dohoni we wiwingfoi.’
23336	MAT 5:33	“Metaramioai kontai ampa, kariri kaiwo raminde Allai medurai we tane werengfosara fo, deyo, ‘Wiro mefafora funoma fanai. Mefafora na Sempaisi arongreafo we menari fiea mani, finanai todoni kontai metohong kaririai.’
23337	MAT 5:34	Wape ninaia mani imadu we mea mau yeyo, wiro mefafora fanai. Wiro mefafora na rorafaisi fanai, weo rorafaisi mani katai Allai minohi naya fine.
23340	MAT 5:37	Ampafe fi meteyoai nani antu mani, memadu terai meteyo, ‘Yo,’ mae antu kaha mani, memadu meteyo, ‘Bireri.’ Mae mefafora fanai weo nana mani, Saminseni dino wedaya metohong sasari na tonana ne.”
23348	MAT 5:45	[Weo na menari tonana ne mani, metohong kariri fio mai we Allai ne arikangne mea metohong kariria fo.] Weo Dai nani dino enewawu mandoni kontai, doni dohong wofoi sambewa inontarai eharira fosa tuti mano ebeng fosa; tuti dohong metangfoi ming we inontarai enemirorong mesi fosa tuti mano enemirorong mesi kaha fosa kontai.
23349	MAT 5:46	Weo masino menemiwawu te mano enemiwawu mea fosa kontai tera mani, fiembaitai fianai aino mesobua ne? Weo mano efanduhi pajaki we Kaisari fosa ahusa we inontarai eharira saine, wape ea kontaio enemiwawu kontai tonana. Ampafe todoni kontaio menemiwawufo fuba sewasa.
23350	MAT 5:47	Tuti masino metohong mahikai we mene doroifosa tera mani, fibeng fianai aino menariao sewa kaiwasa bitoya foi ene enarifo ne? Weo kaiwasa na nu siaio etaroanso Allai kaha fosa kontaio enari tonana. Ampafe mea mani, todoni kontaio metohong beng we mene aitetafosa.
23353	MAT 6:2	Ampafe metohong fieai we mefata inontarai ene pari fi fosa mani, dohonao menari kariri inontarai enari fayafayarai fosa we enari finani na kaiwasa bitoya euremirea fo fanai, weo ea mani esahu tuti fibeng enari fo ambori kaiwasafoi ewatisa. Weo inontarai nanisa efaraise enari tonanai na munu agama Yahudi fo tuti na rangfo ete na katai kaiwasa bitoya era naya fo, ambori kaiwasafosa etaparandinsa. Mearomioaifa we inontarai tonana nesa esobu ene fiembaitafo na fi enari tonana fo ampa, amani na kaiwasa efiaisa tonana fo.
23357	MAT 6:6	Wape meteo metutang Sempaisi mani, mesuai to mene munu rorong fo afui, mehafe mene rahutufo tuti metutang mene Dai wiro ati pari kahai nani. Ambori mene Dai mano deti fi menari worawai nani dohong fiembaitafo we mea.
23360	MAT 6:9	Ampafe metutang tonina, ‘Amene Dai Wau na Waidani, Kadono wonomuwai atori we mirarebanai,
23364	MAT 6:13	Dohonao tua amea ametohong kariri fi sofao weanggari amea we amenari sasarifo fanai, tuti tawing amea ambori amekaharai weru mano Kerira foi. [Weo Wauno Mananu wemambiriu paria, mano ametato Wau we fitawafa. Antu.]’
23373	MAT 6:22	“Tauremine mani wepadamarang we tane tarainei. Ampafe masino meuremiwa mamarampoti mani, mene taraiwai sentenang dansairai.
23374	MAT 6:23	Mae meuremiwa fayou mani, mene taraiwai memantiti sentenang kontai. Ampafe masino sambewaraio nayai na mea wa mamantitia mani, memamantitia tuti ne mamantitifo sewa aha.
23375	MAT 6:24	Wiro inontarai manei wewoming we mananu mandu kaha. Weo nana mani ambori enewawu manei mae enerireu mano wei foi ki. Ete niari kariri manei ne kaiwofo mae kiobu tarang we mano wei foi nengfo ki. Tonanai kontaifa we mea, wiro mewewoming we Seng Allai tuti mewewomong we doi ruhia kaha.”
23376	MAT 6:25	“Ampafe yeikaririai we mea yeyo, dohonao mearomikuayai we meminohi toa wa fe, amani kariri fianai aino metang fo tuti metunung fo fanai. Tuti wiro mearomikuayai we mene taraiwai fanai kariri fiani aino mesansungna wa fe. Weo mene ansengwai mani dedai sewa fiang tuti mene taraiwai dedai sewa ansungno mesansungna fo.
23379	MAT 6:28	Tuti we fiani mearomikuayai we fi mesansungna fo wei ne? Mewati kariri kununumifoi we ne weainarifo. Ainari nani wiro dohong fi kaha, tuti sungfi kaha, wape Seng Allai niariri mahikai.
23381	MAT 6:30	Ninoio weainaria denteng nani, rahida nini sifu wape aha mani ferami aha we nunumi. Tonanai wape Allai miani mehikai paria. Nana mani, mano meroasoai turura kaha ne mea, ambori Allai sensung mea kontai ki.
23382	MAT 6:31	Ampafe dohonao mearomikuayai tuti memadu meteyo, ‘Fianai aino ambori ametang ne?’ ete ‘Fianai aino ambori ametunung ne?’ Tuti, ‘Fianai aino ambori amesansungna ne?’
23384	MAT 6:33	Wape mesera fafong we Allai ne weMananufo tuti we menemirorong mesi toyari ne dawiafo. Nanaia mani fi metohong weai nanai ambori Allai dohonai kontai ki.
23385	MAT 6:34	Ampafe wiro mearomikuayai we fianai aino ambori mesobuai na rahida sua ahang foi fanai. Weo dadirao rahida bonini demoyarai we rahida bonini, wiro aromikuayai we rahida sua ahang foi fanai.”
23386	MAT 7:1	“Wiro metinggai funong inontarai fanai ambori Seng Allai kontai wiro kiutu kaiwo kariri mea kaha.
23387	MAT 7:2	Weo fianai aino metinggairai we inontarai siai fo, ambori Allai kiutu kaiwo kariri mea nai kontai ki. Tuti mene metitua inontarai siai na metinggaisa nana fo, Allai yu we titua mea nayai kontai ki.
23396	MAT 7:11	Ampafe mea mewarami aipaya tonanai ki, wape mewaitawang metohong ne bengfo we mene arikangfosa. Nana mani mene Dai na Waidani ne dohonafo sewa weru mea aha. I ambori dohongno ne beng sewa fo we mano etutani fosa ki.
23398	MAT 7:13	“Mesera we mesuai to Allai ne Mananu rorong fo mani, merurai we mesuai na rahutu dadira fo. Weo rahutu tuti rang to ne karirafo mani tirera tuti fiabai, tuti kaiwasa bitoya esuai nai.
23401	MAT 7:16	Ampafe metaroansosa terai na fianai aino enari fo. Ne tarai kariri aibongfo, amani wai sirarami nei wiro webong angguri kahai tuti boburainei wiro webong andori kaha.
23406	MAT 7:21	Wiro mano sahu we Yau deyo, ‘Sengwa Wau, Sengwa Wau!’ andino ambori suai to Allai ne weMananufo na Waidani ne kaha, manta mano dohong kariri Dai na Waidani ne awiafo tera foi.
23407	MAT 7:22	Na rahida Allai kiutu kaiwo nai foi kaiwasa bitoya ambori emadu we yau eteyo, ‘Sengne Waune! Raminde nanai na wonomune ametairiri Allai ne Kaiwone toyari nabi fafong fosa etairiria fo, na wonomune ametata inggira bitoya nai, tuti na wonomune amenari fitantuma bitoya kontai nai mae?’
23409	MAT 7:24	“Ampafe mano tarao nehu kaiwofe ninai kiai tuti dohong kaririai na mai foi mani, ne tarai toyari inontaraio sewai niari ne munu doa na kamamieia mutu.