Wildebeest analysis examples for:   aoj-aoj   Word.    February 11, 2023 at 17:54    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23214  MAT 1:1  Wambota atamba bafapana akupana Jisas Kraisi amamba. Jisas nataga wambota Deviti, Devit nataga wambota atamba Abrahami.
23215  MAT 1:2  Bafas ihas wambota atamba Abrahami isimba. Nogama Abrahami Aisak. Nogama Aisaki Jekop. Eaꞌ Jekop ahama Judai naloma sahopana owapana ananimi.
23216  MAT 1:3  Juda ahama Peres naloma Sira. Maꞌmam amamuꞌwi Tamar. Eaꞌ Peres ahama Hesroni, eaꞌ Hesron ahama Rami.
23217  MAT 1:4  Ram nogamana agilinama Aminadap. Eaꞌ nogamana Aminadapi Nason. Eaꞌ nogama Nasoni Salmon.
23218  MAT 1:5  Eaꞌ Salmon nogamana agilinama Boas. Boas maꞌmana Rehap. Boas nogamana agilinama Obet. Obet maꞌmana Rut, eaꞌ Obet nogamana agilinama Jesi.
23219  MAT 1:6  Eaꞌ Jesi anen ahama dembinai king Deviti. Devit nasoꞌ anoꞌw nemataꞌw fowaꞌ Uria nagasoꞌakwi nola king Solomon.
23220  MAT 1:7  Eaꞌ Solomon nogamana agilinama Rehoboam, eaꞌ Rehoboam nola Abiyah. Eaꞌ nogamana Abiyah agilinama Aser.
23221  MAT 1:8  Aser anen ahama Jehosafati, nola Joram. Eaꞌ Joram ahama Usia.
23222  MAT 1:9  Eaꞌ Usia nola Jotam, Jotam nola Ehas ahama Hesekaiai.
23223  MAT 1:10  Hesekaia nogamana agilinama Manase, eaꞌ Manase nola Amos. Amos ahama Josaiai.
23224  MAT 1:11  Eaꞌ Josaia nola Jekonia naloma owapana ananimi maloma ahamam maꞌmam safeꞌ sandaꞌ kalabus sapani wambel Babilon lauguni.
23225  MAT 1:12  Esis sofaꞌas sawasiꞌas sisihis sapani Babilon, Jekonia nogamana ananinai agilinama Sealtiel, eaꞌ Sealtiel nola Jerubal.
23226  MAT 1:13  Jerubal anen ahama Abiuti eaꞌ Abiut nola Eliakim. Nogamana ananinai agilinama Asor.
23227  MAT 1:14  Asor nogamana agilinama Sadok, eaꞌ Sadok ahama Akimi. Akim nola Eliut.
23228  MAT 1:15  Eaꞌ Eliut nogamana agilinama Eleasar, eaꞌ Eleasar ahama Matanii. Eaꞌ Matani nola Jekop ahama Josepi.
23229  MAT 1:16  Josep anamba nagasoꞌ Mariai. Eaꞌ Maria deiꞌ kola Jisas, deiꞌ esis sagaꞌi anen Krais Dembinai God nandandepana nasapaꞌana nagafiꞌii.
23230  MAT 1:17  Amom bafapana akupana Jisasi fowaꞌimi siambam magataga naꞌamba. Amom amamba Abraham nolam magiꞌ magatagai mafiꞌi matagama Devit, amamba siambam mataga 14-pelaim. Eaꞌ amom amamba Devit nolam magiꞌ magatagai mafiꞌi matagama nemaf afamba bousi sofaꞌ esis Israel safeꞌ sandaꞌ kalabus sagape wambel Babiloni, amamba wapani 14-pelaim. Eaꞌ amom amamba esis Israel sandaꞌ kalabus Babilon solam magiꞌ magatagai mafiꞌi aꞌ matagama nogota Krais nagataga, amamba wapani 14-pelaim. Siambam sagakolasom aꞌ mataga hiami 42-pelaim.
23231  MAT 1:18  Fowaꞌ Maria kogola Jisas Krais basef fagape naꞌamba. Maꞌmana Maria esis saꞌi akoꞌw kosoꞌ Josep, eaꞌ esis bias ina deiꞌ sandasoꞌama, ataꞌ owaꞌatin. Eaꞌ sati Maria akofaꞌ opafa Ambal buꞌunai Godi nafiꞌmai akoꞌw eaꞌ deiꞌ aꞌ opafuꞌw.
23232  MAT 1:19  Waulunamaꞌw akwoꞌunai Josep anen aman buꞌunai. Anen nandaiwaꞌma nondaꞌakw ambal aol. Naꞌamba okom maꞌi nondambahoꞌ niliꞌamonaꞌw kope dowaf.
23233  MAT 1:20  Anen nape ataꞌ okom mandandaꞌma isimba atis, eaꞌ naꞌoh nandondoꞌah owaꞌ, anona ensel Dembinaii natagama anen naꞌipana naꞌi, “Josep, inaꞌ akunama Deviti, ina ombal mehenama negaoꞌwa wauluꞌmina ineꞌikwi Maria, owaꞌi. Deiꞌ main, awani inimba nagapauꞌwi, Ambal buꞌunai Godi nafiꞌmai akoꞌw.
23234  MAT 1:21  Eaꞌ atiasi aꞌ kola awani aman, awani inimba anen nogatopalopa amam nematawa hiasi ma nogakwaha waf awafi asasifi nofaꞌas sogotanimaii. Naꞌamba deiꞌ inaꞌ nihapomana agol ananigili Jisas. Basef kofagefa ma agol agalemba ifimba faꞌi, anen aman nogofaꞌ epes ananisii ma sogape andeandeꞌi.
23235  MAT 1:22  Hiahaom amamba hiami mataga naꞌamba siꞌi anif basef Dembinai nagasoꞌanaef malogol anona aman profet fowaꞌinai, deiꞌ afataga endilisi. Fowaꞌ gani profet anamba nagaꞌias naꞌamba naꞌi,
23236  MAT 1:23  ‘Owagama anoꞌw nemataꞌw saꞌukwi owaꞌ otaꞌ kogasoꞌ amania aꞌ opafuꞌw. Eaꞌ kola anin awani aman agol ananigili Emanuel. Agol agalemba kofagogola gaꞌias naꞌamba gaꞌi, God nape naloma apaꞌ.
23237  MAT 1:24  Eaꞌ Josep naꞌoh nandambema aꞌ nandaꞌas siꞌi ensel nagaꞌipana. Eaꞌ naila basef ifimba naoꞌwakw apaꞌ esis ina sandasoꞌama atogon atin, owaꞌ. Ataꞌ sape daindai safeꞌ ma akoꞌw aꞌ kogola awani aman. Eaꞌ nahapomana agol Jisas.
23239  MAT 2:1  Maria kola Jisas Betlehem, itap luꞌupa agilipa Judia. Nogota atamba Maria kogola Jisas, anona aman dembinai king Herot nape nugumafi walemb hielimbi esis Judai. Akoꞌw kolana eaꞌ, anom amam dembami gawaimi owaꞌ mogogawa Godia mafiꞌi lauguni gani awin nagatafima aꞌ mafiꞌi mafiꞌi mataga luꞌwambili Jerusalem eaꞌ maꞌi,
23241  MAT 2:3  Afamba Dembinai King Herot nameꞌ basef ifimba, okom iwanim malamafeꞌma atiasi awani inimba netaga damben aꞌ niliꞌamona anen. Eaꞌ esis hiasi sagape Jerusalami wapani aꞌ ombal mahas saꞌi atiasi nemaf awafi aꞌ fetaga.
23243  MAT 2:5  Eaꞌ amom magwamana basef maꞌi, “Maꞌmana kolana Betlehem, itap luꞌupa Judia. Deiꞌ main, anona profet fowaꞌinai nagaꞌi basef naꞌi,
23244  MAT 2:6  ‘Ipaꞌ Betlehem itap luꞌupa Judia, ipaꞌ ina epes falafipai, owaꞌatin. Ipaꞌ ina pape pagiꞌ ma amom gavman dembami mugumafi ipaꞌ Judiai, owaꞌ. Deiꞌ main, anona Dembinai anaf aꞌ notaga wambel ipeꞌimbili saꞌumbili Betlehem. Anen anaf aꞌ nogape dembinai ma ipaꞌ amam nematawa aeꞌipai Israel eaꞌ numafi ipaꞌ hipai ma pegape andeandeꞌ.’”
23246  MAT 2:8  Eaꞌ amom maꞌipana ma eaꞌ, nasapaꞌam aꞌ mafeꞌ Betlehem naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ foꞌo pelapelaoma awani inimba. Ama pitilin, pitanima pefaꞌai basef pifiꞌi piꞌipa aeꞌ wapani. Aeꞌ aꞌi efeꞌ itilin endaꞌ lotuman efela agol ananigili wapani.”
23247  MAT 2:9  Amom mameꞌ basef ananifi eaꞌ, mosafel makwaha anen aꞌ mafeꞌ, mati ondoꞌw akwamba saꞌukwi fowaꞌ maliꞌ magatoloꞌw gani awin nagatafimai, aꞌ kwafeꞌ kwaliꞌa amom. Eaꞌ kwape atapiꞌw ipat atamba ilif awani inimba Jisas nagapautai.
23248  MAT 2:10  Amom mati ondoꞌw akwamba kwape ipat atamba eaꞌ sonaham aꞌowaꞌ.
23249  MAT 2:11  Eaꞌ mawis ipat atamba awani inimba naloma maꞌman Maria sagapautai. Amom mati awani inimba mindiwa nembawa motawa mandaꞌ lotuman mafela agol ananigili. Ama main, mupalia paus amamisi magiai hiahawes amom magatalis otamba luꞌumbaisi alogw fasifasigwi gwagasi masoꞌanas. Eaꞌ masoꞌana gol naloma anin paura saꞌi frankinsens, alogw fasigwi gwagani saloma anin sanda buꞌwani sofalan sagaꞌi meri, masoꞌanas awani inimba Jisas.
23250  MAT 2:12  Masoꞌanas eaꞌ, God naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ ina ataꞌ pitanima pefeꞌma King Herot, owaꞌi. Eaꞌ pila anoꞌw ufiaꞌw pitanima pefeꞌ wambel ipeꞌimbili.” Eaꞌ maila anoꞌw ufiaꞌw daiaꞌw motanima mafeꞌ wambel amamimbili lauguni.
23251  MAT 2:13  Amom amamba gawaimi mafeꞌ, Josep naꞌoh owaꞌ, nandondoꞌah anona ensel Dembinaii nafiꞌmai anen naꞌipana naꞌi, “Inaꞌ safel aꞌ neꞌwa awani inimba neloma maꞌmana ananiꞌwi pefeꞌ anambel wambel lauguni itap luꞌupa Isip. Eaꞌ pipani Isip ama anaf pemeꞌ aeꞌ iꞌipipa wapani daoꞌ, pifiꞌi. Deiꞌ main, dembinai King Herot atiasi niꞌipa soldia ananimi molaꞌ molaoma awani inimba ma mohan negagaꞌ.”
23252  MAT 2:14  Eaꞌ Josep nosafel owamb ambamba atomb naoꞌwa awani naloma maꞌmana Maria asafeꞌ Isip lauguni.
23254  MAT 2:16  King Herot aꞌ nogawa amom amamba gawaimi ina mutanimai maꞌipana, owaꞌ. Mambasoꞌmana mafeꞌ anoꞌw ufiaꞌw daiaꞌw. Eaꞌ nembel ananinai aꞌ wandafuna kwapeteꞌ naꞌi noha Jisas nogaꞌ. Deiꞌ anen okom mandandaꞌma basef ifimba amom gawaimi maliꞌ magaꞌipanaefi ma nemaf afamba ondoꞌw kwagatagaefi. Naꞌamba deiꞌ nasapaꞌ anom soldia mafeꞌ Betlehema walemb ambalemba bagape felefeleꞌi maha awasi amam hiami deiꞌ sogalam dambaimi mafeꞌ motaga afagof biagof fagaloꞌami magaꞌ hiꞌalam.
23255  MAT 2:17  Eaꞌ deiꞌ anif basef fowaꞌ God nagaꞌipanaef profet Jeremaiai afataga endilisi fandawalap.
23256  MAT 2:18  Anen naꞌi, “Esis sagape anambel wambel Ramai sameꞌ analemb amalemb. Esis salef sindiwagef mehipa sagaꞌi uwahipigama awasi sagagaꞌi. Anoꞌw nemataꞌw Resel kwalopa batawisaꞌw akwaꞌusi, ina atiasi anis amam nematawa laꞌifisa sondaꞌ nembel akwoꞌumbili begape awanembel, owaꞌatin. Deiꞌ main, awasi akwaꞌusi asagaꞌ hiꞌalas.”
23258  MAT 2:20  naꞌi, “Inaꞌ safel a neꞌwa awani neloma maꞌmana ananiꞌwi a pitanima pefeꞌ itap luꞌupa Israel. Amom maꞌi mogaha awani nogagaꞌi aꞌ magaꞌ eaꞌ.”
23259  MAT 2:21  Eaꞌ Josep nosafel naoꞌwa awani naloma maꞌmana ananiꞌwi asafeꞌ itap luꞌupa Israel.
23260  MAT 2:22  Apaꞌ Josep nameꞌ basefa anona aman Arkelaus king Herot nogamana nataga nofaꞌ wambel nahaꞌofana nape dembinai king esis Judai. Eaꞌ Josep ombal mahana ma nogafeꞌ Judia. Owaꞌ naꞌoh nandondoꞌah wapani, God naꞌipana ma nogafeꞌ anamba itap luꞌupa Galili.
23261  MAT 2:23  Eaꞌ nafeꞌ nape anin taun saꞌuni sofalagon Nasaret siꞌi anif basef amom profet fowaꞌ magaꞌiefi maꞌi, “Owagama esis sofalana siꞌi Nasaretinai.” Basef ifimba deiꞌ fataga fandawalap endilisi.
23262  MAT 3:1  Nimaguf hiafi ma nogota atamba anona aman Jon nagapisiꞌas embeli nafiꞌi nape anep itap luꞌupa Judia wafigima fataupigima eaꞌ nawalapa basef fasifi.
23263  MAT 3:2  Anen naꞌipas naꞌamba naꞌi, “Nemaf afamba buꞌwafi eaꞌ felefeleꞌ fegataga ma epes sogawis nomona maol Godi nope Dembinai nugumafias. Naꞌamba deiꞌ ipaꞌ pendewaꞌ alafugaha waf awafi pembema nelelemb pefeꞌma God.”
23264  MAT 3:3  Eaꞌ Jon nafeꞌ naꞌipasa basef ifimba God nagaꞌipanafi siꞌi malogol anona amani profet Aisaia fowaꞌ nagaꞌiefi naꞌi, “Anaf malogol anona amani noga niꞌi anep itap wafigima fataupigima niꞌi basef naꞌamba niꞌi, ‘Pendomba ufiaꞌw Dembinai. Pisindiꞌamona ufiawa ananiwai.’”
23265  MAT 3:4  Klos Jon nagalami sandaꞌ auf anom mafis luꞌwami kameli sandaꞌam, eaꞌ nowahoꞌ anota let sandaꞌ agwahup mafisina sandaꞌanai. Gwaꞌaisi ananisi naꞌ gwamuꞌwis saloma aupimbel alupumi.
23266  MAT 3:5  Nogota atamba amam nematawa sagape Jerusalami saloma hiasi sagape itap luꞌwipai Judia eaꞌ walemb ambalemba felefeleꞌma walemb Jordani, hiasi safiꞌmai Jona nogapisiꞌas embel.
23267  MAT 3:6  Eaꞌ esis sawalapa waf awafi esis sandaꞌafi eaꞌ Jon napisiꞌas walemb Jordan.
23268  MAT 3:7  Afamba Jon nati anom amam dembami esis Judai Farisi maloma anom dembami Sadyusi mafiꞌi ma mogofaꞌ baptais, eaꞌ naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ pandaꞌ waf awafii siꞌi batawis ul aunaii. Ami naꞌipipa ma paꞌi pefaꞌ pefeꞌ okom wandafunai Godi anaf nogatagama ipeꞌi?”
23269  MAT 3:8  Anen naꞌipas naꞌi, “Ipaꞌ pembema nelelemb pewaꞌ alafugaha waf awafi ipeꞌifi, eaꞌ pendaꞌ waf fasifi ma pigihimbaꞌmas ipaꞌ aꞌ pambema opalef endilisi paila waf buꞌwafi.
23270  MAT 3:9  Ipaꞌ ina aꞌ ukup pendandaꞌ piꞌi, ‘Abraham anen ahamapa apeꞌinai’, owaꞌi. Aeꞌ aꞌipipa endilisi, God anen laꞌifinai ma nondaꞌ otamba atemba begataga epes siꞌi awasi Abrahami.
23271  MAT 3:10  Tamiaꞌw eaꞌ kwape lawah kofagogaha. Lawah mamahogaha owaꞌ hil hogola saꞌutip buꞌwapia, atiasi solagah sotopaꞌagah hefeꞌma nif.”
23272  MAT 3:11  Eaꞌ anen naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ pewaꞌ alafugaha waf awafi deiꞌ aeꞌ apisiꞌipa embela pigihimbaꞌmas ipaꞌ aꞌ pambema nelelemb pakwaha waf awafi a pefeꞌma God. Apaꞌ anona aman atiasi nigiꞌ nugafiꞌii, anen banagonai nikilaꞌ aeꞌ. Anef nemaf anen neseꞌepa Ambal buꞌunai Godi nogape opalef ipeꞌilifi nomon eaꞌ neseꞌepa nif wapani. Aeꞌ ina aman buꞌuwai ma egatagwaha mandelefa su ananimi, owaꞌ.
23273  MAT 3:12  Anen nahapila anol savol lagof ananigufi ma nigasimbaꞌ wit siꞌi rais amamba andeandeꞌ. Ama nofaꞌ buꞌunai nuwis nembeꞌana ipat ananitai. Apaꞌ duꞌwaꞌwanimi awasimi nembeham nofam nif amamba luꞌwami fandom atapim magapani.”
23274  MAT 3:13  Nogota atamba Jisas anakwaha itap luꞌupa Galili aꞌ nafiꞌi walemb Jordan, eaꞌ nafiꞌmai Jon ama nogapisiꞌana.
23275  MAT 3:14  Owaꞌ Jon naꞌi nosopama Jisas naiꞌpana naꞌi, “Aeꞌ ina aman buꞌuwai ma igapisiꞌina, owaꞌ. Inaꞌ nipisiꞌ aeꞌ daoꞌ, andeandeꞌ. Deiꞌ inaꞌ nafiꞌmai aeꞌ ma main?”
23276  MAT 3:15  Owaꞌ Jisas nagwamana basef naꞌi, “Inaꞌ nendaꞌmeas siꞌi aeꞌ agaꞌipina. Afaꞌ biafa ondaꞌas naꞌamba ma ondahama waf hiafi usiꞌifi, siꞌi God nagaꞌiefi.” Eaꞌ Jon naꞌi ahoꞌ napisiꞌana.
23277  MAT 3:16  Jisas nofaꞌ baptais nakwaha embel nandagiai atin, owaꞌ, heven aꞌ nandawisiꞌ ma anen, eaꞌ nati Ambal buꞌunai Godi nafiꞌmai anen, siꞌi amil alamba apaꞌ magaꞌi maꞌunai nufiaꞌ nisilaꞌmai anen.
23278  MAT 3:17  Eaꞌ anagol malogol gaꞌi gatagai heven gaꞌi anif basef gaꞌi, “Aman anamba Nogame aeꞌanai endilisi. Aeꞌ okom mohafel maimailana aꞌowaꞌ. Okom aeꞌami boꞌoma anen.”
23279  MAT 4:1  Ambal buꞌunai Godi nofaꞌ Jisas nafeꞌ anep itap wafigima fataupigima ma aman aunai Satan nogwambana nondaꞌ waf awafi.
23280  MAT 4:2  Jisas nape awin siꞌini duꞌwanini, ina naꞌ gwaꞌaisi, owaꞌ. Nolomahana nape dowaf.
23282  MAT 4:4  Eaꞌ Jisas nagwa basef naꞌipa Satan, naꞌi, “Baibel naꞌi, apaꞌ ina ukup pepoma gwaꞌaisi atis sondaꞌapa banagepa, owaꞌ. Apaꞌ ukup pendapoma basef Godi atif fendaꞌapa mogape banagipai.”
23283  MAT 4:5  Eaꞌ Satan naoꞌwana nafeꞌ Jerusalem nahaponana nalutu ipat Godi luꞌunai ilif.
23284  MAT 4:6  Eaꞌ Satan naꞌipana naꞌi, “Inaꞌ naꞌi inaꞌ God Nogamana, deiꞌ nindipaꞌ newa itap. Deiꞌ main, basef fagail Baibeli fagaꞌi naꞌamba faꞌi, ‘God atiasi aꞌ niꞌipa ensel ananimi mifiꞌi muhapilina mumafina ma otamba ina beha boꞌwagah ineꞌigahi, owaꞌ.’”
23286  MAT 4:8  Eaꞌ Satan naoꞌwana mafeꞌ wapani malota anona halafuta launai aꞌ nihimbaꞌmana hiahaom hiami buꞌwami magape itap hiagomai maloma amam nematawa hiasi.
23288  MAT 4:10  Owaꞌ Jisas nagwamana basef naꞌi, “Satan inaꞌ kwaho aeꞌ, a foꞌo. Baibel nagaꞌias naꞌamba naꞌi, ‘Ipaꞌ pendaꞌ lotuma Dembinai God atona ipeꞌinai eaꞌ pendaꞌ maola anen atona.’”
23289  MAT 4:11  Eaꞌ Satan nakwahona nafeꞌ, deiꞌ ensel Godi mafiꞌi matopalopa Jisas mumafiana.
23290  MAT 4:12  Jisas nameꞌ basefa Jon nandaꞌ kalabus, eaꞌ nosafel nakwaha Nasaret nafeꞌ itap luꞌupa Galili.
23291  MAT 4:13  Eaꞌ nakwaha wambel ananimbili nafeꞌ Kaperneam, bagape felefeleꞌma dumb luꞌwambi Galili, anep itap agilipa Sebulun naloma Naptali.
23292  MAT 4:14  Eaꞌ nafeꞌ nape itap apamba siꞌi basef fowaꞌ anona profet Aisaia nagaꞌiefi, a fataga fandawalap endilisi. Anen nandaꞌ basef ifimba naꞌi, God naꞌi,
23293  MAT 4:15  “Itap apamba Sebuluni Naptalii felefeleꞌma Itap apamba ufiaꞌw kwafeꞌ kwagataga naohi. Itap apamba walemb Jordan fisanamb, walemb hielimbi agol luꞌwagili Galili. Esis walemb hielimbi ambalemba ina sogawa basef aeꞌafi, owaꞌ.
23294  MAT 4:16  Eaꞌ sape siꞌi epes isimba sagape akot atonai, siꞌi sagagaꞌi. Owagama gani sigati owaf luꞌwafi figaluwi sotologon andeandeꞌ.”
23295  MAT 4:17  Eaꞌ deiꞌ Jisas nasefela maola nagaꞌipasa basef atapif. Nawalipasa basef ifimba naꞌi, “Nemaf afamba buꞌwafi felefeleꞌ fegataga ma ipaꞌ pigawis nomona maol Godi nope Dembinai nugumafipa. Naꞌamba deiꞌ ipaꞌ pembema nelelemb pefeꞌma God pewaꞌ alafugaha waf awafi.”
23296  MAT 4:18  Jisas naila akata nafeꞌ atin dumb luꞌwambi Galili, nati amam biam Saimon agol waꞌagol Pita naloma owamana Andru. Amom mala anembeh mowafa agof mandaꞌ bisnis.
23297  MAT 4:19  Anen nati amom biam naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ bipa pifiꞌi pihapifa aeꞌ pili pefeꞌ. Fowaꞌ ipaꞌ pewafa agof, apaꞌ deiꞌ ihimbaꞌmepa pefeꞌ piꞌipai anis epes sufiꞌi sila aeꞌ.”
23298  MAT 4:20  Eaꞌ amam mameꞌana mosafel kwafalis makwaha anembeh haꞌoh mailana mafeꞌ.
23299  MAT 4:21  Eaꞌ Jisas naꞌi nindikiꞌah nafoꞌo kwasakwasala owaꞌ nati anom amam biam wapani Jems naloma owamana Jon maloma ahamam amamunai Sebedi. Amom matoma bot mape mosambala anembeh amamimbihi. Eaꞌ Jisas nofala amom biam Jemsi Jon.
23300  MAT 4:22  Eaꞌ mosafel kwafalis makwaha bot mafiꞌi maila Jisas mafeꞌ. Ahamam amamunai Sebedi makwahona nape bot.
23301  MAT 4:23  Jisas nafeꞌ itap luꞌupa Galili, nafeꞌ naꞌipasa basef buꞌwafi Godi amam nematawa hiasi nomon ifagw esis Juda sandakolasugwi. Basef buꞌwafi anen nagaꞌipasafi ifimba faꞌi, “Nemaf afamba buꞌwafi afafiꞌi fafiꞌmai apaꞌ. Ama ipaꞌ hipai pigawis nomona maol Godi nope Dembinai nugumafipa.” Eaꞌ natopalopa epes hiasi aowas naninani nandaꞌasi sataga boꞌwes wapani. Aowas maina naninani nandaꞌasi, Jisas laꞌifina nandaꞌas sataga boꞌwes.
23302  MAT 4:24  Basef Jisasi fesafel fafeꞌagon walemb anamba hiagoma agol Siria ma nagatopalopa aowas nandaꞌasi hiasi sagataga boꞌwes. Eaꞌ esis Siria wapani sofaꞌai hiasi aowas naninani nandaꞌasi sofaꞌas safiꞌmai Jisas. Anis ambagof awami mandaꞌas a sahaga sagagauli, anis ambagof awami mahas maofas nif, anis sameꞌ alop akep pagahasapi, esis asofaꞌas safiꞌmai Jisas nandaꞌas sataga boꞌwes hiꞌalas.
23303  MAT 4:25  Naꞌamba amam nematawa hiasi sagiꞌmana safeꞌ. Anis sape itap apamba Galili saloma anis sagape walemb ambalemba ilifunamailimb Dekapolis saloma anis sagape Jerusalami, anis sagape itap luꞌupa Judiai, saloma anis epes sagape walemb Jordan fisanambi esis hiasi sagiꞌmana safeꞌ.
23304  MAT 5:1  Jisas nati esis amam nematawa hiasi eaꞌ nandowasaꞌ halafuta aꞌ nape. Eaꞌ alipumi ananimi mafiꞌi mandakolas malomana.
23305  MAT 5:2  Eaꞌ anen aꞌ nosafela basef ifimba laufi nawalipamef.
23306  MAT 5:3  Anen naꞌi, “Ipaꞌ mamahipama pegawa eaꞌ ipaꞌ atipa owaꞌ laꞌifipama pendaꞌ maol buꞌwani Godia, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main, ipaꞌ pawis eaꞌ nomona maol Godi nope Dembinai nugumafipa.
23307  MAT 5:4  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama kilef pagapani, ipaꞌ deiꞌ daoꞌ apandagala. Deiꞌ main, God atiasi nondaꞌ nelelemb ipeꞌilimbi ambepe boꞌwalemb.
23308  MAT 5:5  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama pagape saꞌombel lafela anisi, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main, ipaꞌ atiasi aꞌ pefaꞌ hiahaom buꞌwami God naꞌi endilisi ma nogasiꞌipami.
23309  MAT 5:6  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama ukup pehafel pagapagaꞌi waf usiꞌifii, siꞌi nolomagahasa gwaꞌaisi iap pagasoꞌasa embeli, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main? Atiasi God neseꞌepa waf afamba ukup pagapagailafi dondoꞌma ipaꞌ siꞌipamef.
23310  MAT 5:7  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama pagati anis daias uwahipisi, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main, atiasi God aꞌ niti ipaꞌ uwahipipa.
23311  MAT 5:8  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama ukup pagape beꞌep hililiꞌi ma waf awafi akipai, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main, ipaꞌ atiasi aꞌ piti God.
23312  MAT 5:9  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama pandaꞌ maola pigindiwaꞌwasa wandaf patalogasa sondaꞌ waf buꞌwafi, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main, God atiasi aꞌ nofalepa niꞌi ipaꞌ awasi ananipai.
23313  MAT 5:10  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama pagiꞌma waf usiꞌifi ma anis epes sandaꞌmepa waf awafi sagaseꞌepa nimanimi akafimi, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main, deiꞌ ipaꞌ pawis nomona maol Godi nope Dembinai nugumafipa.
23314  MAT 5:11  “Ipaꞌ mamahipama pagagiꞌma aeꞌi pagape naꞌamba. Anis sandaiwaꞌma pagagiꞌma aeꞌi asondaꞌ basef fafifafi awafi basoꞌaifi ma ipaꞌ. Eaꞌ sandaꞌepa tofalaepama basef awafi ma sagaseꞌepa akafimi nimanimi. Esis sondaꞌepa naꞌambai deiꞌ ipaꞌ pandagala.
23315  MAT 5:12  Nelelemb ipeꞌilimbi bendape andeandeꞌ sonondehepa endilisi. Deiꞌ main? Hiahaom hiami fasimi ipeꞌimi maꞌoh heven. Esis isimba sandaꞌ waf awafi ma ipaꞌ naꞌamba atin siꞌi fowaꞌ anis sandaꞌ waf awafi ma profet amamba mape magaliꞌma ipeꞌi.
23316  MAT 5:13  “Ipaꞌ siꞌi sol ama pegatopalopa epes hiasi sagape itapi. Apaꞌ iꞌi sol alamba aꞌ lumbula usihila aꞌ akal, owaꞌatin. Atiasi ipaꞌ pendaꞌal piꞌimama usihil wapani? Owaꞌatin. Sol alambai kuꞌumbili maol akala sondaꞌal, esis a sokwahol lefeꞌ itap atep a sondaꞌal fiꞌifaꞌasol atin.
23317  MAT 5:14  “Ipaꞌ siꞌi lam epes hiasi sagape itapi pigihimbaꞌmas. Anagon taun luꞌwagoma wamon nagatoma halafuta ilifi ina nape nandambahoꞌ, owaꞌatin.
23318  MAT 5:15  Epes ina sakata lambeh sopaloꞌambeh haꞌoh belitagw lafelagwa, owaꞌatin. Esis sawamonambeh hatoma belitagw ilifa hogogalaꞌma epes hiasi sagape ipat nomoni.
23319  MAT 5:16  Eaꞌ naꞌamba atin, ipaꞌ pendaꞌ waf usiꞌifi siꞌi lambeh ipeꞌimbihi hagape alihimbiha ma hogogalaꞌma naep esis amam nematawai, sogati waf fasifi ipaꞌ pandaꞌafi ma sogasaꞌma agol ahamepa nagape ilifi luꞌwagol.
23320  MAT 5:17  “Ipaꞌ ina aꞌ ukup pendandaꞌ piꞌi aeꞌ afiꞌi ma igaliꞌamona muꞌuli Godi neloma basef amom profet fowaꞌ gani magawalipasafi, owaꞌatin. Aeꞌ ina afiꞌi ma igaliꞌamonam, owaꞌ. Aeꞌ afiꞌi ma esapafef iwatanifa fegataga endilisi.
23321  MAT 5:18  Aeꞌ aꞌipipa endilisi. Basef ifimba fepe fefeꞌma hiahaom magape ilif itapi moloma otagai itap higililam hiꞌilam. Apaꞌ anif basef duꞌwanif amef saꞌusaꞌufi feloma anif basef bandafi fagail nomona buk muꞌuli Godi, ifimba fepe atapif naꞌamba atin fefeꞌma maol hiani Godi netaga nendawalap hiꞌigalan.
23322  MAT 5:19  Naꞌamba iꞌi anin epen negaliꞌamona anif basef kwasalaꞌufa basef ifimba fagape muꞌuli Godi ma anin nihimbaꞌma anis epes daiasa sondaꞌas naꞌamba atin, atiasi agol aman anambai aꞌ gofeꞌ saꞌosaꞌogol ama anamba God nagalaꞌambemagoma. Apaꞌ epen ami nila muꞌuli Godi andeandeꞌma nihimbaꞌma anisa sigagiꞌmana, atiasi anin aꞌ nefaꞌ agol luꞌwagili ma anamba God nagalaꞌambemagoma.