23233	MAT 1:20	Maholo a Josep ko lo'o-lo'onga'i ue urine, ensel a God ko si wa'araa hunie aani ma'ahu-polenga na ko te'uri, “Josep, iini o hute mai aana komu a Deved Inemauri, su'uri me'u huni to'o aana a Meri. Kele mwela nge ko hi'e-hi'e aana ngeena, e lodo aana Li'oa Maa'i.
23234	MAT 1:21	A Meri kei ha'ahutaa kele mwela mwane, oto o ke haara'inie aana a Jisas, oolisilana uuri, ‘God ko ha'a-uuri.’ O ke haara'inie urine aena aana ingeie kei ha'a-uurie mwala ingeie mwaanie mo ooraha'aa ikire.”
23236	MAT 1:23	Nga keni raori'i kei hi'e-hi'e aani mwela, na kei ha'ahutaa kele mwela mwane, na kire kei saie aana Imaniuel, ere-oolisilana uuri, “God pe'ikie.”
23240	MAT 2:2	Oto mo mwaena ko dolosi uuri, “?Kele wee-wee e hute i tei, iini nge kei aalaha haahi'omu mo Jiu? Melu lae oto mai huni pouruuru ni ha'ama'unge aana, aena aana melu leesie ho hee'u ingeie ta'au aana hanue i'emeelu i pwaalana sato.”
23242	MAT 2:4	Oto e lokoa ahutana mo na'ohai pris na mo ha'a-uusuli aana mo Ha'atolanga a Mosis, ko dolosi aada uuri, “?A Kraes kei hute i tei?”
23243	MAT 2:5	Oto kire ko aalamie uuri, “A Kraes kei hute i Betlehem aana po'o ni henue i Jiudia. Aana ngaeta propet e uusue ka'u uuri,
23244	MAT 2:6	Betlehem aana po'o ni henue i Jiudia, mwaanie o lo'onga'inie uri o mwai-mwei. I'oe oto ngaeta na'ohai henue i Jiudia, aena aana nga na'ohai aalaha kei uure mwaani'o, iini huni na'ona mwala ineu, mo Israel.”
23246	MAT 2:8	Oto ko uusunge'inire hunie i Betlehem pe'ie mei wala uuri, “Omu ke lae, na omu ke lai heitale diana hunie kele mwela ngeena, na maholo omu ko lio oodoie, omu ke aaliho'i mei ha'arongoau, hunie ineu no'one ne ke lai pouruuru ni ha'ama'unge aana.”
23251	MAT 2:13	Oto i purine mo mwane kire aaliho'i, ensel a God ko haata'i lo'u hunie a Josep aani ma'ahu-polenga na ko te'uri hunie, “A Herod kei lo'ohie kele wee-wee huni horo maesie. Ta'ela'i na o ke tahile'inie kele wee-wee na nikana oto hunie aalahanga mo Ijip, na omu ke ii'o ka'u weu i leune lai hule aana ne kei saronai unue lo'u huni'omu.”
23258	MAT 2:20	na ko te'uri, “Ta'ela'i na o ke toolea kele mwa'u na nikana, na omu ke lae lo'u hunie aalahanga i Israel, aana mo iini kire dau-deu ni horo'ie kele wee-wee, kire mae oto.”
23261	MAT 2:23	ko lai ii'o aana huilume i Nasaret. Na nga taa mo propet kire unue e to'ohuu oto aana kire unue uuri, “Kire kei saie aana mwane ni Nasaret.”
23263	MAT 3:2	“Omu ke aali'u to'ohuu mwaanie ooraha'aa aena aana Aalahanga a God ko kara'ini oto mai.”
23264	MAT 3:3	A Jon ingeie oto mwane nge a Propet Aesaea e ere-ere rarangana uuri, Nga iini ko soi-soi peine i laona hanuesala uuri, “Omu ke dau aakau aana tala loosie laenga mai a Aalaha, na omu ke ha'a-oodohie tala ni lae ingeie.”
23268	MAT 3:7	Mwala hunge aana mo Parise na aana mo Sadiusi, ikire no'one kire lae mai saana hunie ke loto maa'i aada. Ta'e maholo a Jon e leesie urine, e si te'uri hunire, “!I'omu oto mo mwaa ala-ala! ?Omu ko lo'o-lo'onga'i uri mala omu ko loto maa'i ha'alaa, omu ko tehisie saewasunge a God nge kei lae maine?
23272	MAT 3:11	“Ineu no ko loto maa'i eemiu aani wei huni haata'inie uri omu oonisae oto mwaanie mo ooraha'aanga i'omu. Ta'e iini nge kei lae mai puriku, ingeie e paine lo'u liutaa aaku, hule aana ineu na nou ka'a diana malisine ne ke asu mala koni-konihe huni luhesie ho'ohaahi'ae ingeie. Ingeie ke si loto maa'i aana ngaeta mwala aana Li'oa Maa'i, na ngaeta mwala kei lotohire aana dunge ni ha'amotaahinge.
23273	MAT 3:12	Ingeie ni e to'o aana nanamanga huni leie ahutana iinoni. Aana e urihana iinoni nge ko ta'aasie mo hule-hulei kooni mwaanie mo tohungei ola. Oto ko si ne'i konie mo tohungei ola i lengine haa i laona nume ni duru ingeie. Ta'e mo hule-hulei ola aaela ngeena, nge kei uunu'i aana dunge nge e sa'a mwa'a lo'u.”
23275	MAT 3:14	Ta'e a Jon ko sare uure honosie leune, oto ko te'uri, “E malisine uri i'oe ni o ke loto maa'i eeku. ?Ta'e e ue o ko si unue mola uri ineu ne ke loto maa'i eemu?”
23276	MAT 3:15	Oto a Jisas ko aalamie a Jon uuri, “Toli'aasie ke rau oto urine, hunie kure ke dau i sulie nga taa a God e saeto'o aana.” Oto aena aana a Jisas e ere urine, a Jon e si loto maa'i aana a Jisas.
23278	MAT 3:17	Na aana maholona no'one mei wala e uure mai ta'au i Lengi ko te'uri, “Hahu'ana kaleku ni ienini, na nou tohungei manata diana hunie, na no ko ilenimwa'e oto liutaa haahie.”
23281	MAT 4:3	Oto a Satan e lae mai saana na ko te'uri hunie, “Mala o ko ne'ie Kalena God to'ohuu, o ke unue mo heu ngeena ke ne'i bred.”
23282	MAT 4:4	Ta'e a Jisas e aalamie ko te'uri, “Mo Uusu-uusu Maa'i e unue uuri, Iinoni e sa'a mauri ike mola aani bred hahaiteli, ta'e walana a God ha'alaa ko meuri aana.”
23284	MAT 4:6	ko si te'uri lo'u hunie, “Mala o ko ne'ie Kalena God to'ohuu, o ke toli'aasi'o uure i lengi i leu hunie o ke teke hao i aano. Aana mo Uusu-uusu Maa'i e unue uuri, A God kei uusunge'inie mo ensel ingeie hunie kire ke tala'ahua'o aana nimada, mwaanie ae'aemu e hite aana nga ho heu.”
23285	MAT 4:7	Oto a Jisas ko aalamie a Satan uuri, “Ta'e mo Uusu-uusu Maa'i e unue no'one uuri, Omu ke su'uri oohongie a God Aalaha i'omu.”
23287	MAT 4:9	Na a Satan ko te'uri hunie a Jisas, “Mala uri o kei pouruuru ni ha'ama'unge aaku na o kei palo-paloau, nge ne kei niie ahutana mo ola ienini namue.”
23288	MAT 4:10	Oto a Jisas ko aalamie lo'u uuri, “Tahi mwaanieu Satan aana mo Uusu-uusu Maa'i e unue uuri, Omu ke palo-paloa mola ta'e a God Aalaha i'omu, na omu ke asu mola nana ta'e ingeie hali'ite.”
23295	MAT 4:17	Uure aana maholona a Jisas e lai ii'o i Kapaneam, na ko aehota lae-laeliwala uuri, “Omu ke aali'u mwaanie mo ooraha'aanga i'omu aena aana Aalahanga a God ko kara'ini oto mai.”
23297	MAT 4:19	Oto a Jisas ko te'uri hunirerue, “More ke lae mai, na more ke lulu i sulieu hunie ne ke ha'asai'omore'i aana tolahai weesinganga hunie mo iinoni.”
23306	MAT 5:3	“Deidehie mo iini nge kire saie uri kire saeto'o aana a God, aena aana Aalahanga a God oto to'olada.
23314	MAT 5:11	“Oto i'omu na mwala kei teunge'ini'omu no'one urine, na kire kei ere aaelasi'omu, na kire kei pwelu wala eero-eero no'one i lengimiu urine, aena aana omu ko lulu i sulieu, ta'e ma'alana e urine omu ke ile-ilenimwa'e mola.
23315	MAT 5:12	Omu kei ile-ilenimwa'e oto lo'u liutaa, aena aana waaitemiu e paine oto ta'au i Lengi. Na urine e haata'i diana aana uri omu urihana mo propet a God oto i na'o, aana mwala i na'o kire taunge'inire no'one urine.”
23316	MAT 5:13	Oto a Jisas ko he'i te'uri lo'u hunie mo pwaarongoisuli ingeie, “I'omu oto domana ahaa hunie mo iinoni aana walumalau ie. Ta'e omu ke saie uri dianaha'ana ahaa nge kei ei'aa mwaanie, o sa'a roro'a ni esuie lo'u hunie ke ahaala. Mala ko urine oto, na e ka'a diana ike lo'u hunie nga mei ola eena. Na aasilana kei lae oto mola i sulie tala na mwala kei uuri puli-pulisie oto.”
23317	MAT 5:14	Na a Jisas ko he'i te'uri lo'u, “I'omu oto domana raa-raa hunie mo iinoni aana walumalau ie. Hanue nge e ii'o i lengine uuwo, e sa'a hahu'ei mumuni ike mwaanie mwala huni leesie.
23319	MAT 5:16	Oto i'omu, omu ke urine no'one. Raa-raa i'omu ke raangie ahutana mwala, hunie kire ke lio saie mo ola diana nge omu ko esui'i na kire ke soi ha'amanikulu'aa Aamamiu i Lengi i tehula'ani.”
23320	MAT 5:17	Oto a Jisas ko he'i te'uri lo'u, “Mwaanie omu lo'o-lo'onga'inie uri nou lae mai huni ta'aasie mo Ha'atolanga a Mosis, na mo ha'a-uusulinge mo propet. !Ha'ike! Nou ka'a lae ike mai huni ta'aasi'i, ta'e huni ha'a-oai'i.
23323	MAT 5:20	Oto no ko unue huni'omu uri mala oodota'inge i'omu e ka'a paine liutaa aana oodo-oodonga mo Parise na mo ha'a-uusuli aana mo Ha'atolanga a Mosis, omu sa'a roro'a ni adona ike silinge i laona Aalahanga a God.”
23324	MAT 5:21	Oto a Jisas ko he'i te'uri lo'u, “Omu rongoa oto uri Ha'atolanga a Mosis e unue uuri, Mwaanie o talei horo maesie nga iini. Na nga iini ko talei horo, kire kei toolea i laona leinge.
23325	MAT 5:22	Ta'e ineu, no ko unue huni'omu uri mala nga iini ko saewasulie aasine, e malisine uri ke lae no'one mola i laona leinge. Na nga iini ko ere aaelasie aasine, nge e adona tolalana i na'ona pulitaa ni na'ohai pris hunie leilana. Na nga iini ko haara'i ‘Pweu’ aana aasine, nge kei lae i laona dunge ni ha'amotaahinge.
23328	MAT 5:25	“Na mala uri nga maelonga i'oe ko sare toole'o i laona leinge, o ke uure ruru oto lau-leu pe'ie maholo i'omore'i ue i sulie tala takoie nume ni lei-lei. Mala o ka'a te'urine, nge maelonga i'oe kei toli'aasi'o hunie mwane lei-lei na a lei-lei kei toli'aasi'o i nimana mo ramo, oto kire kei aasi'o i laona nume ni ho'o.
23329	MAT 5:26	To'ohuu no ko unue oto huni'o uri o sa'a roro'a ni iisitaa ike na o ka'a saro su'u mangoa mei to'oha nge kire holosie huni'o.”
23330	MAT 5:27	Oto a Jisas ko lae pe'i ha'a-uusuli lo'u uuri, “Omu rongoa oto no'one uri Ha'atolanga a Mosis e unue uuri, Mwaanie o aeni ola.
23333	MAT 5:30	Na mala uri ki'imu ko ha'atataro'o hunie ooraha'aa, o ke lama mousie. Ma'alana ki'i ola diana i'oe, ta'e o ke aasie oto mwaani'o, aana e tohungei diana huni ta'aasie mola nga ta'a-ta'a kele leu aana sapemu liutaa aana ahutana sapemu ko lae ta'ingelu i laona dunge ni ha'amotaahinge.”
23334	MAT 5:31	Na a Jisas ko he'i te'uri lo'u, “Omu rongoa oto no'one uri Ha'atolanga a Mosis e unue uuri, Nga iini ko sare sikaa hu'e ingeie, ke hola'i niie nga uusu-uusu aani sike-hu'anga hunie hu'e ingeie, purine ke si toli'aasie.
23335	MAT 5:32	Ta'e ineu, no ko unue huni'omu uri nga iini ko sikaa hu'e ingeie na a hu'ena e ka'a masi pe'ie nga iini, ingeie ngeena ko si da oto hunie a hu'ena ke masi eena, aana kei to'o aana lo'u nga mwane aaopa. Na mwane nge kei to'o aana lo'u a hu'ena, ingeie no'one ko mesi.”
23336	MAT 5:33	Na a Jisas e unue lo'u, “Omu rongoa oto no'one uri Ha'atolanga a Mosis e unue uuri, Omu ke su'uri hei-heiholota'i eero-eero, ta'e omu ke dau i sulie to'ohuu nga taa omu heiholota'inie hunie a God aani tohenga.
23340	MAT 5:37	Ta'e maholo omu ko heiholota'i, omu ke unue mola, ‘Iau, ne kei te'urine,’ wa ‘Ha'ike, nou sa'a te'urine ike.’ Mala omu kei unue lo'u nga mei ola aaopa, leu ngeena e uure oto mai mwaanie a Satan, iini ooraha'aa eena.”
23341	MAT 5:38	Na a Jisas ko he'i te'uri lo'u, “Omu rongoa oto no'one uri Ha'atolanga a Mosis e unue uuri, Nga iini ko waelie maana nga iini, kire kei waelie maana no'one urine. Na nga iinoni ko oie nga ta'a-ta'a niho aana nga iinoni, kire kei oie nihona no'one urine.
23345	MAT 5:42	Na mala nga iini ko sukaa nga mei ola aamu, o ke niie oto hunie. Na mala nga iini ko sare tola ha'awali ke'u aana nga mei ola i'oe, o ke toli'aasie mola hunie.”
23346	MAT 5:43	Oto a Jisas ko lae pe'i ha'a-uusuli lo'u uuri, “Na omu rongoa oto no'one uuri, ‘Omu ke manata diana hunie mo malahumiu, na omu ke ngiduupu hunie mo maelonga i'omu.’
23351	MAT 5:48	Ta'e i'omu, omu ke tohungei diana oto ta'ingelu mala Aamamiu i Lengi e tohungei diana ta'ingelu.”
23352	MAT 6:1	Oto a Jisas ko he'i te'uri lo'u, “Omu ke lio talamiu, mwaanie omu deu-deu haada'i aana nga moi taa diana aana oodo-oodonga i'omu i maana mwala uri hunie kire ke leesi'i mola. Aena aana omu kei te'urine, omu sa'a roro'a hele aana ike nga waaite mwaanie Aamamiu i Lengi.
23353	MAT 6:2	“Ta'ena nga maholo o ko niie nga mo ola hunie nga iinoni meitale, o ke su'uri deu haada'i lo'u aana uri hunie mwala ke saie, mala mo iini ko lupwe'i deu-deu nge kire ko lai eu'esuie i laona mo nume ni palo-palo, na i sulie mo tala paine, uri hunie mwala ke too-tooha'inire. To'ohuu no ko unue huni'omu uri mo iini nge kire ko tete'urine, kire hele mangoa oto waaitada.
23355	MAT 6:4	Hunie pe'inge i'oe ke mumuni, na Aamamu nge ko lee-leesi ola mumuni ke si waai'o taane haahie.”
23356	MAT 6:5	Na a Jisas e he'i te'uri lo'u, “Maholo omu ko aarenga'i omu ke su'uri deu mala mo iini ko lupwe'i deu-deu, nge saeda uri kire ke uure i laona mo nume ni palo-palo, na aani maai tala rue uri hunie mwala ke leesie kire ko aarenga'i. Ineu no ko unue huni'omu uri mo iini urine, kire hele mangoa oto waaitada.
23358	MAT 6:7	“Na maholo omu ko aarenga'i, mwaanie omu talei ooni-ooni mola aana mo wala mwaakule mala mwala ni pu'o. Aana lo'onga'inge ikire uri mo aarenga'inge tewa ni rongo-hunileni kei lae.
23365	MAT 6:14	“Mala omu kei sae'aasie hunie ta'ena nga iinoni mo roro'anga kire ko deu hu'isi'omu eeni, nge Aamamiu i Lengi kei sae'aasie huni'omu mo ooraha'aanga i'omu.
23366	MAT 6:15	Ta'e mala omu ka'a sae'aasie hunie ta'ena nga iinoni mo roro'anga kire dau hu'isi'omu eeni, nge Aamamiu i Lengi e sa'a sae'aasie ike no'one mwaani'omu mo ooraha'aanga i'omu.”
23367	MAT 6:16	Oto a Jisas ko he'i te'uri lo'u, “Maholo omu ko oolongau, mwaanie omu nunuku dara mala mo iini ko lupwe'i deu-deu. Aana kire ko lupwe'i lio rahitou mola hunie mwala ke leesie uri kire ko oolongau. Ta'e ineu no ko unue huni'omu uri mo iini nge kire ko te'urine, kire hele mangoa oto waaitada.
23369	MAT 6:18	Mwaanie mwala e lio saie uri o ko oolongau, ta'e Aamamu e ii'o mumuni mola ke saie. Na Aamamu ko lee-leesi ola mumuni, ke si waai'o i tehula'ana.”
23370	MAT 6:19	“Mwaanie omu dudurue mo ola diana i'omu mei laona walumalau, leu mo kokorosi kei ngeu'i aana na kauwa'a kei waeli'i aana. Na mo iinoni peli-peli kire sai hoka'ie mola nume huni pelileni.
23372	MAT 6:21	Aena aana leu nge to'olamiu e ii'o aana, nge saemiu kei talei o'o'o no'one mola aana leune.”
23373	MAT 6:22	“Oto maamu e urihana raa-raa hunie sapemu. Mala uri maamu e manola, nge ahutana sapemu kei matapwa oto.
23375	MAT 6:24	“Na e urine lo'u aana nga ta'a-ta'a koni-konihe e sa'a roro'a asu susule'i ike nana nga ro poro paine hai aaopa'i. Aana kei manata diana mola hunie eetana nga iini, na kei ngiduupu hunie ruana nga iini, wa kei ha'ama'u mola aana ruana nga iini, na kei maaleledie eetana nga iini. Oto e tohungei aasa hunie omu kei ne'isae ha'ama'u aana a God na to'o-to'onga aana walumalau ie mala uri e ro poro paine i'omu.”
23376	MAT 6:25	“Aena ngeena no ko unue huni'omu uri, mwaanie omu lae oto i tolahi'e hiito'o i sulie mei ngeulaa ni ngaa, na mei wei ni inu huni ha'amaurie sapemiu. Na omu ke su'uri tolahi'e liutaa no'one i sulie mei ola ni to'oni haahie sapemiu. Aena mauringe oto e roro'a liutaa aana ngaulaa, na sapemiu e roro'a liutaa aana to'oni.
23379	MAT 6:28	“Omu ke su'uri tolahi'e hiito'o no'one i sulie to'oni ni ho'osie i'omu. Omu ke leesie ka'u mo ei tataka nge kire ko pwito hailiu ngeena. Kire ka'a au'esu wa kire ke tau-teuri sala.
23385	MAT 6:34	Aena ngeena mwaanie omu lae oto i totolahi'e liutaa aana nga taa kei reu i ho'owa. Toli'aasie oto hunie i ho'owa mo ne'isaenga aana. Aana ahutana mo dinge e mani ado oto aani aaelanga aana.”
23386	MAT 7:1	Oto a Jisas e he'i te'uri lo'u, “Mwaanie omu talei lei-leie ta'ena nga iinoni, mwaanie a God e lei'omu no'one urine.
23389	MAT 7:4	Na e ka'a diana ike no'one uri hunie o ke unue hunie aasimu uuri, ‘Ka'u ne ke ta'aasie nganga'ai ola mwaanie maamu,’ na hule aana i'oe maraamu, rotoi ei leku no'one mola e eno honosie maamu.
23390	MAT 7:5	!Nga hero-heronga ka'a urine ike! Mala uri o ko te'urine, nge o ko lupwe'i deu-deu mola ni ngeena. Ta'e o ke hola'i ta'aasie ka'u rotoi ei leku ngeena mwaanie maamu hunie maamu ke manola. Oto o ke si lio susulie kele nganga'ai ola i maana aasimu hunie o ke kae aasie.”
23391	MAT 7:6	“Mwaanie omu nii-niie mo ola maa'i mala Tataroha Diana hunie mo iini kei heliwala mola hunie. Aana urine e urihana mola omu ko niie mo ola maa'i ana mo usu, oto kire kei eeli'u mola na kire kei alai'omu. Na e urihana no'one omu ko aasie mo ola diana i'omu mala mo dehi i saana mo poo, na kire kei uuri puli-pulisi'i mola aana ae'aeda.”
23392	MAT 7:7	Oto a Jisas e he'i te'uri lo'u, “Omu ke susuke aana a God, na ingeie kei niie huni'omu. Omu ke hai-heitalea i saana God, na omu kei lio oodoie. Na omu ke iiki-iiki i kolune maa ingeie, na kei tahanie maa talamiu.
23397	MAT 7:12	“Mo ola nge saemiu mwala ke dau'i huni'omu, nge i'omu no'one omu ke dau'i hunie mwala. Aena aana lo'onga'inge aana ahutana mo Ha'atolanga a Mosis na ha'a-uusulinge mo propet ni otona.”
23398	MAT 7:13	“Omu sai sili i laona Aalahanga a God mola sulie maai para mwai-mwei. Aana maai para hunie maenga e paine na tala takoie e aaroka, na mwala hunge kire ko lae oto i sulie.
23399	MAT 7:14	Ta'e maai para hunie maurihe huu e mwai-mwei na tala takoie e kokohisi, na toota'i iini mola kire kei lio oodoie.”
23400	MAT 7:15	“Omu ke lio talamiu aana mo propet eero-eero, kire kei lae mai seemiu na kire kei lupwe'i deu mala mo sipu e rako-rako, ta'e i laona saeda, ikire mo wawaulo ni me'esu oto to'ohuu.
23406	MAT 7:21	“E ka'a ike ahutana mo iini ko unu-unue hunieu uuri, ‘!Aalaha ineu!’ uri kire kei meni sili i laona Aalahanga a God, ta'e mo iini ko deu i sulie saena Aamaku i Lengi ha'alaa.
23407	MAT 7:22	Aana dinge ooreta, mwala hunge kei unue hunieu uuri, ‘!Aaia, aalaha i'emi! Emi taroha'inie walana a God aana satamu, na emi oohe aasie mo li'oa aaela aana satamu, na mo hu'i-hu'ite hunge emi deu'i aana satamu.’
23408	MAT 7:23	Oto aana maholona ne ke si unue mola hunire uuri, ‘Nou ka'a manata'ini'omu ike. !Tahi mwaanieu, i'omu mo iinoni ni ooraha'aa!’”
23409	MAT 7:24	“Aena ngeena ta'ena nga iini ko rongoa walaku pe'i sulu i suli'i, e urihana iinoni saenanau e tohue nume ingeie aana e eli kokoro talana mo hunu, na e ne'ie mo heu i poo-pootana mo hunu aana nume ngeena.
23411	MAT 7:26	“Na ta'ena nga iini ko rongoa walaku na e ka'a sulu ike i sulie, ingeie e urihana iinoni e pweu nge e tohue nume ingeie mola i lengine oone mwaakule. E ka'a eli kokoro ike wa ke ne'ie mo heu ehuie mo hunu.
23412	MAT 7:27	Oto lae-lae maholo nemo kei nemosie, na kone kei kone ahuie, na ooru peine kei hite aana, oto kei aa'oho ta'ingelu oto i aano.”
23416	MAT 8:2	Na ngaeta mwane maelaa ni osa aana e lae mai saana a Jisas, oto ko pouruuru i na'ona na ko te'uri, “Aalaha ineu, mala o ko mwa'e-mwa'e, o ke kuraa sapeku hunie ne ke rere'a adona ii'onga lo'u pe'ie mwala a God.”
23417	MAT 8:3	Oto a Jisas e si susue'inie wau nimana huni hele i sapena mwaena, na ko te'uri, “Iau, nou mwa'e-mwa'e taane. Sapemu ke mola oto.” Oto maelaa ni osa ngeena e tolana mango oto mwaanie.
23418	MAT 8:4	Na a Jisas ko si unue hunie a mwaena uuri, “Mwaanie o ha'a-ha'arongoa nga iini aana nga taa e rau. Ta'e o ke oodo mola i saana mo pris hunie kire ke saie uri sapemu e mola oto. Na o ke niie uuraa'inge hunie a God mala mo Ha'atolanga a Mosis e unue. Urine ahutana mwala kire ke si meni saie uri sapemu e mola oto.”
23420	MAT 8:6	“Aalaha ineu, koni-konihe ineu e eno mola i nume aana ko rarasi. Na ko tohungei sapesalu oto liutaa.”
23421	MAT 8:7	Oto a Jisas ko te'uri, “Ne kei lae taane huni ha'a-uurie hunie ke awaa.”
23422	MAT 8:8	Oto na'ohai mwane aana mae ngeena ko te'uri, “!Ha'ike, aalaha ineu! Nou ka'a malisine ike uri o ke lai sili i nume ineu, ta'e o ke unue mola nga mei wala na koni-konihe ineu kei awaa oto.
23423	MAT 8:9	Aana ineu na nou ii'o no'one i mamalutana nanamanga ngaeta mo poro paine, na nou to'o aana no'one mo ramo i meluteku. Na mala no ko unue hunie nga ramo uuri, ‘Lae wau,’ na ko lae oto wau. Na mala no ko unue hunie ngaeta ramo uuri, ‘Lae mai,’ na ko lae oto mai. Na mala no ko unue hunie koni-konihe ineu uuri, ‘O ke asuie mei esunge waune,’ na ko esuie oto.”
23424	MAT 8:10	Maholo a Jisas e rongo urine, e si pangata'inie na ko te'uri hunie mo iini ko lae i sulie, “To'ohuu no ko unue huni'omu uri nou ka'a lio oodoie ike ue nga mwane ni Israel ke hiiwalaimoli eeku mala mwane ni Rom ie.
23426	MAT 8:12	Ta'e mo Jiu nge a God e lio hilisire ka'u oto i na'o hunie aalahanga ingeie, aasilada kei lae mola sinaha i laona rodohono. Na kire kei ii'o ni saehuunge mola pe'ie ngaranga.”
23427	MAT 8:13	Oto a Jisas ko si unue hunie na'ohai mwane aana mae ngeena uuri, “Aaliho'i ta'i nume i'oe, na nga taa o hiiwalaimoli aana, kei oa oto huni'o.” Na oto mola aana maholona, koni-konihe ingeie e tolana awaa oto.
23433	MAT 8:19	Oto ngaeta ha'a-uusuli aana mo Ha'atolanga a Mosis e lae mai saana na ko te'uri hunie, “Ha'a-uusuli, nou mwa'e-mwa'e ni lulu i suli'o aana ta'ena nga leu o ko lae aana.”
23434	MAT 8:20	Oto a Jisas e aalamie ko te'uri, “Mo usu ni me'esu na hule aana kire to'o liwe ni ma'ahu ikire, na mo menu lo'u kire mani to'o niu'i taane no'one, ta'e ineu a Kale Ni Iinoni hule aana nga leu ni mamalo ineu na ha'ike lo'u.”
23435	MAT 8:21	Oto ngaeta iini lo'u hikana mwala ko lulu i sulie ngeena ko te'uri hunie, “Poro paine, o ke hola'i toli'aasieu ke'u hunie ne ke lai heitolinge'inie aamaku.”
23436	MAT 8:22	Oto a Jisas ko te'uri hunie, “Ha'ike, ta'e o ke lulu i sulieu oto molana, na mwaanie o maa'oohie mo tolahi'anga ni welumalau kei mango nge o ke si lulu i sulieu.”
23439	MAT 8:25	Oto mo pwaarongoisuli ingeie kire ko ha'alioa na kire ko te'uri hunie, “!Ha'a-uusuli, o ke ha'a-uurikolu! !Kolu ko kara'i mae oto!”
23440	MAT 8:26	A Jisas ko aalamire uuri, “?E ue ni oto omu ko me'u urine? !Hiiwalaimolinge i'omu e lae otoi o'oru'e liutaa!” Oto e si ta'ela'i ko ere aana ooru na aahe hunie kire ke mamalo. Oto e si lae mola wai aange hoolaa.
23441	MAT 8:27	Mo pwaarongoisuli ingeie ko tohungei pangata'i, na kire ko unue, “?Nga iinoni uri taa ni ie? Hule aana ooru na aahe na kire ko rongo hunie walana.”
23443	MAT 8:29	Oto kire ko uulo oto paine uuri, “?Kalena a God, o ko kotahi'emi huni taa? ?Uri o lae mola mai huni ha'aloi'emi, na e ka'a hule ue aana maholo hunie?”
23445	MAT 8:31	Oto mo li'oa aaela ngeena kire ko eitanaie a Jisas uuri, “Mala o ko oohe aasi'emi, o ke toli'aasi'emi ke lae i laona amaa ni poo ta'aune.”
23446	MAT 8:32	Oto a Jisas ko unue hunire uuri, “!Omu ke lae!” Oto kire iisitaa, kire si lai sili i laona mo poo. Oto amaa ni poo ngeena kire mani loutaa pwau i aano i sulie uuwo na kire lai pola tala oto aana mao'i hunie i eesi, na kire ko meni inu oto.
23450	MAT 9:2	E hule ta'au, oto kire aanga'inie mai ngaeta mwane e rarasi i lengine hulite i saana. Oto a Jisas e leesie hiiwalaimolinge ikire e paine, ko si te'uri hunie mwane e rarasi ngeena, “Kaleku, saemu ke dodo. Mo ooraha'aa i'oe sae'aasileni e lae oto.”
23451	MAT 9:3	Oto ngaeta mo ha'a-uusuli aana mo Ha'atolanga a Mosis ko te'uri hunire maraada, “!Ha'ike eena! A mwane ie ko ere tooha'inie uri ingeie e paine lo'u mala a God.”
23452	MAT 9:4	A Jisas e saie oto nga taa kire ko lo'o-lo'onga'inie, oto ko si te'uri hunire, “?E ue nge omu ko lo'o-lo'onga'i aaela urine?
23453	MAT 9:5	Omu saie ka'u uri erenga ni mola e mwada'u na ta'ena nga iini e sai ere mola uuri, ‘Mo ooraha'aa i'oe sae'aasileni e lae oto.’ Na lo'u uuri, ‘!Ta'ela'i! O ke toolea hulite i'oe, na o ke lae-lae oto.’ Ta'e huni esuie e ro mei ne'isaenga ngeena kire aasa oto hiito'o hunie iinoni.
23454	MAT 9:6	Ta'e ineu, a Kale Ni Iinoni, ne kei esuie mola mei ola hunie omu ke lio saie uri ineu, nou to'o aana no'one nanamanga huni sae'aasi ooraha'aa mai aano i leu.” Oto a Jisas e si te'uri hunie mwane e rarasi ngeena, “!Ta'ela'i! O ke toolea hulite i'oe, na o ke lae-lae oto i nume i'oe.”
23457	MAT 9:9	Maholo a Jisas ko si kele lae mola ta'au mwaanie leune na ko leesie nga mwane satana a Matiu, e ii'o aana leu ingeie huni totola to'oha aana takis hunie aalahanga ni Rom. Oto ko te'uri hunie a Matiu, “O ke lulu i sulieu.” Oto a Matiu e ta'ela'i ko si lulu i sulie.
23459	MAT 9:11	Ngaeta mo iini aana mo Parise e leesie urine, oto kire ko upwesie mo pwaarongoisuli uuri, “?E ue nge ha'a-uusuli i'omu ko ngeu na ko inu pe'ie mo iinoni ooraha'aala mala mo mwane susulu to'oha ngeena?”
23460	MAT 9:12	A Jisas e rongo urine e si aalamire uuri, “Iinoni nge e awaa mola sa'a saeto'o aana ike mwane kure-kure, ta'e iini nge ko maelaa'a ha'alaa.
23461	MAT 9:13	Oto omu ke haitalea lo'u e ue ni mo Uusu-uusu Maa'i e unue uuri, Nou ka'a hari hunie ike uunu-olanga, ta'e aamasinge hunie mo iinoni. Aana nou lae mai huni haaraie mo iinoni ooraha'aa ke oonisae, na nou ka'a lae ike mai huni haaraie mo iini kire unue kire diana oto.”
23462	MAT 9:14	Oto mo pwaarongoisuli a John Loto Maa'i kire lae mai saana a Jisas na kire ko dolosi aana uuri, “?E ue ka'u nge i'emeelu na mo Parise, melu ko oolo-oolongau tarau, ta'e mo pwaarongoisuli i'oe nge kire ka'a sai oolongau?”
23463	MAT 9:15	A Jisas e aalamire uuri, “?Mo malahune a poro haalu kire kei saehuu uri taa na kire ko ngeu-ngeu ue aana ngauhe ni ha'arurunge na a poro haalu e ii'o ue pe'ire? Ta'e kei hule aana hai dinge nge kire kei toolea poro haalu mwaanire, nge kire ke si oolongau taane.”
23464	MAT 9:16	Oto a Jisas ko he'i unue lo'u mei wala ni aalahuunge ie i sulie ha'a-uusulinge haalu ingeie hunire uuri, “Nga iini e sa'a lo'amenaa ike nga to'oni lalahu'e aana nga mei lo'amena haalu. Aana maholo ko hodalie, nge mei lo'amena haalu ngeena kei mwai-mwei na kei hakasie mola to'oni lalahu'e, oto ke si haka aaela lo'u mwaanie hola'ina'o.
23465	MAT 9:17	Na lo'u nga iini e sa'a dedeie ike waen haalu i laona mo ate'a lalahu'e huni ne'i-ne'i waen nge kire asui'i aana te'e-te'ena nanikot. Aena aana maholo waen haalu ngeena kei madoro, ko da mo ate'a lalahu'e ngeena ko po'o, oto kire sai hoka, na waen kei waeta'i oto na mo te'e-te'ei ola ngeena kei aaela oto no'one. Ta'e kire kei dedeie waen haalu i laona mo ate'a te'e-te'ei nanikot haalu ha'alaa kire ke si meni ii'o diana.”
23466	MAT 9:18	Na maholo a Jisas ko ere-ere ue urine hunire, ngaeta mwane paine aana mo Jiu e lae mai saana, na ko pouruuru i na'ona na ko te'uri, “Kele pule ineu e si mae oto molana, ta'e o ke lae ka'u mei na o ke hele i sapena aana nimemu na kei meuri oto.”
23470	MAT 9:22	A Jisas e aali'u na ko leesie a hu'ena, oto ko te'uri hunie, “Kaleku saemu ke dodo, hiiwalaimolinge i'oe e ha'a-uuri'o oto.” Oto a hu'ena ko tolana awaa oto mwaanie maelaa ni epu aana maholoi satona.
23472	MAT 9:24	Oto ko si te'uri hunire, “Omu ke lae i sinaha. Kele pule ie e ka'a mae ike, ta'e ko ma'ahu mola.” Oto kire ko mwesi mola mwaanie.
23475	MAT 9:27	Oto aana maholo a Jisas ko lae ta'au mwaanie numena, e ro mwane kire ulu ko aehota lae i sulie pe'ie soinge uuri, “!Kalena Deved Inemauri, o ke aamasi'emere'i!”
23476	MAT 9:28	Oto a Jisas e lai sili i nume, e ro ulune kirerue ko si lae mai saana. Na a Jisas ko dolosi aadarue uuri, “?Uri more hiiwalaimoli taane aana nou sai ha'a-uuri'omore'i?” Oto kirerue ko aalamie uuri, “Iau, Aalaha, mere hiiwalaimoli oto.”
23477	MAT 9:29	Oto a Jisas e hele wau aana maadarue na ko te'uri, “Leune ke rau oto mala hiiwalaimolinge i'omore'i.”
23478	MAT 9:30	Oto maadarue ko tolana lio-lio lo'u. Na a Jisas ko ere aadarue, ko te'uri, “Su'uri ha'arongoa nga iini aana mei ola ienini.”
23481	MAT 9:33	Oto a Jisas e oohea li'oa aaela ngeena mwaanie a mwaena, na a mwaena ko si ere taataha oto. Ahutana mwala kire leesie urine kire ko si meni pangata'inie, kire ko te'uri, “Uure oto mai waite, nga mei ola urine kie ka'a leesie ue mai Israel.”
23482	MAT 9:34	Ta'e mo Parise kire ko unue mola uuri, “!Iiei! Na'ohana mo li'oa aaela ni mola e niie nanamanga ngeena hunie huni oohe aasie mo li'oa aaela.”
23485	MAT 9:37	Oto ko unue hunie mo pwaarongoisuli ingeie uuri, “So'okoninge e paine hiito'o, ta'e mwala au'esu ka'a hunge ike huni so'okoni.
23486	MAT 9:38	Omu ke aitanaie iini e to'o aana hohola hunie ke uusunge'inie lo'u mei nga mwala au'esu huni so'okoni nana.”
23491	MAT 10:5	Aawalai mwane mwana rue ienini a Jisas e uusunge'inire pe'ie mo ha'ananaunge uuri, “Mwaanie omu lae-lae i saana mo Aapoloa Aaopa, wa i saana mo Samaria.
23497	MAT 10:11	“Oto maholo omu ko lai aarapuu aana nga hanue, omu ke lio hunie a tei kei tola koni'omu, na omu ke ii'o ka'u mola pe'ie hule aana omu kei lae lo'u mwaanie hanuena.
23498	MAT 10:12	Na maholo omu ko lai sili i laona nga nume, omu ke ha'adiana'ara uuri, ‘Hanuelamanga ke ii'o pe'i'omu.’
23501	MAT 10:15	No ko unue oto huni'omu, aana dinge ni leinge, ha'aloilana mwala aana huilume ngeena kei aaela lo'u hiito'o liutaa aana ha'aloinge nge kei lae hunie mwala tata'ala aana e ro huilume i Sodom na i Komora.”
23502	MAT 10:16	Oto a Jisas ko he'i te'uri lo'u hunie mo hurula'aa, “Omu ke rongo ka'u. No ko uusunge'ini'omu i matolana mwala e ooraha'aa, na saeda huni horo'i'omu mala mo wawaulo ni me'esu ko seunie mo sipu. Aena ngeena omu ke saenanau aana mo tala ni horonga ikire, ta'e i'omu, omu ke maneko mola mala hiroikuu.
23507	MAT 10:21	“Aana maholona kei tohungei aaela huni'omu to'ohuu, aana mwala kei niie mo eeside maraada hunie horo'ilada, na mo mama'a kire kei deu urine no'one aana mo mwela ikire, na mo mwela no'one kire kei ta'ela'i honosie mo meu'ana ikire huni horo maesire.
23510	MAT 10:24	“Iinoni ha'a-uusulilana ko lae-lae ue, e ka'a paine ike liutaa aana ha'a-uusuli ingeie, wa nga koni-konihe ke paine liutaa aana aalaha ingeie.
23512	MAT 10:26	“Ta'e ma'alana e urine, omu ke su'uri me'ute'inire, aana ta'e-ta'ena nga mei ola iinoni ko mumumunie, haata'inilana kei saro lae mola, na ta'ena nga mei ola ko reu mumuni, sailana kei saronai lae taane.
23517	MAT 10:31	Oto omu ke su'uri me'u, aena aana omu tohungei hi'e lo'u liutaa aana mo pipisu oto hunge.”
23518	MAT 10:32	“Oto mala uri nga iini nge ko unu tahanga'inie i na'ona mo iinoni uri ingeie iinoni ineu, nge ineu no'one ne kei unu tahanga'inie i na'ona Aamaku i Lengi.
23519	MAT 10:33	Ta'e mala uri nga iini kei taateinge'inieu i na'ona mo iinoni, nge ne kei taateinge'inie no'one i na'ona Aamaku i Lengi.”
23520	MAT 10:34	Oto a Jisas ko he'i te'uri lo'u, “Mwaanie omu ne'i-ne'isae uri nou lae mai hunie ne ke toolea mai hanuelamanga hunie walumalau. !Ha'ike! Nou ka'a lae ike mai hunie ne ke toolea mai hanuelamanga, ta'e horonga kei lae i tehula'ana ha'a-uusulinge ineu.
23525	MAT 10:39	Na nga iini nge ko kineta'inie mauriha'ana kei lio oodoie maenga huu. Na ta'ena nga iini nge ko deu tekela'inie mauriha'ana i tehula'aku, kei lio oodoie maurihe huu.”
23526	MAT 10:40	Oto a Jisas ko he'i te'uri lo'u, “Nga iini ko tekuhi'omu nge ko tekuhieu eena. Na nga iini nge ko tekuhieu ko tekuhie no'one iini e uusunge'inieu mei.
23528	MAT 10:42	Omu ke saie mola uri ma'alana nga iini ko niie mola nga mei wei wawai ana nga ta'a-ta'a kele iini aana mo iini ko lulu i sulieu, aena aana uri ingeie pwaarongoisuli ineu, na kei hele waaite oto.”
23531	MAT 11:3	“?Uri i'oe ni oto a Ha'a-uuri kei lae mai, wa melu kei maa'oohie ue nga iini aaopa?”
23532	MAT 11:4	Oto a Jisas ko aalamire ko te'uri, “Omu ke aaliho'i na omu ke ha'arongoa a Jon aana nga moi taa omu ko rongo'i na omu ko leesi'i oto.
23534	MAT 11:6	Na omu ke ha'arongoa no'one a Jon uri ilenimwa'enga paine kei lae hunie mo iini hiiwalaimolinge ikire e susu, na kire ka'a ne'isae rue-rua'a aaku.”
23535	MAT 11:7	Oto mo pwaarongoisuli a Jon kire rorongo i sulie mo aalaminge a Jisas, kire si eeliho'i i saana a Jon. Oto a Jisas ko si aehota ere-ere nana mwala i sulie a Jon uuri, “?Maholo omu lae ta'au i saana Jon i henuesala, nga taa ni omu lae ta'au huni leesie? ?Ohe omu lo'onga'inie uri a Jon nga iinoni saena e rue-rua'a mala apai rade ko eu'esule'i aana iiru? !Ha'ike!
23544	MAT 11:16	“?Ne kei unu ha'amalaa pwaunge aana maholo ienini aana nga taa? Kire urihana mola pulitaa ni mwela nge ko pwarero i laona amaa, oto ruana nga pulitaa ko ere uuri hunire, I'omu, omu sere'inie mola ahutana mo pwareronga,
23546	MAT 11:18	“I'omu, omu urihana mola mo mwela ngeena aena aana maholo a Jon e lae mai, e oolongau na e ka'a inu waen ike. Oto ahutana iinoni ko unue uuri, ‘A mwane ngeena nga li'oa aaela nge aana.’
23547	MAT 11:19	Oto ineu a Kale Ni Iinoni, nou lae mai na no ko ngeu na no ko inu waen mola, oto mwala ko unue lo'u mola uuri, ‘A mwane ngeena ngauhana e paine na e tohungei sai inu hiito'o. Na mo malahune oto mola mwala susulu to'oha na mo iinoni ooraha'aa.’” Oto a Jisas e ha'amangoa erenga ingeie uuri, “Ta'e tolahana mo iini kire to'o aana saenanaunge a God kei haata'inie uri ikire oto mo iinoni to'ohuu.”
23549	MAT 11:21	“!Kei aaela oto liutaa huni'omu mo Korasin! !Na no'one huni'omu mo Betsaeda! Mala uri mo hu'i-hu'ite nge asuileni e lae huni'omu ngeena, asuileni ke lae urine hunie mo pu'o i Taea na i Saedon, ha'alaa mwala aana e ro huilume ngeena kire pwani oonisae oto waite. Kire kara'i ha'amwai-mwei'ara aani ho'osilana mo to'oni lalahu'e, na ipe aani pwasa'ora huni haata'inie uri kire aali'u oto mwaanie mo ooraha'aa ikire.
23552	MAT 11:24	No ko unue oto huni'omu uri aana dinge ni leinge ha'amotaahilemiu kei lae lo'u liutaa aana i Sodom.”
23553	MAT 11:25	Na aana maholona a Jisas e te'uri, “Mama'a, i'oe oto o aalaha haahie i Lengi na mai aano. Uure oto waite o mumunie Tataroha Diana mwaanie kira saenanau, ta'e ie o ko haata'inie oto hunie mo iini ka'a saenanau. Oto no ko tohungei paalahe'o,
23554	MAT 11:26	Mama'a, aana o oala'inie hunie ke lae oto urine.”
23555	MAT 11:27	Oto e si te'uri lo'u hunie mwala, “Aamaku e niie oto ahutana walu ola hunieu hunie ne ke paine haahi'i. Na nga iini ka'a manata'inie ike a Kale ta'e a Mama'a mola hali'ite. Na nga iini e ka'a manata'inie ike a Mama'a ta'e a Kale mola hali'ite, na mo iini nge a Kale ko lio hilisire huni unu haata'i aana Aamana.
23556	MAT 11:28	“Omu ke lae mai seeku ahutemiu mo iini omu ko weo aana omu ko tolahi'e, hunie ne ke ha'amamalo'omu.
23558	MAT 11:30	Aena aana tori aana ha'a-uusulinge ineu e mwada'u, na ludaa ineu e mwa-mwate huni aanga'inie.”
23560	MAT 12:2	Maholo mo Parise kire leesie urine, oto kire ko ere uuri hunie a Jisas, “!Ei, leesie ka'u! Mo pwaarongoisuli i'oe ko deu esunge mola aana Dinge Maa'i ikie, mei ola e aapu aana Ha'atolanga a Mosis.”
23561	MAT 12:3	Oto a Jisas e aalamire ko te'uri, “Omu saie taane nga taa nge a Deved Inemauri e asuie, aana maholo ingeie na ngaeta mo iini lo'u pe'ie kire hiolo. ?Ta'e e ue ni omu ka'a rongo saie ike ne'isaenga aana?
23566	MAT 12:8	Aana ineu a Kale Ni Iinoni oto nou aalaha haahie Dinge Maa'i.”
23568	MAT 12:10	na nga mwane ki'ine e heko ingeie i laona numena. Ngaeta mwala no'one i leune kire ko sare pwelu wala i lengine a Jisas uri ko deu aaela. Oto kire ko dolosi aana uuri, “?Ohe e ado taane aana mo Ha'atolanga a Mosis huni ha'a-uuri aana Dinge Maa'i ikie wa ha'ike?”
23569	MAT 12:11	A Jisas e aalamire ko te'uri, “?A tei hikemiu e ka'a sai esu aana Dinge Maa'i? ?Mala uri nga sipu i'oe e teke i laona nga kalinge aana Dinge Maa'i, nge o kei uaa? ?Uri ma'alana Dinge Maa'i na o sa'a lai hele aana hunie o ke wa'i eeliho'i aana mwaanie kalinge?
23570	MAT 12:12	Aana iinoni e hi'e lo'u liutaa aana sipu, oto mo Ha'atolanga ikie e toli'aasie uri kie sai pe'ie mola nga iinoni aana Dinge Maa'i.”
23571	MAT 12:13	Oto e si unue hunie mwane ki'ine e heko ngeena uuri, “O ke lalaa'inie ki'imu.” Oto e lalaa'inie ki'ine, na e diana oto lo'u mala ngaeta po'o ni ki'i.
23581	MAT 12:23	Ahutana mwala ko meni pangata'inie nga taa a Jisas e asuie, na kire ko te'uri, “?Ohe Kalena Deved Inemauri ni ienini, a Kraes?”
23582	MAT 12:24	Maholo mo Parise kire rongo urine, oto kire ko unue uuri, “!Ha'ike eena! A Bielsebul, na'ohana mo li'oa aaela nge e niie nanamanga ngeena hunie huni oohe aasie mo li'oa aaela urine.”
23583	MAT 12:25	A Jisas e manata'inie mola mo lo'onga'inge ikire, oto ko si te'uri, “Ta'ena nga aalahanga kei oopa aani heiseuninge honosie maraana, nge kei na'onga oto. Na ta'ena nga hanue wa ta'ena nga nume nge kei oopa maraana, nge kei ei'aa oto.
23586	MAT 12:28	Ta'e ineu, no ko oohe aasie mo li'oa aaela aana nanamanga a God. Na leune e haata'i diana aana oto uri Aalahanga a God e hule oto i seemiu.”
23587	MAT 12:29	Oto a Jisas ko he'i ere ni aalahuunge lo'u i sulie nanamanga ingeie e saka liutaa aana Satan, na ko te'uri, “Nga mwane sa'a sili ike i laona nume ngaeta ramo hunie ke pelie to'o-to'olana, ta'e kei hola'i tapolie na kei pwesue, nge purine ke si toolea ahutana mo ola ingeie.”
23588	MAT 12:30	Oto a Jisas e he'i te'uri lo'u, “Ta'ena nga iini oto e ka'a aapa pe'ieu, ingeie maelonga ineu. Na nga iini oto ka'a so'okoni iinoni pe'ieu hunie Aalahanga a God, ingeie ni ko oohe tatanga'inie mwala mwaanie a God.
23590	MAT 12:32	Wa nga iini ko ere mwakata'inie a Kale Ni Iinoni, sae'aasilana e sai lae mola, ta'e iini ko ere mwakata'inie Li'oa Maa'i, sae'aasilana e sa'a lae ike oto oo'oo, mai leu aana walumalau ienini wa aana iini ue mai.”
23591	MAT 12:33	Oto a Jisas e he'i te'uri lo'u, “Ai e mauri diana nge kei hungu eeni hue-huei ei diana, ta'e ai aaela kei hungu oto aani hue-huei ei aaela, aana lio sailana ai ko lae-lae oto aana hue-huana.
23594	MAT 12:36	“No ko unue oto huni'omu uri aana dinge ni leinge ta'ena nga mei wala oto mola mo iinoni ko talei unu-unue, iidumileni kei lae.
23595	MAT 12:37	Aana leilemu kei lae oto i sulie walamu, huni haata'inie uri o oodota'i taane wa o takalo oto.”
23596	MAT 12:38	Oto ngaeta mo ha'a-uusuli aana mo Ha'atolanga a Mosis na ngaeta mo Parise kire ko te'uri hunie a Jisas, “Ha'a-uusuli, melu sare leesie uri o ke asuie ka'u nga hu'i-hu'ite huni haata'inie uri a God ni e niie nanamanga huni'o.”
23597	MAT 12:39	Oto a Jisas ko aalamire ko te'uri, “!Ha'ike eena! Pwaunge ienini, omu lae otoi aaela hiito'o. Suata omu ka'a sai kineta'ini'omu ike nana a God. Omu ko sukaau taane hunie nga hu'i-hu'ite, ta'e nou sa'a asuie ike. Ta'a-ta'a hu'i-hu'ite nou sai haata'inie aamiu oto nga taa e rau aana a Propet Jona oto waite.
23600	MAT 12:42	Aana dinge ni leinge Toro ni Siba kei ta'ela'i no'one honosi'omu aana pwaunge ienini, na kei ere aamiu uri omu tohungei takalo oto liutaa. Aana ingeie e uure ha'atau oto i ngongo'ana walumalau huni lae mai rongoa mo ha'a-uusulinge ni saenanaunge a Solomon Inemauri. Na no ko unue oto huni'omu uri ngaeta iini e paine lo'u liutaa aana Solomon taane i matolamiu i leu, ta'e omu ko leledie mola.”
23601	MAT 12:43	Oto a Jisas e he'i ere ni aalahuunge lo'u i sulie pwaunge aana maholona, na ko te'uri, “Maholo nga li'oa ni ooraha'aa ko iisitaa mwaanie nga iinoni, kei waloliu i laona hanuesala ni lio hunie nga leu ni mamalo ingeie. Mala uri e ka'a lio oodoie oto nga leu,
23602	MAT 12:44	nge ke si te'uri hunie maraana, ‘Ohe ne kei ooli lo'u mola takoie nume ineu, iini nou iisitaa ka'u mwaanie.’ Oto e ooli ta'au na ko lio oodoie a mwaena e urihana nume nge kire tala rere'a aana, na kire hataa'i diana aana mo ola i laona.
23603	MAT 12:45	Oto ko si lae lo'u huni toolea mai ngaeta hiu li'oa ni ooraha'aa aaela lo'u liutaa aana ingeie. Oto kire lae, kire ko si lae oto ii'o huu i laona iinonine. Oto aana ha'amangolana, tolahana iinonine lo'u mei puri ko si tohungei aaela oto hiito'o liutaa aana tolahana hola'ina'o.”
23605	MAT 12:47	Oto ngaeta iini aana mwala ngeena ko unue hunie a Jisas uuri, “!Lio ka'u! A nikemu na mo eesimu kire uure mola ta'i sinaha, na kire ko sare ere pe'i'o.”
23606	MAT 12:48	Oto a Jisas e aalamie na ko te'uri hunie iinonine, “?A tei ni a nikeku? ?Na kira tei ni maeni eesiku?”
23607	MAT 12:49	Oto ko uusuie mola mo pwaarongoisuli ingeie na ko te'uri, “Lio ka'u, nikeku na maeni eesiku ka'u ie.
23608	MAT 12:50	A tei nge ko deu i sulie nga taa Aamaku i Lengi e saeto'o aana, ingeie ni aasiku na a nikeku.”
23611	MAT 13:3	Mo ola hunge a Jisas e unu'i hunie mwala ngeena aani aalahuunge uuri, “Ngaeta mwane au'esu hohola e o'o'o, oto ko lai hesie mo litei ola ingeie mala mo kooni. Hasinge ngeena ko lae mola aana tataa'inilana mo lite,
23616	MAT 13:8	Ta'e ngaeta mo litei ola kire teke i lengine mei mwakano diana. Kire lai pwito diana na kire hungu, nga mo iini kire hungu oolu aawala, na nga mo iini e oono aawala, na nga mo iini tangalau.”
23617	MAT 13:9	Oto a Jisas e si ere ooreta hunire uuri, “Mwaanie omu rorongo aasie mola mo wala ienini, ta'e omu ke lo'o-lo'onga'i diana i suli'i.”
23618	MAT 13:10	Oto mo pwaarongoisuli e lae mai saana a Jisas, na kire ko dolosi aana uuri, “?E ue ni o ko ere-ere aani aalahuunge hali'ite aana maholo o ko ha'a-uusulie mwala?”
23619	MAT 13:11	A Jisas e aalamire ko te'uri, “No ko te'urine aena aana a God e lio hilisi'omu hunie omu ke saenanau aana walaimolinge mumuni aana Aalahanga ingeie, ta'e ke ii'o mumuni ue mwaanire.
23625	MAT 13:17	Aana no ko unue oto huni'omu uri hungelana mo propet na mo mwane oodota'i kire tohungei sasare leesie mo ola omu ko leesi'i ie, ta'e kire ka'a lio mangini, na uri huni rongoa mo ola omu ko rongo'i ie, ta'e kire ka'a rongo lelengani.”
23626	MAT 13:18	“Oto i'omu, omu ke rongoa ka'u lo'onga'inge aana aalahuunge i sulie iini ko hesi aani tataa'inilana mo lite, na hunie omu ke saie.
23631	MAT 13:23	Ta'e mo iini lo'u, mo iini urihana mei mwakano diana ngeena, kire rongoa mo wala ngeena, oto kire lulu i suli'i. Oto kire hungu diana oto eena, mo iini oolu aawala, na nga mo iini oono aawala, na nga mo iini tangalau.”
23632	MAT 13:24	Oto a Jisas ko he'i unue lo'u ngaeta mei aalahuunge hunie mwala uuri, “Aalahanga a God e urihana iinoni e hasie mo litei ola diana mala kooni i laona hohola ingeie.
23635	MAT 13:27	Mo koni-konihe iinoni ngeena kire lae mai saana, oto kire ko te'uri hunie, ‘!Poro paine! ?Uri mo rea kire uure lo'u i tei na o hasie ka'u mo litei ola diana i laona hohola i'oe?’
23636	MAT 13:28	“Oto ko aalamire uuri, ‘Nga maelonga ni oto e te'urine ngeena.’ “Oto kire ko dolosi aana uuri, ‘?Uri o saeto'o aana melu ke lai ware aasie mo rea?’
23637	MAT 13:29	“Oto ko aalamire uuri, ‘Su'uri, mwaanie omu ware pele aana nga mo kooni pe'ie mo rea.
23638	MAT 13:30	Toli'aasie ka'u mo kooni na mo rea ke mani pwito tararuru hule aana so'okoninge. Oto ne ke si unue hunie mo iini ko so'okoni uri kire ke hola'i ware aasie mo rea, kire ke loko i ho'o huni uunu aasi'i. Oto kire ke si haro so'okonie lo'u mo kooni huni ne'i'i lengine haa ineu.’”
23639	MAT 13:31	A Jisas ko he'i unue lo'u ngaeta mei aalahuunge hunire uuri, “Aalahanga a God e urihana iinoni e hasie litei ola aana ai mastad i laona hohola ingeie.
23640	MAT 13:32	Kele litei ola oto mola mwai-mwei liutaa aana ahutana mo litei ola kolu sai hesi'i, ta'e maholo ko pwito, hule aana ingeie oto e paine liutaa aana mo ola i laona hohola, na maholo ko peine na ko ne'i ei oto, mo menu ko si lae mai tola niu'i i lengine sasarana.”
23641	MAT 13:33	Oto ko he'i unue lo'u ngaeta aalahuunge hunire uuri, “Aalahanga a God e urihana no'one kele mei iis nge hu'e e pwaie i laona nimei pulaoa oto paine, na ahutana e haro po'o mango mola aana e hane.”
23644	MAT 13:36	Oto a Jisas e lae mwaanie mwala, e si lai sili i nume. Na mo pwaarongoisuli ingeie kire lae mai saana, oto kire ko te'uri hunie, “O ke unue ka'u oodoi'emeelu, nga taa ni lo'onga'inge aana aalahuunge i sulie mo rea i laona hohola.”
23645	MAT 13:37	A Jisas e aalamire oto ko te'uri, “Iini e hasie mo lite diana nge a Kale Ni Iinoni otona,
23651	MAT 13:43	Ta'e mwala a God kire kei lae i laona aalahanga aamada, na kire ke si raa oto mala rarangana sato. Mwaanie omu rorongo aasie mola mo wala ienini, ta'e omu ke lo'o-lo'onga'i diana i suli'i.”
23652	MAT 13:44	Oto a Jisas ko he'i unue lo'u ngaeta mei aalahuunge hunire uuri, “Aalahanga a God e urihana mwa'ii to'oha mumunilana e lae ka'u i laona mei aano. Oto nga mwane e lai lio oodoie, oto ko ne'i eeliho'i aana hunie ke ii'o mumuni. A mwaena ko tohungei ne'isae paine mone aana mwa'ii to'oha ngeena, oto hule aana e ilenimwa'e mola huni toli'aasie ahutana to'o-to'olana i tehula'ana. Oto e si lai ha'aholinge'inie to'o-to'olana, na ko eeliho'i lo'u huni holie mei aano ngeena pe'ie mwa'ii to'oha nge e lai lio oodoie.