23216	MAT 1:3	Yehudai dawingno Peresi tuti Serahi. Uinami dino Tamari. Peresi dawingno Hesroni, Hesroni dawingno Rami,
23217	MAT 1:4	Rami dawingno Aminadapi, Aminadapi dawingno Nahasoni, Nahasoni dawingno Salmoni,
23218	MAT 1:5	Salmoni dawingno Boasi, tuti Boasi nini inang dino Rahapi. Boasi dawingno Obeti, tuti Obeti inang dino Ruti. Obeti dawingno Isai,
23219	MAT 1:6	Isai dawingno Mananu Dauti. Dauti dawingno Salomoi, tuti Salomoi nini inang dino Betsebai, Uriai ne wiwingfoi.
23220	MAT 1:7	Salomoi dawingno Rahabiami, Rahabiami dawingno Abiai, Abiai dawingno Asai,
23225	MAT 1:12	Tuti ne riria na rabuang bo enai na nu Babeli foi mani, toninai: Yakoniasi dawingno Sealtieli, Sealtieli dawingno Zerubabeli,
23233	MAT 1:20	Wape Yusupi enetituai we deyo niari tonanai mae, dirua mani demiai. Na ne amiai rorong foi deti Sempaisi ne wewai manei medu wei deyo, “Yusupe, Dauti ne ririane waune, dohonao mutai we ka Mariai we nemu wiwing fanai. Weo arikangno doa wei wani mani, Nuaninu Mirarebana faini andino wedaya tonana fe ne.
23235	MAT 1:22	Ne nanai kai kawariai tonanai ambori mai kariri fianai aino Sempaisi medurai na ne nabifosara fo, amani,
23237	MAT 1:24	Yusupi denawa doara mani dohong kariri kaiwo Sempaisi ne wewaifoi medura fo ampafe kia Mariai we ne wiwing.
23250	MAT 2:12	Mayeai Sempaisi denawiai na amiai rorong wesa, we wiro era wa we eteisaharai we Herodesi ahang fanai. Ampafe ehidori na rang siai rowei to ene nufoi aha.
23251	MAT 2:13	Ainanaya inontaraifosa era wa, mayeai Sempaisi ne wewai manei medu we Yusupi na amiai rorong fo, deyo, “Herodesi enerorong we sera we arikangwai we miuni. Ampafe boabari wau, ka arikangwai tuti inana, muntowawu to Mesiri. Muntonayai na wanai paria imadu we wau aha.”
23253	MAT 2:15	Itonayai na wanai pariao Herodesi mireha. Ampafe fianai aino Sempaisi medurai ria ne nabifi kawariai kaririaia, deyo, “Isahu nehu Kaisungnei da to boriai weru nu Mesiri foi.”
23257	MAT 2:19	Mayeai Herodesi mirehara, ainanaya Sempaisi ne wewai manei medu we Yusupi na ne amiai rorong foi, na nu Mesiri foi.
23260	MAT 2:22	Wape mayeai taraoai we Herodesi antungno Arkelausi dautai aha yiwang tamanaifa we wemananu na nu Yudea foi, ampafe mitai we da to wanaia. Manamo Sempaisi dohong kaiwo wei na amiai rorong aha, ampafe da to nu Galilea foia.
23263	MAT 3:2	“Metarabera mea weru mene sasariwa, weo Seng da ma we wemananu fe kikeu ampa.”
23264	MAT 3:3	Yohanesi nini dino nabi Yesayai medu kariri deyo, “Inontarai manei sahu pampang na katai wekamamiei minano foi deyo, ‘Memainenang rang beng feai we Sempaisi, tuti menaria mimoya wei.’ ”
23268	MAT 3:7	Inontarai eweFarisi tuti Saduki bitoya kontai era weia ambori webaptisisa. Wape Yohanesi detisa nanafo, medu wesa deyo, “E, inontarai mewarami aipaya di mea, mene tarai toyari tawai memuna, dohona menemitituai we mera ma iwebaptisi mea terai tonanai ambori mekaharai weru Seng Allai ne aiboi katu ma da ma fo fe?
23270	MAT 3:9	Dohonao meteyo mea mani mene wereng di Abrahami ampafe ambori mekaharai weru Allai ne aiboifo fe. Mearomioai we Seng Allai mani mawa arora wei we niari riria Abrahami na kamamieinei kontai.
23279	MAT 4:1	Mayeai Allai Nuaninufoi wiwiaing Yesusi to katai wekamamiei minano feai, we ambori Saminseni weanggariri.
23282	MAT 4:4	Manamo Yesusi yoa wei aha deyo, “Na Sempaisi ne Kaiwofo dotu tonina: ‘Inontarai eminohi etarang fo, na fiangfo titou kaha, mae na ohong kariri Seng Allai ne Kaiwo kiai ne kontai.’”
23283	MAT 4:5	Mayeai Saminseni kia Yesusi to bendari mirarebanaio Yerusalemia, na wanai dohoni minohi na Sempaisi ne Munufoi kuruinafo.
23284	MAT 4:6	Mayeai medu wei deyo, “Taraie Seng Allai ne Kaisung di wau mani, tawing wau tawai na ninai aweu, ambori wewaifosa esoru wau wori, tau aweu, mureha kaha. Weo Sempaisi ne Kaiwone rabuang bei dotu kariri wau tonina: ‘Allai ambori demi ne wewaifosa etamang we wau,’ tuti, ‘Etamang we wau na ewaramifo, ampafe tau kofafea kaha.’”
23285	MAT 4:7	Wape Yesusi yoa wei aha deyo, “Na Sengnei ne Kaiwone medurai kontai tonina: ‘Wiro meweanggari mene Mananu Seng Allai fanai.’”
23286	MAT 4:8	Mayeai Saminseni kia Yesusi to uai dedai bei nuwowongfo aha, tuti na nanai deinawi katai mananufo ewemananu naya fo kiai na nunei sentenang tuti ne mahikai fuba niai nai foi sentenang wei.
23288	MAT 4:10	Yesusi yoa wei aha deyo, “Saminseni, ro weru yau. Weo na Sempaisi ne Kaiwone dotu tonina: ‘Mesomi terai we Allai mene Sengfoi tuti metohong kariri ne Kaiwofo terai.’”
23289	MAT 4:11	Ainanaya Saminsenifo pisuhirai weru Yesusi tuti wewai rabuangfoi da ma fiatari na fi dohong wea fo toyari fi we dang fo tonanai.
23294	MAT 4:16	Kaiwasa enayai na mamantiti rorong fo ewati sambewarai fiebai bei ampa, mano mamantitifoi tebungsa fosa, Sambewarafoi dansaisa ampa.”
23296	MAT 4:18	Rahida bo Yesusi da na nafareng na ruru Galilea foi nani, detio manggaerang mandu, mambetahatui suruine, amani Simoni mano ahui kontai we Petrusi foi tuti ne tahatuio Andareasi. Umung erang na rurufoi.
23302	MAT 4:24	Kaiwo kariri Yesusi fo dafai wariai na nu Siria foi sentenang, ampafe kaiwasa bitoya era ruhiai ma, eha inontarai fuba emaninang fosa tuti mano maninangfo wedaya esodai dadira fosa we Yesusi ma. Kaiwasa nuaninu karira dohonsa fosa, mano euremi marareha arora fosa, mano efaya fosa, kaiwasa fuba nani kiai Yesusi niarisa ebeng.
23306	MAT 5:3	“Mano enumiruainso ene fieai ahang kaha tuti enemitawang te Allai fosa mani, esobu ne maifo ampa weo eaino eminohi we Seng Allai ne inontaraifosa na ne Mananu rorong fo ne.
23307	MAT 5:4	Mano esaia etaidu fosa mani, esobu ne maifo weo Seng Allai ambori dufi euremikurufo ki.
23313	MAT 5:10	Mano kaiwasa enari kangganisa weo enemirorong mesi kariri Allai ne Kaiwone fosa, ea kontai esobu ne maifo, weo Allai mioansa weo eaino eminohi we Seng Allai ne inontaraifosa na ne weMananu rorong fo ne.
23325	MAT 5:22	Wape ninaia mani imadu mau yeyo, mandoni dino kesisou ne inontarai doroi manei mani, ambori sodai aiboifo ria Allai ki. Tuti mandoni dino deibera ne doroi manei mani, ambori kari to Majelisi Agama fosa we ehutu kaiwo kariri ki. Tuti mandoni dino kesou deibera inontarai siai manei deyo, ‘Weinggowui’ mani, wenani waramipari to Sorohao Adia Rorong foi.
23332	MAT 5:29	Masino uremu domoya wai wedaya nari sasari mani, ketafatini kobioi weru wau. Weo nemu taraiwai ne doni aino wedaya nari sasari nani kobioi mani beng sewa weru borarati wape ambori nemu taraiwai sentenang saukaha Soroha rorong foi ne.
23333	MAT 5:30	Tuti masino waramu rufi nai wai wedaya nari sasari mani, ferang kutui tuti kobioia. Weo nanai aino beng sewa borara nemu taraiwai ne doni aino wedaya sasari wai, wape ambori nemu taraiwai sentenang saukaha Soroha rorong foi fo.”
23335	MAT 5:32	Wape ninaifa mani imadu mau yeyo, mandoni dino dira ne wiwingfoi, wape wiro wiwingfoi dohong sarawai ria mang siai kaha, mayeai wiwingfoi ambori rirau siai aha mani, ne mang dirari foi wedayari dohong sara Sengnei ne Kaiwone masi kariri sasario manei niai ria wiwing siai fo. Tuti mandoni dino dau wiwing nani aha mani dohong sara Sengnei ne Kaiwo tonana fo kontai.”
23336	MAT 5:33	“Metaramioai kontai ampa, kariri kaiwo raminde Allai medurai we tane werengfosara fo, deyo, ‘Wiro mefafora funoma fanai. Mefafora na Sempaisi arongreafo we menari fiea mani, finanai todoni kontai metohong kaririai.’
23340	MAT 5:37	Ampafe fi meteyoai nani antu mani, memadu terai meteyo, ‘Yo,’ mae antu kaha mani, memadu meteyo, ‘Bireri.’ Mae mefafora fanai weo nana mani, Saminseni dino wedaya metohong sasari na tonana ne.”
23356	MAT 6:5	“Masino metutanai we Sempaisi mani, dohonao metutang kariri inontarai enari fayafayarai fosa fanai. Inontarai nanisa etutang Sempaisi mani, enemirorong piraise we era wa etoari na munu agama Yahudi fo tuti na rang borirufo, ambori kaiwasa ewatisa. Mearomioaifa we inontarai nanisa esobu ene fiembaitafo na fi enari tonana fo ampa, amani na kaiwasa efiaisa tonana fo.
23357	MAT 6:6	Wape meteo metutang Sempaisi mani, mesuai to mene munu rorong fo afui, mehafe mene rahutufo tuti metutang mene Dai wiro ati pari kahai nani. Ambori mene Dai mano deti fi menari worawai nani dohong fiembaitafo we mea.
23358	MAT 6:7	Kontai metutang Sempaisi mani dohonao metutawawera kaiwo memadura fo pampang kariri inontarai etaroanso Sempaisi kaha fosa fanai. Weo ea mani enemitituaitai eteyo emadu kaiwo bitoya mani, wedaya Sempaisi taraoai sewa tuti yoa we fi etutang wea fo ki.
23375	MAT 6:24	Wiro inontarai manei wewoming we mananu mandu kaha. Weo nana mani ambori enewawu manei mae enerireu mano wei foi ki. Ete niari kariri manei ne kaiwofo mae kiobu tarang we mano wei foi nengfo ki. Tonanai kontaifa we mea, wiro mewewoming we Seng Allai tuti mewewomong we doi ruhia kaha.”
23379	MAT 6:28	Tuti we fiani mearomikuayai we fi mesansungna fo wei ne? Mewati kariri kununumifoi we ne weainarifo. Ainari nani wiro dohong fi kaha, tuti sungfi kaha, wape Seng Allai niariri mahikai.
23380	MAT 6:29	Wape yeisaharai we mea mau, Mananu Salomoi kontaio ne ra bitoya tonanai, wape ansung sensungna fo kontaio wiro wea mehikai kariri ainarifo nani kaha.
23383	MAT 6:32	Weo, fi tonana ne, inontarai mano etaroanso Sempaisi kaha fo ansaino erurai esera wea ne. Wape mea mani, mene Dai na rorafaisi deitawanai ampa we fi tonana ne metohong weai paria.
23386	MAT 7:1	“Wiro metinggai funong inontarai fanai ambori Seng Allai kontai wiro kiutu kaiwo kariri mea kaha.
23406	MAT 7:21	Wiro mano sahu we Yau deyo, ‘Sengwa Wau, Sengwa Wau!’ andino ambori suai to Allai ne weMananufo na Waidani ne kaha, manta mano dohong kariri Dai na Waidani ne awiafo tera foi.
23407	MAT 7:22	Na rahida Allai kiutu kaiwo nai foi kaiwasa bitoya ambori emadu we yau eteyo, ‘Sengne Waune! Raminde nanai na wonomune ametairiri Allai ne Kaiwone toyari nabi fafong fosa etairiria fo, na wonomune ametata inggira bitoya nai, tuti na wonomune amenari fitantuma bitoya kontai nai mae?’
23451	MAT 9:3	Ampafe mantaunau Kaiwo Musai soi fo maneiru teaio enayai na nanai fosa esaimumung wawerasa eteyo, “Inontarai nini deibera Seng Allai.”
23483	MAT 9:35	Ainanaya Yesusi da wariai deunau na munu agama Yahudi na bendari tuti munue nanaia kai. Deiriri Kaiwo Mahikai fo kariri Seng Allai da weMananu ma fo. Kontai niari kaiwasa esodai maninang bodoni konta fosa ebeng aha.
23488	MAT 10:2	Yesusi ne inontarai ewesuraya mandu dirisa we rasuli fosa mani ewonomi finina: reantenang mani Simoni (mano sahui we Petrusi foi), Andareasi (Simoni ne tahatuifoi), Yakobusi (Zebedeusi ne kaisungfoi), Yohanesi (Yakobusi ne tahatuifoi),
23490	MAT 10:4	Simoni (mano biriu we inontarai Israeli fosa etoa siai weru Romafosa), Yudas Iskariotio (mano ambori dewayang Yesusi foi).
23491	MAT 10:5	Yesusi demi ne inontarai suraya mandu fosa tuti deretawansa deyo, “Mera to katai inontarai Yahudi kaha fosa eminohi naya wa fanai, tuti wiro mesuai to bendari inontarai Samaria fosa fanai.
23498	MAT 10:12	Mera wa mesuai to munu nani mani, meteyo, ‘Kadeo Sengnei mioang mea.’
23501	MAT 10:15	Mearomioaifa, weo rahida Seng Allai kiutu kaiwo kariri nunei fo, inontarai na bendari Sodomi tuti Gomora fosa, aiboi dohonai wesa fo sayayai sewa aiboi dohonai we mano wiro etamang we mea kahai nani sa fo.”
23511	MAT 10:25	Mano sobu aunau foi ne tarai kariri ne mantaunaufoi mani demoyara to, tuti womingfoi ne tarai kariri ne mano yufi wei foia mani demoyara to. Mea mani mene Seng di Yau. Ampafe masino esahu Yau we iweBarsebuli nana mani eteikanggani mea sewa aha.”
23514	MAT 10:28	Tuti dohona mematai inontaraife weo emung tane tarainei, wape ene pari mambiriu we emung tanumianinunei. Mae memataiti dino Allai, weo I mani wemambiriu we miung tane tarainei tuti tanumianinunei na Soroha rorong foi ne.
23540	MAT 11:12	Na siario Yohanesi dariai we wiuwu Kaiwo Mahikai kariri Allai ne weMananufo paria sobu ninaifa ne, inontarai ewemambiriu na Sengnei etairiri Allai ne weMananufo na wemambiriu paria, tuti kaiwasa efau etapai mae, efau kontai eroasoai tuti era riatai, amani inontaraio raminde eharira tuti emamuna fosa.
23546	MAT 11:18	Weo Yohanesi nini da ma mani, wepuasa tuti dunung angguri kaha, manamo meteyo, ‘I mani Saminseni niai nai.’
23547	MAT 11:19	Ainanaya Kaisung Inontarai nei da ma mani dampi, dunung, tuti memadu meteyo, ‘Mewati inontaraifoi denanggoing, meyeru biriu, tuti firao mano efanduhi pajaki we parenta Roma foi tuti inontarai sasari.’ Wape Seng Allai sewai sewa. Mano esomi wei fosa etainawi ne awaifo nanai na fimai etohong toa fo.”
23549	MAT 11:21	“Inontarai Korasimi mesobu ne karirafo rai! Tuti inontarai Betsaida ne mea kontai, mesobu ne karirafo konta rai. Weo fitantuma bitoyao inariri rahang mea tonina ne, masino inari na bendario boriai weru Israelinei, toyari Tirusi tuti Sidoni mani, inontarai na wana fosa etarabesa kawuru weru ene sasarifo tuti esansung ansung koya fo, eruai kangganangfoa watai na enumikamieifo ampa.
23550	MAT 11:22	Wape imadurai we mea mau yeyo, rahida bo Allai kiutu kaiwo kariri nunei nai foi, mesobu aiboi maraba sewa inontarai Tirusi tuti Sidoni fosa.
23551	MAT 11:23	Tuti mea na bendari Kapernaumi, menemitituai we metadai sewa paria sobu rorafaisi kontai ki, wape Allai ambori su mea beyari paria sobu katai Soroha rorong foi. Weo masino na Sodomi esobu fitantumafeai kariri ne inari rahang mea tonina fea mani, bendari nani wiro wioru kahai mae doari paria sobu ninai.
23552	MAT 11:24	Wape imadurai we mea mau yeyo, rahida bo Allai kiutu kaiwo kariri nunei nai foi, mesobu aiboi maraba sewa inontarai Sodomi fosa.”
23553	MAT 11:25	Rabuang bonani Yesusi wenadi deyo, “Dai, Seng mano ru rorawai tuti nunei Wau, yohong mahikai we Dai Wau, weo finani kiaio bodiwarai weru mano esawai tuti ewaitawang fi bitoya fosa, mae boinawiaia kasau we mano ene tarai kariri arikangnesa.
23559	MAT 12:1	Na rabuang bonani, na rahida Sabati bei, amani rahida Yahudi fosa erufi nai kaha foi, teterai we Yesusi da riria romi potang fo. Ne inontarai erariati fosa ewati potangfoi nanai eteting bongfoi we etani, weo ewawisi fefe.
23560	MAT 12:2	Farisifosa ewati finana fo, emadu we Yesusi eteyo, “Botia, nemu inontarai eraria wau wasa etohong roaing kaiwo dotu wedua tarufi na rahida Sabati foi wanai.”
23562	MAT 12:4	Amani suai to Sempaisi ne Munufoi afui dangno roti etutang tutirai we Allaia fo tuti dohonai we ne mano erariati fosa etang kontai. Wape finanai, kariri hukum agama foi mani, imami erufi na Sempaisi ne Munufoi saino etang tera ne.
23563	MAT 12:5	Kontai, mewaitawanai we na rahida Sabati fo, imamifosa erufi na Sempaisi ne Munufoi mani, wedaya ea kontai etohong roaing Sabatifoi finana. Wape metatorai na hukum agama foi mani, wiro enari sarawa kaha.
23564	MAT 12:6	Imadurai we mea mau yeyo, na ninai manei fiabai sewa Munu Seng foi.
23565	MAT 12:7	Kaiwofea dotu toninai: ‘Wiro yawi we inontarai etohong korbani fiahung we yau kaha, mae fi yawi pari wea fo mani, earomio inontarai siai.’ Ampafe masino metafu Sempasi ne Kaiwofo nanai na mai mani, wiro metinggai mano enari sarawa kaha nesa kaha.
23566	MAT 12:8	Weo Kaisung Inontarai nei weSeng we rahida Sabati nei kontai, [ampafe wemambiriu weo deiriri kariri fianai aino na rahida Sabati nei mani inontarainesa enari fo, tuti fianai aino enari kaha fo].”
23568	MAT 12:10	Na nanai deti inontarai manei warang bei mireha. Inontarai eweFarisi manea na nanai eteyo etinggai Yesusi we niari roaing Hukumi Musai soi fo, ampafe etutani eteyo, “Kariri Hukumi Musai soi fo mani, tanari inontarai etanteng na rahida Sabati ne konta ne?”
23569	MAT 12:11	Yesusi yoa wesa deyo, “Masino na mea, manei ne domba manei da wa saukaha kamirei berorong bei na rahida Sabati foi, nana mani fianai aino niari ne? Nana mani, wiro yurai we yuaisi weru kamirei rorong foi kaha e? Todoni kontaio yurai we yuaisi rai.
23570	MAT 12:12	Tonanaifa mani, dombanei dino dedai sewa inontarai fine ne? Bereri. Ampafe kariri Hukumifoi, nari ne bengfo na rahida Sabati foi mani, nana mani fi beng fine.”
23578	MAT 12:20	Toyari wiro fio kiutu ninoi robong adareti tikai sawai foi kaha, tuti wiro fefe padamarang denggararua de minong foi kaha, I wiro tiapa inontaraio ewemambiriu kaha, tuti manang we mano efanahang fosa, Pariao ne weMananu tarai fo kiraikobu Saminseni ne wemananu mamantiti fo.
23584	MAT 12:26	Tonanai kontai we Saminseni, masino Saminseni data Saminseni mantauni aha mani, deinawiai we Saminseni dapa bera mantauni tuti tiabau finanai. Nana mani ambori ne mananufo nayai mutu kaha mae wioru ki.
23586	MAT 12:28	Wape yau mani yata nuaninu karira na Allai ne mambiriune, nana mani yeinawiai weo na yau mani, Seng Allai da ma we weMananu rahang mea ampa.
23587	MAT 12:29	Nuaninu karira fosa ene tarai kariri we-wemambiriu manei minohi na ne munufoi. Tuti manei wiro suai to ne munufoi afui we wewu ne rafoi kaharai, mae wenani tefu mambiriufoia wiorahi akawuru wo, ambori wewu ne rafoi ki. Ampafe na yata nuaninu karira to boriai yeinawiai we ikaraikobu Saminsenia.
23597	MAT 12:39	Wape Yesusi yoa wesa deyo, “Kaiwasa fuinini mesaipaya paria tuti mehurumitare mene Sengfoi, ne tarai toyari mang manei kurutare ne wiwingfoi tuti dohong we wiwing siai. Metutang we inari fitantumafeai we fiainawiai we mea kariri yau. Wape wiro inari fitantuma siai fea we mea kaha, mae fiainawiaio mewaitawanai na nabi Yunusia fo.
23600	MAT 12:42	Tonanai kontai we wiwing Mananuo na do wanangsai foi, i ambori suwi kontai ria inontarai mano na rabuang bonini ne mea we dinggai mea kontai ki. Weo wiwing Mananu nini da pari na nunei rea naya fo ma we sobu aunau mai na Mananu Salomoi mano sewai foi. Tuti na ninai, na katai nini manei fiabai sewa Mananu Salomoi ne, manamo wiro metaramioi kaha.
23627	MAT 13:19	Aibong sawai na rangfoi mani, yiwanso inontaraio etarami Sempaisi ne Kaiwofo kariri todoni weMananufo, wape wiro etafu kaiwofo na mai kaha. Ampafe Saminseni, amani mano kerira foi, da ma dewa Kaiwo kafarai tonana fo weru enemirorongfoa.
23639	MAT 13:31	Yesusi deiriri fiyiwansoai bei kontai we kaiwasa bitoya foi aha mani medu deyo, “Allai ne Mananu rorong foi mani ne tarai toyari fiyiwansoai nini; Sawi bong bei, manei kiaria sanami na ne romifo.
23641	MAT 13:33	Yesusi deiriri fiyiwansoai bei aha mani deyo, “Seng Allai ne Mananu rorong foi kontai ne tarai toyari fi dohong tepung dautai, amani ragi. Wiwing manei sariri aweu fiahi tamu tepung bitoya, wedaya tepungfoi dautai paria ketu loyang wiatai nai foi dereungfo.”
23646	MAT 13:38	Romifoi mani nunei dine, aibong denteng foi mani inontarai mano Allai sahusa we ne arikangno eminohi na ne weMananufoi fo saine, mae rambongfoi mani Saminseni ne arikangfo saine.
23647	MAT 13:39	Mano weaiteta da sanang rambong bongfoi mani, Saminseni mantauni dine. Rahida eting potangfoi naya fo mani, rahida nunei werea naya fo dine, tuti mano etetingfi fosa mani wewaifo saine.
23654	MAT 13:46	Serawa sobu mutiara ne harga dedai sewa beia, da wa dewayang nefi minohi tutira foa kai, tuti wiori mutiarafoia.