23214	MAT 1:1	Jesucristo Davidkudaken adhueaʼsiʼpo kenpaʼti Abrahamkudaken adhueaʼsiʼpo o̱ʼu̱yate. In berobaʼte do Mateoa onʼnigmadoyaʼne. Jesucristoen adhueaʼpaneʼdik onʼnigmadoyaʼdene.
23215	MAT 1:2	Aʼnennanada Abraham Isaacen huaoj o̱ʼu̱yate. Isaac Jacoben huaoj o̱ʼu̱yate. Jacob Judáen huamaʼbuyereen huaoj o̱ʼu̱yate.
23216	MAT 1:3	Judá Faresen Zaraereen huaoj o̱ʼu̱yate. Tamar kenomeyen huaoj o̱ʼu̱yate. Fares Esromen huaoj o̱ʼu̱yate. Esrom Aramen huaoj o̱ʼu̱yate.
23217	MAT 1:4	Aram Aminadaben huaoj o̱ʼu̱yate. Aminadab Naasónen huaoj o̱ʼu̱yate. Naasón Salmónen huaoj o̱ʼu̱yate.
23220	MAT 1:7	Salomón Roboamen huaoj o̱ʼu̱yate. Roboam Abíasen huaoj o̱ʼu̱yate. Abías Asaen huaoj o̱ʼu̱yate.
23221	MAT 1:8	Asa Josafaten huaoj o̱ʼu̱yate. Josafat Joramen huaoj o̱ʼu̱yate. Joram Uzíasen huaoj o̱ʼu̱yate.
23222	MAT 1:9	Uzías Jotamen huaoj o̱ʼu̱yate. Jotam Acazen huaoj o̱ʼu̱yate. Acaz Ezequíasen huaoj o̱ʼu̱yate.
23223	MAT 1:10	Ezequías Manasésen huaoj o̱ʼu̱yate. Manasés Amónen huaoj o̱ʼu̱yate. Amón Josíasen huaoj o̱ʼu̱yate.
23226	MAT 1:13	Zorobabel Abiuden huaoj o̱ʼu̱yate. Abiud Eliaquimen huaoj o̱ʼu̱yate. Eliaquim Azoren huaoj o̱ʼu̱yate.
23227	MAT 1:14	Azor Sadocen huaoj o̱ʼu̱yate. Sadoc Aquimen huaoj o̱ʼu̱yate. Aquim Eliuden huaoj o̱ʼu̱yate.
23230	MAT 1:17	Ken Abraham Davidte catorce Daviden adhueaʼpaneʼ o̱ʼnuyate. Kenpaʼti David Babilonia huadariyo enʼbatohuadeʼte Jeconíaste catorce adhueaʼpaneʼ o̱ʼnuyate. Kenpaʼti Jesús eʼsiʼpoe̱deʼte nog catorce adhueaʼpaneʼ o̱ʼnuyate.
23242	MAT 2:4	Ayaʼ sacerdote huairitaj kenpaʼti ayaʼda Apagbaʼ huamanmadikaʼeritaj oʼmakupopakaʼuyate Herodesa. O̱gkupopakdepo, “¿Cristo Diosyaʼ oʼtiakdepo meya̱ʼ yaʼsiʼpoe̱apo?” oʼmanaʼuyate.
23246	MAT 2:8	Oʼnopo̱e̱depo diga̱ʼda huanopo̱e̱ʼerite Belényo oʼmataʼmonaʼpo, —‍A̱yon yanʼhuatiʼ. Huasiʼpotaj dakaʼ yaduk. Kenokaʼ yanʼhuahuaydepo doʼtaj yanʼtiaktiʼ. Enadeʼte do kenpaʼti huahuaʼdik i̱jje̱po kentaj huikudate ijtihuadpo, “ʼUruaʼda huairi i̱ʼe̱ne.” Yonaʼapoy. —‍Herodesa namaʼda oʼmanaʼuyate.
23254	MAT 2:16	Diga̱ʼda huanopo̱e̱ʼeria judío huairisiʼpotaj aʼbatiaʼpakyaʼpo tiakhueʼ ya̱ʼneapet. Namaʼda meʼnonaʼuyne. Herodes kenda oʼnokotdepo diga̱ʼda oʼdiaypo, “Ayaʼda huabokereksiʼpo yo̱bed nogbayoktidaere bottaʼ huabayokere enʼta̱e̱tada yanʼbatiarakaʼ. Belén huakkaʼ jakyo kenpaʼti Belén meyo̱hueʼda huasiʼpotaj yanʼbatiarakaʼ.” Oʼmanaʼuyate. Diga̱ʼda huanopo̱e̱ʼeria aʼnenda bottaʼ huabayok Jesúsen siokpo huaboaʼda onʼtiahuayʼuyate. Kenokaʼ Herodestaj onʼbatiaʼpakuy.
23260	MAT 2:22	Herodesensiʼpo Arquelao Judeabayo gobierno huairi o̱ʼe̱. José oʼpe̱e̱depo Judeayo eʼhuaʼtaʼ oʼmeʼpukpo oʼbayorokpo, “Judeayo huahueʼ ya̱e̱ʼ,” oʼpe̱e̱depo Galileabayo oʼhuaʼuyate.
23261	MAT 2:23	Nazaret huakkaʼ jakyo oʼhuaʼuyate. O̱ʼi̱kaʼuyate. Jesús Nazaret hua̱e̱ʼeri o̱ʼe̱ onʼdikkaʼapo Apagbaʼ huamanbatiaʼpakeria oaʼuyate. Konig Apagbaʼ oaʼuyate aratbut Jesústaj onʼdikkaʼuyate.
23265	MAT 3:4	Yudtaj camello huahuijtaj eʼkaʼ Juan Bautista oʼotikaʼpo kenpaʼti huasiʼdak makaʼbij o̱ʼta̱e̱ʼuyate. Tiktik oʼbapikaʼuyate. Asi̱gku oʼminikaʼuyate.
23270	MAT 3:9	“Abraham oroʼomeyen adhueaʼpaneʼ o̱ʼe̱nok Diostaj meʼpukhueʼdik o̱ʼe̱y.” Nopo̱e̱hueʼ yanikaʼ. Diosa eʼpaknayo in huid oʼbahuednigtaj Abrahamen huayayoaʼ magkaʼdik o̱ʼe̱.
23276	MAT 3:15	—‍Ayaʼda Diosa oʼpaknig eʼkaʼtaʼ ijpaknok bautiza megkaʼ. —‍Jesúsa onaʼuyate. —‍Huadak bautiza o̱gkaiʼ. —‍Juana onaʼuyate.
23282	MAT 4:4	—‍Aypoayoʼda noikahueʼdik o̱ʼne aratbut. Aypo onʼbapepo ayaʼda Apagbaʼ huadikkon nigpe̱i̱kaʼdik o̱ʼne. Apagbaʼ kenpaʼ oaʼ. —‍Jesúsa onaʼuyate.
23284	MAT 4:6	—‍On buttida Diosen Huasiʼpo e̱e̱ʼnayo barakte yakudaj Apagbaʼ oaʼpo: Kanokbaʼhuadeʼpo eʼkotte Diosa keʼnen huataʼmoneritaj oʼmataʼmonaʼaponok huidbate kothueʼdik i̱ʼe̱a̱pone. Huabaʼa kutate monokbaʼhuada̱pone. Apagbaʼ kenpaʼ oʼmadoyaʼuyate. —‍Totoʼa onaʼuyate.
23285	MAT 4:7	—‍Kenpaʼti “Dios Huairitaj namaʼda kakeʼpo dikdikhueʼ ya̱e̱ʼ.” Apagbaʼte kenpaʼ oʼmadoyaʼuyate. —‍Jesúsa totoʼtaj onaʼuyate.
23288	MAT 4:10	—‍Kejeʼ, yahuatiʼ, totoʼ. “Dios Huairitayoʼda huikudate yanʼtihuadpo kentayoʼda yanʼnigpe̱i̱kaʼ.” Apagbaʼa oaʼ. —‍Jesúsa onaʼuyate.
23296	MAT 4:18	Nogok Galilea e̱ʼpo̱g aktaʼbogpete Jesúsa oʼhuaʼepo bottaʼ huamaʼbuy oʼtiahuayʼuy. Simóntaj oʼtiahuay. Simón nogdikda oʼdikkaʼ Pedro. Andréstakon oʼtiahuayʼuy. Huakjeneʼeri o̱ʼneʼuy. E̱ʼpo̱gyo̱ oʼnokjenʼe̱po:
23297	MAT 4:19	—‍Doere monhuaʼ. Aratbut Diosensiʼpo kaʼnikeʼpo kanʼmanopoʼkoreʼpo moʼmanmadikikaʼapone. —‍Jesúsa oʼmanaʼuyate.
23299	MAT 4:21	Adyonda nog bottaʼ huamaʼbuytaj Jesúsa oʼtiahuayʼuy. Jacobo Juanere oʼtiahuayʼuy. Zebedeoen huasiʼpo o̱ʼnuy. Kusiʼpetoneʼyo o̱ʼnepo huaojere huakjeneʼtaj onʼtoʼkaʼpo, “Doere monhuaʼpo doʼtaj meʼnigpe̱i̱kaʼ.” Jesúsa oʼmanaʼuy.
23315	MAT 5:12	Aʼnenda opud siʼpopakhued Diosen huamanbatiaʼpakeritaj kenpaʼti onʼmagkuyate. Konig premio Diosa ʼuruaʼda moʼto̱e̱a̱ʼapone. Durugda moʼi̱kaʼapone.
23318	MAT 5:15	Huakjey eʼbakpakdeʼte e̱kti̱o̱ke̱ʼyo̱ jonhuadahueʼ o̱ʼnikaʼ. Ayaʼ onʼkudpo tiahuaydik kaʼneʼpo kutopa kutapen huakjey oʼnonhuadikaʼ. Ayaʼ jakyoda jeyda o̱ʼe̱.
23320	MAT 5:17	“Moisésen eʼmanaʼ kenpaʼti Diosen huamanbatiaʼpakeritaj pe̱e̱hueʼdik yaneʼ.” Eaʼtaʼ oʼpakpo oʼtiakuy. Kenda namaʼda nopo̱e̱hueʼ yaneʼ. “Moisésen eʼmanaʼ kenpaʼti Diosen huamanbatiaʼpakeritaj pe̱e̱hueʼdik yaneʼ.” Ahueʼ a̱ʼe̱ya̱ʼpo ayaʼtada dakaʼda eʼmanopo̱e̱a̱ʼtaj ijpakpo ijtiakuy.
23324	MAT 5:21	“Aratbuttaj arakhueʼ ya̱e̱ʼ. Iʼhuadiaypo eʼaraknayo o̱ʼnakon bueydik i̱ʼe̱ne.” Opuden adhueaʼpaneʼ monaʼuyate. Kenda opud moʼpe̱e̱ʼuy.
23329	MAT 5:26	Ke̱yo̱da ijhueʼda o̱ro̱khueʼdik i̱ʼe̱a̱pone. Ayaʼda dehueʼte iʼyokdeʼpo o̱ro̱kdik i̱ʼe̱a̱pone.
23337	MAT 5:34	Donayo nogda ijjay. “Ijkaʼapoy. Buttida ijjay.” Ahueʼ yanikaʼ. “Ijkaʼapoy,” kenyoʼda yaaʼ. Kurud Diosenbayo o̱ʼe̱. Ke̱ya̱ʼ oʼmataʼmonaʼikaʼ. “Ijkaʼapoy. Buttida ijjay. Kuruda meknopo̱e̱ne da ahueʼ i̱jje̱y.” Ken konig ahueʼ yanikaʼ.
23345	MAT 5:42	“Aypo beyok.” Noga̱ enaʼnayo sueʼnopo ehueʼada yabayoktiʼ. Yudtaj bektoyok enaʼnayo daknopoda ya̱e̱po yaktoyoktiʼ, ijjay.
23348	MAT 5:45	Kenda boʼkikaʼpo konig Apag Dios Kuruderiensiʼpo moʼi̱kaʼapet. Huadak huakaʼeri kenpaʼti dakhueaʼ huakaʼeriere aypo kanʼto̱i̱ke̱ʼpo Diosa niokpoa kataʼteikeʼpo oʼkuyate kenpaʼti ehuiʼ moʼnigtaʼmonaʼikaʼne.
23351	MAT 5:48	Opuden Apag Dios kurudyo̱ ayaʼtada diʼ oʼmaikaʼ kenpaʼti ayaʼtada huadakaʼda oʼmagkikaʼ. Konigti opuden Apag Dios ayaʼtada diʼ yanʼmaikaʼ kenpaʼti ayaʼda huadaknopoʼda ya̱gʼkikatiʼ.
23352	MAT 6:1	Aratbuta menʼtiahuayeʼpoyoʼda paiʼda aratbuttaj eʼbayoknayo namaʼda bokaʼne. Ken konig kahueʼ yanikaʼ. Kenda eʼkikaʼnayo Apag Dios kurudyo̱ hua̱e̱ʼeria kenpaʼ eʼkaʼhuayak bayokhueʼdik moʼe̱a̱pone.
23356	MAT 6:5	Do huadakda i̱jje̱y namaʼda huamanopo̱e̱a̱ʼeri hua̱i̱takeʼ jakyo kenpaʼti jak kurute aratbut e̱gkupopakikayaʼ onʼtionaʼpakikaʼ. “Huadakda o̱ʼne.” Aratbuta menhuaikeʼpo onʼtionaʼpakikaʼ. Kenda dakhuapa e̱ʼe̱a̱da onʼtionaʼpakikaʼnigʼa Diosanayo sigpiʼ pe̱e̱hueʼdik moʼe̱a̱pone.
23357	MAT 6:6	Opudomeynayo menokapiʼ eʼtionaʼpaktaʼ boʼpakpo o̱ʼnenbayo dubayapiʼ nogtiaʼda Apag Diostaj yanʼtionaʼpakikatiʼ. I̱re̱gi̱re̱g eʼtionaʼpakikaʼte Apag Diosa tiahuaydik moʼe̱ne. Moʼpe̱e̱i̱kaʼapone. Montihuapokikaʼapone.
23358	MAT 6:7	Diostaj oknopo̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼeria konigdikti onteʼti onteʼti ijhueʼda onʼtionaʼpakonhuaʼnigʼa Diosa moʼpe̱e̱a̱pone namaʼda onʼnopo̱e̱nigʼa. Kenomeytaj Diosa nigpe̱e̱hueʼdik oʼmaikaʼapo. Konigti kikahueʼ yaneʼ. Tionaʼpakhued e̱e̱ʼted kenda iʼpaknig Apag Diosa oʼnopo̱e̱.
23360	MAT 6:9	In konig yanʼtionaʼpakikatiʼ: Oroʼen Apag i̱ʼe̱ne, Apag Dios. Kurudyo̱ i̱ʼi̱kaʼne. Kenpaʼda ʼurunanada i̱ʼi̱kaʼne. O̱ʼnen huadik kenpaʼda huadakda o̱ʼi̱kaʼ. Ayaʼada kaʼdikeʼ.
23364	MAT 6:13	Dakhueaʼ eʼkaʼ nopo̱e̱hueʼ ka̱i̱keʼpo montihuapok. Namaʼda eʼkaʼtaʼ eʼpaknayo kikahueʼ ka̱e̱ʼpo boʼtihuapok, Apag Dios. Dios Huairinayo ayaʼenda Huakhuairinanada i̱ʼe̱po teynananada i̱ʼe̱po kenpaʼda huadaknananada i̱ʼe̱nok kenda ayaʼada kanʼmanbatiaʼpakikeʼ, ken. Ken konig yanʼtionaʼpakikatiʼ.
23365	MAT 6:14	Opudtaj dakhueaʼ mogkameʼnigtaj ekkahueaʼnayo o̱ʼnen Apaga̱ kurudya̱ʼ o̱ʼnen dakhueaʼ eʼkaʼ bokkahueaʼapone.
23367	MAT 6:16	Oroʼ huadakda o̱ʼe̱ namaʼda huamanopo̱e̱a̱ʼeri, paiʼda o̱ʼe̱, namaʼda eʼmanopo̱e̱a̱ʼtaʼ onʼpakpo huakok koyoahueʼda o̱gkokparokaʼpo “Huadakda o̱ʼne.” Aratbuta kanʼbatiaʼpakeʼpo aypo bapehueʼ o̱ʼneonhuaʼnigʼa, “Huadakda o̱ʼne.” Diosanayo huaahueʼdik moʼe̱a̱pone. Opudomeynayo Diostaj aypo bapehueʼ moʼunhuaʼpo ken konig kikahueʼ yaneʼ.
23368	MAT 6:17	Opudnayo eʼtionaʼpakte aypo bapehueʼ e̱ʼunhuaʼnayo ya̱gʼkokkoyoikaʼ kenpaʼti dakaʼ ya̱gʼkuirida̱ʼikaʼ. Kenda ekaʼnayo aratbut boʼtiahuaypo aypo bapehueʼ o̱ʼnunhuaʼnigtaj nokothueʼdik o̱ʼneapo. Opuden Apag Diosayoʼda soatayoʼ boʼtiahuayapone. Boʼtiahuaypo moʼpe̱e̱po huanoeonhuahuikaʼ moʼbayokapone.
23376	MAT 6:25	Aypotaʼ eʼmaiʼtaʼpiʼ yudtataʼ mepuʼkudhuahuahueʼ yanikatiʼ. Diosa oroʼtaj moʼnoeaʼikaʼne kenpaʼti oroʼen aypo oroʼen yudtaj boʼyokikaʼne. Konige̱po Diostaj yanoknopounhuahuikaʼ.
23377	MAT 6:26	Bakoy baahueʼtada o̱ʼnen Apag Diosa aypo oʼbayokikaʼ. Bakoytaʼ suigda oʼpak. Opudtanayo Apag Diosa huakkaʼda oʼpak. Konige̱po boʼtihuapokikaʼapone. Aypotaʼ mepuʼkikahueʼ yanikaʼ.
23383	MAT 6:32	Oknopo̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼeri huakkaʼda yudtaj kenpaʼti huakkaʼda aypo diga̱ʼda onʼpakikaʼ. Kenokaʼ opud to̱e̱hueʼda moʼe̱nok Apag Diosa oʼnopo̱e̱po boʼtihuapokikaʼapone.
23394	MAT 7:9	“Aypo beyok.” O̱ʼnensiʼpoa enaʼnayo huid yokhueada aypoda yokdik moʼe̱ne.
23404	MAT 7:19	Ayaʼda hue̱ymey eʼmadaayikaʼnayo taʼtegdik o̱ʼe̱a̱po. Oʼtaʼtegpo hui̱gdik o̱ʼe̱a̱po taʼakyo.
23406	MAT 7:21	“Doʼhued huairi ontaj huakkaʼda ijnigpe̱i̱kay, Huairi.” Doʼtaj huakkaʼada oʼnonaʼapet. Sueʼda huakkaʼamon aratbuta huadaknopoʼda kenda oʼnonaʼpo Apag Diostaj moʼnigpe̱i̱kaʼnok kenomeynayo Diosensiʼpo o̱ʼne. “Doʼhued huairi ontaj huakkaʼda ijnigpe̱i̱kay, Huairi.” Huakkaʼada doʼtaj namaʼda oʼnonaʼapet. Apag Diostaj nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnepo dapitaʼ Diosensiʼpo ehueʼda o̱ʼne.
23409	MAT 7:24	Ayaʼada doʼhued huaʼataj moʼnigpe̱i̱kaʼpo boʼkikaʼ kenpaʼda bueyhueʼdik moʼi̱kaʼapone. Onteʼti doere moʼnoeonhuahuikaʼapone. Konig huadak huanopo̱e̱ʼeri jak huakaʼeri o̱ʼnepo jak o̱gkaʼ. Oteʼyaʼ dariteytaʼ jak o̱gkaʼ. Adteda ʼiddu o̱gkude̱a̱ʼ. Diga̱ʼda oʼhuiʼ, diga̱ʼda kenpaʼti oʼbapok. Hue̱kurukon oʼtiak. Oteʼyo o̱ʼe̱nok hue̱kurua jak tohuahueʼdik o̱ʼe̱. Bapoka onhue̱ke̱hueʼdik o̱ʼe̱.
23411	MAT 7:26	Ayaʼada doʼhued huaʼataj nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnepo konig namaʼda huakaʼeri o̱ʼne. Namaʼda huakaʼeri konig kuhuadtaʼ jak huakaʼeri o̱ʼne. Adteda ʼiddu kude̱a̱hueʼ o̱ʼne.
23413	MAT 7:28	Jesúsa kenda eʼmanmadikadeʼte “Kenpihuay ʼuruaʼda oʼmanmadikaʼ.” Aratbuta onʼbatiaʼpakuy.
23414	MAT 7:29	“ʼUruaʼda oʼmanmadikaʼnok nigpe̱i̱kaʼdik o̱ʼi̱kaʼapoy. Moisésenbaʼ huamanmadikaʼeria konig huairi manmadikahueʼ o̱ʼnikaʼ.” Aratbuta onʼbatiaʼpakuy.
23418	MAT 8:4	—‍Jesúsa beʼyareaʼne mantiaʼpakhueʼ ya̱e̱ʼ. Sacerdote Diostaj ʼuhua huanigbatiarakerite yahuatiʼ. Aʼyareyaʼpo konig Moisésa oʼmanaʼuyate ken konig yayoktiʼ. Sacerdotea ʼuhua Diostaj kanigarakeʼpo ʼuhuapiʼ yayoktiʼ. Ken konig iʼkaʼpo oʼyaredepo aratbuta moʼtinopo̱e̱a̱pone. —‍Jesúsa onaʼuy.
23421	MAT 8:7	—‍Aʼyareayaʼpo ijhuaʼapoy. —‍Jesúsa onaʼuy.
23425	MAT 8:11	Huakkaʼda nog aratbutda judío ehueʼ oʼnoknopo̱e̱a̱po. Bidtaʼda onʼtiakapo nogya̱ʼ nogya̱ʼ. Abrahamere Isaacere Jacobere onʼbapeʼpo onʼnoeonhuahuikaʼapo. Diosensiʼpo o̱ʼneapo.
23430	MAT 8:16	Nogya̱ʼ nogya̱ʼ huakkaʼ aratbut o̱ʼnepo, dakhueʼda o̱ʼnepo, noga̱ noga̱ nogda nogda dakhueʼ onʼto̱e̱po onʼdigpakpiʼ, ekpobigpiʼ, nogda nogda dakhueʼda o̱ʼneʼuyate. Ken eʼsikdeʼte kenomeyen huabeta Jesúste onʼbatotiakuyate. Jesús nogtati nogtati oʼbatibataʼteʼepo oʼbayareaʼuyate. Nogomey kenpaʼti dakhueʼda e̱ʼneʼte Jesúsa totoʼtaj oʼmakenaʼuyate. Ayaʼ dakhueʼ hua̱e̱ʼeritaj oʼbayareaʼuy.
23439	MAT 8:25	Aʼmaboayaʼpo Jesústaj onʼhuahuaʼ huanigpe̱i̱kaʼeria: —‍Boʼtihuapok, Huairi. Montakotnede. —‍Jesústaj oʼnonaʼuy.
23448	MAT 8:34	Ayaʼada huakkaʼ jak hua̱e̱ʼeria onʼpe̱e̱depo Jesúste onʼhuahuaʼuy. Jesústaj onʼhuahuaydepo, “Oroʼenbayaʼ yahuadeʼ.” Jesústaj diga̱ʼda oʼnonaʼuyate.
23450	MAT 9:2	Jesúste aratbuta asukte huabokerektaj oʼnonpahueda̱ʼpo onʼnigtotiakuyate. Keʼna eʼketpak o̱ʼi̱kaʼuy. Jesúsanayo oʼyareapo oʼnoknopo̱e̱po onʼnigtotiakuy. Kenda Jesúsa oʼnopo̱e̱po. —‍Durugda ya̱e̱ʼ. Ayaʼda Diostaj dakhueaʼ iʼkaʼuyatenigʼa doa yokkahueay. —‍Jesúsa eʼketpaktaj onaʼuy.
23460	MAT 9:12	Jesúsa kenda oʼmape̱e̱depo, —‍Aratbut dakda e̱e̱ʼnayo huamadakkaʼeritaj pakhueʼ o̱ʼnikaʼ. Dakhueʼda e̱e̱ʼnayo huamadakkaʼeritaʼ onʼpakikaʼ. Opud fariseo huamanmadikaʼeri huadakda o̱ʼe̱y moʼnopo̱e̱po doʼtaj pakhueʼ moʼe̱ne. Gobiernoen huakupe huatabaeʼeri kenpaʼti dakhueaʼ huakaʼeriere dakhueʼda o̱ʼne onʼnopo̱e̱po doʼte huamanopoʼyareaʼeri i̱jje̱nok onʼpakpo onʼbatiakikaʼ.
23461	MAT 9:13	“Nog aratbuttaj diʼ yanʼmaepo yanʼmatinepahuikaʼ. Kenda huakkaʼda ijpaki. Doʼtaj ʼuhua eʼnigarakikaʼ kennayo sueʼda ijpaki.” Apagbaʼa oaʼ. Kenda dakaʼ yanʼnopo̱i̱kaʼ. Konige̱po “Yanʼnopoʼkoreaʼ, onteʼti Diostaj yanʼnigpe̱i̱kaʼ.” Dakhueaʼ huakaʼeritaj eʼmanaʼtaj ijpakpo ijtiakuy. Huadak huakaʼeritaj “Yanʼnopoʼkoreaʼ,” aʼmanayaʼpo Diosyaʼ tiakhueʼ i̱jju̱y. —‍Jesúsa oʼmanaʼuy.
23471	MAT 9:23	Aʼkubarakkaʼdeyaʼpo música huakaʼeri onʼtiakdepo huairien jakyo o̱ʼnedepo kenpaʼti huakkaʼada aratbut onʼbahuik. Jesús oʼtiakdepo oʼbatiahuaydepo:
23472	MAT 9:24	—‍Yanʼmaoro̱k. Ettoneʼsiʼpo bueyhueʼada o̱ʼe̱. Oʼtaypo o̱ʼe̱. —‍Jesúsa oʼmanaʼuy. Aratbuta kenda onʼpe̱e̱po Jesústaj onʼtierikuy.
23487	MAT 10:1	Oroʼtaj doce huanigpe̱i̱kaʼeritaj, “Menhuatiak.” Jesúsa monaʼuyne. Eʼtiakdeʼte, “Dakhueʼ totoʼa huamanopoʼto̱e̱ʼeritaj kanʼmaoro̱keʼpo onʼteypakapone onʼtihuapokapone. Ayaʼda dakhueʼ e̱e̱ʼ kanʼbayarikeʼpo onʼteypakapone onʼtihuapokapone. Bayareaʼdik moʼe̱a̱pone.” Jesúsa monaʼuyne.
23488	MAT 10:2	Jesúsen doce huamataʼmonaʼeri o̱ʼnepo: Simón nogdikda Pedro, Pedroen huamaʼbuy Andrés, nog Jacobo huamaʼbuy Juanere Zebedeoensiʼpo,
23489	MAT 10:3	nog Felipe, Bartoloméere, kenpaʼti Tomás do Mateoere huakupe huabaeʼeri i̱ji̱kamey, kenpaʼti Jacobo Alfeoensiʼpo, Lebeo konogdikda oʼdikkaʼuy Tadeo,
23502	MAT 10:16	—‍Opudomeytaj onʼtaʼmonaʼne. Aratbut opudtaj dakhueaʼda eʼmagkaʼtaʼ onʼpakapo. Konig ovejasiʼponig dubakuhuaenbanopoyonig moʼe̱a̱po. Huadakaʼda yanʼnopo̱e̱po ya̱gʼkikatiʼ. ʼUrunopoʼda yanikaʼ.
23506	MAT 10:20	Huairitaj moʼbatiaʼpakpo Apag Diosen Noki̱re̱ga̱ moʼnopo̱e̱a̱ʼaponok moʼbatiaʼpakapone.
23509	MAT 10:23	Huakkaʼ jakyaʼ opudtaj eʼhuadiaynayo eʼbatiarakataʼ eʼtipakte i̱dada yanʼmakmamontiʼ. Nog huakkaʼ jakyo yanʼbakhuatiʼ. Ke̱ya̱ʼ kenpaʼti eʼhuadiaynayo onteʼti i̱da yanʼbakhuatiʼ. Nog judíoen huakkaʼ jakyo nog judíoen huakkaʼ jakyo eʼhuaʼte konigti dakhueʼda mogkaʼapet. Ayaʼda judíoen huakkaʼ jakyo huaehued eneʼted do Diosen Huairi i̱jje̱po onteʼti ijtiakapoy.
23512	MAT 10:26	Aratbuttaj meʼpukhueʼ yanikaʼ. Opudtahuanig Diosen huadak huaʼa oʼnonmadikaʼne. Nogok ayaʼada onʼnokotapo.
23515	MAT 10:29	Bakoysiʼpotaj aratbuta suhuigda onʼpak. Bottaʼ bakoysiʼpote huasigkupesiʼpo bayokdik o̱ʼe̱. Opuden Apag Diosa eʼpaknayo bakoysiʼpo bueydik o̱ʼe̱. Eʼpaknayo bueyhueʼdik o̱ʼe̱. Opuden Apag Diosa bakoysiʼpotaj dakaʼ oʼmato̱i̱kaʼ.
23518	MAT 10:32	“Do Jesucristotaj huaknopo̱e̱ʼeri i̱jje̱y.” Ayaʼada aratbuttaj eʼmanikaʼnayo Dioste kurudyo̱ enʼtiakte, “Doʼhued huaknopo̱e̱ʼeri o̱ʼne.” Doʼhued Apagtaj yonaʼapoy.
23519	MAT 10:33	“Do Jesucristotaj oknopo̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼeri i̱jje̱y.” Ayaʼada beʼapiʼ aratbuttaj eʼikaʼnayo, “Kenomey doʼhued huaknopo̱e̱ʼeri ehueʼ o̱ʼne.” Doʼhued Apag Diostaj kurudya̱ʼ yonaʼapoy.
23520	MAT 10:34	Doʼa ayaʼda aratbuttaj aʼmanoeya̱yaʼpo Diosyaʼ oʼtiakuy nopo̱e̱hueʼ yaneʼ. Aratbut nog aratbuttaj aʼpoespakanhuayaʼpo Diosyaʼ ijtiakuy. Nogtaj nogtaj onʼbahuadiayikaʼapo.
23523	MAT 10:37	Beʼapiʼ doʼtaj eʼnigpe̱i̱kaʼtaʼ eʼpaknayo doʼtaj huakkaʼda diʼnanada meʼnikatiʼ. Apagtapiʼ, hua̱ye̱tapiʼ huasiʼpotapiʼ huamaʼbuytapiʼ huakkaʼda diʼ e̱e̱ʼnayo doʼtaj sueʼda diʼ e̱e̱ʼnayo, doʼhued huaknopo̱e̱ʼeri ehueʼdik o̱ʼne.
23524	MAT 10:38	“Jesucristoen huaknopo̱e̱ʼeri i̱jje̱y.” Nog aratbuttaj eʼmanaʼnayo opudtaj diga̱ʼ onʼhuadiaypo mogkaʼapet. “Jesúsen huaknopo̱e̱ʼeri i̱jje̱y.” Aratbuttaj manahueʼ e̱e̱ʼnayo doʼtaj huaknopo̱e̱ʼeri ehueʼdik moʼe̱ne.